Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kościół katolicki" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Польская Католическая Церковь в политических планах Александра I
Polski Kościół katolicki w planach politycznych Aleksandra I
Autorzy:
Kowalska-Stus, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892013.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół katolicki
Królestwo Polskie
Aleksander I
ideał pastwa chrześcijańskiego
Catholic Church
Kingdom of Poland
Alexander I
the ideal of a Christian state
Opis:
Losy Kościoła katolickiego w Polsce za panowania Aleksandra I odzwierciedlały historyczne losy Polski. Car był inicjatorem budowy nowego porządku politycznego w Europie po czasach Napoleona. Jego fundamentem były wartości chrześcijańskie, których gwarantem miały się stać monarchie. Liberalna historiografia zafałszowała wizerunek cara, nic odnajdując w jego zamysłach nawiązania do ideałów bizantyjskich. Dla początków wieku XIX charakterystyczna była subtelna ponadkonfesyjna duchowość, której ważnym elementem było duchowe braterstwo. Kontrastowała ona z rozpowszechnionym przekonaniem, że państwo wiąże się ściśle z normami cywilizacyjnymi, a te z kolei podporządkowane są zasadom rozumu. Eschatologiczny mistycyzm i dążenie do budowy nowoczesnego imperium paradoksalnie zespoliły się w mentalności Aleksandra I. Uniwersalizm chrześcijański pomógł mu zreinterpretować ideał imperium chrześcijańskiego, nowego Rzymu. Przywołując współczesny ideał zjednoczonej Europy Roberta Schumana, w którym mowa jest jeszcze o korzeniach chrześcijańskich, warto przypomnieć, że projekt Aleksandra I był w tym przypadku pionierski. Tym nie mniej należy wątpić, iż został on właściwie zrozumiany przez Polaków. Wskazuje na to fakt, że Komisja Konstytucyjna stworzyła dla Królestwa Polskiego Konstytucję bardziej liberalną niż Konstytucja Księstwa Warszawskiego, a jej zapisy świadczą, wbrew intencjom cara, o chęci zmarginalizowania roli Kościoła katolickiego na rzecz świeckich instytucji i ideałów. Choć car starał się urzeczywistnić ideał ponadkonfesyjnego państwa chrześcijańskiego na fundamencie specyficznie pojętego ekumenizmu i chrześcijańskiego oświecenia, to los polskiego Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim nie odzwierciedlał tych planów. Politykę cara torpedowały nie kręgi ortodoksyjnie katolickie, lecz członkowie rządu polskiego.
The history of the Catholic Church in Poland under the reign of Alexander I corresponded directly to the history of Poland at that time. The Tsar initiated building a new political order in Europe in the postNapoleon period. This new order was to rest on Christian values safeguarded by the monarchies. Liberal historiography distorted the image of the Tsar, as it failed to recognize his reference to the Byzantine ideals in his plans. The early 19th century was characterised with a subtle atmosphere of crossdenominational spirituality, which relied on spiritual fraternity of nations. It was in stern contrast to the prevalent idea that the state is strictly dependent on the norms of civilization development, which are entirely subservient to the principles of rationalism. Paradoxically, the ideas of eschatological mysticism and striving to build a modern empire merged in the mentality of Alexander I. The principles of Christian universalism helped him reinterpret the ideal of a Christian empire, a new Rome. When referring to the contemporary ideal of the European Union by Robert Schuman, who did anchor it in its Christian roots, one has to remember the pioneering effort by Alexander I. At the same time, it is questionable if the Poles of the time did comprehend his ideas correctly. This miscomprehension is borne out by the fact that the Constitutional Commission composed a Constitution for the Kingdom of Poland which was more liberal than the Constitution of the Duchy of Warsaw. The articles of the former constitution reveal that its authors attempted to marginalize the role of the Church and to grant privileges to secular institutions and ideologies – which was against the Tsar's intentions. Although the Tsar attempted to put into practice the ideal of a crossdenominational Christian state, built on the foundation of a specific form of ecumenism and Christian Enlightenment, the history of the Polish Catholic Church in the Kingdom of Poland shows that the plans failed. The Tsar's policy was not thwarted by the traditional Catholic milieus, but by the members of the Polish government.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 7; 149-160
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Каталіцкі фактар у развіцці й фармаванні беларускай культуры ў XIX ст
The influence of the Catholic religion on the development and formation of the Belarusian culture in nineteenth century
Wpływ religii katolickiej na rozwój i formowanie się kultury białoruskiej XIX wieku
Autorzy:
Tratsyak, Yanka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953549.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół katolicki
katechizm
kultura narodowa
religia
Catholic Church
catechism
national culture
religion
Opis:
W niniejszym artykule ukazany został wpływ religii katolickiej na rozwój kultury XIX wieku na Białorusi. Ważną rolę w tym procesie odegrali księża katoliccy, a także ukazujące się w tym czasie publikacje katolickie, zwłaszcza katechizmy, pisane w całości bądź częściowo w języku białoruskim. Najwięcej miejsca autor poświęca jednakże działalności literackiej pisarzy polsko-białoruskich wyznania katolickiego, którzy - jak twierdzi - mieli największy wpływ na kształtowanie się i rozwój kultury narodowej w wieku XIX i na początku wieku XX, a także w dużej mierze wyznaczyli drogę nowym pokoleniom pisarzy i poetów białoruskich.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 43-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki w dziejach Polski w podręcznikach historii dla szkół podstawowych i średnich w latach 1944-1956
The Catholic Church in the History of Poland in the History Course Books for Primary and Secondary Schools in the Years 1945-1956
Autorzy:
Konopka, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1957168.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
During the first five postwar years the modified pre-war curricula were used to teach history: for secondary schools the books of 1937 and for primary schools of the third degree. From the school year 1949/50 onward history instruction was supposed to be conducted in accord with the methods of historical materialism. The forming of the Marxist world-view turned into criticism of the religious world-view. From the end of the Second World War to the end of the school year of 1955/56 more than 25 history course books were in use in Polish schools. Taking into consideration all their successive editions they amounted to one hundred. The course books depicted the following events from the history of the Church: the introduction and strengthening of Christianity; life in monasteries, culture, science and art; the Church during the unification of Poland brought about by Władysław Łokietek; the work of Mikołaj Kopernik with regard to the Renaissance in Poland; the Reformation and Counter-reformation in Poland; the Church during the collapse of the Polish Republic and the attempts of its restoration; the Church in the struggle for the Polish character of Greater Poland, Silesia and Galicia in the 19th century and in the beginning of the 20th century. The place and role of the Church in the history of Poland has undergone evolution from a decidedly kind rendition (in the course book by J. Dąbrowski) to an unfavourable, or even hostile, presentation (in the course book by Ż. Kormanowa). In the years of 1948-1949, during the so-called ideological assault, the manner of interpreting the place and role of the Church in the history of Poland was changed. Then to show the Church in a bad light was an instrument conceived to support the forming of a Marxist world-view as an antithesis to the religious world-view. The anti-Church emphasis in history instruction, of both Poland and of the world, was a component of the policy aimed against the Catholic Church in education. An expression of such a policy, both in course books and in everyday life, was an attempt to divide the clergy into progressive, especially the lower clergy, and the "reactionary" hierarchy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1998, 46, 2; 207-227
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowieństwo parafialne w życiu rodu Radziwiłłów nieświeskich w XVIII wieku
The Parochial Clergy in the Life of the Radziwiłł Family from Nieśwież in the Eighteenth Century
Autorzy:
Stojek-Sawicka, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945168.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
duchowieństwo
Radziwiłłowie
Kościół katolicki
magnateria
XVIII wiek
the clergy
the Radziwiłł family
the Catholic Church
aristocracy
Opis:
The paper discusses the interrelations between the parochial clergy and one of the most potent magnate families in the eighteenth century – the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież. In the first part the author characterises a group of the clergy with a view to its function in the structures of the Catholic Church, background, customs, moral and intellectual formation. Then she focused on the question of presentation, and discussed it under the chronological (i.e. in which periods the Radziwiłł family made most nominations for church offices) and territorial angle. In the final part she attempts to answer the question about the real role and place of the parochial clergy in the structures of the magnate court. She also sought to find any reasons that were decisive for the potent mutual relations between the parochial clergy and the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 2; 129-155
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki we francuskojęzycznych ujęciach historii – geografii – kultury Polski/Rzeczypospolitej opracowanych we Francji w latach 1835–1842 przez emigrantów polskich
The Catholic Church in French-Language Approaches to the History ‒ Geography ‒ Culture of Poland/The Republic of Poland, Developed in France in 1835–1842 by Polish Emigrants
Autorzy:
Wojciechowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787950.pdf
Data publikacji:
2021-03-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Leonard Chodźko
Karol Forster
obraz Kościoła katolickiego w XIX w.
the image of the Catholic Church in the 19th century
Opis:
W artykule zostały przedstawione trzy obszerne dzieła powstałe i wydane we Francji po powstaniu listopadowym, a opracowane w środowisku polskich emigrantów. Dzieła te prezentowały czytelnikowi francuskiemu systematyczny wykład historii Polski/Rzeczypospolitej. Zawierały poza tą główną treścią artykuły mówiące o geografii Rzeczypospolitej oraz o kulturze i zagadnieniach dotyczących religii. Posiadały liczne ilustracje. Najobszerniejsze spośród tych dzieł to La Pologne pittoresque, Polska malownicza; wydane zostało w trzech tomach w latach 1835‒1845. W latach 1839‒1841 ukazało się kolejne dzieło omawiające wspomniane tematy, La Pologne illustrée, Polska ozdobnicza. Głównym redaktorem tych prac był Leonard Chodźko (1800‒1871). Natomiast w 1840 r. Karol Forster (1800‒1879) opublikował Pologne. Dzieła zyskały dużą popularność. W artykule zajęto się problemem prezentacji roli Kościoła katolickiego w historii Polski/Rzeczypospolitej, a także prezentacji różnych elementów życia religijnego. Wskazano na kilka zasadniczych wątków ideowych dostrzeganych w tejże prezentacji. Podkreślono zauważalną obecność zagadnień religijnych we wspomnianych dziełach, co pozytywnie wyróżnia je na tle ówczesnych prac podobnego rodzaju.
The article presents three extensive works written and published in France after the November Uprising, and compiled in the milieu of Polish emigrants. These works presented the French reader with a systematic lecture on the history of Poland/the Republic of Poland. Apart from this main content, they contained articles about the geography of the Republic of Poland as well as about culture and issues related to religion. They had numerous illustrations. The most extensive of these works is La Pologne pittoresque, Picturesque Poland; was published in three volumes in the years 1835‒1845. In the years 1839‒1841 another work was published on the aforementioned topics, La Pologne illustrée, Ornamental Poland. The chief editor of these works was Leonard Chodźko (1800‒1871). And in 1840 Karol Forster (1800‒1879) published Pologne. The works gained great popularity. The article deals with the problem of presenting the role of the Catholic Church in the history of Poland/the Republic of Poland, as well as presenting various elements of religious life. Several basic ideological threads were identified in this presentation. The noticeable presence of religious issues in the aforementioned works was emphasized, which positively distinguishes them from other works of a similar type at that time.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 2; 49-78
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalne władze partyjno-państwowe wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1956-1989. Zarys problematyki
Local Authorities Party-State to the Catholic University of Lublin in the Years 1956-1989. Outline of the Problem
Autorzy:
Słowiński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807012.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa; Katolicki Uniwersytet Lubelski; lubelskie władze partyjno-państwowe; szkolnictwo wyższe; Kościół katolicki
Polish People’s Republic; Catholic University of Lublin; Lublin authorities of the partystate; higher education; Catholic Church
Opis:
Głównym celem niniejszego artykułu jest omówienie polityki lokalnych władz partyjno-państwowych wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1956-1989. KUL, jako uczelnia prywatna, niezależna od wpływów komunistów, stojąca po drugiej stronie barykady, jako instytucja wroga ideologicznie, po reaktywowaniu działalności w 1944 r. z góry skazana była na różnego rodzaju represje ze strony nowych władz, a w jakimś momencie nawet i na próbę likwidacji. Po krótkim okresie odwilży, jaka nastała po 1956 r., lokalne władze zaczęły osłabiać, a nawet paraliżować funkcjonowanie uczelni. Zamykano świeckie kierunki studiów, nakładano finansowe obciążenia, blokowano nominacje kadry naukowej. Jednak zamierzenia lokalnych władz partyjnych nie zawsze szły w parze z decyzjami zapadającymi w Warszawie. Władze centralne bowiem nie były do końca przekonane do ostatecznych środków względem KUL-u. Mimo wrogiej polityki lokalnych władz partyjnych uniwersytetowi udało się nie tylko przetrwać w tym trudnym okresie, ale także podejmować działania umożliwiające jego rozwój.
The main purpose of this article is to discuss the policy of the local authorities party-state failure to Catholic University of Lublin in the years 1956-1989. Catholic University of Lublin as a university private, independent from the influence of the communists, standing on the other side of the barricades as the institution of the enemy ideologically the reactivation of operations in 1944 It was doomed from the new authorities for various types of repression and at some point even the test liquidation. After a short period of peace which started after 1956., the local authorities have begun to take decisive steps aimed at weakening in the longer term even paralyze the functioning of the university. It was planned to achieve this among others, by closing the secular fields of study, getting rid of financial resources or blocking the appointment of academic staff. However, the intentions of the local party authorities do not always go hand in hand with the decisions by the falling in Warsaw. The central authorities because they were not convinced until the end to make its policy in relation to the Catholic University of Lublin reach for definitive measures, ignoring the suggestions from relevant in this regard with the lower levels of the party apparatus. In spite of the hostile policy of the local party authorities university has managed to not only survive in this difficult period but also over time to take action to enable its progressive development.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 99-114
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uposażenie kleru parafialnego w archidiakonacie pomorskim w XVIII wieku
The Parish Clergys Income in the Pomeranian Archdeaconry in the 18th Century
Autorzy:
Nowicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954334.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Prusy Królewskie
diecezja włocławska
archidiakonat pomorski
Kościół katolicki
uposażenie plebańskie
dochodowość beneficjów parafialnych
dochody wikariuszy
King's Prussia
Włocławek diocese
Pomeranian archdeaconry
Catholic Church
vicar's pay
remunerativeness of parish benefices
curates' income
Opis:
The article is concerned with the income of the vicars in the Pomeranian archdeaconry in the 18th century. The material basis of the activity of parish clergy in modern times was a benefice that the vicar received in return for the pastoral care of the parishioners. The income included such elements as the vicar's own farm, the farm buildings, the land, the population's services, casual profits ("iura stolae") and various property legacies or the right of use (e.g. the right of free fishing or of retail of liquor). In the 18th century in the Pomeranian archdeaconry all these elements could be encountered. However the vicars earned most of their profit from their own farms that were usually based on the four-mansum Parcel (37%). Also the local population's services gave considerable income (36%). Casual profits gave the average vicar 16% of his income. Other elements of the income, like rent for buildings or legacies did not considerably influence the vicar's profits. The auxiliary clergy was employed in the parish by the administrator of the parish, who also paid them. The curate had a constant yearly salary (usually 100 Polish zloty) that was guaranteed in the consistory; he also participated in the casual profits and he had board and laundry (victum et amictum). Priests who deputised for the vicars in managing the parish received a higher pay than curates. The differences between the vicar's and the curate's, or even the deputy's, yearly incomes were quite big. On the average a vicar in the Pomeranian archdeaconry earned 813 Polish zloty, but he had to support the curate or servants, take care of the farm buildings or the presbytery. However, generally the situation of the Pomeranian vicar was not bad, especially compared to other regions.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 2; 45-99
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deklaracja lojalności ks. Floriana Stablewskiego wobec władz pruskich z 26 X 1891 – między ambicją, koniecznością i posłuszeństwem
The rev. Florian Stablewski’s declaration of loyalty to the Prussian authority of 26 October 1891 – between ambition, necessity and obedience
Autorzy:
Matwiejczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878554.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Florian Stablewski
arcybiskupi gnieźnieńscy i poznańscy w XIX i XX wieku
Kościół katolicki w zaborze pruskim
polityka germanizacyjna Prus
relacje państwo–Kościół w zaborze pruskim w XIX i XX wieku
archbishops of Gniezno and Poznań in the 19th and 20th centuries
Catholic Church in the Prussian partition
Prussian Germanisation policy
state–Church relations in the Prussian partition in the 19th and 20th centuries
Opis:
Wybór Floriana Stablewskiego na arcybiskupa gnieźnieńsko-poznańskiego był splotem wielu okoliczności i decyzji, którymi w największym stopniu kierował rząd pruski. Po dymisji Bismarcka w 1890 r. władze pruskie deklarowały gotowość do „pojednania” (Versöhnung) z polskimi elitami politycznymi w zaborze pruskim, ale przy możliwie najmniejszych ustępstwach ze swej strony. Nominacja polskiego kandydata na osierocone po śmierci Juliusza Dindera archidiecezje miała być pierwszym sprawdzianem intencji obu stron. Doświadczony i wytrawny polityk, jakim był ks. poseł Stablewski, doskonale to zrozumiał i po odrzuceniu kandydatury Likowskiego poczynił ze swej strony publiczne gesty wobec władz, które jednoznacznie zostały odebrane jako deklaracja lojalności i gotowości do współpracy. Wsparciem politycznym lub nawet inspiracją dla Stablewskiego był polityczny obóz poznańskich konserwatystów na czele z Józefem Kościelskim, który osobiście podjął się misji przeforsowania tej kandydatury na dworze berlińskim. Rząd nie chciał jednak ani wzmocnienia, ani usamodzielnienia polskiego obozu politycznego, dlatego też wyrażając gotowość na nominację Stablewskiego, chciał zachować dalszy status quo w polityce kościelnej i wyznaniowej. Pisemne zobowiązanie kandydata do przestrzegania tych zasad miało być gwarancją jego pełnej lojalności na przyszłość. Jednak napisana przez Stablewskiego deklaracja była jedynie wyrazem jego ogólnie znanej i publicznie wyrażanej postawy legalizmu i lojalizmu. Pełne posłuszeństwo bowiem zarezerwował sobie tylko dla swoich zwierzchników kościelnych: kardynała Ledóchowskiego i papieża.
The election of Florian Stablewski as Archbishop of Gniezno and Poznań was a result of many circumstances and decisions, directed mostly by the Prussian government. After Bismarck’s resignation in 1890, the Prussian authorities declared their readiness for ‘reconciliation’ (Versöhnung) with the Polish political elites in the Prussian partition, but with only the smallest possible concessions on their part. The nomination of the Polish candidate for archdioceses orphaned after the death of Juliusz Dinder was to be the first test of both parties’ intentions. An experienced politician such as Rev. Stablewski perfectly understood this and after rejecting Likowski’s candidature, he made public gestures towards the authorities, which were taken as an explicit declaration of loyalty and willingness to cooperate. Political support or even an inspiration for Stablewski was the political camp of Poznań conservatives led by Józef Kościelski, who personally undertook to force this candidate through at the Berlin court. The government, however, did not want to strengthen or make the Polish political camp independent. Therefore, upon expressing readiness to nominate Stablewski, they wanted to further maintain the status quo in Church and religious policy. A written commitment of the candidate to comply with these principles was to guarantee his full loyalty in the future. However, the declaration written by Stablewski was only an expression of his generally known and publicly expressed attitude of legality and loyalism. He reserved his full obedience only to his Church superiors: Cardinal Ledóchowski and the Pope.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 83-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klecha, księżulek, opryszek w sutannie: uwagi o antyreligijnej polityce władz radzieckich wobec Kościoła katolickiego w okresie międzywojennym (na materiale moskiewskiej gazety Trybuna Radziecka)
Klecha, księżulek, opryszek w sutannie [Holy Joe, Little Priest, Hoodlum in Soutane]: Observations on the Antireligious Policy of the Soviet Authorities Towards the Catholic Church in the Interwar Period (Based on the Moscow Newspaper Trybuna Radziecka)
Autorzy:
Graczykowska, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342727.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół rzymskokatolicki
ZSRR
prześladowania religijne
okres międzywojenny
radziecka prasa polskojęzyczna
the Catholic Church
the USSR
religious persecution
the interwar period
Polish-language Soviet press
Opis:
W artykule omówiono politykę władz ZSRR wobec Kościoła katolickiego w okresie międzywojennym. Konsekwencją działań podjętych przez komunistów miała być całkowita likwidacja struktur kościelnych oraz wychowanie nowego, radzieckiego Polaka – ateisty. W efekcie licznych kampanii prowadzonych przez służby specjalne, organy administracji państwowej, opartych głównie na terrorze i fizyczną eliminację duchowieństwa i wiernych, Kościół katolicki praktycznie przestał istnieć w ZSRR w 1938 r. Jednocześnie w artykule pokazano na przykładzie polskojęzycznej gazety „Trybuny Radzieckiej”, jak za pomocą narzuconej odgórnie przez władze komunistyczne antyreligijnej propagandy dążono do kształtowania pożądanych, ateistycznych postaw wśród obywateli ZSRR.
This article is devoted to the repressive action against the Catholic Church in the interwar period in the USSR. The author tries to show how the Soviet authorities fought against the Church. They destroyed religion and the Catholic Church in several ways: by introducing a series of decrees, and by employing the brutal terror of the physical elimination of the clergy and believers. This all led to the liquidation of the Catholic Church in 1938. This paper also focuses on the description of how antireligious propaganda was implemented in the Polish-language Soviet newspaper Trybuna Radziecka [Soviet Tribune] in order to influence Soviet people and encourage them to assume the desired attitude, namely, the renounciation of the Catholic faith.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 203-219
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urząd do Spraw Wyznań wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wybrane zagadnienia
Bureau for Religious Affairs and Catholic University of Lublin. Selected Issues
Autorzy:
Białecki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806992.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski; Urząd do Spraw Wyznań; PRL; Lublin; komuniści; Kościół rzymskokatolicki
Catholic University of Lublin; Bureau for Religious Affairs; Polish People’s Republic; communists; Roman Catholic Church
Opis:
Urząd do Spraw Wyznań był w latach 1950-1989 jednym z najważniejszych narzędzi, za pomocą których komunistyczne władze realizowały swoją politykę wyznaniową. Rola Urzędu i jego ekspozytur terenowych (w Lublinie Wydziału do spraw Wyznań przy Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, a od maja 1975 r. przy Urzędzie Wojewódzkim) nie ograniczała się do zbierania danych i przygotowywania opracowań o charakterze eksperckim dla władz partyjnych. Do jego zadań należało również podejmowanie decyzji i rozstrzyganie wątpliwości, gdy jakiś organ władzy państwowej, od ministerstwa poczynając, a na miejskiej radzie narodowej kończąc, trafiał w swej aktywności na sprawy związane z zagadnieniami wyznaniowymi. Wtedy Urząd do Spraw Wyznań, czy też jedna z jego terenowych ekspozytur, wydawał opinie, zalecenia, podpowiadał rozwiązania, zatwierdzał. Dodajmy, że swoją działalność Urząd prowadził oczywiście w koordynacji z wieloma innymi organami ówczesnego państwa, będąc w pełni podporządkowany ogólnym dyrektywom płynącym z PZPR. Wszystkie przywołane przed chwilą formy aktywności Urzędu do Spraw Wyznań spełniał w odniesieniu do Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Reasumując, można postawić tezę, że Urząd do Spraw Wyznań okazał się bardzo skutecznym narzędziem kolejnych ekip komunistycznych w realizacji niektórych założeń ich polityki względem KUL-u. Przypomnijmy w tym miejscu, że polityka ta ewoluowała w kolejnych dekadach. O ile w latach 50. i do połowy lat 60. starano się przede wszystkim maksymalnie ograniczyć zakres działania KUL-u, czyniąc z niego uczelnię małą, bez znaczącej kadry akademickiej, prowincjonalną i pozbawioną wydziałów świeckich, to od drugiej połowy lat 60. przyjęto nową taktykę, stawiając przede wszystkim na „lojalizację” kadry akademickiej za cenę pewnego złagodzenia kursu wobec uczelni. Urząd do Spraw Wyznań nie zdołał jednak, pomimo pewnych sukcesów cząstkowych, w pełni zapanować nad kadrą naukową i studentami, o czym świadczą liczne sprawozdania sporządzane przez urzędników zarówno szczebla lokalnego, jak i centralnego w latach 70. i 80.
In 1950-1989, the Religious Denominations Bureau was among the most significant tools by means of which the communist authorities administered their religious policy. The role of the Bureau and its branch offices (in Lublin, branch offices of the Religious Denomination Department at the Presidium of the Provincial National Council and since May 1975, at the Province Office) was not limited to collecting data or developing expert reports submitted before the communist party. The Bureau was also in charge of making decisions and dismissing doubts whenever a state authority, be it a ministry or a municipal national council, investigated cases related to religious matters. In such instances, the Religious Denominations Bureau or its branch office expressed opinions, made recommendations, suggested solutions and approved them. It is worth adding that the Bureau’s operations were coordinated with many other state authorities and fully subordinated to the general directives laid down by the Polish United Workers’ Party. All the above mentioned forms of activity were sustained by the Religious Denominations Bureau in relation with the Catholic University of Lublin (KUL). To sum up: a thesis may be put forward that the Religious Denominations Bureau proved a very effective tool employed by the communist governments pursuing specific assumptions of their policy on the University. This policy evolved in the subsequent decades. While in the 1950s and by the mid-1960s efforts were made predominantly to limit the scope of KUL’s operations as much as it was possible, turning it into a small, parochial university without recognised faculty members or secular departments, in the mid-1960s new tactics were adopted. The emphasis was placed on making the faculty members more “loyal” and lessening the political pressure in return. Despite some partial successes, the Religious Denominations Bureau failed to fully control the faculty members or the students as testified in the numerous reports drawn by the officials on the local and central levels in the 1970s and 1980s.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 9-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalne władze partyjno-państwowe wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1944-1956
Local Authorities and Party of Power against the Catholic University of Lublin 1944-1956
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807003.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski; rektor ks. Antoni Słomkowski; partia komunistyczna (PZPR); Kościół; edukacja akademicka; stalinizm; władze miasta Lublina 1944-1956
Catholic University of Lublin; rector professor priest Antoni Słomkowski; communist party; Church; academic education; stalinism; Lublin city government 1944-1956
Opis:
Od 1945 r. działalność Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL) nadzorowały struktury Urzędu Bezpieczeństwa, a od 1950 r. Wydział ds. Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie. Polityczne oceny funkcjonowania KUL-u tworzyły wojewódzkie i miejskie struktury partii komunistycznej (PPR/PZPR). W kontaktach bilateralnych formalnym partnerem katolickiej uczelni byli prezydenci miasta (przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej) i wydziały MRN w Lublinie. Komuniści i podległy im aparat władzy administracyjnej negatywnie postrzegali KUL – jako politycznego wroga tzw. Polski Ludowej. Ocena katolickiej uczelni dokonywała się w dużej mierze przez pryzmat funkcjonowania Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS). KUL oskarżano o wywoływanie wszelkich politycznych problemów, jakie pojawiały się na państwowej uczelni. Główni regionalni działacze partii komunistycznej w latach 1948-1956 poprzez różnego rodzaju działania i dezyderaty utrudniali życie pracowników i studentów uczelni, i wręcz domagali się likwidacji katolickiego uniwersytetu. Ten postulat nie został zrealizowany wobec sprzeciwu polskiego Kościoła na czele z prymasem Stefanem Wyszyńskim. Nie zyskał też aprobaty w kierowniczych gremiach partii komunistycznej w Warszawie.
Since 1945 the operations of the Catholic University of Lublin (KUL) had been supervised by the structure of the Secret Political Police and since 1950 by the Department of Religion of the Presidium of the Provincial National Council in Lublin. The political evaluations of the functioning of the KUL were formed by the provincial and municipal structures of the Communist Party (PPR/PZPR). In bilateral contacts the formal partners of KUL were the city president and the departments of the Municipal National Council in Lublin. The Communists and the administratively subordinated government viewed the KUL through the prism of functioning of the state-owned Maria Curie-Skłodowska University (UMCS). KUL was accused of all political problems that appeared at the state university (UMCS) which was intended by the communist authorities to be the showcase of the city. Major regional activists of the Communist Party in 1948-1956, in all sorts of desiderata, were very unfavourable to KUL, hindered the lives of university workers and students. They even demanded the liquidation of a Catholic University of Lublin. This postulate was neither realized due to opposition of the Polish church authorities led by the Primate Stefan Wyszyński nor it gained approval in the leadership of the Communist Party in Warsaw.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 59-98
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie potrzebuje zdrowy lekarstwa, rzecz dobra zaś – naprawy”. Pamflet Herasyma Smotryckiego Kalendarz rzymski nowy (1587)
“A Healthy Man Needs No Cure, Nor a Good Thing Repair”: The New Roman Calendar (1587) by Herasym Smotrytsky
Autorzy:
Hodana, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342729.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Herasym Smotrycki
literatura polemiczna
reforma kalendarza
pamflet
Kościół prawosławny w Rzeczypospolitej
Herasym Smotrytsky
polemical literature
Gregorian reform of the calendar
satirical pamphlet
Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
Artykuł prezentuje jeden z najwcześniejszych przykładów prawosławnego piśmiennictwa polemicznego epoki unii brzeskiej – Kalendarz rzymski nowy Herasyma Smotryckiego. Utwór ten ukazał się drukiem w zbiorze tekstów tegoż autora, znanym powszechnie jako Klucz królestwa niebieskiego (1587), i jest uznawany za pierwszy w historii literatury ukraińskiej pamflet. W charakterystyczny dla wypowiedzi satyrycznej sposób Smotrycki komentuje reformę kalendarzową Grzegorza XIII (1582), prezentując jednocześnie stanowisko Kościoła wschodniego. Nie wdając się w dyskusje na temat naukowych podstaw reformy, opisuje jej społeczne konsekwencje na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej, zamieszkałych przez ludność prawosławną, i przedstawia ośmieszającą krytykę katolickiego dyskursu jedności. Jego dzieło, napisane w przystępnej i atrakcyjnej dla ruskiego czytelnika formie oraz zrozumiałym dla niego językiem, jest przykładem udanego wykorzystania metod perswazji i argumentacji stosowanych w zachodnioeuropejskiej publicystyce religijnej doby reformacji i kontrreformacji.
This paper discusses the satirical pamphlet Kalendar rymskyj novy [The New Roman Calendar], part of Herasym Smotrytsky’s book better known as Kliuch tsarstva nebesnoho [The Key to the Heavenly Kingdom, 1587], which is the first printed example of Orthodox polemical literature in the Polish-Lithuanian Commonwealth. In his pamphlet, Smotrytsky shows the negative social consequences of the calendar reform by Pope Gregory XIII (1582) and categorically rejects the new calendar. Instead of scientific argumentation, he uses satire with irony, sarcasm, exaggeration and anecdotes. He also writes in a language close to the vernacular. All of this made his work understandable and convincing for Orthodox Ruthenians (Ukrainians and Belarusians) and accessible to the broad masses.  
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 29-43
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies