Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "symbolism," wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Symbolika herbu Sokola
Symbolism of the Sokola Coat of Arms
Autorzy:
Gapski, Marcin H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944897.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
herb Sokola
heraldyka
symbolika
niedźwiedź
dzik
Sokola coat of arms
heraldry
symbolism
bear
wild boar
Opis:
The wild boar and the bear have been present in people's beliefs and customs from time immemorial. This was the case both with beliefs of representatives of folk culture – e.g. peasants in Byelorussia or shepherds in Silesia – and with recipients of high-brow and sophisticated chronicles written by medieval historians. The boar and the bear lived side by side, and this common presence – both the real one, connected with their similar habitats, and the proximity in the sphere of material and spiritual culture – could lead to the features of both these animals merging in one image, that is in the Sokola coat of arms, in which one can see a half-boar and half-bear.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 2; 21-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sound Symbolism and Meaning Patterns: The Case of Hungarian Verbs
Autorzy:
Dimény, Hajnalka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803888.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
symbolizm językowy; schematy dźwiękowe; układy znaczeń; intensywność; liczba sylab
sound symbolism; sound schema; meaning patterns; intensity; number of syllables
Opis:
Symbolizm dźwiękowy i układy znaczeń — przypadek czasowników węgierskich „Onomatopeje nie są organiczną częścią systemu językowego” – stwierdza de Saussure w Kursie językoznawstwa ogólnego. „Ponadto – dodaje – ich liczba jest znacznie mniejsza niż zwykło się przyjmować” (Saussure 1959, 69). W rezultacie powyższego stwierdzenia, językoznawstwo nie poświęciło wiele uwagi onomatopejom. Niniejszy artykuł demonstruje, iż onomatopeje mogą posłużyć jako punkt wyjścia dla innowacyjnych badań nad podstawowymi zjawiskami językoznawczymi. Ponadto celem artykułu jest zaprezentowanie podejścia do systemu językowego, który nie wyklucza onomatopei, ale traktuje je jako swój podstawowy element. Punktem wyjścia dla badania była grupa węgierskich czasowników o ekspresywnym wydźwięku i znaczeniu. W przypadku onomatopeicznych czasowników możemy zauważyć podobieństwo między ich znaczeniem a formą. Ta cecha odróżnia je od innych motywowanych czasowników, których niearbitralność można zauważyć jedynie w zestawieniu z innymi czasownikami o podobnej formie i znaczeniu. Od początku XX wieku węgierscy gramatycy uznawali te dwie grupy czasowników za odmienne, lecz wzajemnie powiązane. Mimo to w każdym z wymienionych przypadków związek między formą dźwiękową a znaczeniem jest inny, ich zaś miejsce w systemie gramatycznym nadal nie zostało dookreślone. Analizowane czasowniki należą do grupy niedającej się w prosty sposób włączyć do istniejących opisów morfologicznych języka. Jeżeli przyjmiemy podejście odmienne od klasycznego językoznawstwa propagowanego przez F. de Saussure’a, zauważymy, że istniejące systemy gramatyczne nie są jedynymi, które można zastosować przy badaniu onomatopei. Artykuł prezentuje korelację między takimi elementami budowy czasownika, jak liczba sylab, końcówka, struktura dźwiękowa oraz znaczenie. Zaprezentowane reguły, podobnie jak omawiane czasowniki, które posłużyły do ich sformułowania, mogą być opisane jedynie w ramach nietradycyjnych podejść do morfologii.
“Onomatopoeic formations are never organic elements of a linguistic system,” appears in Saussure’s General linguistics, “besides, their number is much smaller than is generally supposed”, he adds (Saussure 1959, 69). Consequently, these linguistic elements have been neglected ever since then in linguistic studies. In my paper, I would like to show that these elements can lead us to detecting basic linguistic phenomena that have not been studied yet, and to present an approach to a linguistic system that does not exclude onomatopoeic formations, but is based on them. The starting point of my research was the large number of Hungarian verbs with an expressive sonority and meaning. In the case of the onomatopoeic verbs we can see a similarity between meaning and form, but not in the case of other verbs whose sound form is expressive and motivated, but the motivation can only be perceived in the light of other verbs with similar sound form and meaning. Since the beginning of the 20th century, Hungarian grammars have referred to these two groups of verbs as differing, but related to each other. However, the relation between sound form and meaning in the two cases differs, and their place in the grammatical system is still unsettled. It is mainly these verbs that are impossible to fit into the traditional morphologies of language, though not only. If we take on a different approach then the traditional one, we can see that the grammar systems prevailing, are by far not the only ones that seem suitable. I will present correlations between elements of the verb structure like the number of syllables, word-ending, sound structure and word meaning, based on a study of Hungarian verbs. These principles only fit into another kind of morphology than the traditional ones, similarly to the verbs that they are based upon.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 11; 47-57
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Canis lupus familiaris. Symbolika psa w historii, sztuce i literaturze – zarys problematyki
Canis lupus familiaris. The Symbolism of the Dog in History, Art and Literature: An Overview
Autorzy:
Filipek, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787946.pdf
Data publikacji:
2021-05-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pies
kultura
sztuka
malarstwo
literatura
historia
religia
symbolika
dog
culture
art
painting
literature
history
religion
symbolism
Opis:
Pies towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Brał udział w polowaniach, służył jak stróż mienia, pupil do zabaw, dlatego kojarzono go z cechami pozytywnymi, takimi jak wierność, oddanie, czujność, przywiązanie. Przez wieki zyskał szereg odniesień w kulturze i sztuce, mających charakter tak pozytywny, jak i negatywny. Warto zaznaczyć, że jest on, obok kota, tym zwierzęciem, które jest obecne we wszystkich kulturach i wierzeniach od zarania dziejów po dzień dzisiejszy. Już w starożytności zyskał szczególne miejsce na dworze faraonów, a także w panteonie bogów w Egipcie czy pośród bogów greckich, jako ich towarzysz. Był obecny w życiu bogatych i biednych, wykorzystywany do różnorakich celów. Nie dziwi także bogata symbolika biblijna, która, co ciekawe, w Starym Testamencie ma znaczenie negatywne, zastąpione później wykładnią pozytywną w Nowym Testamencie, u Ojców Kościoła i w hagiografii. Pies był zatem nie tylko symbolem wierności, oddania, ofiarności i odwagi, ale też symbolem rozwiązłości, chciwości, zachłanności, wrogości, co ukazano w niniejszym wywodzie, odwołując się do różnych motywów biblijnych i artystycznych. Wierzenia ludowe podkreślają znaczenie psa w gusłach, magii, a nawet leczeniu, prezentując go jako zwierzę niezwykłe. Pojawia się on również w takich sferach, jak heraldyka, numizmatyka, sfragistyka, a także znaczki pocztowe i medale. Dzisiejsza kultura masowa wytworzyła szereg nowych odniesień do psa w filmie, literaturze, komiksie, animacji, łącząc w sobie bogactwo symboliki wypracowane przez wieki, zwłaszcza ikony wierności i oddania.
The dog has accompanied humans ever since the dawn of time. It has taken part in hunting, served as a guardian of property, and as a pet for entertainment. It has been associated with positive qualities such as loyalty, devotion, vigilance and attachment. Over the centuries, it has gained a number of representations in culture and art, both positive and negative. It is worth noting that, besides the cat, it is the only animal which has appeared in all cultures and beliefs from the dawn of time down to the present day. In antiquity, it had already gained a special place in the court of the pharaohs, as well as in the pantheon of the gods in Egypt or among the Greek gods as their companion. It was present in the lives of the rich and the poor, and was used for various purposes. Not surprisingly, the rich biblical symbolism, which, interestingly, in the Old Testament, has negative overtones, was later replaced by positive interpretations in the New Testament, the writings of the Church Fathers, and hagiographies. The dog has thus been not only a symbol of fidelity, devotion, self-sacrifice and courage, but also one of licentiousness, greed and hostility, as is shown in this study, which makes reference to various biblical and artistic themes. Folk beliefs emphasise the importance of the dog in witchcraft, magic and even healing, presenting it as an unusual animal. It is also featured in such spheres as heraldry, numismatics, sphragistics, and on postage stamps and medals. Today’s mass culture has produced a number of new references to the dog in film, literature, comics and animation, all of which combine the wealth of this symbolism developed over the centuries, especially as icons of fidelity and devotion.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 447-470
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbol dziecka w odsłonie spin jako narzędzie polityki i umacniania interesów władzy
Child Symbolism in Spin as a Tool of Politics and Reinforcing Authority
Autorzy:
Strawińska, Anetta B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798641.pdf
Data publikacji:
2019-10-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
manipulacja; kłamstwo; technika spin; marketing polityczny; nowomowa demokratyczna
manipulation; lies; lying; information speculation; media marketing; democratic newspeak; spin techniques; symbolism
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie językowych mechanizmów manipulacji symbolem dziecka w postaci jednej z najniebezpieczniejszych technik fałszowania informacji, tj. spin. Na przestrzeni kilku ostatnich lat w przekazie medialnym obserwujemy nasilającą się, zwłaszcza podczas kampanii wyborczych, mistyfikatorską grę z odbiorcą polegającą na nieetycznym wykorzystywaniu wizerunku dziecka jako narzędzia walki politycznej. Przedmiot szczegółowych analiz stanowi symbol dziecka traktowany przez osoby publiczne jako rekwizyt kompetencji. Dziecko stało się doskonałym opakowaniem informacji o charakterze ideologicznym ucieleśniającym takie wartości, jak: życie, miłość, wolność oraz cechy typu: udane życie rodzinne, poświęcenie, altruizm.
The aim of the article is to present linguistic mechanisms of manipulating the child symbolism in one of the most nefarious fake information techniques – i.e. spin. The threat comes from the fact that deliberate misinformation known as spin focuses not on the means of communication but on the relationship between the speaker and the listener. In recent years we have been observing an increasing media misinformation game unethically abusing the images of children as a tool of political struggle, especially before elections. The subject of analysis in this work is specifically child symbolism used by public persons as a prop for showing competence. The child has become the perfect vector for transmitting ideological messages embodying such values as: life, love, and freedom, as well as qualities such as: satisfying family life, self-sacrifice, altruism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 6; 139-156
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika motywów starotestamentowych w barokowych haftach polskich
The Symbolism of the Old Testament Motifs in the Polish Baroque Embroidery
Autorzy:
Gomuła, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964730.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the period of Baroque the church art drew on the ancient tradition of the Middle Ages which tradition concerned the topographic cycles in which every symbol of Christ’s deed and a scene from His life have been juxtaposed with a corresponding prefigure from the Old Testament. Artistic images of the entire scenes, single figures and objects of devotion from the Old Testament occur in painting, sculpture and above all in artistic craft. The Old Testament compositions appear on liturgical utensils and vessels, they also occur on tapestry and other materials employed to decorate the interior. Embroidery is nothing short of this theme, of which evidence can be found in the preserved buildings, less numerous in Western Europe, but very popular in Poland, though. The theme of the Polish church embroideries is based on the symbols and prefigures found in the texts of the Bible. The embroideries appeared in the beginning of the eighteenth century, and their particular development, along with a broad expansion of the symbolic presentations, took place as late as the second half of that century. In the embroidery of that period there prevail embroideries produced beyond the guild, in religious workshops, far away from the great cultural centers. These provincial works of art, whose technical incompetence and naivety of presentations can be found fault with, bear an emotional expression and profound contents, that is to say, the properties which are often hardly found in the works made accurately by professional craftsmen. The liturgical apparatus kept at the treasury of Jasna Góra belongs to exceptional achievements in this sphere. It consists of a cape, chasuble and two dalmatics made in the years 1720-1725 in the workshop of grey sisters in Mienia in the Podlasie. It comes from the foundation of Michał Krasowski. One can find the embroidered scenes from the Old Testament and symbols adhering to the Person of Christ and the Mother of God also on the set of liturgical vestments kept in Cracow monasteries of discalced Carmelites, Poor Clares, Dominicans as well as on single paraments, most often chasubles, in many churches in Poland. Particularly interesting for our considerations here is the group of embroideries produced in the second half of the eighteenth century in manorial workshops in Krasiczyn and Dukla. The products of these provincial embroidery workshops, which worked under the patronage of Ludwika Potocka − Krasiczyn, née Mniszech, and Amalia Mniszchowa − Dukla, née Brühl. At present they are scattered over various churches and museum in Poland. They show a specific programme as far as their contents are concerned in which instead of the whole scenes and figures from the Old Testament there was introduced a lavish set of symbols which represented the offerings offered in the temple of Jerusalem. They corresponded to the offering made at Mass and to the symbols of Eucharyst. In order to present the offering objects and accessories one employed drawings from various editions of Scripture, among other things, from the so-called Bible of Leopolita. The illustrations which the artists chose were, after some simplification and remodelling, used in embroideries. One can discriminate two main compositional--iconographic schemes in the whole set of embroideries, which adorn liturgical paraments. In one of them one can see well-exposed, in the middle pillars of chasubles, Eucharistic symbols in the form of a chalice with host and a bunch of grapes and sheaves; on both sides there was an abundant choice of the Old Testament offering accessories and utensils as the so-called „bronze sea”, burnt-offering altar, a tablex of the bread of the Presence, the Ark of Covenant and seven-branched lampstand, breastpiece and some small offering utensils like knives, forks and sieves. The above set is presented by the embroideries on chasubles in Krasiczyn, Przemyśl, Kraków, Sandomierz and Kielce. In the second scheme (design) accessories and vessels as used in the Old Testament for offering have been presented in the middle and supplemented by Eucharistic symbols and offering utensils on both sides of chausbles. The central compositional motif is the Ark of Covenant with the tables of the Commandments and a bronze serpent, a vessel with the manna in the form of an ornamented vase, burnt-offering altar, a table of the bread of the Presence and a laver of bronze for washing. The sides contain, however, the motifs of a bunch of grapes and ears of corn, flagons with wine and loaves of bread as well as other small offering dishes. This design is presented by the paraments in Dukla, Przemyśl, Lublin, Kościelec, Trześniów, Kraków and Czarna. The symbolic motifs embodied in embroideries are organised so as to represent the most important elements of offerings offered in the Old Testament, and their choice and arrangements on chasubles, which are the main liturgical vestment during a priest’s celebration of a mass, was supposed to emphasize a particular significance of Eucharyst. Moreover, in order to enhance the decorative effect, there were introduced some baroque ornamental motifs of twigs and shell- and comb-shaped forms taken from the rococo ornamentation of the eighteenth century.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1990, 38, 4; 71-98
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika późnych wierszy lirycznych Juliusza Słowackiego
The Symbolism of Juliusz Słowackis Later Lyrical Poems
Autorzy:
Skubalanka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127801.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Juliusz Słowacki
liryka
symbol
Biblia
lyrics
the Bible
Opis:
It is mainly the religious and patriotic themes of Juliusz Słowacki's later poems that make them imbued with numerous symbols. For the purpose of this analysis, the author assumes a linguistic definition of symbol as a kind of figurative iconic sign, the sign that combines in its meaning the components of concretum and abstractum. During the analysis, she shows the linguistic and stylistic genesis of symbol, their connection with the tradition of the Bible, mainly Psalms, with everyday phraseology. The religious symbols appear in the poetry of various nineteenth-century poets, and some French symbolists (despite semantic indefiniteness proper to this trend), but has not lost their cognitive function. In Słowacki's lyrical poetry has been written in its Genesis conception.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 379-390
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From a Noble Substance to an Imitative Body. The Image and Meaning of Wax Figures in a Votive Offering
Autorzy:
Jagla, Jowita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798729.pdf
Data publikacji:
2019-10-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wax, wax figure, votive offering, iconography, symbolism
Opis:
The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne vol. 62, issue 4 (2014). In a wealth of votive gifts, the wax ones undoubtedly deserve special attention. They were common as early as in the Middle Ages, and they were used until the 20th century. There was a variety of such votive offerings, starting with candles, through lumps of wax, and ending with full-scale wax figures that started being used as a votive gesture at the break of the 13th and 14th centuries in the north of Europe. In the 15th and 16th centuries this custom became popular among the wealthy German, Austrian and Italian noblemen. Making wax votive figures took a lot of skill so they were made by specially qualified artists (in Italy wax figures called Boti were produced by sculptors called Cerajuoli or Fallimagini). Religious orders collaborated with the artists-artisans, undertaking to supply wax, whereas the artisans prepared wooden frames, natural hair, glass eyes, paints, textiles and brocade. In the following centuries, the production of wax figures developed ever more dynamically, especially in the north of Europe, with less skilled wax modellers, artisans and gingerbread makers often being their producers. The latter ones mainly made smaller wax figures, cast or squeezed from two-part concave models (this type of items in their form and type reminded of figures made of gingerbread). Wax votive figures (especially of children aged three to 12) funded in the area of Upper and Lower Franconia (the Bamberg and Würzburg dioceses) from the mid-19th to the mid-20th century are a separate and rather unusual phenomenon. Popularity of this votive offering became stable about 1880, in the years 1900–1910 it reached its climax; and in the 1950s it came to an end. Franconian offerings were always constructed in a similar way: they had wax faces and hands (more rarely feet), and the other members were made of wood, metal and some other padding materials. Dolls were a dominating model for the production of these votes, and that is why, like dolls, they had wigs made of natural hair on their heads, glass eyes and open mouths. A very important role was played by clothing, in which figures were willingly dressed; they were children’s natural, real clothes (girls were often dressed in the First Communion dresses); moreover, the effigies had complete clothing, which means they had genuine underwear, tights, leather shoes. The figures were supplied with rosaries and bouquets held in their hands, and on the heads of girls there were garlands. The figures were put in cabinets and glass cases, sometimes with wallpaper on the back wall, and they had a longer text on the front glass with the name of the child, or possibly of its parents, and the time when the figure was offered. Despite the many features making the Franconian offering deposits different from votive figures from other regions, all these items are joined by a timeless and universal idea, in which—to quote H. Belting—“an artificial body has assumed the religious representation of a living body…”
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 4 Selected Papers in English; 59-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terms between Standardization and the Mental Lexicon
Autorzy:
ten Hacken, Pius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803925.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
terminologia; semantyka prototypu; definicja; konieczne i wystarczające warunki
sound symbolism; sound schema; meaning patterns; intensity; number of syllables
Opis:
Terminy pomiędzy standaryzacją a mentalnym leksykonem Według klasycznej terminologii, odzwierciedlonej w pracach Eugena Wüstera, znaczenie wyrazów powinno być precyzyjne. Kognitywna teoria prototypu stwarza egzystencjalne zagrożenie dla tego podejścia, zakładając istnienie stopniowego przejścia od klarownych przykładów danego pojęcia do jednostek leksykalnych niebędących tegoż pojęcia egzemplifikacją, wykluczając możliwość wytyczenia granicy oddzielającej jedne od drugich. Analiza terminów z różnych dziedzin sugeruje, że powinniśmy rozgraniczyć dwa rodzaje pojęć: terminy w znaczeniu zawężonym (TiNS) oraz terminy wyspecjalizowane. W przypadku terminów wyspecjalizowanych nie jest problemem, że struktura konceptów oparta jest na prototypie. W przypadku TiNS konieczne jest klarowne sformułowanie znaczenia. Uznanie, że terminy w znaczeniu zawężonym są specyficzną grupą pojęć, stawia nas przed pytaniem o ich status jako jednostek językowych. Nie istnieje empiryczna podstawa umożliwiająca stwierdzenie istnienia jakiegoś wyrazu w języku angielskim (czy też w innym języku), ponieważ ani język angielski, ani żadne z angielskich słów nie są empirycznie doświadczalne. Istnieją jako teoretyczne uogólnienia na temat kompetencji mówcy. TiNS są inne. Istnieją jako jednostki abstrakcyjne w ten sam sposób co utwory muzyczne.
Classical terminology, as reflected in the works of Eugen Wüster, assumes that the meaning of terms should be delimited precisely. Prototype theory can be seen as an existential threat to this approach, because it assumes that there is a gradual transition from clear instances of a concept to non-instances, without a natural cut-off point. The discussion of terms from a variety of different domains suggests that we should distinguish two types, called here terms in the narrow sense (TiNS) and specialized vocabulary. For specialized vocabulary, it is not a problem that concepts have a prototype structure. For TiNS, a clear delimitation of the meaning is required. The introduction of TiNS as a special kind of term raises the question of their status as linguistic objects. For a word, there is no purely empirical basis to determine whether it exists as a word of English (or any other language), because neither English as a language nor any of its words are empirical entities. They exist as theoretical generalizations about speakers’ competence. TiNS are different. They are argued to exist as abstract entities in the same way as pieces of music.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 11; 59-77
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Treny od 19 do 1: niedoskonałość i doskonałość
Laments from 19 to 1: Imperfection and Perfection
Autorzy:
Marinelli, Luigi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731481.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Kochanowski
Treny
poezja renesansowa
cykl poetycki
symbolika numerologiczna
Laments
Renaissance poetry
poetic cycle
number symbolism
Opis:
Artykuł stanowi ponowną próbę wyjaśnienia istoty cykliczności Trenów Jana Kochanowskiego w odniesieniu do ich kontekstów interpretacyjnych, w tym zwłaszcza Psałterza Dawidowego. Dokonując swej poetyckiej parafrazy Psalmów, Kochanowski mógł się zetknąć ze średniowieczną tradycją spekulacji symboliczno-arytmetycznej, co według autora dopuszcza możliwość lektury numerologicznej Trenów w ramach idei jedności humanitas / divinitas. Idea ta przybliża cykl żałobny Kochanowskiego zarówno do tradycji orficko-pitagorejskiej, wtopionej w humanistyczny neoplatonizm chrześcijański, jak i do podstawowych w chrześcijaństwie prawd chrystologicznych: w tej perspektywie niedoskonałość liczby 19 prowadzi do doskonałości liczby 1, oddającej prajednię (Giordano Bruno). Autor stara się przy tym udowodnić, że określona kolejność utworów w cyklu (na przykład szczególna pozycja numeru 11) wzmacnia i podbudowuje dramatyzm myśli poety, zmagającego się z osobistą katastrofą.
This article presents a renewed attempt at explaining the cyclical nature of Jan Kochanowski’s Treny [Laments] in relation to their interpretative contexts, in particular that of Psałterz Dawidów [David's Psalter]. When poetically paraphrasing the Psalms, Kochanowski might have come across the medieval tradition of symbolic and arithmetic speculation, which, according to the author of this article, allows for a numerological reading of Treny within the framework of the idea of the humanitas / divinitas unity. This idea brings Kochanowski’s funeral cycle closer to both the Orphic-Pythagorean tradition, blended into a Christian humanist neo-Platonism, and the fundamental Christological truths in Christianity – from this perspective, the imperfection of the number 19 leads to the perfection of the number 1, which reflects the One (Giordano Bruno). At the same time, the author tries to prove that the given sequence of works in the cycle (for example, the special position of the number 11) strengthens and supports the dramatic nature of the thoughts of the poet, who is struggling with a personal tragedy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1; 9-30
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Колесо и крест в Красном Колесе А. И. Солженицына
Koło i krzyż w Czerwonym Kole A. I. Sołżenicyna
Autorzy:
Sheshunova, Svetlana V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954165.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
krzyż
koło
Bóg
zmartwychwstanie
symbolika chrześcijańska
Rosja
wiara
cross
wheel
God
resurrection
Christian symbolism
Russia
faith
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie jednego z najważniejszych dzieł A. Sołżenicyna, tetralogii Czerwone Koło z punktu widzenia symboliki Krzyża i Koła. Wszyscy bohaterowie analizowanego utworu, świadomie bądź podświadomie, stoją przed tym samym dylematem – wyboru krzyża, drogi samounicestwienia w imię miłości Boga i bliźniego. Główną przyczyną katastrofy rewolucji było dla Sołżenicyna to, że większość Rosjan odwracało się od swojego krzyża i pamięci o Bogu. Ważne miejsce w analizowanym utworze zajmuje też symbol Koła. Taką formę przyjmuje upersonifikowane zło. Obraz ognistego Koła odsyła odbiorcę nie tylko do infernalnych motywów literackich i folklorystycznych, ale także do Starego Testamentu (Księga Ezechiela) i tematu Sądu Bożego. Autorka artykułu wiąże poglądy Sołżenicyna z tradycją „demonicznej” interpretacji dziejów Rosji, idącej w głównej mierze od Dostojewskiego i jego obrazów powodzi „zła” i „dobra”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 7; 63-76
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metanalysis and phonaesthesia as sources of secondary initials in Irish
Metanaliza i fonestezja jako źródła spółgłosek inicjalnych w irlandzkim
Autorzy:
Chudak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886407.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język irlandzki
metanaliza
echo-frazy
reduplikacja
reduplikacja rymująca
fonestezja
symbolika dźwiękowa
Irish dialect
metanalysis
echo-phrases
reduplication
phonaesthetics sound symbolism
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie źródeł powstania trzech irlandzkich spółgłosek inicjalnych, których obecność na początku danych wyrazów nie może być uzasadniona etymologicznie. Dyskusja dotyczy segmentów n-, t- i s-. Dowiedziono, że dwie pierwsze samogłoski, poprzez proces metanalizy (Jespersen 1914), zostały błędnie „przeniesione” z końcówki przedimka określającego an, an t- do inicjalnej pozycji następującego po nim słowa. Z kolei spólgłoska s- pełni funkcję fonestemu (Bloomfield 1933), a zatem segmentu wspólnego dla pewnej semantycznie zdefiniowanej grupy wyrazów. Na podstawie przykładów z różnych języków indoeuropejskich wykazano, że spółgłoska s- nadaje wyrazom zwykle koloryt pejoratywny.
The contention of the article is to account for the sources of three non-etymological initial consonants in Irish, i.e. n-, t-, and s-. It is shown that the initial n- and t-, originally belonging to the definite article, attach to vowel-initial words through the process of metanalysis. Non-historical s-, in turn, operates as a phonaestheme, a segment serving an expressive function, identified universally in Indo-European languages as pejorative.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 11; 53-65
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od substancji szlachetnej do ciała imitacyjnego. Obraz i znaczenie figur woskowych w geście wotywnym
From a Noble Substance to an Imitative Body. The Picture and the Meaning of Wax Figures in a Votive Gesture
Autorzy:
Jagla, Jowita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887742.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wosk
figura woskowa
wota
ikonografia
symbolika
wax
wax figure
votive gifts
iconography
symbolism
Opis:
W bogatym zbiorze darów wotywnych na niewątpliwą uwagę zasługują wota woskowe powszechne już od wczesnego średniowiecza i wykorzystywane po wiek XX. Wota te miały dużą różnorodność, począwszy od świec po bryły wosku, aż wreszcie woskowe figury często naturalnych rozmiarów, które zaczęły być wykorzystywane w geście wotywnym na przełomie XIII i XIV wieku na północy Europy. W XV i XVI wieku zwyczaj ten upowszechnił się wśród majętnej szlachty niemieckiej, austriackiej i włoskiej. Wykonanie woskowych figur wotywnych wymagało znacznej wprawy, dlatego wytwarzali je specjalnie wykwalifikowani artyści (we Włoszech figury woskowe zwane Boti wytwarzali twórcy określani mianem Cerajuoli albo Fallimagini), klasztory współpracowały z artystami - rzemieślnikami zobowiązując się dostarczać wosk, natomiast rzemieślnicy przygotowywali materiał, czyli drewniane stelaże, naturalne włosy, szklane oczy, farby, tekstylia i brokat. W kolejnych stuleciach produkcja wotów woskowych rozwijała się coraz prężniej, szczególnie na północy Europy, przy czym wytwórcami powyższych obiektów stawali się często mniej zdolni modelatorzy woskowi, rzemieślnicy i piernikarze. Ci ostatni wykonywali głównie figury woskowe o mniejszych rozmiarach, odlewane bądź wyciskane z dwuczęściowych wklęsłych modeli (ten typ wotów przypominał w swojej formie i ujęciu figury z pierników). Odrębne i dość niezwykłe zjawisko stanowią wotywne figury woskowe (szczególnie dzieci w wieku od trzech do dwunastu lat) fundowane na obszarze Górnej i Dolnej Frankonii (diecezje Bamberg i Wiirzburg) od połowy XIX stulecia do połowy wieku XX. Aktywizacja popularności tego gestu wotywnego okrzepła mniej więcej około 1880 roku, punkt kulminacyjny osiągnął on w latach 1900-1910 i skończył się w latach pięćdziesiątych XX stulecia. Frankońskie wota konstruowano zawsze w podobny sposób: miały one woskowe twarze i dłonie (rzadziej stopy), pozostałe zaś członki wykonywano z drewna, metalu i różnych materiałów wyściełających. Dominującym wzorem dla produkcji owych wotów były lalki, dlatego tak jak lalki miały one na głowach peruki z naturalnych włosów, szklane oczy i otwarte usta. Niezwykle ważną rolę pełniły ubrania, w które odziewano figury, będące naturalnymi, prawdziwymi strojami dzieci (dziewczynki chętnie ubierano w sukienki z pierwszej komunii); co więcej wota te posiadały strój kompletny, a więc ubierano je w autentyczną bieliznę, pończochy, skórzane buciki. Figury ozdabiano różańcami i bukietami kwiatków trzymanych w dłoniach, oraz wiankami na głowach wotów dziewczęcych. Figury ustawiano w szklanych gablotach, witrynach i kasetach wyklejanych niekiedy z tyłu tapetą i podpisywanych na przedniej szybie dłuższym tekstem, który wyjaśniał dane wotantów (imię i nazwisko dziecka, ewentualnie jego rodziców) i czas ofiarowania figury. Mimo wielu cech różniących frankońskie wota od wotywnych figur z innych regionów, wszystkie te obiekty łączy ponadczasowa i ponadterytorialna idea, w której cytując H. Beltinga „sztuczne ciało przejęło religijną reprezentację żywego ciała [...]”.
In a rich arsenal of votive gifts wax ones undoubtedly deserve a special attention. They were common as soon as early Middle Ages and they were used until the 20th century. There was a variety of such votes, starting with candles, through lumps of wax, and ending with full-scale wax figures that started being used as a votive gesture at the break of the 13th and 14th centuries in the north of Europe. In the 15th and 16th centuries this custom became popular among the wealthy German, Austrian and Italian noblemen. Making wax votive figures took a lot of skill so they were made by specially qualified artists (in Italy wax figures called “Boti” were produced by sculptors called “Cerajuoli” or “Fallimagini”). Religious orders collaborated with the artists-artisans, undertaking to supply wax, whereas the artisans prepared wooden frames, natural hair, glass eyes, paints, textiles and brocade. In the next centuries the production of wax votes developed ever more dynamically, especially in the north of Europe, with less skilled wax modelers, artisans and gingerbread bakers often being their producers. The latter ones mainly made smaller wax figures, cast or squeezed from two-part concave models (this type of votes in its form and type reminded of figures made of gingerbread). Wax votive figures (especially of children aged three to twelve) founded at the area of Upper and Lower Franconia (the Bamberg and Würzburg Dioceses) from the middle of the 19th to the middle of the 20th century are a separate and rather unusual phenomenon. Popularity of this votive gesture became stable about 1880, in the years 1900-1910 it reached its climax; and in the 1950s it came to an end. Franconian votes were always constructed in a similar way: they had wax faces and hands (more rarely feet), and the other members were made of wood, metal and some other padding materials. Dolls were a dominating model for the production of these votes, and that is why, like dolls, they had wigs made of natural hair on their heads, glass eyes and open mouths. A very important role was played by clothing, in which figures were willingly dressed; they were children’s natural, real clothes (girls were often dressed in the First Communion dresses); moreover, the votes had complete clothing, which means they had genuine underwear, tights, leather shoes. The figures were supplied with rosaries and bouquets held in their hands, and on the heads of girls there were garlands. The figures were put in cabinets and glass cases, sometimes with wallpaper on the back wall, and they had a longer text on the front glass with the name of the child, or possibly of its parents, and the time when the figure was offered. Despite the many features making the Franconian votes different from votive figures from other regions, all these object are joined by a timeless and universal idea, in which – quoting H. Belting – “an artificial body has assumed the religious representation of a living body (…)”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 4; 89-110
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Духовная эволюция личности в романе Бориса Зайцева Золотой узор
Duchowa ewolucja osobowości w powieści Borysa Zajcewa Złota kanwa
Autorzy:
Kuca, Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945249.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
twórczość emigracyjna
ewolucja duchowa
człowiek religijny
symbolika koloru
sakralizacja czasu i przestrzeni
doświadczenie religijne
emigration literature
spiritual evolution
religious man
symbolism of color
sacralization of time and space
religious experience
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji duchowej głównej bohaterki powieści Borysa Zajcewa Złota kanwa. Analizę utworu poprzedza krótkie rozważanie dotyczące poszukiwań religijnych w twórczości Zajcewa. Przedstawione zostały trzy etapy twórczości pisarza emigracyjnego, po nich zaś dokonano właściwej analizy życia bohaterki, określanej jako symboliczna droga od profanum do sacrum. Przez całą pracę przewija się pojęcie złota kanwa, które ma bezpośredni związek z życiowym szlakiem bohaterki. W artykule ukazano w ujęciu historycznym znaczenie symboliki kolorów żółtego izłotego, które mają bezpośrednie odniesienie do zmian zachodzących w życiu bohaterki. Następnym godnym uwagi zagadnieniem jest symbol krzyża, mający wiele różnych konotacji w kulturze chrześcijańskiej. W interesującym nas utworze symbol ten jest przedstawiony zarówno wizualnie, jak i werbalnie. Analizę krzyża poprzedza krótki rys historyczny, dotyczący jego znaczenia w Imperium Rzymskim. Na uwagę zasługuje sakralizacja czasu i przestrzeni, które zaprezentowano głównie na podstawie teorii Mircea Eliade. Los bohaterki jest swego rodzaju utożsamieniem z Rosją.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 7; 11-25
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja malarstwa Matthiasa Grünewalda (na wybranych przykładach dzieł sztuki XX wieku)
Die Rezeption der Malerei Matthias Grünewalds (in ausgewählten Beispielen aus der Kunst des 20. Jahrhunderts)
Autorzy:
Lippa, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121225.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Matthias Grünewald
Gert Wollheim
Hans Grundig
Werner Tübke
Zbylut Grzywacz
Maciej Bieniasz
Horst Janssen
Arnulf Rainer
recepcja
ekspresjonizm
symbolizm
intertekstualność
Wernem Tübke
reception
expressionism
symbolism
intertekstuality
Opis:
Drei große Grünewald-Ausstellungen, die in Colmar, Karlsruhe und Berlin zwischen Dezember 2007 und Juni 2008 stattfanden, zeigten den Organisatoren und Besuchern erneut, wie zeitgemäß, lebendig und eindrucksvoll die Kunst Grünewalds ist. Obwohl sie aus dem frühen 16. Jahrhundert stammt, bleibt ihre Ausstrahlungskraft immer noch stark und lebhaft. Das Genie der Grünewaldschen Gemälde ist in der symbolisch-expressionistischen Bildsprache eingewurzelt. Aufgrund der rein malerischen Ausdrucksmittel vermag der spätgotische Maler einerseits die schrecklichste Naturalität und Hässlichkeit wiederzugeben, doch anderseits auch die tiefe Atmosphäre des Mystizismus. Diese dualistische Wirkung, die insbesondere in den Kreuzigungsszenen präsent ist, leistete einen Beitrag dazu, dass seine Malerei zur Ikone der Gewalt und Brutalität, aber zugleich der Religiosität und Spiritualität in der Kunst wurde. Eine solche Ikone gehört nicht mehr dem Maler, sondern befindet sich im Besitz der breiten visuellen Kultur und ist tief in den Erinnerungsspeicher vieler Künstler, Kunsttheoretiker und Kunstliebhaber eingeschrieben. Dieser Aufsatz bildet den Versuch einer Präsentation, die darstellt, wie und auf welch unterschiedlichen Gebieten sowohl die Künstler als auch die Interpreten aus der visuellen (hier aufs Grünewalds Werk bezogenen) Kultur schöpfen. Nach Ausführungen zu Grünewalds symbolisch-expressiver Bildsprache werden acht zeitgenössische Werke präsentiert, in denen klare Beziehungen zu seiner Malerei auszumachen sind. Die Interpretation der präsentierten Werke ist jedoch nicht in ihnen allein angelegt, sondern sie entsteht im Laufe eines intertextuellen Perzeptionseffekts, in welchem das Gemälde von Grünewald seine Relevanz behält. Der Sinn eines zeitgenössischen Werkes wird hier also auf der Basis des spätgotischen Werkes Grünewalds konstruiert. So entstanden zwei Interpretationsperspektiven. In der ersten Gruppe sind die sozial und politisch orientierten Bilder von Gert Wollheim, Hans Grundig, Werner Tübke und Maciej Bieniasz anzusiedeln; sie gelten als Werke einer sozial engagierten Kunst, die in einem konkreten politisch-historischen Kontext stehen. Zu der zweiten Gruppe gehören Bilder von Zbylut Grzywacz, Horst Janssen und Arnulf Rainer, also Werke, die einen universalen und überhistorischen Bedeutungssinn tragen.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 56-57, 4; 101-137
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Misterium liturgii czy teatralne imitatio? Liturgiczna perspektywa w badaniach nad średniowiecznymi dramatyzacjami
A Mystery of Liturgy or a Theatrical Imitatio? A Liturgical Perspective in Studies of Medieval Dramatizations
Autorzy:
Skrzydło, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954673.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
interdyscyplinarność
dramatyzowana liturgia
symbolizm
alegoryzm
liturgia a sztuka
ewolucja form teatralnych
inter-disciplinary studies
dramatized liturgy
symbolism
allegorism
liturgy vs. art
ewolution of theatrical form
Opis:
It was first of all literature and theatre historians who were the authors of studies and articles concerning liturgical dramatisations. However, such an approach is not complete; only an inter-disciplinary approach gives a full vision. Attention should be paid to at least a few other aspects, the most important of which seems to be liturgy. It turns out that knowledge of widely understood liturgy in numerous cases modifies our understanding of the texts of dramatisations to a considerable degree. They do not have to be understood as just a stage on the way to a complete theatrical spectacle. They can be received as texts with a completely different (from later dramatic forms) character; as ones that have their own specificity and are built by a somewhat different set of rules. The article is an attempt at seeing some of the most important issues connected with dramatisations in a new light: the origin of those texts, their structure, contents, the way they were performed, the way the symbols contained in them functioned, as well as the place they take in the medieval writings.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 81-102
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies