Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "komunizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Wróg publiczny – wrogiem społeczeństwa, czy państwa?Józefa Koryckiego wojna z PRL-em
Public enemy - the enemy of society or of the state? Józef Korycki's fight with the People's Republic of Poland
Autorzy:
Szum, Ernest
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564089.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Jan Korycki
komunizm
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę Józefa Koryckiego oraz jego działalność w latach 70. i 80. XX w. na południowym Podlasiu, gdzie był znany jako „Janosik z Podlasia”. Zdarzenia z jego biografii przedstawiono w ujęciu historycznym na tle wydarzeń społeczno-politycznych omawianego okresu; a także w kontekście funkcjonowania ówczesnych instytucji państwowych, które na różnych płaszczyznach podejmowały wobec niego adekwatne dla swoich kompetencji działania. Zaakcentowano funkcjonowanie peerelowskiej propagandy, w tym przede wszystkim reżimowych mediów. Temat został ujęty również w wymiarze psychologiczno-socjologicznym. Dokonano analizy osobowości J. Koryckiego w aspekcie jego postaw i zachowań w relacjach interpersonalnych oraz w stycznościach i stosunkach społecznych. Analizie poddano także jego rolę przywódcy grupy nieformalnej oraz lidera lokalnej społeczności. Dokonano również weryfikacji jego postaw nonkonformistycznych i zachowań w sytuacjach ekstremalnych. Całość dostępnego materiału źródłowego, dotyczącego tej barwnej i nieszablonowej postaci, opracowano i poddano krytycznej ocenie. Wykazano niejednoznaczność aksjologiczną działalności J. Koryckiego, a także rozbieżność ocen prawnych i moralnych, dokonywanych zarówno w czasie jego aktywności, jak i później – z pozycji historycznej. Wskazano również zależność sądów wartościujących od perspektywy postrzegania osoby Koryckiego oraz jego czynów – jako przestępcy i działalności kryminalnej (w optyce prawnonormatywnej) lub opozycjonisty i działalności prospołecznej (w optyce moralnonormatywnej).
The article presents Józef Korycki's profile and activity in the 1970s and 1980s in the South of Podlasie Region, where he was known as 'Jánošík of the Podlasie Region'. The events from his biography have been presented from the historical perspective, on the background of the socio-political events in the discussed period; also in the context of the functioning of the public institutions of the time, which on various levels, took measures appropriate to their authority. The article emphasises the functioning of propaganda in the People's Republic of Poland, especially the regime’s media. This subject has also been shown from a psycho-logical and sociological perspective. Józef Korycki's personality has been analysed in terms of his attitudes and behaviour in interpersonal relations as well as in social interactions and relations. The analysis also covered his role as the leader of a loosely-organised group, and the leader of a local community. The article includes also the verification of his nonconformist attitude, and behaviour in extreme situations. All available source materials pertaining to this vivid and unique personality have been processed and analysed critically. It revealed the axiological ambiguity of Józef Korycki's activity, as well as the discrepancies in the legal and moral assessments made during his activeness as well as, later, from the historical perspective. What was also indicated was the dependence of evaluative judgements on the perspective of the perception of Józef Korycki himself and his actions - that of a lawbreaker guilty of criminal activity (from the legal perspective) and of an oppositionist, together with his pro-community activity (from the moral perspective).
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 127-141
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie rewkomów na terenie powiatu łukowskiego (11-17 sierpnia 1920 r.)
Organization and activity of pro-Bolshevik revolutionary committees in Łuków county (August 11-17, 1920)
Autorzy:
Borek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564103.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
bolszewicy komunizm wojna Łuków
Opis:
Artykuł omawia niespełna tygodniową okupację powiatu łukowskiego przez Armię Czerwoną w sierpniu 1920 roku oraz przebieg organizacji i funkcjonowania komitetów rewolucyjnych (rewkomów) na tym obszarze. Po wycofaniu się wojsk polskich znad Bugu, na południowe Podlasie wkroczyła Armia Czerwona, której zadaniem było m.in. zakładanie struktur komunistycznych w każdej zajętej miejscowości, folwarku i fabryce. Powiatowe, miejskie, gminne, folwarczne, i fabryczne rewkomy wyznaczone przez Armię Czerwoną miały charakter cywilno-wojskowy, i bezpośrednio były podporządkowane Radzie Wojskowo Rewolucyjnej armii, działającej na danym terenie. Na ich czele stawiano przeważnie dwóch komisarzy: wojskowego i cywilnego. Wojskowym był oficer Armii Czerwonej, a cywilnym przedstawiciel miejscowej ludności. Członkami większości rewkomów na zajmowanych terenach byli Żydzi, zwłaszcza działacze partii Bund i Poalej-Syjon, z którymi wkraczający na ziemie etnicznie polskie Sowieci łatwiej mogli się porozumieć po rosyjsku. Krótkotrwała okupacja powiatu łukowskiego przez Armię Czerwoną zakończyła się wraz z rozpoczęciem polskiej kontrofensywy znad Wieprza 16 sierpnia 19120 roku. Działalność sowieckiej władzy na omawianym obszarze nie spowodowała poważniejszych zmian polityczno-ekonomicznych, a próba pozyskania ludności polskiej dla idei komunistycznej zakończyła się całkowitym niepowodzeniem.
The following article outlines Łuków county in August 1920, when the Red Army occupied it for almost a week, as well as the organization and activity of revolutionary committees (revkoms) in the region. After Polish troops retreated from the Bug river, the Red Army entered Southern Podlasie with the aim of setting up communist structures in every village, manor and factory that had been seized. County, municipal, district, manor and factory revkoms, which were established by the Red Army, were civil-military organs supervised by the Military Revolutionary Council operating in that region. Most of the time, revkoms were chaired by two commissars – a military and civil one. The first was appointed from among Red Army officers whereas the latter was a representative of the local community. Jews, especially those belonging to the Bund and Poalej-Syjon parties, held membership in most revkoms across occupied territories as the Soviets who had entered the Polish soil found it easier to communicate with them in Russian. The Red Army occupation of Łuków county ended when the Polish army launched its counteroffensive by the Wieprz river on August 16, 1920. Altogether, the Soviet authority did not have much impact on the political or economic situation in the region and failed to recruit Polish supporters of its communist ideology.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2015, 13; 83-100
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność zbrojna „żołnierzy wyklętych” przeciwko władzy komunistycznej na terenie Gminy Zbuczyn w latach 1944-1956
The military activity of the "cursed soldiers" against the Communist authorities on the territory of the Zbuczyn Commune in the year 1944-1956
Autorzy:
Charczuk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564137.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
żołnierze wyklęci
Zbuczyn
komunizm
Opis:
Wyparcie wojsk hitlerowskich przez ACz w lipcu 1944 r. z terenu gm. Zbuczyn nie zakończyło działalności podziemia i konspiracji. Zbrojny opór przeciwko narzuconej siłą społeczeństwu komunistycznej władzy trwał tutaj do połowy lat 50 XX wieku, a więc jeszcze przez kilka lat po zakończeniu II wojny światowej. Po pierwszym otrząśnięciu się z wrażania jakie wywołały aresztowania i represje ze strony NKWD i UB, przystąpiono do odtwarzania konspiracyjnych struktur w terenie, m.in. funkcję komendanta Komendy Obwodu AK Siedlce po aresztowaniu oficerów w dniu 4 listopada 1944 r. miał pełnić por. Bolesław Prochenka „Lot” (komendant ośrodka V Zbuczyn) i akcji o charakterze propagandowym, samoobronnym, m.in. 16 września 1944 r. na rynku w Zbuczynie patrol NSZ wykonał wyrok śmierci na Julianie Tomaszewskim-aktywiście PPR, który utrzymywał ścisłe kontakty z Armią Czerwoną. W terenie tworzono oddziały partyzanckie, m.in. Narodowych Sił Zbrojnych. W kwietniu 1945 r. por. Jerzy Wojtkowski „Drzazga” ze Zbuczyna zorganizował oddział „lotny”, nad którym komendę przekazał Tadeuszowi Ługowskiemu „Krogulec” z Chromnej, zaś zastępcą został sierż. Czesław Ługowski „Kobus”, m.in. w skład oddziału NSZ wchodzili: Kazimierz Peryt, Edward Żurawski vel Żórawski, Czesław Charczuk, Jan Chromiński (Ługi Wielkie), Jastrzębski, Eugeniusz Chromiński, Stefan Zdanowski, Władysław Nowosielski. W ramach akcji samoobronnych i przyhamowania represji ze strony aparatu bezpieczeństwa uderzono na posterunki MO instytucje administracji władzy komunistycznej, m.in. oddział sierż. Czesława Ługowskiego „Kobus” 19 maja 1945 r. uderzył na posterunek MO w Zbuczynie. Amnestia z sierpnia 1945 r. nie przerwała ciągłości pracy konspiracyjnej struktur poakowskich na terenie gm. Zbuczyn, np. we wrześniu 1945 r. ujawnił się st. sierż. Jan Zdanowski „Żółw”-dowódca plutonu NSZ, strukturalnie podlegał kompanii 204 –Zbuczyn por. Jerzemu Wojtkowskiemu „Drzazga”, ale nadal utrzymywał związki z podziemiem. Ustawa amnestyjna z 1947 r. nie zakończyła działalności konspiracyjnej na terenie gm. Zbuczyn, m.in. w nocy z 25 na 26 czerwca 1947 r. patrol podziemia dokonał likwidacji w Zbuczynie funkcjonariusza MO Czesława Książka-członka PPR. Po odwilży październikowej 1956 r. siedlecka „bezpieka” nie była bezczynna. Opracowany w 1956 r. przez funkcjonariuszy KdsBP w Siedlcach raport w postaci Charakterystyki terenu jest cennym źródłem wiedzy dla badacza dziejów najnowszych. Z jego zawartości wynika, że w dalszym ciągu konspiratorzy wywodzący się z AK, BCh, NSZ i innych organizacji zbrojnych określane w nomenklaturze języka władzy komunistycznej „jako wrogi element kontrrewolucyjny” byli poddani ścisłej obserwacji przez sieć informatorów, będących na usługach aparatu bezpieczeństwa. Na interesującym nas terenie inwigilacją było objętych 145 osób, których inwigilowało 17 informatorów, w rozbiciu na gminy przedstawiało się w sposób następujący: Zbuczyn określano liczbę „wrogich elementów” na 65 osób, Krzesk na 30 osób i Czuryły na 50 osób. Informacje zbierało będących na usługach Kds.BP w Siedlcach na terenie gm. Zbuczyn-6 informatorów, gm. Krzesk-Królowa Niwa-7 i gm. Czuryły-4 informatorów.
The expulsion of German troops by the Red Army from the Zbuczyn Commune in July 1944 did not put an end to the activity of the underground and conspiracy. The armed resistance against the Communist rule forced upon the Polish community persisted until the mid-1950s, that is even several years after the end of World War II. After the first effects of the captures and repressions by the NKVD and the Office of Public Security were shaken off, conspiratorial structures started to be recreated in the field, i.a., the function of the commander of the 'Siedlce' Home Army Sub-district after the officers were arrested on 4th November 1944, was to be taken over by Lt. Bolesław Prochenka "Lot" (commander of Zbuczyn 5th Station). Also the activities of propaganda and self-defensive character, e.g. on 16 September 1944 on the market square in Zbuczyn, the patrol of the National Armed Forces inflicted the death penalty on Julian Tomaszewski, the Polish Workers' Party activist, who had close connections with the Red Army. Partisan fighters were organised in the field, i.a. of the National Armed Forces. In April 1945, Lt. Jerzy Wojtkowski "Drzazga" from Zbuczyn organised a volatile unit, the command of which he entrusted to Tadeusz Ługowski "Krogules" from Chromna, and the role of deputy was delegated to Sgt. Czesław Ługowski "Kobus". Other members of the division of National Armed Forces were Kazimierz Peryt, Edward Żurawski vel Żórawski, Czesław Charczuk, Jan Chromiński (Ługi Wielkie), Jastrzębski, Eugeniusz Chromiński, Stefan Zdanowski, Władysław Nowosielski. Within the actions aimed at self-defence and lifting the repression from the security apparatus, were attacked the Citizens Militia station, the administra-tive institutions of Communist authority, i.a. the division of Sgt. Czesław Ługowski "Kobus" attacked the Citizens Militia station in Zbuczyn on 19th May 1945. The amnesty of August 1945 did not put an end to the continuation of the conspiratorial work of the post-Home Army structures in the Zbuczyn Commune. For instance, in September 1945, Sgt Maj Jan Zdanowski - "Żółw" ,- commander of the platoon of National Armed Forces came out. He was structurally subordinate to the 204-Zbuczyn company, Lt. Jerzy Wojtkowski "Drzazga", but he still had relations with the underground. The granting of an amnesty of 1947 did not bring the conspiratorial activity in the Zbuczyn Commune to an end. For instance, on the night of June 25th 1947, the under-ground patrol executed Czesław Książek, who was a Citizens Militia officer and a member of the Polish Workers Party. After the Polish October in 1956, the security services in Siedlce were far from idle. The report delivered in 1956 by the Public Security Committee officers in Siedlce entitled "Charakterystyka terenu" (The characteristics of the area) is an invaluable source of information for the researchers of contemporary history. Its content indicates that the conspirators coming from the Home Army, the Peasants' Battalions (Bataliony Chłopskie), the National Armed Forces, and other military organisations, defined in the Communists' terminology as "a hostile counter-revolutionary element", were observed closely by the network of informers reporting to the security-services apparatus. On the territory concerned, the invigilation covered 145 people, monitored by 17 informers. When taking into account the number of "hostile elements" per commune, the distribution was Zbuczyn 65 people, Krzesk 30 people, and Czuryły 50 people. The facts were gathered by informers subordinate to the Public Security Committees in Siedlce, to be precise 6 informers in Zbuczyn, 7 in Krzesk-Królowa Niwa, and 4 in the Czuryły Commune.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 107-126
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kadra kierownicza radzyńskiej Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej w latach 1944-1946
The managing of the Vommand of District Civil Militia in Radzyń (the MO) 1944-1946
Autorzy:
Romanek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564153.pdf
Data publikacji:
2012-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
MO
komunizm
Radzyń
milicja
kadra
Opis:
Celem artykułu jest odtworzenie kadry kierowniczej radzyńskiej Komendy Powiatowej MO w pierwszym okresie jej organizacji i funkcjonowania. Analiza tego zagadnienia, jako jednego z elementów składowych procesu przejmowania przez komunistów władzy, ma w ocenie autora podstawowe znaczenie w zrozumieniu mechanizmów jej tworzenia na terenie omawianego powiatu. Tworzenie w lipcu 1944 r. MO przez członków lokalnych struktur komunistycznych (AL / PPR) oraz osób z nimi sympatyzujących nie było oparte na gotowej koncepcji jej znaczenia i roli w komunistycznych założeniach ustrojowych państwa. W takiej sytuacji nowa formacja była traktowana jako organ porządkowy powstający równolegle do rad narodowych. Przyjęte w artykule ramy chronologiczne stanowią jeden z najbardziej dynamicznych okresów tworzenia się radzyńskiej komendy MO. Datę początkową stanowi moment opuszczenia powiatu przez administrację niemiecką. Cenzurę kończącą jest rok 1946 r., kiedy to grudniowe raporty Komendy Powiatowej informują, iż na skutek podejmowanych reorganizacji usunięto z szeregów MO zdecydowaną większość funkcjonariuszy politycznie i moralnie nieodpowiadających przyjętym wymaganiom, formując jej skład zgodnie z założeniami pożądanym przez nową władzę.
Reproducing of the managing staff of the Command of District Civil Militia in Radzyń (the MO) in the first period its organizing and functioning. Analysis of this issue, as one of the component elements of process taking over the authority by communist, has in the author’s opinion the basic meaning in understanding of mechanisms on terrain of discussed administrative district. Creating the MO by members of local communist structures (the AL, the PPR) and persons who sympathized with them was not lent on finished conception of its meaning and the part in communist foundations of structural state. In such situation new formation was treated as authority order coming into being to town council called national council simultaneously. The received in article chronological frames make up one of the most dynamic periods of creating the of the command the MO in Radzyń. Initial date is moment of the abandonment administrative district by german administration. The finishing caesura is 1946 yr, when the december reports of District Command inform that in consequence of reorganization was removed the most of officers who were nappropriate politically and morally. The MO was formed according to foundations of new authority.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2012, 10; 67-91
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kadra kierownicza Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej w Białej Podlaskiej w pierwszym roku jej funkcjonowania (sierpień 1944 – sierpień 1945)
The managerial staff of the District Headquarters of the Citizens Militia in Biała Podlaska during the first year of its functioning (August 1944 – August 1945)
Autorzy:
Romanek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564159.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
MO
milicja
komunizm
Biała Podlaska
Opis:
Tworzenie w lipcu 1944 r. struktur Milicji Obywatelskiej w poszczególnych powiatach Lubelszczyzny było jednym z elementów instalacji władzy komunistycznej na terenie Polski. Od pierwszych dni tego procesu najistotniejszą kwestią pozostawała sprawa właściwego doboru – z punktu interesów PPR – kadry tej formacji. Analizując kwestie personalne bialskiej komendy w pierwszym roku jej funkcjonowania, widać wyraźnie, iż jednym z najistotniejszych wyznaczników jej działania był problem należytego przygotowania fachowego oraz właściwej weryfikacji kandydatów pod względem ich zapatrywań politycznych. Konsekwencją odbiegającego od pożądanego przez komunistów składu personalnego MO, była duża fluktuacja kadr zarówno w obrębie samej komendy powiatowej, jak i poza nią, wynikająca bezpośrednio z założeń przyjętych przez KC PPR. Należy zauważyć, iż tylko w tym okresie komenda miała 4 komendantów, z których żaden nie dysponował odpowiednim doświadczeniem i przygotowaniem do wykonywanych obowiązków. Ta sama kwestia odnosiła się do całości kadry, co przy braku jasno sprecyzowanych podstaw prawnych funkcjonowania MO oraz skali i intensywności działań podziemia niepodległościowego miała zasadniczy wpływ na funkcjonowanie bialskiej Komendy Powiatowej w analizowanym okresie.
The establishment of the structures of the Citizens Militia in July 1944 in par-ticular the districts of the Lublin Region constituted one of the elements in the process of establishing Communist authority in Poland. From the first days of this process, the most significant issue was the appropriate selection - from the perspective of the Polish Workers Party's interests – of the staff of this formation. When analysing the personal issues of the Headquarters in Biała Podlaska in the first year of its functioning, one may clearly see that one of the most significant determinants of its activities was the problem of appropriate professional training and verification of candidates' political views. The con-sequence of the Citizens Militia personnel being far from desirable was the high staff fluctuation, both within and beyond the district headquarters, which was due to the assumptions made by the Central Committee of the Polish Workers' Party. It is worth mentioning that only during this period the Headquarters had four commanders, none of whom was sufficiently experienced or trained to perform the required duties. The same issue involved the entire staff, which together with the lack of a clearly-specified the legal basis for the Citizens Mili-tia’s functioning, and the volume and intensity of the activity of the underground resistance had a profound bearing on the functioning of the district Headquarters in the studied period.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 85-105
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezercje młodzieży z brygad i oddziałów Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” na przykładzie województwa lubelskiego
Youth vacations from brigades and units of the General Organization „Service of Poland” on the example of Lublin voivodeship
Autorzy:
Bednarski, Mariusz D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564135.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
junacy
Służba Polsce
komunizm
dezercje
Lublin
Opis:
Organizing Polish society within the framework of the communist state demanded paying special attention to young people. Young people from Lublin province subject to the same rigor as her peers from other parts of the country. Similarly, a large part rejected the communist idea to build a state after World War II. Expression of disapproval became among other things, numerous escapes of youth brigades of the Lublin region with the formation of the SP whose members were largely forced incarnated. Desertions were a serious problem for the Communists, since questioned the success of the youth policy of the Communist Party. Those escapes confirmed the existing social resistance against communist rule in Poland. Repression used against the refugees have not been able to change the position of a significant proportion of youth brigades to the reality in which they lived, and it was clearly reluctant position as implemented Soviet patterns of education of the young. 
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 495-527
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okres Października 56 w relacji Stefana Jędrychowskiego złożonej w roku 1983
The time of October 56 as per the account by Stefan Jędrychowski of 1983
Autorzy:
Żukowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564077.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Stefan Jędrychowski
komunizm
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
PZPR
Październik 1956
Opis:
Prezentowany dokument stanowi jedno ze świadectw opisujących przełomowe miesiące 1956 r. Stefan Jędrychowski – co ważne - skoncentrował się na sprawach gospodarczych. Jako były przewodniczący PKPG doskonale znał rzeczywistą sytuację gospodarczą w jakiej znalazł się kraj w połowie lat pięćdziesiątych. Patrząc z perspektywy czasu mówił wprost, że źródłami niepokojów, napięć i buntu społecznego w tamtych latach była bieda ludzi pracy. W dokumencie odnajduje czytelnik zarys mechanizmów rządzących polską polityką gospodarczą. Niejako na marginesie poruszona została kwestia frakcji partyjnych i personalnych tarć w PZPR. Co ciekawe Jędrychowski stwierdza, że o istnieniu nazw obu grup („tendencji”) dowiedział się dopiero z zachodnich mediów w 1957 r. Stefan Jędrychowski jako członek najwyższych władz państwowych (przed i po Październiku '56) zaprezentował katalog sukcesów Gomułki. Sukcesów, które udało się osiągnąć jeszcze u progu 1957 r. Nie ulega wątpliwości, że prawne uregulowanie relacji z ZSRR wzmacniało pozycję „Wiesława”. Niestety w przytaczanej relacji nie ma informacji o tajnikach niechlubnych decyzji jakie podejmował Gomułka w późniejszym okresie swoich rządów. Dokument pozwala także na odtworzenie (mocno fragmentarycznie) stanu świadomości politycznej w latach późniejszych (1983 r.) byłego partyjno – politycznego prominenta. Czytając dokument warto pamiętać, że Jędrychowski był jednym ze współtwórców polskiego stalinizmu i przez długie lata afirmował przyjmowane wówczas (a bardzo niekorzystne dla Polski) rozwiąznia polityczno – gospodarcze.
The presented document constitutes one of the testimonies describing the critical months of 1956. However, what is important is that Stefan Jędrychowski focused mainly on economic issues. As a former head of the State Planning Committee, he knew the actual economic situation of the state in 1950s. Looking from the time perspective, he stated outright that the source of unrest, tension, and defiance at that time was the poor economic conditions of the working people. In the document the reader can find the outline of the mechanisms governing Polish economic politics. As marginal issues he also mentions party factions and personal conflicts in the Polish United Workers' Party. Interestingly, Jędrychowski states that he learned about the existence of the names of the two groups ("tendencies") from the Western media as late as in 1957. Stefan Jędrychowski as a member of the highest state authorities (prior to and after October '56), presented the catalogue of Władysław Gomułka's successes achieved at the beginning of 1957. There is no doubt that the legal regulation of relations with the USSR strengthened "Wiesław's" position. Unfortunately, in this account there is no information concerning the secrets of the infamous decisions Gomułka took in the latter period of his governance. The document also enables the (only partial) recreation by the state of political awareness in the following years (1983) of the former party-political personage. When going through the document, it is worth bearing in mind that Jędrychowski was one of the co-founders of Stalinism in Poland, and for many years he affirmed many political and economic solutions which were adopted at the time, although they were very detrimental to Poland.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 143-156
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunki działań informacyjno-propagandowych poakowskiego podziemia antykomunistycznego w Obwodzie Radzyń w latach 1945-1946
Intelligence and propaganda activity of post-Home Army anti-communist resistance movement in Radzyń district throughout 1945-1946
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564038.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Armia Krajowa AK podziemie komunizm Radzyń Leon Sołtysiak James propaganda
Opis:
Struktury powojennego podziemia antykomunistycznego w powiecie radzyńskim oparte były na konspiracji stworzonej przez Polskie Państwo Podziemne w okresie II wojny światowej i przetrwały do kwietnia 1947 r. Od początku okupacji niemieckiej najliczniejszą formacją zbrojną był tu Związek Walki Zbrojnej, przekształcony w lutym 1942 r. w Armię Krajową. Po jej rozwiązaniu w styczniu 1945 r. w radzyńskim podziemiu niepodległościowym doszło do scalenia struktur AK i Narodowych Sił Zbrojnych, a powstała w ten sposób organizacja przyjęła nazwę Samoobrona, by we wrześniu 1945 r. podporządkować się nowo powołanemu Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość. Artykuł stanowi edycję dwóch dokumentów archiwalnych: rozkazów Komendanta Obwodu Radzyń Leona Sołtysiaka ps. „James” wytyczający kierunki działań informacyjnych i organizacji tutejszych struktur podziemia antykomunistycznego.
The post-war anti-communist clandestine groups operating across Radzyń county were elements of the Polish Underground State’s resistance movement established during World War II and lasted until April, 1947. At the start of German occupation, the Union of Armed Struggle, which was renamed into the Home Army in February 1942, had the greatest manpower of all military resistance organizations. After it was disbanded in January 1945, the Home Army and National Armed Forces from Radzyń underground merged to form an organization named Self-defence. Then it came under the umbrella of the newly founded Freedom and Independence movement in September 1945. The following article outlines two archive documents, namely orders of Radzyń District Commandant, Leon Sołtysiak – nicknamed “James”, which defined intelligence operations and structures of the local anti-communist underground.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2015, 13; 109-123
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczeń wyklęty 1950–1956. Przypadek Jana Rudko z liceum w Komarówce Podlaskiej
The cursed student 1950–1956. The case of Jan Rudko from the secondary school in Komarówka Podlaska
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140947.pdf
Data publikacji:
2022-11-03
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
komunizm
stalinizm
terror
szkoła
Komarówka Podlaska
Radzyń Podlaski
communism
Stalinism
school
Opis:
Artykuł stanowi studium przypadku, w którym opisano perypetie ucznia liceum w Komarówce Podlaskiej Jana Rudko w okresie stalinowskim. Antykomunistyczne adnotacje pozostawione na książce wypożyczonej z biblioteki szkolnej spowodowały, że stał się „wrogiem ludu”, wyrzucono go ze szkoły i znalazł się w kręgu zainteresowania komunistycznej policji politycznej. W obawie przed aresztowaniem i okrutnym śledztwem przez pięć lat ukrywał się w stodole i na strychu domu rodziców. Przypadek licealisty, będący epizodem szczytu prześladowań komunistycznych w Polsce, wpisuje się w obraz polskiej młodzieży szkolnej ściganej z powodów politycznych przez totalitarne komunistyczne państwo.
The following article is a case study into vicissitudes of Jan Rudko, a secondary school student from Komarówka Podlaska, at the time of the Stalinist period. Anti–communist annotations that had been left on a book borrowed from a school library, made Jan Rudko a „public enemy” who was expelled from school and attracted the attention of the communist political police. For fear of being arrested and cruelly investigated, he had been hiding in a barn and the attic of his parents’ house for five years. This example of a secondary school student, which is just a single episode of the peak of communist persecution in Poland, portrays the predicament of Polish schoolchildren pursued for political reasons by the totalitarian communist state.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2022, 20; 121-136
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie-Rzeczywistość” Strajkowy Biuletyn Informacyjny (18 listopada – 11 grudnia 1981 roku) jako źródło do badań aktywności siedleckich studentów
“Nie-Rzeczywistość” the Strike News Bulletin of the students of the Higher Teacher Training College in Siedlce
Autorzy:
Głowacki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564209.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
strajk
studenci
Niezależne Zrzeszenie Studentów
Siedlce
komunizm
strike
students
Independent Students’ Association
Opis:
The author analyses 9 issues of the bulletin published during 24 days of the students’ strike in 1981. He presents the causes of the strike, its action, the involvement of the students in Siedlce and the situation at other universities across the country. The text also reveals manners and forms concerning provision of information during the strike, the position of Strike Committees, state authorities, Independent Students’ Association, the Conference of Rectors, Socialist Union of the Polish Students, Independent Self-govering Trade Union Solidarity, the Senate of the institution and other organizations
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 529-571
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktury podziemnej „Solidarności” rolniczej na Lubelszczyźnie w latach 1982-1989
Underground structures of the “Solidarity” farmers’ union in the Lublin region (Poland) in 1982–1989
Autorzy:
Wilkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564063.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
communism
PRL
Polish People’s Republic
Solidarity
Lublin
farmers
komunizm
Solidarność
rolnicy
Opis:
The history of the Solidarity trade union is divided into four periods: until December 13, 1981, the time of underground activity (until the beginning of 1989), the breakthrough years (1989–91) and after 1991. The article discusses in detail the sources for the history of the union on in the Lublin Province, the state of research, the history of undertaking scientific work in this area, to move on to presenting the structures of “Solidarity” farmers in the region and the history of their development by the communist political police.
Historia związku zawodowego „Solidarność” dzieli się na cztery okresy: do 13 grudnia 1981 r., czas działalności podziemnej (do początku 1989 r.), lata przełomu (1989–1991) oraz po 1991 r. Artykuł szczegółowo omawia źródła do dziejów związku na terenie województwa lubelskiego, stan badań, dzieje podejmowania prac naukowych w tym zakresie, by przejść do przedstawienia struktur „Solidarności” rolników w regionie i historii ich rozpracowania przez komunistyczną policję polityczną.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2020, 18; 93-118
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpowszechnianie komunistycznej prasy partyjnej w województwie lubelskim 1946-1948
Dissemination of communist party press in Lublin voivodeship 1946-1948
Autorzy:
Urban, Gabriel Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564177.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
kolportaż
Polska Partia Robotnicza
prasa,
komunizm
colportage
Polish Workers’ Party
communism
press
Opis:
Artykuł, na przykładzie analizy organizacji partyjnej prenumeraty oraz związanym z nią kolportażem prasy, stanowi próbę oceny sprawności lokalnego aparatu PPR w województwie lubelskim w latach 1946–1948. Kolportaż w tym okresie był formowany opornie i nieudolnie, ukazując przy tym szereg największych bolączek partii w okresie walki o władzę w Polsce powojennej. Problemy takie jak brak odpowiednio wykształconych i przygotowanych kadr, niekompetencja, brak poparcia ludności w terenie i marnowanie materiału na nieczytaną w zasadzie prasę komunistyczną były przez partię nierozwiązane aż do momentu, gdy stopniowo uzyskiwała ona monopol władzy, który pozwolił jej na niczym nieograniczoną (materiałowo i konkurencyjnie) działalność.
This article, basing on an example of analysis of the press colportage’s organization, is a consideration of the local Polish Workers’ Party machine’s efficiency in Lublin voivodeship 1946-1948. During this period, the colportage was formed inaptly and with difficulties, showing a number of the biggest party’s problems during the struggle for power in post-war Poland. Problems such as insufficient numbers of educated personnel, incompetency, the lack of people’s support and a wastefulness of resources for printing press that wasn’t even read, were not resolved until the party began to achieve the monopoly for power, which enabled it to manage unhampered (both materially and competitively) activities.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 1; 179-190
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemie niepodległościowe w Lubelskiem o komunizmie i komunistach (1945-1951). Próba klasyfikacji materiałów propagandowych Okręgu Lubelskiego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”
Pro-independence underground in Lublin area about communism and communists (1944-1952). An attempt to classify the propaganda materials of the Lublin Region Association of Freedom and Independence
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564069.pdf
Data publikacji:
2017-09-08
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
wolność niezawisłość komunizm dokumentacja plakaty druki ulotne Lublin
freedom independence communism documentation posters ephemera Lublin
Opis:
In today’s journalistic and sometimes even scientific narrative, often exists the opinion that the participation in the security organs of the communist state and membership of the PPR/PZPR in the first years after World War II, stemmed from the unfamiliarity with the regime that was imposed since 1944. The article aims to reveal the extent of knowledge about the Soviets and communism that the anti-communist underground had at the time and what it communicated to the public. This article has been based on posters and flyers distributed by various underground structures in the Lublin area.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2017, 15; 167-198
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność NSZZ "Solidarność" w Spółdzielni Inwalidów "Elremet" w Białej Podlaskiej (1980-1989)
Activity “Solidarity” in the Cooperative Invalides "Elremet" in Biala Podlaska (1980-1989)
Autorzy:
Borek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564221.pdf
Data publikacji:
2016-11-08
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
komunizm Solidarność związek zawodowy Biała Podlaska Elremet przemysł
Communism Solidarity the trade union Biala Podlaska Elremet industry
Opis:
The article concerns the activities of NSZZ “Solidarność” in the Cooperative Invalides “Elremet” in the 80s of the twentieth century. “Elremet” was then one of the largest factories in the Biala Podlaska region. Despite the fact that most of the crew were people with disabilities they are very actively engaged in opposition activities against the communist system in summer 1980. This activity did not cease even after the introduction of martial law in Poland. Workers' of “Elremet” consisted the only one Works Committee of “Solidarność” in the town. They were involved in distributing publications of opposition, collecting money for the families of the internees, distribution of gifts from abroad or organizing religious and patriotic ceremonies. The anti-communist activity brought on workers of “Elremet” repression by the side of goverment and secret police and surveillance of this people it continued until 1989. This harassment was not broke workers of “Elremet”, who continued his political activities and in the 90s, some of them took an active part in the socio-political life of the country.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2016, 14; 283-300
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea stworzenia inteligenta wojskowego w Polsce okresu stalinowskiego. Szkic do portretu zbiorowego
The idea of creating a member of a military elite during the Stalinist period in Poland. A sketch for a group portrait
Autorzy:
Orłowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50091138.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Oficer LWP
inteligencja
Ludowe Wojsko Polskie
PRL
komunizm
Polish People’s Army officer
elite
Polish People’s Army
communism
Opis:
Artykuł jest próbą szkicu portretu zbiorowego inteligenta wojskowego z okresu PRL początku lat pięćdziesiątych XX w. Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej po zakończeniu działań wojennych w dosyć krótkim czasie przeszły do tworzenia własnej kadry dowódczej w oparciu o komunistyczne wzorce. Tekst ma za zadanie jedynie zasygnalizować początek procesu kształcenia kadry oficerskiej LWP. Autor prezentuje przed wszystkim ogólny portret społeczno-socjologiczny oficerów pożądany przez władze PRL. Jednocześnie przedstawia pierwszy etap, podczas którego ostatecznie krystalizował się klasowy korpus oficerski.
The article attempts to sketch a group portrait of a member belonging to the military elite of the Polish People’s Republic (PRL) in the early 1950s. Following the end of hostilities, the Armed Forces of the Polish People’s Republic rapidly started forming their own command structures based on communist patterns. The text is intended only to signal the onset of education that officers of the Polish People’s Army used to receive. The author, above all, presents a general socio-sociological model of officers that was sought by the communist authorities at that time. Additionally, he describes the first stage when the ultimate officer corps with its social hierarchy was established.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2024, 22; 149-164
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies