Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Rosik-Dulewska, C." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
Metody ługowania zanieczyszczeń z odpadów mineralnych w aspekcie możliwości ich zastosowania w budownictwie hydrotechnicznym
Methods of leaching contaminants from mineral waste in the aspect of its potential utilization in hydrotechnical construction
Autorzy:
Rosik-Dulewska, C.
Karwaczyńska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1825964.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ługowanie
popioły lotne
Opis:
Grupę odpadów mineralnych stanowią m.in. popioły lotne i żużle z elektrowni spalających węgiel kamienny i brunatny. Obecnie jeszcze około 40% popiołów lotnych jest gromadzona na składowiskach. Lokowanie popiołów na nie izolowanych od podłoża składowiskach powoduje wymywanie do gleb i wód gruntowych rozpuszczalnych substancji chemicznych w nich zawartych. Dlatego też ważne jest prowadzenie badań nad wymywalnością składników rozpuszczalnych z popiołów i ich rozprzestrzenianiem się w środowisku. Aby ograniczyć powierzchniowe składowanie popiołów, wciąż poszukuje się nowych możliwości gospodarczego ich wykorzystania, co wymaga dobrej i poprzedzonej badaniami znajomości ich składu fizykochemicznego, właściwości i podatności na dalszą przeróbkę wg różnych technologii oraz zachowań w zetknięciu z różnymi czynnikami zewnętrznymi. Wykorzystywanie UPS do wytwarzana betonów, wyrobów i materiałów budowlanych wymaga przeprowadzenia badań promieniotwórczości i zawartości metali ciężkich ze względu na konieczność ochrony zdrowia ludzi. W ostatnich latach w coraz szerszym zakresie stosuje się odpady energetyczne jako składnik spoiw mieszanych przydatnych do wykonywania ulepszonego podłoża zwłaszcza przy stosowaniu cementów z dodatkami UPS w budownictwie hydrotechnicznym, budowie uszczelnień oraz do podsadzki, wypełniania zrobów i profilaktyki przeciwpożarowej w podziemiach kopalń. Wpływ lokowania popiołów w wyrobiskach górniczych jest oceniany na podstawie opinii hydrogeologicznej w rejonie lokowania oraz testów wymywalności podstawowych składników zanieczyszczeń z odpadów Celem prezentowanych badań było poznanie dynamiki procesów ługowania składników rozpuszczalnych z popiołów lotnych z węgla kamiennego oraz określenie wpływu wymywanych substancji na środowisko wodne. Pełną ocenę wpływu na środowisko sporządzono wykorzystując obowiązujące regulacje prawne (w tym Prawa Geologicznego i Górniczego, Ustawy o odpadach oraz wykonawczych aktów prawnych do niej).
The research conducted in static and dynamic conditions was aimed at determining the vulnerability of soluble compounds contained in ashes to leaching with the objective to define the quantity and type of contaminants which may affect soil, ground and surface waters in the case of ash utilization or disposal on land surface. Silica, aluminum and iron oxides are the basic compounds of fly ashes while calcium, magnesium, potassium as well as other oxides occur in significantly less amounts. Taking into account the chemical composition recalculated into SiO2, CaO, Al2O3, SO3, the following 3 categories of ashes have been recognized in Poland: silica, aluminum and calcium ashes. Solubility tests of the Polish fly-ashes showed that depending on the ash category, 0,5% (aluminium ashes) up to 10% and more (calcium ash) of their mass may dissolve in water. In different conditions of the leaching processes, the vulnerability of fly ashes to the release water soluble compounds contained in them may vary. The main substances leached from the analyzed ashes ( in descending order) were sulphates, calcium, sodium and chloride ions, while the trace elements included chromium, cadmium and lead. The leachability of other elements was insignificant. Eluates from the investigated fly-ashes were characterised by an elevated reaction and the content of some ions (SO4 -2, Cr3+, Cd2+, Pb2+) exceeding the permissible concentrations compared to the standards for wastewater discharged to waters or soil, which in consequence may lead to a negative impact on the water environment in the vicinity of the disposal sites. A comprehensive environmental impact analysis has been made based on the effective legal regulations (including Geological and Mining Law, Waste Act and its executive regulations). Doubts have been raised if determining the potential risk to the environment based on the leachability test is sufficient as it does not reflect the volume of the leached substances under natural conditions. Tests conducted in dynamic conditions showed that the total load of the leached substances was significantly higher compared to the leachability test data. The dynamic method (alternative I and II) simulates the course of the leaching processes taking place in natural conditions and allows foreseeing the concentration distribution the leached contaminants in a given time. The conducted research proved the real-time dynamic leaching method more reliable in conducting a preliminary environmental impact assessment. Also as a result of the studies the thesis has been confirmed that fly ashes are vulnerable to the release of soluble compounds contained in them and thus show some negative tendencies in their impact on the environment. Disposal of fly ashes in landfills or their underground storage in mines may cause degradation of surface and groundwaters due to the penetration of the leachable compounds from waste in the areas of its disposal
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2008, Tom 10; 205-219
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrologiczne i hydrauliczne uwarunkowania budowy zbiornika wstępnego w cofce zbiornika Słup
Hydrological and Hydraulic Conditions for a Construction of a Pre-dam Reservoir in the Słup Reservoir Backwater
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817976.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zbiornik wstępny
zbiornik wodny
hydrologia
hydraulika
ochrona wód
pre-dam
water reservoir
hydrology
hydraulic
water protection
Opis:
The study presents the research results of the water quality and flows of the Nysa Szalona river which supplies the Słup drinking water dam reservoir. The research was carried out in the years 2005-2008 with the purpose to determine the potential for construction of a pre-dam reservoir in the backwater of the existing Słup reservoir. Maintenance of good water quality in this reservoir is of high importance due to the purposes it serves. It balances the outflow from the Nysa Szalona River basin to ensure appropriate volume of water at the intake on the Kaczawa River situated in Przybków. The data collected during the studies demonstrated poor quality of water. The analysis of the Nysa Szalona River water supplying the reservoir showed that from the eutrophication viewpoint, the hydrochemical conditions existing in the basin of the Słup reservoir were unfavourable, mainly due to high concentrations of biogenic substances, especially phosphorus. Analysis of the data on water quality inflowing to the Słup reservoir demonstrated that due to high concentrations of phosphorus the BOD5· values exceeded the water quality limits set up for surface water bodies in natural river courses applying to class II. At the same time the concentration of nitrates, pH and total suspension were within the limits of class II water quality. To protect the Słup reservoir against pollutants transferred from the basin of the Nysa Szalona River, construction of a pre-dam reservoir in the backwater of the Słup reservoir was investigated taking into account the existing hydrological and hydraulic conditions. A capacity of 2 mln m3. was proposed for the pre-dam reservoir. Construction of a pre-dam reservoir would contribute to the improvement of the quality of water supplying the main reservoir reducing thus the content of inorganic nitrogen by ca 40% and phosphates by ca 50% in the Słup reservoir. The study also showed that a construction of a biological filter with macrophyte plants on the inflow to the pre-dam reservoir would effectively increase its performance. The presented results also confirmed the potential of using the hydrological and hydraulic criteria for the dimensioning of the pre-dam reservoirs.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 468-479
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inflow of Pollutants to the Bukówka Drinking Water Reservoir from the Transboundary Bóbr River Basin
Dopływ zanieczyszczeń do zbiornika wody pitnej Bukówka z obszaru transgranicznego zlewni rzeki Bóbr
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Kasperek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818562.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zbiornik wodny
rzeka
zlewnia
wody transgraniczne
jakość wód
water reservoir
river
basin
transboundary waters
water quality
Opis:
Obecnie istnieje zwiększone zainteresowanie zarządzaniem zasobami wodnymi, w tym jakością wody, na obszarach transgranicznych. Sytuacja nabiera szczególnego znaczenia, gdy na rzece transgranicznej zlokalizowany jest zbiornik zaporowy, m.in. wykorzystujący retencjonowane wody do celów zaopatrzenia w wodę. Wówczas niezmiernie ważne sa badania jakości wód w zlewni powyżej zbiornika, przede wszystkim w aspekcie wprowadzania do tych wód zanieczyszczeń, zarówno w górnym biegu rzeki transgranicznej, jak i w kolejnych punktach biegu rzeki. Praca przedstawia analizę dopływu zanieczyszczeń z obszaru transgranicznego zlewni rzeki Bóbr do zbiornika wody Bukówka, w aspekcie jej retencjonowania w zbiorniku. Przeanalizowano jakość wody pięciu cieków zasilających zbiornik: rzeka Bóbr, Opawa, Złotna, Bachorzyna i Paprotki, jakość wody retencjonowanej w zbiorniku i odpływającej ze zbiornika oraz rozpoznano przyczyny jej przestrzennego zróżnicowania a także czasowej ich zmienności. W pracy ponadto przedstawiono ocenę eutrofizacji analizowanych wód, oceniono czy badane wody są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych, do spożycia oraz wykonano ocenę zlewni zbiornika Bukówka pod kątem dostawy materii do zbiornika. Ocenę jakości wody w analizowanych ciekach i zbiorniku wykonano analizując takie wskaźniki jak: NO3-, NO2-, NH4+, PO43-, BOD5, odczyn wody, przewodność elektrolityczną, temperaturę wody i zawiesinę ogólną. Wyniki badań własnych jakości wody rzeki Bóbr uzupełniono wynikami uzyskanymi z WIOŚ Wrocław i z Czech. Wyniki przeprowadzonych w okresie 2006–2007 badań jakości wody na terenie polskiej części zlewni zbiornika Bukówka wykazały, że wody te ze względu na stężenia fosforanów, BZT5 i zawiesiny ogólnej przekroczyły wartości graniczne wskaźników jakości wód odnoszące się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych takich jak rzeka właściwe dla klasy II. Natomiast stężenia N-NO3- i odczyn zakwalifikowały wody do II klasy jakości wód, odnoszących się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych, takich jak rzeka. W pracy stwierdzono, że badane wody z terenu zlewni zbiornika Bukówka nie są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Natomiast zlewnia zbiornika Bukówka charakteryzuje się małą podatnością na uruchomienie ładunku zdeponowanego na jej obszarze i niewielką możliwością dotarcia jej do zbiornika. Z punktu widzenia procesu eutrofizacji uwarunkowania hydrochemiczne występujące w zlewni zbiornika Bukówka, w aspekcie realizowanych przez zbiornik funkcji, są dla niego niekorzystne. Główną przyczyną tego stanu są wysokie stężenia fosforu pochodzącego ze ścieków bytowych z miejscowości położonych w badanej zlewni. Wody zbiornika Bukówka nie nadają się do bytowania ryb łososiowatych i karpiowatych. Natomiast ocena przydatności wody odpływającej ze zbiornika Bukówka do spożycia wykazała, że wartości: temperatury wody, przewodności elektrolitycznej, azotanów i amoniaku nie przekroczyły wartości granicznych kategorii A1. Wartości odczynu wody zakwalifikowały badane wody do kategorii A2. Wartości graniczne kategorii A3 przekroczone zostały pod względem zawiesiny ogólnej i BZT5. W pracy wykazano, że zbiornik Bukówka wpływał korzystnie na zmiany jakości wody rzeki Bóbr i innych czterech dopływów: Opawa, Złotna, Bachorzyna i Paprotki. Woda odpływająca ze zbiornika w porównaniu z wodą dopływającą do zbiornika charakteryzowała się większymi wartościami średnich stężeń azotynów, odczynu wody i temperatury wody. Ze względu na transgraniczny charakter rzeki Bóbr, na której zlokalizowany jest zbiornik Bukówka, istotne jest ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do niej oraz monitorowanie stanu czystości wody w ciekach i zbiorniku. Kompleksowy monitoring hydrologiczny i jakości wody w zlewni zbiornika będzie pomocny do podejmowania działań na rzecz ochrony wód w zlewni oraz umożliwi prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej na obszarze polskiej i czeskiej części zlewni. Najważniejsze działania dla wód przekraczających granicę polsko-czeską powinny dotyczyć ochrony tych wód przed zanieczyszczeniami, poprawy stanu gospodarki wodno-ściekowej w zlewni oraz poprawy jakości wody.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 316-336
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka stanu użytkowania małego zbiornika zaporowego Nowaki na Korzkwi
Characteristics of the operational stage of a small dam reservoir Nowaki on the Korzkiew brook
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Wiatkowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819679.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zbiornik wodny
użytkowanie
piętrzenie wody
zbiornik zaporowy
water tank
Opis:
Zbiorniki wodne, do których należy zbiornik Nowaki, spełniająwiele funkcji ale zawsze poprawiają bilans wodny i mogą być wykorzystywane do różnych celów. Często jednak możliwość wykorzystania retencjonowanej w nich wody zależy od jej jakości [17]. Główną funkcjązbiornika Nowaki jest gromadzenie wody do celów rolniczych (nawodnienia w dolinie rzeki Korzkwi). Ponadto obiekt przeznaczony jest do celów rybackich i rekreacji [10, 19]. Zbiornik Nowaki ze względu na swoje położenie na Przedgórzu Sudeckim, niedaleko od miasta Nysa, jest miejscem atrakcyjnym turystycznie. W związku z tym należy badać stan czystości wody cieku zasilającego zbiornik i wody retencjonowanej w zbiorniku. Zła jakość wody dopływającej do zbiornika może spowodować eutrofizację wody zbiornika i tym samym zmniejszyć walory turystyczne i gospodarcze tego akwenu [21]. W pracy przedstawiono charakterystykę zbiornika zaporowego małej retencji Nowaki na potoku Korzkiew zlokalizowanego w województwie opolskim. Podano i omówiono funkcje zbiornika i spostrzeżenia dotyczące problemów eksploatacyjnych zbiornika. Ponadto przedstawiono wstępne wyniki badań jakości wody dopływającej do zbiornika i z niego odpływającej oraz wody retencjonowanej w zbiorniku. Badania przeprowadzono w 2008 roku. Pracę zakończono wnioskami o potrzebie kontynuowania badań jakości wody i hydrologicznych na terenie zlewni i zbiornika Nowaki.
The paper presents characteristics of a small retention dam reservoir Nowaki on the Korzkiew River, in Opolskie Voivodeship. The Nowaki reservoir is one of 9 small retention dam reservoirs operating in the Opolskie Voivodeship. The reservoir functions were described and some remarks concerning operational problems were presented. Particular attention was paid to the quality of water in the reservoir. Preliminary results of the analyses of the quality of water flowing into the reservoir, outflowing and water stored in the reservoir were discussed. The measurements were carried out in 2008. The performed water quality analyses showed that due to N-NO3 -, N-NH4 +, water temperature, pH, electrolytic conductivity the waters did not exceed the limit values defined for class I. As far as total suspended solids are concerned the exceedence of limit values defined for class II was recorded. It was also observed that the water from the Nowaki reservoir was not euthrophic and sensitive to such pollutants as nitrogen compounds from agricultural sources. The analyses of water from the reservoir showed that among the investigated water quality indicators the most unfavorable conditions for the existence of fish were caused by nitrites and total suspended solids, the values of which exceeded the values defined for fish. Due to the values of total suspended solids the quality of the analyzed water does not meet the requirements defined for water used in inland water basins, either. It was concluded that for the efficient use of the Nowaki reservoir proper agricultural and water-sewage management in the reservoir catchment should be ensured. The paper shows that the present technical state of the reservoir is faultless. The final conclusion is that water quality analyses and hydrological and meteorological measurements in the Korzkiew catchment and the Nowaki reservoir should be continued. This could contribute to the improvement of water management and reduction of unfavorable effects of hydro-meteorological phenomena and potential water pollution.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2010, Tom 12; 351-364
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozkład wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w procesie dojrzewania kompostu
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) degradation during compost maturation process
Autorzy:
Rosik-Dulewska, C.
Ciesielczuk, T.
Karwaczyńska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819813.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
dojrzewanie kompostu
biodegradacja odpadów
rozkład wielopierścieniowych węglowodorów
biodegradable waste
compost maturation process
PAHs
Opis:
Regulacje prawne Unii Europejskiej i Polski zmuszają do reorganizacji gospodarki odpadami w Polsce. Między innymi wskazują konieczność ograniczenia składowania odpadów które ulegają biodegradacji. Do dnia 31 grudnia 2010 roku ich ilość nie może przekroczyć 75% masy tych odpadów wytworzonych i składowanych w roku 1995 (ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001). Z drugiej jednak strony komposty wytwarzane z odpadów komunalnych nie mają szerokiego rynku zbytu z uwagi na ograniczenia wynikające z zawartych w nich zanieczyszczeń przekraczających wymogi m.in. ustawy o nawozach i nawożeniu (z dnia 10 lipca 2007). Zanieczyszczenia organiczne (w tym także PAHs) zawarte w produkowanych kompostach limitują przepisy obowiązujące w Austrii (6 mg/kg s.m.), Danii (3 mg/kg s.m.) i Luksemburgu (10 mg/kg s.m.) [10]. Są one trwałymi zanieczyszczeniami występującymi we wszystkich komponentach środowiska przyrodniczego. PAHs mogą być one pochodzenia naturalnego lub antropogenicznego (m.in. rozkład materii organicznej i procesy spalania), a ich stężenie szczególnego znaczenia nabiera w przypadku gdy w łańcuchu pokarmowym docierają do organizmu człowieka [15, 18]. Czy zatem w procesie kompostowania ich ilość PAHs nie przekracza ww. norm eliminując tym samym kompost jako nawóz. Wytwarzany jest także z odpadów organicznych zbieranych selektywnie lub zmieszanych, zawiera znaczne ilości cennej materii organicznej, która poprawia strukturę gleb i ich zasobność w biomasę. Jednak na jakość wytwarzanego kompostu ma wpływ kilka istotnych czynników, gdzie kluczowym zagadnieniem wydaje się być wstępna segregacja odpadów z wydzieleniem frakcji biodegradowalnej. Coraz powszechniejsze staje się kompostowanie odpadów komunalnych, co przyczynia się do graniczenia ilości deponowanych na składowiskach odpadów a także w przypadku kompostowni indywidualnych do obniżenia kosztów składowania [16]. W trakcie procesu kompostowania odpadów dominują dwa prowadzone na drodze mikrobiologicznej procesy: mineralizacji oraz humifikacji materii organicznej zawartej pierwotnie w odpadach [22]. Kompost wytwarzany w warunkach przydomowych jest zwykle wysokiej jakości i zużywany wyłącznie do celów nawozowych, natomiast kompost produkowany z komunalnych odpadów zmieszanych, charakteryzuje się niższą jakością, a także podwyższoną zawartością składników mogących oddziaływać szkodliwie lub toksycznie takich jak metale ciężkie oraz węglowodory. Ważnym okresem procesu kompostowania jest jego dojrzewanie przy stałym dostępie powietrza atmosferycznego. W przypadku zbytniego rozdrobnienia oraz nadmiernego uwilgotnienia dojrzewającej masy migracja tlenu jest utrudniona, co prowadzi lokalnie do powstania warunków anaerobowych i do zagniwania kompostu z wytworzeniem gazów fermentacyjnych. Beztlenowy rozkład materii organicznej zawartej w dojrzewającym kompoście może skutkować tworzeniem węglowodorów, a w tym związków toksycznych, takich jak PAHs [13, 20]. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAHs) występują powszechnie w środowisku przyrodniczym [1, 7, 17, 19]. Mogą być one pochodzenia antropogennego (głównie procesy spalania) oraz naturalnego (wybuchy wulkanów) [20, 23]. Występowanie tych związków (w nadmiernych ilościach) w kompostach może eliminować je jako potencjalny nawóz, co stanowiłoby znaczne trudności ze zbytem wyprodukowanego materiału. Jakkolwiek węglowodory te są rozkładane na drodze mikrobiologicznej bądź fotochemicznej, to jednak niektóre z nich, zwłaszcza pięcio i sześciopierścieniowe, wykazują znaczną odporność na degradację [25].
After law rules existing in Poland it is necessary to minimize amount of biodegradable waste which are stored on municipal landfills. Composts made of municipal solid waste (MSW) are good material for plants fertilization but due to its composition, use of it as fertilizers could lead to soil and plant pollution by heavy metals and persistent organic pollutants. In case of high content of organic pollutants as PAHs in compost it is forbidden to use it as fertilizer. According to possibilities of creation PAHs from compost organic matter by microbial decomposition, it is interesting to know a fate of these compounds during compost maturation process. Especially it is interesting life of 5 and 6-ring PAHs - carcinogenic and mutagenic and resistant to microbial degradation. In this work a dynamic of degradation of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) during composts maturation by storage in piles was investigated. Two different types compost made from MSW were used. Both types were made of prepared organic fraction of MSW but first comes from compost factory, second from individual house-made compost pile. Long-term (40 days) samples incubation was carried in compost pile. Total PAHs content in the beginning of experiment was high and in Herhof compost (made in upper Silesia region) samples exceed 1mg/kg d.m. but additionally samples were spiked with PAHs solution (LGC Promochem ) on the beginning of experiment. PAHs were analyzed by a GC-FID method (Varian 3800) after 6-hour extraction in DCM-hexane mixture. Total amount of 16 PAHs (after US-EPA list) and each particular compounds were analyzed. The highest amount in samples were noted for 2-ring PAHs. The lowest concentrations were noted for 6-ring PAHs in both investigated compost types. In first stage slow increase of analyzed compounds was observed, especially due to behavior 4-ring PAHs. In second stage of experiment a great decrease of sum of PAHs was noted. Loss of total mass of investigated compounds reached 19-68% of start concentration. However conditions for both compost types were equal differences in speed of decomposition processes were observed but were not significant statistically. In case of Herhof compost two periods of decomposition were observed: between 10 and 20 and between 30 and 40 day of experiment. In case of Gru compost the highest decomposition between 30 and 40 day of experiment was observed. However heavy PAHs are resist on microbial decomposition, good results on this field were obtained. During composts maturation process high level of degradation was noted in case of 5 and 6-ring PAHs reached 33-73% of initial value. Obtained results show good PAHs degradation speed during 40-days compost maturation process in natural conditions. It is necessary to ensure aerobic conditions during compost maturation process.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 133-142
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydropower Structures in the Natura 2000 Site on the River Radew: an Analysis in the Context of Sustainable Water Management
Analiza funkcjonowania obiektów hydroenergetycznych na obszarze Natura 2000 w zlewni rzeki Radew w aspekcie zrównoważonej gospodarki wodnej
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Tomczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813912.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
hydropower plants
sustainable energy sources
Natura 2000 sites
Radew river
Water Framework Directive
water management
elektrownie wodne
odnawialne źródła energii
obszary Natura 2000
rzeka Radew
ramowa dyrektywa wodna
gospodarka wodna
Opis:
This paper deals with the water management infrastructure, with a particular emphasis on the hydropower structures and environmental protection in the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" Natura 2000 site in the Radew river basin (the zachodniopomorskie province in the north-western Poland). Advantages and drawbacks (environmental, economic and social) of water power generation and a characterization of the Radew basin and characterization of hydropower usage of this area are discussed. The natural conditions of the terrain are described and the legal setting is characterized for undertakings in the Natura 2000 sites (Water Framework Directive, the Birds Directive, the Habitats Directive, Water Resources Law, the Nature Conservation Act, Act on Access to Information on the Environment and Its Protection and on Environmental Impact Assessments and executory provisions in the form of regulations). The paper presents an assessment of the operation of the hydropower plants "Rosnowo" and "Niedalino" on the river Radew in the context of the environment protection requirements for such facilities. Attention is also given to the social conflicts related to the operation of water management facilities in the Natura 2000 sites (on the example of the Trout Farm in Ubiedrze on the river Chociel). The authors conclude that in the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" site rational actions are being taken for sustainable water management of hydraulic engineering facilities and that the principles of environmental protection are observed. The hydropower plants discussed in this paper have contributed to the formation of ecosystems related to water, already in existence at the time of creation of the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" site. They also contributed to the specific species composition and the hydrological regime as well as other properties of the animate and inanimate world. The hydropower plants play various positive roles in the environment and economy, they generate inexpensive clean energy to be used by man. This way both the power production policy and the environmental policy are implemented. The use of this alternative energy source should be promoted also in the Natura 2000 sites. The structures related to water management may operate properly, but certain social, legal and environmental conditions apply. Any arising problems are minimized and users manage the natural resources in a rational and appropriate manner, both in terms of planning or modernizing these structures or by using compensation means. Moreover, several water management works have been carried out in the Radew river basin and despite the rich hydro-engineering infrastructure in the area, the unique natural qualities of the site are preserved.
Praca dotyczy zagadnień dotyczących infrastruktury gospodarki wodnej ze szczególnym uwzględnieniem obiektów hydroenergetycznych i ochrony przyrody na obszarze Natura 2000 „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” w zlewni rzeki Radwi. Przedstawiono zalety i wady energetyki wodnej, charakterystykę zlewni rzeki Radew oraz wykorzystania hydroenergetycznego omawianego obszaru. Opisano warunki przyrodnicze terenu i scharakteryzowano uwarunkowania prawne dla przedsięwzięć na obszarach Natura 2000 (Ramowa Dyrektywa Wodna, Dyrektywa Ptasia i Siedliskowa, Ustawa Prawo wodne, akty wykonawcze w formie rozporządzeń i inne). W pracy przedstawiono ocenę funkcjonowania hydroelektrowni „Rosnowo” i „Niedalino” na rzece Radwi w kontekście wymagań stawianym takim obiektom ze względu na ochronę przyrody. Zwrócono także uwagę na konflikty społeczne związane z funkcjonowaniem przedsięwzięć z zakresu gospodarki wodnej na obszarach Natura 2000. Z pracy wynika, że na obszarze Natura 2000 „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” prowadzone są racjonalne działania mające na celu osiągnięcie zrównoważonej gospodarki wodnej na obiektach hydrotechnicznych, z zachowaniem zasad ochrony środowiska. Omawiane w artykule elektrownie wodne przyczyniły się do wykształcenia ekosystemów związanych z wodą, zastanych w momencie tworzenia „Doliny Radwi, Chocieli i Chotli”, a także określonego składu gatunkowego, reżimu hydrologicznego oraz innych właściwości świata ożywionego i nieożywionego. Elektrownie wodne pełniąc różne zadania w środowisku i gospodarce wytwarzają energię, z której korzysta człowiek. W ten sposób realizuje się zarówno politykę energetyczną, jak również środowiskową. Obiekty związane z gospodarką wodną mogą dobrze funkcjonować, jednakże pod pewnymi warunkami społecznymi, prawnymi i środowiskowymi. Jakiekolwiek problemy są jednak minimalizowane, a użytkownicy w sposób racjonalny gospodarują poprawnie zasobami środowiska, planując i dokonując modernizacji tych budowli czy też stosując środki kompensujące. Ponadto w zlewni Radwi wykonano szereg prac z zakresu gospodarki wodnej i mimo bogatej infrastruktury wodnej na tym obszarze, zachowane zostały unikalne walory przyrodnicze terenu.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2017, Tom 19; 65-80
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigations of Hydrological Regime Changes in an Area Adjacent to a Mine of Rock Raw Materials
Badania zmian reżimu hydrologicznego na obszarze przyległym do kopalni surowców skalnych
Autorzy:
Kasperek, R.
Wiatkowski, M.
Rosik-Dulewska, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818184.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zrzut wody z kopalni
rzeka
reżim hydrologiczny
water dumping from the mine
river
hydrological regime
Opis:
Stosunki wodne określonego obszaru są wypadkową czynników pochodzenia naturalnego oraz oddziaływania człowieka na środowisko przyrodnicze [1,5,7,14,17]. Oprócz budowy geologicznej należą do nich morfologia terenu oraz działalność górnicza. Do najistotniejszych skutków eksploatacji, jakie powoduje górnictwo odkrywkowe można zaliczyć zajmowanie i przekształcanie terenów pod działalność górniczą oraz zmianę stosunków wodnych w rejonie funkcjonowania odkrywki, związaną z jej odwodnieniem [13,15,16]. Drenaż w obrębie kopalni ujawnia się głównie w postaci leja depresji i zmianie kierunku przepływu wód podziemnych. W efekcie powoduje on zmniejszanie przepływu w ciekach powierzchniowych, obniżanie poziomu wód gruntowych i zmniejszanie stanu uwilgotnienia i plonowania gleb [6,19,20,21]. Niniejsza praca jest poświęcona analizie wpływu działalności górnictwa wapieni na kształtowanie się stosunków wodnych terenów przyległych na przykładzie kopalni Tarnów Opolski. Zakres pracy dotyczy charakterystyki kopalni i rzeki Strugi, pomiarów w rzece Strudze, analizy opadów i hydrologicznych obliczeń dopływu wód powierzchniowych ze zlewni i z zrzutu wód kopalnianych, hydraulicznych obliczeń przepustowości rzeki i wstępnych numerycznych symulacji położenia zwierciadła wody. Z jednej strony działalność tej kopalni powoduje depresję terenów wokół oraz obniżanie zwierciadła wód gruntowych. Natomiast z drugiej strony, zrzuty wód kopalnianych uzupełniają duże niedobory wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi, spowodowane szczelinowatą budową podłoża (wapienie triasowe) oraz małą ilością opadów w tym regionie Polski. Dzięki zrzutom wody z kopalni możliwa jest ciągłość ekologiczna cieku Struga, rozwój ekosystemu oraz zapewnienie określonej ilości wody dla celów m.in. rolniczych, hodowlanych (stawy rybne) i przeciwpożarowych [2]. Teren kopalni znajduje się w zlewni rzeki Struga, która uchodzi do Odry na jej prawym brzegu. Kopalnia i zakłady wapiennicze położone są na terenie gminy Tarnów Opolski (powiat Opolski) i Gogolin (powiat Krapkowicki). Badany obszar pod względem geologicznym charakteryzuje się utworami czwartorzędowymi i triasem z wapienia muszlowego. Wydobywany surowiec służy do produkcji wapna. Wydobycie prowadzone jest metodą odkrywkową na dwóch poziomach wydobywczych. Wody kopalniane odprowadzane są do rzeki Strugi za pomocą rurociągów, a następnie do rzeki Odry (Fig.1, 2, 3). W wyniku odwodnienia kopalni spływ wód podziemnych został wymuszony z głównego naturalnego kierunku północno-zachodniego NW w kierunku południowo–wschodnim SE, do centrum wyrobisk górniczych. Zasięg leja depresji wynosi obecnie: 4 km w kierunku wschodnim, 2,7 km w kierunku północnym i zachodnim (okolice Tarnowa Opolskiego i Kosorowic), oraz 2 km w kierunku południowym (okolice Kamienia Śląskiego). Ze względu na niewielkie zasoby wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi przeanalizowano zrzuty wód kopalnianych oraz ich zagospodarowanie w zlewni rzeki Strugi. Zasilanie rzeki tymi wodami ma szczególne znaczenie m.in. dla utrzymania jej koryta w odpowiednim stanie techniczno-przyrodniczym oraz zasilania w wodę zbiorników małej retencji, stawów rybnych oraz nawadniania [22]. Na podstawie analizy porównawczej zrzutów wód kopalnianych oraz własnych przepływów rzeki Strugi (Fig. 3) autorzy stwierdzają, że: w przypadku wystąpienia przepływów średnich SQ, zrzuty Qz są 4–11 razy wyższe od SQ, w przypadku wystąpienia przepływów najdłużej trwających NTQz, zrzuty Q są 8–24 razy wyższe od NTQ (w zależności od położenia przekroju pomiarowego). Należy również zaznaczyć, że zrzuty wód kopalnianych z jej odwodnienia uzupełniają duże niedobory wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi. Niedobory te są spowodowane szczelinowatą budową podłoża (wapienie triasowe) oraz niską ilością opadów w tym regionie. Dzięki zrzutom wody z kopalni możliwa jest ciągłość ekologiczna cieku Struga, rozwój ekosystemu oraz zapewnienie określonej ilości wody dla celów np. rolniczych, gospodarczych i przeciwpożarowych. Pomiary przepływu wody w Strudze wskazują, że ilość wody wraz z jej biegiem nie zmienia się, a nawet zmniejsza się. Spowodowane jest to specyficzną budową geologiczną tego terenu (liczne uskoki, leje i rozłamy o znacznych rozmiarach, powodujące odpływ wód powierzchniowych w głąb podłoża). Obliczenia przepustowości koryta rzeki Strugi oraz symulacje komputerowe położenia zwierciadła wody wzdłuż całego jej odcinka wskazują na to, że podczas maksymalnych przepływów własnych ze zlewni o prawdopodobieństwie 20% wraz z zrzutami z kopalni (rzędu 140,000 m3/dobę) i z oczyszczalni Kosorowice, nie będzie podtopień terenów przyległych. Zwierciadło wody będzie się mieścić w korycie Strugi. Analiza wykazała również, że przepływy o prawdopodobieństwie wyższym od 20% będą mieścić się w korycie rzeki.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 256-274
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibilities of Coffee Spent Ground Use as a Slow Action Organo-mineral Fertilizer
Możliwości zastosowania odpadów poekstrakcyjnych kawy jako wolno działającego nawozu organiczno-mineralnego
Autorzy:
Ciesielczuk, T.
Rosik-Dulewska, C
Wiśniewska, E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818528.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
nawóz
odpady poekstrakcyjne kawy
popiół z biomasy
fertilizer
coffee spent ground
biomass ash
Opis:
Biodegradowalna frakcja odpadów po wydzieleniu jej ze strumienia odpadów komunalnych może stanowić ważne źródło materii organicznej, która zawracana do użytkowania mogłaby stanowić cenny nawóz rolniczy. W szczególności materia organiczna zawarta w odpadach przemysłu spożywczego oraz powstająca w gospodarstwach domowych może służyć do wytwarzania nawozu. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań zastosowania nawozu wykonanego z odpadów poekstrakcyjnych kawy (CSG) modyfikowanych dodatkiem popiołu z termicznego przekształcania biomasy (A) lub siarczanem magnezu (MS), jako wolnodziałającego nawozu organicznego (organiczno-mineralnego) konfekcjonowanego w postaci tabletek. Nawóz taki może być zastosowany w momencie sadzenia roślin, ponieważ uwalnianie składników w nim zawartych następuje dopiero po pełnym uwilgotnieniu tabletki nawozowej. Dzięki otoczce kolagenowej, uwalnianie składników pokarmowych do gleby następuje powoli, co zmniejsza ryzyko przenawożenia lub utraty składników w drodze wymywania ich w głąb profilu gleby. Tabletkowane nawozy wykonane z mieszaniny CSG oraz A wpisują się w realizację zasad dobrej praktyki rolniczej oraz zrównoważonego rozwoju, a tematyka tak unikalnie skonstruowanego nawozu jest podejmowana po raz pierwszy.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 422-437
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania odpadów organicznych i mineralnych z uwzględnieniem zasad obowiązujących w ochronie środowiska
Possibilities of utilisation of organic and mineral waste according to rules of environment protection
Autorzy:
Rosik-Dulewska, C.
Karwaczyńska, U.
Ciesielczuk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819491.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
odpady organiczne
odpady mineralne
ochrona środowiska
organic wastes
mineral wastes
environmental protection
Opis:
Podnoszenie standardów życia oraz rozwój gospodarczy powodują powstawanie dużej ilości odpadów wywołujących często negatywne skutki w naturalnym środowisku człowieka. Zarówno polityka międzynarodowa jak i działania podejmowane przez państwa na własnym terytorium coraz szerzej ukierunkowane są na opracowanie i wdrożenie takich mechanizmów działania, które pozwolą zmniejszyć ładunek zanieczyszczeń degradujących środowisko naturalne [13]. Polski przemysł energetyczny opierający się głównie na spalaniu węgli corocznie generuje miliony ton ubocznych produktów spalania. Obecnie istnieje wiele możliwości zagospodarowania popiołów lotnych, które dominuje nad unieszkodliwianiem ich poprzez składowanie, np. w latach 2003÷2008 w 90% były one gospodarczo wykorzystane [8, 11].
The following research examines susceptibility to leaching of soluble components from ash-sludge pellets obtained from municipal sewage sludge and fly-ash from brown coal. Pellets are often used as fertilizer, therefore they were enriched with potassium using potassium chloride and sulphate in the amount of 450 g of potassium per kg dw of pellets. Susceptibility to leaching of soluble components in water was examined by 1 and 3-step tests. The obtained water extracts were characterised by an alkaline pH, high electrical conductivity, content of nitrogen and o-phosphates, as well as copper and zinc. Results from both leaching tests show that the biggest pollutants load was leached from pellets modified by K2SO4, and the lowest pollutant were leached from unmodified pellets; the total amount of leached pollutants from pellets determined by the three-step test was much higher than the amount of pollutants determined in the one-step test; the highest amount of trace metals were determined in eluates from ash-sludge pellets modified by K2SO4. Pellets described in the paper cannot be used as an organic-mineral fertilizer, but further studies are conducted on modifying their composition to ensure the gradual leaching of the desired components to limit the threat to the environment.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 361-375
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania kompostu z odpadów do usuwania węglowodorów alifatycznych C6-C9 z roztworu
Possibilities of application of compost from waste for remove c6-c9 aliphatic hydrocarbons from solution
Autorzy:
Ciesielczuk, T.
Karwaczyńska, U.
Rosik-Dulewska, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819584.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
węglowodory alifatyczne
kompost z odpadów
roztwór
aliphatic hydrocarbons
compost from waste
solution
Opis:
Badane właściwości sorpcyjne kompostu MD i sorbentów do-stępnych komercyjnie (SO oraz MI) są zróżnicowane. Na podstawie uzyskanych rezultatów najlepszymi własnościami charakteryzuje się sorbent SO przeznaczony do sorpcji zanieczyszczeń ropopochodnych z powierzchni wody. Jego własności hydrofobowe predestynują go do tego rodzaju zastosowania, jednak jak wykazano jest również skuteczny w przypadku sorpcji badanych alkanów rozpuszczonych i pozostających w fazie zawieszonej w roztworze wodnym. Jednak z uwagi na to iż produkowany jest z surowców nieodnawialnych jego zastosowanie powinno być kontrolowane. Najsłabsze własności sorpcyjne wykazywał sorbent mineralny MI. Po czasie kontaktu wynoszącym 4 godziny usunął 73,3% mieszaniny węglowodorów z roztworu. Masa sorbowanych związków spadała w szeregu heksan > heptan > oktan > nonan. Badane sorbenty w znacznym stopniu powodowały spadek stężeń węglowodorów alifa-tycznych rozpuszczonych w wodzie, co może stanowić o ich wykorzy-staniu jako środków ograniczających skutki przedostawania się zanieczyszczeń ropopochodnych do środowiska naturalnego. Dodatkowym atutem przemawiającym za stosowaniem badanego kompostu MD jako sorbentu, jest niska cena oraz poprzez generowanie popytu na kompost, ograniczanie ilości biodegradowalnej frakcji odpadów komunalnych trafiającej na składowiska.
Sorption of petroleum products (mostly liquid fuels) is the basic process that counteracts to the spreading of this type of pollution in the natural envi-ronment. Composts from wastes are currently being used as biofilters which eliminate organic compounds (mainly odors) from the air stream. The present study investigates the possibility of using compost, produced from mixed mu-nicipal waste, as sorbent for the absorption of aliphatic hydrocarbons C6-C9 from aqueous solution, and its features are compared to commercially available mineral and organic sorbents. Analysis of the basic parameters of the tested materials, showed high content of the organic matter (99%) in the sorbent SO and high share of small fraction particles in this material. The combination of these two features, constitutes its large sorption capacity. Mineral sorbent (MI) with low organic matter content (below 1%) is also applied in practice to absorb petroleum products, however, only from solid surfaces. In this study the sorption of the following aliphatic hydrocarbons: hexane, heptane, octane and non-ane by 'batch' method was investigated. The study was conducted at room temperature and distilled water prior to experiments was used to prepare the solu-tions of tested compounds. The concentrations of hydrocarbons dissolved in water in real conditions, can be much higher due to coexistence of a detergent-like compounds, but in this work compounds that increase the solubility of in-vestigated alkanes in water were not used. However, it is necessary to state that the concentrations of tested compounds, noted in aqueous solution, exceeds the solubility level of these compounds in water. This indicates their presence in water not only in a soluble form but also as a suspension. In the study the ratio of sorbent to solution was 1:10. The concentrations of tested aliphatic were determined in the aqueous phase after 15, 30, 60, 120 and 240 minutes. The obtained samples were filtered through glass filter and then extracted by shaking with dichloromethane. The eluatewas dried and then tested, aliphatic hydrocarbons were determined by GC-FID method. The conducted experiments showed strong absorption of studied organic pollutants from aqueous solution. Tests showed the best sorption properties of absorbing SO sorbent, which after 240 minutes sorbed 95.1% of organic compounds, and then compost MD (with 92.6% sorption efficiency). The worst sorption properties has sorbent MI - ob-tained results showed only 73.3% elimination of a mixture of aliphatic com-pounds from solution. Mass of sorbed compounds declined in the following order: hexane> heptane> octane> nonane. Tested sorbents, lead to a significant decrease of aliphatic hydrocarbons concentrations present in suspended and dissolved phase in water. It creates the real possibility of using them as a materials for limiting the effects of spreading oil products in the environment. Using compost for the absorption of fuel could be an opportunity to use compost which was eliminated while being used as fertilizer eg. due to its contamination by heavy metals.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1301-1313
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Migracja WWA z nieuszczelnionego składowiska odpadów do wód podziemnych
Migration of PAHs from unsealed landfill to groundwaters
Autorzy:
Rosik-Dulewska, C.
Karwaczyńska, U.
Ciesielczuk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826057.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
WWA
składowisko odpadów
wody podziemne
zagrożenia środowiskowe
migracja
Opis:
Odpady komunalne deponowane na składowiskach stanowią potencjalne zagrożenie dla środowiska wód podziemnych. [6]. Jednak w przypadku stosowania współczesnych uszczelnień to zagrożenie jest minimalizowane. Powstające odcieki które są zwykle znacznie obciążone zarówno związkami nieorganicznymi jak i organicznymi [11], są usuwane poza obręb składowiska i poddawane oczyszczaniu. Jednak gdy miejsca składowania nie uszczelniono, odcieki składowiskowe gromadzące się w spągu składowiska mogą przenikać w głąb gruntu, stanowiąc poważne obciążenie wód podziemnych. Szczególnie istotne jest to w przypadku skał spękanych i skawernowanych. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) są zanieczyszczeniem szeroko rozpowszechnionym i występują w mieszaninie we wszystkich komponentach środowiska [1, 3, 10]. WWA wraz z innymi związkami organicznymi występującymi w odciekach składowiskowych mają swoje źródło w materiałach zdeponowanych na składowisku jak również powstają w czasie rozkładu materii organicznej zawartej w odpadach [2, 7÷9]. Węglowodory te jakkolwiek słabo rozpuszczalne w wodzie, mogą jednak przemieszczać się w tym środowisku z uwagi na to iż inne związki organiczne współwystępujące w odciekach pełnią niejako rolę rozpuszczalników [10]. Związki te zawarte w wodach podziemnych które mogą być wykorzystywane jako wody pitne, ze względu na swoje mutagenne oddziaływanie stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi. Celem prowadzonych badań było określenie migracji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych zawartych w wodach odciekowych składowiska odpadów do poziomów wód podziemnych występujących w obszarze jego oddziaływania.
Municipal wastes deposited on landfills make up the potential threat for the environment of underground waters. However this threat is minimalized in the case of applying modern sealing. Leachate, forming in the landfill, usually contain high load of both inorganic and organic compounds, and are removed beyond area of landfill and subjected to treatment. However when landfill was not sealed up, landfill leachate gathering in the bottom may penetrate through the ground, making up the serious threat for underground waters. It is particularly essential in the case of cracked and cavernous rocks. Polyaromatic hydrocarbons (PAHs) are widespread pollution and they occur in the mixture in all components of the environment. PAHs together with other organic compounds contained in leachate from landfill have their source in materials deposited in landfills and they also are formed during decomposition of organic matter contained in wastes. These hydrocarbons are hardly solvable in water, but they however may move in this environment because of other organic compounds occurring in leachate function as solvents so to say. These compounds contained in underground waters which can be used as drinking waters, because of their mutagenic properties make up threat for human health. Monitoring of piezometric water lead to control of landfill tightness and estimate of potential hazards for groundwater. In case of no existing sealing lead to read of impact of leachate on groundwater. Organic compounds contained in wastes are often toxic and lead to decrease of quality groundwater. In the examined landfill area there are two levels of groundwater - turonian and cenomanian. This paper presents results of three analyses of water from landfill piezometers and piezometers localized on inflow and outflow on two levels of groundwater. Analysis of PAHs concentration, indicated a great load of those substances to groundwaters from landfill. Great exceeds of PAHs standards shown load of ground water by landfill leachate. In 1997 short after big flood PAHs concentrations were relatively high from 3.324 in inflow water, to 9.03 žg/dm3 in outflow of turonian level. After nine years PAHs concentrations dropped to 0.33 in inflow to 1.71 žg/dm3 in outflow. In cenomanian level during first period of researches PAHs content was high (8.54 žg/dm3), but in the second period concentrations were over 8 times lower than in first period (0.73-1.08 žg/dm3), but equal or higher than in turonian water. It shows on a possible hydraulic connection between both water levels.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2007, Tom 9; 335-343
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania osadów dennych w rejonie granicznych meandrów Górnej Odry
Studies of bottom sediments in the border meanders of upper Odra river
Autorzy:
Kasperek, R.
Rosik-Dulewska, C.
Wiatkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826065.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
osady denne
dolna Odra
Opis:
The border Polish-Czech sector of Upper Odra river is located between Chałupki Bohumin towns and the Olza river mouth (km 20,0-km 28,0). The unique meanders appear here, where the intensive dynamic erosion-sedimentation processes take place. Except for natural factors influencing the river-bed changes also human activity appears here. It concerns development of the Odra valley partly by bridges, embankment and protection of channel banks through seawalls and groins. During last 200 years the Odra river has varied its course. In 1967 and 1997 on account of the big freshets two Odra channel breaks followed i.e. in region of meander No. IV (1967) and No. I (1997). In consequence it formed here the new branches, which are gradually from water flow. At present in the old Odra river bed at meander No. IV water doesn't flow, and the old Odra river of meander No. I is silted up and bushed. Studies of authors showed that thickness of deposits in the old Odra river meander No. I is 1.0 m. There are mainly cohesive and semi-cohesive sediments derived from the Upper Odra course (wash load and suspended load) and from bank erosion, mainly the left Polish bank (km 20.7-km 21.3), and the Czech bank (km 21.0-km 21.2). These cohesive sediments contain the following fractions: clay (grain size d<0.002 mm) 12%, dust (d=0.002- 0.05 mm) 58% and sand (d=0.05-2.0 mm) 30%. Solid fractions d<0,02 mm accumulate best contaminants, and their amount in Odra deposits is about 87%. These deposits cumulate among others microelements: Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Sr, V, Zn, Aromatic Polynuclear Hydrocarbons (APH) at al. Contaminated sediment transport is associated with hydraulic conditions of stream, morphology of river channel and with consolidation of soil. On the base of field studies and calculations it was discovered that fractions less than 0.2 mm are transported at flow velocities below 0.45 m/s. Upper Odra deposits in Chałupki are investigated systematically since the beginning of nineties last century. Measurements have been carried out by the State Institute of Geology, and reports are published by Governor's Inspectorate of Environment Protection in Katowice. Analysis of these study results show that: in period 1991-98 contents of bar and zinc exceeded 200 ppm, in 2002 content of lead was 50 ppm, bar 300 ppm, cadmium less than 0.5 ppm, and APH 3.6 ppm, in 2003: arsenic 7 ppm, cadmium less than 0.5 ppm, zinc 162 ppm, chromium 19 ppm, and APH 2 ppm, in 2004: bar 659 ppm, cadmium 0.5 ppm, lead 60 ppm, copper 40 ppm, mercury 0.38 ppm, and APH 7.7 ppm, in 2005: arsenic 60 ppm, and APH 53.65 ppm. It was observed that on the inlet sector to meander No. I the islands were created formed by non-cohesive sediment deposited at subsoil (gravel and sand), and by semi cohesive sediment deposited at crown of layer (sand mud). Sediment from these islands also contains contaminates (microelements at al.). As well as sediment deposited in the old Odra river bed of meander No. I and IV, and soils forming the islands do not threat flora and fauna. However, during the floods sediment has been activated and has been source of contaminants for water and living organisms.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2007, Tom 9; 293-302
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilność wybranych metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych
Mobility of Selected Heavy Metals in Municipal Sewage Sludge
Autorzy:
Wikarek-Paluch, E.
Rosik-Dulewska, C.
Karwaczyńska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818051.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
metale ciężkie
komunalne osady ściekowe
sekwencyjna ekstrakcja chemiczna
heavy metals
municipal sewage sludge
sequential chemical extraction
Opis:
The research was aimed at determining the interaction of municipal sewage sludge with the environment in the aspect of its potential for land applications in agriculture, land reclamation and land adaptation to different uses. Sequential extraction of heavy metals according to Brümmer’s method was used in the study. A detailed interpretation of the data allowed to state that the highest content of copper was found in one of the most mobile bindings (fraction I). For other heavy metals only trace amounts were found in the bindings considered as the most mobile (fraction I-III) which proved less risk posed to the environment. The highest percentage share of heavy metals in the investigated sludge was determined in fractions IV to VII (i.e. in bindings rather unavailable to the ecosystem). It should be highlighted that three out of the seven determined metals were bound in the highest amounts with the organic matter (fraction IV): i.e. Zn 49.97%, Pb 66.58% , Mn 41.91%.; three with silicates (fraction VII): i.e.: Cu 40.60%, Ni 88.58%, Cr 34.33%; and only cadmium was found to be bound (30.29%) with crystalline iron oxides (fraction VI).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 181-192
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika uwalniania azotu z nawozów o powolnym działaniu w eksperymencie laboratoryjnym
Dynamic of Nitrogen Leachate from Slow-action Fertilizers in a Laboratory Experiment
Autorzy:
Ciesielczuk, T.
Rosik-Dulewska, C.
Szewczyk, A.
Poluszyńska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817982.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
azot
nawozy
wymywanie
odpady poekstrakcyjne kawy
zrównoważone rolnictwo
nitrogen
fertilizers
leaching
spent coffee ground
sustainable agriculture
Opis:
Sustainable fertilization is one of the most important treatments of modern agriculture. Organic agriculture with new demands on agricultural practice, seeks to restrict the use of mineral fertilizers in favor of slow-action organic fertilizers. The fertilizers which are made on the farm are particularly valuable due to their quality and the absence of costs of purchase and transport. From this point of view, the new possibilities of using an organic matter which comes from waste of the food industry or biodegradable wastes from households proves to be interesting. Due to the absence of contamination with other types of waste, it can be used for the production of a fertilizer which could be used even in organic crop production. This paper presents the results of the release dynamics of nitrogen forms from the fertilizer tablets made by covering a mixture made of spent coffee grounds (SCG) with membrane, modified by ash from the low-temperature combustion of biomass. Collagen, polyvinyl acetate, polyvinyl alcohol, shellac, and sodium water glass were used as the test membranes, in order to slowdown of elution of the components from fertilizer. Leaching tests were performed in accordance with PN-EN-13266 norm, for 118 days at 25°C. The obtained results indicate high differences in nitrogen and organic matter leaching speed from fertilizer tablets, depending from the used membrane. A strong inhibition of the emission of components through the membrane of shellac and polyvinyl acetate was observed. Other membranes do not inhibit the release of nutrients in a long time period, but they can be used in agricultural practice as well.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 506-517
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości nieprzemysłowego wykorzystania odpadów z uwzględnieniem zasad obowiązujących w ochronie środowiska
Possibilities of non industrial re-use of waste according to rules of environment protection
Autorzy:
Rosik-Dulewska, C.
Karwaczyńska, U.
Ciesielczuk, T.
Głowala, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819804.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
środowisko
odpady
wykorzystanie odpadów
waste
environment
environment protection
Opis:
The aim of this work was to estimate mobility of pollutants contained in ashsludge granulates, expressed by their possibilities of elution by water and by estimating their potential danger to the environment. Materials used in experimental research (one stage leaching tests) was ash-sludge granulates made of two different kinds of waste: fly ashes from brown coal (30%) from 'Bełchatów' Powerplant and communal sewage sludge (70%) from municipal sewage treatment plant in Zabrze (southern Poland). However sewage sludge are an alternative to organic fertilizers (e.g. manure) and nitrogen and phosphorus content is relatively high but potassium concentrations are much less. Tested sewage sludge were modified by various potassium salts, which would improve their fertilizing abilities because potassium is easy-leaching element during sewage treatment. In first part of sewages KCl and in second K2SO4 were used both in load 344 g/kg d.m. Blank tests were carried on unmodified material. One stage leaching test were carried and equilibrium was reached after 24 hours. Water extracts (eluates) were analyzed for presence of nitrogen group compounds, phosphorus, chlorides, sulphates, magnesium, calcium and heavy metals. Also loads of particular compounds were calculated. On the basis of research (leaching test) there has been calculated a load of the pollution that were being washed out in mg/kg dry mass of used granulates. Eluates obtained in one-stage leaching tests had alkaline pH and high EC value which rise with potassium concentrations. In eluates from tested materials some parameters (e.g. ammonium, nitrites, COD, sulphates and potassium) exceed polish limits for sewages discharged to waters and grounds. Especially high were chlorides concentrations (10 times to high) due to KCl content. The highest heavy metals concentrations were observed in eluates from granulates modified by K2SO4 due to lower pH value in comparison to unmodified material. In next step in this researches will be to find optimal balance between fly ash and sewage sludge and use compounds for pH corrections.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 863-874
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies