Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lemański, Janusz" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
W poszukiwaniu źródeł i znaczenia liturgicznej afirmacji „amen”
In search of the source and the significance of the liturgical word „amen”
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516554.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
amen
potwierdzenie
aprobata
liturgia
modlitwa
confirmation
acceptance
liturgy, prayer
Opis:
W artykule podjęta jest próba wykazania skąd pochodzi i jakie były wcześniejsze (biblijne i pozabiblijne) zastosowania hebrajskiego słowa „amen” oraz droga, jaką weszło ono do użytku liturgicznego Kościoła pierwszych wieków. Początkowo „amen” oznaczało aprobatę czyichś słów i wolę ich wypełnienia (1 Krl 1,36; Jr 11,5; 28,6). W kontekście sakralnym stanowiło ono część rytuału przekleństwa (Pwt 27,15-26; Lb 5,22; Ne 5,13), zakończenie modlitwy (Ne 8,6: kolektywnej; Tb 8,8: indywidualnej) i doksologii (1 Krn 16,36). Słowa wypowiadane przez przewodniczącego, były z pomocą słowa „amen” akceptowane przez uczestników i stanowiły potwierdzenie oraz ich osobisty podpis. Formuła miała też zastosowanie rzeczownikowe (Iz 65,16 → 2 Kor 1,20; Ap 3,14) oraz stanowiła formalne zakończenie księgi lub zbioru (Ps 41,14; 72,19; 89,53; 106,48). W Nowym Testamencie oraz w czasach apostolskich zastosowania te nie uległy zmianie. Wyjątek stanowią Ewangelie, gdzie z pomocą słowa „amen” wprowadza się wyłącznie wypowiedzi Jezusa, akcentując ich znaczenie.
In this article we have attempted to show the origin and biblical and extrabiblical usage of the Hebrew word “amen”. We have also looked into the way it came to liturgy of the early Church. Originally the word “amen” was used to approve somebody’s words and the will to fulfill them (1 Kgs 1,36; Jer 11,5; 28,6). In the cultic sense it was a part of the cursing ritual (Deut 27,15-26; Nm 5,22; Neh 5,13), the prayer conclusion (Neh 8,8; Tb 8,8), and the doxology (1 Chr 16,3). Uttering “amen” people confirmed the words of the leader (it meant an individual significance). The word “amen” was also used as a noun (Is 65,16 → 2 Cor 1,20; Ap 3,14), and as a formal conclusion of the book or the collection (Ps 41,14; 72,19; 89,53; 106,48). In the New Testament and the apostolic times the usage did not change. With the exception of the Gospels, where it introduces Jesus’ speeches, emphasizing their significance.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2014, 24; 173-192
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc (nie)chciana przez Boga (Sdz 11,29-40; Rdz 22,1-19)?
Violence (not) willed by God ((Judges 11:29-40; Genesis 22:1-19)?
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516569.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
Jefte
Abraham
córka Jeftego
ślubowanie
ofiary z dzieci
duch Jahwe
Jephthah
Jephthah’s daughter
vow
child sacrifice
spirit of Jehovah
Opis:
Przedmiotem analizy jest w tym artykule ślub złożony przez Jeftego i ofiara złożona z jego jedynej córki jako jego skutek. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie o stosunek Boga to tego wydarzenia. Sdz 11,29-40 rozpatrywane jest tu zarówno od strony krytycznoliterackiej, jak i z kontekście kanonicznym. Pierwsza perspektywa, w połączeniu z analizą egzegetyczną, pozwala sądzić, że test w swoim pierwotnym kształcie, był dość ambiwalentny w ocenie całego wydarzenia. Jego negatywną ocenę ofiar z dzieci można jedynie wywnioskować z szeroko rozumianego kontekstu deuteronomistycznego, w którym całe wydarzenie nabiera cech ilustracji skutków niejasności przepisów (Pwt 12,31; 18,10) i zbyt literalnego ich wypełniania (Pwt 23,22-24). Jest też zarazem ostrzeżeniem przed próbami manipulowania Bogiem poprzez proponowanie Mu „łapówek” (Pwt 16,19). W szerszym, kanonicznym kontekście (zwłaszcza w relacji do Rdz 22), Sdz 11,29-40 jawi się już jednoznacznie, jako wydarzenie oceniane negatywnie, a sam Jefte – choć szczerze poszukujący Boga, prezentuje się bardziej jako naśladowca Kananejczyków, a nie wyznawca Boga Izraela.
The analysis presented in this paper focuses on Jephthah’s vow and his sacrifice of-fered to God of his only daughter as its consequence. The purpose of this analysis is to answer the question about God’s attitude to this event. In Judges 11:29-40, this is con-sidered both in terms of literary criticism and in the canonical context. The first perspective, in combination with the exegetical analysis, suggests that this test in its original form was quite ambivalent in the assessment of the entire event. Its negative assessment of child sacrifice can only be inferred from the broadly understood deuteronomistic context in which the entire event takes on the characteristics of illustration of the effects of vague provisions (Deuteronomy 12:31; 18:10) and too literal fulfilment of them (Deuteronomy 23:22-24). At the same time, it is also a warning against attempts to manipulate God by offering “bribes” to Him (Deuteronomy 16:19). In the broader canonical context (especially in relation to Genesis 22), Judges 11:29-40 already appears clearly as a negatively assessed event, while Jephthah – though sincerely seeking God – presents himself more as a follower of the Canaanites and not a follower of the God of Israel.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2017, 27; 73-106
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w Biblii istnieje zakaz czynienia tatuaży?
Is tattooing prohibited in the Bible?
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516437.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
tatuaż
żałoba
nieczystość rytualna
sfera śmierci
świętość
tatto
mourning
ritual uncleanness
the sphere of death
sanctity
Opis:
Przedmiotem analizy w tym artykule są cztery teksty, które mają znaczenie w dyskusji nad kwestią zakazu czynienia tatuaży (Ez 44,20; Kpł 19,27-28; 21,5; Pwt 14,1). Z przeprowadzonej analizy wynika, że zakaz dotyczy wyłącznie dwóch ekstremalnych praktyk żałobnych (zbyt radykalne obcinanie włosów na całej głowie lub tylko jakiejś jej części oraz nacinania sobie ciała), które naruszały status świętości poprzez przedłużanie oznak, a tym samym stanu żałoby, poza granice wyznaczone na jej rzeżywanie (siedem dni). Nie ma w tych tekstach natomiast jakiegoś ogólnego zakazu czynienia sobie jakichkolwiek tatuaży.
In this article, the subject of the analysis there are four texts (Ez 44,20; Lev 19,27-28; 21,5; Dt 14,1), that are important in the discussion of the issue of the prohibition of tattooing. The analysis shows that the prohibition applies only to two extreme funeral practices (too radical cutting hair over the whole head or just some part of it and cutting the body), that violated the status of sanctity by prolonging the signs and thus the state of mourning beyond the limits set for its survival (seven days). There is no general prohibition against doing any tattoos in these texts.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 29-44
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Balaam – pierwowzór proroka w Izraelu?
Balaam – an archetype of prophet in Israel?
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516465.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
Deir ‘Alla
Balaam
pierwszy prorok w Izraelu
reinterpretacja
first prophet in Israel
re-interpretation
Opis:
Najnowsze badania nad tekstem inskrypcji o Balaamie pochodzącej z Tell Deir ‘Alla w Jordanii (identyfikacja języka, rekonstrukcja tekstu, czas powstania, kontekst historyczny) w zestawieniu z analizą diachroniczną tej tradycji w Biblii Hebrajskiej pozwalają sądzić, że jej źródeł szukać należy w izraelskim środowisku z Transjordanii z przełomu IX/VIII w. przed Chr. Balaam wydaje się ucieleśniać początki tradycji prorockich w Izraelu związane z kontaktem z ludami pochodzącymi z Asyrii i praktykami wywodzącymi się tego kręgu kulturowego. Najstarsza biblijna wersja z Lb 22-24* stanowi wyraźną, monoteistyczną relekturę tradycji o Balaamie. Widzący prezentowany jest tu jako obcy wróżbita i „prorok” podległy woli Jhwh. Zaznacza się też jego przejście od działań indukcyjno-magicznych (szukanie Boga, próba przekleństwa Izraela) do intuicyjnych zdolności prorokowania (Duch Boży, błogosławieństwo Izraela). W końcu przedstawia się tu także (epizod z oślicą) jego karykaturę, wątpiąc zarówno w jego dobre intencje, jak i same zdolności „widzenia”. W kolejnych reinterpretacjach (kapłańska, deuteronomistyczna i późniejsze) ocena samego Balaama jest już (poza Mi 6,5) wyraźnie negatywna.
The recent studies on the text of inscription about Balaam coming from Tell Deir ‘Alla in Jordan (identification of language, reconstruction of text, time of creation, historical context) compared to the diachronic analysis of this tradition in the Hebrew Bible suggest that its sources should be sought in the Israeli environment in TransJordan at the turn of the 9th-8th centuries B.C. Balaam seems to embody the beginnings of prophetic traditions in Israel associated with the contact with the people from Assyria and the practices being derived from this cultural area. The earliest Biblical version from the Book of Numbers 22-24* is a clear monotheistic rereading of the tradition about Balaam. The Seer is presented here as a foreign diviner and a „prophet” being subordinate to the will of Jhwh. His transition from inductive and magic activities (search for God, attempt to curse Israel) to intuitive prophesying abilities (Spirit of God, blessing of Israel) is also noted. Finally, his caricature is also presented here (sheass episode), doubting both in his good intentions and his very abilities to „see”. In next interpretations (Levitical, Deuteronomic and later), the evaluation of Balaam himself is clearly negative (except the Book of Micah 6:5).
Źródło:
Studia Paradyskie; 2015, 25; 53-81
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie zawiążesz pyska wołu podczas młócki” (Pwt 25,4). Prawo starożytnego Izraela w obronie właściwego stosunku człowieka do zwierząt?
„Thou dost not muzzle an ox in its threshing” (Deuteronomy 25:4). The law of ancient Israel in protection of the right attitude of a human being towards animals?
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516552.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
wół
zwierzęta
prawo
„humanitarne” podejście do zwierząt
ox
animals
law
„humanitarian” treatment of animals
Opis:
Przedmiotem analizy podjętej w artykule jest Pwt 25,4. Kontekst literacki i społeczno-kulturowy, jak również chronologia tekstów biblijnych wskazują, że jest to jedno z pierwszych, a nawet w ogóle pierwsze biblijne prawo, mające na uwadze „humanitarny” stosunek do zwierząt. Jego korzeni należy szukać w tradycji mądrościowej starożytnego Izraela (Prz 12,10), naturalnym poczuciu więzi z naturą panujących w społeczności rolniczej oraz w specyfice teologii deuteronomistycznej.
The subject of analysis undertaken in the article is Deuteronomy 25:4. The literary, social and cultural context as well as chronology of biblical texts indicate that it is one of the first or even the first biblical law taking into consideration a „humanitarian” approach towards animals. Its roots must be sought in the wisdom tradition of ancient Israel (Proverbs 12:10), the natural feeling of a bond with nature common in the agri-cultural society as well as the specificity of Deuteronomistic theology.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2016, 26; 55-72
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mojżesz, jakiego nie znamy? Kilka uwag na temat poszukiwań historycznego Mojżesza
Moses Who We Do Not Know? In the Mainstream of Scientific Research of the Historical Moses
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179248.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
historyczny Mojżesz
exodus
Pięcioksiąg
jahwizm
historical Moses
Exodus
Pentateuch
Yahwism
Opis:
Poszukiwania historycznych źródeł tradycji o Mojżeszu, przy obecnym stanie wiedzy, prowadzą do wniosku, że jej śladów poszukiwać możemy przede wszystkim w tekstach biblijnych. Zaliczyć do nich można wspominane w Pięcioksięgu egipskie imię Mojżesza, jego związki z Madianitami/Kenitami oraz aktualną wiedzę o początkach i rozwoju jahwizmu. Na uwagę przy badaniu tych zagadnień zasługują również niektóre wzmianki w innych księgach Starego Testamentu (Oz 12,14; Sdz 18,30; 2Krl 18,4) łączące (bez podania imienia) Mojżesza z exodusem (pierwsza) oraz jakimiś nieortodoksyjnymi dla późniejszych autorów formami kultu (dwie kolejne). Wniosek płynący się z przebadania tych kwestii jest taki, że biblijna „biografia” Mojżesza jest w głównej mierze efektem późniejszej pracy literacko-teologicznej autorów biblijnych i prezentuje tego bohatera w sposób znacząco odbiegający od potencjalnego „historycznego” pierwowzoru.
The search for the historical sources of the tradition of Moses, with the present state of knowledge, leads to the conclusion that we can look for its traces primarily in biblical texts. These include the Egyptian name of Moses mentioned in the Pentateuch, his relationship with the Midianites / Kenites, and the current knowledge about the origins and development of Yahwism. Some references in other books of the Old Testament (Hosea 12:14; Judges 18:30; 2 Kings 18:4) linking Moses (without giving the name) with the Exodus (the first one) and with some forms of worship unorthodox for later authors (two other ones) deserve attention when examining these issues. The conclusion to be drawn from examining these issues is that the biblical “biography” of Moses is largely the result of the later literary and theological work of biblical authors and presents this protagonist in a way that differs significantly from the potential “historical” archetype.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2022, 32; 87-119
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies