Temat: toruński - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Sesja naukowa pt. „Toruń miastem pokoju. II pokój toruński”
Scientific session titled „ Toruń –the city of peace: the Second Peace of Toruń”
Wissenschaftliche Tagung „Thorn als Stadt des Friedens. Der zweite Thorner Friedenˮ
Autorzy:: Piórkowska, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529583.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: II pokój toruński
Second Peace of Toruń
Źródło:: Rocznik Toruński; 2016, 43; 359-362
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Przemiany struktury ludności Torunia i powiatu toruńskiego od połowy XIX wieku do drugiej wojny światowej
Autorzy:: Zielińska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529376.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: Toruń
wyznanie
narodowość
powiat toruński
Prusy Zachodnie
I wojna światowa
zabory
Thorn
Konfession
Nationalität
Landkreis Thorn
Westpreußen
1. Weltkrieg
Teilungen
religion
nationality
the county of Toruń
West Prussia
World War I
partitions
Opis:: Artykuł omawia zagadnienie przemian struktur ludności Torunia i powiatu toruńskiego od II połowy XIX wieku do okresu międzywojennego włącznie. Artykuł zawiera analizę materiału statystycznego pozyskanego z różnych typów źródeł. Dla okresu II połowy XIX wieku do 1914 roku wykorzystano zestawienia statystyczne dla poszczególnych powiatów Prus Zachodnich za lata 1871, 1885, 1895, 1905 i 1910. Wykorzystane także zostały informacje ze statystyk pruskich za okres XIX i początku XX wieku. Dla okresu międzywojennego niezwykle pomocne były spisy ludności z 1921 i 1931 roku. Omówiono tutaj sytuację ludnościową, wyznaniową, narodowościową i społeczno-gospodarczą w tym okresie na terenie Torunia i powiatu. Toruń przez cały ten okres był ważnym ośrodkiem przemysłowym, ale był też twierdzą i posiadał garnizon, co miało duży wpływ na rozwój miasta jak i jego charakter już od okresu pruskiego. Gminy wiejskie i obszary dworskie były terenami głównie rolniczymi, zróżnicowanymi pod względem struktury wyznaniowej i narodowościowej. Z krótkiego przeglądu informacji statystyczno-demograficznych wyłania się obraz ogromnych zmian w strukturze wyznaniowej i narodowościowej ludności, gdzie kluczową granicą była I wojna światowa i odzyskanie przez Polskę niepodległości. Był to efekt procesu repolonizacji, który dokonywał się na terenie całego powiatu w latach dwudziestych XX wieku. Zwiększenie liczby ludności polskiej i katolickiej, oraz wyraźny spadek liczby ludności niemieckiej i ewangelickiej (choć wyznania i narodowości nie można wprost utożsamiać) odzwierciedlał zmiany polityczne i tworzenie państwa polskiego na nowo po ponad stu latach.
Der Artikel behandelt die Veränderungen in der Bevölkerungsstruktur Thorns und des Landkreises Thorn von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis einschließlich zur Zwischenkriegszeit. Er enthält eine Analyse von statistischem Material, das aus verschiedenen Arten von Quellen gewonnen wurde. Für den Zeitraum von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis zum Jahr 1914 wurden statistische Zusammenstellungen für einzelne Landkreise Westpreußens aus den Jahren 1871, 1885, 1895, 1905 und 1910 ausgewertet. Ebenfalls ausgewertet wurden Informationen aus preußischen Statistiken für den Zeitraum des 19. und den Beginn des 20. Jahrhunderts. Für die Zwischenkriegszeit waren die Bevölkerungsregister von 1921 und 1931 sehr hilfreich. Darin geht es um die Situation der Bevölkerung, der Konfessionen, der Nationalitäten und der sozialen und wirtschaftlichen Verhältnisse in diesem Zeitraum auf dem Gebiet von Thorn und des Landkreises. Thorn war während dieses gesamten Zeitraums ein wichtiges Industriezentrum, aber es war auch eine Festung und besaß eine Garnison, was schon seit der preußischen Zeit großen Einfluss auf die Entwicklung der Stadt und ihren Charakter hatte. Die Landgemeinden und die Gutsbezirke waren hauptsächlich landwirtschaftliches Terrain, das in seiner konfessionellen und nationalen Struktur differenziert war. Eine kurze Betrachtung der statistisch-demografischen Informationen ergibt ein Bild von enormen Veränderungen in der konfessionellen und nationalen Struktur der Bevölkerung, wobei der 1. Weltkrieg und die Wiedererlangung der Unabhängigkeit durch Polen eine Schlüsselgrenze bilden. Dies war eine Folge des Prozesses der Repolonisierung, der in den zwanziger Jahren des 20. Jahrhunderts auf dem Gebiet des gesamten Landkreises stattfand. Die zahlenmäßige Vergrößerung der katholischen Bevölkerung und der deutliche Abfall der deutschen und evangelischen Bevölkerung (auch wenn Bekenntnis und Nationalität nicht einfach identifiziert werden dürfen) spiegelten die politischen Veränderungen und die Neuschöpfung des polnischen Staats nach über 100 Jahren wider.
The article discusses the issue of changes in the structure of the population of Toruń and the Toruń county from the second half of the 19th century to the interwar period. The article contains an analysis of statistical material obtained from various types of sources. For the period of the second half of the 19th century to 1914, statistical summaries were used for individual counties of West Prussia for the years 1871, 1885, 1895, 1905 and 1910. Information from Prussian statistics for the period of the 19th and early 20th centuries was also used. For the interwar period the censuses of 1921 and 1931 were extremely helpful. The population, denomination, nationality and socio-economic situation in this period in Toruń and the county were discussed here. Throughout this period Toruń was not only an important industrial centre, but it was also a fortress and it had a garrison, which had affected the development of the city and its character since the Prussian period. Rural communes and court territories were mainly agricultural areas, diversified in terms of religious and national structure. From the short review of statistical and demographic information, there emerges a picture of huge changes in the denominational and national structure of the population, where the key chronological boundaries were World War I and the time when Poland regained independence. It was the result of the repolonization process that took place throughout the county in the 1920s. The increase in the number of Polish and Catholic inhabitants, along with a clear decrease in the number of the German and Evangelical populations (although denominations and nationalities cannot be directly identified) reflected political changes and the creation of the Polish state again after more than a hundred years.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wpływ funkcjonowania poligonu artyleryjskiego na życie Torunia w latach 1867-1939 w świetle lokalnej prasy
Autorzy:: Pilarski, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529547.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: toruński poligon artyleryjski
plac ćwiczeń
mieszkańcy Torunia
„Gazeta Toruńska”
„Słowo Pomorskie”
toruńska prasa
Torun’s artillery firing range
military training ground
inhabitants of Toruń
Gazeta Toruńska
Słowo Pomorskie
Toruń’s press
Thorner Artillerie-Truppenübungsplatz
Übungsplatz
Einwohner von Thorn
Thorner Presse
Opis:: Podjęta przez autora problematyka wpływu poligonu artyleryjskiego na życie Torunia jest pionierskim tematem badawczym. Większość naukowców zajmowało się dziejami poligonu bądź jego fauną i florą. Należy jednak pamiętać, że cała infrastruktura poligonu jest silnie wspierana i rozwijana przez pewien motor napędowy, jakim jest miasto Toruń. Plac ćwiczeń to nie tylko hektary piaszczystych wydm i wrzosowisk, ale również niezliczone historie pojedynczych osób, które odczuły wpływ poligonu na ich życie. Autor, badając temat, postanowił określić ramy czasowe między 1867 a 1939 r. Wybrany przedział został tak zdefiniowany z tego względu, że dla tych lat znajduje się najwięcej wzmianek o toruńskim poligonie, zamieszczonych w lokalnej prasie. Głównymi źródłami niniejszego artykułu są dwie miejscowe gazety. Pierwszą z nich jest „Gazeta Toruńska”, która była wydawana w latach 1867-1921, drugą zaś „Słowo Pomorskie” z lat 1921-1939.
The author addresses the problem of the influence of the artillery firing range on the life of Toruń, which constitutes a pioneer research work. Most scholars have dealt with the history of the firing range, its fauna and flora. However, it must be remembered that the whole infrastructure of the firing range is strongly supported by the city of Toruń. The military training ground constitutes not only hectares of sandy dunes and moors, but also numerous histories of individual people who experienced the influence of the firing range on their lives. The author decided to establish the time frameworks between 1867 and 1939 since it was in those years that most records about Toruń’s firing range appeared in the local press. The main sources of this work are two dailies: Gazeta Toruńska, published in the years 1867-1921, and Słowo Pomorskie of 1921-1939.
Das vom Autor behandelte Thema, der Einfluss des Artillerieübungsplatzes auf das Leben in Thorn, hat in der Forschung Pioniercharakter. Die meisten Wissenschaftler haben sich mit der Geschichte des Truppenübungsplatzes oder mit seiner Flora und Fauna beschäftigt und darüber geschrieben. Es sei jedoch daran erinnert, dass die gesamte Infrastruktur des Truppenübungsplatzes massiv von einem Antriebsmotor gestützt und entwickelt wird, nämlich der Stadt Thorn. Der Übungsplatz, das sind nicht nur hektarweise Sanddünen und Heideland, sondern auch ungezählte Geschichten einzelner Personen, die den Einfluss des Platzes auf ihr Leben an sich selbst erfahren haben. Der Autor hat bei seinen Forschungen zum Thema den zeitlichen Rahmen auf die Jahre zwischen 1867 und 1939 festgelegt. Das geschah deshalb, weil sich in diesen Jahren die meisten Erwähnungen des Thorner Truppenübungsplatzes in der lokalen Presse finden. Die wichtigsten und entscheidenden Quellen der vorliegenden Arbeit sind zwei örtliche Zeitungen. Die erste davon ist die „Gazeta Toruńska“, die in den Jahren 1867-1921 erschien, die zweite ist „Słowo Pomorskie“ aus den Jahren 1921-1939.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2018, 45
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Kształtowanie nazewnictwa ulic toruńskiego osiedla Bielany w dwudziestoleciu międzywojennym
Autorzy:: Deczyński, Włodzimierz Ignacy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529551.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: Toruń
toruński
Bielany
1920 rok
ulica
polskie nazwy
Św. Józefa
Św. Klemensa
Żwirki i Wigury
Montwiłła Mireckiego
Narutowicza
Borowiacka
Kaszubska
Balonowa
Pierackiego
Redemptoryści
Warmińska
Lotnicza
Wodociągowa
Grunwaldzka
Toruń, of Toruń
1920
street
Polish names
Thorn
Bielany (Weißhof)
Straße
polnische Namen
Opis:: W artykule poruszona została problematyka nazewnictwa ulic w dwudziestoleciu międzywojennym toruńskiej dzielnicy Bielany. Autor artykułu przedstawił proces nadawania nazw ulic Torunia, poczynając od 1920 roku, kiedy to po raz pierwszy w historii miasta ulice otrzymały wyłącznie polskie nazwy. Szczegółowo omówiony został proces nazewnictwa, wymienione zostały najważniejsze instytucje, organy i osoby biorące udział w postępowaniu, przesłanki, którymi kierowano się w procesie nazewnictwa, akty prawne i dokumenty. Autor zarysował polityczne, gospodarcze i społeczne tło tego procesu, przedstawił czynniki powodujące rozwój miasta w okresie 1920-1939, zaprezentował powstanie nowych dzielnic mieszkaniowych, a także proces tworzenia nowych ulic. Praca ukazuje także problemy mieszkańców nowo utworzonych dzielnic, związane z nieuporządkowaną przestrzenią miasta, brakiem nazw ulic i numeracji domów. Artykuł oparty został na materiałach źródłowych zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Toruniu. Wykorzystane zostały także opracowania autorów zajmujących się toponomastyką przestrzeni miejskiej, w tym prace Kwiryny Handtke, Krzysztofa Mikulskiego. Artykuł zawiera też wiele wniosków, które narodziły się w trakcie prowadzonych badań. Większość polskich miast może wykazać się opracowaniami naukowymi dotyczącymi tematyki nazewnictwa przestrzeni miejskiej. Jak dotychczas nie ukazało się opracowanie tej problematyki dla miasta Torunia. Prezentowany artykuł stanowić może zatem przyczynek do podjęcia dalszych badań nad historią ulic miasta Torunia, nie tylko dwudziestolecia międzywojennego, ale także końca XVIII i XIX wieku, okresu okupacji, lat 1945-1989, oraz czasów współczesnych.
The article addresses the problem of the names of the streets in Toruń’s district of Bielany in the interwar period. The author of the article presented the process of naming Toruń’s streets starting from 1920, when for the first time in the history of the town the streets received Polish names. The process of conferring names was discussed thoroughly. The article mentions the most important institutions, bodies and people taking part in the process along with the prerequisites determining the process of naming the streets, legal acts and documents. The author outlines the political, economic and social background of the process. The author also presents factors determining the development of the town in the years 1920-1939, the creation of new residential districts, the process of establishing new streets. The work reveals the problems of inhabitants of newly created districts, which were connected with the chaotic city space, a lack of names of streets and numbers of houses. The article includes many conclusions which were the fruit of the research. Most Polish towns have scientific studies concerning the process of naming streets in the municipal space. However, this is the first study of this kind referring to Toruń. The presented article may constitute a contribution to further research on the history of the streets of the town not only in the interwar period, but also at the end of the 18th and 19th centuries, the times of the German occupation, the years 1945-1989 and nowadays.
Der Artikel behandelt das Thema der Benennung von Straßen im Thorner Stadtteil Bielany (Weißhof) in der Zwischenkriegszeit. Der Autor zeigt, wie den Straßen von Thorn ab 1920 Namen gegeben wurden, als zum ersten Mal in der Geschichte der Stadt die Straßen ausschließlich polnische Namen erhielten. Vor allem geht es um den Prozess der Namensgebung, wobei die wichtigsten Institutionen, Organe und Personen genannt werden, die an diesem Vorgang teilnahmen, ebenso die Grundsätze, von denen man sich beim Prozess der Namensgebung leiten ließ, die Rechtsakte und die Dokumente. Der Autor zeichnet den politischen, wirtschaftlichen und gesellschaftlichen Hintergrund dieses Prozesses, er stellt die Faktoren vor, die die Entwicklung der Stadt zwischen 1920 und 1939 beeinflussten, er zeigt die Entstehung neuer Wohnviertel und auch den Vorgang der Schaffung neuer Straßen. Die Arbeit geht auch auf die Probleme der Bewohner in den neugeschaffenen Vierteln ein, wo der städtische Raum noch nicht geordnet war und Namen von Straßen und Hausnummern fehlten. Der Artikel enthält auch viele Schlussfolgerungen, die sich im Verlauf der Forschungen ergeben haben. Für die meisten polnischen Städte gibt es bereits wissenschaftliche Arbeiten zum Thema der Benennung des städtischen Raums, bisher ist aber keine Arbeit zu dieser Frage für die Stadt Thorn erschienen. Der vorliegende Artikel kann also ein Anstoß zur Aufnahme weiterer Forschungen zur Geschichte der Straßen in Thorn sein, nicht nur in der Zwischenkriegszeit, sondern auch am Ende des 18. und im 19. Jahrhundert, in der Zeit der deutschen Besatzung, in den Jahren 1945-1989 und in der Gegenwart.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2018, 45
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "toruński" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język