Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "fantastyka" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
L’élément aquatique dans les contes crépusculaires de Michel de Ghelderode
The Element of Water in the Dark Tales of Michel de Ghelderode
Żywioł wody w mrocznych opowieściach Michela de Ghelderode’a
Autorzy:
Bizek-Tatara, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900784.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ghelderode
fantastyka
woda
przestrzeń
Bachelard
fantastic
water
space
Opis:
Zafascynowany mglistym i deszczowym pejzażem Belgii Michel de Ghelderode czyni z wody ważny element świata przedstawionego w zbiorze opowiadań fantastycznych Czary (1941). Rola, jaką ów żywioł odgrywa w strukturze przestrzennej, nie jest jedynie zdobnicza i mimetyczna, ale przede wszystkim symboliczna i konstruktywna: przestrzeń wodna, złowroga i mroczna, sprzyja pojawianiu się zjawisk nadprzyrodzonych, generuje halucynacje oraz wprowadza atmosferę strachu i grozy. Podobnie jak w poetyce G. Bachelarda, posiada ambiwalentną naturę: jest siłą jednocześnie demiurgiczną i destrukcyjną, życiodajną i śmiercionośną. Połączona sekretną więzią z siłami nadprzyrodzonymi, woda staje się ważnym i charakterystycznym elementem kompozycyjnym mrocznych opowieści tego pisarza.
Michel de Ghelderode, fascinated by the misty and rainy landscape of Belgium,  makes of water an important element of the world presented in the collection of fantastic short stories Sortilèges (1941). The role that this element plays in the spatial structure is not only decorative and mimetic, but mainly symbolic and meaningful: sinister and dark water space conducive to the manifestations of a fantastic phenomenon, produces hallucinations and provides atmosphere of fear and terror. As in G. Bachelard, water has an ambivalent nature: it is a force both demiurge and destructive, life-giving and deadly. Combined secret relationship with supernatural, water becomes an important and distinctive compositional element of dark stories of this writer.
Fasciné par l’improbable géographie de brume et de pluie de la Belgique, M. de Ghelderode fait de l’eau un élément important de l’univers crépusculaire de ses contes fantastiques, publiés dans le recueil Sortilčges (1941). La fonction qu’il lui octroie n’est pas seulement ornementale et référentielle, mais avant tout fonctionnelle et significative : l’espace aquatique, sinistre et hostile, est propice au surgissement des forces maléfiques et devient générateur d’hallucinations et d’angoisses. Dans ses récits, comme dans la poétique de G. Bachelard, l’eau est une matičre primaire ambivalente et contradictoire : elle est ŕ la fois une force créatrice et destructive, démiurgique et thanatomorphe. Lié intrinsčquement au surnaturel, l’élément aquatique constitue une composante essentielle et caractéristique de la charpente des contes fantastiques ghelderodiens.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 5; 149-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nederlandse fantastische literatuur in het Pools vertaald
Dutch Fantastic Literature in Polish Translation
Niderlandzka literatura fantastyczna w tłumaczeniu na język polski
Autorzy:
Olszewski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872933.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
niderlandzka fantastyka naukowa
niderlandzka fantasy
niderlandzka fantastyka
Willem Bilderdijk
Mike Jansen
Dutch science fiction
Dutch fantasy
Dutch speculative fiction
Opis:
De Nederlandse fantastische literatuur toont een duidelijke stijging in het proces van formaliseren en het ontwikkelen van een positie in de Nederlandse literatuur en cultuur. Dat blijkt ook uit de groeiende interesse van de buitenlandse literatuurmarkten. Dit artikel toont de geschiedenis en de tendenties van het vertalen van Nederlandse fantastische literatuur naar het Pools. Er worden de verschillende literaire organisaties, de subgenres en de vormen van het uitgeven van de Nederlandse fantastische literatuur in het Pools hierbij behandeld om de tendenties van de Poolse literaire sfeer te tonen.
Niderlandzka literatura fantastyczna rozwija się i zajmuje coraz bardziej eksponowaną pozycję w literaturze i kulturze niderlandzkiej. Może to potwierdzać między innymi rosnące zainteresowanie twórczością pisarzy niderlandzkich swiecie. W artykule przedstawiono historię oraz tendencje w zakresie przekładów niderlandzkiej literatury fantastycznej na język polski. Omówiono także instytucje życia literackiego, podgatunki oraz formy publikacji niderlandzkiej fantastyki w języku polskim, zarysowując na tej podstawie tendencje panujące w polskiej kulturze literackiej.
Dutch fantastic literature is showing clear development in the formalisation and strengthening of its position in Dutch literature and culture. This can also be seen in the growing interest being paid to Dutch writers in foreign literature markets. This article shows the history and trends in the translation of Dutch fantastic literature into Polish. I discuss the different literary organisations, the subgenres, and the forms of the publication of Dutch fantastic literature in Polish in order to illustrate the tendencies of the Polish literary sphere.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 147-169
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego czytamy fantastykę. Rozważania o prawdzie na przykładzie prozy Jacka Dukaja
Why We Read Fantasy. Deliberations on Truth on the Example of Jacek Dukajs Fiction
Autorzy:
Pięta, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944402.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jacek Dukaj
fantastyka
prawda w literaturze
fantasy
truth in literature
Opis:
The article presents social functions of various types of fantasy with special emphasis on science fiction on the example of Jacek Dukaj's texts. In her deliberations the author first of all focuses on the pragmatic dimension of the truth of the very fantasy literature and the truth whose carrier the text is. The first of the mentioned aspects is realized when the text gives the recipient a feeling of being rooted in the cultural tradition, stabilizes his sense of identity, and is a reply to his need of safety and esthetic pleasure. The latter one, in turn, is revealed on the level of literary imaging when the fictitious worlds created by the author illustrate the contemporary man's problems, visualize his latent fears, and at the same time show how they can be coped with.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 1; 73-84
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „możliwości” w konwencji science fiction (na przykładzie prozy Stanisława Lema)
On „Possibility” in the Science Fiction Convention (On the Example of Stanisław Lems Fiction)
Autorzy:
Pater, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933568.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
fantastyka naukowa
światy możliwe
Stanisław Lem
science fiction
possible worlds
Opis:
The category of “possibility” is constitutive for the science fiction convention, and for concepts worked out by the theory of possible worlds (such as: actual world and possible worlds, availability, completeness, non-contradiction, trans-world identification or a universe of worlds) are here more useful for describing the created reality than in other types of literature. Hence, in Part I of the article the author reviews the rules for building the presented world in science fiction literature in connection with basic assumptions of the conception of possible worlds. Part II is devoted to a classification of Stanisław Lem's fiction made from the point of view of the theory of possible worlds. In the discussed works the author distinguishes six groups of works exploring the category of “possibility” in various ways. Possible worlds, presented and not presented, co-existing worlds, impossible worlds, worlds possible as texts, worlds possible as literary motifs – are the six types of the created possible worlds in Stanisław Lem's works.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 33-59
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le jeu du même et de l’autre : Le Horla de Guy de Maupassant, un récit « dédoublé » en deux versions
The Game of the Same and the Other: Guy de Maupassant’s The Horla, a Twofold Story in Two Versions
Igraszki tożsamego z innym: Horla Guy de Maupassanta jako „rozdwojone” opowiadanie w dwóch odsłonach
Autorzy:
Kaczmarek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882438.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Maupassant
Horla
fantastyka
strach
obłęd
autoskopiczny
fantastic
fear
insanity
autoscopic
Opis:
Deux versions du Horla de Guy de Maupassant, considéré comme le chef-d’œuvre du genre, ne cessent d’éveiller des controverses parmi les critiques ; les uns les traitent comme deux versions du même récit dont la seconde est censée « corriger » et compléter la première, tandis que les autres y voient deux histoires indépendantes. L’article soutient la thèse que les deux versions constituent comme deux volets complémentaires du même récit dont le premier est raconté par un homme lucide, quoiqu’enfermé, de son propre gré, dans un asile de fous ; le second volet est l’histoire dramatique et émotionnelle d’une personne en proie à des troubles mentaux de plus en plus forts, provoqués par la peur de l’invisible, l’innommable, l’inconnu. Considéré dans une telle perspective, le texte de Maupassant serait un récit autoscopique, constituant son propre reflet ; les lignes narratives divergentes et une fin différente correspondraient aux deux côtés de la personnalité du narrateur : le rationnel et l’irrationnel. Les sources de ce dualisme sont autant la biographie de l’écrivain (qui sombre peu à peu dans la folie) que la fascination particulière de l’époque pour les maladies et les troubles mentaux.
The Horla, written twice, is considered as a masterpiece of a short horror story. Its two versions are still objects of critics’ arguments : some of them see in the second text an amplified and revised version of the first one, whereas others consider the two texts as two separate stories. The paper tries to consider the two Horlas as two complementary parts of the same story ; the first is told by a completely ‘normal’ person who has asked to live in a lunatic asylum, and the second, full of striking, strong emotions, is given by someone who gives up more and more to mental troubles caused by his fear of the unknown, the unnamed, the invisible. Considered in this way, the texts of the two versions of The Horla become one “autoscopic” story, which means that it is its own reflect; two narrative lines and two different endings deal with two sides, one rational ant the other irrational, of the narrator’s personality. This dualism comes as well from the writer’s biography (his gradual insanity) as from his time’s fascination of mental illnesses and anomalies.
Dwie wersje opowiadania Guy de Maupassanta Horla, uważanego za arcydzieło gatunku, nie przestają wzbudzać kontrowersji wśród krytyków, spierających się, czy są to dwie wersje tego samego tekstu, z których druga ma za zadanie „poprawić” i uzupełnić pierwszą, czy też mamy do czynienia z odrębnymi historiami. Artykuł stawia tezę, że obie wersje stanowią uzupełniające się odsłony tego samego opowiadania, z których pierwszą opowiada osoba znajdująca się w pełni władz umysłowych, choć zamknięta – na własne życzenie – w szpitalu psychiatrycznym, natomiast druga stanowi pełną dramatyzmu i silnych emocji opowieść kogoś poddającego się coraz silniejszym zaburzeniom psychicznym, wywołanym przez strach przed nieznanym, nienazwanym, niewidzialnym. Widziany w ten sposób tekst obu opowiadań staje się tekstem autoskopicznym, stanowiącym swoje własne odbicie, a różna linia narracyjna i różne zakończenie odpowiadają dwu stronom – racjonalnej i nieracjonalnej – osobowości narratora. Źródłem tego dualizmu jest zarówno biografia pisarza (stopniowe popadanie w obłęd), jak i szczególna fascynacja epoki chorobami i anomaliami psychicznymi.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 5; 129-142
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historicizing Contemporary Capitalism: Future Retrospection and Temporal Estrangement in Kim Stanley Robinson’s New York 2140 and Nora K. Jemisin’s Emergency Skin
Historyzacja współczesnego kapitalizmu w literaturze fantastycznonaukowej: Retrospekcja spekulatywna i wyobcowanie poznawcze w powieści New York 2140 Kima Stanleya Robinsona i noweli Emergency Skin Nory K. Jemisin
Autorzy:
Gilarek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341683.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
fantastyka naukowa
historyzm
kapitalizm
wyobcowanie poznawcze
utopia
dystopia
science fiction
historicity
capitalism
cognitive estrangement
Opis:
The paper looks at the historicizing approach adopted in two recent science-fiction books: Kim Stanley Robinson’s novel New York 2140 (2017) and Nora K. Jemisin’s novella Emergency Skin (2019). In both, the authors’ present is approached from the vantage point of a speculatively posited future and looked upon as the historical past of the text. The hypothesized temporal distance is meant to challenge and recalibrate the reader’s perception of contemporary capitalism. Based on Robinson’s and Jemisin’s narratives, the paper discusses the historicity and mimetic potential of science fiction, manifested in the genre’s ability to situate the present as part of a historical process for an enhanced understanding of contemporary trends and their projected trajectories. In the two texts, the dichotomy between the envisioned future and the present-as-past is paralleled by a utopian/dystopian dialectic, wherein the reality of late capitalism is unequivocally identified as dystopian. The utopian and science-fiction perspectives combined produce the effect of cognitive estrangement, which entails a perceptual renewal with regard to capitalism, whose alleged incontestable status is challenged by the exposure of its historical mutability. The aim of the analysis is to demonstrate that historicizing contemporary capitalism within science fiction may challenge the ideological hegemony of neoliberalism, expose its dystopian features, and indicate possibilities for the transformation of a system that proclaims to have no alternatives. Such historicization may produce an epistemic shift in the reader’s perception of the contemporary socioeconomic reality, by emphasizing both its unrecognized flaws and its (r)evolutionary potential.
Celem artykułu jest analiza historyzującej perspektywy przyjętej w dwóch opublikowanych w ostatnich latach tekstach fantastycznonaukowych: powieści Kima Stanleya Robinsona New York 2140 (2017) i noweli Nory K. Jemisin Emergency Skin (2019). W obydwu tych tekstach teraźniejszość autorów ukazana jest z punktu widzenia przedstawionej w nich przyszłości i postrzegana jako historyczna przeszłość rzeczywistości przedstawionej. Hipotetyczny dystans czasowy ma umożliwić zakwestionowanie i rekalibrację sposobu postrzegania przez czytelnika współczesnego kapitalizmu. Opierając się na tekstach Robinsona i Jemisin, artykuł omawia historyzm i mimetyczny potencjał literatury fantastycznonaukowej, przejawiający się w sposobie, w jaki sytuuje ona teraźniejszość jako element procesu historycznego. Zabieg ten ma na celu uzyskanie lepszego zrozumienia współczesnych trendów i przewidywanych trajektorii ich rozwoju. W obu tekstach dychotomii między wyobrażoną przyszłością a pozaliteracką teraźniejszością odpowiada dialektyka utopijno-dystopijna, w której rzeczywistość późnego kapitalizmu jest jednoznacznie identyfikowana jako dystopijna. Połączenie perspektywy utopijnej i fantastycznonaukowej daje efekt wyobcowania poznawczego, który pociąga za sobą odnowę percepcyjną w odniesieniu do kapitalizmu, którego rzekomo niepodważalny status jest zakwestionowany przez ujawnienie jego historycznej zmienności. Celem analizy jest wykazanie, że uhistorycznianie współczesnego kapitalizmu w ramach science fiction może podważyć ideologiczną hegemonię neoliberalizmu, obnażyć jego dystopijne cechy i wskazać możliwości przekształcenia systemu, który opiera się na założeniu, że nie ma wobec niego alternatyw. Taka historyzacja może wywołać epistemiczną przemianę w postrzeganiu przez czytelnika współczesnej rzeczywistości społeczno-gospodarczej, podkreślając zarówno jej niedostrzegane dotąd defekty, jak i jej (r)ewolucyjny potencjał.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 11; 37-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La bibliotcca inesistente: qualche esempio di fantastico non classilicabile, da Borges a Calvino a Landolfi, sulla scia di Stanisław Lem
Nieistniejąca biblioteka. Przykłady nieoznaczonej fantastyczności wedle koncepcji Stanisława Lema u Borgesa, Calvino i Landolfiego
Autorzy:
Groggia, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954780.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lem
fantastyka
metafora
Buzzali
Landolfi
alegoria
Calvino
science-fiction
metaphor
Buzzati
allegory
Opis:
Artykuł dotyczy zasadniczo kwestii różnorodności gatunku literackiego klasyfikowanego zazwyczaj jako „fantastyka", który od zawsze stanowi problemem dla teorii literatury: czy należy go traktować ściśle jako gatunek literacki, czy raczej jako pojęcie twórczości literackiej. Rozpoczynając od krytyki Stanisława Lema, dotyczącej słynnej wypowiedzi Tzvetana Todorowa i jego wizji literatury fantastycznej, zawartej w książce La litterature fantastique. analiza tekstów Borgesa, Stapledona, Calvino, Landolfiego, Buzzatiego oraz. własnych tekstów polskiego pisarza umożliwia zastosowanie pomysłów S. Lema do rozwinięcia samego pojęcia fantastyki na tle studiów współczesnej komparatystyki. Od fantastycznej teologii Borgesa i Landolfiego do fantastycznej kosmologii Calvino i Lema, od futurologicznej historiografii Stapledona do antyalegorii Buzzatiego, słowo „fantastyka” obejmuje gatunki literackie, dla których jeszcze nie znaleziono miejsca w ramach teorii literatury.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 77-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies