Temat: judicial - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Strategie i techniki formułowania uzasadnień orzeczeń sądowych
Strategies and techniques used in the preparation of judicial opinions
Autorzy:: Rzucidło-Grochowska, Iwona
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693770.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judicial opinions
strategies and techniques in judicial opinion’s preparation
style of judicial opinions
uzasadnienia orzeczeń sądowych
strategie i techniki formułowania uzasadniania
styl uzasadnień orzeczeń sądowych
Opis:: The structure of a judicial opinion is determined by specific legal provisions regulating particular kinds of proceedings. These provisions are of general character and specify only the basic elements of judicial opinions, and filling them with a content is a task for the authors. It can be done by using strategies and techniques of the preparation of judicial opinions, which are related to the result to be achieved and the tools that are used for this purpose. Different strategies in the preparation of the ‘historical’ part of a judicial opinion (containing factual findings) and the legal reasoning (that reflects the main judicial reasoning in the case) may be distinguished. The former category includes the strategy of referring to detailed elements of the historical part of a judicial opinion and the strategy of a condensed historical part of the opinion. The latter includes the discursive strategy and the strategy of a monologue. Among the techniques that are used by authors of judicial opinions in the frame of these strategies are: the technique of ornament, the technique of avoidance of obviousness, the technique of legitimisation by the number of utterances from the judiciary and legal scholarship, the technique of leaving things unsaid, the technique of result-oriented content exposing, or the technique of judicial opinions of courts of higher instance.
Konstrukcja uzasadnienia orzeczenia sądowego regulowana jest w przepisach procesowych odnoszących się do poszczególnych rodzajów postępowań. Mają one jednak charakter ogólny, gdyż wymieniają jedynie elementy składowe uzasadnienia. Wypełnienie tych elementów treścią pozostawiono autorowi uzasadnienia. Zagospodarowanie tego marginesu swobody przybierać może postać strategii i technik formułowania uzasadnienia – odnoszących się do rezultatu, jaki chce osiągnąć autor uzasadnienia, i środków, jakich w tym celu używa. Wyróżnić można strategie w zakresie sporządzania części historycznej i części prawnej uzasadnienia. Do pierwszych zaliczyć można strategię drobiazgowego przytaczania elementów części historycznej oraz strategię formułowania części historycznej w sposób skondensowany, do drugich zaś – strategię dyskursywną oraz monologową. Technikami, którymi posługuje się autor uzasadnienia w ramach wskazanych strategii, są natomiast techniki: ornamentacyjna; „unikania oczywistości”, „legitymizacji poprzez ilość”, „przemilczenia”, ukierunkowanego eksponowania treści w uzasadnieniu, a także technika „uzasadnień kontrolujących”. Wszystkie wymienione strategie i techniki pokazują, że narracja w uzasadnieniu może być prowadzona w różny sposób – w zależności od preferencji autora uzasadnienia oraz potrzeb retorycznych czy komunikacyjnych uzasadnienia.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 2; 59-72
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Kompetencje orzecznicze sądów administracyjnych a realizacja funkcji ochronnej praw jednostki w postępowaniu
Comptences of administrative courts to adjudicate and the implementation of the protective function of individual’s rights in court proceedings
Autorzy:: Wysocka, Kamila
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692862.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: administrative court
judicial decisions
individual rights
sąd administracyjny
orzecznictwo
prawa jednostki
Opis:: The article discusses the changes occurring in the annulment model in administrative courts jurisdiction in connection with the concepts of the effective judicial protection that have been recently developed in European ‘case law’ and ‘soft law’. The comparison of the legal solutions adopted in Germany, Austria and Poland confirms that in each of the abovementioned countries courts have acquired competences and legal instruments appropriate for the full appeal model. One of the reasons that leads to the adoption of such changes is, among others things, low effectiveness of legal procedures, especially at the stage of judicial decisions being enforced by the public authorities. These changes, however, should be considered in a wider perspective related to the new role of administrative courts since these courts are seen as guarantors of effective protection of individual rights and as such ought to be equipped with appropriate legal instruments necessary for its implementation.
Artykuł poświęcony jest zmianom, jakie następują w kasacyjnym modelu jurysdykcji sądów administracyjnych w związku z rozwijaną w europejskim case law i soft law koncepcją efektywnej ochrony sądowej. Porównanie rozwiązań prawnych przyjętych w Niemczech, Austrii oraz w Polsce stanowi potwierdzenie, że w każdym z tych krajów doszło do wzbogacenie kompetencji sądów o środki prawne właściwe modelowi pełnego orzekania. Wśród przyczyn podnosi się niską efektywność procedur, zwłaszcza na etapie wykonania wyroku przez organy administracji publicznej. Zmiany te należy jednak postrzegać w szerszej perspektywie związanej z nową rolą sądów administracyjnych, które są gwarantem skutecznej ochrony praw jednostki i które powinny posiadać właściwe instrumenty prawne dla jej realizacji.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 1; 145-158
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: „Małoletniość” a problematyka ustawowych wskazań sądowego wymiaru kary – wybrane zagadnienia
‘Minors’ and problematic aspects of judicial sentencing – selected problems
Autorzy:: Kania-Chramęga, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1036849.pdf
Data publikacji:: 2021-03-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: minor
judicial sentencing
educational objectives
małoletni
sądowy wymiar kary
cele wychowawcze
Opis:: Celem niniejszego artykułu jest ustalenia znaczenia „małoletniości” na gruncie przepisów kształtujących sądowy wymiar kary. Analizując niniejsze zagadnienie od strony teoretycznoprawnej, w opracowaniu odwołano się do regulacji wybranych rozwiązań części ogólnej Kodeksu karnego, ponieważ uznano, że przewidziane w nich unormowania oddziałują na kierunek sądowego wymiaru kary. Podjęte rozważania między innymi miały wykazać, czy młody wiek zarówno sprawcy, jak i ofiary przestępstwa mogą w sposób arbitralny przesądzać o wypracowaniu czy utrwaleniu w tym zakresie określonego kierunku linii orzeczniczej, a w konsekwencji determinować rodzaj oraz rozmiar orzekanej w tego rodzaju przypadkach sankcji karnej. Opierały się one na analizie rozwiązań przewidzianych w artykułach: 10 § 3 k.k., 53 § 2 k.k. oraz 54 k.k.
The purpose of this article is to determine the meaning of ‘minors’ in provisions shaping judicial sentencing. The theoretical and legal considerations serve primarily to assess whether the young age of both the perpetrator and the crime victim may arbitrarily determine the direction of interpretation of the statutory indications for the penalty, and consequently unconditionally determine the type and length of the criminal sanction imposed in such cases. The considerations were based on the analysis of the solutions provided for in the following articles of the Polish Penal Code: 10 § 3, 53 § 2, and 54.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 1; 60-72
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Judykatura a proceduralne aspekty prawa
Judges and the procedural aspects of law
Autorzy:: Jaśkiewicz, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692932.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: effects of judicial activism in the field of procedural law
sądowe stosowanie prawa
proceduralizacja prawa
Opis:: The purpose of this paper is to discuss the role that judges may play in the field of procedural law. The considerations are based on opinions delivered by judges of the Supreme Court and the Supreme Administrative Court and presented in published reasons for resolutions or decisions of these courts. The analysis covered, predominantly, judicial decisions contained in the last recent court annuals in the presumption that previous solutions and judgments are relevant and apply to current problems of procedural law application. The results of the research suggest an increased role of judges in procedural law, whose jurisdiction widens and leads, in consequence, to greater repetitiveness of procedures. However, the very effectiveness and efficiency of recognising cases continues to pose difficulties, the result of which is that judicial discourse remains dominated by organisational or technical problems. These are due to still inadequate legislation on the one hand, and judges’ fixed attitudes to procedural issues, on the other. The maintenance of legitimised behaviour and lack of axiological involvement on the part of judges are conducive to creating communications barriers, which in turn is detrimental to the material functions and purposes of court protection.
Zamierzeniem artykułu jest refleksja nad przyczynami i konsekwencjami proceduralizacji prawa. Materiał źródłowy stanowią wypowiedzi sędziów Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, pochodzące z publikowanych uzasadnień uchwał lub orzeczeń tych sądów. Diagnozie poddano przede wszystkim orzecznictwo pochodzące z ostatnich kilku roczników, przyjmując, że jego treść odnotowująca dorobek wcześniejszy obejmuje aktualne problemy stosowania prawa procesowego. Z przeprowadzonych badań wynikają tezy o wzroście aktywności sędziów w sferze prawa procesowego, skutkujące poszerzaniem jurysdykcji sądowej oraz autonomizowaniem instytucji proceduralnych. Jednak kłopoty ze sprawnością i efektywnością rozpoznawania spraw powodują, że w dyskursie sędziowskim zaczynają dominować problemy organizacyjne lub techniczne. Wynikają one, w ocenie autora, nie tylko z niedostatków prawodawstwa, lecz także z określonej postawy sędziów wobec problemów proceduralnych. Utrwalanie zachowań legitymistycznych oraz brak zaangażowania aksjologicznego sprzyjają tworzeniu barier komunikacyjnych, co w konsekwencji godzi w materialne funkcje i cele ochrony sądowej.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 4; 79-90
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa – zbędny element w przepisach procedury sądowoadministracyjnej?
A request to remove an infringement – an unnecessary element in the provisions of the court-administrative procedure?
Autorzy:: Szewczyk, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692902.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: request to remove an infringement
judicial administration control
wezwanie do usunięcia naruszenia prawa
sądowa kontrola administracji
Opis:: The Polish model of judicial control of the administration assumes that it is the element crowning the system of verification of administrative activities. Therefore, the mere launch of courtadministrative proceedings requires the exhaustion of appeals or, until recently, a call to remove the infringement. As a result of the reform of the administrative courts in mid-2017, this legal measure was eliminated from the provisions of the Act on Proceedings before Administrative Courts (APAC). The author answers the question of the extent to which the procedure of eliminating the summons to remove the violation of law from the provisions of the APAC – which had hitherto conditioned the effectiveness of lodging a complaint to the administrative court – was justified, and whether breaking with the fixed way of challenging acts and actions referred to in Article 3 para. 2 item 4 and 4a may be assessed positively. On this occasion, she indicates that despite the exclusion of this legal measure from the provisions of the APAC, it still functions in Polish legislation.
Polski model sądowej kontroli administracji zakłada, że stanowi ona element wieńczący system weryfikacji działań administracji. W związku z tym samo uruchomienie postępowania sądowoadministracyjnego wymaga wyczerpania środków zaskarżenia, bądź – do niedawna – zwrócenia się z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa. W wyniku reformy sądownictwa administracyjnego w połowie 2017 r. ten środek prawny został wyeliminowany z przepisów ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (u.p.p.s.a.). Autorka udziela odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze zabieg wyeliminowania wezwania do usunięcia naruszenia prawa – z przepisów u.p.p.s.a. – warunkujący dotychczas skuteczność wniesienia skargi do sądu administracyjnego był uzasadniony i czy zerwanie z utrwalonym sposobem kwestionowania aktywności i braku aktywności administracji publicznej można ocenić pozytywnie. Przy tej okazji wskazuje, że mimo wykluczenia tego środka prawnego z przepisów u.p.p.s.a. nadal funkcjonuje on w polskim prawodawstwie.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 101-114
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Czy jesteśmy „społeczeństwem honoru”? Rekonstrukcja pojęcia honoru w wybranych orzeczeniach polskich sądów
Are we a ‘society of honour’? Reconstruction of the term ‘honour’ in selected judicial decisions of Polish courts
Autorzy:: Ptak-Chmiel, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693095.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: honour
honour societies
judicial decisions
judicature
regulation of social relationships
honor
społeczeństwa honoru
uzasadnienia sądowe
orzecznictwo
regulacja stosunków społecznych
Opis:: The existence of honour as a particular value is not unique, restricted to the boundaries of certain states, nationalities or ethnicities only. Yet, a distinction can be found in the literature between so-called ‘societies of honour’ and ‘modernised societies’. It is believed that in ‘societies of honour’ honour plays a central role in regulating social relations, and in ‘modernised societies’ based on the rule of law its importance is marginalised. This article is a contribution to the discussion on the adequacy of the discussed division based on the example of Polish society. Due to the fact that an important feature of this distinction is the juxtaposition of law and honour as tools for regulating social relations, the starting point of the analysis of this issue is to answer the question whether the concept of ‘honour’ exists in Polish law, and if so, how it is defined and in what contexts it appears. Due to the complexity of this issue, the subject of the article was limited to a specific problem – the analysis of selected judgments of Polish courts and the reasons underlying these judgments. The research allowed to identify the provisions of Polish law which refer (or could refer) to honour. Based on the analysis made, it may be stated that both, judges as well as parties to court proceedings, consider honour as a protected, legally accepted value.
Występowanie honoru jako pewnej szczególnej wartości nie jest czymś wyjątkowym, ograniczonym do granic określonych państw, narodowości czy etniczności. Mimo to w literaturze można odnaleźć rozróżnienie między tzw. społeczeństwami honoru i społeczeństwami zmodernizowanymi. Uważa się, że w „społeczeństwach honoru” honor pełni rolę głównego narzędzia regulacji stosunków społecznych, a w „społeczeństwach zmodernizowanych”, opartych na prawie, jego znaczenie jest zmarginalizowane. Niniejszy artykuł stanowi przyczynek do dyskusji nad adekwatnością omówionego podziału na przykładzie polskiego społeczeństwa. Z racji tego, że istotną cechą wskazanego rozróżnienia jest przeciwstawianie prawa i honoru jako narzędzi regulacji stosunków społecznych, punktem wyjścia analizy problemu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w polskim prawie występuje pojęcie „honoru”, a jeżeli tak, jak jest definiowane i w jakim kontekście się pojawia. Ze względu na złożoność tej problematyki, temat artykułu został ograniczony do konkretnego problemu – analizy wybranych wyroków polskich sądów wraz z uzasadnieniami. Przeprowadzone badania pozwoliły na wskazanie przepisów polskiego prawa, które odnoszą się (albo mogą się odnosić) do honoru, a także na stwierdzenie, że zarówno przez sędziów, jak i przez strony postępowań sądowych honor jest uznawany za chronioną prawnie, powszechnie akceptowaną wartość.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 3; 217-230
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Członek czy sędzia Trybunału Stanu? Uwagi na temat statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu
A member or judge of the State Tribunal? Comments on the legal status of persons sitting on the State Tribunal
Autorzy:: Kuczma, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1037214.pdf
Data publikacji:: 2020-09-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: State Tribunal
constitutional liability
guarantees of judicial independence
apoliticality
imcompatibilitas
impeachment
Trybunał Stanu
odpowiedzialność konstytucyjna
sędzia
gwarancje niezawisłości sędziowskiej
apolityczność
Opis:: W artykule dokonano analizy statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu celem ustalenia charakteru prawnego funkcji członka tej instytucji. Trybunał Stanu jest w Polsce w zasadzie instytucją martwą i zasadne było zbadanie przyczyn tego zjawiska. W związku z tym przeprowadzono badania dotyczące sposobu kreacji składu personalnego tego organu, niezawisłości zasiadającym w nim członków i ich apolityczności. Okazało się, że formuła prawna, na której opiera swe istnienie w Polsce Trybunał Stanu, jest mocno wadliwa; jego członkom nie zagwarantowano wszystkich gwarancji niezawisłości sędziowskiej. W konsekwencji osoby nim zasiadające – z wyjątkiem przewodniczącego tego organu – nie są sędziami i należy ich określać jako członków Trybunału Stanu. W pracy sformułowano również uwagi de lege ferenda.
The article analyses the legal status of persons sitting on the State Tribunal in order to determine the legal nature of the function of a member of the State Tribunal. The State Tribunal in Poland is basically a dead institution and it is reasonable to examine the reasons for this phenomenon. In connection with this, research was conducted on how to create the personal composition of this body, and on the independence of its members and their apoliticality. It turns out that the legal formula on which the State Tribunal bases its existence in Poland is seriously flawed. Members of the State Tribunal were not assured all guarantees of judicial independence. Consequently, those sitting on the State Tribunal – with the exception of the chairman of this body – are not judges and should be identified as members of the State Tribunal. The work also formulates de lege ferenda comments.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 51-60
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Prawo autorskie w Polsce w dobie społeczeństwa informacyjnego – głos krytyczny użytkowników praw
Copyright law in Poland at the age of an information society – a critical voice of copyright users
Autorzy:: Straszewski, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693888.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: copyright and related rights
collective management
judicial rulings
prawo autorskie
zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi
prawo autorskie i prawa pokrewne
orzecznictwo
Opis:: The article contains a critical summary of the twentieth anniversary of the Act on Copyright and Related Rights being in force, and focuses on the issue of the position of copyright users in today’s copyright-related market. The main problems of the functioning of copyright law in Poland are identified and the ineffective enforcement of law by administrative authorities presented. Thenon-existence of an efficient collective management system is also raised, as well as the resulting immense inequality of copyright market participants. Attention has been drawn to the increasing difficulties and barriers to conducting businesses that depend on copyright and relative rights use, to obsolete regulation, non-consistent judicial rulings and repressive liability principles imposed. The author then makes some recommendations, mostly legislative, that could provide for some adjustments to the benefit of all copyright-market participants.
Artykuł prezentuje krytyczne podsumowanie 20-lecia obowiązywania ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, skupiając się na problematyce związanej z pozycją użytkowników praw autorskich na współczesnym rynku obrotu przedmiotem ochrony tej gałęzi prawa. Autor diagnozuje główne problemy związane z funkcjonowaniem ustawy także związane z nieefektywnym jej egzekwowaniem przez właściwe organy administracji państwowej. Poruszona została przede wszystkim kwestia braku skutecznego systemu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i wynikająca z tego faktu drastyczna nierówność między prawami użytkowników i uprawnionych. W artykule zwrócono także uwagę na narastające bariery dla działalności gospodarczej powiązanej z użytkowaniem praw autorskich i praw pokrewnych powodowane archaizmem regulacji, znaczącą rozbieżnością linii orzeczniczej w sporach sądowych dotyczących ochrony prawnoautorskiej i nadmierną represyjnością odpowiedzialności odszkodowawczej na gruncie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Autor przedstawia propozycje działań, przede wszystkim legislacyjnych, mogących usprawnić działanie systemu prawa autorskiego z korzyścią dla wszystkich jego uczestników.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 2; 287-299
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Oceny moralne w rozumowaniu sędziowskim
Moral assessments in judicial reasoning
Autorzy:: Chirkowska-Smolak, Teresa
Smolak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693762.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: moral judgement
moral competences
moral reasoning
judicial reasoning
the psychology of morality
ocena moralna
kompetencje moralne
rozumowanie moralne
rozumowanie sędziowskie
psychologia moralności
Opis:: There are two questions posed in this text: (i) does the formulation of moral assessments by judges require from them any special moral competences and (ii) does the moral reasoning have a character of rational reasoning. Answering the first question we claim that when it comes to formulating moral assessments, judges do not have any special moral competences to adjudicate in difficult moral dilemmas. Thus there is no reason to state that moral thinking experiments which are an inseparable element of a judge’s reasoning process, allow to adopt a thesis that the reasoning of judges is morally better or more moral than the reasoning of other entities operating in the public sphere. Answering the second question, we believe that since people are generally unaware of what influences their moral judgements, it may also be so that the judges may not know what makes them adopt and pursue certain moral judgements, when they believe, erroneously, that their decisions have been rationally made. Intuition plays an important role in the making of moral judgements, also when it comes to the legal profession, since the latter are expected to base their attitudes on rational reasoning and an objective consideration of differing arguments.
W artykule stawiamy dwa pytania: czy formułowanie przez sędziów ocen moralnych wymaga od nich posiadania szczególnych kompetencji moralnych oraz czy rozumowanie moralne ma charakter rozumowania racjonalnego? Odpowiadając na pierwsze pytanie, uważamy, że w sytuacji formułowania ocen moralnych sędziowie nie posiadają jakichś szczególnych kompetencji moralnych do rozstrzygania dylematów moralnych. Nie ma podstaw, by sądzić, że moralne eksperymenty myślowe, które nieodłącznie pojawiają się w pracy umysłowej sędziego, pozwalają przyjąć, iż rozumowanie sędziów jest bardziej moralne/ lepsze moralnie aniżeli rozumowanie innych podmiotów działających w sferze publicznej. Odpowiadając na drugie pytanie, uważamy, że skoro zazwyczaj ludzie są nieświadomi tego, co wpływa na ich oceny moralne, można przyjąć, że również sędziowie mogą być nieświadomi tego, co powoduje ich osądy moralne, błędnie przy tym przyjmując, że racjonalnie podejmują decyzje. Intuicje pełnią ważną rolę w dokonywaniu ocen moralnych również w przypadku osób wykonujących zawody prawnicze, od których to oczekuje się, by opierały się na racjonalnym rozumowaniu oraz obiektywnym rozpatrywaniu różnych argumentów.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 2; 31-46
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:: Piotrowski, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:: The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Deklaracje interpretacyjne jako instrument transformacji międzynarodowego prawa inwestycyjnego. Ku ograniczeniu aktywizmu sędziowskiego
Interpretative declarations as an instrument of transformation of international investment law. Measures for restraining judicial activism
Autorzy:: Kułaga, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692908.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judicial activism
interpretative declarations
subsequent agreements
interpretation of treaties
investment arbitration
International Law Commission
aktywizm sędziowski
deklaracje interpretacyjne
późniejsze porozumienia
interpretacja traktatów
arbitraż inwestycyjny
Komisja Prawa Międzynarodowego
Opis:: International investment law has been subject to significant criticism for at least a decade, due to the methodology applied in the jurisprudence of arbitration tribunals. As a result, both States and international organizations are seeking measures to limit the judicial activism of these tribunals. The most commonly used mechanisms in this respect include renegotiating existing investment treaties, concluding new agreements and terminating treaties. These mechanisms, which are generally the most desirable and guarantee the greatest certainty in terms of rights and obligations, also have significant shortcomings, above all related to the time required to achieve the desired result. This article postulates that interpretative declarations may be the most optimal solution for limiting judicial activism in international investment law. Although they do not provide the same legal certainty as a new treaty, it is the relative ease of with which these declarations are accepted that allows for a quicker legal effect, in terms of understanding the treaty in accordance with the intention of its parties.
Międzynarodowe prawo inwestycyjne przynajmniej od dekady jest przedmiotem znaczącej krytyki z powodu sposobu orzekania trybunałów arbitrażowych. W rezultacie zarówno państwa, jak i organizacje międzynarodowe poszukują środków ograniczenia aktywizmu sędziowskiego tych trybunałów. Do najczęściej stosowanych mechanizmów w tym zakresie zalicza się renegocjacje istniejących traktatów inwestycyjnych, zawieranie nowych porozumień, jak również wypowiadanie istniejących traktatów. Mechanizmy te, zasadniczo najbardziej pożądane i gwarantujące największą pewność w zakresie praw i obowiązków stron umów, posiadają również istotne mankamenty, przede wszystkim związane z czasem wymaganym, aby osiągnąć pożądany rezultat. Niniejszy artykuł postuluje, że dla ograniczenia aktywizmu sędziowskiego w międzynarodowym prawie inwestycyjnym stosunkowo optymalnym rozwiązaniem mogą być deklaracje interpretacyjne. Mimo że nie zapewniają one takiej pewności prawnej, jak nowy traktat, to jednak z uwagi na relatywną łatwość ich uzgodnienia i akceptacji deklaracje te pozwalają znacznie szybciej osiągnąć skutek prawny w zakresie rozumienia traktatu zgodnie z intencją jego stron.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 53-69
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Przesłanki wyznaczania sędziów do składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego i konsekwencje ich naruszenia
The rules of assigning judges to judicial panels of the Constitutional Tribunal and the consequences of violations of these rules
Autorzy:: Ziółkowski, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1037199.pdf
Data publikacji:: 2020-09-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Constitutional Tribunal
judicial panel
abuses of power
judges’ impartiality
invalidation of judgements
liability for damages
Trybunał Konstytucyjny
skład orzekający
nadużycie władzy
niezawisłość sędziowska
nieważność wyroków
odpowiedzialność odszkodowawcza
Opis:: W artykule sformułowano argumenty przeciwko nieograniczonej kompetencji Prezesa TK do wyznaczenia sędziów odo składu orzekającego. Kompetencja Prezesa powinna być interpretowana w sposób zawężający zgodnie z językowym brzmieniem przepisów ustawowych. Wykonując swoją kompetencję, Prezes TK musi bowiem przestrzegać zasady legalizm, niezawisłości wewnętrznej sędziów TK oraz zasady sprawności funkcjonowania samego TK. Krytykując praktykę Prezesa TK po 2016 r., w artykule sformułowano pogląd o względnej niezmienności składu orzekające TK. Zmiana może nastąpić bowiem tylko w okolicznościach wprost wskazanych w ustawie. Artykuł analizuje ponadto wypadki nadużycia kompetencji przez Prezesa TK oraz teoretyczne i dogmatyczne konsekwencje tego nadużycia. Obowiązujące przepisy nie przewidują żadnych środków prawnych przeciwdziałania tego rodzaju nadużyciom. Czynności Prezesa TK mogą być rozważane jako nieważne z teoretycznoprawnego punktu widzenia. Niemniej jednak wniosku takiego nie sposób sformułować na gruncie dogmatyki konstytucyjnej. Artykuł wyjaśnia ten dualizm i jego konsekwencje dla wyroków TK wydanych w składach wadliwie obsadzonych przez Prezesa TK. Preferowaną przez autora drogą sankcjonowania naruszeń dokonanych przez Prezesa TK, jest odpowiedzialność odszkodowawcza przewidziana w art. 77 ust. 1 Konstytucji.
The article disuses arguments against the unlimited power of the President of the Polish Constitutional Tribunal to assign and re-assign judges to Tribunal’s panels hearing particular cases. It argues that this power should be exercised in accordance with the strict and plain meaning of the statutory provisions. The President should fully respect constitutional principles of legality, judges’ impartiality as well as the efficiency of Tribunal’s work. Criticising the President’s latest practice, the article argues that the membership of the panels should be relatively invariable. The President should be allowed to change the membership in limited statutory circumstances only. Moreover, he or she should always assign judges, including the chairman of the panel and the judge-rapporteur, in alphabetical order. The President should also be absolutely bound by the order and subject-matter of cases to be heard by the Tribunal. The article discusses cases of abuses of the President’s power to assign judges to the panels. The currently binding constitution and statutes do not directly provide any remedies for such presidential abuses. They can be considered unlawful in theoretical terms only. However, these abuses do not automatically make the Tribunal’s judgement unlawful or invalid. The article provides an explanation for this duality of consequences from a theoretical and doctrinal perspective. Taking into account Article 77 of the Constitution, it also calls upon individuals to bring action for damages against unlawful abuses of the President’s power.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 33-49
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Niezależność sądów i niezawisłość sędziów z perspektywy prawa Unii Europejskiej
Independence of the courts and judicial independence from the European Union law perspective
Autorzy:: Zawistowski, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693798.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: democratic state
rule of law
independence of the courts
judicial independence
separation of powers
right to fair trial
demokratyczne państwo prawne
niezawisłość sędziów
niezależność sądów
podział władz
prawo do sądu
Opis:: The independence of the courts and the judiciary constitutes one of the foundations of the rule of law and is one of the basic values of the European Union. Judicial independence is also guaranteed by the principle of the separation of powers. According to this principle courts are the only competent body to execute judiciary powers and no other organs may be permitted to interfere in judicial decisions or their making. Democratic states must have the independence of the courts ensured in their constitutions. The basic function of judicial independence is ensuring citizens the right to a fair trial as provided in Article 6 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and Article 45 of the Constitution of the Republic of Poland. From the point of view of the right to a fair trial the relationship between the independence of the courts and judicial independence on the one hand and the guarantee of the impartiality of the courts and of a fair trial on the other, is important. The independence of the courts and the judiciary is closely related to the principle of the responsibility of judicial authority.
Niezależność sądów i niezawisłość sędziów stanowią jedną z podstaw państwa prawnego, należącego do podstawowych wartości Unii Europejskiej. Do zasad państwa prawnego należy zasada trójpodziału władz, stanowiąca równocześnie istotną gwarancję niezależności władzy sądowniczej. Zasada podziału władz oznacza, że do wyłącznej kompetencji władzy sądowniczej należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i organy innych władz nie mogą ingerować w wykonywanie funkcji orzeczniczych przez sądy. W państwach demokratycznych istnieje potrzeba gwarancji niezależności władzy sądowniczej na poziomie norm konstytucyjnych. Podstawową funkcją niezależności sądów i niezawisłości sędziów jest zapewnienie obywatelom prawa do sądu w rozumieniu art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 45 Konstytucji RP. Z punktu widzenia prawa do sądu ważne jest istnienie związku między niezależnością sądów i niezawisłością sędziów a gwarancją bezstronności sądu oraz gwarancją do sprawiedliwego rozpoznania sprawy przez sąd. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów są ściśle powiązane z zasadą odpowiedzialności władzy sądowniczej.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 7-13
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Polityka a Trybunał Konstytucyjny. Konstytucja – ostatni środek obrony przed polityką
Politics and the Constitutional Tribunal. The Constitution – the last line of defence against politics
Autorzy:: Safjan, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693682.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judicial independence
politics and the judiciary
appointment of judges of the Constitutional Tribunal
hard cases
direct applicability of the Constitution
hierarchical structure of norms
niezależność sędziowska
polityka i sąd
wybór sędziów sądu konstytucyjnego
bezpośrednie stosowanie Konstytucji
hierarchiczna struktura norm
Opis:: In the first part of this paper an attempt is made to answer the question to what extent the fact that judges of the Constitutional Tribunal are appointed by a political organ (the Seym of the Republic of Poland) determines the political character of the Tribunal itself. Based, among otherthings, on his own experience, the author, a retired judge of the Constitutional Tribunal, states that the search for a iunctim between the political appointment of constitutional judges and their adjudicating activity is unjustified, as can be seen from the example of particular judgments delivered by the Constitutional Tribunal in what might be termed hard cases. Judges endowed with very strong guarantees of independence are capable of remaining impartial in their judgments and making decisions independently of their personal beliefs. The real threat to the independenceof the Constitutional Tribunal is political pressure exercised by government, which manifests itself in, for example, direct and personal criticism of Constitutional Tribunal judges or a refusal to implement judicial decisions issued by the Constitutional Tribunal. A particularly dangerous situation arises when a legislator attempts to intervene in the internal procedural autonomy of the Constitutional Tribunal with a view to determining the order in which the matters before the Tribunal should be dealt with, setting a 2/3 qualified majority for decisions ‘when sitting as a full court’ or determining the required quorum at a level which may paralyse the work of the Constitutional Tribunal altogether. In the second part of the paper the question is asked whether the Constitutional Tribunal may examine the constitutionality of the procedures being introduced by a new law on the Constitutional Tribunal before it proceeds to apply them. The answer to this question is in the affirmative, followed by arguments calling for the direct application of the Constitution which in such cases becomes the only point of reference when new procedural regulations are to be evaluated.
Przedmiotem artykułu jest ‒ w pierwszej części ‒ próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu fakt powoływania sędziów Trybunału Konstytucyjnego przez organ polityczny, tj. Sejm RP, determinuje polityczny charakter samego Trybunału Konstytucyjnego. Autor wskazuje m.in. na podstawie swoich własnych doświadczeń sędziego TK, że poszukiwanie iunctim pomiędzy aktem politycznego wyboru sędziów a ich aktywnością orzeczniczą nie znajduje uzasadnienia, co wyraźnie potwierdzają przykłady konkretnych rozstrzygnięć sądu konstytucyjnego w tzw. hard cases. Sędziowie wyposażeni w bardzo silne gwarancje niezawisłości potrafią zachować obiektywizm ocen i niezależność także od swoich własnych przekonań politycznych. Prawdziwym zagrożeniem niezależności Trybunału Konstytucyjnego jest natomiast presja polityczna wywierana przez rządzących, której przejawem jest np. bezpośrednia personalna krytyka sędziów TK lub odmowa wykonywania orzeczeń sądu konstytucyjnego. Szczególnie niebezpiecznym instrumentem jest próba ingerowania ustawodawcy w sprawy wewnętrznej autonomii proceduralnej TK, zmierzająca m.in. do narzucenia kolejności rozpatrywanych spraw, wprowadzenia większości kwalifikowanej 2/3 przy podejmowaniu orzeczeń w pełnym składzie czy określenia quorum na takim poziomie, który może paraliżować funkcjonowanie sądu konstytucyjnego. W drugiej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy Trybunał może zbadać konstytucyjność procedur wprowadzonych nową ustawą o TK, zanim przystąpi do stosowania tych procedur. Autor udziela odpowiedzi twierdzącej na to pytanie, przytaczając argumenty na rzecz bezpośredniego stosowania Konstytucji, która w takich wypadkach staje się jedynym punktem odniesienia oceny nowych regulacji proceduralnych.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 35-42
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: EUROPEJSKI NAKAZ DOCHODZENIOWY – PRZEŁOM W DZIEDZINIE EUROPEJSKIEGO ŚCIGANIA KARNEGO?
EUROPEAN INVESTIGATION ORDER – A BREAKTHROUGH IN THE EUROPEAN CRIMINAL PROSECUTION?
Autorzy:: Kusak, Martyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693239.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: the European Investigation Order
the European evidence warrant
freezing
European criminal prosecution
police and judicial cooperation in criminal matters in the EU
europejski nakaz dochodzeniowy
europejski nakaz dowodowy
europejskie ściganie karne
współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych w UE
Opis:: The paper presents the Proposal for a Directive of the European Parliament and the Council regarding the European Investigation Order (EIO) in criminal matters. It describes the essence of the new instrument and the procedure of how to move for it, as well as of its execution. The authoress compares the EIO with the existing EU instruments for cooperation in criminal matters, explaining its innovative nature in the field of cross-border criminal prosecution. The risks associated with the order have been identified, followed by some proposals of improvements of certain adopted solutions.
Artykuł charakteryzuje propozycję decyzji ramowej w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego. Opisana została istota nowego instrumentu, dokładna procedura wystąpienia z nakazem oraz jego wykonanie. Autorka porównuje nowy nakaz z poprzednimi instrumentami współpracy w Unii Europejskiej w sprawach karnych, tłumacząc jego przełomowość w dziedzinie transgranicznego ścigania karnego. W artykule zawarto również opis zagrożeń związanych z nakazem oraz propozycji ulepszenia niektórych rozwiązań decyzji.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2012, 74, 4; 93-105
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "judicial" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język