Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 52
Tytuł:
O cywilnych rozwodach na ziemiach polskich w XIX wieku. Nowe badania nad recepcją Kodeksu Napoleona
On Civil Divorces on Polish Soil in XIX Century. New Research on the Reception of the Napoleon Code
Autorzy:
Ziółek, Ewa M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877018.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 2; 199-209
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
К военно-дипломатической ситуации одной коалиционной войны начала XIX в.
To the Military-Diplomatic Situation of One Coalition War in the Early XIX Century
O sytuacji wojskowo-dyplomatycznej jednej wojny koalicyjnej na początku XIX wieku
Autorzy:
Iskyul, Sergey N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053602.pdf
Data publikacji:
2022-04-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dyplomacja i polityka zagraniczna
Adam Czartoryski
koalicje przeciwko Francji
Aleksander I
Fryderyk-Wilhelm III
Prusy
diplomacy and foreign policy
Adam Chartoryski
Coalitions against France
Alexander I
Frederick-Wilhelm III
Prussia
Opis:
В статье раскрывается один из сложных внешнеполитических и дипломатических эпизодов в преддверии коалиционной войны 1805 г., указывающий на стремление Александра I вовлечь в очередную коалицию против Франции Пруссию, без участия которой ни российский император, ни его союзники не могли надеяться на успех. В исторических исследованиях констатируется, что упорное желание прусского короля, союзника российского императора со времени свидания двух монархов в 1802 г. в Мемеле, сохранить нейтралитет Пруссии, в конце концов, было преодолено подтверждением русско-прусских союзных отношений во время визита Александра I в Берлин в 1805 г. Вместе с тем остается неизвестным, что император считал возможным преодоление прусского нейтралитета, не останавливаясь перед применением силы. С этой целью предполагалось, что российская армия, не считаясь с суверенитетом Пруссии, в определенный момент перейдет границы королевства. Более того, в случае прусского сопротивления, армия вторжения должна была обращаться с Пруссией как с враждебной страной. Анализ обнаруженных в Архиве внешней политики Российской империи документов позволяет сделать вывод о том, что тогдашняя дипломатическая ситуация была на гране разрыва между союзниками. В случае такого развития событий, вместо коалиционной войны против Франции могло иметь место вооруженное противоборство двух ее ключевых союзников – такова внешнеполитическая реальность ситуации 1805 г. Она, эта ситуация, в конечном итоге привела к тому, что Пруссия, несмотря на подписание королем союзной конвенции с Александром I и даже несмотря на то, что прусские войска уже выдвигались на театр будущих военных действий, должна была сепаратно пойти на соглашение с Францией. В результате Пруссия так и не приняла участия в войне, а коалиция потерпела катастрофическое поражение при Аустерлице.
W artykule omówiono jeden z trudnych epizodów zagranicznych i dyplomatycznych w przededniu wojny koalicyjnej z 1805 r., w tym zamiar Aleksandra I wciągnięcia Prus do koalicji antyfrancuskiej, bez której alianci nie mogliby liczyć na sukces. W literaturze historycznej stwierdza się, że uporczywe dążenie króla pruskiego do utrzymania polityki neutralności Prus zostało ostatecznie przezwyciężone przez potwierdzenie sojuszu Rosji z Prusami podczas wizyty cara rosyjskiego w Berlinie. Nie wiadomo jednak, czy car uznawał za możliwe przezwyciężenie pruskiej neutralności siłą. Ponadto zakłada się, że dla realizacji tego celu armia rosyjska, niezależnie od suwerenności Prus, w pewnym momencie była gotowa przekroczyć granice królestwa. W przypadku pruskiego oporu armia inwazyjna musiałaby traktować Prusy jako kraj wrogi. Analiza dokumentów znalezionych w Archiwum Polityki Zagranicznej Imperium Rosyjskiego sugeruje, że sytuacja dyplomatyczna była na krawędzi rozłamu między sojusznikami. W przypadku takiego rozwoju wydarzeń, zamiast wojny koalicyjnej z Francją, mogłoby dojść do zbrojnej konfrontacji między sojusznikami – takie były realia polityki zagranicznej z 1805 r. Ta sytuacja ostatecznie doprowadziła do tego, że król pruski (chociaż zawarł sojusz z Aleksandrem I i przeniósł swoje wojska na teatr przyszłych działań wojennych) nie brał udziału w wojnie i dlatego w dużej mierze koalicja została pokonana.
This article discussed one of the difficult foreign and diplomatic episodes on the eve of Coalition War in 1805, including the desire of Alexander I bring Prussia into anti-French Coalition, without which the Allies could not hope for success. In historical literature it is stated that the stubborn desire of the Prussian king to maintain the policy of neutrality of Prussia was finally overcome by the confirmation of the alliance between Russia and Prussia during the visit of the Russian emperor in Berlin. But it is remained unknown, that the emperor considered as possible to overcome the Prussian neutrality by using force. Furthermore, to this end, it is assumed that the Russian army, regardless of the sovereignty of Prussia, at a certain moment would cross the borders of the kingdom. In the event of Prussian resistance, the invading army had to treat it as a hostile country. An analysis of the documents found in the Russian Empire Foreign Policy Archive suggests that the diplomatic situation was on the brink of a rift between the allies. In case off such development of the events, instead of Coalition war against France, an armed confrontation between its two key allies could have take place – such is the foreign policy reality of the situation in 1805. This situation ultimately led to the fact that Prussian King (although he made an alliance with Alexander I and moved his troops to the theater of future military operations) did not part in the war, and this is largely why this coalition was defeated.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 143-166
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łazienki w polskich kamienicach w XIX wieku i do II wojny światowej
Bathrooms in the Polish town house in the 19th century and until the Second World War
Autorzy:
Maj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1890571.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wprowadzenie do epoki i problemu sanitariatów
łazienki w XVIII w.
łazienki w XIX w.
lokalizacja i funkcja łazienki
introduction of the age and sanitary installations problem
bathrooms in XVIII c.
bathrooms in XIX c.
location and function of bathroom
Opis:
A significant changes societal, political and technological in the England started in the second half of XVIII century, in the rest Europe just since XIX century beginning. Here the barrier was still old, backward mentality of society. In the second half of XIX century in the polish town house was created same kind of space which was used only to take care of the hygiene – bathroom. From this convenience were to make use only richest residents of cites. On the all of polish territory were progressed the waterworks. At the turn of XIX and XX century dynamic progress of the middle class, which were used of technological novelty. At the 20 years of XX century were starting modern architecture, were the bathrooms were already a standard.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 4; 143-158
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefana Żeromskiego relacje z Podlasia
Stefan Żeromskis Reports from Podlasia
Autorzy:
Handke, Kwiryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127771.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
S. Żeromski
Podlasie
XIX wiek
Podlasia
the Nineteenth Century
Opis:
The author sought to show the image of Podlasia, as it was described by young Stefan Żeromski in the years of 1887-1890 in his Diaries. The future great Polish writer was already then distinguished with an extraordinary ability to observe the surrounding world, therefore his reports can be regarded as a faithful description of the then reality. The excerpts from the Diary quoted here show, first of all, the fortunes of the people of Podlasia under Russian partition, thus various manifestations of the process of Russification and the persecution of Unites.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 135-143
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna kobiet – prolegomena historyczne (XIX i 1. połowa XX wieku)
Women’s Polish Language – Historical Prolegomena (The Nineteenth Century and the Mid-Twentieth Century)
Autorzy:
Walczak, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945494.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
biolekty
zapożyczenia
galicyzmy
biolects
borrowings
gallicisms
Opis:
The author analyses memoirs of the nineteenth and mid-twentieth centuries. Three of them were written by women (Zamoyska, Lubomirska, and Nałkowska) and three were written by men (Łoś, Sczaniecki, and Piłsudski). The text seeks to verify the hypothesis expressed in the earlier works of the author (Women’s Polish Language – Historical Prolegomena, 1994), namely that the contribution of French borrowings was greater in women’s language. The memoirs under study confirm this hypothesis. They contain on the average four times more gallicisms (asides from French, rare and individual borrowings) than men’s memoirs of that period.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 145-155
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kraszewski w edycji. Zakres i granice działań modernizacyjnych – postulaty
Editing the works of Józef Ignacy Kraszewski. The scope and limits of modernization – proposals
Autorzy:
Jarosz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878579.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Józef Ignacy Kraszewski
edytorstwo naukowe
piśmiennictwo XIX-wieczne
modernizacja pisowni
polszczyzna XIX w.
scientific editing
nineteenth-century references
spelling improvement
Polish in the 19th century
Opis:
Celem artykułu jest opis działań modernizacyjnych, jakich – zdaniem autorki – może dokonywać edytor, opracowując prace Józefa Ignacego Kraszewskiego. W tekście opisano, które notacje można modyfikować, bowiem zmiana nie powoduje eliminacji cech idiostylu i idiolektu pisarza (np. zastąpienie litery małej wielką, pisowni rozdzielnej łączną czy poprawa interpunkcji), a które należy jednak pozostawić bez ingerencji (delimitacja tekstu, leksyka, fleksja, ortografia odzwierciedlająca rzeczywisty sposób artykulacji).
The aim of the article is to describe the modernization activities which, according to the author, can be made by the editor, while working on the texts of Józef Ignacy Kraszewski. The article shows which notations can be modified, as the change does not eliminate the idiostyle and idiolect of the writer (features such as replacing small letters by capital letters, replacing separable spelling by combined spelling or improved punctuation), and which should be left without interference (delimitation of text, lexis, inflection and spelling reflecting the actual articulation).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 111-131
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy pogromy, czyli dusza tłumu w literaturze rosyjskiej XIX wieku (Gogol - Kriestowski - Garin-Michajłowski)
Три погрома, или душа толпы в русской литературе XIX века (Гоголь - Крестовский - Гарин-Михайловский)
Autorzy:
Kowalczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945042.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura rosyjska
XIX wiek
Gogol
Kriestowski
Garin-Michajłowski
Żydzi
pogromy
russian literature
19th century
Krestovsky
Garin-Mikhailovsky
Jews
Pogroms
Opis:
В статье анализируются литературные образы еврейских погромов в русской литературе XIX века. В качестве теоретической основы используется классическая работа французского врача, социолога и психолога Гюстава Ле Бона Психология толпы (1895). Представленные примеры литературных описаний еврейских погромов в Русской империи, мастерски передают психологию страшной толпы, совершающей эти кровавые погромы. И.В. Гоголь оказывается здесь предвестником, предлагая образцовую матрицу описания действия толпы по отношению к „чужим” в этническом и религиозном смысле. В. В. Крестовский развивает эту схему в антисемитском духе. И.Г. Гарин-Михайловский зато, показывая, какой сложной проблемой является антисемитизм в Русской империи, аппе- лирует к самым лучшим, наиболее гуманным чувствам русских читателей.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 7; 131-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warszawskie szkolnictwo artystyczne dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku
Artistic Schools for Women in Warsaw at the Turn of the 19th Century
Autorzy:
Huml, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955819.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
At the end of the 19th century Warsaw was the centre of economic, cultural and political life in the Polish Kingdom. About 1900 it had a population of nearly 700 thousand. Among its inhabitants women constituted a majority (according to the sources from 1888 on 1000 men there were 1112 women). Hence the problem of educating women acquired a great significance, the more so because they could not attend secondary and high state schools and their aspirations as well as the need to be employed in various jobs grew ever bigger. Among them a special place was taken by artistic jobs connected with practising both the so-called “pure art” and the ever more popular “applied” art. After the January Uprising in 1863 there was only one state artistic school in Warsaw – the Drawing Class. In the years 1872-1896 its headmaster was Wojciech Gerson. The school also did not accept women. This situation stimulated development of private education. Various artists taught their students in their own studios. Also Gerson was one of them; apart from men he had many women-students. With time, more and more regular private schools were established, also by women who had been educated at schools of this type in Vienna or Paris. Moreover, courses were organised at museums and other institutions. Well-known Warsaw painters, sculptors and architects usually gave lectures at them, often according to academic syllabuses. The courses comprised freehand drawing of plasters and models and other subjects as the basic ones, depending on the profile and standard of the school. Some of them put a greater stress to oil-painting or water-colours, others to ornamental or architectonic drawing, and lastly many of them prepared their students to professional painting on porcelain, glass, cloths (so-called Gobelin ones), on ivory, to embellishing leather, wood and other materials with the help of various techniques. One well-known result of the programme of this type of education is a report of the special courses at the Industry and Craft Museum presented in detail in one of Bolesław Prus's Weekly Chronicles. According to the report the students, among others, designed patterns for wall paper, clothes and decorative materials, some retouched photographs, others painted pottery, embellished letter paper, leather and paper haberdashery, designed wicker goods including furniture. These are probably only some of the specialities acquired by students of the numerous schools and courses preparing to jobs defined as artistic ones. The students were then employed in many workshops and factories that produced this type of goods at different scales. Many students practised only or also portrait or landscape painting or flower compositions, took up artistic engraving or chamber sculpture. Their works were shown in many prestigious exhibitions and in the Warsaw Annual Salons. The Warsaw artistic schools rendered a great service to a couple of generations of Polish women, which was also profitable for the whole sphere of culture.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 4; 297-312
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych
Nomination and the Linguistic Picture of Plants in the 19th-Century Dialectal Dictionaries
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953536.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nominacja
językowy obraz świata
gwara
XIX wiek
nomination
linguistic picture of the world
dialect
19th century
Opis:
The paper discusses the names of plants from two 19th-century dialectal dictionaries: Z. Gloger’s Dictionary of the Folk Dialect in the Tykocin Region and A. Osipowicz’s Dictionary of Augustów Dialect, reconstructed on the basis of the contents of J. Karłowicz’s Dictionary of Polish Dialects. The paper sought to show how the world of plants fixed in names was perceived and understood. It resulted from the analysis of the material that the basis for botanical vocabulary, contained in the two dictionaries, was the outward appearance of plants perceived by the senses, especially the sense of sight. This manner of perceiving the surrounding reality is in accord with the naive knowledge about the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 45-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kronika informacyjna w prasie dziewiętnastowiecznej z perspektywy genologicznej
A chronicle of events in the 19th century press from the perspective of genre theory
Autorzy:
Pietrzak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878570.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polska prasa
XIX wiek
gatunek
kronika informacyjna
Polish press
19th century
genre
chronicle of events
Opis:
Autorka artykułu opisuje kronikę informacyjną z perspektywy teorii gatunku. Kronika była popularnym XIX-wiecznym komentarzem prasowym, którego celem było informowanie czytelników o najważniejszych wydarzeniach mających miejsce w mieście. W tekście autorka przedstawia główne cechy charakteryzujące poziomy strukturalne, poznawcze, pragmatyczne i stylistyczne kroniki. Wskazuje również cechy odróżniające ją od innych gatunków, takich jak relacje informacyjne czy felietony.
The author tries to describe a chronicle of events from the perspective of genre theory. A chronicle was a popular 19th century press comment whose aim was to inform readers about the most important events taking place in the city. In her paper the author presents main features that characterize structural, cognitive, pragmatic and stylistic levels of the chronicle. She also points out features that distinguished it from other genres such as news and feuilleton columns.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 167-180
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamek na Czorsztynie Karola Kurpińskiego – romantyczność in statu nascendi?
Karol Kurpiński’s Zamek na Czorsztynie – Romanticism in statu nascendi?
Autorzy:
Borkowska-Rychlewska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1799353.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Karol Kurpiński; Zamek na Czorsztynie; opera; klasyczność; romantyczność; preromantyzm; XIX-wieczna krytyka teatralno-muzyczna; XIX-wieczne czasopisma warszawskie; Towarzystwo Iksów
Karol Kurpiński; Zamek na Czorsztynie; opera; Classicism; Romanticism; pre-Romanticism; 19th-century theatre and music criticism; 19th-century Warsaw periodicals; the Xs Society
Opis:
Dzieła operowe Karola Kurpińskiego odegrały wyjątkową rolę w procesie kształtowania się nowych tendencji w polskim teatrze operowym i krytyce teatralno-muzycznej na styku oświecenia i romantyzmu. Artykuł przedstawia prasowe dyskusje poświęcone operom autora Zamku na Czorsztynie prowadzone w drugiej dekadzie XIX wieku, czyli w okresie pierwszych ich wystawień w warszawskim Teatrze Narodowym. Liczne kontrowersje i sprzeczności, które pojawiają się w XIX-wiecznych recenzjach oper Kurpińskiego, przekonują, jak trudno było współczesnym kompozytorowi krytykom jednoznacznie dzieła te sklasyfikować i ocenić. Dokładny przegląd ówczesnej prasy pozwala również stwierdzić, iż dzieła dramatyczno-muzyczne autora Pałacu Lucypera, jako świetny przykład genologicznego skomplikowania ówczesnych form operowych oraz istotny element procesu formowania się programu tzw. opery narodowej, stanowiły doskonały punkt wyjścia dla dyskusji między dwoma opozycyjnymi obozami społeczno-kulturowymi ukształtowanymi w Warszawie w ostatnich latach drugiej dekady XIX wieku, które reprezentowały odmienne ideały estetyczne i na dwa różne sposoby pojmowały zadania i funkcje krytyki teatralnej. Niemniej, jak się okazuje, wypowiedzi przedstawicieli antagonistycznych obozów na temat dzieł Kurpińskiego nie przebiegały według jednego, prostego do wyznaczenia schematu – przeciwnie, kontrowersje między krytykami klasycyzującymi a ich oponentami układały się we wzór bardzo skomplikowany i niejednorodny. Ta wielopłaszczyznowa refleksja XIX-wiecznych krytyków nad jego twórczością znakomicie obrazuje płynność i nieostrość tendencji uznawanych w tradycji badawczej za przeciwstawne, czyli tendencji „klasycznych” i „romantycznych”, i skłania do weryfikacji niektórych sądów na temat kompozytora oraz recepcji jego dorobku formułowanych we współczesnych pracach historyków muzyki, teatru i literatury.
Karol Kurpiński’s operatic works played a unique role in the process of shaping new trends in Polish opera theatre and in theatrico-musical criticism at the border of Enlightenment and Romanticism. The article presents press discussions devoted to the operas of the author of Zamek na Czorsztynie [The Czorsztyn Castle] in the 1920s, i.e. at the time of their first stagings in the National Theatre in Warsaw. Numerous controversies and contradictions that appear in the 19th-century reviews of Kurpiński’s operas testify to  how difficult it was for his contemporary critics to explicitly classify and evaluate these works. A thorough review of the press at that time also shows that the dramatic and musical works by the author of Pałac Lucypera [Lucyper’s Palace], as great examples of the genological complexity of opera forms at that time and an important element of the process of formation of the so-called national opera programme, constituted an excellent starting point for discussions between the two opposition socio-cultural camps formed in Warsaw in the last years of the 1920s, which represented different aesthetic ideals and understood the tasks and functions of theatre criticism in two different ways. However, as it turns out, the statements of the representatives of the antagonistic camps about Kurpiński’s works did not follow a single, simple scheme – on the contrary, the controversies between the Classicist critics and their opponents were arranged in a very complicated and heterogeneous pattern. This multi-faceted reflection of the 19th-century critics on his works perfectly illustrates the fluidity and fuzziness of tendencies regarded in the research tradition as contradictory, i.e. the “Classical” and “Romantic” tendencies, which leads to the verification of some judgments about the composer and the reception of his output formulated in the contemporary works of music, theatre and literary historians.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 53-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Российская историческая полонистика XIX века как часть отечественной славистики
Russian Historical Polonistics of the 19th Century as a Part of Russian Slavistics
Autorzy:
Arzhakova, Larisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1754007.pdf
Data publikacji:
2021-08-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rosyjska polonistyka historyczna XIX wieku
sprawa polska
slawistyka rosyjska
periodyzacja polonistyki historycznej
dialog polsko-rosyjski
Russian historical Polonistics of the 19th century
the Polish question
Slavic studies in Russia
periodisation of the Russian historical Polish studies
Russian-Polish dialogu
Opis:
This article presents a brief overview of the history of Russian historical Polonistics in the 19th century, which was an integral part of Russian Slavistics, but acted according to other laws which were subject to the dynamics of Russian-Polish relations. Special attention is paid to the peculiarities of the formation and development of Russian historical Polonistics, which made it possible to clarify its previously accepted periodisation. This article notes the interdependence between the Polish question and Polonistic studies, which is characteristic of Russia in the 19th century, but only recently reflected in modern historiography. The author of the article suggests considering Russian historical Polonistics as the experience of Russian-Polish dialogue in the context of the long 19th century.
Rosyjska polonistyka historyczna xix wieku jako część rosyjskiej slawistyki Artykuł przedstawia krótki przegląd historii rosyjskiej polonistyki historycznej XIX wieku, która była częścią składową rosyjskiej slawistyki, lecz funkcjonowała na innych zasadach, odzwierciedlających dynamikę wzajemnych stosunków polsko-rosyjskich. Zwrócono szczególną uwagę na wyjątkowe warunki powstawania i rozwoju rosyjskiej polonistyki historycznej, co pozwoliło na uszczegółowienie przyjętej wcześniej periodyzacji tej dyscypliny. W artykule zaznaczono, charakterystyczną dla dziewiętnastowiecznej Rosji, jednak dopiero niedawno znajdującą swoje miejsce we współczesnej historiografii myśl o współzależności miedzy „sprawą polską” i badaniami polonistycznymi. Autorka artykułu proponuje rozpatrywanie rosyjskiej polonistyki historycznej jako doświadczenia polsko-rosyjskiego dialogu XX wieku.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 7; 21-34
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramat modernistyczny wobec kryzysu antropologicznego przełomu XIX i XX w.
Modernistic Drama in the Face of the Anthropological Crisis of the Turn of the 19th Century
Autorzy:
Kaczmarek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954007.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modernizm religijny
Młoda Polska
teatr i dramat na przełomie XIX i XX w.
symbolizm
antropologia chrześcijańska
religious modernism
Young Poland period
theatre and drama of the turn of the 19th century
symbolism
Christian anthropology
Opis:
The subject of the article is the dramaturgy of the turn of the 19th century in the aspect of the changes that occur in understanding what is religious, and more exactly – what is Christian, in it. The article has a general character as we still do not have a sufficient amount of detailed analyses of the works of the writers undertaking religious subjects. It is pointed that in the studied period a basic polarization took place between the `cultural' reference to the Christian roots of the European civilization, and an attempt to penetrate in a `live' way into the truths of the faith contained in Christ's paschal message. The discussed breakthrough determines the crisis of culture and religion that has been noticed by numerous researchers. The changes are studied in the dramaturgy of the Young Poland period (Młoda Polska) with the use of a wide perspective of understanding the anthropological crisis. The fact is pointed to that moral relativism and the contestation of the Christian vision of man and God in the modernistic works had their source in religious modernism that tried to reconcile the Christian Revelation with the conclusions reached by agnosticism and history approached in the positivist way. The Young Poland dramas are characterized by various forms of tragedy in the presented world and characters. They created forms of stage literature that have the features of existential tragedy connected with fatalism of history (Szandlerowski) and destruction of moral values (Kasprowicz), as well as with a loss of personal and historical identity (Wyspiański).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 1; 33-54
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruch chrześcijańsko-ludowy w Galicji na przełomie XIX i XX wieku
The Christian and Peasant Movement in Galicia at the Turn of the 19th and 20th Century
Autorzy:
Konefał, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964078.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The political peasant movement in the Austrian partition was established in the 1890s. The initiator of many peasant organizations (the Alliance of Peasant Party, Polish Peasant Centre, Christian-Peasant Party) was Rev Stanisław Stojałowski. These organizations sought to put into practice social and political Christian ethical principles, and to raise the standard of economy and education in the village. Following the tenets of Leo XIII’s encyclical Rerum novarum the activists of the Catholic-peasant parties made efforts to promote the introduction of Christian order into social, economic and political life. The attempts to receive Catholic social thought into the village were made by the Polish bishops from the Austrian partition, as well. The turn of the century brought forth new problems. The bishops wanted to meet them. There were among them abp J. T. Teodorowicz, J. Bilczewski and bp. J. S. Pelczar and L. Wałęga. Undoubtedly, the socio-political and religious organizations which they had established played a positive role among the villagers in the times when liberal and socialist ideas sought to take over "the power over the souls".
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 2; 59-71
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie jeniectwa w koncepcjach insurekcyjnych XIX wieku
The problem of prisoners-of-war in the 19th century insurrectionist concepts
Autorzy:
Grab, Tadeusz Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878558.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bem
Bystrzonowski
Jełowicki
jeńcy
Kamieński
powstanie
Stolzman
prisoners
uprising
Opis:
Jednym z tematów poruszanych w projektach powstańczych powstałych po upadku powstania listopadowego była kwestia jeniectwa. Zagadnienie to do tej pory nie stało się jednak przedmiotem badań historycznych. Część polskich teoretyków, przede wszystkim zwolennicy wojny partyzanckiej, była przeciwna okazywaniu litości poddającym się przeciwnikom. Niektórzy z nich sugerowali nawet fizyczną eliminację schwytanych wrogich żołnierzy. Zwolennicy bezwzględnego obchodzenia się z przeciwnikiem swoje stanowisko argumentowali między innymi brakiem możliwości przetrzymywania jeńców w warunkach powstania prowadzonego partyzantką oraz złym traktowaniem pojmanych powstańców przez zwycięskich zaborców. Na drugim biegunie stał osamotniony Henryk Kamieński, który wiązał spore nadzieje na to, że z jeńców uda się sformować rosyjskie oddziały walczące z caratem u boku Polaków.
One of the topics raised in the insurrection projects envisaged after the fall of the November Uprising was the question of prisoners of war. This issue, however, has not yet been the subject of historical research. Some Polish theoreticians, in particular the supporters of the guerrilla war, were against showing mercy to surrendering opponents. Some of them even suggested terminating captured enemy soldiers. The supporters of ruthless handling of the opponent argued, among other things, that it was impossible to keep prisoners under the conditions of guerrilla insurgency and justified their viewpoint on the grounds of bad treatment of captured insurgents by the victorious invaders. At the other extreme, there was the lonely Henryk Kamieński who hoped that the prisoners of war could be turned into Russian troops fighting against Tsarist Russia alongside Poles.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 43-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 52

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies