- Tytuł:
-
Inferencjalizm semantyczny. Studium analityczno-krytyczne filozofii języka Roberta B. Brandoma
Semantic Inferentialism: Analytical and Critical Study of Robert B. Brandom’s Philosophy of Language - Autorzy:
- Kublikowski, Robert
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2097344.pdf
- Data publikacji:
- 2021-12-06
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
znaczenie
oznaczanie
prawda
asercja
wnioskowanie
uzasadnianie
zobowiązanie
meaning
reference
truth
assertion
inference
justification
entitlement - Opis:
-
Inferencjalizm semantyczny Roberta B. Brandoma jest ważną i nową teorią znaczenia we współczesnej, analitycznej filozofii języka. Wyłożona została w bardzo obszerny sposób w monografii pt. Making It Explicit: Reasoning, Representing and Discursive Commitment. Jest to teoria jednocześnie pragmatyczna, normatywna, holistyczna i dyskursywna. Stanowisko Brandoma jest z jednej strony gloryfikowane, natomiast z drugiej strony wzbudza kontrowersje. Powstaje zatem metafilozoficzne pytanie: Jak ocenić wkład tej teorii w filozofię języka?
Inferencjalizm akcentuje wnioskowania materialne, askrypcje de re i użycie wyrażeń deiktycznych. Są to kategorie „wertykalne”, akcentujące „związek” z rzeczywistością. Brandom jednak kładzie nacisk także na anaforyczną koncepcję referencji i prawdy. To czyni jego podejście wartościowym, anaforyczne bowiem rozumienie referencji i prawdy dostarcza dodatkowego objaśnienia użycia słów „odnosi się” i „ jest prawdziwe”. Ale kategorie te są „horyzontalne”. Brandom dostrzega problem nabywania empirycznego znaczenia przez wyrażenia inicjujące łańcuchy anaforyczne i proponuje — jako próbę rozwiązania problemu — zmodyfikowanie inferencjalizmu semantycznego przez poszerzenie go o epistemologią rewizyjną i fallibilistyczną. Dodatkowo wspomaga on swoją teorię przez pragmatykę normatywną, aplikującą kategorię asercji, uprawnienia, różnorodnych zobowiązań, czy „zdobywania punktów”.
Wydaje się jednak, że wciąż brakuje pojęcia prawdziwości mocniejszego niż to zaproponowane w koncepcji anaforycznej — pojęcie prawdy, wyrażone przy użyciu relacji korespondencji między językiem a rzeczywistością. Idea korespondencji ma tę wadę, że trudno jest ją satysfakcjonująco zdefiniować. Ważną jednak zaletą takiej relacji jest to, że jest ona relacją „język–rzeczywistość”, a nie tylko anaforyczną relacją „język–język”. Postawiony zarzut nie dyskwalifikuje inferencjalizmu. Wyraża on jedynie ogólno-epistemologiczną trudność z definicją prawdy. Natomiast doniosłością inferencjalizmu jest to, że próbuje on łączyć różne elementy, a przez to — w bardziej adekwatny sposób — objaśnić czym jest znaczenie i wyjaśnić, jak wyrażenia je nabywają.
Robert B. Brandom’s semantic inferentialism is an important and new theory of meaning in the contemporary, analytical philosophy of language. This theory is presented in an extensive way in the monograph entitled Making It Explicit: Reasoning, Representing and Discursive Commitment. The theory is pragmatic, normative, holistic and discursive. On the one hand, Brandom’s standpoint is glorified and on the other hand, it is controversial. This is why a metaphilosophical question arises: How to evaluate the impact of this theory into the philosophy of language? Inferentialism emphasises a material inference, de re ascription and the usage of demonstratives. Such categories are “vertical” and they accent „connection” with reality. Nevertheless, Brandom also emphasises an anaphoric concept of reference and truth. It makes his standpoint valuable because anaphoric understanding of reference and truth delivers an additional explication of the usage of words “refer to” or “is true.” But such categories are “horizontal.” Brandom grasps the problem of acquiring empirical meaning by expressions which initiate anaphoric chains. This is why he proposes — as an attempt of solving the problem — a modification of semantic inferentialism by adding revisionary and fallibilistic epistemology. In addition, Brandom enforces his theory by normative pragmatics which applies categories of assertion, entitlement, various commitments and a “score-keeping.” However, it seems that what is still missing is a notion of truth stronger than the one proposed in the anaphoric conception. What is requested is a notion of truth expressed in terms of the relation of the correspondence between a language and a reality. The disadvantage of the idea of correspondence is that it is difficult to define in a satisfactory way. But an important advantage is that it is “a language-reality” relation and not only “a language-language” relation. The objection does not demolish inferentialism. It expresses only a general epistemological difficulty of defining truth. However, the importance of inferentialism is that it tries to unite various elements. The theory attempts to explicate — in a more adequate way — what a meaning is and to explain how it is acquired by expressions. - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 4; 145-169
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł