Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Tribunal" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Granice interpretacji zasady demokratycznego państwa prawnego
Limits of the interpretation of the democratic rule of law principle
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692914.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
democratic rule of law
principle of budgetary equilibrium
postponement of decisions of the Constitutional Tribunal
Trybunał Konstytucyjny
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada równowagi budżetowej
odraczanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego
Opis:
Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland contains a provision with an overwhelming normative potential, which was already known at the time of its introduction (29 December 1989) into the Constitution of the Polish People’s Republic and its continuation in an unchanged form in a newly adopted constitutional act on 2 April 1997. In 1989 it was supposed to become an ‘antidote’ to the doctrine of the ideologisation of the Constitution, replacing the rule that ‘The People’s Republic of Poland is a socialist state’ contained in Article 1 of the Constitution. In 1997, its revolutionary role was replaced by the role of the legal value, understood in two ways. Firstly, it was supposed to be the basis for a system of detailed principles, tools and guarantees necessary to build an efficient democratic and just state. Secondly, it was supposed to create a presumption of the dominance of such an idea and be a source of exponential interpretations that would supplement and improve the functioning of a new, classical formula of the state. The three-component constitutional formula of the rule of law, democracy and justice means the coupling of legal and axiological tools in defence of the state, nation and citizens (individuals). Its division into threeseparate elements (the rule of law, a democratic state, a just state), encountered in constitutional law textbooks, weakens this formula and also diminishes the importance of its three derivatives. The democratic and ‘justice’ element of this principle, if we are to seek its own separate, independent meanings, is developed in further principles and norms of the Constitution. An important question as to the scope of the effect of broad interpretations of the principle of a democratic rule of law is the search for interpretations that are erroneous and burdened with consequences. Thisgroup, I believe, includes the problem of the Constitutional Tribunal postponing the entry into force of decisions declaring the loss of validity of a binding normative act contrary to an act of higher legal force and the problem of the significance of the principle of budgetary equilibrium for the case-law of the Constitutional Tribunal.
Artykuł 2 Konstytucji RP zawiera przepis o nader znacznym potencjale normatywnym, co było wiadome w chwili jego wprowadzania (29 grudnia 1989) do Konstytucji PRL i utrzymania go w niezmienionej formie w nowo uchwalonym 2 kwietnia 1997 r. akcie konstytucyjnym. W 1989 r. miał się stać „odtrutką” na doktrynę ideologizacji konstytucji, zastępując zawartą w art. 1 dotychczasową zasadę „PRL jest państwem socjalistycznym”. W 1997 r. jego dotychczasową rewolucyjną rolę zastąpiła rola wartości prawnej dwojako rozumianej. Po pierwsze, miał być podstawą systemu szczegółowych zasad, narzędzi i gwarancji niezbędnych do budowy sprawnego demokratycznego i sprawiedliwego państwa. Po drugie, miał stwarzać domniemanie dominowania takiej idei i być źródłem interpretacji wykładniczych uzupełniających i usprawniających funkcjonowanie nowej, klasycznej formuły państwa. Trójskładnikowa konstytucyjna formuła państwa prawnego, demokratycznego i sprawiedliwego oznacza sprzężenie narzędzi prawnych i aksjologicznych w obronie państwa, Narodu i obywateli (jednostek). Jej rozbicie na trzy oddzielne elementy (państwo prawne, państwo demokratyczne, państwo sprawiedliwe), spotykane w podręcznikach prawa konstytucyjnego, osłabia tę formułę, a także umniejsza znaczenie trzech jej pochodnych. Element demokratyczny i „sprawiedliwościowy” omawianej zasady, jeśli mielibyśmy poszukiwać jego odrębnych, samoistnych znaczeń, rozwinięty jest w dalszych zasadach i normach Konstytucji. Istotnym pytaniem co do zakresu konsekwencji szerokich zabiegów interpretacyjnych zasady demokratycznego państwa prawnego jest poszukiwanie interpretacji błędnych i zarazem brzemiennych w konsekwencje. Do tej grupy należy, jak sądzę, problem odraczania przez Trybunał Konstytucyjny wejścia w życie wyroków o utracie mocy obowiązującej aktu normatywnego sprzecznego z aktem o wyższej mocy prawnej oraz znaczenia dla orzecznictwa Trybunału zasady równowagi budżetowej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 53-59
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of ‘green’ courts in shaping environmental justice in India and New Zealand
Autorzy:
Kowalska, Samanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28864379.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
environmental law
environmental justice
National Green Tribunal in India
New Zealand Environment Court
ecological values
Opis:
The depreciation of values, combined with the expansion of agriculture, industry and the economy, results in the erosion of existing protection mechanisms, as well as commodification and dominance of economic factors. The increasing degradation of the natural environment reveals an increasing number of areas requiring urgent and coordinated protection. The aim of the article is to present the innovative concept of green courts, which are creating a new architecture of modern environmental law. In the considerations, it is indicated that ‘green’ courts at a national level open the way to formulate new legal institutions, facilitate more effective the enforcement of environmental law, and solve legal disputes with alternative adjudicative processes. The article discusses environmental justice based on the example of India and New Zealand, which are among the first countries in the world to have developed an innovative judicial structure and environmental case law. The dogmatic method plays an essential role in the analysis of legal norms concerning the protection of environment, as well as in determining their content and scope. The source materials originate from various legal orders, and diverse cultural and geographical regions. Therefore, in order to discuss the indicated issues, it is necessary to use the comparative method, and thus complete the arguments of a dogmatic and legal nature. In order to present the origins and evolution of law in the scope concerning ‘green’ courts, the historical and legal method is used (temporal retrospection). The considerations emphasize the role of specialist ‘green’ courts in maintaining a balance between the economy, the development of society, and protecting the environmental wellbeing by shifting the focus of jurisprudence to the environmental domain. The article highlights the role of the application and interpretation of environmental norms from an ethical and intergenerational perspective.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2023, 85, 3; 13-26
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego
The method of appointing judges to the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Zoll, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693688.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
constitutional tribunal
appointment of judges
entities recommending candidates
sąd konstytucyjny
wybór sędziów
podmioty wskazujące kandydatów
Opis:
It is shown in the paper that the method of appointing judges to the Constitutional Tribunal depends on the character of the Tribunal ascribed to it by a specific legal order. And yet, care is always taken to ensure that the composition of the Constitutional Tribunal is not influenced by any political power. Treating the Constitutional Tribunal as a political organ (or a third chamber of the parliament, a negative legislator) is flawed. The Constitutional Tribunal can by its decisions strike down certain laws. When examining the compliance of a normative act with the constitution the court takes no account of the rationality or fitness for purpose of the solutions adopted. In this paper, a new way of selecting candidates for the office of judge of the Polish Constitutional Tribunal is proposed with a view to ensuring that a judge of the Constitutional Tribunal is distinguished by outstanding legal knowledge and impeccable character as well as being aware of judicial independence.
W artykule zwraca się uwagę na zależność sposobu wyboru sędziów sądów konstytucyjnych w zależności od przypisywanego w danym porządku prawnym charakteru tych sądów. Jednak zawsze zwraca się uwagę, aby skład sądu był ustalany tak, aby jedna, przeważająca w parlamencie, siła polityczna nie miała decydującego wpływu na wybór składu sądu konstytucyjnego. Nieporozumieniem jest traktowanie sądu konstytucyjnego jako organu politycznego (trzeciej izby parlamentu, negatywnego ustawodawcy). Orzeczenia sądu konstytucyjnego mają mieć charakter kasacyjny, badając zgodność aktu normatywnego z konstytucją lub innymi aktami normatywnymi, sąd konstytucyjny nie bierze pod uwagę racjonalności i celowości przyjętych rozwiązań. W artykule proponuje się nowy sposób doboru kandydatów na stanowiska sędziów polskiego Trybunału Konstytucyjnego, który ma zapewnić, że będą się oni charakteryzować określonymi cechami: wyróżniać się wiedzą prawniczą, nieskazitelnością charakteru oraz świadomością niezawisłości.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 43-50
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi do aktualnych wydarzeń wokół polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Comments on the current developments concerning the Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Łączkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693686.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
Act of 22 December 2015 amending the Constitutional Tribunal Act
Constitution of the Republic of Poland
Trybunał Konstytucyjny
ustawa z 22 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
Konstytucja RP
Opis:
The Amendment to the Act on the Constitutional Tribunal passed on 22 December 2015 has raised serious doubts in Polish and foreign academic and political institutions and the media. Of particular concern is the fact that the amendment does not correspond to the limitations of Article 197 of the Constitution of the Republic of Poland. Contrary to appearances the amendment exceeds organisational and procedural questions. The amendment imposing a rule that 13 judges must rule on cases in the  chronological order of their submission and the lack of vacatio legis makes it impossible for the Constitutional Tribunal to continue in practice its normal judicial function. In particular it makes it impossible for the Constitutional Tribunal to decide on the constitutional legality of the Amendment of 22 December 2015 within a reasonable time scale which in itself could result in dangerous and absurd legal situations. This could be tantamount to an interference in the judicial competences of the Constitutional Tribunal guaranteed by Article 188 of the Constitution of the Republic of Poland. It is the Constitutional Tribunal itself that should rule on all dilemmas concerning this amendment.
Nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym uchwalona 22 grudnia 2015 r. budzi liczne wątpliwości krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych, medialnych i politycznych. Obawy wywołuje zwłaszcza to, że nie mieści się ona w granicach określonych w art. 197 Konstytucji RP. Wbrew pozorom wykracza bowiem poza sprawy organizacyjne i proceduralne. Przepisy narzucające zasadę orzekania w 13-osobowym składzie, w kolejności wyznaczanej datami wpływu spraw oraz brak vacatio legis uniemożliwiają w praktyce normalną działalność orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego. W szczególności blokują możliwość zbadania w rozsądnym terminie konstytucyjności ustawy z 22 grudnia 2015 r., co z kolei rodzi niebezpieczeństwo powstania absurdalnych sytuacji prawnych. Może to oznaczać ingerencję w kompetencje orzecznicze Trybunału Konstytucyjnego zagwarantowane w art. 188 Konstytucji RP. Do niego też powinno należeć ostateczne rozstrzygnięcie wszystkich dylematów związanych z wymienioną wyżej ustawą.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 51-56
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces legitymizacji Trybunału Konstytucyjnego: podejście relacyjne
The legitimization of the Constitutional Tribunal: a relational approach
Autorzy:
Dębska, Hanna
Warczok, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037648.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
judges
legitimization
multiple correspondence analysis
relationality
Trybunał Konstytucyjny
sędziowie
legitymizacja
wieloraka analiza korespondencji
relacyjność
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie procesu legitymizacji Trybunału Konstytucyjnego. Perspektywa relacyjna, którą proponujemy, jest odmienna od prawniczej, dominującej w rozważaniach na ten temat. Traktujemy Trybunał jako rodzaj przestrzeni, usytuowany na przecięciu kilku światów społecznych (prawo, nauka, polityka, administracja), które na niego oddziałują. Badanie przeprowadziliśmy, analizując biografie wszystkich sędziów wybranych w latach 1985–2018. Sędziowie zostali potraktowani jako posiadacze znaczących społecznie zasobów – kapitałów (tytuł naukowy, zawód prawniczy, funkcja w administracji rządowej, mandat poselski itp.). Wykorzystując wieloraką analizę korespondencji, odtworzyliśmy przestrzeń Trybunału. Tym samym uchwyciliśmy nie tylko złożoność i wielowymiarowość legitymizacji polskiego sądu konstytucyjnego, lecz także zmiany tego procesu w czasie.
The aim of this article is to demonstrate the process of the legitimization of the Polish Constitutional Tribunal. In contrast to the dominant legal perspective, we consider the Tribunal relationally, as a kind of social space, located at the intersection of several social worlds that influence it (law, science, politics, and administration). The study concerns the biographies of all the judges elected from 1985 to 2018. Judges are treated as holders of various types of resources-capital (academic title, legal profession, government function, parliamentary mandate, etc.). The study, conducted by means of multiple correspondence analysis, allowed us to reconstruct the Constitutional Tribunal’s space. As a consequence, we have revealed not only the complexity and multidimensionality of the legitimacy of the Polish Constitutional Tribunal, but also captured its dynamic.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 2; 247-264
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Status prawny oskarżyciela w postępowaniu przed Trybunałem Stanu
The legal status of the prosecutor in the proceedings before the State Tribunal
Autorzy:
Radajewski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962703.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
State Tribunal; constitutional liability; prosecutor; Marshal of the Sejm; discontinuation
Trybunał Stanu; odpowiedzialność konstytucyjna; oskarżyciel; Marszałek Sejmu; dyskontynuacja
Opis:
This article attempts to reconstruct legal regulations concerning the legal status of the prosecutor in proceedings before the State Tribunal. The reconstruction enables the legal nature of this function to be defined, as well as the procedural competences and rules for the appointment and circumstance resulting in the termination of tenure thereof. The analyses carried out concerning the legal nature of the prosecutor’s function lead to the conclusion that in the proceedings before the State Tribunal the prosecutor acts in their own name and thus is not a legal representative of Parliament. However, simultaneously the prosecutor’s function is not independent, as it is supervised by the appointing body. The author states that all the norms included in the Criminal Procedures Code pertaining to the public prosecutor apply thereto. However, the prosecutor must not drop the charges as this remains under the control of Parliament. Analyses on the appointment of the prosecutor allowed for the conclusion that the decision is to be made independently from the charges, whereas the Constitution does not require adopting resolutions with the absolute or qualified majority of votes. In relation to the termination of the prosecutor’s tenure, the author puts forward the thesis that it is possible for the prosecutor to be dismissed by Parliament at any time. The article is rounded off with considerations regarding the evaluation of statutory regulations on the investigated issue.
Celem artykułu jest zrekonstruowanie norm prawnych regulujących status prawny oskarżyciela w postępowaniu przed Trybunałem Stanu, co ma pozwolić na określenie charakteru prawnego tej funkcji, a także jego kompetencji procesowych oraz zasad jego wyboru i okoliczności skutkujących wygaśnięciem jego mandatu. Przeprowadzone analizy dotyczące charakteru prawnego funkcji oskarżyciela prowadzą do sformułowania wniosku, że w postępowaniu przed Trybunałem Stanu działa on we własnym imieniu, a zatem nie jest przedstawicielem procesowym parlamentu. Jednocześnie jednak jego funkcja nie jest samoistna, a organ, który go powołał, sprawuje nad nim ogólną kontrolę. Autor stwierdza, że do oskarżyciela stosuje się co do zasady wszystkie normy Kodeksu postępowania karnego dotyczące oskarżyciela publicznego. Wykluczone jest jednak cofnięcie przez niego oskarżenia, co pozostaje w gestii parlamentu. Analizy dotyczące wyboru oskarżyciela pozwoliły na sformułowanie wniosku, że decyzja w tej sprawie podejmowana jest niezależnie od samego oskarżenia, a Konstytucja nie wymaga podjęcia uchwały w tym zakresie bezwzględną lub kwalifikowaną większością głosów. W odniesieniu do wygaśnięcia funkcji oskarżyciela autor stawia między innymi tezę o możliwości odwołania go w każdym czasie przez parlament. Artykuł wieńczą rozważania dotyczące oceny regulacji ustawowych odnoszących się do badanego zagadnienia.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 1; 71-84
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Członek czy sędzia Trybunału Stanu? Uwagi na temat statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu
A member or judge of the State Tribunal? Comments on the legal status of persons sitting on the State Tribunal
Autorzy:
Kuczma, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037214.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
State Tribunal
constitutional liability
guarantees of judicial independence
apoliticality
imcompatibilitas
impeachment
Trybunał Stanu
odpowiedzialność konstytucyjna
sędzia
gwarancje niezawisłości sędziowskiej
apolityczność
Opis:
W artykule dokonano analizy statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu celem ustalenia charakteru prawnego funkcji członka tej instytucji. Trybunał Stanu jest w Polsce w zasadzie instytucją martwą i zasadne było zbadanie przyczyn tego zjawiska. W związku z tym przeprowadzono badania dotyczące sposobu kreacji składu personalnego tego organu, niezawisłości zasiadającym w nim członków i ich apolityczności. Okazało się, że formuła prawna, na której opiera swe istnienie w Polsce Trybunał Stanu, jest mocno wadliwa; jego członkom nie zagwarantowano wszystkich gwarancji niezawisłości sędziowskiej. W konsekwencji osoby nim zasiadające – z wyjątkiem przewodniczącego tego organu – nie są sędziami i należy ich określać jako członków Trybunału Stanu. W pracy sformułowano również uwagi de lege ferenda.
The article analyses the legal status of persons sitting on the State Tribunal in order to determine the legal nature of the function of a member of the State Tribunal. The State Tribunal in Poland is basically a dead institution and it is reasonable to examine the reasons for this phenomenon. In connection with this, research was conducted on how to create the personal composition of this body, and on the independence of its members and their apoliticality. It turns out that the legal formula on which the State Tribunal bases its existence in Poland is seriously flawed. Members of the State Tribunal were not assured all guarantees of judicial independence. Consequently, those sitting on the State Tribunal – with the exception of the chairman of this body – are not judges and should be identified as members of the State Tribunal. The work also formulates de lege ferenda comments.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 51-60
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Europejska karta samorządu lokalnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
European Charter of Local Self-Government in judicial decisions of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Kieres, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693358.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
European Charter of Local Self-Government
self-government
Constitutional Tribunal
Constitution
Europejska karta samorządu lokalnego
samorząd terytorialny
Trybunał Konstytucyjny
Konstytucja
Opis:
When it comes to deciding upon a review model of normative acts regulating the situation of self-government, the Constitutional Tribunal regards the Constitution as the main source of such a model. However, the Constitutional Tribunal also invokes provisions of the European Charter of Local Self-Government as the source of a review model of normative acts that regulate the situation of self-government. The latter, however, is done only to support the rationale of judgments based on the Constitution, thus in the process of a Constitutional Tribunal review of normative acts, the European Charter is an ancillary document. At the same time, it is permissible to exclude the provisions of the European Charter when it is impossible to determine a review model due to the fact that an issue regulated in the European Charter has not been addressed in the Constitution. The significance of this, however, may only become apparent in the future, if certain amendments to the Constitution have been made, resulting in a constitutional omission.
Trybunał Konstytucyjny uznaje Konstytucję za podstawowe źródło wzorców kontroli (konstytucyjne wzorce kontroli) aktów normatywnych (ustaw, przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe), stanowiących o sytuacji samorządu terytorialnego. Trybunał przywołuje również postanowienia Europejskiej karty samorządu lokalnego jako źródło wzorców kontroli aktów normatywnych, które regulują sytuację samorządu terytorialnego. Przywoływanie to ma jednak przede wszystkim charakter wspierający argumentację i jej wyniki, które Trybunał wywodzi z Konstytucji. Karta w trybunalskiej kontroli zgodności aktów normatywnych, stanowiących o sytuacji samorządu terytorialnego, pełni tym samym rolę aktu pomocniczego. Trybunał dopuszcza zarazem wyłączność Karty w tej kontroli, jeżeli Konstytucja nie pozwala na ustalenie wzorca kontroli w sytuacji zaniechania przez ustrojodawcę ujęcia w Konstytucji problemu, który został uregulowany w Karcie. Pogląd ten ma jednak znaczenie prospektywne i odnosi się do ewentualnych zmian w Konstytucji, które prowadziłyby do takiego konstytucyjnego zaniechania.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 3; 79-99
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
Overpayment as a result of a judgment of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Szymczak, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692936.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
overpayment
overpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunal
lack of legal footing for tax payment
effects of the judgment of the Polish Constitutional Tribunal
nadpłata
nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
zwrot podatku
skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego
brak podstawy prawnej
Opis:
The paper concerns the concept of overpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunal in reference to Article 72 and 74 of the Tax Ordinance Act. Although the doctrine and the judicature of administrative courts view overpayment under Article 74 as stemming from Article 72 of the Tax Ordinance Act, there are certain distinct features of the two. Taking into consideration the potential effects of the judgment of the Polish Constitutional Tribunal, a tax paid when the legal footing of this tax was in existence is considered as being due at the date of payment. A distinction is made between overpayment stemming from article 74 and overpayment stemming from article 72. The latter features a lack of legal footing for tax payment. This distinction also has further implications and consequences.
Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich skutków, co widoczne jest obecnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Ponieważ brak definicji „nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK”, próba wskazania jej natury prawnej wymaga przede wszystkim uwzględnienia skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego, określonych w art. 190 ust. 1, 3 i 4 Konstytucji RP. Z powołanych przepisów Konstytucji wynika, że w polskim porządku prawnym wyroki Trybunału mają charakter konstytutywny i działają ex nunc, a więc wywołują skutek na przyszłość. Oznacza to, że do chwili ogłoszenia przepis uznany za niekonstytucyjny obowiązywał w systemie prawa i wywierał skutki prawne. W konsekwencji wynika z tego, że podatek uiszczony na podstawie przepisu, którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał, był w momencie zapłaty podatkiem należnym. Nie można zatem uznać, że – tak jak w wypadku nadpłaty z art. 72 o.p. – mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, uiszczonym bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie: podstawa taka istniała, korzystała z domniemania konstytucyjności i nie odpadła z mocą wsteczną. Artykuł 74 o.p., który w zakresie pełnionych funkcji stanowi realizację art. 190 ust. 4 Konstytucji RP na gruncie Ordynacji podatkowej, stanowi podstawę odrębnego roszczenia o zwrot uiszczonego podatku.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 4; 107-119
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarancje zasady nadrzędności Konstytucji
Guarantees of the principle of the supremacy of the Constitution
Autorzy:
Płowiec, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692918.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitution
principle of supremacy of the Constitution
Constitutional Tribunal
State Tribunal
amendment of the Constitution
direct application of the Constitution
swearing an oath by members of parliament
President and members of the Council of Mi
konstytucja
zasada nadrzędności konstytucji
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Stanu
zmiana konstytucji
bezpośrednie stosowanie konstytucji
ślubowania składane przez parlamentarzystów
Prezydenta RP i członków Rady Ministrów
Opis:
The principle of the supremacy of the Constitution requires implementation of constitutional norms (positive aspect) and prohibits behaviours that are inconsistent with constitutional norms (the negative aspect). The legislator is therefore obliged to create sub-constitutional norms in such a way that they comply with constitutional norms and ensure that they are implemented as fully as possible. Similarly, with regard to the application of the law, decisions taken on the basis of the Constitution must comply with its norms and implement these norms as effectively as possible. The actual assurance of the principle of the supremacy of the Constitution is important for the protection of the citizen from the state, because the Constitution as a social contract sets out absolute limits for the authorities that must not be trespassed. The Constitution contains numerous guarantees of its supremacy. They include in particular: the procedure for amending the Constitution, liability to the Tribunal of State, control of the constitutionality of the law by the Constitutional Tribunal, direct application of the Constitution by courts and swearing an oath by members of parliament, the President and members of the Council of Ministers. However, there are no legal guarantees which would effectively and permanently guarantee the supremacy of the Constitution. In an effort to ensure that the Constitution takes precedence, an appropriate level of legal culture must be ensured.
Zasada nadrzędności Konstytucji nakazuje realizowanie norm konstytucyjnych (aspekt pozytywny) i zakazuje zachowań niezgodnych z normami konstytucyjnymi (aspekt negatywny). Prawodawca ma zatem obowiązek tworzyć normy podkonstytucyjne, w taki sposób by były one zgodne z normami konstytucyjnymi i urzeczywistniały je w możliwie najpełniejszy sposób. Podobnie w odniesieniu do stosowania prawa: rozstrzygnięcia podjęte na podstawie Konstytucji muszą być zgodne z jej normami i w możliwe najwyższym stopniu urzeczywistniać je. Faktyczne zapewnienie zasady nadrzędności Konstytucji jest istotne dla ochrony obywatela przed państwem, ponieważ Konstytucja jako umowa społeczna wyznacza nieprzekraczalne granice dla władzy. Konstytucja zawiera liczne gwarancje swojej nadrzędności. Zaliczyć do nich można w szczególności: procedurę zmiany Konstytucji, odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, kontrolę konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny, bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy oraz ślubowania składane przez parlamentarzystów, Prezydenta RP i członków Rady Ministrów. Nie istnieją jednak prawne gwarancje, które skutecznie i trwale zapewnią nadrzędność Konstytucji. W staraniach o zapewnienie Konstytucji nadrzędności należy zadbać o odpowiedni poziom kultury prawnej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 81-91
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar sprawiedliwości w Polsce u progu 2017 r. – wyzwania i zagrożenia
The judiciary in Poland at the threshold of 2017: challenges and threats
Autorzy:
Mazur, Dariusz
Żurek, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694062.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
National Chamber of the Judiciary
common courts of law
Constitutional Tribunal
changes in the political system
‘good change’
Krajowa Rada Sądownictwa
sądy powszechne
Trybunał Konstytucyjny
dobra zmiana
zmiany ustrojowe
Opis:
The paper examines the first year of the Law and Justice Party’s (Prawo i Sprawiedliwość) government which has implemented many changes in the system of justice in Poland by virtue of ordinary acts of parliament. Some of the measures taken by the government were aimed at increasing the competences of the executive powers over the judiciary by a reference to a preferential interpretation of the existing regulations, whereas others focused on the implementation of changes in the legislative. While there are no doubts that the system of justice needs modifications to increase the efficiency of courts, most changes currently implemented or planned to beimplemented raise serious concerns among the judges. In 2016, the ruling party aimed first at subordinating or paralysing the work of the Constitutional Tribunal; later it went on to implement changes in the Prosecutor’s Office with a view of making it politically dependent, increasing at the same time the competences of the executive, by, among other things, new legislative solutions. In January 2017 a draft of an act of parliament to amend the National Chamber of the Judiciary was announced. If implemented it will bring about fundamental and unconstitutional changes to the political system of the Republic of Poland and will politicise the Council, depriving self-governing judiciary bodies of the actual say in the process of identifying candidates for judicial appointments.
Autorzy omawiają pierwszy rok rządów partii Prawo i Sprawiedliwość, która przeprowadza w sądownictwie zmiany ustrojowe w drodze uchwalania zwykłych ustaw. Jedne działania rządu polegają na poszerzeniu kompetencji władzy wykonawczej wobec władzy sądowniczej w oparciu o sprzyjającą egzekutywie interpretację istniejących przepisów, inne – na zmianach legislacyjnych. O ile nikt nie kwestionuje potrzeby zmian w wymiarze sprawiedliwości ukierunkowanych na zwiększenie efektywności działania sądów, o tyle zdecydowana większość wprowadzanych bądź planowanych zmian budzi zaniepokojenie środowiska sędziowskiego. Po prowadzonych w 2016 r. działaniach rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość, mających na celu podporządkowanie bądź sparaliżowanie Trybunału Konstytucyjnego oraz wprowadzeniu zmian w ustawie o Prokuraturze zmierzających do podporządkowania jej czynnikowi politycznemu, po działaniach mających na celu poszerzenie uprawnień władzy wykonawczej wobec sądów powszechnych oraz rozwiązań legislacyjnych o wydźwięku represyjnym wobec sędziów sądów powszechnych – w stycznia 2017 r. został ogłoszony projekt zmian ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt ten fundamentalnie i wbrew Konstytucji zmienia materię ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzi do upolitycznienia Rady oraz pozbawia organy samorządu sędziowskiego realnego wpływu na proces wyboru kandydatów na sędziów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 1; 25-38
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne publiczne prawo gospodarcze
Constitutional public economic law
Autorzy:
Kieres, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692962.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
economic freedom
entrepreneurship
Constitution
public economic law
Constitutional Tribunal
European Union law
wolność gospodarcza
przedsiębiorczość
Konstytucja
publiczne prawo gospodarcze
Trybunał Konstytucyjny
pojęcia niedookreślone
zasada nieretroaktywności
prawo europejskie
Opis:
Economic freedom is a fundamental constitutional value. It is subject to interpretation by the judgments of the Constitutional Court as a constitutional principle and constitutional right. The purpose of this interpretation is to establish the location of economic freedom in constitutional terms of the social market economy and to determine its characteristic features (identity). Economic freedom also defines the position of the legislator who recognises entrepreneurship issues in statutory regulations, and takes into account the position of the Constitutional Court on the principles of law-making. The European Union law also plays an important role in shaping the characteristics of economic freedom. The study of public economic law should combine the constitutional recognition of economic freedom with its understanding in ordinary legislation and case law by taking into account the European perspective.
Wolność gospodarcza należy do podstawowych wartości konstytucyjnych. Podlega ona interpretacji w orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego jako zasada konstytucyjna i konstytucyjne prawo podmiotowe. Celem tej interpretacji jest wyznaczenie miejsca wolności gospodarczej w konstytucyjnym ujęciu społecznej gospodarki rynkowej oraz ustalenie jej cech znamiennych (tożsamości). Rozumienie wolności gospodarczej wyznacza też stanowisko ustawodawcy, który w regulacjach ustawowych ujmuje zagadnienia przedsiębiorczości. Uwzględnia stanowisko Trybunału Konstytucyjnego na temat zasad stanowienia prawa. Istotne znaczenie dla charakterystyki wolności gospodarczej ma również prawo europejskie. Nauka publicznego prawa gospodarczego winna zestawić konstytucyjne ujęcie wolności gospodarczej z jego rozumieniem w ustawodawstwie zwykłym oraz orzecznictwie przez uwzględnienie także perspektywy europejskiej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 2; 191-213
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesłanki wyznaczania sędziów do składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego i konsekwencje ich naruszenia
The rules of assigning judges to judicial panels of the Constitutional Tribunal and the consequences of violations of these rules
Autorzy:
Ziółkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037199.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
judicial panel
abuses of power
judges’ impartiality
invalidation of judgements
liability for damages
Trybunał Konstytucyjny
skład orzekający
nadużycie władzy
niezawisłość sędziowska
nieważność wyroków
odpowiedzialność odszkodowawcza
Opis:
W artykule sformułowano argumenty przeciwko nieograniczonej kompetencji Prezesa TK do wyznaczenia sędziów odo składu orzekającego. Kompetencja Prezesa powinna być interpretowana w sposób zawężający zgodnie z językowym brzmieniem przepisów ustawowych. Wykonując swoją kompetencję, Prezes TK musi bowiem przestrzegać zasady legalizm, niezawisłości wewnętrznej sędziów TK oraz zasady sprawności funkcjonowania samego TK. Krytykując praktykę Prezesa TK po 2016 r., w artykule sformułowano pogląd o względnej niezmienności składu orzekające TK. Zmiana może nastąpić bowiem tylko w okolicznościach wprost wskazanych w ustawie. Artykuł analizuje ponadto wypadki nadużycia kompetencji przez Prezesa TK oraz teoretyczne i dogmatyczne konsekwencje tego nadużycia. Obowiązujące przepisy nie przewidują żadnych środków prawnych przeciwdziałania tego rodzaju nadużyciom. Czynności Prezesa TK mogą być rozważane jako nieważne z teoretycznoprawnego punktu widzenia. Niemniej jednak wniosku takiego nie sposób sformułować na gruncie dogmatyki konstytucyjnej. Artykuł wyjaśnia ten dualizm i jego konsekwencje dla wyroków TK wydanych w składach wadliwie obsadzonych przez Prezesa TK. Preferowaną przez autora drogą sankcjonowania naruszeń dokonanych przez Prezesa TK, jest odpowiedzialność odszkodowawcza przewidziana w art. 77 ust. 1 Konstytucji.
The article disuses arguments against the unlimited power of the President of the Polish Constitutional Tribunal to assign and re-assign judges to Tribunal’s panels hearing particular cases. It argues that this power should be exercised in accordance with the strict and plain meaning of the statutory provisions. The President should fully respect constitutional principles of legality, judges’ impartiality as well as the efficiency of Tribunal’s work. Criticising the President’s latest practice, the article argues that the membership of the panels should be relatively invariable. The President should be allowed to change the membership in limited statutory circumstances only. Moreover, he or she should always assign judges, including the chairman of the panel and the judge-rapporteur, in alphabetical order. The President should also be absolutely bound by the order and subject-matter of cases to be heard by the Tribunal. The article discusses cases of abuses of the President’s power to assign judges to the panels. The currently binding constitution and statutes do not directly provide any remedies for such presidential abuses. They can be considered unlawful in theoretical terms only. However, these abuses do not automatically make the Tribunal’s judgement unlawful or invalid. The article provides an explanation for this duality of consequences from a theoretical and doctrinal perspective. Taking into account Article 77 of the Constitution, it also calls upon individuals to bring action for damages against unlawful abuses of the President’s power.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 33-49
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja – świadoma czy nieświadoma
Revolution – conscious or unconscious
Autorzy:
Stępień, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693684.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
the rule of law
constitution
president
Seym
procedural democracy
opposition
chaos
temptation of an authoritarian rule
Trybunał Konstytucyjny
państwo prawa
Konstytucja Prezydent
Sejm
demokracja proceduralna
opozycja
pokusa rządów autorytarnych
Opis:
The undermining of the political position of the Constitutional Tribunal by the ruling majority seen since 25 October 2015 is one of a sequence of events, of largely legislative character, which in fact put an end to the status of the Republic of Poland as a state governed by the rule of law. The government, as well as president, is, by taking numerous measures or omitting to take others, putting itself above the Constitution. The manner as well as the speed at which the Seym passes resolutions concerning major spheres of public life such as legislative acts with respect to the police, electronic media, the civil service, or the prosecutor’s office, which are being adopted without public consultation and in an atmosphere in which the rights of the opposition are ignored, is a blight on procedural democracy, stirring deep concerns about the goals that the current government is setting itself. The accompanying movement of personnel in high official positions in the state administration, the police, government agencies, companies with State Treasury participation and public media  would seem to escape full control and the intensity with which it is forcedthrough may lead to chaos in public life and result in a temptation to impose authoritarian rule.
Podważenie pozycji ustrojowej Trybunału Konstytucyjnego przez większość rządzącą po 25 października 2015 r. wpisuje się w ciąg zdarzeń głównie o charakterze ustawodawczym, które w istocie przekreślają status Rzeczypospolitej Polskiej jako państwo prawa. Rządzący, na czele z prezydentem, podejmują liczne działania i zaniechania stawiające ich ponad Konstytucją. Tryb i tempo uchwalania przez Sejm regulacji dotyczących ważnych dziedzin życia państwowego, takich jak ustawy: o policji, o mediach elektronicznych, o służbie cywilnej czy o prokuraturze, bez społecznych konsultacji i w atmosferze lekceważenia praw opozycji, niweczy demokrację proceduralną i rodzi najwyższy niepokój o cele, które rządzący stawiają przed sobą. Towarzyszące temu ruchy personalne na wysokich stanowiskach w administracji państwowej, w policji czy w agencjach rządowych, spółkach Skarbu Państwa i mediach publicznych, sprawiają wrażenie niekontrolowanych w pełni – ich gwałtowne nasilenie może wywołać chaos w życiu publicznym i pokusę wprowadzenia rządów autorytarnych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 19-33
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRANICE SWOBODY KSZTAŁTOWANIA TREŚCI UKŁADU ZBIOROWEGO A DOPUSZCZALNOŚĆ UZGODNIENIA PRZEZ STRONY DALSZEGO OBOWIĄZYWANIA UKŁADU PO JEGO ROZWIĄZANIU
LIMITS OF A FREEDOM TO SHAPE A COLLECTIVE LABOUR AGREEMENT AND THE ADMISSIBILITY OF THE PARTIES’ MUTUAL CONSENT TO HAVE AND THE ADMISSIBILITY OF THE PARTIES’ MUTUAL CONSENT TO HAVE THE AGREEMENT BINDING AFTER ITS TERMINATION
Autorzy:
Korytowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693560.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
collective labour agreement
article 241 § 4 of the Labour Code
Constitutional Tribunal (Constitutional Court) of 18 November 2002
układ zbiorowy pracy
klauzula wieczysta
art. 2417 § Kodeksu pracy
wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2002 r.
Opis:
This paper examines incorporation by parties to a collective labour agreement of a provision the wording and consequences of are identical with the provisions of article 241 § 4 of the Labour Code, that has been repealed pursuant to the judgment of the Constitutional Tribunal (Constitutional Court) of 18 November 2002. Despite the Tribunal’s decision stating that the article in question is incompatible with the Constitution of the Republic of Poland and the subsequent derogation as of 27 November 2002, of the provision from the system of laws, in light of the most recent ruling of the Supreme Court, a doubt arises whether a mutual consent of the parties to a collective labour agreement regarding its binding after termination until a new collective agreement is signed may be considered admissible.
Publikacja podejmuje problem wprowadzenia do treści układu przez jego strony postanowienia o treści lub skutkach analogicznych do przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy, uchylonego na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2002 r. Pomimo orzeczenia o niezgodności przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy z Konstytucją RP i derogacji przepisu z systemu prawa z dniem 27 listopada 2002 r., w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego nasuwa się wątpliwość, czy można uznać za dopuszczalne ustalenie przez strony układu, w ramach swobody kształtowania treści układu zbiorowego pracy, o dalszym obowiązywaniu układu nawet po jego rozwiązaniu, do czasu ustalenia nowego.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 1; 83-93
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies