Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "justice" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Mediation and Fairness of the Decision to Resolve the Dispute
Autorzy:
Dziedziak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618383.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
mediation
mediation in civil cases
justice
corrective justice
procedural justice
mediacja
mediacja w sprawach cywilnych
sprawiedliwość
sprawiedliwość wyrównawcza
sprawiedliwość proceduralna
Opis:
The article discusses the issue of fairness of the decision to resolve a dispute in mediation. The discussion concerns mediation in civil cases. In civil law relations, referring to Aristotle’s classical distinction of distributive justice (iustitia distributiva) and corrective justice (iustitia commutativa), which is the starting point of any serious discussion of justice, it is corrective justice (iustitia commutativa) that is meant here. The author indicates the obstacles to the fairness of the decision to resolve a dispute in mediation, which are mainly the problems involving the findings of fact and the substance of the settlement. Moreover, the article discusses the issue of procedural justice whose norms (rules) are not implemented in mediation proceedings. In conclusion, the author claims that the essence of mediation in civil cases is not the pursuit of justice. Mediation does not assume that the resolution is to be fair, that is not the point here. It is emphasized, however, that the institution of mediation is necessary and has its advantages, but currently the practical importance of this form of dispute resolution in the Polish legal system is little.
W artykule podjęto zagadnienie sprawiedliwości decyzji rozwiązującej spór w mediacji. Rozważania dotyczą mediacji w sprawach cywilnych. W stosunkach cywilnoprawnych, nawiązując do klasycznego rozróżnienia Arystotelesa, które jest punktem wyjścia wszelkich poważnych rozważań o sprawiedliwości, na sprawiedliwość rozdzielczą (iustitia distributiva) i sprawiedliwość wyrównawczą, chodzi o sprawiedliwość wyrównawczą (iustitia commutativa). Autor wskazuje przeszkody, jakie pojawiają się, by można było mówić o sprawiedliwości decyzji rozwiązującej spór w mediacji. Dotyczą one w szczególności problemu ustaleń faktycznych oraz istoty ugody. W artykule podjęto ponadto zagadnienie sprawiedliwości proceduralnej, której normy (reguły) w postępowaniu mediacyjnym nie są realizowane. W konkluzji autor stwierdza, że istotą mediacji w sprawach cywilnych nie jest dążenie do sprawiedliwości; w mediacji nie zakłada się, że rozwiązanie ma być sprawiedliwe, nie o to chodzi. Podkreślono jednakże, iż instytucja mediacji jest potrzebna, ma zalety, jest ważna – niemniej aktualnie praktyczne znaczenie tej formy rozwiązywania sporów w polskim systemie prawnym jest niewielkie.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Essay on Natural and Distributive Justice
Autorzy:
Dziedziak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912760.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
natural justice
innate human dignity
distributive justice
sprawiedliwość naturalna
przyrodzona godność człowieka
sprawiedliwość rozdzielcza
Opis:
The article addresses the issues of natural justice and distributive justice. The traditional formula “to render to everyone his or her own” (suum cuique tribuere) was taken as the point of departure. The discussion leads to the conclusion that natural justice concerns every person, and that everyone is entitled to inherent, innate rights, fundamental human rights. The exercise of natural justice ensures basic participation in the goods of the community, namely the state. This is so because this justice requires that every person be provided with an existence appropriate to the dignity of the human person. The relationship between natural justice and distributive justice exists at the level of elementary objective needs. Natural justice, when exercised, in a sense meets the formula “to render to everyone according to their legitimate needs”, meeting objective, basic needs, but this applies only to part of society. This justice is broader, it does not boil down to these elementary needs and, of course, it relates also to other things than needs. In a sense, it could be said that natural justice “intervenes” where justice applied according to the principles of proportionality is not enough. Man, with his or her guaranteed natural, equal rights enacted as positive law in line with natural justice, through his or her own action “uses justice” by using (positive) law and provides himself or herself with a decent life. However, natural justice does not omit anyone, its implementation actually replaces the formula of distribution justice “render to everyone according to legitimate needs”. In distributive justice, equality is about proportion to the contribution made, but also to the merit. Of these two principles, the guiding principle, because of its universality, is the formula “render to everyone according to their contribution”: those who contribute more to the good of the community, receive more.
W artykule podjęto zagadnienie sprawiedliwości naturalnej i sprawiedliwości rozdzielczej. Jako punkt wyjścia przyjęto tradycyjną formułę „oddać każdemu to, co mu się należy” (suum cuique tribuere). Rozważania prowadzą do stwierdzenia, że sprawiedliwość naturalna dotyczy każdego człowieka, a należne są mu przyrodzone, wrodzone uprawnienia, podstawowe prawa człowieka. Realizacja sprawiedliwości naturalnej zapewnia w zakresie podstawowym udział w dobrach wspólnoty, jaką jest państwo. Sprawiedliwość ta bowiem wymaga, by każdemu człowiekowi zapewnić egzystencję odpowiadającą godności osoby ludzkiej. Związek sprawiedliwości naturalnej ze sprawiedliwością rozdzielczą występuje na poziomie elementarnych zobiektywizowanych potrzeb. Sprawiedliwość naturalna, gdy jest urzeczywistniana, niejako wypełnia wyróżnianą przez niektórych formułę „każdemu według »usprawiedliwionych« potrzeb”, zapewniając zobiektywizowane, podstawowe potrzeby, co dotyczy jednak tylko części społeczeństwa; sprawiedliwość ta jest szersza, nie jest zawężona tylko do tego rodzaju elementarnych potrzeb i oczywiście nie tylko potrzeb dotyczy. Można by w pewnym sensie powiedzieć, że sprawiedliwość naturalna jakby „interweniuje”, gdy nie wystarcza stosowanie sprawiedliwości według zasad proporcjonalności. Człowiek mający zagwarantowane przyrodzone, równe prawa, wpisane w prawo pozytywne, uzgodnione treściowo ze sprawiedliwością naturalną, poprzez własne działanie, korzystając z prawa stanowionego (pozytywnego), niejako „korzysta ze sprawiedliwości” i zapewnia sobie godziwe życie. Jednakże sprawiedliwość naturalna nikogo nie pomija, jej realizacja w istocie zastępuje formułę sprawiedliwości rozdzielczej „każdemu według »usprawiedliwionych« potrzeb”. W sprawiedliwości rozdzielczej równość polega na proporcji; należy oddać proporcjonalnie, ogólnie rzecz ujmując, do wkładu, ale także do zasług. Z tych dwóch zasad wiodąca, z uwagi na jej powszechność, jest formuła „każdemu według wkładu” – ten, kto bardziej przyczynia się do dobra wspólnoty, otrzymuje więcej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 4; 71-83
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Justice as Relations in Social Life
Sprawiedliwość jako relacje w życiu społecznym
Autorzy:
Dziedziak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
justice
natural justice
relations of justice
right to life from the moment of conception
sprawiedliwość
sprawiedliwość naturalna
relacje sprawiedliwości
prawo do życia od chwili poczęcia
Opis:
The study is of a mostly conceptual and scientific-and-research nature, and the analyses contained herein are of a universal character. The article discusses the issue of relations of justice in social life. These relations have been based on the example of the right to life from the moment of conception, as it is the first, basic, and superior right. It began with considerations regarding the notion of justice. As a starting point, the classic definition in the formula “to render to everyone his or her own” (suum cuique tribuere) was adopted. It was emphasized that justice is for every human being. It was stated that justice as a universal value and a principle-norm, from which obligations originate, “builds” relations between entities. The article mostly analyses the relation between entities A and B, where entity A is every human being (the scientific data justifying when a human being originates are also pointed out), and entity B is a holder of legislative authority, always defined as an individual body just because of the considerations of justice, and as such participating in the relationship of justice.
Opracowanie ma charakter przede wszystkim koncepcyjny i zarazem naukowo-badawczy, a analizy w nim zawarte mają charakter uniwersalny. W artykule podjęto zagadnienie relacji sprawiedliwości w życiu społecznym. Zegzemplifikowano je na prawie do życia od chwili poczęcia. Jest ono bowiem pierwszym, podstawowym i nadrzędnym z praw. Rozpoczęto od rozważań dotyczących pojmowania sprawiedliwości. Jako punkt wyjścia przyjęto klasyczne rozumienie wyrażone w formule „oddać każdemu to, co mu się należy” (suum cuique tribuere). Zaakcentowano, że sprawiedliwość dotyczy każdego człowieka. Stwierdzono, że sprawiedliwość jako uniwersalna wartość i jako zasada-norma, będąc powinnościorodną, „buduje” relacje między podmiotami. W artykule zanalizowano przede wszystkim relację zachodzącą między podmiotami A i B, gdzie podmiot A to każdy człowiek (przypomniano też dane naukowe uzasadniające, od kiedy jest człowiek), a podmiot B to piastun władzy prawodawczej (ustawodawczej) zawsze, właśnie z uwagi na sprawiedliwość, zindywidualizowany personalnie i jako taki w relacje sprawiedliwości wchodzący.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 2; 103-115
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Value of Law in Political Thinking
Autorzy:
Łuszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912743.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
value of law
political thinking
justice
wartość prawa
myślenie polityczne
sprawiedliwość
Opis:
The article analyzes the process of displacing law and its values from political thinking. There are many indications that law and its values are not a point of reference for contemporary politics, which results from the ongoing process of democratization. The coherence of virtues, law and politics, variously approached and variable over time, lasted in European culture for more than a thousand years. The Greek models have been adopted and consolidated by the Romans and Medieval thinkers. The breakthrough is brought by Machiavelli’s writings, which radically changed the view of politics, free will, power. The nature of the state ceases to mean providing citizens with a happy life, and it begins to concern security. As a result, law becomes a tool to protect this security effectively.
Artykuł jest analizą procesu wyparcia prawa i jego wartości z myślenia politycznego. Wiele wskazuje na to, że dla współczesnej polityki prawo i jego wartości nie stanowią punktu odniesienia, za co odpowiada trwający proces demokratyzacji. Koherencja cnót, prawa i polityki, różnie ujmowanych i zmiennych w czasie, trwała w europejskiej kulturze przez ponad tysiąc lat. Greckie wzorce zostały przejęte i ugruntowane przez Rzymian i myślicieli średniowiecznych. Przełomem stało się dopiero pisarstwo Machiavellego, który radykalnie odmienił spojrzenie na politykę, wolną wolę, władzę. Istota państwa przestaje sprowadzać się do zapewnienia obywatelom szczęśliwego życia, a zaczyna dotyczyć bezpieczeństwa. Co za tym idzie prawo staje się narzędziem służącym do tego, by owo bezpieczeństwo skutecznie zabezpieczyć.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 4; 179-188
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania dotyczące pojmowania sprawiedliwości
Thoughts on the Notion of Justice
Autorzy:
Dziedziak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097148.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
justice
human being
innate human rights
fundamental human rights
principle of law
natural justice
sprawiedliwość
człowiek
przyrodzone uprawnienia
podstawowe prawa człowieka
zasada prawa
sprawiedliwość naturalna
Opis:
The article has addressed the problem of understanding justice. The traditional formula “to render to everyone his own” (suum cuique tribuere) was taken as the point of departure. The discussion leads to the conclusion that natural justice applies to every person, and that every person is entitled to natural, innate, fundamental human rights. The traditional formula with regard to law should be understood as a principle-norm, a principle of law that imposes an obligation to render to everyone what is due. It is the duty of authorities (which manage the social life) to implement this obligation. The innate natural rights enshrined and safeguarded in positive law will be combined with the statutory, precise, strengthened norms of this law, and thus enhanced (since it is a natural obligation, a moral and legal obligation, of the human being not to violate these natural rights) with the prohibition of violating them by others.
W artykule podjęto zagadnienie pojmowania sprawiedliwości. Jako punkt wyjścia przyjęto tradycyjną formułę „oddać każdemu to, co mu się należy” (suum cuique tribuere). Rozważania prowadzą do stwierdzenia, że sprawiedliwość naturalna dotyczy każdego człowieka, należne są mu naturalne, przyrodzone uprawnienia, podstawowe prawa człowieka. Tradycyjna formuła w odniesieniu do prawa powinna być rozumiana jako zasada-norma, zasada prawa, która nakłada/narzuca obowiązek oddania każdemu tego, co mu się należy. Jego realizacja jest obowiązkiem władzy (zawiadujących życiem społecznym). Przyrodzone naturalne uprawnienia wpisane i zabezpieczone w prawie pozytywnym (stanowionym) będą łączyły się z prawnopozytywnym, sprecyzowanym, umocnionym normami tego prawa i tym samym wzmocnionym (gdyż niezmiennie nienaruszanie tych naturalnych uprawnień jest obowiązkiem moralno-prawnym człowieka) zakazem ich naruszania przez drugich, przez innych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2; 139-148
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mediation as One of the Forms of Resolving Conflicts in Offence Cases
Autorzy:
Kruk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618807.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
mediation
restorative justice
conflict
mediation proceedings
mediacja
sprawiedliwość naprawcza
konflikt
postępowanie mediacyjne
Opis:
The paper discusses the issue of mediation as one of the forms of solving criminal conflicts. The author presents, among others, the problem of mediation in connection with the principles of restorative justice, the issue of the mediation models accepted in criminal proceedings and also makes an attempt of indicating other forms of conflict solving based on negotiations. The author also makes a brief description of the shaping of lawmaker’s motives in the case of mediation and then refers to contemporary issues of mediation proceedings.
Artykuł obejmuje problematykę mediacji jako jednej z form rozwiązania konfliktu karnego. Autorka przedstawia m.in. kwestię mediacji w odniesieniu do założeń sprawiedliwości naprawczej, kwestię przyjętych modeli mediacji w postępowaniu karnym, a także podejmuje próbę wskazania innych form rozwiązania konfliktu, opartych na negocjacjach. Krótko opisuje historyczny proces kształtowania się założeń ustawodawczych mediacji, by następnie odnieść się do aktualnych, wybranych zagadnień postępowania mediacyjnego.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Procedural Autonomy of Hungarian Administrative Justice as a Precondition of Effective Judicial Protection
Autonomia proceduralna węgierskiego sądownictwa administracyjnego jako przesłanka skutecznej ochrony sądowej
Autorzy:
Rozsnyai, Krisztina F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096927.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
effective judicial protection
dualistic model of administrative justice
autonomy
Hungarian administrative justice
administrative court procedure rules
skuteczna ochrona sądowa
dualistyczny model sądownictwa administracyjnego
autonomia
węgierskie sądownictwo administracyjne
przepisy postępowania sądowoadministracyjnego
Opis:
The article is aimed at showing the hesitant and slow developments whereby the Hungarian administrative justice should be approached to the dualistic model of administrative justice. After 40 years of almost total monism, and 25 years of transition, one decisive step was made with the promulgation of the Code of Administrative Court Procedure. The article investigates why its concept taking form in the declaration of the principle of autonomy of administrative court procedure rules is crucial for providing effective legal protection against administration in Hungary, and what safeguards the Code contains to foster this autonomy, and by this, the strengthening of a functional administrative justice.
Artykuł ma na celu ukazanie niepewnych i powolnych tendencji, w efekcie których węgierski wymiar sprawiedliwości w sprawach administracyjnych powinien zbliżać się do dualistycznego modelu sądownictwa administracyjnego. Po 40 latach niemal całkowitego monizmu i po 25 latach transformacji zrobiono jeden decydujący krok poprzez ogłoszenie Kodeksu postępowania przed sądami administracyjnymi. W opracowaniu przeanalizowano, dlaczego leżąca u podstaw Kodeksu deklaracja zasady autonomii przepisów postępowania sądowoadministracyjnego jest kluczową koncepcją dla zapewnienia skutecznej ochrony prawnej przed administracją na Węgrzech oraz jakie Kodeks zawiera zabezpieczenia wspierające tę autonomię, a tym samym wzmacnia sądownictwo administracyjne w sensie funkcjonalnym.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 4; 491-503
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolution of the Institution of Justices of the Peace in the United States
Autorzy:
Gmurzyńska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618367.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
justices of the peace
American democracy
American justice
sędziowie pokoju
demokracja amerykańska
amerykański wymiar sprawiedliwości
Opis:
This article presents a history and development of the institution of justices of the peace in the United States from the beginning of formation of American democracy until modern times. It presents jurisdiction, the scope of the activities and the role of justices of the peace in several states through different periods of times. It includes a thorough discussion concerning pros and cons of justices of the peace in the U.S. legal system and general tendency of declining the institution of justices of the peace in modern times. The article includes also a discussion of the major court decisions concerning justices of the peace.
Niniejszy artykuł jest próbą prześledzenia rozwoju instytucji sędziów pokoju od czasów tworzenia się demokracji amerykańskiej w XVIII w. do współczesności, a także oceny ich funkcjonowania. Opisano funkcjonowanie sędziów pokoju w różnych stanach oraz to, w jaki sposób rola tej instytucji zmieniała się przez ponad 200 lat funkcjonowania demokracji amerykańskiej. Analizie poddano wyroki sądów amerykańskich (włącznie z wyrokami Sądu Najwyższego) odnoszące się do problematyki umiejscowienia i roli sędziów pokoju w amerykańskim wymiarze sprawiedliwości.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2019, 28, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość społeczna i solidarność w prawie rolnym (na przykładzie wspierania rozwoju obszarów wiejskich)
Social Justice and Solidarity in Agricultural Law (on the Example of Rural Development Support)
Autorzy:
Łobos-Kotowska, Dorota
Doliwa, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096304.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
social justice
solidarity
rural areas
rural development support
sprawiedliwość społeczna
solidarność
obszary wiejskie
rozwój obszarów wiejskich
Opis:
The aim of the article is to redefine the elements of the paradigm of agricultural law, as seen through the lens of the concepts of social justice and solidarity, as well as public goods and their role in agricultural law, using the example of laws that govern rural development support. These principles should be treated as an important determinant of a fair balancing of the general interest (common good) and the interests of the individual. It should be stated that Polish statutory regulations in the field of supporting rural areas and providing public goods by farmers, directly or indirectly, follow the axiological paradigm. The implementation of the idea of social justice and solidarity should also aim at the sustainable development of rural areas. Such an approach should be reflected in the rural development support system, which is based on the assumption that production support for farms should be accompanied by certain obligations imposed on entities managing agricultural land. It is also necessary to formulate a postulate that the law of rural development should stimulate pro-environmental and pro-social attitudes.
Celem artykułu jest redefinicja elementów paradygmatu prawa rolnego, przez pryzmat pojęć sprawiedliwości i solidarności społecznej oraz dóbr publicznych i ich roli w prawie rolnym, na przykładzie regulacji prawnej wspierania rozwoju obszarów wiejskich. Zasady te powinny być traktowane jako istotny wyznacznik sprawiedliwego wyważania interesu ogółu (dobra wspólnego) i interesów jednostki. Należy stwierdzić, że polskie regulacje ustawowe w zakresie wspierania obszarów wiejskich i dostarczania przez rolników dóbr publicznych w sposób bezpośredni lub pośredni kierują się paradygmatem aksjologicznym. Urzeczywistnienie idei sprawiedliwości społecznej i solidaryzmu powinno zmierzać do trwałego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Takie podejście powinno mieć odzwierciedlenie w systemie wspierania rozwoju obszarów wiejskich, który opiera się na założeniu, że wsparciu produkcyjnemu gospodarstw rolnych powinny towarzyszyć pewne obowiązki nakładane na podmioty gospodarujące na gruntach rolnych. Konieczne jest również sformułowanie postulatu, że prawo rozwoju obszarów wiejskich powinno stymulować postawy prośrodowiskowe i prospołeczne.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 429-444
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiological Basis for the Application of Law – a Perspective of the Equitable Law
Autorzy:
Dziedziak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619297.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
value, justice, equity, judicial decision, judicial decision making process
Brak słów kluczowych w języku polskim
Opis:
The axiological notions and assumptions are the necessary part of the analysis the application of law. Author of this article states the most basic axiological question, that is: how should a judicial decision be made? How should a court issue decisions, on what values should it be based, what is and what should be the aim of a decision? The research proposal to these questions is: equity, the equity of the decisions, equity in concreto. Characterizing the axiological bases of the application of law, one need to find a way which would take us to the best resolution. The court and the judge solve, after all, a certain case that exists in reality, and do not present alternative possibilities of choice. The court, while making a decision, makes a choice which should be driven by equity. After all, can we find any other values that would light our way? The judge should strive to find an equitable resolution, they should search for it and not reject it a priori. Justice should be treated as the pillar of equity, but equity is richer and greater.
W artykule zostało podjęte zagadnienie aksjologicznych podstaw stosowania prawa w perspektywie prawa słusznego. Podstawy takie powinny być jasne, pewne, solidne, trwałe i takie daje właśnie teoria prawa słusznego. W opracowaniu wyjaśniono rozumienie prawa słusznego i wartości je fundujących, a są nimi: prawda, dobro, sprawiedliwość, godność człowieka. Wartości te są aksjologicznymi podstawami bytu prawa, tj. wartościami leżącymi u źródeł procesów tworzenia prawa, ale w istocie są też (powinny być) zasadniczymi, podstawowymi wartościami stosowania prawa. W procesach stosowania prawa rola słuszności wiąże się z wymogiem wydania właściwego, godziwego orzeczenia. Sądy w stosowaniu prawa dysponują sporym zakresem/marginesem swobody. Jego wykorzystanie powinno dokonywać się ze „wzrokiem skierowanym na słuszność”, bowiem ustalone w decyzji finalnej skutki prawne dotyczą zawsze człowieka (bezpośrednio czy pośrednio). Rola słuszności może wiązać się z „udoskonaleniem prawa” w sensie jego praktycznej konkretyzacji. Kategoria ta, gdy zachodzi taka konieczność, może być także narzędziem naprawiania, poprawiania prawa, pozwala sprzeciwić się, wyjść poza posłuszeństwo ustawom, słuszność bowiem nie dozwala na podjęcie decyzji niesprawiedliwej. Słuszność spełnia też funkcję korektury stanowionego prawa, niwelującej napięcia między ogólnym charakterem prawa a indywidualnym charakterem przypadków, mogącej też wypełniać luki w prawie. Słuszność w stosowaniu prawa jest zatem wartością korygującą – naprawiającą, udoskonalającą, uzupełniającą prawo i jednocześnie dopełniającą sprawiedliwość. W opracowaniu, w oparciu o model decyzyjny sądowego stosowania prawa, zostały ponadto przedstawione sposoby dochodzenia do decyzji słusznej. Sformułowano też pogląd o możliwości podjęcia jedynej słusznej decyzji. W konkluzji rozważań stwierdzono, iż wartości budujące słuszność, stanowiące zarazem aksjologiczne podstawy stosowania prawa, przeciwstawiają się arbitralności ocen i decyzji sędziowskich.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 2
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of the Minister of Justice in the Proceedings Before the Governing Senate of the Russian Empire in Administrative Matters
Autorzy:
Smyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618269.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian Empire
