Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "byt" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Jak mówić o bycie? Przyczynek do typologizacji metafizyk
    How to speak about being? A contribution to the typology of metaphysics
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015960.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metafizyka
    ontologia
    byt
    istnienie
    metaphysics
    ontology
    being
    existence
    Opis:
    I suggest to distinguish the following three types of metaphysics: (1) the metaphysics of undifferentiated being (Parmenides, B. Russell, W. V. O. Quine, M. A. Krąpiec, M. Przełęcki): to be (in the existential use) and to exist mean the same, all objects are/exist in the only one way (i.e. all objects are real), there are no nonexistent objects; (2) the metaphysics of differentiated being (Plato?, Ch. Wolff, A. Meinong, K. Twardowski, J. J. Jadacki): the meaning of to exist is the one of many meanings of to be, all objects are but not all objects exist, there are nonexistent objects; (3) the metaphysics of ways of existence (Aristotle, Thomas Aquinas?, R. Ingarden, A. B. Stępień): to be (in the existential use) and to exist mean the same, there are some different ways of being/existence (i.e. some objects are real, other objects are ideal or intentional, etc.), there are no nonexistent objects – if something does not exist in some way, it does not exist at all. I consider in details the above-mentioned metaphysics. One can give some objections to each of them but there are some possibilities of their defence. How to choose one of given metaphysics? It seems that the choice of metaphysics is the choice of some uses of the words to be-to exist and its ontological commitments. I prefer the metaphysics of ways of existence because its universe is not too poor or too rich. This metaphysics is „the golden mean” between the metaphysics of undifferentiated being and the metaphysics of differentiated being.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 497-515
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ZŁOŻENIE Z MATERII I FORMY JAKO ONTYCZNA PODSTAWA PLURALIZMU W FILOZOFII ARYSTOTELESA
    THE COMPOSITES OF MATTER AND FORM AS THE ONTIC FOUNDATION OF PLURALISM IN ARISTOTLE’S PHILOSOPHY
    Autorzy:
    Gondek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488649.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Arystoteles
    pluralizm
    byt
    materia
    forma
    Aristotle
    pluralism
    being
    matter
    form
    Opis:
    The question under consideration is an attempt to present the ontic foundations for a pluralistic interpretation of reality, the interpretation specific of Aristotle’s metaphysics. This text shows the way to understand being as substance and indicates its composite structure. The being’s composite of matter and form as subontic elements is principal in the context of ontic pluralism. It is a foundation on which to comprehend being both in the context of identity and variability. Despite the fact that the principal constitutive factor is form, it is only owing to the being’s composite of matter and form, and the specific relationship between these elements, that we can explain the ontic structure of reality. A review of the modes of being has been made with a view to matter and form (in Aritotle’s sublunary and superlunary spheres of the world). The modes of matter and form and their specific ontic character reveal the real foundations of the ontic plurality and variability in the world. There is no contradiction in the fact that the formal factor actualizes the material factor because these elements create a whole—being-substance—only in combination.
    Rozpatrywane zagadnienie jest próbą przedstawienia ontycznych podstaw dla pluralistycznej interpretacji rzeczywistości, stanowiącej specyfikę metafizyki Arystotelesa. W tekście ukazano sposób rozumienia bytu jako substancji oraz wskazano na jego złożeniową strukturę. Zasadnicze w kontekście pluralizmu bytowego jest złożenie bytu z materii i formy, jako z subontycznych elementów. Stanowi ono podstawę do ujmowania bytu zarówno w kontekście tożsamości, jak i zmienności. I mimo że zasadniczym czynnikiem konstytuującym byt jest forma, to dopiero dzięki dostrzeżeniu złożenia bytu z materii i formy oraz wykazaniu specyficznej relacji, jaka między tymi elementami zachodzi, możliwe staje się wyjaśnienie ontycznej struktury rzeczywistości. Ze względu na materię i formę dokonano także przeglądu występujących sposobów bytowania (w wyróżnionych przez Arystotelesa sferach świata: podksiężycowej i nadksiężycowej). Przedstawione sposoby występowania materii i formy oraz ich specyfika ontyczna odsłaniają realne podstawy dla wielości i różnorodności bytowej występującej w świecie. Nie zachodzi sprzeczność w tym, że czynnik formalny aktualizuje czynnik materialny, ponieważ elementy te dopiero w łączności tworzą całość – byt-substancję.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 4; 117-135
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Parvus Error In Principio Magnus Est In Fine”: Thomas Aquinas’s Reinterpretation Of The Understanding Of Being And Essence As The Basis For The Discovery Of The First Cause As Ipsum Esse
    „Mały błąd na początku wielkim jest na końcu”: Tomaszowa reinterpretacja rozumienia bytu i istoty podstawą odkrycia pierwszej przyczyny jako Ipsum Esse
    Autorzy:
    Maryniarczyk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488793.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    being
    essence
    God
    Ipsum Esse
    proof
    metaphysics
    byt
    istota
    Bóg
    dowód
    metafizyka
    Opis:
    In this article, the author notes that Thomas Aquinas, in his brief work entitled De Ente et Essentia, proved that at the base of understanding the world, the human being, and God in particular, there is our understanding of being and its essence. When we make a small mistake at the beginning (parvus error in principio) in our understanding of being and its essence, it will turn to be a big one in the end (magnus in fine). And what is “at the end” of our knowledge is the discovery of the First and Ultimate Cause of all things, known as: Ipsum Esse, God, the Absolute, The Most Perfect Substance, on whom everything depends, and who depends not on anything else. These present inquiries about the proper understanding of being and its essence are aimed at formulating proof of the necessity of existence of a Being that is the First Cause, and which, existing as Ipsum Esse, is the source and reason of existence of all beings. Without these inquiries, the proof itself would be incomprehensible, and more importantly it would be a purely a priori one (i.e., ontological). Furthermore, without the existential conception of being, which Thomas first formulated, one could not discover the First Cause which, as Ipsum Esse, is the source of the existence of every being. This issue seems to have escaped the attention of the author of the book Aquinas’s Way to God. The Proof in “De Ente et Essentia.”
    W niniejszym artykule autor zwraca uwagę, że Tomasz z Akwinu w swoim dziełku, noszącym tytuł De ente et essentia, udowodnił, że u podstaw rozumienia świata, człowieka, a w sposób szczególny Boga stoi rozumienie bytu i jego istoty. Gdy popełnimy mały błąd na początku (parvus error in principio) w rozumieniu bytu i jego istoty, to okaże się on wielkim na końcu (magnus in fine). A tym, co jest „na końcu” naszego poznania, jest właśnie odkrycie Pierwszej i Ostatecznej Przyczyny wszechrzeczy, określanej jako Ipsum Esse, Bóg, Absolut, Substancja Najdoskonalsza, od której wszystko zależy, a Ona od nikogo innego. Zapowiedziane dociekania nad właściwym rozumieniem bytu i jego istoty mają na celu doprowadzić do sformułowania dowodu o konieczności istnienia Bytu jako Pierwszej Przyczyny, która będąc Ipsum Esse, jest źródłem i racją istnienia wszystkich bytów. Bez tych dociekań sam dowód byłby niezrozumiały, a co ważniejsze — byłby czysto aprioryczny (w sensie ontologiczny). Ponadto bez egzystencjalnej koncepcji bytu, którą po raz pierwszy sformułował Tomasz, nie można by dojść do odkrycia Pierwszej Przyczyny, która jako Ipsum Esse jest źródłem istnienia każdego bytu. Ten też problem zdaje się umknął uwadze autora książki Aquinas’s Way to God. The Proof in „De Ente et Essentia”.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 4; 27-51
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie rozumienia arystotelesowskiej koncepcji substancji przez Whiteheada
    Problem of Understanding of the Aristotelian Idea of the Substance by Whitehead
    Autorzy:
    Kowalski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013878.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    byt
    substancja
    zmienność
    tożsamość
    Arystoteles
    Whitehead
    being
    substance
    variability
    identity
    Aristotle
    Opis:
    The problem which was Whitehead’s fundamental concern in the works of his later period was the problem of substance. The origin of theory of substance Whitehead finds in Aristotele’s dictum that a primary substance is neither predicable of nor present in a subject. This theory directly contravenes Whitehead’s own principle of universal relativity, that every actual entity is present in every other actual entity. Aristotelian substances are regarded by Whitehead as bare particulars, each conceived as being just its particular self with no necessary relevance to any other particular, inert and static, incapable of any change which is not a mere external adventure. To Whitehead, the Aristotelian formula is equivalent to Descartes’ definition of substance: “an existent thing which requires nothing but itself in order to exist.” Whitehead’s equation of Aristotelian substance with Descartes’ and Lockean’s definition rests upon a gross misunderstanding. Aristotele’s theory conceives substance as dynamic and interrelated, contrary to what Whitehead supposed. There is no “undifferentiated endurance” for the Aristotelian substance. There is, on contrary, intrinsic development, change, becoming. The reason why it is legitimate to predicate contrary predicates of the same substance at different times is precisely because the substance itself has changed.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 105-124
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liberté et vérité. Du savoir commun à la philosophie
    Freedom and truth. From general knowledge to philosophy
    Wolność i prawda. Od wiedzy ogólnej do filozofii
    Autorzy:
    Rivetti Barbò, Francesca
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016182.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wolność
    transcendentalia
    byt
    prawda
    dobro
    piękno
    Bóg
    freedom
    transcendentals
    being
    truth
    good
    beauty
    God
    Opis:
    Społeczeństwa zachodnie stają się coraz bardziej wielokulturowe i występuje w nich wiele różnorodnych koncepcji wolności. Jest to przejaw kryzysu kultury zachodniej. Równocześnie jest to także jedna z przyczyn tego kryzysu.Zdaniem Autorki artykułu kryzys ten może być przezwyciężony poprzez prawdę. Trzeba więc obecnie formować nową kulturę − kulturę prawdy, zakorzenioną w mądrości filozoficznej i chrześcijańskiej. Tylko „kultura prawdy” może być fundamentem „cywilizacji miłości”.Poznanie prawdy o ludzkiej wolności domaga się prawdy dotyczącej całej rzeczywistości, a więc prawdy, jaką można zdobyć w filozofii wzmocnionej prawdą objawioną przez Chrystusa. W filozofii poznajemy, że Bóg jest Stwórcą całego świata, jest Miłością − Dawcą bytu, prawdy, dobra i piękna.Ostatecznie więc wolność dana jest człowiekowi przez Boga, abyśmy jako osoby − mężczyźni czy kobiety − osiągnęli pełny rozwój.Fundamentem ludzkiej wolności jest więc Bóg, który stworzył wszystko, co istnieje, co jest pomyślane przez Boga-Najwyższą Prawdę i dzięki temu posiada własną „prawdę ontologiczną”. Rzeczywistość jest także chciana przez Boga-Najwyższe Dobro i dzięki temu wszystko jest dobre i możemy je kochać. Rzeczywistość stworzona jest także przez Boga-Najwyższe Piękno i dlatego wszystko, co istnieje, jest piękne i możemy je podziwiać.Własności transcendentalne wszystkiego, co istnieje, mające swe źródło w Bogu sprawiają, że człowiek posiada wolność. Brak oczywistości bezpośredniej transcendentaliów stanowi najgłębszy powód zafałszowania wolności ludzkiej.
    Western societies are becoming increasingly multicultural, with many different concepts of freedom. This is a symptom of a crisis in Western culture. At the same time, multiculturalism is also one of the causes of this crisis. The author believes truth can overcome this crisis. A new culture must therefore be formed – the culture of truth, rooted in philosophical and Christian wisdom. Only the "culture of truth" can be the foundation of the "civilization of love". Knowing the truth about human freedom calls for the truth about all reality, that is, the truth that can be learned in a philosophy strengthened by the truth revealed by Christ. In philosophy, we learn that God is the Creator of the whole world: He is Love – the Giver of being, truth, good and beauty. Ultimately, therefore, freedom is given to man by God, so that we, as persons (men or women) may achieve the fullness of being. The foundation of human freedom is therefore God, who created everything that exists, which is conceived by God-the Supreme Truth, and thus has its own "ontological truth". Reality is also wanted by God – the Supreme Good, and therefore everything is good and we can love it. Reality is also created by God the Supreme Beauty, and therefore everything that exists is beautiful and we can admire it. The transcendental properties of all that exists, rooted in God, give freedom to man. The lack of immediate obviousness of the transcendental is the most profoundreason for the falsification of human freedom.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 2; 135-150
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O zasadzie racji dostatecznej
    On the Principle of Sufficient Reason
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013433.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zasada racji dostatecznej
    ontologia (metafizyka)
    byt konieczny (Bóg)
    nieskończoność
    modalności
    the principle of sufficient reason
    ontology (metaphysics)
    the necessary being (God)
    infinity
    modalities
    Opis:
    The aim of this paper is to defend the Principle of Sufficient Reason (PSR). I analyse various versions of this principle (and their structure) and various ways of justifying it. Then I present and attempt to challenge some counterexamples allegedly refuting a universal application of the PSR. One can distinguish three versions of the PSR: for each state of affairs there is a sufficient reason for its obtaining (PSR-O); for each true proposition there is a direct or indirect justification (PSR-E); for each state of affairs there exists an intellectual duty to search for a sufficient reason for obtaining of that state of affairs, and for each known true proposition – to search for its justification (PSR-M). There are standard and non-standard versions of the PSR-O. The PSR-Ostand can be only valid if there are no chains of contingent reasons and outcomes with first modules, i.e. all chains are actually infinite. However, there are serious (yet debatable) arguments against the possibility of such infinity. The necessary condition of the PSR-Onon-stand universal working is the existence of a necessary substance (thing): that substance would be a (free) reason of certain contingent states of affairs obtaining in its domain, and those states of affairs would then be reasons for all other contingent state of affairs and things. (The principle does not require a necessary substance to have its own reason). Limiting the chain of reasons to contingent states of affairs ended with a necessary state (if this state is a reason by necessity) would lead to the paradox of universal necessarism. An ontological “cost” of holding the PSR-Onon-stand is a postulate of the existence of the necessary, supra-natural substance, i.e. God. However, there are serious advantages of the view which accepts that the PSR-Onon-stand is generally valid: a nomological unity of the world and explanatory simplicity.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 179-216
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem oddziaływania Boga na świat w perspektywie procesualnej koncepcji aktualności
    God’s Action in the World as It Is Presented in Process Philosophy
    Autorzy:
    Piwowarczyk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013921.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia Boga
    filozofia procesu
    A.N. Whitehead
    relacja Bóg–świat
    byt i stawanie się
    philosophy of God
    process philosophy
    God-world relation
    being and becoming
    Opis:
    The article exhibits the problem of God’s action in the world as it is presented in process philosophy. Whitehead conceived actuality as heterogenical category within which we can distinguish two modes: actuality of being and actuality of becoming. The second one is the actuality in primary sense; there is ontological primacy of becoming over being. Being is, according to J.L. Nobo’s interpretation, a product of becoming and not vice versa. Actuality of being depends on being-for-becoming. Actuality of becoming depends on prehending being into subjective immediacy of internal process of concrescence. Because of subjective character of becoming, an entity which is still becoming, cannot be prehended. It means that entity cannot play any role in becoming of other entities. Only entity whose process of concrescence has completed, entity which is in fact being, can play such a role. If God is a main exemplification of becoming, as primary actual, He is imprehensible. He cannot be objectified and His actuality is only actuality of subjective arrested immediacy. He cannot influence the world. Many process philosophers tried to solve the dillema. One of them is Lewis S. Ford whose proposal depends on introducing the third mode of actuality: the future creativity. But Ford does not consider basis of that temporal paradigm of actuality and doesn’t examine its justification. So what we need is a reconstruction of Whitehead’s philosophy which will let us check his ontological, epistemological and methodological presuppositions and asses whether the temporal paradigm is justified, whether the God-world problem really arises and whether it is possible to solve it in terms of process theory of actuality.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 1; 223-244
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies