- Tytuł:
-
From Mesocosmos To Cosmos: Man In Search Of His Oikos
Od mesokosmosu do kosmosu: człowiek w poszukiwaniu swojego oikos - Autorzy:
- Łepko, Zbigniew
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/495871.pdf
- Data publikacji:
- 2016-12-31
- Wydawca:
- Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
- Tematy:
-
człowiek;
mesokosmos;
kosmos;
oikos;
Jakob von Uexküll;
man;
mesocosmos;
cosmos; - Opis:
-
Niniejsze opracowanie nawiązuje do stworzonej przez Jakoba von Uexkülla cybernetycznej koncepcji obecności istoty żywej w środowisku naturalnym. Wskazuje ona na poznawcze podstawy obecności istoty żywej w otoczeniu. W tym ujęciu istota żywa jest podmiotem. Przekształca ona bowiem swoje otoczenie w swoje środowisko, czyli w optymalny dla swojego przetrwania świat średnich miar, zwany mesokosmosem. Tak rozumiany mesokosmos jest utożsamiany zarówno z niszą ekologiczną istoty żywej,
jak i z jej niszą kognitywną. Można więc powiedzieć, że w charakterystycznym dla istot żywych dążeniu do świata coraz lepszego, znajdują one tylko taki świat, który odpowiada ich zdolnościom poznawczym i zdolnościom behawioralnym. Oznacza to, że podstawowy zakres poznania rzeczywistości przez istoty żywe wyraża jego utylitarny charakter; w tym zakresie jest ono uwarunkowane genetycznie, a więc jest funkcją dążenia gatunku do przetrwania w środowisku mesokosmicznym. Na tym tle ukazuje się wyjątkowość człowieka, który dzięki niezwykłym zdolnościom poznawczym jest w stanie przekraczać mesokosmos. W szczególności dokonuje się to dzięki poznaniu naukowemu, które w pewnym sensie jest nieograniczone i świadczy o tym, że środowiskiem człowieka jest (może być) cały wszechświat.
This study draws on the cybernetic concept of living beings’ presence in the natural environment formulated by Jakob von Uexküll, which points to the cognitive basis for the presence of a living being in its surroundings. In this perspective, living beings are perceived as subjects, since they transform their surroundings into an environment which is optimal for their survival in the world of average measurements, called mesocosmos. Thus understood, mesocosmos is synonymous with both the ecological and cognitive niche of a living being. Consequently, we can say that living beings, in the course of their characteristic pursuit of a better world, find only such a world that matches their cognitive and behavioral abilities. This, in turn, means that the basic level of knowledge about the reality achieved by living beings expresses the utilitarian nature of that knowledge; in this respect, it is genetically determined and is, therefore, a function of a species’ aspiration to survive in the mesocosmic environment. In this context, the uniqueness of man, who due to his remarkable cognitive abilities is able to transcend the mesocosmos, becomes clearly evident. This transcendence is achieved, in particular, through scientific knowledge which is, in a sense, unlimited and points to the fact that human environment comprises (can comprise), in fact, the whole universe - Źródło:
-
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 4; 45-54
1232-8766 - Pojawia się w:
- Seminare. Poszukiwania naukowe
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł