- Tytuł:
-
Etatyzm na przykładzie austriackiego józefinizmu w epoce Oświecenia
Statism as exemplified by Austrian Josephinism during the Age of Enlightenment
Der Etatismus am Beispiel des österreichischen Josephinismus im Zeitalter der Aufklärung
Этатизм на примере австрийского иосифизма в эпоху Просвещения - Autorzy:
- Przedpełski, Borys
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/494550.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
- Tematy:
-
statism
Josephinism
reforms
etatyzm
józefinizm
reformy - Opis:
-
The subject matter of the article is an intra-Catholic anti-Roman movement of statist nature, known as Josephinism. The movement spread throughout Austrian crown lands (Austria, Hungary, Transylvania, Banat, Bohemia, Slovakia, Galicia, Lodomeria, southern Netherlands, Croatia and Tuscany). Josephinism had its rise under the influence of enlightened absolutism, and Gallican and Febronian ideas. It started in the 1750s during the reign of Empress Maria Theresa (1740-1780), reached full development during the reign of Emperor Joseph II (1780-1790), and formally ended in 1855 by the conclusion of the Concordat between Austria and the Church State. The Josephinist system claimed and implemented the State supremacy over the Church in administrative and financial matters. By state government’s decrees numerous monasteries and fraternities were dissolved, organising pilgrimages was limited, and bishops’ direct communication with Rome was prohibited. At the same time the number of parishes was increased and a new ecclesiastical order of services was introduced. Joseph’s II great contribution was issuing the Edict of Tolerance in 1781, which granted freedom of religion and worship to the members of Evangelical Lutheran Church, Evangelical Reformed Church, the Orthodox Church, and the Mosaic faith. Owing to the support of Peter Leopold, Grand Duke of Tuscany, brother of Emperor Joseph II, in 1786 a diocesan synod was held in Pistoia (Tuscany), which postulated reforming the Mass, strengthening the authority of bishops and restoring papal primacy of honour in the Church. In 1794 its provisions were condemned by Pope Pius VI (1775-1799) in the bull Auctorem fidei.
Tematem artykułu jest wewnatrzkatolicki ruch antyrzymski o charakterze etatystycznym, znany pod nazwą józefinizmu. Objął on swym zasięgiem kraje korony austriackiej (Austria, Węgry, Siedmiogród, Banat, Czechy, Słowacja, Galicja, Lodomeria, południowe Niderlandy, Chorwacja i Toskania). Józefinizm powstał pod wpływem oświeconego absolutyzmu oraz idei gallikańskich i febroniańskich. Rozpoczął się w latach 50. XVIII wieku za rządów cesarzowej Marii Teresy (1740-1780), pełny rozwój osiągnął za rządów cesarza Józefa II (1780-1790), a formalnie zakończył się w 1855 roku przez zawarcie konkordatu między Austrią a Państwem Kościelnym. System józefiński głosił i realizował zwierzchnictwo państwa nad Kościołem w sprawach administracyjnych i majątkowych. W wyniku zarządzeń władz państwowych zlikwidowano wiele klasztorów i bractw, ograniczono organizowanie pielgrzymek oraz zakazano bezpośrednich kontaktów biskupów z Rzymem. Jednocześnie zwiększono liczbę parafii i wprowadzono nowy porządek nabożeństw. Zasługą Józefa II było ogłoszenie w 1781 roku Edyktu tolerancyjnego, który przyznał wiernym Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego, Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, Kościoła Prawosławnego i Religii Mojżeszowej wolność wyznania i kultu religijnego. Dzięki poparciu Piotra Leopolda, wielkiego księcia Toskanii, brata cesarza Józefa II, w 1786 roku w Pistoi (Toskania) odbył się synod diecezjalny, który postulował reformę Mszy Świętej, wzmocnienie władzy biskupów i przywrócenie w Kościele prymatu honorowego papieża. Jego postanowienia w 1794 roku zostały potępione przez papieża Piusa VI (1775-1799) w bulli Auctorem fidei. - Źródło:
-
Rocznik Teologiczny; 2013, 55, 1-2; 161-184
0239-2550 - Pojawia się w:
- Rocznik Teologiczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł