Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ": Lublin" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 61
Tytuł:
Pałac czy dwór? Na Czechowie czy na Czechówce? Glossa do rozważań o krajobrazie kulturowym północno-zachodniej części historycznego Lublina
A palace or a manor? In the Czechów district or on the Czechówka river? A gloss to the debate over the cultural landscape of the north-western part of historical Lublin
Autorzy:
Chachaj, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798739.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin; Czechówka; Czechów; dwór; pałac
Lublin; Czechówka; Czechów; manor; palace
Opis:
Artykuł jest odpowiedzią na publikację M. Dudkiewicz, W. Durlaka i M. Dąbskiego dotyczącą nieistniejącego obiektu zwanego dworem lub pałacem, który istniał w epoce nowożytnej w północno-zachodniej części Lublina, na skraju płaskowyżu rozciągającego się na północ od doliny rzeki Czechówki. Ponieważ artykuł zawiera zasadnicze błędy merytoryczne, w tekście podjęto także próbę przedstawienia zmian własnościowych terenu, na którym dwór istniał, oraz określenia jego dokładniejszego położenia. Postulatem do dalszych badań pozostaje przede wszystkim analiza architektoniczna budowli, która już w 2. poł. XVIII wieku popadła w ruinę.
The article is a response to the publication of M. Dudkiewicz, W. Durlak and M. Dąbski concerning a non-existent object called a manor or palace that existed in the modern era in the north-western part of Lublin on the edge of a plateau extending northwards from the Czechówka river valley. Since the previous article contains substantive factual errors, this text also attempts to show the ownership changes of the area where the manor existed, and specify its more precise location. The postulate for further research remains primarily the architectural analysis of the building, which in the second half of the 18th century was in an advanced state of decay.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 4; 165-190
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany formy lubelskiego ratusza w świetle ineditów architektonicznych Dominika Merlini z r. 1781
Autorzy:
Morelowski, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1969141.pdf
Data publikacji:
1949
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin
ratusz lubelski
Dominik Merlinie
Opis:
Dotychczasowe próby naszkicowania dziejów formy tego gmachu, pięknego a kryjącego wiele osobliwych zagadek, opierać się musiały z konieczności na nie dość obszernych i szczegółowych przekazach piśmiennych i na zaledwie paru dawnych wyobrażeniach plastycznych, nie ukazujących go oku badaczy w sposób dostatecznie jasny i ścisły. Podając tu nieznane dotąd historykom sztuki materiały rysunkowe ręki znakomitej, zajmiemy się szczegółowszym ich rozbiorem i porównaniem ich wymowy z tym, co dotąd w literaturze wyśledzić zdołano. Rzucą one niemało światła nowego. Zastrzegamy się jednak przy tym, że praca niniejsza nie pretenduje wcale do wyczerpania obszerniejszego tematu, jakim by było wyświetlenie wszystkich problemów związanych z zachowanymi murami, kształtami i ozdobami tej ważnej, historycznej budowli.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1949, 1; 247-269
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Burmistrzowie miast prywatnych województwa (guberni) lubelskiego w latach 1815-1867
Mayors of Private Towns in the Lublin Province (Guberniya) in the Years 1815-1867
Autorzy:
Sadurski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953887.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
burmistrz
województwo lubelskie
gubernia lubelska
miasta
miasta prywatne
mayor
Lublin Province
Lublin Guberniya
towns
private towns
Opis:
The work is based on archival materials produced by the local Government offices in the Lublin Province (Guberniya), kept in the State Registers in Lublin. They are personal records of the Mayors. Three Register sets were searched (the Commission of the Lublin Province 1816-1837, the Government of the Lublin Guberniya I 1837-1866, and the Government of the Lublin Guberniya 1867-1918) that are inherited from the State Administration offices. The group of officials called “Mayors of private towns in the Lublin Province (Guberniya) in the years 1815-1867” was constituted by 225 people altogether. In the administration hierarchy the mayor was a town official subjected to the district (obwód) Commissary, and when the districts were cancelled in 1842 – to the head of the powiat (the smallest administrative division). Each clerk who wanted to hold the office, had to pass the examination run by the Provincial Commission. On the basis of the mayors' personal records we can state that only 10% of them passed the exam required by the law, although the system of examinations was binding up to 1859. The range of the mayor's competences was very broad and concerned three main fields: administration, police and the fiscal matters. We also find that he very often fulfilled the functions of the trade controller. On the basis of source materials we can state that apart from the period 1815-1822 there are no longer pauses or vacancies in the office of the mayor in private towns in the Lublin Province (Guberniya).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 2; 123-143
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura rosyjska w prasie lubelskiej początku XX wieku
Russian literature in the Lublin press of the beginning of the 20th century
Русская литература в люблинской прессе начала XX века
Autorzy:
Orłowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887694.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polsko-rosyjskie stosunki literackie
prasa lubelska
literatura rosyjska w prasie lubelskiej
prasa lubelska o Lwie Tołstoju
lubelscy tłumacze literatury rosyjskiej
Polish-Russian literary relations
Lublin press
Russian literature in the Lublin press
Lublin press on Leo Tolstoy
Lublin translators of the Russian literature
Opis:
Lubelskie środowisko kulturalne w XIX wieku nie odgrywało właściwie żadnej roli w rozwoju polsko-rosyjskich stosunków literackich. Sytuacja ta uległa zmianie po roku 1905, kiedy iw Europie, i wśród Polaków wzrosło zainteresowanie literaturą rosyjską, której wysoki poziom artystyczny już wcześniej zdobył duże uznanie w świecie. Po roku 1905 złagodzono w Królestwie Polskim cenzurę rosyjską, łatwiej było już wtedy wydawać polską prasę i organizować towarzystwa kulturalne i oświatowe. W prasie lubelskiej, szczególnie w dzienniku „Kurier”, publikowano przekłady literatury rosyjskiej, teatr lubelski zaczął wystawiać dramaty autorów rosyjskich – Gogola, Tołstoja, Gorkiego, Czechowa i Andriejewa. W lubelskim środowisku duże zainteresowanie budziła rosyjska proza początku XX wieku (Czechow, Gorki, Sołogub, Andriejew), natomiast nie cieszyła się tu uznaniem ówczesna poezja rosyjska. Najbardziej popularnym pisarzem rosyjskim w prasie lubelskiej okazał się Lew Tołstoj. Polacy doceniali bowiem jego życzliwy stosunek do sprawy polskiej i krytycyzm wobec despotyzmu władz carskich.
The article concerns three out of many issues connected with the medieval history of Lublin, which are closely intertwined with the Ruthenian matters. The text, among other things, focuses on bringing to Lublin the relics of the True Cross, erecting in the city the tower by Daniel, the Prince of Galicia-Volhynia, as well as tracing the Chapel of the Holy Trinity’s origins. As an attempt to present the current views on the matter in question, the article begins with the presentation of the sources, then provides the outline of the state of research, and finally concludes with the hypotheses suggesting the clarification of any doubts concerning the subject of the article
Культурня среда Люблина в XIX веке не имела по-настоящему никакого значения вразвитии польско-русских литературных отношений. Ситуация изменилась после 1905 года, когда в Европе и среди поляков увеличился интерес к русской литературе, которая, благодаря высокому художественному уровню, еще раньше пользовалась мировым признанием. После 1905 года в Польском Королевстве облегчили цензуру, что дало возможность издавать польскую прессу и организовать культурные и просветительские общества. Влюблинской прессе, в особенности в газете «Курьер», публиковались переводы срусской литературы, в люблинском театре ставились драмы русских авторов – Гоголя, Толстого, Горького, Чехова и Андреева. Люблинская среда прежде всего очень интересовалась русской прозой начала XX века (Чехов, Горький, Сологуб, Андреев), в отличие от тогдашней русской поэзии. Самым популярным русским писателем в люблинской периодике стал Лев Толстой. Поляки одобрили по крайней мере его доброжелательное отношение к польским вопросам икритику деспотизма царских властей.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 77-90
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół po-jezuicki w Lublinie na tle problematyki architektury baroku
Autorzy:
Maśliński, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119643.pdf
Data publikacji:
1951
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
barok
architektura baroku
Lublin
kościół pojezuicki w Lublinie
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1951, 2-3; 269-307
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lublin u progu XX wieku - uwarunkowania i kierunki rozwoju urbanistycznego
Lublin on the threshold of 20th century: the conditions and directions of urban development
Autorzy:
Przesmycka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879787.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rozwój urbanistyczny Lublina
urbanistyka
Plan Wielkiego Miasta Lublina
spatial development of Lublin
urban planning
Plan of the Great City of Lublin
Opis:
W artykule przedstawiono uwarunkowania i kierunki przeobrażeń i rozwoju układu urbanistycznego Lublina w okresie od trzeciej ćwierci XIX wieku do końca okresu międzywojennego na tle europejskich i polskich tendencji urbanistycznych. Już w drugiej połowie XIX wieku w strukturze przestrzennej Lublina pojawiły się pierwsze, wyraźne podziały funkcjonalne. Dla Lublina był to czas znaczących przemian przestrzennych, których efektem było ukształtowanie nowego wizerunku miasta. Bardzo widoczny skutek w urbanistycznym rozwoju miasta miał podział administracyjny Lublina z czasów zaboru rosyjskiego na cyrkuły: chrześcijański i żydowski. W pierwszych latach XX wieku nastąpiło zintensyfikowanie procesów urbanizacyjnych. Po odzyskaniu niepodległości opracowano pierwszy wielkomiejski plan urbanistycznego rozwoju miasta. Na decyzje planistyczne tego okresu wpływ miały również tendencje w polskiej i światowej urbanistyce.
The article concerns factors and directions of urban transformations of Lublin between 18751939. This work identifies the process, together with its’ mechanisms, that led the city of Lublin to its modern urban structure and architectural shape. This mechanism was influenced by the city’s political, historical, economic and geographical situation. In the second half of 19th century, first distinct functional divisions appeared in the meta-structure of the city. This period in the history is the time of important urban space transformations, that largely influenced Lublin’s new image. The city’s division into Polish and Jewish districts had an enormous effect on the city’s urban development. In 1877 Lublin Railway Station was established. The new railway became the most important urban development factor. Along its’ lines, in the districts of Kośminek, Bronowice and Za Cukrownią, most of the city’s industry concentrated. New factories were built and the old one’s were relocated from their previous central locations. After the regaining of independence in 1918, Lublin became a well administered city with relatively high levels of industry and population. On the other hand it lacked crucial investments in such fi elds as sewage system, waterworks and electricity. The Mid-war period conscious approach to the city’s planning resulted in an even deeper functional diversification, new housing, industrial and recreational spaces were created. The communication system was being improved as well as the street system throughout the city. Consequently this resulted in setting the direction for future urban development. The urban development of the city was a one of ‘complex regulation,’ the city council introduce rules concerning the buildings’ heights and the ways one could build within the city’s administrative boarders. In 1925, following a popular tendency of resolving the urban planning issues, the city council announced a contest for the ‘Plan of the Great City of Lublin.’ In 1926 city’s regulation plans were created in the City’s Planning Office, established solely for this purpose. According to those plans Lublin was to be organized around the two axis, Bystrzyca River and the railway. Two major directions for the city’s development were set: the North-West and the South-East. The South-East was where all the industry and accompanying workers’ housing were to be located along the Bychawska Street. The North-West direction was projected to become the housing and trade district. The development of the city was designed according to the worldwide architectural standards adapted to the local functional needs and topographical conditions. This plan was being realized and improved upon until the beginning of the World War II. Lublin’s urban structure and the development directions initiated during the researched period of time, survive to this day. The identification of the processes and the underlying mechanisms behind the urban evolution of the city should be taken into consideration also today, during the planning of the city’s sustainable development.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 4; 151-169
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanim do Lublina zawitał wielki przemysł – dzieje gospodarcze miasta w epoce międzypowstaniowej (1831-1863). Studium syntetyczne
Before Lublin Entered the Great Industry: The Economic History of the City in the Inter-Uprising Era (1831-1863). Synthetic Study
Autorzy:
Przegaliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791377.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia gospodarcza
Lublin
zabory
economic history
partitions of Poland
Opis:
Niniejszy artykuł, pomyślany jako tekst dwuczęściowy, ma na celu przybliżenie czytelnikom dziejów gospodarczych Lublina w epoce dla Królestwa Polskiego szczególnej: po upadku powstania listopadowego, w okresie nasilającego się paskiewiczowskiego ucisku (1832-1856) i kilku lat odwilży poprzedzających wybuch insurekcji styczniowej. Ówczesny rozwój miasta oraz kondycja przemysłu, rzemiosła i handlu, w zestawieniu z rozkwitem Lublina w epoce postyczniowego półwiecza, były niewątpliwie skromne i niezbyt efektowne. Z tych względów rola tego okresu w dyskusjach o gospodarczych wzlotach grodu nad Bystrzycą bywa niekiedy pomniejszana. Niesłusznie. W epoce międzypowstaniowej miasto rozwijało się wprawdzie umiarkowanie dynamicznie, ale i wówczas dokonywały się przecież ważkie przekształcenia urbanistyczne, nie brakło też innowatorów oraz ciekawych, choć nie zawsze fortunnych inicjatyw przemysłowych, wartych jednak przypomnienia.
This article, conceived as a two-part text, aims to familiarize the Lublin's economic history in the period for the Kingdom of Poland unique: after the fall of the November Uprising, during the period of Paskiewicz's oppression (1832-1856) and a few years preceding the outbreak of the January insurrection. The contemporary development of the city and the condition of its industry, trade and commerce, in comparison with the economic boom of Lublin in the next fifty years were undoubtedly modest and not very effective. For these reasons, the role of this era in discussions about the economic rise of Lublin is being sometimes diminished. Wrongly. In the inter-uprising era the city grew moderately dynamically, but even then there were important urban transformations, innovators and interesting but not always fortunate industrial initiatives as well. It is also worth to mention.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 2; 49-81
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Bekker (Chaim Beker) – żydowski architekt międzywojennego Lublina. In memoriam
Henryk Bekker (Chaim Beker) – A Jewish Architect of Interwar Lublin. In memoriam
Autorzy:
Żywicki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798736.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henryk Bekker; Chaim Beker; biografie architektów; architekci żydowscy; budowle Lublina i Lubelszczyzny; modernizm
Henryk Bekker; Chaim Beker; biographies of architects; Jewish architects; history of architecture; history of Lublin; buildings in Lublin and in Lublin region; modernism
Opis:
Dotychczasowe publikacje charakteryzowały Henryka Bekkera (1886-1942) jako działacza politycznego i samorządowego oraz prezesa Rady Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Lublinie. Natomiast żadna z nich nie omawiała jego działalności na polu budownictwa i architektury. Urodził się w Białymstoku jako Chaim Beker, przypuszczalnie w rodzinie zasymilowanych Żydów, wśród których nierzadkie było „spolszczanie” imion i nazwisk. Najprawdopodobniej z tego właśnie powodu w późniejszych latach swego życia występował jako Henryk Bekker. Od 1906 r. studiował w Monachium, w Königlich Bayerische Technische Hochschule. W 1911 r. uzyskał tytuł inżyniera budowlanego. O jego życiu w kilkunastu następnych latach wiadomo tylko, że ożenił się lublinianką Heleną Zynger i przebywał z nią we wschodniej Ukrainie, gdzie w 1918 r. urodziła się córka Irena. Najprawdopodobniej w początku 1922 r. rodzina Bekkerów przybyła do Lublina i zamieszkała przy ul. Bernardyńskiej 24/3. W Lublinie H. Bekker pracował jako wolno praktykujący inżynier budowlany. Aktualny stan badań pozwala połączyć z jego architektoniczno-budowlaną aktywnością 27 projektów, w większości wykonywanych na zlecenie żydowskich inwestorów. Dotyczą one obiektów o różnej randze, skali wielkości oraz architektonicznej wartości. Realizował je w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Były wśród nich duże kamienice i oficyny mieszkalne, szkoły, łaźnie rytualne, sklepy, warsztaty rzemieślnicze, niewielkie zakłady przemysłowe oraz instalacje wodociągowo-kanalizacyjne. Spośród obiektów wyróżniających się tak skalą wielkości, jak i poziomem architektonicznym należy wymienić obiekty lubelskie, w tym dwa budynki zrealizowane dla żydowskiego Spółdzielczego Stowarzyszenia Mieszkaniowego „Spółdom” (przy ul. Probostwo 19 i Wieniawskiej 6), kamienice czynszowe przy ul. Okopowej 10, Krótkiej 4 i Ogrodowej 19 oraz Dom Pereca. Wymienione obiekty łączyły się z nurtem modernizmu. Ich architekturę charakteryzowało uproszczenie brył, funkcjonalne rozwiązanie wnętrz, a także redukcja dekoracyjnego detalu. Żadna z nich nie odznaczyła się jakąś szczególną awangardowością w zakresie formy czy rozwiązań technicznych, jednak wszystkie przysłużyły się do unowocześnienia architektury międzywojennego Lublina.
The publications to date have characterized Henryk Bekker (1886-1942) as a political and self-government activist and President of the Council of the Jewish Religious Community. None of them has yet discussed his activities in the field of construction and architecture. He was born in Białystok as Chaim Beker, presumably in a family of assimilated Jews who often “Polonized” their first and last names. It is probably for that reason that in the later years of his life he was known as Henryk Bekker. From 1906 he studied in Munich at the Königlich Bayerische Technische Hochschule, where he received a degree of Construction Engineer in 1911. Little is known about his life during the next dozen or so years except that he married a Lublin resident Helena Zynger and stayed with her in eastern Ukraine, where their daughter Irena was born in 1918. Somewhere at the beginning of 1922 the Bekker family came to Lublin and took up their residence at Bernardyńska St. no. 24/3. In Lublin H. Bekker worked as a freelance construction engineer. The current state of research makes it possible to connect his architectural and construction work with 27 construction designs, mostly commissioned by Jewish investors. They comprise buildings of different status, size and architectural value. He executed the projects in Lublin and the Lublin region: these included large tenement houses and tenement annexes, schools, ritual bathhouses, shops, craftsmen’s workshops, small industrial plants and waterworks/sewage installations. Among the buildings distinguished by both the size scale and the architectural level, we should mention the constructions in Lublin, including two buildings built for the Jewish Cooperative Housing Association “Spółdom” (at Probostwo St. no. 19 and Wieniawska St. no. 6), tenement houses at Okopowa St. no. 10, Krótka St. no. 4 and Ogrodowa St. no. 19 and the Perec House. Those buildings were associated with the trend of modernism. Their architecture was characterized by simplified building bodies, functional interior solutions, and reduction of decorative detail. Although none of them displayed any special avant-garde forms or avant-garde technical solutions, they all contributed to the modernization of the architecture of interwar Lublin.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 4; 141-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pałac na Czechowie. Studium z dziejów dawnego krajobrazu kulturowego Lublina
The palace in the Czechów district of Lublin. A study on the history of the old cultural landscape of Lublin
Autorzy:
Dudkiewicz, Margot
Durlak, Wojciech
Dąbski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878381.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin
dzielnica Czechów
fortalicjum
pałac
dwór
District Czechów
fortalice
palace
manor
Opis:
Z 1470 r. pochodzą pierwsze informacje o ufortyfikowanej „kamienicy na Czechowie” i folwarku liczącym 460 ha gruntów oraz młynie. Prawdopodobnie w średniowieczu istniał tu dwór wieżowy, rozbudowany w XVII wieku w założenie obronne. Od XV do XVIII wieku Czechów przechodził w ręce znanych lubelskich rodów szlacheckich – od Konińskich, przez Bychawskich, Ożarowskich do magnackiego rodu Tarłów. Pałac miał doskonałe położenie. Usytuowany był na wzgórzu nad stawem powstałym na rzece Czechówce. W XVIII wieku pałac stopniowo niszczał. W 1877 r. został rozebrany, a na jego miejscu postawiono parterowy dworek. Na początku XX wieku wybudowano, istniejący tu do dziś, kościół Mariawitów. Obecnie nie pozostały żadne ślady po dawnej siedzibie szlacheckiej.
The first information about a fortified “building in Czechów” and a manor farm of 460 hectares, and a mill dates back to 1470. In the Middle Ages, a tower court was likely to exist there, which was rebuilt into a defensive building in the 17th century. From the 15th to the 18th century, Czechów became in turn a property of famous noble families of Lublin, from the Koniński family, through the Bychawski family and the Ożarowski family, to the Tarło magnate family. The palace had a good location. It was situated on a hill above the pond near the Czechówka river. In the 18th century, the building started to decay. In 1877, it was demolished and replaced by a single-storey manor house. At the beginning of the 20th century, the Mariavite Church was built here which exists to this day. At the moment, there is no longer any trace of the former aristocratic residence.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 4; 169-180
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bohaterowie epok w pamięci zbiorowej dwudziestowiecznego Lublina
Heroes of Various Epochs in the Collective Memory of the 20th Century Lublin
Autorzy:
Markowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1934238.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pamięć zbiorowa
Lublin
patroni lubelskich ulic
zmiany nazw ulic
nazwy ulic
collective memory
patrons of Lublin streets
changes in the names of streets
names of streets
Opis:
The beginning of the 20th century brought the world the First World War and the break-up of European powers. It also brought Poland independence, after more than one hundred and twenty years when it had been partitioned between three neighboring empires. A large increase in the number of Lublin's inhabitants, along with the development of the area of the city that followed the increase, caused an increase in the number of newly designed streets. The new lines of communication needed new names. Several, or even several dozen streets came into existence at one time, which favored giving them names connected with history. Additionally, the area of the town increased by absorbing the neighboring villages whose streets already had names. This caused overlapping of the names, which, in turn, made the town authorities solve the problem by giving one of the streets a new name. In the course of the 20th century the political situation in Poland changed, and this influenced the life of Lublin. Each new authority tried to make a sign of its presence in the town by organizing places of collective memory. Names of streets are a special area in the topography of the town, in which historical memory has always been handed down to next generations. The last period when Lublin belonged to the Polish Kingdom, which was part of the Russian Empire, comprises the years 1901-1915. In that time only two streets were given names commemorating important Poles: Frédéric Chopin and Wincenty Pol. Commemorative names started being given in Lublin when the Russian authorities were replaced by Austrian ones at the end of July 1915. The three years of Austrian rule in Lublin brought an increase in the area of the town and new names given to six communication lines. At that time five commemorative names were given in Lublin. In the twenty-year period between the World Wars the number of commemorative names increased from seven in 1918 to seventy-eight just before the outbreak of World War II. In 1919 a special commission was established in the town whose task was to prepare suggestions for changing street names in Lublin. After regaining independence the first changes in the names of Lublin streets were effected in August 1923. Forty-six streets were named or renamed then. In 1923 all the streets that had not had names received ones. The people after whom the streets were named in the period between the two World Wars may be divided into four groups: outstanding Poles, people connected with Lublin, poets and artists; a separate group was constituted by historical events. Among the groups the people who rendered service to the country are most numerous. Giving names to streets that could be ascribed to one of the five groups was especially frequent in the 1930s, when the village Dziesiąta was included into the town, and on both sides of Aleja Racławicka new streets were marked out for houses designed for military officers and civil servants. On the example of a few streets, like Narutowicza Street, Norwida Street or Staszica Street it is easy to see that the changes were also suggested by Lublin inhabitants. After establishing the General Government the Germans gave new names to Lublin streets and squares. They mainly changed those streets names that were connected with the Poles' fight against Germans. During the occupation a total of thirty-three street names were changed, and the remaining ones were translated into German, or the German words Strasse or Gasse were added to the Polish names. New names were given to the streets in the center of the town. Lublin's main square – Plac Litewski – was given the name of the leader of the Third Reich, Adolf Hitler. One of the obvious possibilities of erasing the Polish character of the town was changing the names of those streets that had been named after Poles. In this way the names of nine streets were changed, leaving only Chopin Street under the name of Chopin Strasse. After Lublin was liberated from the German rule in July 1944 the new authorities started changing the names of streets that had been introduced by the German authorities. Between July and November almost all the streets in Lublin were given back their pre-war names. Only three streets were an exception to this rule: Bychawska, Spokojna and Zamojska were renamed to Kunickiego, 22 Lipca and Buczka, respectively. The next changes were to take place in October 1945. On the occasion of the fifth anniversary of establishing the Polish Committee of National Liberation a common meeting was held of the Provincial National Council and the Town National Council. It was then that four socialist activists: Stanisław Dubois, Georgi Dimitrov, Małgorzata Fornalska, Marceli Nowotko, and the hero of socialist labor Wincenty Pstrowski were commemorated. In December 1949, on the occasion of Joseph Stalin's 70th birthday, the Club of Councilmen of the Polish United Workers' Party put forward a proposal concerning commemorating “the Leader of Humanity” by giving the name of Comrade Stalin to Lublin's main square, Plac Litewski. During the extensive change of names effected in March 1951 as many as twenty-one street names connected with the Church were changed. Among the new street names four commemorated heroes of the new political system: Rosa Luxemburg, Hanka Sawicka, Lucjan Szenwald and Ludwik Waryński, and one concerned the Communist ideology: Heroes of Labor Street. In the Stalinist period, in the years 1944-1956, twenty commemorative names that the new system considered right were given to streets. Among them only two did not survive the test of time and disappeared from the town plans in the autumn of 1956. In the Stalinist period people connected with the struggle for independence during the First World War and the Polish-Bolshevik War disappeared from street names for the whole period of the Polish People's Republic. During Władysław Gomułka's rule sixteen commemorative names connected with the workers' movement were given in Lublin. In the center of the town six streets received new names, including one that was newly marked out (Jana Hempla Street). In the decade of Edward Gierek's rule thirteen names connected with the ideology of the Polish People's Republic were given. Most of them commemorated heroes of the Communist Party of Poland. In the first half of the 1970s the country prepared for celebrating the thirtieth anniversary of the PPR. The new housing estate in Kalinowszczyzna was given the status of the Estate of the Thirty Years of the Polish People's Republic. During the last decade of the PPR only two streets were given names connected with the Communist ideology. In 1989 party ideologists who gave new names to streets were replaced by experts. In the period of transformation from the socialist system to the democratic one a special team was established consisting of nine people headed by dr. Mieczysław Buczyński who in 1964 had written a master's dissertation at the Maria Curie-Skłodowska University. The subject of the thesis was the etymology of Lublin street names, and later he also worked on the names of parts of Lublin, as well as on Slavonic geographical names. Despite the systemic transformation and a lot of changes in the names of streets effected in the years 1989-1991, ten heroes of the Communist system have survived as patrons of Lublin streets. Analyzing the plan of Lublin of 2001 we can find thirteen names of streets that because of their ideological meaning would be more adequate for the previous epoch.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 2; 253-284
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybicie się Lublina na niepodległość w listopadzie 1918 roku. Aspekt militarny
Lublin Gains Independence in November 1918. The Military Aspect
Autorzy:
Sobieraj, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953411.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin
Lubelszczyzna
okupacja austriacka
Polska Organizacja Wojskowa (POW)
Polska Siła Zbrojna (PSZ)
rozbrajanie
Lublin region
Austrian occupation
Polish Military Organisation (POW)
Polish Armed Forces (PSZ)
disarmament
Opis:
The territory of the Lublin region at the turn of October and November 1918 was occupied by two countries – Germany (southern Podlasia) and Austria. Lublin was the see of the general Austrian governor. With regard to the military aspect the taking over of power in Lublin was decisive for the recapture of independence in the territory of the Austrian partition. The key role in this action was played by the Polish Military Organisation (Pol. POW), the organisation then in conspiracy, and a battalion of the Polish Armed Forces earlier under German command; the battalion arrived in Lublin in the beginning of November 1918. Soldiers and officers then in the Austrian army had also declared their intention of joining the Polish army; they were released from their oath by virtue of the Austrian head of the armed forces. In the first days of November 1918 the Polish army took over bloodlessly a complete control of Lublin. At that time the Poles from the Austrian army, remaining in the remaining garrisons of Austrian occupation, established Polish authorities with the support of the local cells of POW. In Podlasia the situation was more complicated because Germans were not willing to hand down power in garrisons, despite the fact that war activities had ended in Europe on 11th November 1918. Military clashes, often bloody, erupted (Międzyrzec Podlaski). The eastern administrative units of Podlasia as late as January 1919 came under Polish jurisdiction after the German army had completely evacuated the Ukraine and moved by train from Briest to East Prussia.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 2; 55-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na początku był sklep... Klucz do Lalki, czyli o lubelskich realiach powieści. Dopiski
In the Beginning There was a Shop... A Key to Lalka (The Doll), or on the Lublin Realities of the Novel. Footnotes
Autorzy:
Malik, Jakub A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953776.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bolesław Prus
Lalka
Lublin XIX wieku
powieść realistyczna
przestrzeń w powieści
Lalka (The Doll)
Lublin in the 19th century
realistic novel
space in the novel
Opis:
The article is devoted to the real and to the novel Mincl family – the Lublin merchants and community workers. The author tries to show changes in social-economical reality in the second half of the 19th century, pointing to merchants as a characteristic example of these kinds of reality. The characters of Mincls also serve exemplification of the statement of the way the real “here” is changed into the novel “there”; how a real topographic point (Mincl's shop) becomes the mythical axis mundi. This also makes it possible to compare the realities of the 19th century Lublin and Warsaw with the world of Lalka.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 51-80
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Non turbetur cor vestrum. Ojciec Fabian o „komecie” w 1665 roku na niebie lubelskim widzianej
Non turbetur cor vestrum. Father Fabian about the „comet” seen in the Lublin sky in 1665
Autorzy:
Wojciechowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891906.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Fabian Sierakowski OP
prognostyk
kometa 1665
Lublin XVII w.
kaznodziejstwo barokowe
państwo – ludzkie ciało
prediction
comet 1665
Lublin in the 17th century
Baroque homilies
state – human body
Opis:
The article is devoted to the text of the sermon delivered by the Dominican Fabian Sierakowski on the holiday of Pentecost in Lublin on 24 May 1665; its text was published in the same year. The subject of the sermon was the appearance of a strange light over Lublin on that day, that was defined as a „comet” (a meteor shower?). The phenomenon caused an alarm in the inhabitants of the town who were convinced that the „comet” would bring some disaster to the town. In his „Prediction from the Comet” Fabian Sierakowski shows that the prodigium forecasts happy events – but in the spiritual sense. He bases his prediction on an interpretation of Chapter Two of the Acts of the Apostles (Descent of the Holy Ghost). The text is an interesting example of Baroque homilies. The author sees a parallel between the events that occurred on the day of Quinquagesima Sunday and on the feast of Pentecost in 1665. Sierakowski also refers to the situation of the Polish Republic (Jerzy Lubomirski's rebellion); among others, he presents an analogy between the state and the members of the human body.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 147-167
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamek lubelski w XVI i pierwszej połowie XVII wieku
The Lublin Castle in the 16th Century and in the First Half of the 17th Century
Autorzy:
Jakimińska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953696.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lublin
Zamek
inwentarz
lustracje
castle
inventory of the monuments of the past
Opis:
Obecne budowle wzgórza zamkowego w większości powstały w początku XIX wieku. Do najstarszych związanych z funkcjonowaniem grodu kasztelańskiego należą XIII – wieczna baszta – wieża obronno – mieszkalna i kaplica św. Trójcy, której budowę wiąże się z działalnością Kazimierza Wielkiego. Zamek, wybudowany również przez tego króla, rozbudowany jako rezydencja renesansowa w czasach Zygmunta I Starego i ulegający modernizacjom w kolejnych stuleciach ma znikomą dokumentację ikonograficzną. O wyglądzie w czasach piastowskich można mieć pewną orientację na podstawie zachowanych fundamentów, tylko częściowo odkrytych. Pewne domniemanie o rozkładzie budowli na wzgórzu zamkowym mamy na podstawie ostatnio odkrytego malowidła ściennego w kamienicy Lubomelskich w Rynku. Renesansową sylwetę ukazuje miedzioryt kolorowany zamieszczony w VI księdze dzieła „Civitates orbis terrarum”, wydanej w Kolonii w 1618 roku. Bardziej dokładne informacje o układzie budowli zamkowych, ich połączeniach – funkcjach, częściowo wyposażeniu posiadamy ze źródeł pisanych. Głównym jest inwentarz starostwa lubelskiego, zawierający także inwentarz zamku, sporządzony w 1564 roku. Kolejne zmiany funkcji i niewielkie stosunkowo przebudowy są opisane w dwóch lustracjach starostwa z lat 1602 i 1616. Dzięki tym źródłom jest możliwe poznanie wyglądu zamku w czasach jego świetności. Wynika z analizy tych źródeł, że nie bez powodu cudzoziemcy i przybysze spoza Lublina byli zauroczeni nie tylko położeniem zamku, ale także jego budowlami, wyposażeniem. Ponieważ całkowitą zagładę zamkowi przyniosły wojny połowy XVII wieku, nasze wyobrażenie o jego świetności jest ukształtowane tylko na podstawie źródeł.
The present buildings on the castle hill were erected mostly at the beginning of the 19th century. The 13th century donjon and the Trinity Chapel the building of which is associated with Casimirus the Great belong to the oldest ones, connected with the functions of the castellan’s town. The castle, built by Casimirus, and developed as a Renaissance residence in the times of Sigismund the Old and modernized in the subsequent centuries, has very few iconographie records. We can get some idea of what it looked like in the Piast times on the basis o f the preserved foundations that have only partially been excavated. We can make guesses about the distribution of buildings on the castle hill also basing on the mural that has recently been discovered on a wall in the Lubomelskis’ house in the Lublin Market Square. The Renaissance silhouette of the castle is shown in the co lo red copperplate from the 6th book of “Civitates orbis terrarum ” published in Cologne in 1618. More detailed information about the arrangement of the castle buildings, their connections and functions, and partly also about their furnishing comes from written sources. The main one is the inventory of the Lublin starosty including also the inventory of the castle from 1618. The successive changes of the function and relatively small re constructions are described in the records of two inspections of the starosty of 1602 and 1616. Owing to these sources it is possible to learn about the look of the castle in the period of its splendor. From analysis of these sources it appears that foreigners and other visitors were impressed not only with the position of the castle but also with its buildings and furnishing. Since the wars of the middle of the 17th century completely destroyed the castle our image of its splendor is formed only on the basis of the sources.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 241-254
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urząd do Spraw Wyznań wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wybrane zagadnienia
Bureau for Religious Affairs and Catholic University of Lublin. Selected Issues
Autorzy:
Białecki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806992.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski; Urząd do Spraw Wyznań; PRL; Lublin; komuniści; Kościół rzymskokatolicki
Catholic University of Lublin; Bureau for Religious Affairs; Polish People’s Republic; communists; Roman Catholic Church
Opis:
Urząd do Spraw Wyznań był w latach 1950-1989 jednym z najważniejszych narzędzi, za pomocą których komunistyczne władze realizowały swoją politykę wyznaniową. Rola Urzędu i jego ekspozytur terenowych (w Lublinie Wydziału do spraw Wyznań przy Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, a od maja 1975 r. przy Urzędzie Wojewódzkim) nie ograniczała się do zbierania danych i przygotowywania opracowań o charakterze eksperckim dla władz partyjnych. Do jego zadań należało również podejmowanie decyzji i rozstrzyganie wątpliwości, gdy jakiś organ władzy państwowej, od ministerstwa poczynając, a na miejskiej radzie narodowej kończąc, trafiał w swej aktywności na sprawy związane z zagadnieniami wyznaniowymi. Wtedy Urząd do Spraw Wyznań, czy też jedna z jego terenowych ekspozytur, wydawał opinie, zalecenia, podpowiadał rozwiązania, zatwierdzał. Dodajmy, że swoją działalność Urząd prowadził oczywiście w koordynacji z wieloma innymi organami ówczesnego państwa, będąc w pełni podporządkowany ogólnym dyrektywom płynącym z PZPR. Wszystkie przywołane przed chwilą formy aktywności Urzędu do Spraw Wyznań spełniał w odniesieniu do Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Reasumując, można postawić tezę, że Urząd do Spraw Wyznań okazał się bardzo skutecznym narzędziem kolejnych ekip komunistycznych w realizacji niektórych założeń ich polityki względem KUL-u. Przypomnijmy w tym miejscu, że polityka ta ewoluowała w kolejnych dekadach. O ile w latach 50. i do połowy lat 60. starano się przede wszystkim maksymalnie ograniczyć zakres działania KUL-u, czyniąc z niego uczelnię małą, bez znaczącej kadry akademickiej, prowincjonalną i pozbawioną wydziałów świeckich, to od drugiej połowy lat 60. przyjęto nową taktykę, stawiając przede wszystkim na „lojalizację” kadry akademickiej za cenę pewnego złagodzenia kursu wobec uczelni. Urząd do Spraw Wyznań nie zdołał jednak, pomimo pewnych sukcesów cząstkowych, w pełni zapanować nad kadrą naukową i studentami, o czym świadczą liczne sprawozdania sporządzane przez urzędników zarówno szczebla lokalnego, jak i centralnego w latach 70. i 80.
In 1950-1989, the Religious Denominations Bureau was among the most significant tools by means of which the communist authorities administered their religious policy. The role of the Bureau and its branch offices (in Lublin, branch offices of the Religious Denomination Department at the Presidium of the Provincial National Council and since May 1975, at the Province Office) was not limited to collecting data or developing expert reports submitted before the communist party. The Bureau was also in charge of making decisions and dismissing doubts whenever a state authority, be it a ministry or a municipal national council, investigated cases related to religious matters. In such instances, the Religious Denominations Bureau or its branch office expressed opinions, made recommendations, suggested solutions and approved them. It is worth adding that the Bureau’s operations were coordinated with many other state authorities and fully subordinated to the general directives laid down by the Polish United Workers’ Party. All the above mentioned forms of activity were sustained by the Religious Denominations Bureau in relation with the Catholic University of Lublin (KUL). To sum up: a thesis may be put forward that the Religious Denominations Bureau proved a very effective tool employed by the communist governments pursuing specific assumptions of their policy on the University. This policy evolved in the subsequent decades. While in the 1950s and by the mid-1960s efforts were made predominantly to limit the scope of KUL’s operations as much as it was possible, turning it into a small, parochial university without recognised faculty members or secular departments, in the mid-1960s new tactics were adopted. The emphasis was placed on making the faculty members more “loyal” and lessening the political pressure in return. Despite some partial successes, the Religious Denominations Bureau failed to fully control the faculty members or the students as testified in the numerous reports drawn by the officials on the local and central levels in the 1970s and 1980s.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 9-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 61

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies