Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "religijny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Słownictwo religijne w ujęciu translatologicznym oraz lingwokulturowym
Religious Vocabulary from a Translational and Lingua-Cultural Perspective
Autorzy:
Wideł-Ignaszczak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1934029.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
leksyka religijna
język religijny
przekład
teolingwistyka
religious lexis
religious language
translating
theolinguistics
Opis:
The article focuses on the translation of religious lexis from Polish into Russian. The exemplificative material comes from the texts of Catholic provenance. Religious vocabulary, especially its connotational value, is one of the essential means of cultural transmission. When translating religious lexis, it is necessary to go deeper into cultural issues, treating them as part of comprehensive knowledge, but at the same time as very concrete and tangible instances of translational problems, which require the use of appropriate procedures, such as adaptation and exotisation. Translations contain incomplete semantically shifted equivalents or functional equivalents, i.e. phrases used in functionally analogous situations in the Orthodox faith, as well as exotisms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 155-165
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa porównań we współczesnym przekładzie Filotei św. Franciszka Walezego
The Construction of Comparisons in a Contemporary Translation of Saint Francis of Salezy’s Filotea
Autorzy:
Czarnecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945538.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
porównanie (komparacja)
styl religijny
struktura
obrazowość
dydaktyzm
comparison
religious style
structure
picture
didactic character
Opis:
The paper focuses on the structure of comparisons contained in the Polish text of the Filotea, a French religious tract written in the beginning of the seventeenth century. The research material was elicited from the most recent translation of the work into Polish (edited by M.B. Bzowska VSM, 2000). In the work edited in a religious style, comparisons play a double function: they serve didactic purposes (pictures, explication of truths), and aesthetic. Another question is also the fact that Francis of Salezy not only uses comparisons, but he writes about their application: the Filotea therefore contains some elements of metalinguistic reflection. The paper seeks to present various forms of comparison. They are analysed with a view to such criteria as:the kind and place of conjunctor, the shape of the comparative element (comparatum),a possibility to juxtapose figures in a larger sets (series, multiple comparison, szkatulkowe comparison, and parallel comparison).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 21-32
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Connettivi testuali nei discorsi pastorali di Giovanni Battista Montini e Carlo Maria Martini
Konektory tekstowe w dyskursach pasterskich Giovanniego Battisty Montiniego i Carlo Marii Martiniego
Autorzy:
Gałkowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954321.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
konektory tekstowe
sygnały dyskursywne
dyskurs religijny
argumentacja
textual connectives
discourse signals
religious discourse
argumentation
Opis:
Artykuł przedstawia rezultaty badań nad konektorami w dyskursie pasterskim. Korpus podjętego studium obejmuje znaczącą część drukowanych listów pasterskich i homilii dwóch włoskich hierarchów kościelnych – Giovanniego Battisty Montiniego i Carlo Marii Martiniego, z okresu ich posługi arcybiskupiej w Mediolanie. Główne zainteresowanie położone zostało na formy językowe (tradycyjnie przypisywane do różnych kategorii gramatycznych), które uczestnicząc aktywnie w procesie tekstualizacji, spełniają rolę łączników między sekwencjami tekstu oraz sygnałów zapewniających organizację zewnętrznej strony wypowiedzi i jej odbioru przez słuchających/czytających. Większość łączników (będących najczęściej prostymi spójnikami lub przysłówkami bądź też kombinacją tych elementów) spełnia funkcje argumentacyjne w komunikacji pasterskiej, przyjmującej formę makro-aktów specyficznej argumentacji, której celem jest wyjaśnianie i nauczanie poprzez perswazję. Specyfika tego typu tekstów przyczynia się do nadawania konektorom wartości polifunkcjonalnych w zakresie konstytutywnym i symptomatycznym argumentacji, jak również funkcji retorycznych i stylistycznych niektórym sygnałom, które służą nauczającym biskupom do podkreślania ciągle aktualnych prawd wiary oraz zasadności ich przyjęcia przez odbiorców słowa.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 49-72
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tabu językowe i eufemizm w sytuacji religijnej
Linguistic Taboo and Euphemism in the Religious Situation
Autorzy:
Nowak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127793.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
współczesny język religijny
tabu językowe
wulgaryzm
eufemizm
contemporary religious language
linguistic taboo
vulgarism
euphemism
Opis:
The paper deals with the question of the linguistic taboo in contemporary religious texts on the basis of some considerations on the stylistic and rhetorical means in the new parlance about God, the new language of contacts among the believers and between the believers and nonbelievers. The problem of the linguistic taboo has been shown on the basis of some generically different religious texts (homilies, catecheses, conferences, columns, testimonies, and announcements). There is a reason to worry in the contemporary religious language, namely the tendency in contemporary Polish speaking people to make it colloquial. Polish users are unable to choose and select lexical means with regard to their communicative situation. In the religious situation particular components of the act of speech, such as the theme of a message, the context of expression - its place when words are said, the relations between the emitter and the recipient, therefore one should take special are about the form of communication. The religious situation (the place is often connected with the sphere of sacrum), it excludes a priori, as it were, the use of linguistic elements connected with taboo. One may assume that the users of the religious language should have special self-censorship in terms of vocabulary and style rooted in their consciousness. The tendency to make the religious language more contemporary (on the level of homilies, or the translations of the Bible), this makes it that in various religious texts colloquial lexis is more and more common. The indication of modernity becomes, unfortunately, that which in common parlance is boorish and vulgar. The use of colloquial lexis in a non-standard situation, and such is public situation, may be connected with particular intentions of the emitter who consciously transcends linguistic and cultural conventions. The emitter of a religious text consciously breaks a customary norm by his use of dirty words. Trivial and vulgar words, like euphemisms, may be treated as a purposeful means of persuasion. The answer to the question, whether this means is effective is still open. There are metatextual operators which blunt some formulations, and this fact denotes that users are well aware that linguistic and stylistic conventions are broken. These operators contain a verb which deals with the act of speaking and an element of reservation, a kind of inverted comas.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 291-305
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szwajcarskie Szkice do kazań 1941-1944. Uwagi językoznawcy
Swiss Sketches for Sermons 1941-1944. Remarks by a Linguist
Autorzy:
Kułak, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933824.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
szkic
kazanie
religijny język przedsoborowy
internowanie w Szwajcarii
sketch
sermon
preconciliar religious language
internees in Switzerland
Opis:
The article presents the ‘Sketches for sermons’ which were composed in the milieu of Polish soldiers interned in Switzerland during World War II. The issues under examination include questions of genre, in particular questions of linguistic style in texts of different kinds. The aim is to characterize the properties of the pastoral language of that time, as presented in texts, and in this way to display the character of the language of pre-conciliar doctrine. In addition the article highlights the differences (first of all normative) and similarities (in particular, rhetorical and stylistic) in relation to the contemporary post-conciliar transmission of the faith. The article likewise provides information about texts hitherto undiscussed and which are of value both historically and linguistically.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 169-183
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazywanie Ducha Świętego w historii polszczyzny
Names for the Holy Spirit in the History of the Polish Language
Autorzy:
Sieradzka-Baziur, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886669.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język religijny
pojęcia religijne
nazwania Ducha Świętego
religious language
religious concepts
names of the Holy Spirit
Opis:
W artykule zostały przedstawiona analiza semantyczna kilkudziesięciu wybranych jednostek nazewniczych, którymi określano Ducha Świętego w historii polszczyzny. Korpus tekstów stanowiący podstawę tego opracowania to m.in.: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Katechizm Kościoła Katolickiego, prace teologiczne dotyczące Trzeciej Osoby Boskiej, teksty literackie od średniowiecza do współczesności, w tym tłumaczenia łacińskich hymnów Veni Creator Spiritus oraz Veni Sancte Spiritus na język polski, modlitewniki i śpiewniki, wypowiedzi współczesnych użytkowników języka polskiego. Współcześnie prototypowymi określeniami charakteryzowanej istoty duchowej są Duch Święty oraz Trzecia Osoba Trójcy Świętej. W centrum pojęcia DUCH ŚWIĘTY znajdują się jednostki nazewnicze Duch; Ożywiciel; Pan; Paraklet; Pocieszyciel; Stworzyciel Duch. Omówiono także osobliwe, rzadkie, okazjonalne, poetyckie jednostki nazewnicze, którymi w dziejach polszczyzny określano Ducha Świętego. W artykule zostały przedstawione również archaizmy oraz neologizmy nazewnicze używane w celu nazwania tej istoty duchowej.
The article presents a semantic analysis of several dozen of naming units that have been used for referring to the Holy Spirit in the history of the Polish language. The corpus of texts constituting the basis of this study comprises The Scriptures of the Old and New Testaments, The Catechism of the Catholic Church, theological works on the Third Divine Person, literary texts from the Middle Ages to the present day, including Latin hymns Veni Creator Spiritus and Veni Sancte Spiritus translated into Polish, prayer books, songbooks, and utterances of contemporary Polish speakers. Nowadays, the prototypical descriptions of the spiritual being under analysis are Duch Święty and Trzecia Osoba Trójcy Świętej. In the centre of the concept of the HOLY SPIRIT, there are such onomastic units as Duch; Ożywiciel; Pan; Paraklet; Pocieszyciel; Stworzyciel Duch. The paper also discusses peculiar, rare, occasional, and poetic names which have been employed to refer to the Holy Spirit in the history of the Polish language. Moreover, the article presents archaisms and neologisms used for naming this spiritual being.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 33-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modlitewne kolekcje doraźnie komponowane
Ad-Hoc Collections of Prayers
Autorzy:
Wojtak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933828.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gatunek
modlitwa
modlitewnik
kolekcja gatunkowa
styl religijny
genre
prayer
prayer book
genre collection
religious style
Opis:
The author analyses collections of texts included as inscriptions on religious pictures – miniature portraits of figures representing the domain of sacrum (e.g. Mother Mary or the Saints). Since these inscriptions are found in the same place and time, and they share their communicative function, they can be treated as representative of the same genre. A philological analysis of these texts shows them as manifestations of the convention of fixed prayer (this type of message makes a central and unalterable component of the collection). At the same time, the inscriptions under analysis also contain texts with a catechetical function which make the whole text play a role of a miniature version of a prayer book. Thanks to the inscriptions in question, private forms of religious rite are bestowed a proper form, while the contact of the faithful with the Saints are kept within the doctrinal limits. Philologically speaking, these inscriptions give insight into and help preserve the traditional variety of religious style.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 185-200
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy folkloru w muzyce religijnej tradycji rzymskokatolickiej na Białorusi
Features of Folklore in the Religious Music of the Roman Catholic Tradition in Belarus
Autorzy:
Ramanenkava, Veranika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341652.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
folklor religijny
muzyka religijna
śpiewane litery
technika śpiewu
religious folklore
religious music
sing letters
singing technique
Opis:
Folklor religijny na Białorusi istnieje na dwóch poziomach: folklor śpiewany bezpośrednio w domach i folklor śpiewany w kościele. Często folklor „domowy” przenika do kościelnych śpiewów liturgicznych. Specyfikę wykonawstwa folklorystycznego w muzyce religijnej można prześledzić poprzez tekst (transformacja tekstu literackiego słowami dialektalnymi i zapożyczonymi), bezpośrednio poprzez muzykę (adaptacja do melodii elementów wariacyjnych, ornamenty folklorystyczne, bardzo wolne tempo itp.) i sposób wykonania (przerwanie śpiewanej frazy, śpiewy w rezonansie klatki piersiowej, transpozycja tonacji itp.). W artykule opisano charakterystyczne cechy interpretacji utworów religijnych na Białorusi zarówno na poziomie liturgicznym, jak i domowym. Wyodrębniono w nim i opisano sposoby wykonania oraz pokazano ich podobieństwa na przykładzie konkretnych utworów muzycznych. Na pokrewieństwo sztuki folklorystycznej i kościelnej wskazują nie tylko ich ogólne cechy, ale również wzajemne powiązania. Przejawia się to w ogólnych właściwościach gatunkowych, środkach wyrazu, stylu śpiewania, na który składa się: synteza słowa i melodii, modalno-melodyczna struktura, frazowanie dyktowane oddechami, jedność metrum i rytmu, elementy polifonii (heterofonii).
Religious folklore in Belarus exists on two levels: folklore sung directly in the homes and folklore sung in the church. “Home” folklore frequently permeates the church’s liturgical chants. The specificity of folklore performance in religious music can be traced through the text (the transformation of the literary text by dialectal and borrowed words), directly through the music (the adaptation of variation elements to the melody, folk ornamentations, very slow tempo, etc.), and through the manner of performance (breaking up the sung phrase, chest resonance singing, transposition of the key, etc.). The text of this article describes the specificity of the performance of religious works in Belarus, both liturgical and domestic. It distinguishes and describes the methods of performance, and shows their similarities based on the examples of specific pieces of music. The relationship between folklore and church art is shown not only by their general features, but also by their interrelationships. It manifests itself in the general properties of the genre, the means of expression, and the singing style, which consists of a synthesis of words and melodies, modal-melodic structures, phrasing dictated by breathing, a unity of time and rhythm, and elements of polyphony (heterophony).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 12; 25-33
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gesetzt, du kenntest den Titel des Bildes nicht“: zu Navid Kermanis Umgang mit sakralen Bildern
“Supposing You Were Unaware of the Painting’s Title”: Navid Kermani and Sacral Paintings
Autorzy:
Jakubów, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1775460.pdf
Data publikacji:
2021-06-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Navid Kermani
obraz i słowo
intermedialność
literatura niemieckojęzyczna
język religijny
word and picture
intermediality
German literature
religious language
Opis:
„Załóżmy, że nie znasz tytułu obrazu”: obrazy sakralne w tekstach Navida Kermaniego Wydaną w 2015 r. książkę Navida Kermaniego Ungläubiges Staunen. Über das Christentum można odczytać przede wszystkim jako próbę wykreowania nowego języka religijnego i powstrzymania dominującej we współczesnej literaturze marginalizacji religii jako zjawiska wyłącznie historycznego, estetycznego lub ekskluzywnego. Ta tendencja, określana przez Bruno Latoura mianem ikonoklazmu, prowadzi do zaniku umiejętności opisywania doświadczeń religijnych. Kermani odwołuje się w swoich refleksjach na temat obrazów sakralnych głównie do malarskiej tradycji katolickiego baroku i tworzy strategię pisarską, która ma na celu uwolnienie ich od dominujących obecnie interpretacji zarówno konfesyjnych, jak i świeckich. W przekraczaniu granicy między obydwoma mediami – obrazem i tekstem – i traktowaniu ich w sposób łączny upatruje on możliwość dotarcia do nieczytelnego dla współczesnego odbiorcy przeżycia religijnego oraz odtworzenia go w języku zakorzenionym w świecie jego doświadczeń, wyobrażeń i emocji.   Kermanis aufsehenerregendes Buch Ungläubiges Staunen. Über das Christentum (2015), das in den letzten Jahren 14 Auflagen erlebte, ist in erster Linie ein Versuch, eine neue religiöse Sprache zu schaffen. Mit deren Hilfe sucht er die vorherrschende Tendenz zu überwinden, die Bruno Latour „Bildstürmerei“ nennt. Sie sei natürliche Konsequenz der bisherigen rationalistischen Religionskritik, die zur Folge hat, dass das religiöse Sprechen entweder an Bedeutung verloren hat oder als exklusives Phänomen behandelt wird. Indem Kermani auf die vorwiegend barock-katholische Bildtradition zurückgreift, entwickelt er eine Schreibstrategie, die zum Ziel hat, die bekannten religiösen Bilder, zunächst von bestehenden konfessionellen und profan-ästhetischen Deutungen zu befreien. In einem die Grenze zwischen den zwei Medien überschreitenden Annäherungsprozess bemüht er sich dann, ihnen verborgene Inhalte abzugewinnen und sie in einer für die Gegenwart adäquaten Sprache wiederzugeben, die in der Erfahrungs- und Vorstellungswelt des modernen Menschen fest angesiedelt ist.
Navid Kermani’s Ungläubiges Staunen. Über das Christentum (2015) should be primarily understood as an attempt to create a new religious language and to contain the dominant literary tendency, which is to marginalise religion as a solely historical, aesthetic or exclusive phenomenon. This tendency, termed “iconoclasm” by Bruno Latour results in the disappearance of the ability to describe religious experiences. Kermani mainly refers to the tradition of Catholic baroque art when reflecting on sacral paintings, and invents a literary strategy that aims to free them from the prevalent interpretations, both confessional and secular. He considers the crossing of the boundaries between the two media–image and text – and their being treate as one as a possible way to reach that religious experience which is unintelligible to contemporary readers, and to recreate this experience in a language which rooted in a world of their own experiences, imagination and emotions.
Kermanis aufsehenerregendes Buch Ungläubiges Staunen. Über das Christentum (2015), das in den letzten Jahren 14 Auflagen erlebte, ist in erster Linie ein Versuch, eine neue religiöse Sprache zu schaffen. Mit deren Hilfe sucht er die vorherrschende Tendenz zu überwinden, die Bruno Latour „Bildstürmerei“ nennt. Sie sei natürliche Konsequenz der bisherigen rationalistischen Religionskritik, die zur Folge hat, dass das religiöse Sprechen entweder an Bedeutung verloren hat oder als exklusives Phänomen behandelt wird. Indem Kermani auf die vorwiegend barock-katholische Bildtradition zurückgreift, entwickelt er eine Schreibstrategie, die zum Ziel hat, die bekannten religiösen Bilder, zunächst von bestehenden konfessionellen und profan-ästhetischen Deutungen zu befreien. In einem die Grenze zwischen den zwei Medien überschreitenden Annäherungsprozess bemüht er sich dann, ihnen verborgene Inhalte abzugewinnen und sie in einer für die Gegenwart adäquaten Sprache wiederzugeben, die in der Erfahrungs- und Vorstellungswelt des modernen Menschen fest angesiedelt ist.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5; 129-141
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perswazja w czasach reformacji. Renesansowe teksty apologetyczne trzech konfesji: katolicyzmu, protestantyzmu i islamu
Persuasion at the Time of Reformation. Renaissance Apologetic Texts of Three Confessions: Catholicism, Protestantism and Islam
Autorzy:
Kamper-Warejko, Joanna
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791154.pdf
Data publikacji:
2020-09-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polszczyzna XVI-wieczna
protestantyzm
język religijny
kazanie
językowe środki perswazji
sixteenth-century Polish language
Protestantism
religious language
sermon
linguistic means of persuasion
Opis:
Artykuł wpisuje się w nurt opisu języka religijnego doby renesansu. Zwrócono w nim uwagę na tematykę literatury reformacyjnej i kontrreformacyjnej (katolickiej), jej wymiar wspólnotowy, mający na celu scalanie wspólnoty wierzących oraz opisano służące temu celowi zabiegi językowe i środki perswazyjne. Bazą materiałową są trzy XVI-wieczne teksty, reprezentujące dwa odłamy chrześcijaństwa – katolicki i protestancki (kazania na dzień Wniebowzięcia NMP Piotra Skargi i Piotra Artomiusza z 1595 r.) i islam (sura Koranu pt. Wzniesione krawędzie w tłumaczeniu Tatarów WKL, XVI wiek). Analizie poddano strukturę zabytków, wykładniki dialogiczności oraz językowe środki perswazji, na które składa się m.in. słownictwo wartościujące, dyrektywne i środki stylistyczne. Badania dowiodły, że omówione tu polemiczne teksty religijne wpisują się w nurt piśmiennictwa reformacyjnego o charakterze perswazyjnym. Znajdujemy w nich wykładniki językowe o funkcjach impresywno-ekspresywnych. W warstwie językowej teksty te realizują uniwersalne cechy kodu religijnego, takie jak otwartość i polisemia, które wyrażają się przez analogię, porównanie, metonimię, metaforę, mówienie poza asercją. Omówiono wyekscerpowaną leksykę nazywającą wartości, słownictwo wolitywne i nakłaniające oraz perswazyjne i emotywne, z zauważalnym odniesieniem dychotomicznym do tego, co dobre i złe. Wskazane tu elementy organizują przestrzeń sakralną tekstu religijnego i są osią, wokół której integruje się grupa wyznaniowa. Pokłosiem reformacyjnego dyskursu religijnego jest obecność w polskojęzycznych tekstach wykładników stylu retorycznego, co wyraża się m.in. wprowadzaniem cytatów z dzieł autorytetów religijnych, tj. głównie Biblii i Koranu.
The paper comprises a description of the religious language used in the Renaissance. It addresses the topic of the literature of Reformation and Counter-Reformation (Catholic Revival) periods and its significance as a uniting force for a given community of believers. Moreover, the paper describes the linguistic solutions and means of persuasion used to achieve that purpose. The study material are three sixteenth-century texts: two that originated in two Christian denominations – Catholic and Protestant ones (sermons published by Piotr Skarga and Petrus Artomius on the occasion of the Assumption Feast of Mary the Virgin in 1595) and one that derives from Islam (Surah 7 of the Quran “The Heights” translated by the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania, 16th century). The analysis covers the structure of these historical texts, the exponents of dialogue and the linguistic means of persuasion which include, among others, evaluative and directive language as well as stylistic devices. Research has shown that the three religious polemical texts can be classified as persuasive literature of the Reformation. They comprise linguistic exponents with impressive and expressive functions. In the linguistic layer, the texts contain universal features of the religious code, such as openness and polysemy, which are expressed by analogy, comparison, metonymy, metaphor, and making non-assertive utterances. The paper discusses lexis excerpted from the texts and denoting values as well as volitive and imperative and persuasive and emotive vocabulary with noticeable dichotomic references to what is good and what is bad. These elements arrange the sacred space of the religious texts and constitute the axis of integration for a given community of believers. The result of religious discourse of the Reformation is the presence of the exponents of the rhetorical style in Polish texts, which is manifested by the use of quotations from authoritative religious works, i.e. mainly from the Bible and the Quran.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 6; 59-82
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amatorskie realizacje teatralne dramatów Karola Wojtyły
The Amateur Theatre Performances of Karol Wojtyła’s Plays
Autorzy:
Lach, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1732101.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dramat sakralny
teatr amatorski
dramaturgia Karola Wojtyły
teatr studencki
teatr religijny
sacred drama
amateur theatre
dramaturgy of Karol Wojtyła
student theatre
religious theatre
Opis:
W promowaniu idei zawartych w dramatach Karola Wojtyły istotną rolę, obok scen zawodowych, pełnią środowiska amatorskie. Brat naszego Boga i Przed sklepem jubilera, a także różne montaże poetyckie oparte na poezji Wojtyły na stałe zagościły do repertuarów mniejszych grup teatralnych. Niektóre z nich, jak „Droga” z Poznania, „Teatr Karola” z Gliwic czy „Hagiograf” z Krakowa swoje istnienie i działania podporządkowują celowi, jakim jest promocja myśli i twórczości papieża Polaka. Różnorodność form, od spektakli rapsodycznych, przez montaże słowno-muzyczne, aż po formy bardzo popularne, jak na przykład musicale, sprawia, że idee, które zostawił w swych pismach Jan Paweł II, ciągle znajdują nowych odbiorców.
Amateur theatre circles play an important role in promoting the ideas contained in Karol Wojtyła’s dramas. Our God’s Brother and In front of the Jeweller’s Shop, as well as various poetic works based on Wojtyła’s poetry, have permanently entered the repertoire of smaller theatre groups. Some of these, such as “Droga” from Poznań, “Teatr Karola” from Gliwice or “Hagiograf” from Cracow, subordinate their existence and actions to the goal of promoting the thoughts and works of the Polish Ppope. The variety of forms, from rhapsodic performances to musicals, means that the ideas that John Paul II left in his writings can still find new recipients today.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 215-230
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duch Święty w pismach Cypriana Norwida
The Holy Spirit in the Writings of Cyprian Norwid
Autorzy:
Kozłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945425.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Duch Święty
chrześcijaństwo
język religijny
język Cypriana Norwida
nazwy Boga
the Holy Spirit
Christianity
religious languae
Cyprian Norwid’s language
names of God
Opis:
The paper seeks to describe the image of the Holy Spirit in the writings of Cyprian Norwid. The description has been based principally on the analysis of Norwidian names of the Holy Spirit and their uses. In Norwid’s texts thatere four description of the Third Person of God (the Spirit, the Holy Spirit, the Spirit of History-Paraclete, and the Comforter), altogether 89 contexts. The Third Person of the Trinity is at the same time the Divine Person most rarely referred to by the author of the Vade-mecum. The Holy Spirit, revealed in secret, hidden under His manifestations, plays an important role in Norwid’s vision of reality. He is the maker of human fellowships, guardian of history, foundation of man’s improvement, giver of moral attributes, such as valour, love, and obedience, guarantor and pattern of freedom that ensures unification with God’s plans. He is also the agent of any activity and creative action.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 6; 89-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Эмотивно-оценочный дискурс православного священника как языковой личности (на основе анализа проповеди протоиерея Димитрия Смирнова)
The Emotive-Evaluative Discourse of the Orthodox Clergyman as a Linguistic Personality (Based on an Analysis of a Sermon by Archpriest Dimitry Smirnov)
Dyskurs emotywno-oceniający prawosławnego duchownego jako osobowości językowej (na podstawie analizy kazania protojereja Dimitrija Smirnowa)
Autorzy:
Petríková, Anna
Wideł-Ignaszczak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342723.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dyskurs emotywno-oceniający
dyskurs religijny
kaznodziejstwo
ekspresywność
automatyczne rozumienie tekstu
analiza konceptualna tekstu
koncept
emotive-evaluative discourse
religious discourse
preaching
expressivity
automatic text comprehension
conceptual analysis of text
concept
Opis:
В настоящей статье внимание обращено на анализ эмотивно-оценочного дискурса (ЭОД) языковой личности священника. Используя набор программных инструментов для обработки языковых корпусов, разработанный компанией Lexical Computing Ltd, был осуществлен количественный анализ текста проповеди на «День Святой Троицы. Пятидесятница (8 июня 2014 года). Предметом исследования является текстовая гнома № 4, которая вызвала огромный резонанс в обществе. Автор – протоиерей Димитрий Смирнов. Исследование проведено не только в аспекте корпусной лингвистики, но и в ракурсе теории дискурса, составной частью которого являются религиозный и эмотивно-оценочный дискурсы. В результате исследования был выявлен в дискурсе проповедника основной концепт «Человек», важнейшие коммуникативные параметры, как экспрессивность, неофициальность. Среди предтекстовых пресуппозиций текста проповеди можно назвать информацию о том, что проповедник учился в школе с математико-физическим профилем.
W niniejszym artykule zwrócono uwagę na analizę dyskursu emotywno-oceniającego osobowości językowej osoby duchownej. Korzystając z zestawu narzędzi programowych do przetwarzania korpusów językowych, opracowanych przez Lexical Computing Ltd, przeprowadzono analizę ilościową tekstu „Kazania na Dzień Świętej Trójcy. Pięćdziesiątnica” (8 czerwca 2014 r.). Przedmiotem badań jest fragment kazania № 4, który wywołał ogromny rezonans w społeczeństwie. Autorem jest protojerej Dimitriy Smirnov. Badanie zostało przeprowadzone nie tylko w aspekcie językoznawstwa korpusowego, ale także z perspektywy teorii dyskursu, której elementami składowymi są dyskurs religijny i dyskurs emotywno-oceniający. Omówiono rozumienie pojęcia osobowość językowa. W wyniku badań w dyskursie kaznodziei został wyłoniony główny koncept „Сzłowiek” oraz wskazano najważniejsze parametry komunikacyjne, takie jak ekspresywność i nieformalność. Wśród przedtekstowych presupozycji tekstu kazania można wymienić informacje, które kaznodzieja otrzymał w szkole o profilu matematyczno-fizycznym.
This paper focuses on an analysis of the emotive-evaluative discourse of the linguistic personality of the clergyman. Using a set of software tools for processing language corpora developed by Lexical Computing Ltd., a quantitative analysis was carried out of the text of “The Sermon for Holy Trinity Day. Pentecost” (8 June 2014). The subject of the study was the text of sermon No 4, which had evoked a huge response in society. Its author was Archpriest Dimitry Smirnov. The study was conducted not only from the perspective of corpus linguistics, but also from that of discourse theory, the components of which are religious discourse and emotive-evaluative discourse. The understanding of the concept of linguistic personality was also discussed. As a result of the study, the main concept of “Man” in the preacher’s discourse was selected and the most important communicative parameters, such as expressivity and informality, were identified. Among the pretextual presuppositions of the text of the sermon is the knowledge the preacher received at school, which placed a particular emphasis on mathematics and physics.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 221-241
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karol Wojtyła i Emil Zegadłowicz – bliscy czy dalecy? Wokół koncepcji teatru
Karol Wojtyła and Emil Zegadłowicz – Similar or Different?
Autorzy:
Podstawka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731988.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Karol Wojtyła
Emil Zegadłowicz
teatr pierwszej połowy XX wieku
teatr i dramat religijny
theatre of the first half of the 20th century
religious theatre and drama
Opis:
Artykuł jest komparatystycznym studium na temat koncepcji teatru Karola Wojtyły i Emila Zegadłowicza. Mimo iż powstaje wiele prac poświęconych młodzieńczej twórczości literackiej i działalności teatralnej Wojtyły, wciąż nie w pełni przeanalizowane są wątki badań teatrologicznych. Dlatego istotna wydaje się próba ukierunkowania badawczej refleksji na źródła, z jakich czerpali obaj twórcy, kształtując swą poetycką wrażliwość, koncepcję człowieka i świata uzewnętrznianą w strukturze dzieł dramatycznych, wpisaną w myśl teatralną, poglądy na temat misji sztuki i aktora. Rekonesansowa próba porównania kompozycji wczesnych dramatów Zegadłowicza i Wojtyły wskazuje na wspólne korzenie postrzegania roli teatru i model dramaturgii wyrastającej z tradycyjnych, misteryjno-moralitetowych form teatralnych. Widoczne są również podobne kierunki i obszary artystycznych penetracji, pojmowania estetycznych kanonów sztuki, wartości regionalnej kultury, przy równoczesnej odrębności światopoglądu i twórczości obu artystów.
This article is a comparative study of the concept of the theatre of Karol Wojtyła and Emil Zegadłowicz. Although many works have been devoted to the youthful literary output and theatrical activity of Wojtyła, the themes of theatre studies have still not yet been fully analysed. Therefore, it would seem to be important to research those sources from which both artists drew, those that shaped their poetic sensitivity, their concept of man and their concept of the world as externalised in the structure of the dramatic works, inscribed in their theatrical thought and in their views on the mission of art and the actor. An attempt to compare the compositions of Zegadłowicz’s and Wojtyła’s early plays points to the common roots of the perception of the role of theatre and a model of dramaturgy arising from traditional, mystery-morality plays. Similar trends and areas of artistic penetration, the comprehension of the aesthetic canons of art and the value of regional culture are also visible, while the world-views and creativity of both artists are separate.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 187-202
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Духовная эволюция личности в романе Бориса Зайцева Золотой узор
Duchowa ewolucja osobowości w powieści Borysa Zajcewa Złota kanwa
Autorzy:
Kuca, Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945249.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
twórczość emigracyjna
ewolucja duchowa
człowiek religijny
symbolika koloru
sakralizacja czasu i przestrzeni
doświadczenie religijne
emigration literature
spiritual evolution
religious man
symbolism of color
sacralization of time and space
religious experience
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji duchowej głównej bohaterki powieści Borysa Zajcewa Złota kanwa. Analizę utworu poprzedza krótkie rozważanie dotyczące poszukiwań religijnych w twórczości Zajcewa. Przedstawione zostały trzy etapy twórczości pisarza emigracyjnego, po nich zaś dokonano właściwej analizy życia bohaterki, określanej jako symboliczna droga od profanum do sacrum. Przez całą pracę przewija się pojęcie złota kanwa, które ma bezpośredni związek z życiowym szlakiem bohaterki. W artykule ukazano w ujęciu historycznym znaczenie symboliki kolorów żółtego izłotego, które mają bezpośrednie odniesienie do zmian zachodzących w życiu bohaterki. Następnym godnym uwagi zagadnieniem jest symbol krzyża, mający wiele różnych konotacji w kulturze chrześcijańskiej. W interesującym nas utworze symbol ten jest przedstawiony zarówno wizualnie, jak i werbalnie. Analizę krzyża poprzedza krótki rys historyczny, dotyczący jego znaczenia w Imperium Rzymskim. Na uwagę zasługuje sakralizacja czasu i przestrzeni, które zaprezentowano głównie na podstawie teorii Mircea Eliade. Los bohaterki jest swego rodzaju utożsamieniem z Rosją.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 7; 11-25
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies