Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Christian" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Wczesnochrześcijańskie baptysteria Prowansji
Early-Christian Baptisteries of Provence
Autorzy:
Łysik, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954302.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
architektura wczesnochrześcijańska
baptysteria
Prowansja
early-Christian architecture
baptystery
Provence
Opis:
The paper focuses on early-Christian baptisteries. They were built in Provence in the period from the fourth to mid-eighth centuries. The author has presented them in a catalogue in which she placed basic information about each of the building. The information was taken from the sources and findings of archeological research. The text accompanying the catalogue is an attempt to classify the baptisteries on the basis of an analysis of their plans. The author concludes as follows: 1) the plans of urban and rural baptisteries are varied, 2) there are essential differences between the baptisteries of south Provence and those which were erected in the northern territories invaded in the fifth century by Burgundies.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 4; 171-212
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarze chrześcijańscy wobec kultury klasycznej
The Early Christian Writers versus Classic Culture
Autorzy:
Eckmann, Augustyn
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955632.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The paper has a very synthetic form. It shows what attitude early Christian writers (till St. Augustin) adopted towards classic culture. Pageantry was not only a religion which penetrated the customs, laws and institutions, but it was also a stimulus and inspiration for the poets, artist and thinkers. The masterpieces of Greece and Rome were imbued with the knowledge and spirit of pageantry, and constituted the fruit of eight centuries of civilization. The Christian had to adopt an attitude towards them. Among the Christian scholars of those times one may distinguish two groups: some, the moderate ones, were positive towards pagan culture. They noticed precious treasures in classic culture, which could be used in Christianity (e.g. St. Justin, Athenagoras, St. Theophilus Antiochene, or the anonymous author of the treatise De monarchia); others were against (e.g. Tatian, Hermias and Tertullian). All of them took advantage of the values which they had learned in the pagan schools: the beauty of the language and style, the manner of proving and arriving at the truth, and some principles of the moral good. Minutius Felix imitated the language of Cicero, Lactantius accepted his way of thinking. They tried to change the spirit of the humanities, to impose a Christian taint on them and give them to the service of the Gospel (St. Basil the Great, St. Gregory Nazjanzen, Lactantius, St. Ambrose, St. Heronymus and St. Augustine).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 3; 89-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańskie konteksty dramaturgii Augusta Strindberga
The Christian Contexts of August Strindbergs Dramaturgy
Autorzy:
Lewko, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964324.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
August Strindberg's dramaturgy has up to now come out as a surprise for researches due to its precursory writing technique. Nevertheless there are considerable revaluations in the estimation of his ideal and artistic consciousness. Until recently the artist has functioned in the Polish reception as a misogynist, enemy of women, rather naturalist than author of plays which have brought about a breakthruogh in contemporary world drama. Nor has he been perceived as an author significant for the searching of a new form of theatre, theatre of freedom, breaking barriers of any convention. On the other hand, he is closely and permanently bound with the existential condition of man. The present text seeks to prove that one can find in the dramatic works of this prominent writer some profound layers of Christian awareness among the heroes, some strong ties with the Bible, indisputable aspects of religiousness drawn from being a Christian as well as any concequences which follow from it. This can especially be noticed in the dramas of the so-called post-inferno period. Given the variety of techniques in referring to the Scriptures which is a norm of his faith, he most eagerly evokes appropriate contexts for the act of faith by using an accurate verbal construction. He refers to the memory of a spectator who lives by the Bible every day in the liturgy of the Word. The Bible helps him at the same time to define the awareness of faith in his heroes, the moral and ethical aspect as well as to accomplish the aesthetic ends of poetic illustration. Sometimes he directly quotes certain sentences, employs analogy more often, making use of a biblical metaphor. He borrows inspiration from the biblical personifications, especially in historical drama's, in order to give the actions of his characters a supernatural dimension, to define the uniqueness of a situation or its transcendent direction. Religious terminology is no alien to Strindberg, resulting from the experience of being a Christian. His faith is based on religious determinism, proper to the Evangelical and Lutheran branch of Protestantism. Yet one can find occassionally syncretism in his standpoint.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1994, 42, 1; 85-121
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesnochrześcijański kościół Surb Połos-Petros w Zovuni w Armenii. Problem genezy kościoła w typie sali kopułowej
Early-Christian Połos-Petros Church in Zovuni in Armenia
Autorzy:
Próchniak, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954303.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Armenia
architektura wczesnochrześcijańska
kościoły kopułowe
early-Christian architecture
dome churches
Opis:
The remains of three early-Christian single-nave churches were preserved in Zovuni, a small village in the Ararat Plain in central Armenia. The church called Tukhmanuk' represents the basic type of the single-nave temple with the apse hidden in the massive wall. Probably it belongs to the oldest 4th century Christian objects in Armenia. Originally, the same structure could be found in St. Vardan's church; to which, however, a rectangular mausoleum was added in the second half of the 5th century. The most interesting is the Surb Połos-Petros church (St. Paul and Peter). Originally it used to be a building with a different destination; it might have been a part of the palace. In the 5th century, due to the addition of the apse, it was turned into a single-nave church vaulted with barrel vaults. At the end of the 6th or at the beginning of the 7th century another change took place: a cupola was erected above the centre of the nave. As a result, a new type of the single-nave church was created - the so-called a room with a dome'.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 4; 213-240
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańska topografia Mediolanu w IV wieku
Christian Topography of Milan in the Fourth Century
Autorzy:
Filarska, Barbara
Iwaszkiewicz-Wronikowska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954301.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Mediolan wczesnochrześcijański
archeologia chrześcijańska
baptysterium wczesnochrześcijańskie
katedra
Bazylika Ambrożego
Bazylika Apostołów
kult męczenników
św. Ambroży
św. Augustyn
early-Christian Milan
Christian archeology
early-Christiana baptystery
cathedral
St Ambrose’s Basilica
the Apostles’ Basilica
cult of the martyrs
St Ambrose
St Augustine
Opis:
The authors sought to present the state of research on the complex problems of the issue that has been discussed for decades. At present, a new generation of scholars deal with it and they propose new interpretations both of the texts and archeological sources. Following archeological excavations in the nineteenth and twentieth centuries, a picture of Milan appeared with St. Tecla’s cathedral, St. Giovanni in Fonte’s baptistery in the town centre, and a chain of cemetery basilicas around it. The Basilica Portiana mentioned in the letters of Ambrose and the dating of St. Lorenzo were regarded as doubtful. In the 1990s earlier findings were verified. Accordingly, it was possible, among other things, to question the traditional and propose a new (mainly in S. Lusuardi Siena’s papers) reconstruction and chronology of the building that is part of the episcopal complex (under present Duomo: basilica vetus = ecclesia geminata, St. Stefano’s Baptistery + basilica nova = St. Maria Maggiore; under Piazza Duomo: St. Giovanni in Fonte’s Baptistery and the latest St. Tecla). In relation with a new hypothesis, which F. Guidobaldi has recently put forward on the identification of Basilica Portiana from S. Simpliciano, the authors propose to include in the discussion on this issue Ambrose’s words. He gives us to understand that the Basilica Portiana was dedicated and that we should find out to whom it was dedicated (maybe to the Virgins?). With regard to the fact that there are no sources, it is still an open question to date the majority of the early-Christian buildings in Milan (the exceptions are St. Giovanni alle Fonti’s baptistery, Basilica Ambrosiana and Basilica Apostolorum).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 4; 135-170
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen obrazów kultowych w kulturze chrześcijańskiej
The Phenomenon of Cult Paintings in Christian Culture
Autorzy:
Knapiński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955868.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The origins of cult images in Christianity are connected with the cult of relics which make present the person of a saint. Especially the so-called direct relics are closely related to the images of a saint in paintings, for they do not constitute his material part, but remind and represent him. In the origins of Christianity the Neoplatonic theory of aesthetics supported the devotional practices. It was first accepted in the East and then transplanted in the West. The theoretical foundations of a cult painting were grounded on it, the theory of icon in Byzantium. The cult of paintings, which was in the East from the 5th century onwards, with time the icon replaced the cult of relics. The painting gains its theological depth owing to the decisions made at the Second Council of Nice in 787. The West accepted the cult rank of an image in religious practices. In its theoretical enunciations, however, it emphasized its didactic and commemorative function. The author particularly stresses the role of an image in the contexts of the cult of saints. The forms of that cult, making the primitive loca sacra, have in time been replaced by the cult of paintings and worship of the so-called miraculous sites. An awareness emerged of its presence and action, spatially unlimited, and magnified by the copying of paintings. From the 14th century onwards the painting gradually gained that significance which relics previously had . It became a personification of sacrum, the saint. That type of a pilgrimage site with the icon as the main medium of cult prevailed in the Middle Ages. The Tridentine Council drew conclusions from the debate with Protestants about the function of paintings in a cult. Thus the medieval theological interpretation and resolution of the Second Council in Nice has been confirmed. Such tradition has survived in Christian culture up to our times, which has been confirmed by the Constitution on the Holy Liturgy in the documents of the Second Vatican Council. At the moment, despite many examples of the care of introducing new art into contemporary sacral architecture, it is difficult to show examples of cult works. The phenomenon of a cult painting in Christian tradition is a very subtle matter, and it calls for appropriate approach. One must not forget that art was and still is a medium of faith.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 4; 395-410
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kumulowanie małych pamięci. Świat obrazów Christiana Boltanskiego w Galerii Foksal
Accumulating Little Memories: Christian Boltanski’s World of Images in the Foksal Gallery
Autorzy:
Dzierżyc-Horniak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787941.pdf
Data publikacji:
2021-05-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Christian Boltanski
pamięć
sztuka jako fotografia
vanitas
mikrohistorie
memory
art as photography
micro-stories
Opis:
Artykuł jest próbą spojrzenia na praktyki artystyczne Christiana Boltanskiego. Szczególną uwagę poświęcono czterem jego wystawom, jakie odbyły się w warszawskiej Galerii Foksal. Pokazują one, że francuski artysta sięga po medium fotografii i stosuje je w swojej sztuce w specyficznym ujęciu nadanym przez André Bazina. Oznacza to, iż fotografia jest dla Botlanskiego narzędziem mumifikacji rzeczywistości, która staje się zarazem i relikwią, i pamięcią.
This article is an attempt to look at the artistic practices of Christian Boltanski. Particular emphasis is placed on four of his exhibitions which were held at the Foksal Gallery in Warsaw. They show that the French artist not only uses the medium of photography in his art, but uses it in the specific approach as designated by André Bazin. This means that, for Boltanski, photography is a tool for the mummification of reality, which then becomes both a relic and a memory.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 325-346
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasłony w kościołach wczesnochrześcijańskich w IV-VI wieku – zarys problematyki
Veils in Early Christian Churches in the 4th-6th Centuries: An Outline
Autorzy:
Głowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787943.pdf
Data publikacji:
2021-05-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tkaniny późnoantyczne
zasłony
wczesnochrześcijańskie kościoły
poikilia
Late Antique fabrics
curtains
early Christian churches
Opis:
Jednym z nieodłącznych elementów wyposażenia kościołów wczesnochrześcijańskich były różnego rodzaju tkaniny, wśród których szczególne miejsce, ze względu na ich szerokie zastosowanie i wielorakie funkcje, zajmowały zasłony. Umieszczane w drzwiach wejściowych, w przegrodach chórowych, w cyborium nad ołtarzem, w absydzie, pomiędzy nawami, zasłony pełniły funkcje praktyczne, symboliczne i dekoracyjne. Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie problematyki związanej ze stosowaniem zasłon w kościołach wczesnochrześcijańskich.
An inherent element of the furnishings of early Christian churches was various types of fabrics, among which, due to their wide application and high functionality, veils had a special significance. Hung in entrance doors, in choir barriers, in the ciborium above the altar, in the apse, between the naves, veils had practical, symbolic and decorative functions. This article aims to outline issues related to the use of veils in early Christian churches.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 379-404
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zalążki dramatu chrześcijańskiego w literaturze patrystycznej
The Germs of Christian Drama in Patristic Literature
Autorzy:
Longosz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963631.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
No drama (tragedy or comedy) was written throughout the patristic period (from the first to the eighth centuries) designed to be put on stage. It was the only literary genre which ancient Christianity did not accept. It is commonly said that Christian drama (created by Christians and based mainly on the Bible) took shape from the Liturgy as late as the eleventh century, and its first stage was liturgical drama, created in the period of 9th-10th centuries. The author seeks to prove that the origins of Christian drama should be searched earlier than that, i.e. in some patristic homilies dated back to the fifth and sixth centuries. He calls those homilies dramatic, and it is in them that he finds lively dialogues, monologues, soliloquies and apostrophes of the biblical figures. They all form the dramatic action. The paper quotes, among other things, the definition of drama as formulated by Origen. According to the latter it is Song of Songs. The paper discusses also the structure of the dramatic patristic homilies. The author has found as many as 22, dividing them according to their content into three groups (the homilies about John the Baptist and the baptism of Christ, the homilies about Christ's descendance to the abyss and freeing the just, and the homilies about Annunciation and St. Joseph's doubts), as well as information about the lost dramatic writings of the bishop Apollinaris from Laodicea. Having made these general remarks, the author announces the particular part of the paper which has been published somewhere else. This being an analysis of particular patristic homilies (22) along with the dramatic elements.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1996, 44, 3; 263-273
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Incarnate Logos in Gnostic Theology
Autorzy:
Myszor, Wincenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806903.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Christology; Docetism; Christian Gnostics; the doctrine of two natures
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 58–59 (2010–2011), issue 3. The popular version of Gnostic Christology in textbooks presents it as a Docetic Christology. The new texts by Christian Gnostics, uncovered in Nag Hammadi, prove that Gnostic Christology was first and foremost the Christology of the Church. It seems thus that Adolf Harnack’s term “the doctrine of two natures” describing the Gnostic approach is correct. The article quotes examples of Gnostic utterances from Tractatus Tripartitus of Nag Hammadi Codex I. Gnostic theology was close to Logos-centred Christology. The Gnostic statements also contain many other references to ecclesiastical theology. The author of Tractatus Tripartitus was clearly influenced by Church theology, but some ideas were later abandoned by the official doctrine of the Church.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3 Selected Papers in English; 49-57
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gnothi sautón oder die Literatur und Menschenkenntnis im 18. Jahrhundert. Gewählte Aspekte
Gnothi sautón albo literatura i poznanie człowieka w XVIII wieku. Wybrane aspekty
Autorzy:
Grzesiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933647.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura
antropologia i filozofia popularna XVIII wieku
tragedia mieszczańska
teoria powieści
Alexander Gottlieb Baumgarten
Friedrich von Blankenburg
Johann Jakob Engel
Christian Garve
Gotthold Ephraim Lessing
Christian Thomasius
Christian Wolff
literature
anthropology and popular philosophy of the 18th Century
bourgeois tragedy
narrative theory
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą ukazania realizacji postulatu filozofii XVIII wieku dążenia do poznania całego człowieka i ciągle aktualnego postulatu poznania samego siebie z punktu widzenia antropologii literackiej. Dyskurs filozoficzny między racjonalizmem i sensualizmem, z którego wyodrębnia się (jeszcze filozoficzna) estetyka jako nauka poznania za pomocą niższych władz poznawczych człowieka, czyli poznania zmysłowego, znajduje odzwierciedlenie w tekstach teoretycznych dotyczących dramatu i powieści. Poznanie innego człowieka i poznanie samego siebie staje się podstawą tragedii mieszczańskiej (bürgerliches Trauerspiel), przy czym autorka wskazuje na nieadekwatność tego terminu, który polega na błędnym rozumieniu pojęcia bürgerlich, które pierwotnie oznaczało tyle, co „privat”, i na utożsamieniu go z warstwą społeczną Bürgertum, co było wynikiem nałożenia współczesnego rozumienia na pojęcie XVIII wieku, a co stanowi zbyt daleko idące uproszczenie. W przypadku tragedii autorka omawia pokrótce postać księcia Gonzagi, którą Gotthold Ephraim Lessing skonstruował na tle tradycji gatunku Fürstenspiegel, natomiast w odniesieniu do powieści pierwsze niemieckie teksty teoretyczne tego gatunku autorstwa Friedricha von Blankenburga i Johanna Jakoba Engela. Konsekwencją skupienia się na człowieku jest rezygnacja z takiego typu literatury, który przedstawia jedynie heroiczne wzorce cnót, na korzyść psychologicznie pogłębionych charakterów. Literatura zaczyna odkrywać najbardziej mroczne zakątki duszy ludzkiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 5; 91-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobożne chrześcijanki czekają na zmartwychwstanie – wizerunki kobiet w rzymskim malarstwie katakumbowym
Pious Christian Women Awaiting the Resurrection: Images of Women in Roman Catacomb Painting
Autorzy:
Iwaszkiewicz-Wronikowska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056544.pdf
Data publikacji:
2022-05-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
portrety zmarłych
orantki
sztuka wczesnochrześcijańska
sztuka sepulkralna
katakumby Rzymu
malarstwo katakumbowe
portraits of the dead
orants
Early Christian art
sepulchral art
the catacombs of Rome
catacomb paintings
Opis:
Preferowaną w malarstwie katakumbowym Rzymu formą autoprezentacji, ale zapewne też upamiętnienia zmarłych chrześcijanek było przedstawianie ich w postawie modlitewnej – w pobliżu lokulusów i arkosoliów niemal na każdym kroku spotkać można było postaci kobiece, z czasem coraz bardziej zindywidualizowane i wyraziste, które modliły się, kierując ręce ku górze lub rozpościerając je na boki na wzór postawy Jezusa na krzyżu. Gest modlitewny, wyeksponowany również w portretach w formie popiersi, miał przekonywać o pobożności (pietas), jaka cechowała zmarłe chrześcijanki za życia i która pozwalała im żywić nadzieję, że za sprawą Chrystusa-Dobrego Pasterza zmartwychwstaną i osiągną życie wieczne tam, gdzie nadal trwać będą w nieustającej modlitwie (uwielbienia? dziękczynienia? błagalnej?).
In Roman catacomb paintings, the preferred form of self-presentation, and undoubtedly also of commemoration, of deceased Christian women, was to present them in a praying position – near the loculi and arcosolia, at almost every step of the way, one could encounter female figures (over time more and more individual and expressive), who prayed by raising their hands upwards or extending them in imitation of Jesus’s posture on the cross. The prayer gesture, also displayed in portraits in the form of busts, was to convince people of the piety (pietas) that characterised these deceased Christian women during their lives, and which allowed them to hope that thanks, to Christ-the Good Shepherd they would be resurrected and achieve eternal life, where they would continue in their incessant prayer (praise? thanksgiving? pleading?).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 7-34
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współtwórcy Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich (ks. Marceli Godlewski – ks. Jerzy Matulewicz)
Cocreators of the Association of Christian Workers (Fr Marceli Godlewski and Fr Jerzy Matulewicz)
Autorzy:
Bender, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965452.pdf
Data publikacji:
1986
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1986, 34, 2; 89-96
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie oświecenie a wiara we wszechmoc rozumu ludzkiego
The German Enlightenment vs. the Faith in the Omnipotence of Human Reasoning
Autorzy:
Grzesiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879651.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
oświecenie niemieckie
malum metaphysicum
mit o wierze we wszechmoc rozumu
Georg Wilhelm Leibniz
Christian Thomasius
Christian Wolff
Christoph Gottsched
Alexander Gottlieb Baumgarten
Georg Friedrich Meier
German Enlightenment
a myth of the faith in the omnipotence of human reasoning
Opis:
Artykuł jest próbą korekty mitu o wierze niemieckiego oświecenia we wszechmoc rozumu. Autorka, odwołując się do koncepcji zła metafizycznego (malum metaphysicum) stworzonej przez G.W. Leibniza, ukazuje, że również późniejsi chronologicznie filozofowie: Ch. Wolff, Ch. Gottsched, A.G. Baumgarten i G.F. Meier konsekwentnie budowali swą refleksję metafizyczną w oparciu o koncepcję Leibniza. Pod pojęciem malum metaphysicum Leibniz i pozostali filozofowie niemieckiego oświecenia rozumieli naturalne ograniczenie władz poznawczych człowieka, także rozumu. Wszechmoc była predykatem Boga. Samo używanie terminu „zło metafizyczne” wyklucza wiarę we wszechmoc rozumu ludzkiego, natomiast w tradycji Leibniza filozofowie zakładali możliwość doskonalenia wyższych (rozum) i niższych (zmysły) władz poznawczych człowieka. Jedną z możliwości doskonalenia poznania zmysłowego i przezwyciężenia malum metaphysicum była stworzona przez Baumgartena estetyka jako gnoseologia inferior i ars pulchre cogitandi.
Based on the texts of philosophers (such as Georg Wilhelm Leibniz, Christian Thomasius, Christian Wolff, Alexander Gottlieb Baumgarten, Georg Friedrich Meier), the author has analyzed the trend that make up the notion of the Enlightenment: the enlightenment paradigm gnoseology imperfections of human cognitive powers that Leibniz called as malum metaphysicum (Théodicée). This assumption contradicts the currently widespread thesis-myth of the faith of the Enlightenment in the omnipotence of human reasoning. This paradigm of Leibniz takes Wolff, his students Johann Christoph Gottsched and A.G. Baumgarten, the founder of aesthetics. Awareness of the imperfections of a human cognitive apparatus on the one hand and the belief in the possibility of its improvement on the other hand has allowed Leibniz to formulate the postulate to create a “logic of sense cognition”, science analogous to a classical logic. This postulate is repeated by Wolff and his students, but only Baumgarten forms the basis of aesthetics, that is called gnoseologia inferior and ars pulchre cogitandi. In the opinion of the author, aesthetics is the only form available to the human being to overcome the metaphysical evil.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 5; 125-144
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies