Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Duda, Henryk" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Dżamia i dżamid ‘meczet’ w języku polskim
Dżamia et dżamid mosquée dans la langue polonaise
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963664.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Dans l’article cité en référence on a présenté l’histoire de deux emprunts orientaux en polonais. Il est question du mot dżamia ’mosquée’ qui apparut à la fin du XVIIIe siècle et fit employé au XIXe siècle, ainsi que de dżamid dont le sens est le même et qu’on ne connaît que des Sonnets de Crimée d’A. Mickiewicz. L’auteur envisage le problème de savoir par quels chemins les mots orientaux pouvaient pénétrer dans la langue polonaise, en attirant surtout l’attention sur la possibilité d’emprun ter les mots orientaux à la langue des Tartares de Lituanie et sur le développement considérable de l’intérêt pour les langues orientales au début du siècle dernier dans les milieux universitaires en Pologne et notamment à l’Université de Vilnius. Pour ce qui concerne le sens des deux termes, l’auteur prétend qu’il sont synonymes du mot mosquée, car, selon lui, l’étymologie, qu’il s’agisse d’un mot propre à une langue que d’un emprunt, ne peut préjuger de sa signification. Recherchant la réponse d’où vient le d à la fin du mot dżamid , l’auteur a rappelé l’explication, déjà oubliée, mais pertinente, du chercheur connu en langues et littératures orientales du XIXe siècle, W. Kazimirski: „la déclinaison d’un mot qui prend la consonne d à la fin est plus commode” (il n’existe pas dans la flexion polonaise de radicaux terminés par une voyelle). Les mots dżamia et dżamid ne sont plus utilisés dans la langue polonaise, il n’est cependant pas exclu qu’ils y réapparaissent sous quelque forme que ce soit. Car la quantité des ouvrages orientaux ainsi que de ceux qui concernent l’Orient augmente et ils deviennent plus accessibles en polonais. Pour en donner un exemple, on trouve dans la traduction polonaise du roman Les versets de Satan de S. Rushdi des expressions comme: Dżame Masdżid, Dżama Masdżid. Certes, ces citations ne sont pas encore assimilées, mais, souvent répétées, elles peuvent entrer pour de bon dans notre vocabulaire.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 6; 71-84
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złożenia typu fabrykokościół, śniego-lód w twórczości Mirona Białoszewskiego
Zusammensetzungen vom Typ fabrykokościół, śniego-lód im Werk von Miron Białoszewski
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127903.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In dem Aufsatz werden denominale Kopulativkomposita (mit dem Fugenelement -o-) vom Typ fabrykokościół, śniego-lód bezsprochen. Beispielsammlung der neuen Bildungen stammt aus dem Werk von Miron Białoszewski. Zusammensetzungen von diesem Typ sind im Polnischen nicht neu. So kannte z.B. Jan Kochanowski das Wort chłopobyk, B. Chmielewski (Autor von Nowe Ateny) kozo-jeleń (lat. Hirco--cervus), lworyś (lat. Hyppardium). Vorwiegend waren es technische Termini, nach fremden Mustern abgelehnt, die zahlenmäßig eine kleine Gruppe bildeten. Heutzutage ist es ein sehr produktiver Wortbildungstyp. Bei Białoszewski treten ca. 30 neue Bildungen auf. Die große Zahl solcher Bildungen wie szmato-ścierka, swetro-bluzka, buto-nogawka, prozopoezja im Werk dieses Schriftstellers verwundert nicht, weil er versucht, wie S. Barańczak feststellt, „möglichst natürliche Tendenzen der Umgangssprache und der gesprochenen Sprache herauszufinden”. Diese natürlichen Tendenzen finden auch ihren Niederschlag in dem Werk anderer Schriftsteller; zu erwähnen wären interessante Beispiele bei R.Kapuściński − Greko-Turko-Cypro-Maltańczyk, Marksoengels (ironisch bei S. Kisielewski), Polsko-Litwa (Cz. Miłosz). Die Belege bestätigen die Produktivität dieses Wortbildungstyps. Eine negative Bewertung mancher Bildungen dieser Art, insbesondere jener, die mit der Propaganda zusammenhängen, z.B. chłoporobotnik, kursokonferencja gibt keinen Grund, um diesen Wortbildungstyp als nichtexistent zu bezeichnen.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1992, 39-40, 6; 87-93
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robert Stiller, Pokaż język! Czyli rozróbki i opowieści o polszczyźnie i 222 innych językach, t. II, Kraków 2013
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886612.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 203-214
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Niecisław Baudouin de Courtenay − prekursor „lingwistyki feministycznej”
Jan Niecisław Baudouin de Courtenay as a Precursor of „Feminist Linguistics”
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956534.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
W polonistycznym językoznawstwie „lingwistyka feministyczna” nie zaznaczyła się jeszcze tak znacząco jak feministyczne badania literackie. Nie od rzeczy będzie przypomnieć u początków polskiej „lingwistyki feministycznej” poglądy uczonego, który na długo przed tym jak na Zachodzie podjęto zagadnienia żywo dziś dyskutowane mówił i pisał o wpisanym w język seksizmie (poszukując związku między rodzajem gramatycznym a światopoglądem). Z powodzeniem można go nazwać ojcem „lingwistyki feministycznej”.
„Feminist linguistics” has not yet made its mark in Polish linguistics in the way that feminist literary studies have done in the study of literature. It will be interesting at the inception of Polish „feminist linguistics” to recall the views of a scholar who spoke and wrote about sexism inscribed in language (as he sought links between grammatical gender and our view of the world) long before such questions, now hotly disputed, were taken up in the West. He fully deserves to be called the founding father of „feminist linguistics”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1998, 46, 1 Special Issue; 663-673
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kiedy Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka?
When Shall St Agnes Let the Skylark out of Her Sack?
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127768.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
paremiologia
przysłowia kalendarzowe
klimat
paremiology
calendar proverbs
climate
Opis:
We worship St Agnes, among other things, on 21st January. With the patroness of this day is attributed the proverb Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka (St Agnes lets the skylark out of her sack). The author dwells on its genesis. It is usually still cold in Poland in the second half of January for skylarks to fly. There are other Polish proverbs (e.g. Po świętej Agnieszce widzimy muchy w chacie [After St. Agnes' day we can see flies in our house], on 5th February; Po świętej Dorocie wyschną chusty na płocie [After St. Dorothy's day the scarfs on the fence shall dry out], on 6th February). The proverbs seem to point that in the second half of January and in February it should be warmer. The evolution of our climate may account for the discrepancy between calendar proverbs and weather; another fact is that in the second half of the sixteenth century the Gregorian calendar replaced the Julian one. Historical testimonies and contemporary research on the climate in the past show that in the Middle Ages, i.e. during the formation of such proverbs as Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka, the climate in Europe was warmer. According to the author, climatic changes may also shed more light on some old and ever discussed problems of the Slav researcher.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 111-120
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lingwistyczna historia kufajki // fufajki
The Linguistic History of the Word kufajka // fufajka
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944523.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polsko rosyjskie kontakty językowe
zapożyczenia leksykalne z języka rosyjskiego
rusycyzmy
słownictwo z zakresu mody
Polish-Russian linguistic contacts
lexical borrowings from the Russian language
Russianisms
fashion vocabulary
Opis:
The word kufajka//fufajka (a kind of warm clothe, formerly mostly for workers, today also an outerwear) is a more recent borrowing from the Russian language. The form of kufajka was not arbitrarily coined by one of journalists (as B. Rejakowa claimed in an article on fashion vocabulary). The kufajka was not formed from the word fufajka as a result of dissimilation (see e.g. J. Miodek). We have borrowed the two variants from the Russian language. The Russian фуфайка//куфайка can be derived from *chuchajka, cf. the verb хухать ‘breathe with warmth’, Pol. chuchać (following P. Ya. Chernykh’s etymological dictionary).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 6; 5-9
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Notion of Linguistic Thinking in the Works of Baudouin de Courtenay
O pojęciu myślenie językowe w pracach Baudouina de Courtenay
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945537.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
“linguistics thinking”
psychologism in linguistics
linguistics in Poland
linguistic picture of the world
„myślenie lingwistyczne”
psychologizm w językoznawstwie
językoznawstwo w Polsce
językowy obraz świata
Opis:
W artykule omówiono pojęcie myślenie językowe w pismach Jana Niecisława Baudouina de Courtenay (1845-1929). Podstawą materiałową pracy były wybrane prace badacza, w większości wydane w Pismach wybranych (t. I-VI, Warszawa 1974-1983), przede wszystkim Charakterystyka psychologiczna języka polskiego (1915). Dotychczas przyjmowano, że pojęcie myślenie językowe jest niejasne, bądź – z innej perspektywy – że odpowiadający mu termin jest „dziwaczny”. Przeprowadzona analiza pokazuje, że myślenie językowe u Baudouina de Courtenay to wtłoczony w psychikę (w „duszę”) system (struktura). W innych miejscach natomiast, myślenie językowe należy pojmować jako pewien rodzaj myślenia – myślenie językowe jest tu przeciwieństwem myślenia wrażeniowego. Pisząc o wpływie myślenia językowego na myślenie, Baudouin de Courtenay głosił poglądy, które później w nauce zyskały miano hipotezy Sapira‑Wharfa. Niektóre użycia terminu myślenie językowe pokazują, że Baudouin de Courtenay może też uchodzić za prekursora badań nad tzw. językowym obrazem świata.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 33-46
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rolandas Kregždys. Lietuvių kalbos polonizmų žodyno specifikacija/Charakterystyka Słownika polonizmów w języku litewskim. Mokslo studia. Vilnius: Lietuvių kalbos institutas
Rolandas Kregždys. Lietuvių kalbos polonizmų žodyno specifikacija/Charakterystyka Słownika polonizmów w języku litewskim. Mokslo studia. Vilnius: Lietuvių kalbos institutas [Characteristics of the Dictionary of Polonisms in Lithuanian]
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872758.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 219-226
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Языковая картина мира при обучении польскому языку как иностранному
A Linguistic Picture of the World in Teaching Polish as a Foreign Language
Językowy obraz świata w nauczaniu języka polskiego jako obcego
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886578.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
językowy obraz świata
język a myślenie
nauczanie leksyki
realia i nazwy abstrakcyjne w nauczaniu języka obcego
nauczanie języka polskiego jako obcego
linguistic picture of the world
language vs. thinking
teaching lexis
realities and abstract names in the teaching of a foreign language
teaching Polish as a foreign language
Opis:
Odbity w języku, jego strukturze, leksyce i użyciu (uzusie) obraz otaczającej mówiących rzeczywistości – jak najkrócej można zdefiniować językowy obraz świata (JOŚ) – pełni bardzo ważną rolę w każdym akcie komunikacji. Nie można o nim zapominać również w trakcie uczenia się i nauczania języka obcego. Jest on bowiem źródłem licznych błędów, szczególnie leksykalnych. Autor artykułu pokazuje to na przykładach z literatury przedmiotu oraz z własnej praktyki dydaktycznej. Językoznawcom obserwacja procesu przyswajania języka obcego, błędów popełnianych przez uczących się i nauczycieli, może natomiast wiele powiedzieć nie tylko o językowym obrazie świata w poznawanym języku, lecz także – przez kontrast – w języku ojczystym badacza.
The picture of the reality surrounding us reflected in the language, its structure, lexis and usage – as the linguistic picture of the world may be defined in the shortest way – plays a very important role in any act of communication. It may not be forgotten also in the course of learning and teaching a foreign language. This is because it is the source of numerous mistakes, especially lexical ones. The author of the article shows this on examples taken from the literature of the subject as well as from his own didactic work. Observing the process of acquisition of a foreign language, and of the mistakes made by both learners and teachers, may tell linguists a lot not only about the linguistic picture of the world in the language being learned, but – through contrast – in the researcher’s mother tongue.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 10; 33-43
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies