Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "KULTURA" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Muzyka w kulturze chińskiej
Music in Chinese Culture
Autorzy:
Wolańska, Diana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887202.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura chińska
muzyka
Chinese culture
music
Opis:
Artykuł jest przeglądem historii muzyki chińskiej od czasów starożytnych do dziś. Autorka podkreśla, że muzyka chińska zachowuje wciąż swój indywidualny charakter, pomimo że zaznaczył się w niej wpływ Zachodu. W przypadku Chin mamy do czynienia z bardzo odmienną od europejskiej kulturą muzyczną, zwłaszcza w starożytnym okresie jej rozwoju. W Chinach od najdawniejszych czasów muzyka odgrywała wielką rolę, była ściśle powiązana z filozofią i religią. Wiara w społeczne i wychowawcze oddziaływanie muzyki przyczyniła się do otoczenia jej wręcz kultem. Typowe ograniczenia, kultywowanie tylko pewnych gatunków, sposobów opracowania, instrumentów oraz jej rygorystyczny konserwatyzm i archaizm uczynił tą muzykę wyjątkową i jedyną w swoim rodzaju. Dla starożytnej kultury chińskiej muzyka stała się mądrością serca, która była i nadal jest nieodłączną częścią codziennego życia każdego Chińczyka.
Summing up the development of Chinese music, we cannot forget, that Chinese music still remains very individual and characteristic in spite of the west having its influence on it. We are dealing with a very different musical culture, especially having taken the development of ancient music. From the start music in China played a major role, it was closely bonded with philosophy and religion. The belief in social and educational effects of music contributed to surrounding it with cult. Typical restraints, applied to only a few genres, interpretations and instruments and its rigorous conservatism and archaic nature made this music exceptional and one of a kind. For ancient Chinese culture music became the wisdom of the heart, which was and continues to be a hardwired part of every Chinese person’s life.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 9; 125-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteka przy kościele kolegiackim w Kurzelowie w okresie staropolskim
The Library at the Collegiate Church in Kurzelów in the Old Polish period
Autorzy:
Kardyś, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953730.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura i edukacja
Kurzelów
culture and education
Opis:
Collegiate book collections from the Old Polish period – and the presented one belongs to them – are quite poorly described. In the case of Kurzelów we are in a rather good situation, since a fragment of the list of books that belonged to the collection in 1765 has been preserved. The inventory consists of 45 items, some of which contain a few books bound together. It seems that the discussed set of authors and works is typical, as far as the circle of collegiate and parish clergy is concerned. Taking this into consideration, it is proper to ask the question if the books were used by the local clergy in their pastoral work, and in the education process in the Kurzelów Collegiate school. Although an attempt to answer the question is hypothetical in its character, it still allows one to form a view of the level of teaching in the local school and of the intellectual formation of the Kurzelów clergy that did not differ much from other, similar centers of intellectual life of the Old Polish epoch.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 2; 33-45
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sarmacja i sarmatyzm w kulturze polskiej XVII stulecia w świetle opinii badaczy
Sarmatia and Sarmatism in the Polish Culture of the 17th Century in the Light of the Researchers Opinions
Autorzy:
Żukowska, Ewa Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953894.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sarmatyzm
sarmacja
kultura sarmacka
Sarmatism
Sarmatia
Sarmatian culture
Opis:
The present work devoted to Sarmatia and Sarmatism in the 17th century Polish culture aims at showing the facts about what Sarmatia was in the historical sense, what its real geographical situation was, in what way the Sarmatian myth originated and what the noblemen's ideology of Sarmatism consisted in. It also presents historians' opinions of Sarmatism as a noblemen's cultural current. The 17th century Sarmatism grew from the noblemen's need to prove their `splendor'; it also served protecting its privileges. It swerved from the historical facts, but owing to those longings it worked out its own, special culture, which impressed a clear mark on the national culture. Sarmatism derived inspiration from two separate cultures of the East and the West; it also reached for Polish national folklore, in this way blurring the borderlines of the particular social states, which it – on the other hand – watched so jealously. It borrowed elements of fashion, clothes, the army and ornaments from the Turkish Orient; the Church art eagerly took motifs from the rich Orthodox Church as far as rites and ornaments are concerned; and in art and architecture influences can be seen of the Italian mannerism. In literature the noblemen's Sarmatism created new literary genres: narrative, grotesque and ones connected with memoirs. On the other hand, Polish Christmas carols are derived from folk culture. Sarmatism is also a certain lifestyle and a style of manners of the 17th noblemen, that is often called Old-Polish culture.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 2; 71-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria artefaktu. W stronę krytyki ikoniczności dawnych Greków
Artifact Theory: Towards a Critique of the Iconicity of the Ancient Greeks
Autorzy:
Borowicz, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056574.pdf
Data publikacji:
2022-04-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
artefakt
obraz
ikoniczność
wizualność
kultura chōros
kultura diakrisis
nastawienie krytyczne
artifact
image
iconicity
visuality
chōros culture
diakrisis culture
critical approach
Opis:
Teoria artefaktu jest rozwinięciem projektu krytyki ikoniczności autora zaprezentowanej w książce Reliefy rozmazane. Rzeczy i obrazy w kulturze dawnej Grecji (2020). Jej celem jest przemodelowanie zastanego myślenia o wytworach kultury greckiej okresu archaicznego i klasycznego w perspektywie kategorii obrazu uwikłanej w dyskurs filozoficzny, mającej tym samym niejasny i zmienny historycznie status. Proponowana w miejsce obrazu kategoria artefaktu obejmuje wszelkie wytwory plastyczne oraz zespolone z nimi działania, praktyki i gry społeczne oraz ich światopoglądowe motywacje. Artefakt jest więc rodzajem osadzonego społecznie dynamicznego bytu ikonicznego. Zapis z częściową kursywą ma pojęcie to odróżniać od artefaktu archeologicznego, rzeczy w jej czysto materialnym, fizycznym wymiarze. Kategoria artefaktu podkreśla również procesualny charakter percepcji rzeczy w kulturach dawnych, np. stawanie zamiast bycia. W myśl prezentowanej teorii naczynie, posąg czy malowidło ma nie tyle wymiar wizualny, ile performatywny i sprawczy; jest formą ingerencji w świat. Dynamika oglądu rzeczy była także uzależniona od otoczenia, co ujawnia się m.in. w odmiennym sposobie postrzegania artefaktów przez Homerowego Telemacha w pałacu Menelaosa i w pałacu Nestora. Różnice tę autor ujmuje w ramach dwu wyróżnionych typów kultury – chōros (χῶρος) oraz diakrisis (διάκρισις). W drugiej części artykułu w ramach nastawienia krytycznego, poddany zostaje redefinicji status ikoniczności w kulturze archaicznej. Jest to strategia poznawcza mająca na celu ujawnienie oraz charakterystykę gier i praktyk społecznych stojących za właściwymi kulturze greckiej formami plastycznego zadysponowania. Ikoniczność w perspektywie krytycznej jest nie tyle efektem końcowym, rezultatem czegoś służącym celom estetycznym, ile jednym z działań składających się na to, czym jest dany posąg czy malowidło jako stan rzeczy (niem. Sachverhalt).
The artifact theory is part of the author’s project of iconicity criticism presented in his book Reliefy rozmazane. Rzeczy i obrazy w kulturze dawnej Grecji [Smeared Reliefs: Things and Images in Ancient Greek Culture] (2020). It aims to remodel foxed thinking about products of Greek culture from the archaic and classical periods in the perspective from the category of the image entangled in philosophical discourse, and thus having an unclear and historically variable status. The category of artifact, proposed in place of the image encompasses all artistic products and social activities, practices, and the games associated with them, as well as their worldview motivations. The artifact is thus a kind of socially embedded dynamic iconic entity. The notation in partial italics is meant to distinguish this concept from the archaeological artifact, the thing in its purely material physical dimension. The artifact category also emphasises the processual character of the perception of things in ancient cultures, e.g. the becoming instead of the being. According to the theory presented, a vessel, a statue, or a painting has not as much a visual dimension as a performative and agentive one; it is a form of interference in the world. The dynamics of looking at things was, moreover, dependent on the environment, which is revealed, for example, in the different way in which Homer’s Telemachus looked at artifacts in the palace of Menelaus and in that of Nestor. This difference is presented by the author within the framework of two distinguished types of culture chōros (χῶρος) and diakrisis (διάκρισις). In the second part of the article, the status of iconicity in archaic culture is redefined using a critical approach. It is a cognitive strategy aimed at revealing and characterizing the games and social practices behind the forms of artistic disposition inherent in Greek culture. Iconicity in the critical perspective is not so much the result, or outcome of something serving aesthetic purposes, but rather one of the activities that make up what a given statue or painting is as a state of affairs (Sachverhalt).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 3; 7-26
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sieroty po dyktatorach. Paradoksy zmiany pokoleniowej w polskiej i czeskiej literaturze po 1989 roku
Orphaned by Dictators. The Paradoxes of Generational Change in Czech and Polish Literature after 1989
Autorzy:
Firlej, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879600.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
transformacja
totalitaryzm
kultura
Czechy
transformation
totalitarianism
culture
Czech Republic
Opis:
Esej stanowi przyczynek do refleksji nad momentem transformacji, kiedy reżim totalitarny ustępuje wobec tendencji demokratyzacyjnych (na przykładzie czeskim i polskim). Zalew literatury popularnej, nagłe poszerzenie oferty kulturalnej, sprzężone z rozwojem Internetu (ze wszystkimi konsekwencjami mentalnymi tego zjawiska), skutkuje między innymi obniżeniem znaczenia literatury, przeformułowaniem jej roli, co z kolei powoduje frustrację twórców, którzy walczyli z poprzednim ustrojem. Ustępujący totalitaryzm – a jego istotą jest upolitycznienie wszelkich przejawów społecznej egzystencji z kulturą na czele ‒ pozostawia pustkę; ta z kolei wywołuje u niedawnych dysydentów/opozycjonistów poczucie paradoksalnej tęsknoty za minionym i skłania ich do postrzegania nowej rzeczywistości jako wrogiej i obcej. Nasila się poczucie zagrożenia (teza o „niszczeniu inteligencji”: M. Kundera, B. Skarga, M. Janion, P. Czapliński), pojawia się literatura nostalgiczna (A. Stasiuk, I. Dousková, P. Brycz), powstają sztuki teatralne, eksploatujące poczucie zagrożenia, dezintegracji, demonstrujące rozczarowanie nową rzeczywistością (L. Balák, D. Drábek, J. Topol). Sirotci diktátorů. Paradoxy generační výměny v české a polské literatuře po roce 1989 Tato esej zabývá se reflexi (na českém a polském příkladů) o době transformaci, kdy totalitní režim ustupuje, a demokratizační tendence se prosazují. Expanze populární literatury, náhlé rozšíření kulturní nabídky, spojené s rozvojem internetu (se všemi důsledky tohoto mentálního jevu), vede mimo jiné ke snížení významu literatury, přeformulovaní její roli, což způsobuje frustrace umĕlců-disidentů, kteří proti předchozímu režimu bojovali. Zmizení totality – a její podstatou je politizace všech forem sociální existenci (a kultury) – zanechává ‘prázdno’; paradoxní touha po minulosti vede předchozí disidenty k vnímaní nové reality jako nepřátelské. Z toho vyplývá rostoucí pocit nebezpečí (teze o „zničení inteligence”: M. Kundera, B. Skarga, M. Janion, P. Czapliński),  objeví se nostalgická literatura (A. Stasiuk, I. Dousková, P. Brycz) a divadelní hry, ve kteréch se využívá pocit rozpadu a  zklamání novou realitou (L. Balák, D. Drábek, J. Topol).
This essay is devoted to reflection (on Czech and Polish literary and drama examples) on the moment of transition, when the totalitarian regime gives way to the democratic tendencies.  The expansion of popular literature, many cultural offerings coupled with the development of the Internet (with all the consequences of this mental phenomenon), cause among others, a reduction of the importance of literature and frustration of the creators, who fought the previous regime. Retiring totalitarianism – and its essence is the politicization of all forms of social existence – leaves a kind of ‘void’; this in turn results in paradoxical sense of longing for the past and leads former dissidents to perceive the new reality as hostile. There is a growing sense of a danger (the thesis of „the destruction of intelligence”: M. Kundera, B. Skarga, M. Janion, P. Czapliński), a nostalgic literature appears (A. Stasiuk, I. Dousková, P. Brycz) as well as the new theatre plays, exploiting the sense of disintegration, demonstrating the disappointment of current times (L. Balák, D. Drábek, J. Topol).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 149-160
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Поликультурное пространство художественного текста
Polycultural Area of a Literary Text
Polikulturowa przestrzeń tekstu literackiego
Autorzy:
Kuca, Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879611.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wielokulturowość
język
kultura
funkcja
tekst
multiculturalism
language
culture
function
text
Opis:
W niniejszym artykule została poruszona kwestia polikulturowości tekstu literackiego. Pod polikulturowością jest rozumiana jego wielostronność i wielofunkcyjność. Tekst literacki przyczynia się do lepszego poznania narodu, jego kultury, mentalności i w ogóle bytu. Szczególna uwaga jest zwrócona na językowy aspekt dzieła literackiego na zajęciach z praktycznej nauki języka obcego. W artykule zostały zaproponowane zadania językowe – ustne i pisemne. Literaturoznawca Dietrich Krusche wyodrębnia cztery funkcje tekstu literackiego na zajęciach z języka obcego: 1) tekst literacki jako egzemplifikacja problemu językowego; 2) t. l. jako czynnik umożliwiający powtarzanie i poszerzanie leksyki; 3) t. l. jako czynnik dzięki któremu dochodzi do przezwyciężenia zahamowań językowych (zadania kreatywne i zabawowe); 4) t. l. jako materiał umożliwiający wprowadzenie fazy relaksacji na zajęciach języka obcego. Поликультурное пространство художественного текста В художественном тексте отражен аспект культурно-исторического существования данной этнической группы. Аутентичные тексты позволят учащимся развивать соответствующие и правильные навыки владения иностранным языком, одновременно развивая языковую и межкультурную компетенции. Под „поликультурностью” художественного текста в настоящей статье понимается его внутренняя многосторонность и многофункциональность, насыщенность элементами истории и культуры. В статье представлена попытка показать способы использования литературного текста на практических занятиях по иностранному языку. Поликультурные возможности литературы позволяют использовать его и на языковедческих и страноведческих занятиях, и тем более на занятиях по развитию рецептивной и продуктивной языковых компетенций.
This article brings up the issue of polyculturalism in the literary text. The term ‘polyculturalism’ is understood in the light of multilateral and multifunctional dimensions. The literary text contributes to better understanding of a particular nation, its culture, mentality and way of being in general. Special attention is given to the linguistic aspect of a literary work in the foreign language classes. The article provides the examples of both oral and written language activities. Dietrich Krusche is a literary scholar who distinguished four functions of the literary text in the foreign language classes: a) literary text as an exemplification of a linguistic problem; 2) literary text as a factor allowing for drilling and expanding on vocabulary; 3) literary text as a prerequisite for overcoming language barriers (creative and funny tasks); 4) literary text as a material allowing for introducing the relaxation stage during the foreign language classes.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 95-107
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Концепт Хитрость в національних лінгвокультурах (на материале паремий украинского, русского, английского и итальянского языков)
The Concept Cunning in the National Languages and Cultures (Based on the Proverbs of Ukrainian, Russian, English and Italian Languages)
Koncept Przebiegłość w lingwokulturach narodowych (na materiale przysłów języka ukraińskiego, rosyjskiego, angielskiego i włoskiego)
Autorzy:
Pys’Menna, Yuliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879825.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
koncept
PRZEBIEGŁOSĆ
przysłowia
kultura narodowa
concept
CUNNING
proverbs
national cultures
Opis:
В статье рассматриваются этноязыковые реализации концепта ХИТРОСТЬ сквозь призму оппозитивных понятий, эмоционально-оценочных метафор, национально маркированных ассоциаций с использованием энциклопедических знаний. Общим для всех исследуемых языков является пейоративное осмысление ХИТРОСТИ, сформированное, в частности, под воздействием христианских этических принципов, и убеждённость в недолговечности и ограниченности успеха, достигнутого нечестным путём. В украинской и русской лингвокультурах ХИТРОСТЬ в её негативно маркированных ипостасях репрезентирована лестью, лицемерием, ложью, коварством. Вместе с тем можно констатировать амбивалентную аксиологическую маркированность ХИТРОСТИ в национально-языковых картинах мира, поскольку в ряде паремий хитрость рассматривается как своего рода «разновидность» прагматически ориентированного ума, соотносимого с мудростью, ловкостью, жизненным опытом, и получает достаточно позитивную оценку в коллективном этническом сознании.
The article deals with the contrastive research of concept “cunning” on the material of Ukrainian, Russian, English and Italian proverbs. In question universal and ethnic semantic components of the concept are described; the attempt is made to cast light on its cognitive connections, the status in the conceptual spheres of the national cultures. Based on the language facts the conclusions are made about ethnic peculiarities of world outlook, cultural and value orientations of the nations.
W artykule rozpatrywane są etnolingwistyczne realizacje konceptu „Przebiegłość” w kontekście pojęć opozycyjnych, metafor wartościujących czy narodowo nacechowanych skojarzeń. W lingwokulturze ukraińskiej i rosyjskiej „Przebiegłość” w swoich pejoratywnie nacechowanych hipostazach jest utożsamiana z pochlebstwem, sprytem, fałszem i kłamstwem. Jednocześnie zauważa się ambiwalentne nacechowanie aksjologiczne Przebiegłości w językowo-ludowych obrazach świata, gdyż w wielu paremiach koncept ten jest związany z rozsądkiem, swego rodzaju mądrością życiową czy doświadczeniem, a zatem zyskuje względnie pozytywną ocenę w kolektywnej świadomości etnicznej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 227-236
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalizacja w rosyjskiej myśli prawosławnej
Globalization in the Russian Orthodox Thought
Русские православные мыслители о проблеме глобализации
Autorzy:
Kowalska-Stus, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879862.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
globalizacja
Cerkiew
państwo
kultura
człowiek
globalization
church
state
culture
man
Opis:
W łonie chrześcijaństwa możemy zauważyć różne podejścia do problemu globalizacji. Podstawowa różnica w ocenie współczesnego ładu światowego między Watykanem i RCP polega na dostrzeganiu źródeł zagrożeń przez Rzym w sferze ekonomicznej, przez Moskwę zaś w sferze kulturowej i antropologicznej. RPC kładzie nacisk na współpracę z państwem. Tradycyjnie, obok prawosławia, jest ono najważniejszym elementem identyfikacji tożsamościowej. Aleksy Charin, historyk i politolog, zauważa, że przeciwieństwem współczesnego imperium jest państwo-cywilizacja, którego istotę określają wartości religijne. Dla Rosji perspektywiczny jest wariant cywilizacyjny. Inny politolog – Andriej Okara – jest zdania, że dla samoidentyfikacji Rosji, Ukrainy i Białorusi kluczowe jest wyzwanie stawiane przez Zachód. Podkreśla, że podstawowe różnice między kulturami wschodnio- i zachodniochrześcijańską mają swoje źródło w antropologii: rozumieniu sensu życia i śmierci. Archimandryta Olimpiusz (Kastalski) zauważa pozytywne strony globalizacji. Zapomnienie, do którego wzywa globalizacja – przywołuje Pamięć, standaryzacja ludzkiego wyglądu rodzi tęsknotę za ikoną. Omawiane zjawiska ukazane są przez rosyjskich myślicieli w przestrzeni nie w perspektywie czasowej, ważna jest ich ontologia, nie ewolucja. Dlatego globalizacja w ich interpretacji, choć ma swoje cechy historyczne, to jej ontologia jest czymś od wieków niezmiennym.
Христианские Церкви по-разному относятся к глобализации. Основная разница в оценке современного мирового порядка между Ватиканом и Русской Православной Церковью (далее РПЦ) состоит в том, что Рим усматривает опасность в экономической сфере, Москва – в культурной и антропологической. Для РПЦ очень важно сотрудничество Цекви и государства. Согласно традиции, кроме православия, государство является наиболее важным элементом идентификации. Алексий Харин – историк и политолог – отмечает, что современной империи можно противопоставить государство-цивилизацию, основой которого являются религиозные ценности. Для России перспективен цивилизационный вариант. Другой политолог – Андрей Окара – убеждает, что для самоидентификации России, Украины и Белоруси ключевым является вызов Запада. Подчеркивает, что основная разница между культурами восточно- и западно-христианской относится к антропологии: понимании смысла жизни и смерти. Архимандрит Алимпий (Кастальский) замечает положительные стороны глобализации. Забвение, к которому ведет глобализация, призывает память, стандаризация человечесого облика порождает тоску по иконе. Вышеуказанные явления рассматриваются русскими мыслителями в пространственной, не во временной перспективе, важна их онтология, не эволюция. Поэтому глобализация в их интерпретации, хотя имеет исторические признаки, то ее онтология не меняется веками.
Relationship the Roman Catholic Church to the globalization is different than Russian Church. Rome can see threatening in the economic, Moscow in cultural and anthropological sphere. For the Russian church is important a cooperation with the government. Government and the Orthodox are two factors of the identification of Russian. Historian Aleksy Harin ar confronting the civilization with the empire. He is identifying the civilization with values. Political scientist Andrej Okara claims that Russia identifiction itself through the confrontation with the West. The Eastern culture is different than eastern in understanding the meaning of the life and death. Olympius prior (Kastalski) notices positive sides of the globalization. The oblivion characteristic of the globalization is summoning the memory, the standardization of the human appearance is giving rise to longing for the icon. Defects in the globalization are shown by Russian thinkers in the space not in the time, their ontology is important, not an evolution. Therefore globalization which has historical features, however for her ontology is from time immemorial unchanging.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 97-112
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Place of the Romani Language and Culture in Poland: Questionnaire Based Insights
Autorzy:
Bloch-Rozmej, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791058.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język romski
kultura
historia
stereotypy
wielokulturowość
Romani
culture
language
attitudes
stereotypes
Opis:
Miejsce języka i kultury Romów w Polsce. Spostrzeżenia na bazie ankiety Celem artykułu jest prezentacja najważniejszych informacji dotyczących kultury Romów i języka romskiego w Polsce. Przedstawiona analiza oparta jest na wynikach ankiety przeprowadzonej przez autorkę wśród Polaków posiadających konto na Facebooku. Opis badania poprzedza wnikliwa dyskusja najistotniejszych elementów kultury romskiej oraz wydarzeń historycznych, które ukształtowały współczesne oblicze tej społeczności. Artykuł zawiera także charakterystykę języka romskiego, który bardzo różni się od polszczyzny. Celem przeprowadzonego badania było określenie stosunku Polaków do Romów, ich języka i kultury, odkrycie popularnych stereotypów, które funkcjonują w społeczeństwie polskim oraz próba odkrycia ich źródeł. Wiedza ta może bowiem w istotny sposób pomóc w budowaniu pozytywnych relacji między Polakami i Romami.
This article presents an overview of the Romani culture and language in Poland and discusses the results of the Romani-related research in the form of an online questionnaire addressed to Poles. The first opening sections of the paper constitute an introduction into the world of Roms—their history, lifestyle and major elements of culture. We also include a brief description of Romani which, as an Indo-Aryan language, is very different from Polish. The aim of the research we describe was to determine the prevalent attitudes of Poles towards the Romani community and discover how much Polish people know about Roms. It was also our intention to identify the existing stereotypes of Gypsies and their possible sources. We hope that our research findings will support endeavors to improve Polish-Romani relations and abolish the stereotypes that upset the peaceful cohabitation of the two communities. We also subscribe to the view that cultural diversity should be both protected and popularized as it contributes to the cultural heritage of Europe.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 11; 37-63
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opisy posągów (Andriantopoiika) w nowo odkrytych epigramach Posejdipposa
Presentation of Statues (Andriantopoiika) in the New Posidippus
Autorzy:
Danielweicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127722.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
poezja grecka
kultura hellenistyczna
epigram
Posejdippos
ancient Greek poetry
Hellenistic culture
Posidippus
Opis:
Posidippus’ Andriantopoiika (epigrams 62-70 Austin-Bastianini), in accordance with their subject heading, deal with statue-making. Nearly every epigram contains phrases alluding to sculpting. One of the poet’s chief concerns was to show the criteria of the perfect art. The section begins with a direct appeal to sculptors to imitate ‘these works’ (probably those presented by Posidippus in the cluster that follows) and to leave aside ‘ancient rules for larger-than-lifesize statues’. In one poem (63) the poet proclaims a ‘canon of truth’, i.e. of realism, as the desirable style of sculpture. Miniaturism and polish are also highly valued. Although Posidippus praises other masters too — including older ones — the precedence is given to Lysippus, the favourite sculptor of Alexander whose presumed lawful successors were the Ptolemies. The section as a whole certainly gives a valuable clue to the principles of Hellenistic art. Most of these poems can be classified as ekphrastic. Their form and underlying conception prove that Posidippus had an ambition to create a varied type of ekphrasis, in its content considerably independent of the described work of art. In the Andriantopoiika, the poet inserts, among other things, a historical comment (68), an anecdote (66), and literary allusions (64). His formal addressees include the spectator (64, 67), the artist who created a given work of art (65), and even the work or its elements themselves (64). However, it is always the reader who remains the intended addressee of each poem. The poet neither simply presents the sculptures nor states the plain facts connected with them. His epigrams serve specific ideological purposes, as they promote the cultural policy of the Ptolemies, consciously adopting the aesthetic preferences of Alexander.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 3; 119-129
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W niewoli u Kościeja Nieśmiertelnego albo „samotność silnych kobiet”: studium treści rosyjskiej bajki „Maria Moriewna”
Enslaved by Koshchey the Immortal, or “the Loneliness of the Strong Women”: the Universal Wisdom of Russian Tale
Autorzy:
Abassy, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790722.pdf
Data publikacji:
2020-08-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bajka rosyjska
feminizm
kultura
rytuały inicjacyjne
Russian tale
feminism
culture
initiation rituals
Opis:
Przedmiotem analiz artykułu jest wzajemna zależność kobiety i mężczyzny w cyklu przemiany: od samotności do związku małżeńskiego. Za punkt odniesienia posłużyła postać Kościeja Nieśmiertelnego, podstawowego zaś materiału źródłowego dostarczyły teksty kultury, w których Kościej się pojawia. Centrum rozważań stanowi „silna kobieta”, utożsamiana z archetypem wojowniczki. Za reprezentatywną postać przyjęto Marię Moriewnę z bajki o tym samym tytule. Postawiono następujące hipotezy badawcze:1. Kobieca tęsknota za mężczyzną stanowi swoistego rodzaju „zew”, prowokujący pojawienie się antagonisty – Kościeja.2. „Silna kobieta” ma niektóre z cech Kościeja: gotowość do walki i bezpośredniej konfrontacji, umiejętność polegania na sobie, brak litości dla pokonanych.3. Właściwym partnerem „silnej kobiety” jest mężczyzna „dobry i głupi”. Analizy odsłoniły binarne pary zachowań kobiety i mężczyzny, konieczne do tego, by cykl rozwoju obydwojga się dopełnił: czekanie Marii Moriewny i brak pośpiechu ze strony Iwana, prośba o radę kierowana przez Iwana do Baby Jagi i poznawanie sekretu Kościeja przez Marię, budowanie siły u Iwana i rezygnacja z siły u Marii. Wysnute wnioski odsłoniły dalsze perspektywy badawcze, takie jak:– Analiza fenomenu samotności „silnej kobiety”, zniewolonej przez cechy reprezentowane archetypową postacią Kościeja, w ujęciu filozoficznym i namysł nad wertykalnym kierunkiem ludzkich dążeń.– Porównanie treści bajek jako utworów literackich z treściami filmów fabularnych, z naciskiem na formę przekazu i typ relacji między nadawcą a odbiorcą.
Koshchey the Immortal, one of main personages of Russian tales, is a negative character. Nevertheless, he plays a positive role in the heroes’ journey in life. In this paper, special attention is devoted to female heroes. The following hypotheses are presented:1. A woman’s yearning for a man constitutes the type of situation in which Koshchey the Immortal appears. It is the kind of call that provokes the antagonist to appear.2. A strong woman is the one who carries some of the Koshchey’s qualities within her, such as an eagerness to fight and for face-to-face confrontations. She often represents a warrior type.3. A simple but good man is the ideal partner for the woman who gets enslaved by Koshchey. Two kinds of enslavement are distinguished: that in which she is physically taken, and that where she carries Koshchey “inside of her” and manifests this in her behaviour. A woman alone is not able to break free.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 21-36
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykalne wyznaczniki różnic kulturowo społecznych w recenzjach filmowych Zygmunta Kałużyńskiego
Lexical Determinants of Cultural-Social Differences in Zygmunt Kałużyński’s Film Reviews
Autorzy:
Filip, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1774090.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analiza leksykalna
krytyka
kultura
recenzja filmowa
lexical analysis
criticism
culture
film review
Opis:
Podstawę materiałową artykułu tworzy zbiór recenzji filmowych Zygmunta Kałużyńskiego pt. Kanon królewski. Jego 50 ulubionych filmów (2005), wcześniej publikowanych na łamach czasopisma „Polityka”. Dzięki krytycznej analizie dzieła medialnego dziennikarz filmowy – autor recenzji odgrywa rolę rekonstruktora świadomości kulturowej i przewodnika po światowej kinematografii, pośrednicząc w odbiorze filmu. Nadrzędnym pojęciem zastosowanym do porządkowania i opisu materiału przykładowego jest różnica odniesiona do przyjętych za Jadwigą Puzyniną użyć leksemu kultura jako: 1) specyficznych dla danej społeczności w określonej epoce dominant życia duchowego i społecznego; 2) przejawów działalności znakotwórczej; 3) zachowań grup społecznych i warunkujących je norm. Kulturowa opozycja my – oni jest w tekstach Zygmunta Kałużyńskiego konkretyzowana za pomocą wyrażeń syntaktycznych implikujących przynależność do grupy społecznej lub/i narodowej, zwłaszcza wówczas, gdy różnice wyjaśniane przez krytyka ukazują rodzime opóźnienia kulturowe w stosunku do Zachodu. W przypadku prezentowania specyfiki i wkładu polskiej sztuki filmowej do światowej kinematografii – stosowane są leksemy wprost identyfikujące narodowość.
The material basis of this article is the selection of Zygmunt Kałużyński’s film reviews titled Kanon królewski. Jego 50 ulubionych filmów (‘Royal Cannon. His 50 Favourite Movies’) (2005), previously published in the weekly magazine Polityka. Thanks to this critical analysis of media works, this film journalist-cum-reviewer plays the role of a re-constructor of cultural awareness and a guide through world cinematography, acting as an intermediary in the reception of films. The principal notion used for ordering and describing the sample material in this article is the difference in the usage of the lexeme culture, based on the definition by Jadwiga Puzyna, namely: 1) the specific dominant aspects of spiritual and cultural life for a whole society in a given era; 2) acts in the semiotic space; 3) the behaviours of certain social groups and the norms that determine them. The cultural us–them opposition is, in Zygmunt Kałużyński’s texts, specified by using syntactic expressions that imply the belonging to a social and/or national group, especially when the differences explained by the critic present native cultural delays in comparison to the West. In the case of presenting the specifics and the contribution of Polish culture to world cinematography, lexemes that directly identify nationality are used.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 23-37
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Каталіцкі фактар у развіцці й фармаванні беларускай культуры ў XIX ст
The influence of the Catholic religion on the development and formation of the Belarusian culture in nineteenth century
Wpływ religii katolickiej na rozwój i formowanie się kultury białoruskiej XIX wieku
Autorzy:
Tratsyak, Yanka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953549.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół katolicki
katechizm
kultura narodowa
religia
Catholic Church
catechism
national culture
religion
Opis:
W niniejszym artykule ukazany został wpływ religii katolickiej na rozwój kultury XIX wieku na Białorusi. Ważną rolę w tym procesie odegrali księża katoliccy, a także ukazujące się w tym czasie publikacje katolickie, zwłaszcza katechizmy, pisane w całości bądź częściowo w języku białoruskim. Najwięcej miejsca autor poświęca jednakże działalności literackiej pisarzy polsko-białoruskich wyznania katolickiego, którzy - jak twierdzi - mieli największy wpływ na kształtowanie się i rozwój kultury narodowej w wieku XIX i na początku wieku XX, a także w dużej mierze wyznaczyli drogę nowym pokoleniom pisarzy i poetów białoruskich.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 43-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Place and Role of Sino-Confucian Culture and Confucianism in World History according to Liang Shuming’s Thought on Life and Culture
Miejsce i rola kultury sino-konfucjańskiej i konfucjanizmu w historii świata według myśli Lianga Shuminga o życiu i kulturze
Autorzy:
Wesołowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341785.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Liang Shuming
życie
kultura
konfucjanizm
historia świata
life
culture
Confucianism
world history
Opis:
Liang Shuming’s understanding of Chinese culture, which he conceived of as Sino-Confucian culture, and his understanding of Confucianism differ from the common and familiar understandings in the sinological academic world. It seems that the best way to understand Liang Shuming and his thoughts is in terms of his search for an authentic existence. In his scheme of three modes of world cultures (Western-pragmatic culture, Sino-(Taizhou 泰州-)Confucian culture, and Indo-(weishi-)Buddhist culture) and their historical succession (as given above), the conviction of Liang Shuming was that the imminent future mode of world culture would be that of the Sino-Confucian cultural attitude. He even prophesied that in the nearest future the emotion of love in its particular form as love between a man and a woman would be the greatest and the most formidable problem of this period, i.e. the period of the second domain of a conditional availability or non-availability of the object of desire, that is, of another mind or the will of another person. This domain is called by Liang Shuming the realm of human relationships, or a social problem for the solution of which Sino-(Taizhou-)Confucian culture is responsible. The author concentrates on the place and role of Liang Shuming’s understanding of Confucianism in his scheme of world history.
Pojmowanie kultury chińskiej przez Lianga Shuminga, którą uważał ją za kulturę sino-konfucjańską, oraz jego rozumienie konfucjanizmu różnią się od potocznych i znanych w świecie akademickim. W poszukiwaniu autentycznej egzystencji, w schemacie trzech rodzajów kultur świata (kultura zachodnio-pragmatyczna, kultura sino-(Taizhou 泰州-)konfucjańska i kultura indo-(weishi-)buddyjska) oraz ich historycznej sukcesji, Liang Shumin żywił przekonanie, że przyszłym modelem kultury światowej będzie ta sino-konfucjańska, a nawet przepowiedział, że w najbliższej przyszłości emocja miłości w jej szczególnej formie jako miłość między mężczyzną a kobietą byłaby największym i najstraszniejszym problemem tego okresu, tj. okresu drugiej domeny warunkowej dostępności lub niedostępności przedmiotu pożądania, czyli innego umysłu lub woli drugiego człowieka. Tę dziedzinę Liang Shuming nazywa sferą relacji międzyludzkich, czyli problemem społecznym, za którego rozwiązanie odpowiada kultura chińsko-(Taizhou 泰州-)konfucjańska. Autor koncentruje się na miejscu i roli konfucjanizmu, w rozumienia Lianga Shuminga, w Shuminga schemacie historii świata.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 9; 27-57
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taal, cultuur en vertaling: Een semiotische benadering
Language, culture, and translation: A semiotic approach
Autorzy:
Beheydt, Ludo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806755.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przetłumaczalność; teoria semiotyczna; semioza; przekład semiotyczny; kultura
translatability; semiotic theory; semiosis; semiotranslation; culture
Opis:
Język, kultura i tłumaczenie: Podejście semiotyczne Dylemat dotyczący tłumaczenia elementów kulturowych i związku między słowem a obrazem w tekstach multimodalnych doprowadził do wyboru semiotycznej teorii tłumaczeniowej. W podejściu semiotycznym kultura postrzegana jest jako sieć znaków, w której teksty stanowią wbudowany podsystem. W sensie semiotycznym tłumaczenie jest przede wszystkim przeniesieniem artefaktu kulturowego do innego kulturowego systemu znaków. Niestety ta uproszczona wizja nie traktuje tłumacza jako aktywnego pośrednika. Charles Sanders Pierce słusznie wprowadził reprezentację triady znaku (1985, 5), gdzie odpowiednią rolę przyznaje się tłumaczowi, który tłumaczy znak na inny system znaków, aby stworzyć stałą mobilność kulturową. Z semiotycznego punktu widzenia tłumaczenie jest aktem tworzenia tożsamości kulturowej. Semioza może być przeprowadzona w ramach egzotyzacji lub naturalizacji, pozostaje ona jednak nieodwracalnym procesem jednokierunkowym. Ostatecznie tłumaczenie jest międzykulturową konstrukcją symbiotyczną. Taal, cultuur en vertaling: Een semiotische benadering Het dilemma omtrent de vertaling van culturele elementen en de relatie tussen woord en beeld in plurimodale teksten leidde tot de keuze voor een semiotische vertaaltheorie. In een semiotische benadering wordt cultuur beschouwd als een web van tekens waarin teksten een ingebed subsysteem zijn. In semiotische zin is vertalen vooral het overbrengen van een cultureel artefact naar een ander cultureel tekensysteem. Helaas negeert deze vereenvoudigde visie de vertaler als een actieve bemiddelaar. Charles Sanders Pierce (1985, 5) heeft terecht een triadische tekenvoorstelling geïntroduceerd, waarin een adequate rol wordt toegekend aan de vertaler die het teken vertaalt in een ander tekensysteem, zodat een permanente culturele mobiliteit wordt gecreëerd. Semiotisch gezien is vertalen een daad van culturele identiteitsvorming. De semiose kan exotiserend of naturaliserend worden uitgevoerd, maar het blijft een onomkeerbaar eenrichtingsproces. Uiteindelijk is de vertaling een interculturele symbiotische constructie.
The dilemma with translation of cultural elements and with the relation of word and image in plurimodal texts, led to the choice of a semiotic theory of translation. In a semiotic approach culture is considered as a web of signs in which texts are an embedded subsystem. Semiotically, translation is primarily the transmission of a cultural artefact into another cultural system of signs. Unfortunately, this simplified vision ignores the translator as an active interface. Charles Sanders Pierce had rightly introduced a triadic sign representation (1985, 5) in which an adequate role is attributed to the translator who translates the sign into another system of signs, thus creating permanent cultural mobility. Semiotically, translation is an act of cultural identity formation. Semiosis may be executed exoticisingly or naturalisingly, but it remains an irreversible unidirectional process. Ultimately, a translation is an intercultural symbiotic construction.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 155-167
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies