Temat: Polish law - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Ochrona zwierząt i ochrona przed zwierzętami w prawie polskim
Protection of Animals and Protection from Animals as Seen by Polish Law
Autorzy:: Rakoczy, Bartosz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2096989.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: protection of animals
protection from animals
environmental protection law
Polish law
ochrona zwierząt
ochrona przed zwierzętami
prawo ochrony środowiska
prawo polskie
Opis:: The system of Polish law regulates both the protection of animals and the protection of humans from animals. Insofar as the first direction of regulations is strongly developed, popular, and fashionable and reflects the present-day trends in environmental protection law, the latter is not as popular. Both directions of the regulations show signs of axiological conflict. In the case of protection of animals, they are treated as a protected good, referring to their suffering, ability to feel, having emotions, etc. These circumstances do not only opt for covering animals by legal protection. Some people are even tempted to postulate the need for recognizing animals as subjects. However, the same animal that can suffer and feel and has emotions can pose a hazard to man – in certain extreme cases even a fatal one. Thus, animals are protected from humans, which is the right solution, but at the same time humans should be protected from animals. When exploring the issues of animal protection, it is worth remembering that such a second dimension exists.
W systemie prawa polskiego uregulowano zarówno kwestie ochrony zwierząt, jak i kwestie ochrony ludzi przed zwierzętami. O ile ten pierwszy kierunek regulacji jest mocno rozbudowany, popularny, modny i odzwierciedla współczesne tendencje w prawie ochrony środowiska, o tyle ten drugi już takim zainteresowaniem się nie cieszy. W obu tych kierunkach regulacji można dostrzec konflikty aksjologiczne. W przypadku ochrony zwierząt traktuje się je jako dobro chronione, z powołaniem się na ich cierpienie, umiejętność odczuwania, przeżywanie emocji itp. Te okoliczności nie tylko przekonują do objęcia zwierząt ochroną prawną, lecz także niektórych skłaniają do formułowania postulatu o upodmiotowieniu zwierząt. Jednak to samo zwierzę, które cierpi, odczuwa i przeżywa emocje, może stanowić zagrożenie dla człowieka, i to w niektórych skrajnych przypadkach wręcz śmiertelne. Zatem zwierzęta są chronione przed człowiekiem, co jest rozwiązaniem właściwym, ale człowiek też musi być chroniony przed nimi. Warto nie zapominać o tym drugim wymiarze, badając kwestie ochrony zwierząt.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 3; 161-172
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Koncepcja normatywnej dereifikacji zwierzęcia w polskim prawie
The Concept of the Normative Dereification of an Animal in Polish Law
Autorzy:: Lubeńczuk, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2096316.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: animal
dereification
reification
animal protection
legal status of an animal
Polish law
zwierzę
dereifikacja
reifikacja
ochrona zwierząt
status prawny zwierzęcia
polskie prawo
Opis:: The subject of the article is normative dereification, which was enacted in the Polish legal system on the basis of the provisions of the Act of 21 August 1997 on animal protection. These provisions indicate that an animal, as a living being capable of experiencing suffering, is not a thing, and at the same time they stipulate the need for the appropriate application of the provisions on things to animals in matters not regulated by this Act. The aim of the article is to determine the significance of such dereification for the definition of the legal status of an animal in Polish law, and its impact on the form of the model of animal protection in Poland. The basis of the findings in this respect is a formal legal analysis of the Polish legal acts regulating the principles of animal protection, and animals’ status as the object of a legal relationship. The study organises and summarises the views on the legal standing of animals, and the concept of their normative dereification, as expressed in the rulings of Polish courts, and in the Polish legal literature.
Przedmiotem opracowania jest normatywna dereifikacja zwierzęcia, która została dokonana w systemie polskiego prawa na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Przepisy te wskazują, że zwierzę jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, i jednocześnie zastrzegają potrzebę odpowiedniego stosowania do zwierząt, w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie, przepisów o rzeczach. Celem opracowania jest określenie znaczenia tak dokonanej dereifikacji dla określenia statusu prawnego zwierzęcia w polskim prawie oraz wpływu, jaki wywiera ona na kształt modelu ochrony zwierząt w Polsce. Podstawą ustaleń w tym zakresie jest formalno-dogmatyczna analiza aktów polskiego prawa regulujących zasady ochrony zwierząt oraz ich status jako przedmiotu stosunku prawnego. Opracowanie porządkuje i podsumowuje poglądy na temat prawnego statusu zwierzęcia oraz koncepcji jego normatywnej dereifikacji wyrażane w orzecznictwie polskich sądów i w polskiej literaturze prawniczej.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 413-427
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: The System of Local Government Administration in Light of the First Drafts of Polish Doctrine of Law at the Beginning of the Second Polish Republic
Autorzy:: Kostrubiec, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/619121.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: system of local government administration
the Second Polish Republic
Kazimierz Władysław Kumaniecki
the Polish Law Society in Lvov
Edward Dubanowicz
ustrój administracji terytorialnej
Druga Rzeczpospolita
Polskie Towarzystwo Prawnicze we Lwowie
Opis:: The article contains the analysis of the first drafts of the projects of the territorial administration systems that developed at the beginning of the 20-year period of the wars in Poland. The author presented main assumptions of the organization of public administration during the interwar period according the concept voiced by Kazimierz Władysław Kumaniecki, the Polish Law Society in Lvov and Edward Dubanowicz. The analysed projects constitute, in the author’s judgement, an important source of knowledge concerning the evolution of the idea of the Polish administration during the interwar era. The common feature of Kazimierz Kumaniecki and the Polish Law Society’s projects was depiction of the government and local administration in a form of a uniform structure of the public administration. On the other hand, a significant characteristic of Edward Dubanowicz’s project was a strong focus on the deconcentration principle. The main idea of all the projects presented in the article was the leading position of the general administration which was perceived as a condition of creating the strong and unified Republic of Poland.
W artykule dokonano analizy pierwszych projektów ustroju administracji terytorialnej, które powstały u progu Polski międzywojennej. Autor przedstawił główne założenia organizacji administracji publicznej w koncepcji Kazimierza Władysława Kumanieckiego, Polskiego Towarzystwa Prawniczego we Lwowie oraz Edwarda Dubanowicza. Analizowane projekty są w ocenie autora ważnym źródłem wiedzy na temat ewolucji polskiej myśli administracyjnej w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Cechą wspólną projektów K.W. Kumanieckiego i Polskiego Towarzystwa Prawniczego we Lwowie było ujęcie administracji rządowej i samorządowej w formie jednolitej struktury administracji publicznej. Z kolei istotnym znamieniem projektu E. Dubanowicza był silny akcent zasady dekoncentracji. Ideą przewodnią wszystkich przedstawionych projektów była wiodąca pozycja administracji ogólnej, postrzeganej jako warunek zbudowania silnej i jednolitej Rzeczypospolitej.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Precedent in the Decision-Making Process. Point of Legal Theory and Judicial Practice
Autorzy:: Leszczyński, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/619231.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: precedent
the Polish science of law
judicial practice
codified law order
precedens
polska nauka prawa
praktyka sądowa
porządek prawa stanowionego
Opis:: This publication encompasses the presentation of precedent as a legal category in the context of practical (judicial) approach and in the light of the theory of law. After introducing the term “precedent”, which is both universal and relevant to the codified law order, the question of distinguishing its particular kinds is described, which appears in the Polish science of law, mainly in the theory and philosophy of law. In the practical part, precedent is treated as a part of judicial practice, which in case of the codified law order constitutes a qualified form of applying a prior judicial decision. The most significant features of this practice are covered within the framework of the legal reasoning (with regard to validation and interpretation), which occurs during the decisional process, as well as the quality of justification of the judicial decision as regards law enforcement.
Opracowanie obejmuje prezentację precedensu jako kategorii prawnej w kontekście zarówno teoretycznoprawnym, jak i praktycznym (sądowym). Po wyprowadzeniu uniwersalnego i relewantnego dla porządku prawa stanowionego pojęcia precedensu, rozważana jest pojawiająca się w polskiej nauce prawa (głównie w teorii i filozofii prawa) problematyka wyodrębniania poszczególnych jego rodzajów. W części praktycznej precedens potraktowany został jako składnik praktyki sądowej, która w porządku prawa stanowionego stanowi kwalifikowaną postać wykorzystania wcześniejszej decyzji sądowej. Najważniejsze właściwości tej praktyki zostały ujęte w ramach występujących w procesie decyzyjnym rozumowań prawniczych (walidacyjnych i interpretacyjnych) oraz argumentacyjnej jakości uzasadnienia sądowej decyzji stosowania prawa.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Henryk Rzewuski and Polish-Lithuanian Commonwealth’s Law
Autorzy:: Zakrzewski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618627.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Henryk Rzewuski
Polish-Lithuanian Commonwealth’s law
historical tale
prawo dawnej Rzeczypospolitej
gawęda szlachecka
Opis:: Henryk Rzewuski’s (1791–1866) works cannot be a source of knowledge about Polish-LithuanianCommonwealth’s legal history. The pieces of information given by him have been at times one-sided and deceptive. Nevertheless, they may – if used with a critical approach – provide details on the old jurisprudence in the 19th century and on the praxis of applying the old law under Russian rule. They also can be a research base on the author’s views on the Polish-Lithuanian Commonwealth’s legal and political system, as well as their portrayal in the 19th-century gawęda szlachecka (literary genre associated primarily with noble storytelling, specific to Polish literature of that time). It is also worth continuing the search for – mentioned in Rzewuski’s manuscript – the two-volume Remarks on the Lithuanian Statute written by his father, Adam Wawrzyniec Rzewuski and allegedly published in1782, in Nieśwież. Although there is no certainty whether this work ever existed, it is worth searching for it.
Prace Henryka Rzewuskiego (1791–1866) nie mogą być źródłem poznania dawnego prawa Rzeczypospolitej. Podane przezeń informacje były niekiedy jednostronne, niekiedy zaś dość bałamutne. Mogą jednak – przy krytycznym podejściu – dostarczać danych na temat znajomości prawa dawnej Rzeczypospolitej w XIX stuleciu i praktyce stosowania dawnego prawa pod rządami rosyjskimi. Mogą też być podstawą badań poglądów ich autora na prawo i ustrój Rzeczypospolitej, jak również obrazu tego prawa w dziewiętnastowiecznej gawędzie szlacheckiej. Warto też kontynuować poszukiwania – wskazanej w rękopisie Henryka Rzewuskiego – wydanej ponoć w 1782 r. w Nieświeżu dwutomowej pracy autorstwa jego ojca – Adama Wawrzyńca Rzewuskiego pt. Uwagi nad Statutem litewskim. Nie ma pewności, czy dzieło to w ogóle powstało, lecz poszukiwać warto.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Wybrane instytucje polskiego prawa prywatnego dla ochrony wierzyciela
Selected Institutions of the Polish Private Law for the Protection of the Creditor
Autorzy:: Gawlik, Zdzisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2096417.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Polish private law
protection of the creditor
debtor’s insolvency
actio Pauliana
secure a claim
absolute precedence
bankruptcy
polskie prawo prywatne
ochrona wierzyciela
niewypłacalność dłużnika
skarga pauliańska
zabezpieczenie wierzytelności
pierwszeństwo bezwzględne
upadłość
Opis:: The subject of this article is the issue of the intensity of the protection of interests of a person who has entered into the orbit of obligatory relations. Institutions used to secure a claim are described, but doubts arise when the securities overlap and multiply when the debtor is declared bankrupt. Not every business venture is successful. Often, for reasons beyond the entrepreneur’s control, he is unable to pay debts owed to his creditors. The creditors, on the other hand, aware of the risk of entering into a contract, seek security to be established. Therefore, it is worth considering how the security should be treated in the event of the debtor’s insolvency. The study indicates that the creditor’s “own securities”, both personal and material, take precedence over the creditors who receive priority as a result of the debtor’s ineffectiveness under the provisions on the actio Pauliana. The author defends the position according to which the precedence referred to in Article 532 of the Civil Code is not the absolute precedence. The problems discussed in the study are of great interest for many representatives of the doctrine and courts. Moreover, with regard to their content, the Polish Ombudsman formulated questions about their compliance with the Constitution of the Republic of Poland. Poland’s adoption of the market economy model makes these problems typical not only for Poland. A number of arguments were put forward to defend the view on the precedence of the security taken by the creditors over the priority granted by the actio Pauliana. To eliminate doubts as to the reciprocal relationship of priorities to pay the claims, an appropriate proposal for the law as it should stand (de lege ferenda) has been put forward.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest kwestia intensywności ochrony interesów osoby, która weszła w stosunki zobowiązaniowe. Opisano instytucje wykorzystywane do zabezpieczenia wierzytelności, przy czym wątpliwości pojawiają się, gdy zabezpieczenia potęgują się w razie ogłoszenia upadłości dłużnika. Nie każde z przedsięwzięć gospodarczych kończy się sukcesem. Niejednokrotnie przedsiębiorca, z niezależnych powodów, nie jest w stanie zaspokoić swoich wierzycieli. Wierzyciele z kolei, mając świadomość ryzyka powiązanego z wejściem w zobowiązanie, zazwyczaj starają się o zabezpieczenia. W związku z tym warto zastanowić się, jak należy traktować zabezpieczenia w przypadku niewypłacalności dłużnika. W opracowaniu wskazano, że „samozabezpieczenia” wierzyciela – osobowe i rzeczowe – mają pierwszeństwo przed wierzycielami uzyskującymi pierwszeństwo wskutek ubezskutecznienia czynności dłużnika na podstawie przepisów o skardze pauliańskiej. Autor broni stanowiska, zgodnie z którym pierwszeństwo, o którym mowa w art. 532 k.c., nie jest pierwszeństwem bezwzględnym czy absolutnym. Problemy poruszone w opracowaniu są przedmiotem zainteresowania wielu przedstawicieli doktryny i sądów. Co więcej, w odniesieniu do ich treści Rzecznik Praw Obywatelskich sformułował pytania o ich zgodność z Konstytucją RP. Przyjęcie przez Polskę modelu gospodarki rynkowej sprawiło, że problematyka ta dotyczy nie tylko Polski. Dla obrony zapatrywania o pierwszeństwie zabezpieczenia podjętego przez wierzycieli przed pierwszeństwem, którego źródłem jest skarga pauliańska, zaprezentowano szereg argumentów, a dla wyeliminowania wątpliwości co do wzajemnego stosunku pierwszeństw do zaspokojenia wierzytelności sformułowano stosowny wniosek de lege ferenda.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 4; 167-185
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Legal Principles of Functioning of Education in People’s Republic of Poland
Autorzy:: Pyter, Magdalena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618687.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Polish People’s Republic
education
law
Polska Rzeczpospolita Ludowa
oświata
prawo
Opis:: The aim of the article is to present the issues of the functioning of Polish education after World War II. That period, examined in the article, was marked by many problems, while interesting from the point of view of organizing the post-war state and the ubiquitous party agents in public life. The text shows the evolution of the legal education system since 1944, i.e. since the release of the Manifesto PKWN (Polish Committee for National Liberation) to 1961. The second part of the article focuses on 1961, when the first comprehensive law on education was released for native education, and the time of the Round Table and first democratic reforms. The issue of educational law – especially in terms of legal history – has been analyzed only marginally. Lack of studies of this subject, and the literature available on the market, comes from the years of communist propaganda and – in this sense – is not a scientific value. Even a partial attempt to fill this gap, thus seemed well founded.
Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia funkcjonowania polskiej edukacji po II wojnie światowej. Badany czas był naznaczony wieloma problemami, a jednocześnie jest interesujący z punktu widzenia organizowania powojennego państwa i wszechobecnych czynników partyjnych w życiu publicznym. W tekście przedstawiono kształtowanie się prawnego systemu oświaty od roku 1944, tj. od momentu wydania Manifestu PKWN, do roku 1961. Druga część to lata od 1961 roku, co dla rodzimej edukacji oznaczało wydanie pierwszej kompleksowej ustawy oświatowej, do obrad Okrągłego Stołu i związanych z tym pierwszych demokratycznych reform. Problematyka prawa oświatowego, zwłaszcza w ujęciu historycznoprawnym, jedynie w marginalnym stopniu była poddawana analizie. Brakuje opracowań tej tematyki, zaś dostępna na rynku literatura pochodzi z lat komunistycznej propagandy i w tym sensie nie stanowi wartości naukowej. Próba choćby cząstkowego wypełnienia tej luki wydaje się zatem zasadna.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: On the Rule of Law in Old Poland
O rządach prawa w dawnej Polsce
Autorzy:: Malec, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2095973.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Polish Republic of Nobles
rule of law
public authorities
statute law
Rzeczpospolita szlachecka
rządy prawa
władza publiczna
prawo stanowione
Opis:: The Polish Republic of Nobles was characterized by the fact that the activities of public authorities were based on statute law. This is a feature that distinguishes this country from the vast majority of European states in the early modern period where the principle of the sovereign power of the absolute monarch was dominant. In Poland, the highest authority in the state was the Sejm, in which the monarch was only one of the three estates in the Sejm, along with the Senate and the Chamber of Deputies. The General Sejm was formed in the second half of the 15th century, expanding its powers over the next two centuries. At the beginning of the 16th century, the view of the sovereignty of law in the state prevailed among the nobility, to which the monarch himself was also subordinated, according to the principle that in Polonia lex est rex. It can therefore be concluded that in Poland as early as in the 16th century there was a practical division of powers according to the principle that two centuries later would be formulated by Baron de Montesquieu, and which would underlie the constitutional systems of the bourgeois state. The second half of the 18th century brought a further change. It was during this period that the subordination of all activities of the state to the applicable law became even more clear. At that time, an essentially hierarchical structure of executive authorities was established with the king, the Guardians of the Law (Pol. Straż Praw) acting as the government, government commissions constituting central departmental institutions, and commissions of order, which were responsible for the performance of local government. All these collegiate bodies were established by legislation with appropriate Sejm constitutions. Their activity and structure were thus clearly defined by the provisions of law. They could function only within the framework of Sejm statutes and on the basis thereof. In most European countries, it was only the postulates of political liberalism in the 19th century that brought the possibility of extending legislative control over the government in the form of constitutional and parliamentary responsibility of ministers. In Poland, however, this principle was introduced by the Constitution of 3 May 1791.
Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 445-459
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: The Principle of necessitas frangit legem in the Activity and Thought of Andrzej Maksymilian Fredro
Autorzy:: Tracz-Tryniecki, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1912910.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Andrzej Maksymilian Fredro
Polish-Lithuanian Commonwealth
necessitas frangit legem
law
Rzeczpospolita Obojga Narodów
prawo
Opis:: The article presents the attitude of Andrzej Maksymilian Fredro – a key statesman and political writer in the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth – toward the principle of necessitas frangit legem. At the beginning, the intellectual sources of his understanding of this principle are discussed. Two groups are referenced: one referring to the Christian legal view on necessitas and the other connected with the question of the reason of state. Then four aspects of Fredro’s thought and political activity are analyzed. Firstly, his reference to necessitas treated as the justification of the amendment of the old law. Secondly, various examples of his flexible attitude toward law. All of them express Fredro’s opinion on the key role of prudence in the process of applying law. Thirdly, the question of the infringement of law is discussed by referring to his concept of the exception from law and his reaction to Siciński’s veto. Fourthly, it is pointed how in the context of the political conflict during the 1660s Fredro adopted a much stricter attitude toward observing the law. In the end, the conclusions state that Fredro’s case is a good example of the dilemma of Polish political thought and practice of how to combine effective governance with the respect for constitutional forms.
Niniejszy artykuł dotyczy stosunku Andrzeja Maksymiliana Fredry, jednego z kluczowych mężów stanu i pisarzy politycznych siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, do zasady necessitas frangit legem. Na początku omówiono źródła intelektualne kształtujące jego rozumienie tej zasady. Wskazano na dwie grupy: związaną ze spojrzeniem chrześcijańskiej myśli prawniczej na necessitas oraz odnoszącą się do kwestii racji stanu. Analizie poddano cztery aspekty myśli i działalności Fredry. Po pierwsze, wskazano na odwołanie do necessitas jako uzasadnienia zmiany starego prawa. Po drugie, przedstawiono różne przykłady elastycznego podejścia do prawa, wyrażające opinię Fredry o kluczowej roli roztropności w procesie stosowania prawa. Po trzecie, omówiono problem naruszenia prawa, odnosząc go do Fredrowskiej koncepcji wyjątku od prawa oraz do jego reakcji na weto Sicińskiego. Po czwarte, wskazano, jak Fredro – w kontekście konfliktu politycznego lat 60. XVII w. – przyjął znacznie bardziej sztywne stanowisko wobec przestrzegania prawa. W konkluzjach stwierdzono, że przypadek Fredry stanowi dobry przykład dylematów dotyczących sposobu połączenia skutecznego rządzenia z poszanowaniem form konstytucyjno-ustrojowych, przed jakim stanęła zarówno myśl polityczna, jak i praktyka Rzeczypospolitej.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 311-327
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: The Beginnings of the Process of Separating the Attorney-at-Law Profession in the First Decade of the Polish People’s Republic
Początki procesu wyodrębniania się zawodu radcy prawnego w pierwszej dekadzie Polski Ludowej
Autorzy:: Niewiński, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31344047.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: attorney-at-law
advocacy
Polish People’s Republic
socialized economy
radca prawny
adwokatura
Polska Rzeczpospolita Ludowa
gospodarka uspołeczniona
Opis:: The roots of the attorney-at-law profession are seen in the 16th-century professions of syndicates and instigators. The attorney-at-law posts appeared in Poland in the 19th century. These posts were occupied mainly by advocates. Attorney-at-law, as a new legal profession, began to separate from the advocacy after World War II, during the period of the Polish People’s Republic. It was facilitated by the introduced model of a centrally controlled socialized economy. The process of separating the attorney-at-law profession was long. The full legal separation took place in the 1980s. However, the phenomenon of the professional distinctiveness and identity of attorneys-at-law emerged in the 1950s. The article focuses on the beginnings of the process of separating the attorney-at-law profession and indicates the key factors that led to this.
Korzeni zawodu radcy prawnego upatruje się w szesnastowiecznych zawodach syndyków i instygatorów. Stanowiska radców prawnych pojawiły się w Polsce w XIX w. Zajmowali je głównie adwokaci. Radca prawny jako nowy zawód prawniczy zaczął się wyodrębniać od adwokatury po II wojnie światowej, w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Sprzyjał temu wprowadzony model centralnie sterowanej gospodarki uspołecznionej. Proces wyodrębniania się zawodu radcy prawnego był długi. Formalnoprawnie pełne wyodrębnienie nastąpiło dopiero w latach 80. XX w. Jednak faktycznie zjawisko odrębności i tożsamości zawodowej prawników pracujących na radcostwach prawnych narodziło się w latach 50. Artykuł traktuje o początkach procesu wyodrębniania się grupy zawodowej radców prawnych i wskazuje na kluczowe czynniki, które do tego doprowadziły.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 179-105
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: On the Progress of Research on the History of Modern Criminal Law Science in Poland
Autorzy:: Janicka, Danuta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/619301.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: criminal law of the 19th–20th century
criminal law science in Poland
Polish academic literature
prawo karne XIX–XX w.
polska nauka prawa karnego
polskie piśmiennictwo naukowe
Opis:: The article presents and evaluates the state of research concerning the history of modern criminal law science in Poland. The author indicates that these studies have been conducted by legal historians and criminal law experts. Over the last 30 years, there appeared a number of historical and legal contributions to the biographies and works of distinguished Polish lawyers of the 19th and early 20th centuries. In addition, criminal lawyers published a monograph on the most eminent Polish scholar – Juliusz Makarewicz. They also contributed to re-edition of many works by Makarewicz.
Niniejsze opracowanie przedstawia i ocenia stan badań nad historią nowoczesnej nauki prawa karnego w Polsce. Autorka wskazuje, że badania te prowadzą historycy prawa oraz specjaliści prawa karnego. W ciągu ostatnich 30 lat ukazał się szereg przyczynków historyczno-prawnych do biografii i twórczości wybitnych polskich prawników działających w XIX i na początku XX w. Ponadto karnicy wydali monografię o najwybitniejszym polskim uczonym – Juliuszu Makarewiczu, a także doprowadzili do reedycji jego wielu prac.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: The Institution of Coercion of Debtors in Civil Matters in the Kingdom of Poland in the Years 1815–1875
Autorzy:: Bieda, Justyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618301.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: history of law
Polish Kingdom
Napoleonic Code
civil procedure
foreclosure
historia prawa
Królestwo Polskie
Kodeks Napoleona
postępowanie cywilne
egzekucja
Opis:: The Napoleonic Code, which was in force since 1808 first in the Duchy of Warsaw and then in the Kingdom of Poland, provided for the institution of personal coercion in civil matters in Title XVIII (Book III – On Different Modes of Acquiring Property). It was an enforcement measure consisting of sending the debtor to prison in order to force him to fulfil his obligations. Initially, the detention did not result in cancelling the existing debt or did not exclude the possibility of carrying out a further enforcement procedure towards the debtor. Debtors were initially kept in detention centres or taken into police custody. Separate penitentiary bodies were appointed by decision of Administrative Council in 1832. The prison service as well as provisions of the Civil Procedure Code including detailed procedures for the use of coercive measures against debtors, have been defined both in the decision of the Administrative Council of 13/25 September 1832 and in subsequent administrative regulations issued by the Government Commission of Internal and Spiritual Affairs in 1848 and 1859. The 1848 regulations referred to civil jail located in Warsaw at Leszno, but there were no specific instructions for jails in remote regions, which resulted in numerous abuses. It was not until 1859 that the Leszno regulations covered the whole area of the Kingdom of Poland. Coercive measures against debtors could be an effective means of enforcement, although the obligation to provide funding necessary to ensure the livelihood of the debtor constitutes some limitation in applying such a measure. Such a situation meant that at first the debtor tried to enforce the debt using other means. A drawback of the abovementioned institution were problems with the internal organization of the civil detention, particularly in terms of real detention of these debtors, who – according to the source material – were often at large.
Kodeks Napoleona, obowiązujący od 1808 r. w Księstwie Warszawskim, a następnie w Królestwie Polskim, przewidywał w Księdze III (o różnego rodzaju sposobach nabycia własności) w tytule XVIII instytucję „przymusu osobistego w materyi cywilnej”. Był to środek egzekucyjny polegający na osadzeniu dłużnika w areszcie w celu zmuszenia go do wykonania ciążącego na nim zobowiązania, przy czym początkowo pozbawienie wolności nie powodowało umorzenia istniejącego długu ani nie wyłączało możliwości prowadzenia dalszej egzekucji z majątku dłużnika. Najpierw dłużników przetrzymywano w aresztach publicznych i aresztach policyjnych. Dopiero decyzją Rady Administracyjnej z 1832 r. utworzono odrębne organy penitencjarne. Organizacja aresztów cywilnych i przepisy kodeksu postępowania cywilnego, rozwijające szczegółowe procedury stosowania przymusu osobistego wobec dłużników, zostały określone w postanowieniu Rady Administracyjnej z dnia 13/25 września 1832 r. i w późniejszych przepisach administracyjnych wydawanych przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych w 1848 i 1859 r. Regulacje z 1848 r. odnosiły się do aresztu cywilnego znajdującego się w Warszawie na Lesznie, natomiast nie było szczegółowej instrukcji dla aresztów mieszczących się na prowincji, co rodziło wątpliwości co do zasad ich organizacji i dawało możliwość licznych nadużyć. Ostatecznie dopiero instrukcja więzienna z 1859 r. rozszerzała obowiązywanie przepisów dla Leszna z 1848 r. na całe Królestwo Polskie. Instytucja przymusu osobistego dłużników w okresie obowiązywania francuskiej procedury cywilnej mogła być skutecznym środkiem egzekucyjnym, choć pewnym ograniczeniem w jego stosowaniu był obowiązek złożenia przez wierzyciela funduszy niezbędnych na utrzymanie dłużnika, co na pewno powodowało, że najpierw próbował on wyegzekwować dług za pomocą innych rodzajów egzekucji. Mankamentem omawianej instytucji były problemy z wewnętrzną organizacją aresztów cywilnych, w szczególności w zakresie rzeczywistego przetrzymywania w nich dłużników, którzy – jak wynika z materiału źródłowego – w praktyce często przebywali na wolności.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Solidarism vs Marxism: “Legal Views of Slaves and Roman Proletarians” by Borys Łapicki Revisited
Autorzy:: Słapek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1913328.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Borys Łapicki
Roman slavery
Marxism
solidarism
the Roman law
Polish Romanist studies in the period of the Polish People’s Republic
niewolnictwo rzymskie
etyzacja prawa
romanistyka epoki PRL
marksizm
solidaryzm
Opis:: In the history of Polish Romanist studies in the period of the Polish People’s Republic, Borys Łapicki attracts considerable attention due to his controversial monograph Legal Views of Slaves and Roman Proletarians from 1955. It seems that the work is not quite rightly treated as a breach in the career of the Romanist from Lodz. Reasons for this uniqueness are usually sought in a complicated biography of the author which is treated as a kind of a “sign of the times”. Meanwhile, reviews of the work published right after it had been issued unequivocally showed that the dogmatic Marxism was in a way assessed as an adaptation by Łapicki, trying to reconcile it with the ideas of solidarism he had long accepted and belief in ethical values of the Roman law. Loyalty to these ideas made this amalgam of barely reconcilable concepts (class struggle in the light of harmony based on freedom and brotherhood) impossible to be accepted. It seems that this eclectic formula was never imposed by anyone on Łapicki – it was not a manifestation of the author’s conformism or opportunism. Despite very severe criticism, he did not abandon it even in the times when historical materialism left the dogmatic phase of its development. This article is a case study – a contribution to the studies on a broader problem of identity and attitude of Polish Romanists in the period of Stalinism.
W historii polskiej romanistyki epoki PRL postać Borysa Łapickiego budzi spore zainteresowanie głównie z racji jego kontrowersyjnej monografii Poglądy prawne niewolników i proletariuszy rzymskich z 1955 r. Wydaje się, że nie do końca słusznie traktuje się jako wyłom w dorobku łódzkiego romanisty. Powodów tej wyjątkowości poszukuje się zwykle w skomplikowanej biografii autora i traktuje jako swego rodzaju „znak czasu”. Tymczasem recenzje pracy opublikowane tuż po jej ukazaniu się jednoznacznie wykazały, że dogmatyczny marksizm Łapicki poddał swego rodzaju adaptacji, próbując godzić go z od dawna akceptowanymi przez siebie ideami solidaryzmu i wiarą w wartości etyczne prawa rzymskiego. Wierność tym ideom sprawiła, że ten amalgamat trudnych do pogodzenia ze sobą konceptów (walka klas wobec opartej na wolności i braterstwie harmonii) okazał się niemożliwy do zaakceptowania. Wydaje się, że tej eklektycznej formuły nikt Łapickiemu nie narzucał – nie była przejawem konformizmu lub koniunkturalizmu autora. Mimo niezwykle ostrej krytyki nie odszedł od niej nawet w czasach, gdy materializm historyczny wyszedł z dogmatycznej fazy swego rozwoju.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 1; 325-337
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Socjalistyczny nihilizm prawny w Polsce Ludowej i drogi przezwyciężania tej koncepcji
The Socialist Legal Nihilism in the Polish People’s Republic and Paths Overcoming This Concept
Autorzy:: Kania, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2097143.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Polish People’s Republic
legal nihilism
Marxism-Leninism
theory of law
jurisprudence
Polska Ludowa
nihilizm prawny
marksizm-leninizm
teoria prawa
prawoznawstwo
Opis:: After World War 2 in Poland, the process of building a new order began. Marxism, as interpreted by Lenin and Stalin, was adopted as the foundation. The creation of a system consistent with the official ideology required the implementation of abstract ideas in practice. One of the main tools used by the communists was law. It was an example of the practical implementation of legal nihilism, accompanying the construction of a totalitarian state. After 1956, a process began in Poland, aimed at overcoming the forcefully imposed order covering many areas of culture and science. The article provides the presentation of selected ideas from the field of law theory in communist Poland, the development of which reduced the influence of Marxism-Leninism in law. The main thesis of the article assumes that the process of de-Stalinization of Polish legal sciences had progressed gradually since 1956. The research objective of the article is to verify the hypothesis that the changes in Polish legal sciences related to overcoming the tenets of the Marxist-Leninist ideology took place in a manner similar to other areas of cultural and academic life. The issue has not yet been addressed in the way presented in the article, so the study can provide a useful material for research on the period of the Polish People’s Republic.
Po II wojnie światowej rozpoczął się w Polsce proces budowy nowego porządku. Za fundament przyjęto marksizm zgodnie z interpretacją Lenina i Stalina. Tworzenie ustroju zgodnego z oficjalną ideologią wymagało zrealizowania abstrakcyjnych idei na gruncie praktycznym. Jednym z głównych narzędzi wykorzystanych przez komunistów było prawo. Był to przykład praktycznej realizacji nihilizmu prawnego, towarzyszącego budowaniu państwa totalitarnego. Po 1956 r. rozpoczął się w Polsce proces przezwyciężania narzuconego siłą porządku, który objął wiele obszarów kultury i nauki. Przedmiotem artykułu jest prezentacja wybranych koncepcji z obszaru teorii prawa w Polsce Ludowej, których rozwój prowadził do ograniczenia wpływu marksizmu-leninizmu w prawoznawstwie. Główna teza artykułu zakłada, że proces destalinizacji polskiej nauki prawa przebiegał stopniowo, począwszy od 1956 r. Celem badawczym jest weryfikacja hipotezy zakładającej, że zmiany w polskiej nauce prawa związane z przezwyciężeniem dogmatów ideologii marksistowsko-leninowskiej zachodziły w sposób analogiczny do innych obszarów życia kulturalnego i naukowego. Przedmiotowa problematyka nie była dotychczas podejmowana w sposób zaprezentowany w artykule, dlatego może stanowić przydatny materiał do badań nad okresem Polski Ludowej.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2; 205-231
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Znaczenie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21 jako orzeczenia krajowego sądu, sędziów europejskich dla statusu asesorów i sędziów sądów pierwszej instancji oraz dla tzw. mechanizmu warunkowości
The Significance of the Judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21 as a Judgment of the National Court, European Judges for the Status of Assessors and Judges of Courts of First Instance and for the So-called Conditionality Mechanism
Autorzy:: Skwarzyński, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31344082.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: human rights
rule of law
right to a trial
Polish Supreme Administrative Court
prawa człowieka
praworządność
prawo do sądu
Naczelny Sąd Administracyjny
Opis:: W niniejszym tekście zasadniczo zaaprobowane zostały rozważania Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) zawarte w wyroku z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21. Autor wskazał na możliwy sposób rozwiązania sporu o Krajową Radę Sądownictwa (KRS) i skład Sądu Najwyższego bez destrukcyjnego, automatycznego podważania statusu sędziów wybranych w procedurze z nowo obsadzoną KRS. Standard określony przez NSA dotyczy wszystkich asesorów i wszystkich sędziów pierwszej instancji. Zignorowanie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. przeciwko Polsce wyroku NSA z dnia 4 listopada 2021 r. nie zmienia zasad testu ze sprawy Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii. Orzeczenie NSA wiąże oba trybunały europejskie i jest niezbędne w prawidłowym ustalaniu statusu zarówno sędziów pierwszej instancji, jak i asesorów. Ponadto wobec wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. C-157/21 Polsce należy wypłacić środki z Krajowego Programu Odbudowy, gdyż spór o praworządność dotyczy sądów innych niż administracyjne, a wobec tych sądów kwestia praworządności jest rozwiązana wyrokiem NSA z dnia 4 listopada 2021 r.
The commentary essentially endorses the considerations of the Polish Supreme Administrative Court judgment of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21. The author indicated a possible way of resolving the dispute over the National Council of the Judiciary (NCJ) and the composition of the Supreme Court without destructive, automatic undermining of the status of judges selected in the procedure with the newly appointed NCJ. The standard defined by the Supreme Administrative Court applies to all assessors and all judges of first instance. Ignoring by the European Court of Human Rights in the case of Advance Pharma Sp. z o.o. v. Poland, the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 does not alter the rules of the test from the case of Guðmundur Andri Ástráðsson v. Iceland. The Supreme Administrative Court’s ruling binds both the European tribunals and is necessary for the correct determination of the status of both first-instance judges and assessors. Moreover, in relation to the judgment of the Court of Justice of the European Union of 16 February 2022 in case C-157/21 Poland should be paid funds from the National Reconstruction Program, because the dispute over the rule of law concerns courts other than administrative, and in relation to these courts the issue of the rule of law is resolved by the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 455-477
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Polish law" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język