Governing Senate
minister of justice
proceedings in administrative matters
Cesarstwo Rosyjskie
Senat Rządzący
minister sprawiedliwości
postępowanie w sprawach administracyjnych
Opis:
The dominant role of the minister of justice in the proceedings before the Governing Senate in administrative disputes, was one of the characteristics of the Russian monarchy. Control and supervision of public administration, including the settlement of administrative disputes, remained the fields implemented in the procedure within the administration itself. No strict distinction between the control and supervisory functions of the appropriate bodies, in particular the Governing Senate, meant that the dominant role in the proceedings in administrative matters held the central government authority – the minister of justice. The conduct of the procedure as well as the contents of provided judgments were determined by the decision of the minister of justice. Entrusting the supervision of the administrative departments of the Governing Senate to the minister of justice, and enabling him to intervene in every stage of the proceedings in administrative disputes, provided the Russian bureaucracy with effective protection against unfavorable decisions. Consequently, the Governing Senate could not fulfill the role of an independent judicial authority whose task was to control – independently and impartially – the legalism of administrative operation of the authorities of the Russian State.
Dominująca rola ministra sprawiedliwości w postępowaniu przed Senatem Rządzącym w sporach administracyjnych stanowiła jedną z charakterystycznych cech monarchii rosyjskiej. Kontrola i nadzór nad administracją publiczną, w tym także rozstrzyganie sporów administracyjnych, pozostały sferami realizowanymi w ramach postępowania wewnątrz samej administracji. Brak ścisłego rozróżnienia funkcji kontrolnych i nadzorczych powołanych do tego organów, a w szczególności Senatu Rządzącego, spowodował, że dominującą rolę w postępowaniu w sprawach administracyjnych sprawował centralny organ administracji rządowej – minister sprawiedliwości. Od jego decyzji zależał nie tylko przebieg postępowania w takich sprawach, ale także treść zapadających orzeczeń. Powierzenie nadzoru nad działalnością Departamentów Administracyjnych Senatu Rządzącego ministrowi sprawiedliwości oraz umożliwienie mu ingerencji w każde stadium postępowania w sporach administracyjnych zapewniało biurokracji rosyjskiej skuteczną ochronę przed niekorzystnymi dla niej rozstrzygnięciami. W konsekwencji Senat Rządzący nie mógł spełniać roli niezależnego od administracji organu sądowego, kontrolującego w sposób niezawisły i bezstronny legalizm działalności administracyjnej organów państwa rosyjskiego.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standards for Review of the Concept of a “National Court” in EU Law
Wzorce kontroli pojęcia „sądu krajowego” w prawie unijnym
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344078.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Court of Justice
Polish Constitutional Tribunal
principle of judicial independence
national courts
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Konstytucyjny
zasada niezawisłości sędziowskiej
sądy krajowe
Opis:
The aim of the article is to demonstrate the evolutionary approach of the Court of Justice to the criteria for review of the concept of a court within the meaning of EU law. It has been shown that there are three basic standards used by the Court in this area. The first one is an examination of the premises developed as part of the procedure of a question referred to for a preliminary ruling, which includes functional and systemic premises. The second one is based on Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which specifies three premises: independence, impartiality and establishment of a court by statute. The third standard of control indicated by the Court of Justice in the judgment in case C-64/16 is of a different nature. It has been applied to reforms of the justice system in the Member States and is based on the combined interpretation of three provisions: Article 2, Article 4 (2) and Article 19 (1) of the Treaty on European Union. The indicated standard was the cause of a lively discussion initiated by the constitutional tribunals of the Member States (the case of Poland and Romania). In principle, they do not question the right of the Court of Justice to review the concept of a court under the first and second standard. However, in relation to the reforms of the justice system, they emphasize their own competence, which is granted to them by their national constitutions. It should be noted that the fundamental problem that appears in the jurisprudence of both the Polish Constitutional Tribunal and the Court of Justice is the protection of primacy of the constitution and irrefutability of the judgments of constitutional tribunals by the Court of Justice.
Celem artykułu jest wykazanie ewolucyjnego podejścia Trybunału Sprawiedliwości (TS) do kryteriów kontroli pojęcia sądu w rozumieniu prawa unijnego. Wykazano, że wykształciły się trzy zasadnicze wzorce, z jakich korzysta Trybunał w tym obszarze. Pierwszy z nich to badanie przesłanek wypracowanych w ramach pytania prejudycjalnego, które obejmuje przesłanki funkcjonalne i ustrojowe. Drugi opiera się na art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który wskazuje trzy przesłanki: niezawisłość, bezstronność oraz powołanie sądu na mocy ustawy. Odmienny charakter ma trzeci wzorzec kontroli, jaki wskazał TS w wyroku w sprawie C-64/16. Został on zastosowany do reform wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich i opiera się na łącznej interpretacji trzech postanowień art. 2, art. 4 ust. 2 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej. Wskazany wzorzec stał się przyczyną ożywionej dyskusji, jaką podjęły trybunały konstytucyjne państw członkowskich (sprawa Polski i Rumunii). Zasadniczo nie podważają one prawa TS do kontroli pojęcia sądu w ramach pierwszego i drugiego wzorca, natomiast w odniesieniu do reform wymiaru sprawiedliwości podkreślają własną kompetencję, jaką nadaje im konstytucja krajowa. Należy zauważyć, że podstawowym problemem, jaki zarysowuje się w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz TS jest ochrona prymatu konstytucji oraz niepodważalność przez TS wyroków trybunałów konstytucyjnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 143-161
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Judicial Review of Statutory Public Bodies’ Regulations in the Light of the Hungarian Code of Administrative Court Procedure
Kontrola sądowa aktów normatywnych „podmiotów publicznych” w świetle węgierskiego Kodeksu postępowania sądowoadministracyjnego
Autorzy:
Kárász, Marcell
Hoffman, István
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348168.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administrative justice
legal protection
judicial review
professional bodies
normative acts
sądownictwo administracyjne
ochrona prawna
kontrola sądowa
organy samorządu zawodowego
akty normatywne
Opis:
The introduction of judicial review of statutory public bodies’ normative administrative acts was long overdue in the Hungarian legal system. Prior to 2018, no subjective or objective legal protection was allowed against these acts, which resulted in a number of anomalies, especially in case of professional bodies (chambers) with compulsory membership. This issue was recognised by the legislature as well, which endeavoured to rectify this hiatus by adopting the Code of Administrative Court Procedure. However, the progressive rules of the Code regarding the judicial review of normative acts of professional bodies have never been put into practice, as a mere two years later it was altered in a way that reflected a reversion to the regulatory framework prior to the adoption of the Code. The aim of this paper is to examine the original regulatory framework as well as the new amended rules of the Code from the perspective of the twofold function of administrative justice: protecting individual rights, while also controlling the legality of administration. Our primary focus of research was on the qualitative examination of the rules of the Code, however we also touch upon judicial practice, where available.
Wprowadzenie do węgierskiego systemu prawnego kontroli sądowej aktów normatywnych wydawanych przez podmioty publiczne („ustawowe organy publiczne”) nie mogło przez długi czas dojść do skutku. Przed 2018 r. nie dopuszczano podmiotowej ani przedmiotowej ochrony prawnej przed takimi aktami, co skutkowało szeregiem nieprawidłowości, zwłaszcza w przypadku organizacji samorządu zawodowego (izb) o obowiązkowym członkostwie. Kwestia ta została dostrzeżona również przez ustawodawcę, który starał się wypełnić tę lukę przy okazji uchwalania Kodeksu postępowania sądowoadministracyjnego. Jednak nowe przepisy Kodeksu dotyczące kontroli sądowej aktów normatywnych organizacji zawodowych nigdy nie zostały wprowadzone w życie, ponieważ zaledwie dwa lata później zostały znowelizowane w sposób odzwierciedlający powrót do ram regulacyjnych sprzed uchwalenia Kodeksu. Celem artykułu jest zbadanie pierwotnych ram regulacyjnych, a także nowych zmienionych przepisów Kodeksu z perspektywy dwojakiej funkcji sądownictwa administracyjnego: ochrony praw jednostki przy jednoczesnej kontroli legalności działań administracji. Głównym celem badań była ocena jakościowa przepisów Kodeksu, niemniej tam, gdzie było to możliwe, omówiliśmy również praktykę orzeczniczą.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 4; 175-192
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Military Courts as Bodies of Administration of Justice
Autorzy:
Dunaj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618505.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
military courts
administration of justice
Constitution of Republic of Poland
judicial power
sądy wojskowe
wymiar sprawiedliwości
Konstytucja RP
władza sądownicza
Opis:
The article is devoted to position of military courts in Poland – in the light of Constitution of 1997 – as bodies of administration of justice. The author has identified the place of military courts in the system of judicial power. She has indicated they exercise justice in a similar way as the ordinary courts and administrative courts. Constitutional conditions governing the position of other courts also refer to military courts. It is guaranteed in particular the principle of independence of military courts and judges adjudicating in them. Hereafter the author explained the essence of the concept of administration of justice. Referring to the discussion on this topic the author recognized the objective and subjective aspect of administrative of justice may be found in the light of the Constitution of Republic of Poland. The author discussed the specifics of the administration of justice by military courts against this background.
Artykuł poświęcony jest pozycji ustrojowej sądów wojskowych w Polsce – na tle Konstytucji z 1997 roku – jako organów sprawujących wymiar sprawiedliwości. Autorka określiła miejsce sądów wojskowych w systemie władzy sądowniczej. Wskazała, że sprawują one wymiar sprawiedliwości na podobnej zasadzie jak sądy powszechne i sądy administracyjne. Odnoszą się do nich konstytucyjne uwarunkowania regulujące pozycję innych sądów. Zapewniona jest zwłaszcza zasada niezależności sądów wojskowych i niezawisłości orzekających w nich sędziów. W dalszej części opracowania została przybliżona istota pojęcia „wymiar sprawiedliwości”. Odnosząc się do dyskusji na ten temat, autorka uznała, że na tle Konstytucji RP można mówić o przedmiotowym i podmiotowym aspekcie wymiaru sprawiedliwości. Na tym tle omówiła też specyfikę sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy wojskowe.  
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego nie jest możliwa utopia bez prawa?
Utopia Without the Law – Why Is It Impossible?
Autorzy:
Kuźmicz, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097152.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
utopia
the law
utopian thinking
reality
academic discourse
the Roman law
justice
prawo
myślenie utopijne
rzeczywistość
dyskurs naukowy
prawo rzymskie
sprawiedliwość
Opis:
The academic character of the article is connected with the attempt to answer the question asked in the title: Utopia without the law – is it possible? The theoretical arguments provided by the author lead to an affirmative answer to this question and allow for formulating the following thesis: there is no utopia without the law. The law is not only present in utopias, both positive and negative ones (anti-utopias and dystopias) but also, to a great extent, determines their existence and functioning. As a result, it links utopian thinking to reality. Any answer to this question is possible and justifiable in the academic discourse. According to the author of this article not only the law is present in the utopia but the law in the utopia must exist. The essence of the law in utopias is justice, but there is not justice in utopias without wisdom. The Bible, Roman law and philosophical and legal reflection were the sources of an approach to law for the creators of utopia. Referring to the views of such thinkers as: Plato, Immanuel Kant, Rudolf von Ihering, Gustav Radbruch, Karl R. Popper, Bronisław Baczko, the author states that the law is an integral part of both worlds: the utopian world and real world. So, there is not utopia without the law as an idea of jusctice, implemented into the social life of the people who are intelligent beings.
Charakter naukowo-dydaktyczny artykułu wiąże się z próbą odpowiedzi na postawione w tytule pytanie o to, czy możliwa jest utopia bez prawa. Argumenty teoretyczne podane przez autora prowadzą do udzielenia odpowiedzi twierdzącej, a zarazem tezy, iż nie ma w gruncie rzeczy utopii bez prawa. Prawo nie tylko jest obecne w utopiach, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych (antyutopiach i dystopiach), lecz także w znaczącym stopniu decyduje o ich istnieniu i funkcjonowaniu. W rezultacie wiąże to myślenie utopijne z rzeczywistością. Każda odpowiedź na powyższe pytanie jest więc możliwa i w dyskursie naukowym zasadna. Jednakże autor uzasadnia, że w przypadku zdecydowanej większości utopii społecznych jakieś prawo zazwyczaj obowiązuje, a nawet musi w nich być. Istotą prawa w utopiach jest bowiem sprawiedliwość, a tej nie ma bez mądrości. Taki właśnie stosunek do prawa przejawia się w Biblii. Takie przesłanie niosą również zasady prawa rzymskiego oraz wynika ono z filozoficzno-prawnej refleksji. Przywołując poglądy m.in. Platona, Immanuela Kanta, Rudolfa von Iheringa, Gustava Radbrucha, Karla R. Poppera i Bronisława Baczko, autor wskazuje na prawo jako ważny element świata utopii, który je współtworzy, podobnie jak ma wpływ na rzeczywistość. Nie ma zatem utopii bez prawa jako idei sprawiedliwości wcielanej w życie społeczne ludzi będących istotami rozumnymi.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies