Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Genealogia"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Praktyczne możliwości wykorzystania genealogii genetycznej na przykładzie wstępnych wyników Projektu Silesia DNA
    Practical Possibilities of Using Genetic Genealogy on the Example of Preliminary Results of the Silesia DNA Project
    Autorzy:
    Bulla, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057171.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    genetic genealogy
    genealogical-genetic project
    Y-chromosome diversity
    Silesia
    genealogia genetyczna
    projekt genealogiczno-genetyczny
    zróżnicowanie chromosomu Y
    Śląsk
    Opis:
    The article presents the possibilities of practical use of researches in the field of genetic genealogy. They are based on data obtained as part of the Silesia DNA Project. Genetic Genealogy is a young scientific discipline that has not yet been subject to many publications in Polish. For this reason, the text contains a short overview of the basic concepts of this field of science, such as the haplogroup, haplotype, single nucleotide polymorphism, microsatellite polymorphism, as well as the types of DNA used for research (YDNA, mtDNA, atDNA). Furthermore, the authors of the study also discuss institutional and non-institutional projects. Meanwhile, the later part of the article presents the assumptions and methodology of the Silesia DNA Project, as well as the preliminary interpretation of the obtained results. The research activities focus, among others, on the collection and analysis of DNA samples of people whose ancestors were born in Silesia before the outbreak of World War II. The article presents a study of the spatial distribution of the Y chromosome in the studied area based on 166 samples. It provides knowledge on the proportion of haplogroups in the discussed area in historical times compared to other European regions. In addition, two detailed analyzes of local families were conducted (Jureczko, Mitrenga). They show how the history of a family from times for which written sources has not been preserved can be recreated on the basis of genetic research.
    W artykule przedstawione zostały możliwości praktycznego wykorzystania badań z zakresu genealogii genetycznej. Oparte zostały o dane uzyskane w ramach Projektu Silesia DNA. Genealogia genetyczna jest młodą nauką, która nie doczekała się dotąd w języku polskim zbyt wielu publikacji. Z tego powodu w tekście znajduje się krótkie omówienie podstawowych pojęć charakterystycznych dla tej dziedziny, takich jak haplogrupa, haplotyp, polimorfizm pojedynczego nukleotydu, polimorfizm mikrosatelitarny, a także rodzaje DNA wykorzystywane do badań (YDNA, mtDNA, atDNA). Omówiono także, czym są projekty instytucjonalne i nieinstytucjonalne. W dalszej części artykułu przedstawione zostały założenia i metodologia Projektu Silesia DNA, a także wstępna interpretacja uzyskanych wyników. Jego działania skupiają się między innymi na zebraniu i analizie próbek DNA osób, których przodkowie urodzili się na terenie Śląska przed wybuchem II wojny światowej. W niniejszym artykule przedstawione zostało studium przestrzennego rozmieszczenia chromosomu Y na badanym obszarze w oparciu o 166 próbek. Dostarcza ono wiedzy o tym, jak wygląda proporcja występowania haplogrup w czasach historycznych na tle innych regionów Europy. Ponadto przeprowadzone zostały dwie szczegółowe analizy rodów nazwiskowych (Jureczko, Mitrenga). Ukazują one, w jaki sposób na podstawie badań genetycznych można odtwarzać historię rodziny w czasach, dla których nie zachowały się materiały pisane.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 80-120
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glińscy w Częstochowskiem w latach 1705–1913
    The Gliński Family in Częstochowa in 1705–1913
    Autorzy:
    Gliński, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083677.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    genealogia
    rodzina Glińskich
    przodkowie
    Częstochowa
    Łojki
    genealogy
    the Gliński family
    ancestors
    Opis:
    Artykuł zawiera podsumowane prowadzonych przez autora w latach 2020–2022 badań genealogicznych Glińskich. Badania tyczyły się osób urodzonych od początku XVIII wieku do 1913 roku na terenie obecnego miasta Częstochowa i gminy Blachownia, najliczniejszego skupiska osób o tym nazwisku w Polsce. Wykazano, że 95% Glińskich urodzonych w tym okresie to potomkowie czterech synów Wojciecha i Małgorzaty Żydków z Łojek, którzy od połowy XVIII wieku zaczęli używać nazwiska Gliński.
    The article contains a summary of genealogical research on the Gliński family conducted by the author in 2020–2022. The research concerned people born from the beginning of the 18th century to 1913 in the area of the current city of Częstochowa and the commune of Blachownia, areas with the most numerous group of people with this surname in Poland. It was shown that 95% of the Gliński family born in this period were descendants of the four sons of Wojciech and Małgorzata Żydek from Łojki, who began to use the surname Gliński in the mid-18th century.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2023, 11, 11; 216-235
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partyzancka epopeja. Dzieje Hellerów z Huty – górali śląskich z Brennej na Śląsku Cieszyńskim
    The Guerrilla Epic. The History of the Heller family from Huta – the Highlanders from Brenna in Cieszyn Silesia
    Autorzy:
    Grajewski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057024.pdf
    Data publikacji:
    2015-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    genealogy
    Brenna
    Cieszyn Silesia
    Silesian Beskids
    the Heller family
    genealogia
    rodzina Hellerów
    Śląsk Cieszyński
    Beskid Śląski
    Opis:
    The Heller family, who originated most likely from Moravian Germany, were glassworkers by profession. They resided in Brenna, a village located in the Silesian Beskids. While adopting the lifestyle of the local highlanders, they took their Wallachian culture, Slavic language and Catholic religion. After the liquidation of the glass factory, the Heller family became peasants and started to farm on a small piece of land, due to which they were classified as a local middle class, the so-called. “Free farmers”. In the course of time the representatives of this family divided into several distinct branches, settled among others on the land No. 44, ie. na Hucie (Eng. glass factory; at factory) and No. 73 – u Filipa. (Eng. at Philip’s) They performed a key role in formation of the modern society of this mountain village. Standing out against the general culture and having strong national awareness that predestined them to perform public and social functions, during the war the Heller family organized a grassroots resistance movement against the occupier. The article attempts to present the life and work of six generations of the Heller family from Huta (No. 44) while studying various aspects of existence of the local highlanders. Dramatic events of World War II, when the ninth generation of the Heller family by their actions sealed the ideological choices concerning the Polish and Catholic character of the family, were the last stage of evolution and the formation of the new face of the family. The article describes, among others, the fate of Karol Heller, who formed a guerilla troop called “Wędrowiec” (Eng. “Wanderer”) that operated within the Home Army, his brothers – Stanisław and Wincent, who died in the fight with Germans, and their sister – Maria Kawik – nicknamed: “Beskids Antigone” or “Mother of Guerillas”, whose poems and diaries are an extraordinary witness of history crowning three centuries of the residence of the Heller family at the foot of the Beskids
    Hellerowie, z pochodzenia najpewniej morawscy Niemcy, z zawodu – hutnicy szkła, zamieszkując w leżącej w Beskidzie Śląskim Brennej, zaadoptowali się do stylu życia miejscach górali, przyjmując ich wołoską kulturę, słowiański język i katolicką religię. Hellerowie po likwidacji huty gospodarujący jako chłopi na niewielkim kawałku ziemi zaliczani byli do grona miejscowej klasy średniej jako tzw. „wolni zagrodnicy”. Przedstawiciele tego rodu z czasem podzieli się na kilka odrębnych gałęzi osiadłych m.in. na gruntach nr 44, tj. „na Hucie” i 73 – „u Filipa”. Mieli oni znaczny udział w budowie nowoczesnego społeczeństwa tej górskiej miejscowości, wyróżniając się na tle ogółu kulturą i silnym uświadomieniem narodowym, co predestynowało ich do pełnienia funkcji publicznych oraz społecznych, zaś w czasie wojny – do zorganizowania oddolnego ruchu oporu przeciw okupantom. W artykule przedstawiono bliżej życie i działalność sześciu pokoleń Hellerów „z Huty” (nr 44), śledząc różne aspekty egzystencji miejscowych górali. Ostatnim etapem ewolucji i formowania się nowego oblicza tego rodu były dramatyczne wydarzenia czasów II wojny światowej, kiedy to dziesiąte z kolei pokolenie Hellerów swoją postawą przypieczętowało ideowe wybory – polski i katolicki charakter rodziny. W artykule opisano m.in. losy Karola Hellera, twórcy oddziału partyzanckiego ZWZ AK „Wędrowiec”, oraz jego braci – Stanisława i Wincentego, którzy ponieśli śmierć w walce z Niemcami, a także ich siostry – Marii Kawik – „Beskidzkiej Antygony”, „Matki Partyzantów”, której wiersze i zapisy pamiętnikarskie są niezwykłym świadectwem historii, wieńczącym trzy stulecia bytności rodu Hellerów u stóp Beskidu.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2015, 3, 3; 52-102
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genealogia młyna–młyn w genealogii. Z dziejów młynarskich rodzin w świetle nowożytnych wzmianek na przykładzie Rybnika i okolic
    The Genealogy of the Mill – the Mill in Genealogy. On the History of Milling Families in the Light of Modern Records Based on the Example of Rybnik and Its Surroundings
    Autorzy:
    Kloch, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083680.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Gospodarka
    wieś
    miasto
    majątek
    młyn
    młynarze
    klasztor
    szlachta
    economy
    village
    city
    estate
    mill
    millers
    monastery
    nobility
    Opis:
    Dzieje dawnego młynarstwa w Rybniku i okolicy, prócz mniej niż skromnej wiedzy odnoszącej się do czasów średniowiecza, lepiej są rozpoznawalne w źródłach pisanych czasów nowożytnych. XVI wiek to stulecie szybkiego rozwoju okolicznego młynarstwa. Z kolei dla XVII i początków XVIII wieku dysponujemy już dość sporą bazą źródłową przekazów, jak na lokalne warunki. W szczególny sposób ujawniają się trzy obszary funkcjonowania młynarstwa. Obszar majątku cysterskiego, to wsie Chwałęcice oraz Stodoły, gdzie od drugiej połowy XVI wieku zaistniała gospodarka młyńska. Baza źródła lepiej zachowana jest w przypadku wsi Chwałęcice i młyna zwanego Olszany. Dokumenty majątkowe pozwalają nam prześledzić losy młyna i jego mieszkańców-rodzin młynarskich w realiach XVII wieku. Drugi obszar to młyn na Wawoku (należący do rybnickiego majątku) oraz młyn zamkowy w Rybniku oraz związani z nimi młynarze – m.in. rodzina Nacyńskich (Naczyńskich). Trzeci mocny akcent pada na młynarstwo dóbr rycerskich okolic Rybnika (Chwałowice, Gotartowice, Popielów, Zebrzydowice). W tym przypadku zachowały się nawet nazwy tych miejsc związanych z młynarzami i młynami-Mośnik czy Gzel. Rozwój młynarstwa w drugiej połowie XVIII wieku stawia przed nami kolejne cele do rozpoznania, gdyż na omawianym obszarze działało już co najmniej dwanaście młynów.
    The history of milling in Rybnik and the surrounding area, except for very scarce knowledge relating to the Middle Ages, is better recognized in the written sources of modern times. The 16th century was the century of rapid development of local milling. And for the seventeenth and early eighteenth centuries, on the other hand, there is already quite a large source base of accounts as for local conditions. Three areas of milling are particularly noticeable. The area of the Cistercian estate are the villages of Chwalęcice and Stodoły, where a milling activity emerged in the second half of the 16th century. The evidence is better preserved in the case of Chwalęcice and the mill called Olszany. The estate documents allow us to trace the fate of the mill and its inhabitants - milling families - in the 17th century reality. The second area is the mill in Wawok (belonging to Rybnik estate) and the castle mill in Rybnik and the millers associated with them - including the Nacyński (Naczyński) family. The third strong reference is to the milling activity in the knightly estates around Rybnik (Chwałowice, Gotartowice, Popielów, Zebrzydowice). In this case, even the names of these places associated with millers and mills - Mośnik or Gzel - have been preserved. The development of milling in the second half of the 18th century presents further objectives for investigation, as at least twelve mills were already operating in the area in question.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2023, 11, 11; 118-132
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Branni z Sibicy koło Cieszyna – dzieje rodu chłopskiego od XVIII do początku XX wieku
    The Branny Family from the Sibica Village near Cieszyn – the History of the Peasant Family from the 18th Century to the Beginning of the 20th century
    Autorzy:
    Morys-Twarowski, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057166.pdf
    Data publikacji:
    2017-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Cieszyn Silesia
    peasant elites
    genealogy
    Śląsk Cieszyński
    elity chłopskie
    genealogia
    Opis:
    The article presents the history of the Branny peasant family, settled in Sibica near Cieszyn (now located within the boundaries of Český Těšín), from the 17th century to the beginning of the 20th century. The Branny family belonged to a group of the so-called „siedlaki”, which was a local term for wealthy peasants. The most distinguished representatives of the family include Jan (1841–1917), a mayor of Sibica and Polish national and social activist, his sons Rudolf (1879–1968), an economist living in Styria, later a tenant of farms in Kostkowice and Simoradz, and Alojzy (1883–1941), a Polish national activist, mayor of Sibica and Żuków Górny (Horní Žukov), and his grandsons Rudolf (1910–1964), a notary and social activist, and Ernest (1898–1937), a fire chief of Sibica. The article provides material for researches on peasant elites living in Cieszyn Silesia, peasant names and their marriage policy. It can be used for writing monographs concerning the village of Sibica.
    Artykuł przedstawia losy chłopskiego rodu Brannych, osiadłego w Sibicy koło Cieszyna (obecnie w granicach Czeskiego Cieszyna), od XVII do początku XX wieku. Branni zaliczali się do grona „siedlaków”, czyli bogatych chłopów. Do ważniejszych przedstawicieli rodu należeli Jan (1841–1917), wójt Sibicy, polski działacz narodowy i społeczny, jego synowie Rudolf (1879–1968), ekonom w Styrii, później dzierżawca folwarków w Kostkowicach i Simoradzu, i Alojzy (1883–1941), polski działacz narodowy, wójt Sibicy i Żukowa Górnego, oraz wnukowie Rudolf (1910–1964), notariusz i działacz społeczny, i Ernest (1898–1937), komendant straży pożarnej w Sibicy. Artykuł dostarcza materiału do badań nad elitami chłopskimi na Śląsku Cieszyńskim, imiennictwem chłopów i ich polityką małżeńską. Może być wykorzystany do monografii wsi Sibica.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2017, 5, 5; 63-87
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieje chłopskiego rodu Zająców z Ogrodzonej koło Cieszyna od XVII do początku XX wieku
    The History of the Zając Peasant Family from Ogrodzona near Cieszyn from the 17th to the Early 20th Century
    Autorzy:
    Morys-Twarowski, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057002.pdf
    Data publikacji:
    2016-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Ogrodzona
    Cieszyn
    genealogy
    Cieszyn Silesia
    the Zając family
    peasant families
    genealogia
    Śląsk Cieszyński
    rody chłopskie
    rodzina Zająców
    Opis:
    The Zając family was one of the most important peasant families settled in the village of Ogrodzona near Cieszyn. The article presents the fate of the family from Ogrodzona from Jerzy, the progenitor of the family and a blacksmith, who in 1614 acquired land in the village, until the late nineteenth and the early twentieth century. Members of this family include among others Andrzej (1818–1885), a physician in Cieszyn and social activist, Jerzy (1826–1896), a local councilor and social activist, and Jan (1865–1943), a mayor of the village of Ogrodzona and Polish national and social activist, who in 1928 was a candidate in election to the Senate. The collected materials can form the basis for the analysis of the naming tradition of peasant families from Cieszyn Silesia, their religious choices in the era of the Counter-Reformation, marital policy of peasant elites and political choices in second half of the nineteenth and the early twentieth century.
    Zającowie byli jedną z najważniejszych rodzin chłopskich osiadłych w Ogrodzonej koło Cieszyna. W artykule przedstawiono losy Zająców z Ogrodzonej od protoplasty rodu Jerzego, kowala, który w 1614 roku nabył grunt w tej miejscowości, aż do przełomu XIX i XX wieku. Z tej rodziny wywodzili się między innymi Andrzej (1818–1885), lekarz w Cieszynie i działacz społeczny, Jerzy (1826–1896), radny Ogrodzonej, działacz społeczny, i Jan (1865–1943), wójt Ogrodzonej, polski działacz narodowy i społeczny, w 1928 roku kandydat w wyborach do Senatu. Zebrany materiał może stanowić podstawę do analizy imiennictwa chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich wyborów religijnych w dobie kontrreformacji i polityki małżeńskiej elit chłopskich oraz wyborów politycznych w 2. połowie XIX i na początku XX wieku.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2016, 4, 4; 99-137
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieje rodu Palarczyków z parafii cierlickiej na Śląsku Cieszyńskim od XVIII do początku XX wieku
    The History of the Palarczyk Family from the Cierlice Parish in Cieszyn Silesia from the 18th to the Beginning of the 20th Century
    Autorzy:
    Morys-Twarowski, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083679.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Śląsk Cieszyński
    chłopi
    genealogia
    Cieszyn Silesia
    peasants
    genealogy
    Opis:
    Palarczykowie byli rodem chłopskim wywodzącym się ze wsi Szobiszowice (Soběšovice). Artykuł przedstawia dzieje pierwszych pokoleń rodziny (do końca XVIII w.) oraz losy najbardziej znanej linii rodu, wywodzącej się od Jana (1705–1765), karczmarza w Stanisłowicach (Stanislavice) i Kocobędzu (Chotěbuz). Najsłynniejszym przedstawicielem rodu był Karol (1879–1940), rolnik w Goleszowie, członek Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. Dodatkowo na przykładzie Palarczyków poruszono dwie kwestie ogólne. Pierwszą jest funkcjonowanie elit chłopskich w Księstwie Cieszyńskim, drugą – zagadnienia językowe. Palarczykowie w Szobiszowicach mówili językiem czeskim (morawskim), Palaczykowie z parafii cierlickiej językiem polskim. Szczegółowa analiza potwierdza wyraźną granicę językową czesko/morawsko-polską wskazywaną m.in. przez źródła kościelne i topografię Reginalda Kneifela, a jednocześnie każe odrzucić tezy o rzekomo „terenie przejściowym językowym” na zachód od rzeki Olzy.
    The Palarczyk family was a peasant family originating from the village of Szobiszowice (Soběšovice). The article presents the history of the first generations of the family (until the end of the 18th century) and the fate of the most famous family line, descending from Jan (1705–1765), an innkeeper in Stanisłowice (Stanislavice) and Kocobędz (Chotěbuz). The most famous representative of the family was Karol (1879–1940), a farmer in Goleszów, and a member of the National Council of the Duchy of Cieszyn. Additionally, two general issues were raised using the example of the Palarczyk family. The first is the functioning of peasant elites in the Duchy of Cieszyn, the second - language issues. The Palarczyk family in Szobiszowice spoke Czech (Moravian), whereas the Palarczyk family from the Cierlice parish spoke Polish. A detailed analysis confirms the clear Czech/Moravian-Polish linguistic border indicated, among others, by church sources and the topography of Reginald Kneifel. At the same time these findings force us to reject the theses about the supposed "linguistic transition area" to the west of the Olza River.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2023, 11, 11; 133-183
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kłodowie z Puńcowa koło Cieszyna od XVIII do początku XX wieku
    The Kłoda Family from Puńców near Cieszyn from 18th Century to the Beginning of the 20th Century
    Autorzy:
    Morys-Twarowski, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2052182.pdf
    Data publikacji:
    2014-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    history of Cieszyn Silesia
    genealogy of peasant families
    Puńców
    the Kłoda family
    historia Śląska Cieszyńskiego
    genealogia rodzin chłopskich
    rodzina Kłodów
    Opis:
    The Kłoda family was a peasant family most likely originating from Końska in Cieszyn Silesia. In the 40s of the 18th century they settled down in Puńców. Jan (1715–1790) and Paweł (1721–1796) as the first of the family purchased the land in the village of Puńców. The following article presents 120 biographies of the Kłoda family members, additionally discussing the issue of their ethnic and language membership. The Kłoda family were Polish speaking peasants, and in the second half of the 19th century they were in the zone of the influence of the Polish national movement. The movement was supported, among others, by Andrzej Kłoda (b.1816), the owner of the farm no.50 in Puńców. His grandson, Paweł (1879-1968), belonged to Polish associations. After the collapse of the Austro-Hungarian Empire in 1918, he actively worked for the family village to join the reborn Poland, he was the author of the slogan: “There’s no Poland without Puńców”. The collected material can be used, inter alia, in the study on naming peasants within Cieszyn Silesia, their mobility and property status.
    Kłodowie byli rodziną chłopską, wywodzącą się najprawdopodobniej z Końskiej na Śląsku Cieszyńskim. W latach 40. XVIII wieku osiedlili się w Puńcowie. Jan (ok. 1715-1790) i Paweł (1721-1796) jako pierwsi z rodu nabyli grunty w tejże miejscowości. Artykuł przedstawia 120 biogramów Kłodów z Puńcowa, dodatkowo rozważa zagadnienie ich przynależności etnicznej i językowej. Kłodowie byli polskojęzycznymi chłopami, a w drugiej połowie XIX wieku znaleźli się w strefie oddziaływania polskiego ruchu narodowego. Popierał go m.in. Andrzej Kłoda (ur. 1816), właściciel gospodarstwa w Puńcowie nr 50. Jego wnuk Paweł (1879-1968) należał do polskich stowarzyszeń. Po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej w 1918 roku działał na rzecz przyłączenia rodzinnej wioski do odrodzonego państwa polskiego, był nawet twórcą hasła: „Nie ma Polski bez Puńcowa”. Zebrany materiał można wykorzystać m.in. w badaniach nad imiennictwem chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich mobilnością i pozycją majątkową.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2014, 2, 2; 116-157
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wacławikowie – ród chłopskich „zapiśnikarzy” ze Śląska
    The Wacławik Family – the Family of Peasant Folk Writers from Silesia
    Autorzy:
    Morys-Twarowski, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28887345.pdf
    Data publikacji:
    2022-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Cieszyn Silesia
    peasants
    genealogy
    history of Silesia
    18th century
    19th century
    Śląsk Cieszyński
    chłopi
    genealogia
    historia Śląska
    XVIII wiek
    XIX wiek
    Opis:
    A number of peasant notes from the 18th and 19th centuries, whose authors are called “Cieszyn folk writers” (cieszyńscy piśmiorze) or “note takers” (zapiśnikarze), have been preserved in Cieszyn Silesia. In recent years, this phenomenon has been most extensively discussed by Janusz Spyra in the study: "Historiografia a tożsamość regionalna w czasach nowożytnych na przykładzie Śląska Cieszyńskiego w okresie od XVI do początku XX wieku" (Eng. Historiography and Regional Identity in Modern Times on the Example of Cieszyn Silesia in the Period from the 16th to the Beginning of the 20th Century). This article brings minor factual supplements to the mentioned study. The author discusses the fate of “writers” from the Wacławik family. They were Andrzej (d. 1777) from Pielgrzymowice in Prussian Silesia, his (presumed) son Jerzy (d. 1780, 1792 or 1793), a cotter in Pielgrzymowice, and his grandson Paweł (1768–1850), who settled in Cieszyn Silesia (first he lived in Zamarski, later in Hażlach). Particular emphasis was placed on genealogical issues.
    Na Śląsku Cieszyńskim zachowało się szereg chłopskich notatek z XVIII i XIX wieku, których autorów w literaturze nazywa się „cieszyńskimi piśmiorzami” lub „zapiśnikarzami”. W ostatnich latach najszerzej to zjawisko omówił Janusz Spyra w opracowaniu „Historiografia a tożsamość regionalna w czasach nowożytnych na przykładzie Śląska Cieszyńskiego w okresie od XVI do początku XX wieku”. Niniejszy artykuł wnosi drobne uzupełnienia faktograficzne. Omawia losy „zapiśnikarzy” z rodu Wacławików. Byli nimi Andrzej (zm. 1777) z Pielgrzymowic na pruskim Śląsku, jego (przypuszczalny) syn Jerzy (zm. 1780, 1792 albo 1793), chałupnik w Pielgrzymowicach, oraz wnuk Paweł (1768–1850), który osiedlił się na Śląsku Cieszyńskim (najpierw mieszkał w Zamarskach, później w Hażlachu). Szczególny nacisk położono na kwestie genealogiczne.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 9-23
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Salamonowie z Połomi
    The Salamon Family from the Village of Połomia
    Autorzy:
    Paczyna, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056999.pdf
    Data publikacji:
    2016-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    Połomia
    the Salamon family
    genealogy
    rodzina Salamonów
    genealogia
    Opis:
    The article presents the history of the Salamon peasant family from the village of Połomia in Wodzisław County in Upper Silesia, from the beginning of the eighteenth century to the early twentieth century. The author of the study put a special emphasis on indicating the impact of external factors, particularly economic (including the effects of the so-called enfranchisement of peasants in the Kingdom of Prussia between 1807 and 1865 and the industrialization of the second half of the nineteenth century) and political (including policies of the Prussian state and armed conflicts) on the fate of the family, including forced by economic factors (mostly the impoverishment) labor migration to the Upper Silesian industrial region (between the nineteenth and twentieth century).
    W artykule przedstawiono dzieje chłopskiego rodu Salamonów ze wsi Połomia na ziemi wodzisławskiej na Górnym Śląsku w okresie od początku XVIII do początku XX wieku, ze wskazaniem wpływu czynników zewnętrznych, w szczególności gospodarczych (m.in. skutki tzw. uwłaszczenia chłopów w Królestwie Pruskim w latach 1807–1865 i uprzemysłowienia z 2. połowy XIX wieku) oraz politycznych (m.in. polityka państwa pruskiego i konflikty zbrojne) na ich losy, w tym wymuszoną czynnikami ekonomicznymi (z powodu pauperyzacji) migrację zarobkową do górnośląskiego okręgu przemysłowego (przełom XIX i XX wieku).
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2016, 4, 4; 138-166
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z mitologii nauki. Narracje spiskowe związane z genealogią genetyczną
    From the Mythology of Science. Conspiracy Narratives Concerning Genetic Genealogy
    Autorzy:
    Przybyła-Dumin, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057170.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    contemporary folklore
    netlore
    modern mythology
    conspiracy narrative
    genetic genealogy
    folklor współczesny
    mitologia współczesna
    narracja spiskowa
    genealogia genetyczna
    Opis:
    Genetic genealogy is today an area that is significantly exploited in conspiracy narratives. Its results are included in the Christian narrative, acting strongly against this religion, concerning Germans or other nations/ethnic groups enemies, doing so in a moderate or radical form in reference to other para-scientific investigations and conspiracy narratives, or analyzing this issue separately. Due to the absence of sources about the distant past and questions that history or archeology cannot answer, those in need of an answer reach for genetic research, creating narratives more or less different from the official ones. Para-scientific reports and conspiracy theories have gained significant popularity. This manifests, on the one hand, the need for unequivocal answers concerning the past, in this case even the need to create the myth of the Polish nation – the legend about its great beginnings, and reveals the tendencies that become evident along with the development of the information society. The aim of the article is to analyze selected conspiracy threads inspired by the research of the genome of humanity, to present selected interpretations that use these results in para-scientific studies and finally to discuss their further functioning as part of folklore.
    Genealogia genetyczna jest dziś dziedziną znacząco eksploatowaną w narracjach spiskowych. Jej wyniki są włączane do narracji chrześcijańskiej, występującej zdecydowanie przeciw tej religii, za wrogów przyjmującej Niemców lub inne narody/grupy etniczne, czynią to zaś w formie umiarkowanej lub też radykalnej, łącząc się z innymi dociekaniami paranaukowymi i narracjami spiskowymi lub analizując tę kwestię odrębnie. Wobec braku źródeł dotyczących odległej przeszłości i pytań, na które historia czy archeologia nie może odpowiedzieć, potrzebujący odpowiedzi sięgają właśnie po badania genetyków, tworząc mniej lub bardziej odmienne od oficjalnych narracje. Doniesienia paranaukowe i teorie spiskowe z nimi związane zyskały znaczącą popularność. Świadczy to z jednej strony o potrzebie jednoznacznych odpowiedzi na temat przeszłości, w tym wypadku wręcz potrzebie stworzenia mitu narodu polskiego – o jego wielkich prapoczątkach, jak i zdradza tendencje unaoczniające się wraz z rozwojem społeczeństwa informacyjnego. Celem artykułu jest analiza wybranych wątków spiskowych inspirowanych badaniami genomu ludzkości, a także prezentacja wybranych interpretacji wykorzystujących te wyniki w dociekaniach paranaukowych oraz dalszego ich funkcjonowania w ramach folkloru.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 121-144
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies