Temat: urbanizacja. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Małopolskie miasta prywatne w XIII–XVI wieku
Autorzy:: Kiryk, Feliks
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949928.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Małopolska
miasta
średniowiecze
lokacje
urbanizacja
Opis:: Zagadnienie powstania i rozwoju miast prywatnych w Małopolsce nie zostało dotąd do końca rozpoznane, także z powodu znacznych luk źródłowych. Wiadomo jednak, że powstały one później niż miasta królewskie, w większości w XV–XVI w. i były z reguły ośrodkami mniejszymi, ale przeważały liczebnie, stanowiąc aż 2/3 wszystkich miast. W artykule przedstawiono dane statystyczne dotyczące chronologii powstawania miast Małopolski w jej historycznych granicach. Zwrócono uwagę na zróżnicowane funkcje, wyróżniając ośrodki górnicze, skupione głównie w regionie Gór Świętokrzyskich, miasta produkcyjne i handlowe. Wymieniona kategoryzacja została udokumentowana licznymi przykładami.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Miasta prywatne w Polsce od XIV wieku do 1772 roku – chronologia lokacji, właściciele, pełnione funkcje
Autorzy:: Szczygieł, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949917.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: lokacja
miasta prywatne
prawo niemieckie
proces lokacyjny
urbanizacja
Opis:: Kolonizacja na prawie niemieckim i początki ruchu lokacyjnego miast. Program lokacyjny, fazy i etapy procesu lokacyjnego. Ich przemiany w kolejnych stuleciach. Czynniki miastotwórcze. Wzrost liczby miast prywatnych na ziemiach polskich od XIV do XVIII w. – tempo procesu, jego zróżnicowanie regionalne, dane liczbowe. Właściciele i ich rola w rozwoju sieci miejskiej kraju.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Struktury demograficzne i etniczne miast prywatnych w Koronie w XVI–XVIII wieku. Uwagi wstępne
Autorzy:: Kuklo, Cezary
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949931.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: demografia
skład etniczny
miasta prywatne
urbanizacja
Korona Polska
XVI–XVIII w.
Opis:: Artykuł podsumowuje dotychczasowe badania poświęcone poznaniu struktur demograficznych i etnicznych miast prywatnych w poszczególnych dzielnicach Korony Polskiej funkcjonujących w XVI–XVIII w. Jego treść ukazuje zarówno tempo samego procesu zakładania nowych miast przez zamożną szlachtę i duchowieństwo na przestrzeni omawianych trzech stuleci, jak i ich wkład w powiększanie sieci miejskiej kraju. Istotną część rozważań stanowią fragmenty dotyczące struktury etnicznej mieszkańców miast prywatnych. Obok wspomnianych obserwacji istotne wydaje się zaakcentowanie przez autora roli samych właścicieli szlacheckich i duchownych miast prywatnych w działaniach na rzecz rozwoju ich potencjału ludnościowego, a także w kreowaniu w nich opieki medycznej i społecznej.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku
Autorzy:: Janeczek, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949926.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Ruś Czerwona
urbanizacja późnośredniowieczna
prawo niemieckie
miasta prywatne
klasyfikacja miast
małe miasta
Opis:: Ruś Czerwona, włączona do Korony w połowie XIV w., poddana została licznym procesom integrującym i modernizującym, w tym urbanizacji. Do końca XV w. powstało tu około 117 miast, zorganizowanych według tego samego modelu miejskiego, jaki stosowano na ziemiach polskich. Spośród nich 69 to miasta prywatne, zakładane przede wszystkim w dobrach możnej i bogatszej szlachty. Przeprowadzona klasyfikacja miast, uwzględniająca ocenę zaludnienia, zamożności, skali konsumpcji i siły ekonomicznej ośrodków, wykazała, że były to niemal wyłącznie małe miasta i miasteczka. Dominacja miast małych była ogólną cechą krajobrazu miejskiego Rusi Czerwonej, lecz w grupie miast prywatnych ujawniła się najsilniej.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Układy przestrzenne miast prywatnych w Małopolsce. Wybrane przykłady
Autorzy:: Krasnowolski, Bogusław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949939.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Małopolska
miasta prywatne
kolonizacja na prawie niemieckim
urbanizacja
urbanistyka
ruralistyka
architektura średniowieczna i nowożytna
Opis:: Problematykę omówiono na podstawie wybranych miast prywatnych: Tarnowa, Bobowej, Gorlic, Szymbarku, Chrzanowa, Książa Wielkiego, Dukli. Lokowane w XIV w., są charakterystycznymi dla ówczesnej fazy urbanizacji ośrodkami średniej lub niewielkiej skali. Istotne elementy przeprowadzonych analiz to: związek miasta z lokacyjnymi wsiami (w ramach jednolicie zagospodarowywanego kompleksu osadniczego), relacje między układem urbanistycznym a siedzibą właściciela, wypełnianie układu urbanistycznego zabudową, w tym fundacjami właściciela, akcentującymi pozycję rodu.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Informacja