- Tytuł:
-
The Key to M. K. Ciurlioniss Synthesis of the Arts
Klucz do syntezy sztuki M. K. Ciurlionisa - Autorzy:
- Siechowicz, Paweł
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/707103.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
- Tematy:
-
Ciurlionis
music
painting
theory of art
muzyka
malarstwo
teoria sztuki - Opis:
- Muzyczny tytuł jednego z najsłynniejszych obrazów litewskiego malarza i kompozytora Mikołaja Konstantego Ciurlionisa (1875–1911) – Fugi – przyczynił sie do wielu jego interpretacji, których autorzy starali sie odniesc muzyczna idee fugi do wykreowanej przez Ciurlionisa malarskiej rzeczywistosci. Interpretacje te czesto rónia sie od siebie jedynie w szczegółach, czasem jednak dotycza kwestii podstawowych. adna z rozwaanych przez badaczy interpretacji nie jest jednak satysfakcjonujaca. Autor przedstawia róne moliwosci patrzenia na obraz Ciurlionisa: przez spojrzenia Dorothee Eberlein, Vladmira Fedotova, Jacka Szerszenowicza, Petera Vergo, Genovaitë Kazokas i Eero Tarastiego, by na koniec zaproponowac własne, róniace sie od poprzednich. Wykazuje te zwiazek malarskiej Fugi z Fuga op. 34 skomponowana przez Ciurlionisa w pół roku po ukonczeniu obrazu. Zwiazek ten opiera sie na pokrewienstwie tematycznym (w sensie formalnym) – oba dzieła osnute sa wokół tej samej idei, scislej – wokół tego samego uprzywilejowanego punktu ciekosci kompozycji, a w utworze muzycznym zostaje wykorzystany jako kształt melodii tematu. Ciurlionis tworzy wiec dwa całkowicie autonomiczne dzieła, wychodzac od tej samej idei. W tym spostrzeeniu kryje sie klucz do zrozumienia sposobu, w jaki artysta starał sie rozwiazac problem syntezy sztuk. Rozpoczynał od linii, która jawiac sie raz jako malarski kontur, raz jako dzwieczna melodia, stanowiła wspólny mianownik dla obu sztuk. Opierajac sie na tej linii kształtował forme dzieła jako skonczonej całosci, nadajac obrazom rygor klasycznych form muzycznych, jednoczesnie respektujac własciwe tylko dla malarstwa prawa percepcji wzrokowej. Nie układał malarskich kompozycji na wzór muzyki, ale tworzył je tak, jakby komponował – na sposób podobny do muzycznego. Dlatego te element przedstawieniowy w malarstwie Ciurlionisa zostaje podporzadkowany wzajemnym zalenosciom miedzy barwami a konturami płaszczyzn wypełniajacych przestrzen jego obrazów.
- Źródło:
-
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 59-70
0080-3472 - Pojawia się w:
- Rocznik Historii Sztuki
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł