Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "sole" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Mapy wystąpień zasobów perspektywicznych soli w Polsce jako narzędzie w projektowaniu przyszłego zagospodarowania złóż kopalin
Maps of salt prospective resources in Poland as a tool of the future management of salt occurrences
Autorzy:
Czapowski, G.
Bukowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192124.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sole kamienne
sole magnezowo-potasowe
mapy
obszary perspektywiczne
zasoby
Polska
salts
maps
prospective areas
resources
Polska
Opis:
W ramach zadań państwowej służby geologicznej Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy opracował szereg arkuszy map w skali 1:200 000 (Ryc. 1), na których przedstawiono obszary perspektywiczne wystąpień soli kamiennej i soli potasowo-magnezowych w Polsce, wyznaczone w oparciu o ustalone kryteria (Tab. 1). Niektóre z tych obszarów pogrupowano w tzw. rejony perspektywiczne. Dla permskiej soli kamiennej, występującej w 4 cyklotemach cechsztynu, przedstawiono na 53 arkuszach map (np. Ryc. 2, 4, 5, 7, 9, 11 i 13) 14 rejonów perspektywicznych i 55 obszarów perspektywicznych, w tym: 3 obszary i 3 rejony perspektywiczne, grupujące wybrane wysady solne (Tab. 2) oraz 11 rejonów i 52 obszary perspektywiczne w obrębie pokładowych wystąpień soli (Tab. 3 i 4). Obszary i rejony opatrzono kartami informacyjnymi, zawierającymi podstawowe dane o ich położeniu, geologii i perspektywach zagospodarowania wystąpień soli (np. Ryc. 3, 6, 8, 10 i 12). Dla soli kamiennej wieku mioceńskiego wyznaczono na 4 arkuszach map (Ryc. 15) cztery obszary perspektywiczne (Tab. 5; Ryc. 16). Łączne zasoby przewidywane soli kamiennej w Polsce oszacowano na ok. 4,059 bln Mg, a powierzchnia ich wystąpień wynosi ponad 31,7 tys. km2. Dwanaście obszarów perspektywicznych (Tab. 6) wystąpień pokładowych soli potasowo-magnezowych wieku cechsztyńskiego wyznaczono na 8 arkuszach map topograficznych w skali 1:200 000 (np. Ryc. 17) i opatrzono je kartami informacyjnymi (np. Ryc. 18). Zasoby przewidywane tych soli w Polsce wynoszą ok. 3638,1 mln Mg, zaś całkowita ich powierzchnia to ok. 465 km2. Zaprezentowane mapy obszarów perspektywicznych przygotowano także w wersji ilustrującej tzw. stopień konfliktowości (wersja B), uwzględniającej możliwe konflikty środowiskowe w przypadku podjęcia działalności inwestycyjnej na wybranym obszarze. Obie wersje map wraz z kartami informacyjnymi mogą być przydatne jednostkom administracji państwowej i samorządowej w przygotowaniu planów zagospodarowania przestrzennego oraz potencjalnym inwestorom w wyborze obszaru przyszłej koncesji eksploatacyjnej.
The Polish Geological Institute-National Research Institute as the national geological service prepared the several map sheets at scale 1:200 000 (Fig. 1), presenting the prospective areas of rock and potash salts occurrences in Poland. These areas were contoured under the special criteria (Tab. 1) and many of them were grouped in so called the prospective regions. 53 map sheets (e. g. Fig. 2, 4, 5, 7, 9, 11 and 13) illustrate the 14 prospective regions and 55 areas of the Permian rock salt formations, encountered by the 4 cycles of the Upper Permian (Zechstein) evaporites. These prospects include: 3 prospective areas and 3 regions of salt occurrences within the salt diapirs (Tab. 2) as well as 11 regions and 52 areas of stratiform salt bodies (Tab. 3 and 4). To each area and region the reports containing the basic data on their location, geology of salt bodies, and suggestions of their possible management (e.g. Fig. 3, 6, 8, 10 and 12) were dedicated. Four prospective areas (Tab. 5; Fig. 16) of the Miocene rock salt occurrences were located on the 4 map sheets (e.g. Fig. 15). The total predicted resources of both the Permian and the Miocene rock salts in Poland were estimated at ca. 4.059 x 1012 Mg and they occupy total area of over 31.7 x 106 km2. Eight map sheets (e.g. Fig. 17) present 12 prospective areas (Tab. 6) of the stratiform occurrences of Permian potash salts, with the dedicated reports for each one (e. g. Fig. 18). Their total predicted resources were calculated for ca 3638.1 x 106 Mg and the total area is ca. 465 km2. The all commented maps of prospective areas and regions have also the editions illustrating the level of conflicts (B version of map sheet) expected during the future management of any area. Both map editions together with the reports of each prospective region and area could be helpful for the administrative units in preparing the options of local aerial management as well as for the possible investors in selection the concession areas for future exploitation.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 5--31
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baseny solne triasu na obszarze Polski
Triassic salt basins in the Poland area
Autorzy:
Czapowski, G.
Tomassi-Morawiec, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192110.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sole kamienne
trias
Polska
rock salts
Triassic
Polska
Opis:
Na obszarze Polski sole triasu formowały się u schyłku dolnego triasu (ret) oraz w górnym triasie (środkowy kajper; tab. 1). Sole retu, grubości do kilkunastu metrów, rozpoznane w 1 otworze wiertniczym (Ryc. 1A-B), występują jako cienkie (cm grubości) chlorkowe przewarstwienia w sukcesji siarczanowo węglanowej, zaś ich cechy strukturalne i zawartość bromu (48-62 ppm) sugerują powstanie w środowisku okresowo zasolonego zbiornika jeziornego. Sole kajpru, grubości 40-143 m, zarejestrowane w 5 otworach wiertniczych (ryc. 2A-B), budują 1-3 pokłady grubości dcm-m w zdominowanej przez iłowce i mułowce sukcesji dolnych warstw gipsowych. Ich wykształcenie i niska (0-42 ppm) zawartośc bromu wskazują na powstanie soli w środowisku okresowo zasolonego zbiornika jeziornego. Prawdopodobne sole dolnego triasu są produktem naturalnej ewaporacji dolnotriasowego zbiornika morskiego, natomiast w górnym triasie ewaporacja schyłkowego zbiornika środkowotriasowego mogła być wzbogacona ługami z niszczenia odsłoniętych soli kamiennych dolnego triasu i/lub najmłodszych wydzieleń solnych cechsztynu, budujących strop formujących się struktur wysadowych. Pomimo dotychczasowego słabego stopnia poznania omawianych soli triasu należy jednak cieniach ich ekonomiczną wartość jako znikomą ze względu na stosunkowo niewielką grubość serii solnych (kilkanaście m - sole retu, do 90 m – sole kajpru) i dużą głębokość występowania (ponad 1680 m - sole retu, 1200-3250 m – sole kajpru).
Except the well recognized chlorides of Late Permian (Zechstein) and the Neogene (Middle Miocene) age in Poland also the salts were accumulated here within the limited evaporate basins during the late Lower (Upper Bunter = Röt) and in the Upper (Middle Keuper) Triassic (Tab. 1, Figs 1A, 2A). The Röt rock salts with thickness >13 m were developed as interbeds of white to beige, polymorphic to giant secondary halites, cm to 9 m thick, incorporated within the sulphate-dolomitic succession of I Gypsum Beds (Fig. 1B). Their structures and bromine content (48-62 ppm) suggested accumulation in a salt pan of broad sabkha, being the marginal part of shallow marine evaporate basin, existed then in SW Poland area (Fig. 1A). The Middle Kuper salts, 40 to 143 m thick, created 1-3 seams with the profile of Lower Gypsum Beds, dominated by claystones and siltstones with sulphate-carbonate interbeds (Fig. 2B). Chlorides were developed as polymorphic to giant secondary halites, white, beige to honey and pink, with anhydrite aggregates and dispersed clay matter. Their structures and low bromine content (0 to 42 ppm) indicated deposition in a seasonally evaporated continental lake of the playa system, occupied that time the central Poland area (Fig. 2B) and supplied with salt brines from eroded emerged salt of the Lower Triassic and the youngest Zechstein. The commented Triassic salts became hitherto only preliminary studied because of rare core material (5 boreholes). Their economic value seems low because of a relatively small salt bed thickness (up to 9 m of Röt salts and up to 90 m of Keuper ones) and their deep occurrence (depth >1680 m for Röt salts and 1200-3250 m for the Keuper ones).
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 51--55
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewaporaty Katalonii 2014 – wyprawa Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego
Catalonian evaporites 2014 - the expedition of Polish Salt Mining Association
Autorzy:
Bukowski, K.
Czapowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192113.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
ewaporaty
sole potasowe
Katalonia
Hiszpania
evaporites
potash salts
Catalonia
Spain
Opis:
Celem kolejnej wyprawy Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego w 2014 roku było poznanie geologii utworów ewaporatowych, w tym też soli, w rozległym trzeciorzędowym basenie katalońskim na przedpolu Pirenejów. Basen ten wykazuje pewne analogie w budowie i rozkładzie facji do polskiego zapadliska przedkarpackiego, lecz jego gigantyczne rozmiary i długa historia rozwoju sprzyjały powstaniu osadów potasonośnych. Podczas bogatego programu badań terenowych poznano wykształcenie utworów siarczanowych z obrzeża basenu salinarnego (gipsy w rejonie Odena i Vilobi) oraz serii potasonośnych z centrum panwi ewaporacyjnych (czynne kopalnie soli potasowych w Suria i Sallent oraz kopalnia-muzeum w Cardona). Facje klastyczne krawędzi basenu katalońskiego były widoczne w ścianach stromych klifów góry Montserrat.
Following expedition of the Polish Salt Mining Association in 2014 was dedicated to geology of evaporites, especially the salts, developed in the giant Tertiary Catalonian Basin (Fig. 1) located on the Pyrenean foreland. This basin has same analogies in its structure and facies pattern to the Polish Carpathian Foredeep, but its extent and the long history favoured generation of potash-bearing sediments (Fig. 2). The numerous field stops of geological tour enabled to study the development of sulphate deposits from the salinary basin margin e. g. gypsum from Odena (Figs 6-7) and Vilobi (Figs 14-17) and of the potash-bearing series from the evaporite pans in the active potash mines in Suria (Fig. 3, 5), Sallent (Fig. 4) and in the old mine-museum in Cardona (Figs 8-11). The clastic facies of the Catalonian basin frames were visible in the steep cliff walls of Montserrat Mountain (Fig. 12).
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 116--128
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materiał magnetyczny w próbkach soli z wysadów solnych Góra i Wapno
Magnetic material contained in the salt samples from the Góra and Wapno salt domes
Autorzy:
Jaworska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192119.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
materiał magnetyczny
sfelule
sole cechsztyńskie
magnetic material
spherules
Zechstein salt
Opis:
W próbkach soli cechsztyńskich zebranych z trzech fragmentów dostępnych rdzeni, pochodzących z dwóch wysadów solnych Góra i Wapno, wśród materiału rezydualnego, wyseparowano materiał charakteryzujący się wysoką magnetycznością. Analizom poddano dwa zebrane typy tego materiału, tj. sferule (sferulki) – kuliste, metaliczne formy oraz nieregularne ziarna. Łącznie przebadano 13 ziaren. Wielkość ziaren obu typów mieściła się w granicach 70-400 μm. Głównym składnikiem chemicznym sferul i ziaren nieregularnych jest tlenek żelaza, którego udział w próbkach wynosi od 70 do 100%. Geneza tego materiału magnetycznego nie jest jednoznacznie określona; mogą one mieć pochodzenie kosmiczne lub antropogeniczne.
The Zechstein salt samples were collected from three fragments of cores, drilled from the Góra and Wapno salt domes. After the residual material had been separated, formations displaying high magnetism were found. Two types of such formations were subjected to analysis: round, metallic spherules and irregular particles. In total, 13 items were examined. The sizes of both types of the material ranged from 70 to 400 μm. Iron oxide was found to be the main chemical component of both spherules and irregular particles. Its proportion ranged from 70 to 100% in the samples. The origin of those magnetic materials has not been clearly determined. It can be either extraterrestrial or anthropogenic.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 78--82
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lithogenetic classification of the potash salts as potash ores occurring in the Pripyat Potash-Bearing Basin
Klasyfikacja litogenetyczna soli potasowych jako rud potasu w potasononośnym basenie Prypeci
Autorzy:
Petrova, Natalia S.
Denisova, Natalia Y.
Kirykovich, Aliaksei V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192065.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
potash salt
Pripyat Basin
lithogenetic classification
sole potasowe
basen Prypeci
klasyfikacja litogenetyczna
Opis:
In the Pripyat Potash-Bearing Basin the potash salts, considered as potash ores, characterized by lower content of valuable components and increased concentration of harmful impurities as well as the potash rocks with various structural and textural characteristics are involved in new mining projects. Therefore, one of the main research objectives of rock composition is the classification of potash ores, enabling the division of mineral resources for natural types, after to the homogeneity degree of all quality parameters. This paper presents the common types of potash ores that are typical for the potash salts deposits found in the Pripyat Basin.
W zagłębiu Prypeci rozwój górnictwa spowodował, że rozważa się eksploatację soli potasowych. Sole potasowe w tym rejonie charakteryzują się niższą zawartością cennych składników, zwiększoną koncentracją szkodliwych zanieczyszczeń oraz zróżnicowaną strukturą i teksturą. Z tych względów, jednym z głównych celów badania składu tych skał jest ich klasyfikacja, ze względu na typy naturalne oraz według stopnia jednorodności wszystkich parametrów jakościowych. Artykuł przedstawia najczęściej spotykane rodzaje rud potasowych, które są typowe dla złóż soli potasowych w basenie Prypeci.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 88--94
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena właściwości reologicznych wybranych rodzajów soli kamiennej
Preliminary evaluation of the rheological properties of selected types of salts
Autorzy:
Serbin, K.
Toboła, T.
Ślizowski, J.
Lankof, L.
Polański, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192112.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
szybkość pełzania
sole kamienne
inkluzje fluidalne
creep rate
rock salt
fluid inclusions
Opis:
Przedmiotem badań była analiza szybkości pełzania różnych typów soli kamiennych pobranych ze złóż Kosakowo, Sieroszowice oraz Mogilno. Rozpatrzono wpływ takich parametrów petrograficznych jak wielkość kryształów halitu, obecność inkluzji solankowo-gazowych, sposób rozmieszczenia anhydrytu i innych domieszek. Przeprowadzone badania nie wykazały wzrostu szybkości pełzania wraz ze wzrostem rozmiarów kryształów halitu co często sugerowane jest w literaturze. Nie zaobserwowano również istotnego wpływu inkluzji pierwotnych. Ze względu na liczną obecność anhydrytu i polihalitu w badanych próbkach w których występowały inkluzje pierwotne, kwestia ich wpływu na szybkość pełzania wymaga dalszych szczegółowych badań. Wpływ na wzrost szybkości pełzania niewątpliwie związany jest z obecnością inkluzji rozmieszczonych na granicach kryształów halitu.
The aim of presented study was to analyse the creep rate of different types of rock salt taken from the Kosakowo, Sieroszowice and Mogilno salt deposits. Petrological parameters such as: size of halite crystals, the presence of liquid-gas inclusions, arrangement of anhydrite and others minerals impurities were taken into account. Research did not reveal correlation between the creep rate and the size of halite crystals, what is frequently suggested in a literature. Moreover, the presence of primary fluid inclusions did not influence on the creep rate. In view of numerous anhydrite and polihalite ingrowth in the samples where primary fluid inclusions occur, this issue needs further investigations. However, the increase of the creep rate is connected with the fluid inclusions distributed on the boundaries of halite crystals.
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 127--135
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inkluzje w mioceńskich solach potasowo-magnezowych w złożu Stebnik (zachodnia Ukraina)
Inclusions in the Miocene potassium - magnesium salts in the Stebnyk salt deposit (western Ukraine)
Autorzy:
Nowińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192114.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Stebnik
inkluzje
sole potasowo-magnezowe
miocen
zapadlisko przedkarpackie
Stebnyk
inclusions
potassium-magnesium salts
Miocene
Carpathian Foredeep
Opis:
Nagromadzenia soli potasowo-magnezowych w złożu Stebnik na Ukrainie występują w postaci odrębnych soczewek lub warstw o zaburzonym kształcie i często nieregularnym rozmieszczeniu. Miąższość eksploatowanych pokładów soli potasowo-magnezowej zmienia się od 4 m do 150 m. Kopalinę stanowi głównie minerały sylwinu, w złożach eksploatowano również karnalit, kainit i langbajnit. Występujące ponadto minerały to polihalit, epsomit, kizeryt. Do badań wykorzystano próbki pobrane na III poziomie kopalni Stebnik (Rudnik 1). Są to sole o barwie różowej zawierające polihalit, sylwin z dodatkiem anhydrytu i halitu. W czasie obserwacji mikroskopowych (w świetle przechodzącym i metodą spektroskopii Ramana), skupiono się przede wszystkim na kryształach halitu i powstałych w nich inkluzjach. Inkluzje w badanym materiale występują bardzo rzadko pojedynczo, zazwyczaj tworzą grupy, które posiadają specyficzne cechy, dzięki którym wyodrębniono ich trzy główne typy (ze względu na kształt): • Inkluzje wydłużone (podłużne) - tak zwane inkluzje młode, proces tworzenia się unkluzji został uchwycony dopiero co po zamknięciu się szczeliny. • Inkluzje eliptyczne - inkluzje uległy już wstępnym procesom przekształceń i zamykania, mają wyraźniej łagodny kształt i formę zbliżoną do elipsy. • Inkluzje kuliste - tak zwane inkluzje dojrzałe, które pod względem kształtu uzyskały formę idealną -została uzyskana najniższą energie swobodną. Badane inkluzje maja charakter inkluzji wtórych. Najczęściej są wypełnione kilkoma substancjami jednocześnie, przeważnie jest to materia organiczna, CO2 oraz hematyt. Dodatkowo w czasie szczegółowej analizy inkluzji zbadano wrostki chalkopirytu, hematytu oraz rzadszych minerałów minerałów takich jak lazuryt (Na,Ca)8[(S,Cl,SO4,OH)2 |(Al6Si6O24)], goethyt FeO(OH) czy anataz TiO2. Dane uzyskane w czasie badań porównano z archiwalnymi danymi (Kovalevich, 1979) i na tej podstawie ustalono spójny wniosek końcowy dotyczący mineralogii złóż.
The subject of research was salt deposit located in Stebnyk (Ukraine). In the Stebnyk salt mine is a very rich accumulation of potassium-magnesium salts, created in the Miocene basin of Carpathian Foredeep. Potassium-magnesium salts occur in the salt deposit as separate deformed lenses and layers often irregularly distributed. The thickness of the potassium-magnesium salts layer varies from 4 m to 150 m. The potash minerals are represented mainly by sylvite and carnallite, kainite and langbeinite, accompanied by polyhalite, epsomite and kieserite. Detailed mineralogical studies of Stebnyk salts area were carried out in the 70s (V. M. Kovalevich 1979). Currently, these data are correlated with the results obtained and on the basis of these data it has been determined the most reliable results. The inclusions are very rare one, usually form groups, which have specific characteristics by which managed to extract the four main types (due to the shape): inclusions elongated (oblong) - the so-called inclusions young, the process was captured just after the closing of the gap. • elliptical inclusions - inclusions were already pre-processes of transformation and closing, have clearly mild shape and form similar to an ellipse. • spherical inclusions - the so-called inclusions mature, which in terms of the shape of the desired form obtained from the point of force (the lowest free energy). Tested inclusions are secondary. Most are filled with several substances at the same time, usually the organic substance, CO2 and hematite. In addition, during the thorough analysis of the inclusions were examined inclusions of chalcopyrite, hematite and rare minerals such as lazurite (Na, Ca)8[(S, Cl, SO4, OH)2 | (Al- 6Si6O24)] and goethite FeO(OH) anatase TiO2.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 66--77
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sole potasowo-magnezowe – polskie zasoby na tle gospodarki światowej
Potassium-magnessium salts – Polish deposits in global economy
Autorzy:
Hodbod, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191990.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sole potasowo-magnezowe
światowa konsumpcja
wiodący producenci
złoża soli
potassium-magnesium salts
world consumptio
leading producer
deposits
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 141--147
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materiał magnetyczny w części nierozpuszczalnej soli wysadu Góra (otwór G-40) – najnowsze wyniki i ich odniesienie do wcześniejszych prac
Magnetic particles in the insoluble material from Góra Salt Dome (G-40) – the latest results and their reference to previous works
Autorzy:
Jaworska, Joanna
Borowczyk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192071.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sole cechsztyńskie
rezyduum
składnik magnetyczny
antropogeniczny czy pozaziemski materiał
Zechstein salt
residuum
magnetic particles
anthropogenic or extraterrestrial material
Opis:
W celu zbadania pochodzenia materiału magnetycznego w próbkach soli cechsztyńskich przeanalizowano dostępny, siedmiometrowy fragment rdzenia G-40, z głębokości 510- 528 m p.p.t., pozyskanego z wysadu Góra (ryc. 1). Szczególną uwagę poświęcono wykluczeniu możliwości udziału materiału pochodzenia antropogenicznego wśród materii magnetycznej stanowiącej składniki rezyduum z rozpuszczenia soli. Łącznie rozpuszczono 96,874 kg soli cechsztyńskiej uzyskując po osuszeniu 1069,8 g suchej pozostałości. Średnia zawartość rezyduum dla przebadanych fragmentów rdzenia wyniosła 1,12%. Wśród materiału magnetycznego zebrano jedynie nieregularne, blaszkowate ziarna o rozmiarach od 150 do ok. 400 μm (ryc. 2). Przebadane ziarna magnetyczne zawierają 52,7-84,2 % tlenku żelaza Fe2O3, ok. 0,3-3,04% tlenku glinu, a także krzemionkę, sód, wapń lub mangan. W 2 próbkach odnotowano obecność cynku oraz w pojedynczych molibdenu, wolframu, a także fosforu. Ponieważ każdy etap pracy przygotowawczej, a także późniejszej, laboratoryjnej odbywał się ze szczególną dbałością o zachowanie sterylności próbek, należy wykluczyć możliwość udziału – przedostania się do analizowanego materiału składników pochodzenia antropogenicznego. Zatem pochodzenie kosmiczne materiału magnetycznego o kształtach nieregularnych jest bardzo prawdopodobne. W badanym materiale nie stwierdzono obecności żadnej formy kulistej – sferuli. Tym samym obecność form kulistych – sferulek w większych ilościach (zob. praca L. Mazura 1973, tab. 1), może budzić wątpliwości.
Near 97 kg of salt samples from borehole G-40 from Góra Salt Dome (fig. 1) was obtained and dissolved. There was analysed insoluble material, which was characterized by high magnetisation. All analyzed salt samples come from 2-nd Zechstein (Late Permian) cyclothem Stassfurt, from deep 510-528 m b.g.l. The collected material (15 grains) are representing only one type form - irregular particles, plates form of size 150 to over 400 μm (see fig. 2). There was not noted any regular, spherical form – spherules. This material was analysed using the SEM - EDS. The chemical composition of particles ranges from 52,7 to 84,2 % iron oxide and 0,3-3,04 % aluminium oxide. In none of the samples was noted Ni. Irregular particles have rough surface and sharp edges. The origin of this material can be extraterrestrial. Highly probably that this particles are cosmic dust, micrometeorites or small shattered fragments of bigger meteorite body. The possibility of participation of anthropogenic material as accidental contamination of analyzed samples has been rather excluded.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 70--76
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy środowiskowe i społeczno-gospodarcze spowodowane działalnością odkrywki Dombrovski zakładu potasowo-magnezowego Kałusz oraz sposoby ich rozwiązania w kontekście odrodzenia przemysłu potasowego na Podkarpackiu ukraińskim
Environmental and socio-economic problems caused by the activities of the Dombrovsky quarry in the Kalush Potash-Magnesium Plant and ways to solve them in the context of the revival of the potash industry in the Ukrainian Forecarpathian
Autorzy:
Sadovyi, Yuryij V.
Galamay, Аnatolіy R.
Bukowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191989.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Odkrywka Dombrovski w Kałuszu
sole potasowo-magnezowe
problem środowiskowy
problem społeczno-ekonomiczny
Dombrovski quarry in Kalusz
potassium-magnesium salts
environmental problem
socio-economic problem
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 171--175
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-petrograficzna charakterystyka utworów zubru czerwonego (Na4t) występujących w rejonie otworu M-34 w wysadzie solnym Mogilno
Mineralogical and petrologic characteristic of Red Zuber (Na4t) deposits from the borehole M-34 of the Mogilno Salt Dome
Autorzy:
Natkaniec-Nowak, L.
Wachowiak, J.
Stach, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192126.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały solne
sole ilaste
zuber czerwony
górny perm
cechsztyn
wysad solny Mogilno
salt minerals
clayey salt
Red Zuber
Upper Permian
Zechstein
Mogilno salt dome
Opis:
Ewaporaty solno-ilaste – zubry osadziły się w górnym permie wraz z innymi skałami solnymi, w osiowej części wschodnio-europejskiego basenu górnopermskiego i są osadami charakterystycznymi dla polskiej prowincji cechsztynu na obszarze środkowej Polski. Wskutek silnej subsydencji skały te zostały pogrzebane na głębokość kilku kilometrów i tam zostały poddane przeobrażeniom diagenetycznym i/ lub metamorficznym. W wyniku tych procesów powstało wiele nowych, towarzyszących halitowi, minerałów epigenetycznych. W badanych skałach zubrowych, oprócz halitu, stwierdzono minerały ilaste, naniesione do cechsztyńskiego zbiornika sedymentacyjnego z otaczającego lądu. Na podstawie analizy rentgenograficznej najdrobniejszej frakcji osadu nierozpuszczalnego w wodzie, stwierdzono występowanie illitu i chlorytu. Illit może być słabo przeobrażonym minerałem pierwotnym, natomiast chloryt jest produktem wtórnych, postsedymentacyjnych przeobrażeń geochemicznych. Wyraźny refleks od płaszczyzny dhkl = 1,54Å wskazuje, że jest to chloryt trioktaedryczny. Oprócz minerałów ilastych, stwierdzono występowanie kwarcu, anhydrytu, magnezytu i hematytu. Minerały te wykształcone są w formie idiomorficznych lub/i subidiomorficznych kryształów. Ich wielkość waha się od setnych części milimetra do 2 mm. W składzie chemicznym soli ilastej, wydzielonej z warstwy zubru czerwonego, wśród oznaczonych pierwiastków zdecydowanie przeważają sód i chlor (ponad 94% wag.). Pozostałe 6% wag. stanowią: siarczany (SO4 2-), wapń, magnez, glin, potas, żelazo oraz w bardzo małej ilości krzemionka (SiO2) i brom.
Clayey-salt evaporites, called zubers, were deposited in the axial part of the Eastern European Zechstein (Upper Permian) basin . Zubers are the most characteristic rocks for the Polish province of Zechstein on the Polish Lowlands. As a result of strong subsidence, the rocks were buried down to the depth of several kilometers and afterwards subjected to diagenetic and metamorphic transformations. Consequently, many epigenetic minerals have developed in the presence of halite such as: anhydrite, quartz, magnezite and hematite. These minerals were developing mostly in the form of idiomorphic and/or sub-idiomorphic crystals from hundredths parts of millimeter up to 2 mm in size. In addition to halite, the main component found in zuber’s rock was a clay matter, delivered into the Zechstein basin from the surrounding land. Based on the X-ray analysis of the finest water insoluble fractions, two clay minerals were identified: illite and chlorite. Illite could be a poorly transformed primary mineral, while chlorite is a secondary one, produced during post-sedimentation geochemical transformations. A clear reflex dhkl = 1.54Å indicates that it is a trioctaedral chlorite. In addition to clay minerals, the finest fraction also includes quartz, anhydrite, magnezite and hematite. The chemical composition of clay salt, a component of the Red Zuber (Na4t) unit, is strongly dominated by sodium and chlorine among the identified elements (over 94 weight%). The remaining ca. 6 weight% includes: sulfates (SO4 2-), calcium, magnesium, aluminum, potassium, iron and a small amount of silica (SiO2) and bromo.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 13--24
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-petrograficzna charakterystyka utworów zubru brunatnego (Na3t) występujących w rejonie otworu M-34 w wysadzie solnym Mogilno
Mineralogical and petrographic characteristic of Brown Zuber deposits (Na3t) from the borehole M-34 of the Mogilno Salt Dome
Autorzy:
Wachowiak, J.
Natkaniec-Nowak, L.
Smoliński, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192129.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały solne
sole ilaste
zuber czerwony
górny perm
cechsztyn
wysad solny Mogilno
salt minerals
clayey salt
Brown Zuber
Upper Permian
Zechstein
Mogilno Salt Dome
Opis:
W profilu ewaporatów cechsztyńskich na Niżu Polskim utwory zubrowe występują w stropowej partii cyklotemu PZ3 (zuber Na3t) i w środkowej partii cyklotemu PZ4 (zuber Na4t) (Czapowski i in. 2008), gdzie w naturalnej, nie zaburzonej sekwencji tworzą kompleks skał iłowo-solnych o łącznej miąższości około 320–400 m (Wagner, 1994). W wysadach solnych, wypiętrzonych w wyniku procesów halokinetycznych z głębokości około 6000 m, miąższość ta jest bardzo zmienna. W wysadzie kłodawskim miąższość skał zubrowych ogniwa zubru brunatnego waha się od 80 do 140 metrów (Charysz, 1973). W profilu otworu badawczego M-34, odwierconego w wysadzie solnym Mogilno, skały zubru brunatnego stwierdzono w dwóch interwałach głębokości: 1063-1100 m oraz 1457- 1468 m (Wachowiak, Pitera, 2013). Są to utwory iłowo-solne o zmiennej proporcji udziału halitu w stosunku do minerałów ilastych. W badanych próbkach zawartość halitu waha się od 78,6% wag. do 88,4% wag. Zawartość części trudno rozpuszczalnych w wodzie zmienia się od 21,4% wag. do 11,6% wag. Nierozpuszczalne w wodzie residuum jest zbudowane z takich minerałów jak: anhydryt, kwarc, magnezyt, dolomit, piryt oraz minerały ilaste (illit, chloryt), które zidentyfikowano na podstawie analizy rentgenograficznej. W składzie chemicznym skał zubru brunatnego dominują jony sodu i chloru, których sumaryczny udział wynosi 79% i 86% wag. Pozostałą masę skały stanowią jony siarczanowe, węglanowe, wapń, magnez, glin, potas, żelazo, krzemionka oraz w minimalnej ilości inne pierwiastki występujące śladowo.
Brown Zuber rocks (Na3t) occur in the upper part of the PZ3 cyclothem, creating nearly 80-140 m complex of claysalt rocks in the normal deposit succession of the Zechstein (PZ) evaporite profile of the Polish Lowlands (Charysz, 1973; Czapowski et al., 2008). In the salt domes formed by the halokinetic processes, the thickness of this complex is variable. Brown Zuber rocks were found in two depth intervals: 1063-1100 m and 1457-1468 m (Wachowiak, Pitera, 2013) in the profile of exploratory borehole M-34, drilled in the Mogilno Salt Dome. Those were clay-salt formations with changeable proportions of halite and clay minerals. Halite is the main rock-forming mineral, and the samples analysis demonstrated that its content ranges from 78,6 to 88,4 wt.%. The proportion of poorly water soluble parts varies from 21,4 to 11,6 wt.%. The insoluble residuum is composed of such minerals as: anhydrite, quartz, magnesite, pyrite, and clay minerals (illite and chlorite), identified on the basis of X-ray analysis. Chemical composition of the Brown Zuber rocks is dominated by sodium (Na) and chlorine (Cl). The total proportion of these elements amounted 79 and 86 wt.% by weight. Sulfate ion (SO42-), calcium, magnesium, aluminum, potassium, iron and silica (SiO2) equal the remaining wt.%. as well as a small amount of bromine was detected.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 25--38
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies