Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Early modern" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Superhumans, Transhumans, and Posthumans in Early Modern Utopian Fiction
    Autorzy:
    Blaim, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1803854.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wczesnonowożytna literatura utopijna; humanizm; transhumanizm; posthumanizm
    early modern utopian fictions; humanism; transhumanism; posthumanism
    Opis:
    Nadczłowiek, transczłowiek i postczłowiek we wczesnonowożytnej literaturze utopijnej Artykuł przedstawia funkcjonowanie motywów trashumanizmu i posthumanizmu we wczesnonowożytnej literaturze utopijnej, w której istotną rolę odgrywa problematyka naturalnego poszerzania możliwości ludzkiego ciała i umysłu nie tylko poprzez stworzenie idealnych warunków społeczno-politycznych, ale również dzięki odpowiedniej diecie oraz zdrowemu i wysoce moralnemu stylowi życia. Nowe technologie i wynalazki mogą przyczyniać się do poprawy warunków życia, ale nie prowadzą do radykalnej rewizji tradycyjnej wizji człowieka. Przedstawiane w niektórych utopiach społeczności transludzkie i postludzkie nie stanowią wzorców przyszłego rozwoju ludzkości, pełniąc wyłącznie rolę satyryczną, bądź funkcjonując jako elementy sensacyjne zwiększające atrakcyjność utworów, w których występują.
    The paper analyses the functioning of transhumanist and posthumanist motifs in Renaissance and Enlightenment utopias which invariably foreground the natural enhancement of human mental and physical capabilities not only by ideal social and political conditions, but also education, improved diet, healthy and moral lifestyle. New technologies and inventions may contribute to the comforts of life, but ultimately do not alter the traditional model of humanity. Occasionally introduced transhuman and posthuman creatures do not constitute models of the future development of humanity, functioning only as satirical elements, or as devices increasing the sensational appeal of the works in which they appear.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 11 Special Issue; 17-27
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Echoes of the 1580 Jesuit Mission to England in Early Modern Poland
    Autorzy:
    Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798790.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Jesuit mission in England; St Edmund Campion; Robert Persons; James Bosgrave; Polish Jesuits; old-Polish translations; Rationes decem; De persecutione Anglicana; hagiography; The Lives of Saints; controversial theology; Piotr Skarga; Kasper Wilkowski
    Opis:
    The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne 61 (2013), issue 2. The article presents Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of the formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Kraków (1583) of a translation of Robert Persons’ account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what was going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych [The Lives of Saints] presented Przydatek […] o świętych męczennikach [A Supplement […] on Saint Martyrs] which was modified several times, and in it a paragraph titled O męczennikach w Anglijej [On Martyrs in England]. Its most basic part consisted of—starting with the 1585 edition—the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga’s interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stephen Báthory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland of the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatis Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 2 Selected Papers in English; 43-65
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Study of Early Modern Literature (and Insects). A Comment to the Polemics
    Autorzy:
    Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807101.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    old Polish literature, philology, deconstruction
    Opis:
    The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 59 (2011), issue 1. The article is the editor-in-chief’s comment to the discussion between Agnieszka Czechowicz and Paweł Bohuszewicz as presented in the current issue of the journal. The author defends philological methods in studying early modern literary texts and expresses her scepticism concerning any methods questioning and negating the fundamental epistemological difference between what is being studied and a researcher himself.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 127-131
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bodies and Maps: Early Modern Personifications of the Continents, red. Maryanne Cline Horowitz i Louise Arizzoli
    Bodies and Maps: Early Modern Personifications of the Continents, ed. Mar-yanne Cline Horowitz i Louise Arizzoli
    Autorzy:
    Moisan-Jablonski, Christine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056549.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 185-191
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geloofsvrijheid in Zevenburgen in de vroegmoderne tijd
    Freedom of Religion in Transylvania in Early Modern Times
    Autorzy:
    Bozzay, Reka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791166.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Wolność religii w Siedmiogrodzie we współczesnych czasach nowożytnych Po zwycięstwie Turków pod Mohaczem rozpoczęła się długa bitwa o tron węgierski, która doprowadziła do podziału Węgier na trzy części. Jan II Zygmunt Zápolya, syn króla Węgier i Izabelli Jagiellonki, został pierwszym księciem Siedmiogrodu, a jednocześnie pozostał wasalem sułtana Sulejmana II. W księstwie znajdowały się wtedy trzy narody (Węgrzy, Seklerzy, Saksowie). Tworzyli oni grupy etniczne i mieli własne ustalone pozycje. W XVI wieku niektórzy z nich przeszli na wyznania protestanckie, inni pozostali katolikami. Kwestie religijne omawiane były podczas obrad pod przewodnictwem humanisty, księcia Jana II Zygmunta. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd różnych wniosków legislacyjnych, które zagwarantowały status quo między różnymi kościołami protestanckimi a katolikami.   Na de overwinning van de Ottomanen in Mohács begon een langdurige strijd om de Hongaarse troon die tot de verdeling van Hongarije in drie delen leidde. János Zsigmond, de zoon van de koning van Hongarije en Isabella Jagiello, werd de vorst van het vorstendom Transsylvanië, maar hij bleef tegelijkertijd vazal van sultan Süleyman II. Er waren drie naties in het vorstendom (Hongaren, Szeklers, Saksen). Ze vormden etnische groepen en hadden hun eigen standen. In de 16e eeuw bekeerden sommigen van hen zich tot protestantse denominaties, anderen van hen bleven katholiek. Religieuze vragen werden besproken op de landdag onder leiding van de humanistische prins János Zsigmond. In dit artikel geef ik een overzicht van de verschillende wetsvoorstellen die de status-quo hebben gewaarborgd tussen de verschillende protestantse kerken en de katholieken.
    After the victory of the Ottomans in Mohács, a long war started for the Hungarian throne which led to the division of Hungary into three parts. János Zsigmond, the son of the king of Hungary and Isabella of Poland became the prince of the Principality of Transylvania, being also a vassal of Sultan Suleiman II. There were three nations in the Principality (Hungarians, Szeklers, Saxons). They formed ethnic groups and estates. In the 16th century some of them converted to protestant religions, some of them remained catholic. Religious questions were discussed on the Diet ruled by the humanist prince János Zsigmond. In this paper I give an overview of the different bills which ensured the status quo among the different protestant religions and the Catholics.
    Na de overwinning van de Ottomanen in Mohács begon een langdurige strijd om de Hongaarse troon die tot de verdeling van Hongarije in drie delen leidde. János Zsigmond, de zoon van de koning van Hongarije en Isabella Jagiello, werd de vorst van het vorstendom Transsylvanië, maar hij bleef tegelijkertijd vazal van sultan Süleyman II. Er waren drie naties in het vorstendom (Hongaren, Szeklers, Saksen). Ze vormden etnische groepen en hadden hun eigen standen. In de 16e eeuw bekeerden sommigen van hen zich tot protestantse denominaties, anderen van hen bleven katholiek. Religieuze vragen werden besproken op de landdag onder leiding van de humanistische prins János Zsigmond. In dit artikel geef ik een overzicht van de verschillende wetsvoorstellen die de status-quo hebben gewaarborgd tussen de verschillende protestantse kerken en de katholieken.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 7-18
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Behind the Early Modern English Translation of The Laws of Oléron: Determining the Underlying French Text
    Autorzy:
    Lis, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1774200.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Prawa z Oléronu
    Pierre Garcie dit Ferrande
    Robert Copland
    Rutter of the Sea
    Thomas Petyt
    Laws of Oléron
    Opis:
    The objective of this paper is to analyse the sixteenth-century French texts which might lie behind an Early Modern English translation of a sea-code known as the Laws of Oléron, in an attempt to determine which of them served as the actual basis for the rendition. The original code has been dated back to the thirteenth century, with the earliest extant copies coming from the fourteenth century, at which point it was already known and used in England. It was not, however, before the sixteenth century that a translation was commissioned and appeared in a book called The Rutter of the Sea. The publication in question went through multiple editions and the views concerning the French text that served as the basis for the rendition diverge greatly. This paper analyses the various proposed theories and juxtaposes the actual French texts with each other and the Early Modern English translation.
    Wczesne nowoangielskie tłumaczenie Praw z Oléronu: w poszukiwaniu francuskiego tekstu źródłowego Celem artykułu jest analiza XVI-wiecznych tekstów francuskich, które mogły być tekstami źródłowymi dla wczesnego nowoangielskiego tłumaczenia kodeksu morskiego znanego jako Prawa z Oléronu. Badanie ma pozwolić na ustalenie, który z nich stał się podstawą tłumaczenia. Sam kodeks morski powstał w XIII wieku, a jego najstarsze zachowane kopie pochodzą z XIV wieku, kiedy był już znany i wykorzystywany w Anglii. Jednakże dopiero w XVI wieku zlecono jego tłumaczenie na język angielski i został wydany w książce The Rutter of the Sea. Publikacja miała kilka edycji, a poglądy dotyczące tekstu francuskiego, który był jej źródłem, znacząco od siebie odbiegają. Artykuł analizuje różne teorie dotyczące tekstu źródłowego i zestawia ze sobą proponowane jako źródła teksty francuskie, a także porównuje je z tłumaczeniem na wczesny nowoangielski.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 115-137
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O badaniu literatury dawnej (i owadów). Glosa do polemiki
    The Study of Early Modern Literature (and Insects). A Comment to the Polemics
    Autorzy:
    Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933629.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura staropolska
    filologia
    dekonstrukcja
    old Polish literature
    philology
    deconstruction
    Opis:
    The article is the editor-in-chief's comment to the discussion between Agnieszka Czechowicz and Paweł Bohuszewicz as presented in the current isuue of the journal. The author defends philological methods in studying early modern literary texts and expresses her skepticism concerning any methods questioning and negating the fundamental epistemological difference between what is being studied and a researcher himself.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 281-285
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Orthographical Representation of {-NESS}, {-SHIP}, {-DOM} and {-HOOD} in the First Printed Editions of English Psalms
    Ortograficzne reprezentacje sufiksów {-NESS}, {-SHIP}, {-DOM} i {-HOOD} w pierwszych drukowanych angielskich edycjach Psalmów
    Autorzy:
    Wójcik, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879656.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wczesnonowoangielski
    standaryzacja pisowni
    tłumaczenia Psalmów
    George Joye
    Early Modern English
    standardisation of spelling
    Psalm translations
    Opis:
    Artykuł podejmuje problematykę zapisu ortograficznego czterech sufiksów derywacyjnych {‑NESS}, {-SHIP}, {-DOM} i {-HOOD} w trzech pierwszych angielskich edycjach Księgi Psalmów w tłumaczeniu George Joye’a, jakie ukazały się drukiem. Analiza różnic, jakie występują w zapisie analizowanych sufiksów wskazuje na tekst wydrukowany w Antwerpii w 1534 przez Martina Emperora jako na najbardziej innowacyjny w kwestii wprowadzania wariantów ortograficznych charakterystycznych dla tekstów późniejszych. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują na wagę popularnych tekstów biblijnych w procesie standaryzacji pisowni w okresie wczesnonowoangielskim.
    The paper analyses the spelling conventions of common derivational suffixes {‑NESS}, {-SHIP}, {-DOM}, and {-HOOD} employed by the printers of the first three editions of English Psalms translated from Latin by George Joye. The analysis of the differences between the three editions of Joye’s Psalms points to the Antwerp 1534 edition printed by Martin Emperor as the most innovative in introducing certain spelling variants usually associated with much later texts. This, in turn, testifies to the important role of popular Biblical texts in the process of spelling standardisation.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 5; 63-78
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przynależność metropolitalna diecezji łuckiej w okresie nowożytnym
    The Metropolitan Affiliation of the Diocese of Lutsk in the Modern Period
    Autorzy:
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053597.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia nowożytna
    historia Kościoła
    geografia historyczna
    diecezja łucka
    early modern history
    Church history
    historical geography
    Łuck diocese
    Opis:
    Artykuł stanowi głos w sporze historiograficznym na temat przynależności metropolitalnej diecezji łuckiej w okresie nowożytnym. Odwołując się do świadectw źródłowych z późnego średniowiecza oraz okresu nowożytnego, wskazuje na korzenie złożonej sytuacji formalno-prawnej diecezji łuckiej. Za rozstrzygające uznaje różne źródła uprawnień arcybiskupów gnieźnieńskich względem diecezji łuckiej. Od XV wieku, kiedy ukształtował się urząd prymasa, arcybiskupi gnieźnieńscy uzyskali jurysdykcję także nad metropolią lwowską. Od tego momentu dość trudno określić, jakie uprawnienia względem sufraganii lwowskich wykonywał arcybiskup gnieźnieński z racji pełnienia urzędu prymasa, a które mogły wynikać ze zwierzchności metropolitalnej. To zespolenie kompetencji obrazuje dobrze uznanie synodów prowincjonalnych gnieźnieńskich za synody prymasowskie i krajowe, których dekrety obowiązywały w obu metropoliach: gnieźnieńskiej i lwowskiej. Także procedury sądowe od początku XVI wieku dawały prymasowi prawo wysłuchiwania spraw sufraganów diecezji w pierwszej instancji. Autor w konkluzji stwierdza, że wobec braku dokumentu papieskiego, który przenosi diecezję łucką do metropolii gnieźnieńskiej, przez cały okres nowożytny pozostawała ona sufraganią lwowską.
    The article is a voice in a discussion among historians on the issue of the administrative affiliation of the Diocese of Łuck in the Modern Era. Drawing on the primary sources from the late Middle Ages and the modern period, we can find the roots of the complex formal-legal situation of the Lutsk diocese. Equally crucial are the various sources on the authority of the archbishops of Gniezno over the diocese of Lutsk. Since the 15th c. when the office of a Primate was established, the archbishops of Gniezno had also ruled over the Lviv ecclesiastical province (Pol. Metropolia) and since then it had been difficult to clearly state what powers the archbishop of Gniezno held over Lviv suffragan dioceses, particularly, which rights stemmed from the role of a Primate and which from the affiliation to the ecclesiastical province. Combining the two legal roles is best illustrated by the fact that the Gniezno Provincial Synods were tantamount with Primate and Country Synods, the decrees of which were implemented in both Gniezno and Lviv ecclesiastical provinces. Also, the court procedures since the beginning of the 16th c., granted the Primate a right to rule over the suffragan dioceses in the first instance. The author stands on a position that due to lack of Papal document granting the jurisdiction over Łuck diocese to Gniezno ecclesiastical province, it remained a Lviv’s suffragan diocese throughout the entire Modern Era.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 55-68
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drexel w Polsce (XVII-XVIII wiek). Rekonesans
    Drexel in Poland (The 17th–18th Centuries). An Exploration
    Autorzy:
    Pawlak, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053934.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Drexel Jeremias
    Drexel Jeremias – recepcja w Polsce
    literatura nowołacińska
    piśmiennictwo jezuickie
    polsko-niemieckie związki literackie
    transfer kulturowy w Europie wczesnonowożytnej
    Drexel Jeremias – Polish reception
    Neo-Latin literature
    Jesuit writing
    Polish-German literary relations
    cultural transfer in early modern Europe
    Opis:
    Artykuł dotyczy polskiej recepcji twórczości niemieckiego jezuity Jeremiasa Drexela (1581-1638), twórcy popularnych w całej niemal Europie łacińskich pism o tematyce religijnej i moralistycznej. Autor przedstawia korpus XVII- i XVIII-wiecznych polskich translacji dzieł Drexela (autorstwa m.in. Jana Chomętowskiego, Szymona Jurkiewicza, Albrychta Stanisława Radziwiłła i Kazimierza Stęplowskiego), rejestruje ich obecność w księgozbiorach przedrozbiorowej Rzeczypospolitej oraz liczne świadectwa ich odbioru w tekstach polskich twórców, przede wszystkim w piśmiennictwie kaznodziejskim i religijnym, wskazuje możliwe kierunki przyszłych badań (np. nad strategiami translatorskimi staropolskich tłumaczy) oraz podkreśla rolę literatury nowołacińskiej w transferze kulturowym między dawną Rzecząpospolitą a krajami niemieckiego obszaru językowego oraz w przełamywaniu barier etnicznych, politycznych i wyznaniowych we wczesnonowożytnej Europie.
    This article discusses the Polish reception of the works by the German Jesuit Jeremias Drexel (1581–1638), the author of Latin religious and moralistic writings, popular almost all over Europe. The study presents seventeenth- and eighteenth-century Polish translations of Drexel’s works by, amongst others, Jan Chomętowski, Szymon Jurkiewicz, Albrycht Stanisław Radziwiłł and Kazimierz Stęplowski, records their presence in the book collections of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and provides evidence of their extensive reception in the texts of Polish authors, primarily in sermons and religious literature. It also indicates possible directions for future research (for example, on the translation techniques of Old Polish translators)  and emphasises the role of Neo-Latin literature in the cultural transfer between Poland-Lithuania and the countries of the German language area, as well as in overcoming ethnic, political and religious barriers in early modern Europe.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 1; 9-30
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawoskrzydłowy manewr wojsk polsko-litewskich w bitwie pod Orszą (8 września 1514 r.)
    The Right-flank Manoeuvre of the Polish-Lithuanian Army at the Battle of Orscha (8th September 1514)
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807072.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wojskowości wczesnonowożytnej; bitwa pod Orszą (1514); sztuka wojenna; taktyka; Królestwo Polskie; Wielkie Księstwo Litewskie; Wielkie Księstwo Moskiewskie
    early modern history of warfare; battle of Orscha (1514); art of war; tactic; Kingdom of Poland; Grand Duchy of Lithuania; Grand Duchy of Muscovy
    Opis:
    Bitwa pod Orszą stanowiła nie tylko konfrontację zjednoczonych sił polsko-litewskich z armią Wielkiego Księstwa Moskiewskiego, ale także dwóch odmiennych stylów walki. Obecność piechoty i artylerii polsko-litewskiej spowodowała, że ich wróg musiał zastosować odpowiedni szyk bojowy, co uniemożliwiało wykonanie szerokiego manewru terenowego, zmianę miejsca zbiórki głównych sił lub przegrupowanie armii. Pierwszy aspekt formacji sił zjednoczonych, związany z ich wsparciem na zakolu Dniepru w rejonie wsi Paszyno–Ruklino–Pugajłowo, umożliwił jedynie obronę w wybranym obszarze lub atak. Spośród wielu manewrów przeprowadzonych przez zjednoczone siły zbrojne podczas bitwy, na specjalną uwagę zasługuje ten z udziałem polskiej najemnej kawalerii na prawym skrzydle armii polsko-litewskiej. Istotną rolę ogrywała również piechota i artyleria, ukryte na południowo-zachodnim krańcu pola bitwy w olszowym gaju, który porastał brzeg Dniepru. Głównym zagadnieniem niniejszego opracowania jest prawoskrzydłowe uderzenie na wojska moskiewskie. Ponadto, autor porusza problem możliwego podobieństwa między tym manewrem a wcześniejszymi doświadczeniami współpracy kawalerii, artylerii i piechoty na polu bitwy.
    The battle of Orscha led up not only to clash of the Polish-Lithuanian’s united forces with the army of the Grand Duchy of Muscovy, but also to confrontation of two diffirent fighting styles. Presence of Polish-Lithuanian’s infantry and artillery had made their enemy use appropriate battle order, which made resorting to wide terrain manoeuvre, changing the place of ghatering of the main forces or jumping away to reorganisation the army impossible. The first aspect of united forces’ formation, connected with their support on the bend of the Dnieper in the area of villages Paszyno–Ruklino–Pugajłowo, made possible only defence in chosen area or attack. From between many manoeuvre carried out by united forces during the battle, this one with participation of Polish mercenary cavarly at the right-flank of the Polish-Lithuanian’s army especially draw attention to oneself. Also infantry and artillery, hidden on the south-west edge of battlefield in an alder grove overgrowning the bank of the Dnieper, acted out relevant role. The main issue of this study is clash with the Moscow regiment of the left hand. Moreover I would like to address the problem of possible similarity between this manoeuvre and earlier experience of cooperating cavalry, artillery and infantry.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 25-38
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies