Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "obrzedy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
The Concluding Rites in Typical Editions of the Missal of Paul VI
Obrzędy zakończenia w edycjach typicznych mszału Pawła VI
Autorzy:
Kulbacki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035180.pdf
Data publikacji:
2020-02-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mszał Pawła VI
obrzędy zakończenia
błogosławieństwo
pozdrowienie kapłana
ogłoszenia
ołtarz
Missal of Paul VI
concluding rites
blessing
priest’s greeting
announcements
altar
Opis:
Niniejsze opracowanie ukazuje strukturę obrzędów zakończenia Mszy św. w mszale posoborowym i zmiany w trzech edycjach typicznych. Posoborowa reforma zachowała tradycję ukształtowanych obrzędów, porządkując je, czyniąc bardziej przejrzystymi i lepiej oddającymi ich sens. Kolejne, drobne zmiany miały na celu pogłębienie tego procesu. Dlatego opracowanie podaje wybrane historyczne korzenie obrzędów i prezentuje wprowadzane poprawki w mszale. Umożliwia to lepsze zrozumienie ewolucji poszczególnych elementów obrzędów i daje impuls do dalszego pogłębiania studiów nad korzeniami zreformowanych obrzędów liturgicznych.
This study presents the structure of the concluding rites of the Mass in the post-conciliar Missal and their changes in the three typical editions. The post-conciliar reform preserved the tradition of the rites. In the Missal they are better arranged and more transparent with their meaning more clearly conveyed. The subsequent small changes were aimed at deepening this process. Therefore, the study gives selected historical roots of the rites and presents the corrections made in the Missal. This enables a better understanding of the evolution of the individual elements of the rites. It also serves as a spur to further research on the roots of the liturgical reform.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 8; 23-33
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzień świętego Szczepana w religijności i kulturze ludowej w Polsce
Saint Stephens Day in Religiousness and Folk Culture in Poland
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036020.pdf
Data publikacji:
2019-08-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zwyczaje i obrzędy
kultura ludowa
religijność ludowa
św. Szczepan
liturgia
owies
customs and rituals
folk culture
folk religion
St. Stephen
liturgy
oats
Opis:
Artykuł poświęcony jest św. Szczepanowi – pierwszemu chrześcijańskiemu męczennikowi, którego święto w liturgii Kościoła katolickiego przypada w drugi dzień Bożego Narodzenia, tj. 26 grudnia. Autor omawia oddziaływanie patrona tego dnia na życie codzienne oraz formy świętowania mieszkańców wsi. Kult świętego Szczepana zauważalny jest nie tylko w religijności ludowej, ale także w obrzędowości ludowej charakterystycznej dla tego święta. W opracowaniu tematu autor wykorzystał własne etnograficzne badania terenowe prowadzone w subregionach opoczyńskim i radomskim nad obrzędowością doroczną (1990-1994) oraz doroczną i funeralną (1997-2006), jak również literaturę przedmiotu z zakresu teologii i religioznawstwa. W wierzeniach ludowych wokół św. Szczepana skoncentrowały się niektóre przedchrześcijańskie praktyki agrarne, ale po nadaniu im chrześcijańskiej interpretacji zostały włączone w liturgię Kościoła. Jednym z powszechnych zwyczajów jest święcenie przez księdza owsa w kościele i wzajemne obsypywanie się nim. Dawniej był to obrzęd magiczny mający zapewnić pomyślność w uprawie zbóż i gospodarstwie. Po uzyskaniu chrześcijańskiej wykładni stał się symbolem ukamienowania św. Szczepana. Ponadto autor przedstawia i analizuje inne zwyczaje i obrzędy ludowe charakterystyczne dla tego dnia, jak składanie życzeń, kolędowanie, rozwiązywanie przez służbę umów o pracę czy kojarzenie małżeństw.
The article concerns Saint Stephen, the first Christian martyr whose feast in the liturgy of the Catholic Church falls on the second day of Christmas, i.e., 26th of December. The veneration of the saint is seen not only in folk religiosity, but also in folk rituals characteristic for this holiday. The author used his own ethnographic field research conducted in the Opoczno and Radom subregions on annual rituals (1990-1994) and annual and funeral rituals (1997-2006), as well as the theological and religious literature on the subject. In folk beliefs around the figure of St. Stephen some pre-Christian agrarian practices were focused, but after giving them a Christian interpretation they were incorporated into the Church liturgy. One of the common customs is that a priest will bless oats in the church, which people then throw at each other. In the past it was a magical ritual to ensure prosperity in the growing of cereals and on the farm. After giving it a Christian interpretation, it symbolizes the stoning of the patron saint of that day – St. Stephen. In addition, the article discusses other customs and folk ceremonies characteristic of this holiday, such as: exchanging wishes, carol singing, termination of employment by servants or marriage matching.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 9; 127-139
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrzędy święceń prezbiterów w dawnej liturgii rzymskiej
The Rites of Holy Orders Administered to Presbyters in the Old Roman Liturgy
Autorzy:
Cieślik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040818.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prezbiter
liturgia święceń
liturgia rzymska
obrzędy święceń prezbiterów
presbyter
liturgy of administering holy orders
Roman liturgy
rites of administering holy orders to presbyters
Opis:
Obrzędy święceń prezbiterów kształtowały się w liturgii rzymskiej na przestrzeni wieków. Jednym ze świadectw tego procesu są dokumenty liturgiczne z okresu tak zwanej dawnej liturgii rzymskiej. Należą do nich przede wszystkim Ordines Romani oraz rzymskie sakramentarze. Wspomniane dokumenty opisują właściwy moment święceń prezbiterów bardzo lakonicznie. Kluczowe czynności stanowiły nałożenie rąk przez biskupa oraz słowa modlitwy konsekracyjnej. Ceremonię kończyło przekazanie nowo wyświęconemu znaku pokoju, po czym następowała proklamacja Ewangelii oraz dalsza część Mszy św. Obrzęd święceń prezbiterów w dawnym rycie rzymskim był bardzo prosty, przy czym od VIII wieku zaczął on podlegać różnorodnym zmianom, w wyniku których liturgia święceń została bardzo rozbudowana. Zgodnie z zasadą lex orandi lex credendi liturgia stanowi wyraz wiary całego Kościoła. Stąd jej zasadniczy kształt oraz treść poszczególnych modlitw i tekstów odpowiadają dziedzictwu, jakie stanowi przekazywany na przestrzeni stuleci skarbiec wiary. Dotyczy to w znacznym stopniu również obrzędów, za sprawą których udzielany jest sakrament święceń.
The rites of holy orders administered to presbyters were shaped in the Roman liturgy over the centuries. Liturgical documents dating back to the period of the so-called old Roman liturgy are evidence of this process. First of all the Ordines Romani and Roman sacramentaries belong here. These documents laconically describe the very moment of administering holy orders. The laying on of hands by the bishop and saying the words of the prayer of ordination were the essential acts. The ceremony was concluded with offering the sign of peace to the ordained person, which was followed by proclaiming the Gospel and continuing the Holy Mass. The ceremony of administering holy orders to presbyters in the old Roman rite was quite simple, and then starting with the 8th century it has begun to undergo various changes, which resulted in expanding the liturgy of administering holy orders considerably. According to the rule lex orandi lex credendi liturgy is an expression of the faith of all the Church. Hence its basic shape and the contents of particular prayers and texts correspond to the heritage constituted by the treasury of faith handed down over the centuries. This is also to a large degree true of the rites, by which the sacrament of holy orders is administered.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 8; 5-18
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje duszy i zaświatów w obrzędach pogrzebowych i zaduszkowych
The Concepts of the Soul and the Other-World in Polish Funeral and all Souls’ Day Rites
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038090.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tradycja ludowa
zwyczaje
obrzędy
wierzenia
pamięć o zmarłych
duchy przodków
funeral
folk tradition
customs
rituals and folk beliefs
memory of the dead
spirits of the ancestors
Opis:
Artykuł podejmuje kwestię wizji duszy w wyobraźni ludowej podczas obrzędów pogrzebowych i zaduszkowych w Polsce. Zagadnienie zostało opracowane na podstawie etnograficznych badań terenowych nad obrzędowością pogrzebową i zaduszkową, przeprowadzonych przez autora w Opoczyńskiem i Radomskiem w latach 1995-2005, odwołano się także do literatury etnologicznej opisującej podejmowane zagadnienia w innych regionach Polski. Opracowanie składa się z trzech paragrafów: pierwszy przedstawia wyobrażenia o duszy w wierzeniach ludowych, drugi umieranie i obrzędy pogrzebowe, w trzecim zaprezentowano pamięć o zmarłych w obrzędowości dorocznej. Mieszkańcy Polski to w większości katolicy. Wierzą oni, że dusza ludzka jest nieśmiertelna. Dla nich śmierć nie jest końcem życia, ale jego kontynuacją, tylko w innej rzeczywistości. W świadomości ludowej zaraz po śmierci człowieka jego dusza staje przed Bogiem Sędzią na tzw. sąd szczegółowy. Zgodnie z wyrokiem owego sądu dusza może znaleźć się w czyśćcu, niebie lub piekle. Wszystkie obrzędy ludowe i czuwanie modlitewne przy zmarłym podporządkowane są jednemu celowi: aby pomóc duszy zmarłego przejść przez próg śmierci i osiągnąć stan szczęśliwości w niebie. Pamięć o zmarłym trwa przez cały rok. Widoczne jest to w dorocznej obrzędowości ludowej, gdzie zaprasza się dusze zmarłych na uroczystości rodzinne, przygotowując dla nich ulubione potrawy i zachowując względem nich określone przez tradycję kanony postępowania. Obecnie daje się dowody pamięci o duszach poprzez nawiedzanie mogił zmarłych celem przyozdobienia ich kwiatami i zapalenia na nich zniczy, oznaczających światłość świata. Dusze zmarłych poleca się pamięci modlitewnej zarówno prywatnie przez poszczególne osoby, jak i wspólnotowo, zamawiając w ich intencji Msze św., aby pomóc im osiągnąć stan szczęśliwości w niebie.
The article discussed the issue of the soul in the folk imagination during mortuary and funeral rituals in Poland. The topic has been developed based on both ethnographic field research of funeral and All Souls’ Day rituals conducted by the author in Radom and Opoczno regions in years 1995-2005, and the relevant literature. The article consists of three paragraphs: the first discusses beliefs about the soul in folk beliefs, the second – death and funeral rites, and the third focuses on remembering the dead in the annual rites. Most Polish people are Catholics, and they believe that the human soul is immortal. For them, death is not the end of life, but its continuation in a different reality. In the popular consciousness just after the death of a man, his soul appears before God the Judge for the so-called Particular Judgement. Depending on the judgment of the court, the soul can be send to the purgatory, heaven or hell. All folk rituals and prayer vigil at the dead are subordinated to this goal: to help the soul of the deceased to pass through the threshold of death and achieve a state of happiness in heaven. The memory of the dead continues throughout the year. This is evident in the annual folk rituals, where the souls of the dead are invited to family celebrations, their favorite food is prepared and people’s behavior towards them is defined by traditional canons of conduct. Nowadays evidence of the memory about the souls is given through the visits to the graves of dead, in order to decorate them with flowers and light the votive candles, signifying the light of the world. The souls of the dead are remembered in private and community prayers. Masses are also ordered in their intention to help souls in purgatory to attain a state of eternal happiness in heaven.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 9; 143-161
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrzędy, zwyczaje i śpiewy wielkanocne w życiu i pobożności ludowej mieszkańców Podkarpacia
Easter Rituals, Customs, and Singing in Life and Piety of the People of the Podkarpacie Region
Autorzy:
Strycharz-Bogacz, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036982.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wielkanocne obrzędy i zwyczaje
wielkanocne śpiewy
ludowa symbolika
praktyki łączące sacrum i profanum
Easter rituals and customs
Easter singing
folk symbols
customs combining religious and secular content
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie zwyczajów, obrzędów i śpiewów wielkanocnych w życiu i pobożności ludowej mieszkańców Podkarpacia. O istocie Świąt Zmartwychwstania, przeżywanych w okresie wiosennym, stanowią dwa nierozerwalne elementy: odrodzenie się życia człowieka dzięki ofierze Jezusa oraz odrodzenie się przyrody po zimowym śnie. Ich kulturotwórcze znaczenie znajduje praktyczny wymiar w bogatej wielkanocnej obrzędowości i związanych z nią śpiewach. Msza Rezurekcyjna poprzez śpiew pieśni wielkanocnych jest manifestacją wiary w zbawienie dusz. Stanowi też okazję do wiwatów poprzez wystrzały, grę na bębnie, grę orkiestry oraz głośny dźwięk dzwonów, co oznacza tryumf Chrystusa nad szatanem. Pieśni wielkanocne towarzyszą wielkanocnemu obchodzeniu domów z wiosennym gaikiem i życzeniami. Świecki zwyczaj Śmigusa-Dyngusa wykazuje wyraźne odniesienia do sacrum, gdyż przez symbolikę wody wspomagającej odradzające się na wiosnę życie, nawiązuje do sakramentu Chrztu św. Jego warstwa tekstowa opiera się na pasyjnych treściach ewangelicznych, a warstwa muzyczna wykorzystuje motywy pieśni wielkanocnych. Innym wielkanocnym zwyczajom na Podkarpaciu (Krzyżaki, Meus) czy praktykom podczas Dni Krzyżowych także towarzyszą śpiewy wielkanocne, ich kontrafaktury, pieśni o krzyżu i pieśni przygodne.
The aim of the article is to present Easter rituals, customs and singing in life and piety of the people of the Podkarpacie region. The essence of Easter being experienced in spring are two inseparable elements: the revival of human life through the sacrifice of Christ and the rebirth of nature after the winter sleep. Their culture-creative meaning has a practical dimension in the rich Easter rituals and associated singing. The Resurrection Mass through performing various Easter songs is a manifestation of faith in salvation of our souls. It also provides opportunity for cheers through fireworks, drum plays, orchestra plays, and loud bells, which signify the triumph of Christ over Satan. Easter songs accompany the Easter custom of visiting homes with spring Gaik and greetings. The Śmigus-Dyngus secular custom shows a reference to sacrum because by the symbols of water that helps in rebirth of life in spring, it refers to the Sacrament of Baptism. The custom’s text layer is based on the passion bible content and the music layer uses the themes of Easter songs. Other Easter customs in the Podkarpacie region (Krzyżaki, Meus) and religious activities during Dni Krzyżowe are also accompanied by Easter songs, their contrafacta, songs about the cross and songs for the ordinary time.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 13; 97-116
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości ludzkie i chrześcijańskie w obrzędach narodzinowych Gidarów z północnego Kamerunu
Human and Christian Values in the Birth Ceremonies of the Gidar of Northern Cameroon
Autorzy:
Różański, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1684368.pdf
Data publikacji:
2020-09-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
obrzędy narodzinowe Gidarów
język gidar
chrzest
misje
północny Kamerun
inkulturacja
chrześcijaństwo w północnym Kamerunie
Gidar birth ceremonies
Gidar language
Baptism
missions
northern Cameroon
inculturation
Christianity in northern Cameroon
Opis:
Obrzędy narodzinowe u Gidarów (Północny Kamerun) – podobnie jak i innych ludów – stanowiły jeden z pierwszych czynników integrujących wspólnotę etniczną. Artykuł przedstawia najpierw schemat obrzędów narodzinowych u Gidarów, a następnie prezentuje zawarte w nich wartości, m.in. wartość rodziny i solidarności rodowej, solidarność ze wspólnotą terytorialną, szacunek dla życia, duchową wizję życia. Wskazuje także na odniesienie w tych obrzędach do Boga (Maɳgɘlva) jako Stwórcy i Dawcy życia. Na koniec wskazuje na wartości tych obrzędów dla wspólnoty Kościoła katolickiego, który zakorzenia się coraz bardziej w miejscowej kulturze i przedstawia możliwości inkulturacji Ewangelii.
The birth ceremonies of the Gidar (northern Cameroon) – like those of other peoples – constitute one of the first elements of integration within the ethnic community. This article presents, first, a schema of birth ceremonies of the Gidar; next, the values they contain, among others family values, familial solidarity, solidarity with the territorial community, respect for life, and the spiritual vision of life. It also points out the references in these rites to God (Maɳgɘlva) as Creator and Giver of Life. Lastly, it shows the value of these rites for the Catholic community, which is increasingly taking root in the local culture and presenting opportunities for inculturation of the Gospel.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 9; 111-125
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Memory of Baptism in the Introductory Rites of the Holy Mass
Wspomnienie chrztu w obrzędach wstępnych Mszy świętej
Autorzy:
Kulbacki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040483.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pokropienie
aspersja
woda błogosławiona
chrzest
Msza święta
obrzędy wstępne
akt pokuty
mszał Pawła VI
sprinkling
Asperges
blessed water
baptism
Holy Mass
introductory rites
penitential act
Missal of Paul VI
Opis:
Pokropienie wodą jako znak przymierza i oczyszczenia sięga korzeniami do Starego Testamentu. Chociaż chrześcijanie akceptowali biblijną symbolikę wody, to pokropienie nią w liturgii napotykało na opory. W starożytności wynikały one z podobieństwa do rytów pogańskich, w średniowieczu i okresie reformacji – z niebezpieczeństwa traktowania tego obrzędu w liturgii jako powtórzenia chrztu. Ryt pokropienia początkowo nie miał związku z liturgią Mszy św., później miał miejsce jako poprzedzający Mszę św. obrzęd (aspersja) o charakterze oczyszczającym i pokutnym. Rozwój obrzędów wstępnych we Mszy św. doprowadził do ukształtowania się wśród nich aktu pokuty, który w mszale potrydenckim przybrał postać spowiedzi powszechnej. Posoborowy Mszał Pawła VI włączył aspersję do obrzędów wstępnych Mszy św., przewidując możliwość zastąpienia aktu pokuty w niedzielę aspersją, zarazem nadając jej charakter wspomnienia chrztu. Analiza kolejnych edycji mszału posoborowego wskazuje m.in. na łączność aspersji z liturgią chrzcielną w Wigilię Paschalną. Modlitwy aspersji podkreślają także chrzcielny charakter kapłaństwa wspólnego wiernych. Dopełnieniem obrzędu aspersji mszalnej są nieszpory niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego, połączone z pokropieniem wodą chrzcielną.
Sprinkling with water as a sign of covenant and purification is rooted in the Old Testament. Although Christians accepted the biblical symbolism of water, sprinkling with it in the liturgy encountered resistance. In ancient times that reluctance resulted from the similarity of sprinkling to pagan rites, in the Middle Ages and during the Reformation from the danger of treating this rite in the liturgy as a repetition of baptism. The rite of sprinkling initially had no connection with the liturgy of the Mass, later it became the rite preceding the Mass (Asperges) and it was of purifying and penitential character. The development of the introductory rites in the Mass led to the formation of the penitential act among them, which in the post-Tridentine Missal took the form of the Confiteor. The post-conciliar Missal of Paul VI included Asperges in the introductory rites of the Mass providing for the possibility of replacing the penitential act on Sunday with Asperges, and at the same time treating it as the memory of baptism. The analyses of the subsequent editions of the post-conciliar Missal indicate, among others, the connection of Asperges with the liturgy of baptism during the Easter Vigil. The prayers of Asperges also highlight the baptismal character of the common priesthood of the faithful. The service which completes the rite of Missal Asperges is Vespers of Resurrection Sunday connected with the sprinkling of baptismal water.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 57-70
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad religijnością ludową w Katedrze Religiologii i Misjologii KUL
Research on Folk Religiosity in the Department of Religious Studies and Missiology KUL
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036348.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katedra Religiologii i Misjologii
religijność ludowa
zwyczaje i obrzędy ludowe
obrzędowość doroczna i rytuały przejścia
etnograficzne badania terenowe
Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin
folk religiosity
folk customs and rituals
annual rituals and rites of passage
ethnographic field studies
Opis:
Artykuł prezentuje działalność, specyfikę i tematykę badań Katedry Religiologii i Misjologii nad religijnością ludową. Zarówno pracownicy naukowi, jak i studenci mogą poszczycić się znacznymi osiągnięciami w tym zakresie, o czym świadczą prace dyplomowe powstałe w Katedrze. W przypadku pracowników naukowych uwidacznia się to w obecności na konferencjach naukowych, gdzie wygłaszano referaty, które następnie ukazywały się w formie zbiorowych publikacji. Wiele artykułów z zakresu obrzędowości i religijności ludowej zostało opublikowanych w czasopismach i monografiach naukowych. W pracach zwraca się także uwagę na przemiany, jakie nastąpiły w obrzędowości dorocznej, weselnej czy pogrzebowej na przestrzeni ostatnich lat. Zmiany dokonują się na wielu płaszczyznach życia społecznego, kulturowego czy gospodarczego, nie ominęły również ludowej obrzędowości. Pomimo wkradania się w tę społeczność nowych trendów, tak często pochodzących z innych kultur, mieszkańcy wsi (w zależności od regionu Polski) na współczesny sposób reaktywują lub pielęgnują dawne zwyczaje i obrzędy ludowe. Rekonstrukcja tradycji ludowych i światopoglądu pozwala współczesnemu człowiekowi lepiej zrozumieć ludzkie zachowania w różnych kontekstach społecznych, historycznych i kulturowych, przez co zachęca do ponownego odczytania źródłowych materiałów etnograficznych, co z kolei pozwala lepiej rozpoznać i zrozumieć wiele stereotypów, zachowań i narracji obecnych we współczesnej kulturze polskiej i w przeżywaniu religii.
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain their methodology and the method of analysis of the collected source material deriving from ethnographic field studies into social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (wedding, funeral). Many articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and scientific monographs.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 131-147
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święto Matki Boskiej Gromnicznej w religijności ludowej
Feast of Our Lady of Candles in Folk Religiosity
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040467.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ofiarowanie Pańskie
Święto Matki Boskiej Gromnicznej
świeca woskowa zwana gromnicą
religijność ludowa
pobożność ludowa
zwyczaje
obrzędy i wierzenia ludowe
tradycja ludowa
wróżby
praktyki magiczne
Presentation of the Lord
Feast of Our Lady of Candles
“Gromnica”
folk piety
customs
rituals and folk beliefs
folk tradition
divination
magical practices
Opis:
Święto Matki Boskiej Gromnicznej to późniejsza nazwa powstałego w IV wieku święta Ofiarowania Pańskiego. Początkowo obchody święta posiadały chrystologiczny akcent, ale z upływem czasu nabrały charakteru maryjnego (obecnie w liturgii powrócono do pierwotnej nazwy). W polskiej religijności ludowej funkcjonowała nazwa Matki Boskiej Gromnicznej ze względu na święcenie w Kościele świec zwanych gromnicami. Pod wpływem nauki Kościoła dawne zwyczaje i obrzędy ludowe zmieniły swą treść i znaczenie. Tak było z symboliką światła i świecy.Po nadaniu mu chrześcijańskich interpretacji płonąca świeca symbolizuje światłość wiekuistą, jaką dla każdego wierzącego człowieka stanowi Chrystus. W życiu mieszkańców wsi gromnica posiadała wielkie znaczenie i była wykorzystywana do różnych praktyk. Wręczano ją do ręki umierającemu, aby Maryja bezpiecznie i w świetle Chrystusa przeprowadziła go na „tamten świat”. Po przyjściu z kościoła znaczono kopcącym się płomieniem z gromnicy znak krzyża na futrynach okien i drzwi wejściowych do domu, aby Bóg strzegł domostwa i chronił przed złymi mocami. Zapalano ją i stawiano w oknie lub na stole podczas burzy, aby uchronić dom i gospodarstwo przed uderzeniem pioruna i „odwrócić” burzę. Nie były to czynności magiczne, jak zachowanie to kwalifikują niektórzy etnologowie, gdyż w tym czasie przez wstawiennictwo Maryi zanoszono modlitwę do Boga (odmawiano modlitwę „Pod Twoją obronę”, modlono się na różańcu). Gromnicę wykorzystywano też do przepowiadania praktyk medycznych, meteorologicznych (patrząc jak się pali podczas nabożeństwa czy w drodze do domu). Według wierzeń ludowych posiadała swą moc, gdyż została w kościele poświęcona przez kapłana. Do czasów współczesnych niewiele pozostało z dawnych ludowych zwyczajów związanych z gromnicą. W niektórych tylko rodzinach daje się ją umierającemu, czy kreśli znak krzyża na futrynach okien i drzwi. Jedynie jej wygląd i płonący płomień przypomina wierzącemu sakrament chrztu świętego oraz Chrystusa – Światłość wiekuistą.
The Feast of Our Lady of Candles is the later name for the Feast of Presentation of the Lord, founded in the fourth century. Initially, the celebration had a Christological accent, but with time it acquired features of Marian feast (now in the liturgy the original name is in force). In Polish folk religiosity the name Our Lady of the Thunder Candle has functioned, as people came to church to have their candles called “gromnica” (the Thunder Candle) blessed. Under the influence of the Church's teaching, ancient folk customs and rituals have changed their content and meaning. So it was with the symbolism of light and candle. After giving it a Christian interpretation burning candle symbolizes the eternal light, which is Christ for every Christian. In the life of the villagers gromnica had great significance and was used for various practices. It was handed to a dying person to be safely accompanied by Mary to the “other world” and in the light of Christ. After coming back from church, sign of the cross was marked with a smoky flame of gromnica at the frames of windows and the front door of the house to ensure God's protection from evil spirits. Gromnica was lit and placed in a window or on a table during storm to protect the house and farm from thunder-light and “avert” storm. This was not a magical act, as some ethnologists asserted, but a form of folk piety through the intercession of Mary (People prayed Rosary and “Beneath Thy Protection”).Gromnica was also used for medical and meteorological practices; by observing the flame during the church service or on the way home people were making predications. According to the folk beliefs, candle had its power, because it was blessed in the church by the priest. Nowadays very little is left of the ancient folk customs associated with the Thunder Candle. Only in some families the custom of handing gromnica to the dying person or marking sign of the cross on the frames of the door and windows is still practiced. However, the candle as such and its burning flame reminds the faithful about Baptism and Christ – the eternal Light.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 9; 191-210
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pour un processus catéchétique sans cesse (néo-)catéchuménal: un engendrement à tout âge
For a Continuous Catechetical Process (Neo-)Catechumenal: A Begetting at any Age
W kierunku ciągłego procesu katechetycznego (neo-)katechumenalnego: płodność w każdym okresie rozwojowym
Autorzy:
Amherdt, François-Xavier
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035053.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
inicjacja
katechumenat
wiek
płynność
życie w Duchu
dojrzałość
dojrzewanie
radość Ewangelii
towarzyszenie
międzypokoleniowość
wyznanie wiary
pierwsza ewangelizacja
druga ewangelizacja
obrzędy przejścia
zaangażowanie
sakrament
chrzest
bierzmowanie
Eucharystia
initiation
catechumenate
ages
fluidity
life in the Spirit
maturity
maturation
joy of the Gospel
accompaniment
intergeneration
profession of faith
first announcement
second announcement
rites of passage
commitment
sacrament
baptism
confirmation
Eucharist
Opis:
Jak poradzić sobie z podwójnym wymiarem inicjacji chrześcijańskiej, która jest zarówno zamknięta, kiedy jest formalnie „ukończona”, jak i otwarta na przyszłość chrześcijańskiej egzystencji? W postmodernistycznej erze płynności i mieszania się okresów rozwojowych życia człowieka katechetyczna opieka duszpasterska powinna ulec transformacji, oferując wiele nowych sposobów do przygotowania się na przyjęcie sakramentów, ponieważ można być ochrzczonym i otrzymać sakrament bierzmowania w każdym okresie życia. Transformacja ta dokonuje się wówczas, gdy każda sakramentalna droga i całe życie staną się nieustanną drogą (neo-)katechumenalną, w której pierwsze i wtórne głoszenie kerygmatu jest za każdym razem wznawiane i pogłębiane. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z celem eschatologicznym możliwe momenty duchowej dojrzałości są liczne w życiu, a pedagogika ciągłego wtajemniczania prowadzi do dojrzewania, którego nigdy nie osiągnie się w pełni. Comment faire droit à la double dimension de l’initiation chrétienne à la fois close lorsqu’elle est « achevée » et ouverte sur l’avenir de l’existence chrétienne ? Dans notre époque postmoderne de fluidité et de brouillage des âges de la vie, la pastorale catéchétique est invitée à se transformer en offrant de multiples portes d’entrée pour la préparation aux sacrements, puisqu’on peut être baptisé et confirmé à tout âge ; en faisant de chaque parcours sacramentel et de l’existence tout entière un cheminement sans cesse (néo-)catéchuménal où la première-seconde annonce kérygmatique est à chaque fois reprise et approfondie. Car selon une visée eschatologique, les moments possibles de maturité spirituelle sont nombreux dans une vie et la pédagogie d’initiation permanente conduit à une maturation jamais pleinement accomplie.
How can we deal with the double dimension of Christian initiation, which is both ended when it is “completed” and open to the future of Christian existence? In our postmodern era of fluidity and blurring of the ages of life, catechetical pastoral care is invited to transform itself by offering multiple entry doors for the preparation of the sacraments, since we can be baptized and receive the sacrament of confirmation at any age. This transformation is accomplished by making each sacramental journey and the whole of existence an unceasingly (neo-)catechumenal journey where the first-second kerygmatic announcement is each time repeated and deepened. It is so, because, according to an eschatological aim, the possible moments of spiritual maturity are numerous in life and the pedagogy of permanent initiation leads to a maturation never fully accomplished.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 6; 5-20
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies