Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "axiology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Aksjologiczno-prawna analiza plebiscytowego modelu budżetu partycypacyjnego (obywatelskiego) na przykładzie wybranych polskich miast
    An axiological and legal analysis of the plebiscite model of participatory (civic) budgeting based on the example of selected Polish cities
    Autorzy:
    Zawadzka-Pąk, Urszula Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/962734.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    public values; legal norms; axiology; participatory budgeting; civic budgeting
    Opis:
    The purpose of this article is to conduct an axiological and legal analysis of the most popular model of participatory (civic) budgeting in Poland (the plebiscite model). According to the adopted hypothesis, some legal and practical solutions concerning the plebiscite model strengthen public values, while others weaken them. In the research, the combination of three coherent methods was used: (i) a literature analysis, (ii) the dogmatic and legal method, and (iii) interviews conducted with municipal officials responsible for the organization of participatory budgeting (PB), municipal councillors and residents (BP participants). The research covers six Polish cities: Sopot, Gdańsk, Białystok, Kraków, Opole and Warsaw. The axiological and legal analysis of the principles and mode of BP was made using a catalogue of nodal public values, namely values with a significant number of related values (including: human dignity, sustainability, citizen involvement, openness, secrecy, compromise, integrity, and robustness). The research leads to the conclusion that the plebiscite BP in Poland is not axiologically neutral, its principles and mode have both a positive and negative impact on particular nodal public values. The scale of negative impact is definitely greater than the scale of the positive one, although, obviously, the assessment in this respect, even if supported by arguments and scientific analysis, will always remain at least partly subjective.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 1; 283-298
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumienie sędziego
    Judicial conscience
    Autorzy:
    Zajadło, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693552.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    judge
    conscience
    conflict
    axiology
    constitutional crisis
    sędzia
    sumienie
    konflikt
    aksjologia
    kryzys konstytucyjny
    Opis:
     The subject of this paper is a philosophical-legal analysis of the concept of ‘judicial conscience’, recently a popular topic in public discourse. The author proposes a broad understanding of the term, and distinguishes four different sources of this conscience: i) a judge’s worldview, which most often has a religious basis; ii) professionalism; iii) axiological conflicts internal to the legal system; and, iv) awareness of belonging to the judiciary as an independent power (the third estate). The author illustrates his analysis of judicial conscience through the example of US case-law from the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, when courts adjudicated on cases involving fugitive slaves. According to the author, it is possible, on this basis, to determine some paradigmatic attitudes available to judges facing axiological conflict. In the conclusion, the author applies his reflections to the present Polish constitutional crisis.
    Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza pojęcia „sumienie sędziego”, które pojawia się ostatnio dosyć często w dyskursie publicznym. Autor proponuje jego szerokie rozumienie i wyróżnia cztery różne źródła sędziowskiego sumienia: 1) światopogląd, najczęściej o podłożu religijnym; 2) profesjonalizm; 3) konflikty aksjologiczne wewnątrz systemu prawa; 4) świadomość przynależności do odrębnej, trzeciej władzy. Autor pokazuje to na przykładzie orzecznictwa sądów amerykańskich w sprawach niewolniczych z przełomu 18. i 19. wieku. Jego zdaniem można na tej podstawie dokonać pewnych paradygmatycznych ustaleń w zakresie możliwych postaw sędziów stojących w obliczu konfliktu aksjologicznego. W zakończeniu autor przenosi swoje rozważania na grunt obecnego polskiego kryzysu konstytucyjnego.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 4; 31-41
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theory or philosophy of law?
    Teoria czy filozofia prawa?
    Autorzy:
    Woleński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28813221.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    prawoznawstwo
    dogmatyka prawa
    logika
    ontologia
    aksjologia
    jurisprudence
    doctrinal studies of law
    logic
    ontology
    axiology
    Opis:
    The article discusses the theory of law in terms of the extent to which it is part of jurisprudence, on the one hand, and a philosophical pursuit, on the other. The question is explored considering the historical development of the legal sciences and the situation of Polish theory of law in the latter half of the twentieth century. Also, the author relies on the analysis of selected theoreticallegal concepts, notably the so-called multiplane theory of law and the views thought of Zygmunt Ziembiński. The conclusions suggest that philosophy is inevitable in jurisprudence.
    Artykuł rozważa pytanie, w jakiej mierze teoria prawa jest częścią prawoznawstwa, a w jakiej ma charakter filozoficzny. Kwestię tę przedstawiono na tle historycznego rozwoju nauk prawnych i sytuacji w polskiej teorii prawa drugiej połowy XX w. oraz na podstawie analizy wybranych koncepcji teoretycznoprawnych, w szczególności tak zwanej wielopłaszczyznowej teorii prawa oraz poglądów Zygmunta Ziembińskiego. Konkluzja rozważań wskazuje, że filozofia jest nieunikniona w prawoznawstwie.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 2; 7-16
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kategoria słuszności w polskim orzecznictwie sądowym
    The category of equity in Polish jurisprudence
    Autorzy:
    Smyczek-Gołębiewska, Sara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037234.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    equity
    jurisprudence
    application of law
    axiology of law
    słuszność
    orzecznictwo
    stosowanie prawa
    aksjologia prawa
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza kategorii słuszności w orzecznictwie polskich sądów. Autorka wyróżnia dwa główne sposoby powoływania się na słuszność przez sądy: 1) pośredni – przez zastosowanie przepisu zawierającego klauzulę generalną wskazującą na słuszność lub na inne wartości oraz 2) bezpośredni – wskutek dobrowolnego powołania się na słuszność w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego. Autorka przedstawia przykłady z orzecznictwa polskiego pokazujące, w jakim celu sądy powołują się na słuszność z własnej inicjatywy. Odwołanie do słuszności może zarówno potwierdzać rezultaty przeprowadzonej wykładni, jak i się im sprzeciwiać. Sądy wykorzystują argument ze słuszności także w uzasadnieniu cząstkowych decyzji kluczowych dla podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia, a nawet przy mniej wiążących ustaleniach (jak np. postulatach za zmianą prawa). W zakończeniu sformułowane są wnioski dotyczące rozumienia słuszności a casu ad casum oraz wykraczaniu w tym względzie praktyki orzeczniczej poza ramy nakreślone przez ustawodawcę. Autorka formułuje wniosek, że w wielu przypadkach sąd nadaje znaczenie słuszności dopiero na etapie stosowania prawa, podczas procesu interpretacji i dobierania argumentów na potrzeby orzeczenia. Ponadto wyprowadza konkluzję, że sądy często odwołują się do słuszności z pominięciem wyjaśnienia tego pojęcia czy uzasadnienia jego zastosowania. W związku z tym, można pokusić się o refleksję, że niemożliwe jest uniknięcie choć niewielkiej dozy subiektywizmu przy odwołaniu się do słuszności.
    The article provides a philosophical and legal analysis of the category of equity in the jurisprudence of Polish courts. The author distinguishes two main ways of invoking equity by courts: 1) indirect − by applying a provision containing a general clause indicating equity or other values, and 2) direct − by voluntarily invoking equity under the discretionary power of a judge. The author presents examples from Polish jurisprudence showing why courts rely on equity on their own initiative. An appeal to equity may confirm the results of the performed interpretation, or it may oppose them. Courts use the argument of equity also when justifying partial decisions that are crucial for making a final decision, and even with less binding decisions, such as demands for a change in the law. At the end, conclusions are formulated regarding the understanding of equity a casu ad casum and the going beyond the framework outlined by the legislator in this respect. The author concludes that in many cases the court gives meaning to equity only at the stage of applying the law, during the process of interpreting and selecting arguments for the purposes of a judgment. Moreover, it is concluded that courts often refer to equity without explaining this concept or justifying its application. Therefore, one may be tempted to conclude that it is impossible to avoid even a small dose of subjectivism when invoking equity.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 19-30
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alokacja i redystrybucja zasobów mieszkaniowych w Polsce w kontekście koncepcji sprawiedliwości społecznej (Rowlsa i Dworkina)
    The allocation and redistribution of housing resources in Poland in the light of the concept of social justice (of Rowls and Dworkin)
    Autorzy:
    Nowak, Karolina
    Rataj, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1037652.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    housing policy
    social justice
    social housing
    rental housing
    municipality housing
    axiology
    polityka mieszkaniowa
    sprawiedliwość społeczna
    społeczne budownictwo mieszkaniowe
    mieszkania czynszowe
    zasób gminy
    aksjologia
    Opis:
    Artykuł koncentruje się na sprawiedliwości społecznej w kontekście lokacji i redystrybucji zasobów mieszkaniowych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem zasobów społecznych. Uwzględniono zachodzące zmiany, wpływające na zwiększenie sprawiedliwości społecznej, rozumianej zgodnie z koncepcją sprawiedliwości dystrybutywnej J. Rawlsa (1971). Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy koncepcja sprawiedliwości społecznej (mającej umocowanie w Konstytucji RP) ma wpływ na realizowaną politykę mieszkaniową? Jeśli tak, to w jaki sposób realizowana jest sprawiedliwość pozioma i pionowa w obliczu zmian i reform programów mieszkaniowych? Analiza koncepcji sprawiedliwości społecznej w polityce mieszkaniowej obejmuje okres od roku 2006, kiedy to powołano program wspierający zakup pierwszego mieszkania „Rodzina na swoim”, do roku 2019 i programu Mieszkanie Plus.
    The article concentrates on social justice in the context of housing allocation and redistribution in Poland, especially the stock of social housing. Consideration is given to the changes currently taking place, which are leading to an increase in social justice, understood in accordance with John Rawls’ concept of distributive justice. The aim of the article is to answer the question of whether the concept of social justice (which is anchored in the Constitution of the Republic of Poland) has an impact on the implemented housing policy. If so, how is horizontal and vertical equity realised in the face of changes and reforms in housing programmes? The analysis of the concept of social justice in housing policy covers the period from 2006, when the programme supporting the purchase of the first flat ‘Rodzina na swoim’ was established, to 2019 and the programme ‘Mieszkanie Plus.’
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 2; 265-280
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aksjologia samorządu terytorialnego – in rebus angustis?
    The axiology of territorial self-government – in rebus angustis?
    Autorzy:
    Lisowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693898.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    axiology
    common good
    corporate character
    independence
    self-governance
    territorial self-government
    values
    self-government community
    aksjologia
    dobro wspólne
    korporacyjność
    samodzielność
    samorządność
    samorząd terytorialny
    wartości
    wspólnota samorządowa
    Opis:
    Territorial self-government is an important element of the organisation and functioning of contemporary democracies. At the same time it is a phenomenon of particularly complex axiology showing many multi-layered axiological connotations. In this paper the recent changes to the Polish legal order have been analysed. More specifically, the analysis concerns the implication of the crucial features of the territorial government: the institutions that guarantee self-governance and independence. A special focus has been given to legal regulations in the area of structural administrative law in the part applicable to the territorial self-government. Amendments to provisions of universal applicability have only been identified. The conclusions of the above analysis,not very optimistic indeed, have been complemented with some  recommendations of what would need to be done in order to maintain or restore the hitherto existing level of decentralisation of public power in the sphere of self-government.
    Samorząd terytorialny stanowi kluczowy element organizacji i funkcjonowania współczesnych demokratycznych państw prawnych. Jest zarazem zjawiskiem szczególnie wrażliwym aksjologicznie – wykazuje wieloaspektowe konotacje w tym zakresie. W artykule poddano analizie ostatnie zmiany polskiego porządku prawnego – in concreto z punktu widzenia ich wpływu na kluczowe atrybuty samorządu terytorialnego, tj. instytucje służące urzeczywistnianiu samorządności i samodzielności. Uwagę skoncentrowano na wprowadzanych regulacjach prawnych z zakresu ustrojowego prawa administracyjnego – w zakresie unormowań dotyczących samorządu terytorialnego. Natomiast sygnalizacyjnie potraktowano zmiany odnoszone do przepisów o systemowym (uniwersalnym) zastosowaniu. Niezbyt optymistycznym konkluzjom towarzyszą postulaty wskazujące na kluczowe wymagania, jakie należałoby spełnić, by – przynajmniej – zachować/przywrócić dotychczasowy stan decentralizacji władzy publicznej w sferze samorządu terytorialnego.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 3; 49-60
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aksjologia źródeł prawa
    Axiology of the sources of law
    Autorzy:
    Kordela, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693816.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    sources of law
    axiology of law
    values legally binding
    rational legislator
    universally binding law
    internal law
    źródło prawa
    aksjologia prawa
    wartości obowiązujące prawnie
    racjonalny aksjologicznie prawodawca
    prawo powszechnie obowiązujące
    prawo o charakterze wewnętrznym
    Opis:
    The expression ‘sources of law’ (fontes iuris oriundi) denotes a social fact which due to the constitution and legal doctrine is qualified as a law-making fact. A complete theory of the sources of law ought to be such that based on its elements it should be possible to state unequivocally whether a given norm of conduct does or does not belong to the norms of the legal system that is binding and applicable. This, in turn, may be decided base on a so-called extended normative conception of the sources of law. The necessary components of this conception are: (i) the political justification of the foundations of a legal system; (ii) the law-making competences of the organs of public authority; (iii) the law-making role of the custom and precedent; (iv) the law-interpreting rules permitted in a given system; (v) the interference rules permitted in a given system, and (vi) the rules governing the conflict of laws in a given system. The system of the sources of law created in this way is on the one hand legitimised by certain values while on the other hand it implements many of them in practice. The basic part of the axiology of the legislator in the sphere of the sources of law is made up by the legally binding values, i.e. the values which the legislator himself introduced to the legal system. They include first and foremost the rule of law, the certainty of law and the citizens’ confidence in the state and the laws made by the state as well as the dignity of a human being and the rights and freedoms of an individual. Apart from the legal values there are values of universal character upon which political doctrines are built. These too influence the shape of the sources of law.
    Wyrażenie „źródło prawa” (fons iuris oriundi) oznacza fakt społeczny, który ze względu na obowiązującą konstytucję i doktrynę prawniczą kwalifikowany jest jako fakt prawotwórczy. Zupełna teoria źródeł prawa powinna charakteryzować się tym, że na podstawie jej elementów o każdej dowolnej normie postępowania można z całą pewnością orzec, czy stanowi czy też nie normę obowiązującego systemu prawnego. Kwestię tę można rozstrzygnąć na podstawie tzw. rozwiniętej normatywnej koncepcji źródeł prawa. Koncepcja ta jako niezbędne swe składniki wymienia: 1) uzasadnienie polityczne podstaw systemu prawnego; 2) kompetencje normodawcze organów władzy publicznej; 3) prawotwórczą rolę zwyczaju i precedensów; 4) dopuszczane w danym systemie reguły interpretacyjne; 5) dopuszczane w danym systemie reguły inferencyjne oraz 6) dopuszczane w danym systemie reguły kolizyjne. Stworzony w ten sposób system źródeł prawa z jednej strony sam jest legitymowany określonymi wartościami, z drugiej zaś ‒ wiele z nich realizuje. Podstawową część aksjologii prawodawcy w sferze źródeł praw tworzą wartości obowiązujące prawnie, tzn. wartości, które sam prawodawca wprowadził do systemu prawa. Do nich należą przede wszystkim wartość państwa prawnego, pewności prawa, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, ale też wartości godności człowieka oraz praw i wolności jednostki. Obok wartości prawnych na ukształtowanie źródeł prawa wpływ mają wartości o charakterze powszechnym stanowiące budulec dominujących doktryn politycznych.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 15-26
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska Konstytucja z 1997 roku jako element europejskiego dziedzictwa konstytucyjnego
    The Polish Constitution of 1997 as part of the European constitutional heritage
    Autorzy:
    Suchocka, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692924.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    axiology
    European constitutional identity
    natural law
    rule of law
    separation of powers
    control of constitutionality of the law
    aksjologia
    europejska tożsamość konstytucyjna
    prawo naturalne
    zasada państwa prawnego
    podział władz
    kontrola konstytucyjności prawa
    Opis:
    The aim of this paper is to present axiological rsearches that were going on during the work on the Polish Constitution in the early years of transformation. One of the fundamental discussions at the initial stage of the work on the Constitution was a discussion that often took the form of a dispute about values. One of the elements of the dispute was the problem of dependence between ius and lex. In this context, references were made to the European legal heritage and concepts such as European identity or the common European legal heritage. The main challenge for all post-socialist countries was the need to ‘decode’, or explain the concept of ‘common legal heritage’. This concept became a peculiar founding myth in the new democracies of Central Europe. In this context, the Venice Commission (formed in 1990) played an extremely important role by helping countries to discover what evolved from the common European legal tradition to becomea European standard, and consequently, a model for concrete legal solutions. In the general category, therefore, the so-called European standard was perceived as a central value and a reference to it was an important verifier in the process of reviewing the internal legal system and, particularly, in the process of constitutional changes, especially on issues such as the rule of law, separation of powers, or the independence of the judiciary and judicial control over the constitutionality of the law. Despite disputes concerning specific political regulations, the consensus that prevailed was that the rules which referred to the ‘axiology’ of the previous system could not pretend to constitute an element of the European legal heritage and thus could not serve as a basis for the drafting of a new Polish Constitution.
    Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie poszukiwań aksjologicznych w okresie prac na konstytucją polską w początkach transformacji. Jedną z zasadniczych dyskusji na początkowym etapie prac nad konstytucją była dyskusja przybierająca niejednokrotnie formę sporu o wartości, a jednym z jej elementów były problemy dotyczące zależności ius i lex. W tym kontekście poszukiwano i odwoływano się do europejskiego dziedzictwa prawnego, do takich pojęć, jak tożsamość europejska, wspólne europejskie dziedzictwo prawne. Głównym zatem wyzwaniem dla wszystkich państw postsocjalistycznych stała się potrzeba „odkodowania”, przybliżania pojęcia „wspólne dziedzictwo prawne”, co stało się swoistym mitem założycielskim w nowych demokracjach Europy Środkowej. W tym kontekście niezwykle ważną rolę odgrywała Komisja Wenecka (utworzona w 1990 r.), która pomagała państwom odkrywać to, co wyrastając ze wspólnej europejskiej tradycji prawnej, stawało się europejskim standardem, a więc wzorcem dla podejmowanych konkretnych rozwiązań prawnych. W sferze zatem kategorii ogólnej tzw. standard europejski postrzegany był jako wartość centralna, a odwoływanie się do niego było ważnym weryfikatorem w procesie dokonywania zmian w wewnętrznym systemie prawnym, a zwłaszcza w procesie zmian konstytucji, zwłaszcza w takich kwestiach, jak zasada państwa prawnego, podział władz, niezależność sądownictwa czy sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pomimo sporów dotyczących konkretnych regulacji ustrojowych istniała zgoda co do tego, że zasady odwołujące się do „aksjologii” poprzedniego systemy nie mogły pretendować do bycia elementem europejskiego dziedzictwa prawnego i tym samym nie mogły stanowić podstawy dla tworzenia nowej konstytucji polskiej.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 13-22
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies