- Tytuł:
- Logos egipski w "Romansie o Aleksandrze"
- Autorzy:
- Nawotka, Krzysztof
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/631798.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Alexander Romance, Egypt, Ps.-Callisthenes, Nectanebo, Alexander the Great, magic, The Dream of Nectanebo
Romans o Aleksandrze, Egipt, Ps.-Kallistenes, Nektanebo, Aleksander Wielki, magia, Sen Nektanebo - Opis:
-
The name Egyptian logos is traditionally applied to chapters 1–12 of book I of the anonymous late-antique Alexander Romance, attributed to Ps.-Callisthenes. It is an utterly ahistorical introduction to the Alexander Romance, a fictional biography of Alexander the Great. The Egyptian logos contains a story of the fall of the last pharaoh of Egypt Nectanebo II, then the story of begetting of Alexander either by Ammon of Siwah or by Nectanebo impersonating the god, and further the story of the birth of Alexander. The Egyptian logos is brimming with references to magic, culture and history of Egypt of the Late Period. In keeping with the Egyptian tradition it shows Nectanbo, the legitimate pharoah of Egypt, as the person endowed with heka, or magical power. It exhibits striking ideological similarity to the Dream of Nectanebo, known from fragmentary Greek and demotic papyri. In all probability they both belong to an Egyptian literary cycle of the fall, exile and return of Nectanebo. They may have been anchored in a demotic royal tale of Nectanebo, now lost. This purported tale and its surviving offspring, the Egyptian logos of the Alexander Romance and the Dream of Nectanebo, share many features with the Egyptian wisdom literature, although the story of the birth of Alexander was clearly re-worked and adapted to the needs of the Greek reader. The Egyptian logos of the Alexander Romance, together with the passages on the founding of Alexandria and on Alexander’s stay in Egypt show Ps.-Callisthenes, the anonymous author of the Alexander Romance, as a hellenized Egyptian and a citizen of Alexandria, a person endowed with good knowledge and understanding of culture of pre-Macedonian Egypt. Ps.-Callisthenes was an erudite author keen on exploiting themes borrowed from earlier authorities.
Zamierzeniem autora tego artykułu było zbadanie skali i znaczenia egipskich elementów kulturowych w tzw. logosie egipskim, czyli w pierwszych dwunastu rozdziałach księgi I greckiego anonimowego dzieła Romans o Aleksandrze Ps.-Kallistenesa. Zawiera on opowieść o poczęciu Aleksandra Wielkiego bądź przez boga Amona z Siwy, bądź przez udającego go faraona Nektanebo II i o jego narodzinach. Przedmiotem analizy są zarówno realia kulturowe, jak i kompozycja tej opowieści. Wśród tych pierwszych szczególne miejsce zajmuje ukazanie Nektanebo II jako wróżbity i czarownika. Skonfrontowane z poświadczonym w egipskich i greckich źródłach, zwłaszcza papirologicznych, obrazem magii egipskiej, wykazuje ono doskonałą wiedzę Ps.-Kallistenesa o egipskich praktykach magicznych i o pozycji magii w obrazie prawowitego faraona, przy czym uwagę zwraca zerwanie z typową dla literatury greckiej niechęcią do magii. Logos trafnie też odzwierciedla znane ze Steli Metternicha zainteresowanie magią historycznego Nektanebo II. Zestawienie logosu egipskiego z tzw. Snem Nektanebo znanym z fragmentarycznych papirusów greckich i demotycznych wskazuje na duże podobieństwo ideowe tych dzieł, wynikające być może z ich przynależności do – pierwotnie demotycznego – cyklu opowieści o upadku, wygnaniu i powrocie Nektanebo. Logos egipski Romansu o Aleksandrze wykazuje duże związki z tradycją egipskiej literatury mądrościowej, zaadaptowanej do potrzeb czytelnika greckiego. Logos egipski, wraz z passusami poświęconymi założeniu Aleksandrii i pobytowi Aleksandra w Egipcie, pozwala zidentyfikować anonimowego dla nas Ps.-Kallistenesa jako mieszkańca Aleksandrii, zhellenizowanego Egipcjanina, o niezwykłej wiedzy na temat kultury Egiptu przedgreckiego. Pokazuje on Ps.-Kallistenesa jako erudytę swobodnie przekształcającego materiał zapożyczony od poprzedzających go autorów. - Źródło:
-
Res Historica; 2018, 46
2082-6060 - Pojawia się w:
- Res Historica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł