Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "nauk" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Stawianie i rozwiązywanie problemów filozoficznych w powiązaniu z naukami przyrodniczymi
    Autorzy:
    Szydłowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013469.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia przyrody
    filozofia nauk przyrodniczych
    kosmologia
    naukometria
    obraz świata
    philosophy of nature
    philosophy of science
    cosmology
    scientometrics
    Weltbild
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 310-311
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktury metodologiczne w nauce
    Units of Methodological Analysis in Science
    Autorzy:
    HAJDUK, Zygmunt
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488561.pdf
    Data publikacji:
    2018-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    nauka
    nauki empiryczne
    statyka i dynamika nauki
    metodologia nauk
    kategorie metodologiczne
    struktury metodologiczne
    struktury
    science
    natural sciences
    statics and dynamics of science
    scientific methodology
    methodological categories
    units of methodological analysis
    structures
    Opis:
    W artykule jest suponowana opozycja między statyką i dynamiką nauki. Przez naukę rozumiemy głównie nauki empiryczne, zwłaszcza przyrodnicze, lub nauki ścisłe (sciences), inaczej: matematyczne przyrodoznawstwo. Przy doborze kategorii jako przedmiotu podjętych analiz kierowano się racjami badawczymi oraz odwołującymi się do praktyki naukowej i metanaukowej. Kontekstowe objaśnienia tych obiektów relatywizowano do sytuacji poznawczej potencjalnych odbiorców. Uwzględniano zarówno adeptów, jak i profesjonalnie zainteresowanych refleksją nad czynnościowo i wytworowo ujmowaną nauką. Podjęte zagadnienia są rozpatrywane poprzez stopniowe dyskusje aspektywnie wyselekcjonowanych problemów. W rozpatrywanej perspektywie należą do nich: ramowe stanowiska; terminy-klucze; statyka/dynamika nauki; rewolucje w filozofii nauki; dwa konteksty; nowa filozofia nauki; nurt normatywny i deskryptywny; kategoria rewolucji naukowych; super-, supra- i maksiteorie jako jednostki ponadteoretyczne; problematyka aksjologiczna; pluralizm filozofii nauki; problem/teoria problemu; wartość — kategoria z zakresu aksjologii epistemicznej; dalsze zagadnienia filozofii nauki; charakterystyka opracowania.
    The opposition between statics and dynamics of science in the entire content of the paper is supposed. We understand science as natural science(s). The selection of categories as an object of examining is directed by reasons generated through scientific and metascientific practice. Contextual elucidations are related to actual situation of potential receivers. Among them are so students as well as professional scientists interested in solving scientific problems. To do so the following questions, namely: background standpoints; key-terms; statics/dynamics of science; revolutions in the philosophy of science; two contexts; new philosophy of science; descriptive and normative trends; scientific revolutions category; super-, supra- and maxitheories; problems of epistemic axiology; philosophy of science pluralism; problem/theory of problem; value — category of epistemic axiology; other questions of the philosophy of science; characteristic of the entire elaboration is subsequently discussed.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 2; 9-22
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oświeceniowa kultura naukowa w kontekście filozoficznym. Z dziejów Komisji Edukacji Narodowej (Cz. 1)
    Learned Culture in the Enlightenment in the Philosophical Context. On the History of the Commission of National Education (Part One)
    Autorzy:
    Janeczek, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488429.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Komisja Edukacji Narodowej
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    wiek oświecenia
    historia oświaty
    historia filozofii
    historia nauk
    Commission of National Education
    Polish–Lithuanian Commonwealth
    Age of Enlightenment
    History of Education
    History of Philosophy
    History of Science
    Opis:
    Artykuł przestawia dydaktykę KEN, koncentrując się na ukazaniu reform oświatowych charakterystycznych dla epoki oświecenia. W szczególności ukazuje specyfikę styku ówczesnej filozofii i nowożytnej nauki, stopniowo wyzwalającej się z hegemonii filozofii. Wskazuje na dominujący podówczas duch utylitaryzmu, a w warstwie metodologicznej – programowy eklektyzm. Postawa ta ujawniła się w całym szkolnictwie europejskim, a więc nie tylko we Francji, przodującej przynajmniej w zakresie deklaracji programowych, ale zwłaszcza w centralistycznie reformowanej oświacie w monarchii habsburskiej. Jest ona także właściwa tak reprezentacyjnemu świadectwu ówczesnej kultury naukowej, jakim była Wielka Encyklopedia Francuska, do której nawiąże wprost KEN. W szkole europejskiej wzbogacano studium językowo-humanistyczne o kształcenie matematyczno-przyrodnicze, zachowując kurs filozofii w duchu philosophia recentiorum, przynajmniej na poziomie uniwersyteckim. Filozofia ta krytycznie asymilowała elementy nowożytnej epistemologii, a zwłaszcza osiągnięcia nowożytnego przyrodoznawstwa. Podejście to było typowe dla szkolnictwa reformowanego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez środowiska wyznaniowe, zwłaszcza zakon pijarów i jezuitów. Z czasem coraz bardziej upowszechni się empirystyczna epistemologia, owocująca fenomenalizmem kwestionującym możliwość uprawiania maksymalistycznie pojętej filozofii w formie nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego funkcjonującego w szkole tradycyjnej. Mimo krytyki tego modelu kształcenia, presja tzw. długiego trwania (longue durée) tłumaczy zachowanie w szkole oświeceniowej elementów filozoficznych nawet w przyrodoznawstwie, w formie interpretacji korzystającej z kategorii substancji i jej właściwości, a nawet koncepcji duszy zwierzęcej.
    This paper depicts the didactic approach of the Commission of National Education (Pol. KEN). It focuses on the educational reforms characteristic of the Age of the Enlightenment. In particular, it shows the specific character of the then philosophy and modern science that gradually liberated itself from the hegemony of philosophy. It pinpoints the spirit of utilitarianism that dominated at that time, and in its methodological aspect policy eclecticism. This attitude was manifested throughout European education, therefore not only in France, which was leading at least in her policy declarations, but especially in the Habsburg monarchy whose education was under centralistic reformation. It was also proper to the then learned culture of the Encyclopaedia, or a Systematic Dictionary of the Sciences, Arts, and Crafts, on which the KEN would draw. The European school of linguistic and humanistic studies was enriched by mathematics and natural sciences, whereas a course in philosophy in the spirit of philosophia recentiorum was maintained, at least at the university level. This philosophy assimilated some elements of modern epistemology in a critical manner, especially the accomplishments of modern natural science. Such approach was typical of reformed education in the Polish–Lithuanian Commonwealth by religious milieus, especially the Piarists and Jesuits. In the course of time empiristic epistemology became more and more popular and bore fruit in the form of phenomenalism which questioned the pursuit of philosophy maximalistically understood in the form of modern Christian Aristotelianism in the traditional school. Despite criticism of this model of education, the pressure of the so-called long duration (longue durée) accounts for the maintenance of philosophical elements in Enlightenment school, even in natural science, in the form of interpretation that takes advantage of the category of substance and its properties, and even of the conception of animal soul.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 35-65
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O przedmiocie metodologii nauk. Na marginesie książki Zygmunta Hajduka Struktury metodologiczne w nauce. Słowa klucze filozofii nauki
    On the Object of Scientific Methodology: With Regard to the Book Struktury metodologiczne w nauce. Słowa klucze filozofii nauki [Methodological Structures in Science: Key Words of the Philosophy of Science] by Zygmunt Hajduk
    Autorzy:
    WALCZAK, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488801.pdf
    Data publikacji:
    2018-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metodologia nauk
    filozofia nauki
    przedmiot badań
    struktury metodologiczne
    jednostki analizy metodologicznej
    kategorie metodologiczne
    nauka
    scientific methodology
    philosophy of science
    the object of research
    methodological structure
    the units of methodological analysis
    methodological categories
    science
    Opis:
    Kategoria struktur metodologicznych wprowadzona przez Zygmunta Hajduka (2016) jest kategorią nową, nieużywaną dotąd w rozważaniach metodologicznych i niemającą w nich ugruntowanego miejsca. Dlatego można zapytać o funkcję, jaką miałaby ona pełnić w metodologii nauk, oraz o jej przydatność jako ogólnego pojęcia metodologicznego. Zasadnicze pytanie, jakie stawiam to: czy wprowadzony przez Z. Hajduka termin struktury metodologiczne może służyć jako najogólniejsza kategoria wyznaczająca przedmiot badań metodologii nauk? Odpowiadając negatywnie na to pytanie, przedstawiam argumenty, jakie przemawiają przeciwko używaniu pojęcia struktur metodologicznych w ten sposób. Moja argumentacja przebiega w następujący sposób. Przywołując funkcjonujące w metodologii nauk zasadnicze sposoby rozumienia nauki (typy desygnatów nazwy „nauka”), ujęcie metodologii nauk wyznaczone przez Szkołę lwowsko-warszawską (Kazimierz Ajdukiewicz, Tadeusz Kotarbiński) i tradycję metodologiczną KUL, będącą jej kontynuacją (Stanisław Kamiński), typy metodologii, współczesne anglosaskie ujęcia filozofii nauki oraz rozumienie analizy metodologicznej, próbuję wskazać w miarę całościową mapę kategorii metodologicznych wyznaczających przedmiot badań metodologii nauk. Następnie odnoszę do niej kategorię struktur metodologicznych jako wyznaczającą, moim zdaniem zbyt wąsko, przedmiot badań metodologii nauk i przeprowadzam krytykę pojęcia struktur metodologicznych jako najogólniejszej kategorii wyznaczającej przedmiot badań metodologii nauk. Wskazuję także na niekompletność zaproponowanej przez Z. Hajduka listy struktur metodologicznych, którymi zajmuje się metodologia nauk.
    The new category of methodological structures introduced by Zygmunt Hajduk (2016) has not been applied in methodological investigations and does not have a firm position. Hence, two questions arise: what function should it fulfill in scientific methodology (philosophy of science), and is it suitable as a general methodological notion? My main question is: can Hajduk’s methodological structures serve as the most general category determining the research object of scientific methodology? My answer is in the negative. The argument proceeds as follows: first, some important contexts for the discussion are evoked. These include the basic notions of science (types of things signified by “science”), the conception of scientific methodology by the Lvov-Warsaw School (Kazimierz Ajdukiewicz, Tadeusz Kotarbiński) and its continuation in the form of the methodological tradition of KUL (Stanisław Kamiński), different types of scientific methodology, contemporary Anglo-Saxon conceptions of the philosophy of science, and the concept of methodological analysis. With these contexts in mind, I sketch a reasonably comprehensive map of the methodological categories that determine the research object of scientific methodology. Next, the map is critically compared to the category of methodological structures, which are understood as the most general methodological notion determining the object of scientific methodology. In my opinion Hajduk’s category is too narrow to be the most general methodological notion denoting the object of scientific methodology. Additionally, Hajduk’s catalog of methodological structures studied by the methodology of science is analyzed and found wanting.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 2; 23-46
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce filozofii chemii w filozofii przyrodoznawstwa
    The Position of Philosophy of Chemistry in Philosophy of Natural Sciences
    Autorzy:
    Zeidler, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013404.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia chemii
    filozofia nauk przyrodniczych
    nowy eksperymentalizm
    nauka laboratoryjna
    stabilność nauki laboratoryjnej
    redukcja chemii do fizyki
    realizm laboratoryjny
    kryteria istnienia przedmiotów teoretycznych
    model teoretyczny
    intersubiektywna sprawdzalność
    semiotyka chemii
    philosophy of chemistry
    philosophy of natural sciences
    new experimentalism
    laboratory science
    stability of laboratory science
    reduction of chemistry to physics
    laboratory realism
    criteria of existence of theoretical entities
    theoretical model
    inter-subjective testability
    semiotics of chemistry
    Opis:
    The paper is focused on the role of philosophy of chemistry in the philosophy of natural sciences. The author claims that chemistry is a paradigmatic example of laboratory science in Ian Hacking’s sense. Therefore a philosophical and methodological analysis of chemistry can change or modify several theses of the philosophy of natural sciences. Some of them are as follows: the stability of laboratory science; the primacy of experimental practice over the theoretical one in chemistry; the problem of the reduction of chemistry to physics; the influence of scientific instruments on the growth of chemical knowledge; the problem of the empirical criteria of the existence of theoretical entities; the role of theoretical models and theoretical modelling in laboratory sciences; the problem of using the principle of inter-subjective testability in chemistry; the semiotic peculiarities of chemistry.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 313-333
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies