Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "world war ii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Obóz jeńców sowieckich w Poniatowej – Stalag 359 (listopad 1941 – 27 luty 1942)
    Soviet POW camp in Poniatowa – Stalag 359, November 1941 – 27th of February 1942
    Советский лагерь для военнопленных в Понятова – Шталаг 359, ноябрь 1941–27 февраля 1942
    Autorzy:
    Podgórski, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1925789.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Stalag 359
    POW camp
    Soviet prisoners of war
    World War II
    obóz jeniecki
    jeńcy sowieccy
    II wojna światowa
    Шталаг 359
    лагерь для военнопленных
    советские военнопленные
    Вторая Мировая война
    Opis:
    Tekst napisano w oparciu o materiały archiwalne pochodzące w przeważającej części z archiwów niemieckich (ZStL Ludwigsburg), choć autor odwołuje się również do prac lokalnych pasjonatów historii. Porusza zagadnienia związane z tworzeniem i funkcjonowaniem obozu jenieckiego Stalag 359 od listopada 1941 r. do 27 lutego 1942 r. w miejscowości Poniatowa (woj. lubelskie), zlokalizowanego w budynkach filii Zakładów Tele- i Radiotechnicznych z Warszawy, wybudowanych w ramach COP. Opisuje fazy podległości obozu w ramach administracji wojskowej na terenie GG (OKW, Kgf. BK. V, Oberfeldkommandantur 379). Przybliża najważniejsze postacie (żołnierze funkcyjni) jak również jednostki wojskowe (Landesschützenbataillon 709 i 629) pełniące na jego terenie służbę wartowniczą. Odnotowuje warunki panujące w obozie. Odnosi się również do zachowań ze strony lokalnej społeczności.
    The text has been written basing on archive materials mostly from German archives (Central Office of the State Justice Administrations for the Investigation of National Socialist Crimes in Ludwigsburg), although references are made also to the works of local history enthusiasts. It brings up the issues connected with the creation and functioning of the POW camp Stalag 359 from November 1941 to 27th of February 1942 in Poniatowa (Lublin voivodeship), located in the buildings of the branch office of Warsaw Teleand Radiotechnical Plants, constructed as a part of the Central Industrial District. It describes the phases of the camp’s dependence within the military organization of General Government area (Oberkommando der Wehrmacht, Kriegsgefangenen Bundeskommando V, Oberfeldkommandantur 379). It briefly outlines the most important figures (imprisoned soldiers holding work posts) as well as military units (Landesschützenbataillon 709 and 629) guarding the area of the camp. It also makes notes on the conditions in the camp. Moreover, it addresses the behavior of the local community.
    Текст написан на основе архивных материалов (частично из немецких архивов ZStL Ludwigsburg), хотя содержит и отсылки к местным знатокам истории. В статье затрагиваются вопросы, связанные с созданием и функционированием лагеря для военнопленных (Шталаг 359) с ноября 1941 г. по 27 февраля 1942 г. (в городе Понятова Любельского воеводства). Лагерь располагался в зданиях филиала ZTiRT (предприятий теле- и радиотехники) из Варшавы, построенных в рамках Центрального индустриального региона. В статье описаны фазы подчинения лагеря в рамках военного управления на территории Генерал-губернаторства (ОКВ, Kgf. BK. V, Oberfeldkommandantur 379), представлены образы самых важных солдат и воинских частей (Landesschützenbataillon 709 и 629), выполняющих на этой территории караульную службу. Также в статье показаны условия жизни в лагере и формы поведения со стороны местного населения.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 2 (260); 91-118
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznane relacje dotyczące Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej w 1939 roku
    Unknown reports concerning Warsaw Armored Motorized Brigade in 1939
    Неизвестные отчеты, касающиеся Варшавской броне-моторизированной бригады в 1939 гoдa
    Autorzy:
    Kuchciak, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1924228.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    wojna
    wojska pancerne
    wojsko polskie
    II wojna światowa
    historia Polski
    war
    armored forces
    Polish army
    World War II
    history of Poland
    война
    танковые войска
    войско польское
    Вторая мировая война
    история Польши
    Opis:
    Przedmiotem edycji źródłowej jest pięć nieznanych dotąd relacji i protokołów poświęconych mobilizacji, organizacji oraz działaniom bojowym Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej i jej oddziałów: motorowego batalionu saperów, dywizjonu rozpoznawczego oraz przydzielonej brygadzie 33 kompanii sanitarnej. Autorami przekazów są oficerowie jednostki: Konstanty Kułagowski oraz Jan Kolenda, a także oficerowie z nią związani, tacy jak Jan Karol Hauslinger i Mieczysław Szymanowski. Autor ostatniego przekazu pozostaje nieznany.
    The object of the source edition are five so-far unknown reports and protocols devoted to the mobilization, organization and military actions of the Warsaw Armored Motorized Brigade and its units: motorized battalion of sappers, reconnaissance battalion and the 33rd sanitary company assigned to the brigade. The authors of the sources are the unit’s officers: Konstanty Kułagowski and Jan Kolenda, as well as officers connected with it, such as Jan Karol Hauslinger and Mieczysław Szymanowski. The author of the last source remains unknown.
    Предметом анализа источников являются пять неизвестных до этого времени отчетов и протоколов, посвященных мобилизации, организации и деятельности Варшавской броне-моторизированной бригады и ее подразделений: моторизированному батальону саперов, разведывательному дивизиону и приписанной к бригаде 33 санитарной компании. Авторами документов являются офицеры бригады: Константин Кулаговский и Ян Коленда, а также связанные с ней офицеры – Ян Кароль Хауслингер и Мечислав Шимановский. Автор последнего документа по-прежнему неизвестен.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 4 (262); 152-176
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawy Alberta Snauwaerta i Louisa François Quievreux: przyczynki do polsko-belgijskiej zimnej wojny
    The Cases of Albert Snauwaert and Louis François Quievreux: Contributions to the Polish-Belgian Cold War
    Die Fälle von Albert Snauwaert und Louis François Quievreux: Beiträge zum polnisch-belgischen Kalten Krieg
    Autorzy:
    Jarosz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/7428467.pdf
    Data publikacji:
    2023-07-27
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Albert Snauwaert
    Louis François Quievreux
    zimna wojna
    stosunki polsko-belgijskie po II wojnie światowej
    szpiegomania
    Cold War
    espionage
    Polish-Belgian relations after World War II
    Kalter Krieg
    polnisch-belgische Beziehungen nach dem Zweiten Weltkrieg
    Spionage
    Opis:
    Artykuł zawiera analizę dwóch spraw sądowych dotyczących obywateli belgijskich: Alberta Snauwaerta i Louisa François Quievreux oskarżonych o szpiegostwo i skazanych przez polskie sądy wojskowe w 1949 r. Należy je rozpatrywać w szerszym kontekście pogarszających się w tym okresie relacji polsko-belgijskich. Przedstawiono okoliczności ich aresztowania i skazania oraz wysiłki podejmowane w celu ich uwolnienia. Podstawą ustaleń są przede wszystkim wyniki kwerendy przeprowadzonej w polskich zbiorach archiwalnych (akta przechowywane w Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie i w Instytucie Pamięci Narodowej). Sprawy Snauwaerta i Quievreux to tylko drobne przyczynki do szerszego problemu, jakim były polsko-belgijskie relacje w okresie zimnej wojny. Pokazują one pewien wycinek tych stosunków oraz instrumentarium, jakim posługiwały się obie strony w okresie eskalacji, a następnie wyciszenia konfliktów.
    Th e article analyzes two court cases concerning Belgian citizens: Albert Snauwaert and Louis François Quievreux, who were accused of espionage and convicted by a Polish military courts in 1949. Their cases should be considered in the broader context of the deteriorating Polish-Belgian relations that existed at that time. Th e circumstances of their arrest and conviction as well as the eff orts made to free them are presented. The findings are based primarily on the results of a query conducted in various Polish archival collections (Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych and Instytut Pamięci Narodowej). The cases of Snauwaert and Quievreux are only minor contributions to the wider problem of Polish-Belgian relations at the time, but they reveal the methods used by both sides during both the escalation and the subsequent calming of relations.
    In diesem Aufsatz werden zwei Gerichtsverfahren um die belgischen Staatsbürger Albert Snauwaert und Louis François Quievreux analysiert, die 1949 von polnischen Militärgerichten wegen Spionage angeklagt und verurteilt wurden. Sie werden im breiteren Kontext der sich damals verschlechternden polnisch-belgischen Beziehungen untersucht. Es werden hierbei die Umstände der Verhaft ung und Verurteilung der Angeklagten sowie die Bemühungen um ihre Freilassung dargestellt. Die Ergebnisse basieren in erster Linie auf einer Recherche in polnischen Archivbeständen (Akten im Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych in Warschau sowie im Instytut Pamięci Narodowej). Die Fälle um Snauwaert und Quievreux bilden lediglich einen kleinen Beitrag zum umfassenderen Problem der polnisch-belgischen Beziehungen während des Kalten Krieges. Sie zeigen einen Ausschnitt dieser Beziehungen und die Instrumente, die von beiden Seiten in der Zeit der eskalierenden und später abschwächenden Konfl ikte eingesetzt wurden.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 107-128
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zielone Diabły” na gruzach Festung Breslau. Niemieccy spadochroniarze w walkach o Wrocław w 1945 roku
    „Green Devils” in the Ruins of Festung Breslau. The Use of German Paratroopers in the Battle for Breslau in 1945
    Fallschirmjäger, Festung Breslau, Luftwaffe, Drittes Reich, 1945, Zweiter Weltkrieg, Ostfront, Flugwesen, Wehrmacht
    Autorzy:
    Cielecki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/48519291.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-24
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    spadochroniarze
    Festung Breslau
    Luftwaffe
    III Rzesza
    1945
    II wojna światowa
    front wschodni
    lotnictwo
    Wehrmacht
    paratroopers
    Third Reich
    World War II
    Eastern Front
    aircraft
    Fallschirmjäger
    Drittes Reich
    Zweiter Weltkrieg
    Ostfront
    Flugwesen
    Opis:
    Owiane sławą niemieckie jednostki spadochronowe z II wojny światowej zawsze budziły ciekawość wśród pasjonatów i badaczy historii. „Zielone Diabły”, jak niemieccy spadochroniarze byli nazywani przez przeciwnika, również znaleźli się w okrążonym Breslau (Wrocław) zimą 1945 r. Udział w walkach o miasto dwóch batalionów spadochronowych przez bardzo długi czas był bardzo enigmatyczny i budził zaciekawienie. Autor w artykule stara się w sposób chronologiczny przedstawić losy owych dwóch batalionów od momentu wylotu samolotami do Festung Breslau, aż do dnia kapitulacji miasta 6 maja 1945 r. W tekście zostały wykorzystane materiały niemieckie, rosyjskie i polskie – w większości nieznane polskiemu czytelnikowi. Autor sięgnął również po znane w wąskim gronie badawczym wspomnienia niemieckich spadochroniarzy z Festung Breslau, jak i po dokumenty sztabowe niemieckich jednostek walczących w twierdzy. Artykuł stara się rozwiązać szereg niejasności narosłych wokół tych dwóch batalionów, jak opisać ich szlak bojowy dzień po dniu.
    The famous German parachute units of World War II have always aroused curiosity among history enthusiasts and researchers. „Green Devils”, as the German paratroopers were called by the enemy, also found themselves in the encircled fortress of Breslau in the winter of 1945. The participation of two parachute battalions in the fighting was for a long time very enigmatic and aroused curiosity. In the article, the author tries to present in a chronological manner the fate of these two battalions, from the moment of their departure by plane to Festung Breslau until the city’s capitulation on 6 May 1945. The text uses German, Russian and Polish materials – most of which are unknown to Polish readers. The author also presents the memories of German paratroopers from Festung Breslau, as well as staff documents of the German units fighting in the fortress. The article also attempts to resolve a number of ambiguities that have accumulated around these two battalions by describing their day-to-day combat activities.
    Die berüchtigten deutschen Fallschirmjägereinheiten des Zweiten Weltkriegs haben bei Geschichtsinteressierten und Forschern schon immer Neugierde geweckt. Die „Grünen Teufel”, wie die deutschen Fallschirmjäger vom Feind genannt wurden, befanden sich im Winter 1945 auch im eingekesselten Breslau. Die Beteiligung der beiden Fallschirmjägerbataillone an der Schlacht um die Stadt war lange Zeit sehr rätselhaft und weckte Neugier. In diesem Artikel versucht der Autor, das Schicksal dieser beiden Bataillone chronologisch darzustellen, von dem Moment an, als sie mit Flugzeugen in die Festung Breslau eingeflogen wurden, bis zum Tag der Kapitulation der Stadt am 6. Mai 1945. Der Text stützt sich auf deutsches, russisches und polnisches Material, das dem polnischen Leser größtenteils nicht bekannt ist. Der Autor griff auch auf die Memoiren deutscher Fallschirmjäger von der Festung Breslau zurück, die nur einem kleinen Kreis von Forschern bekannt sind, sowie auf Stabsunterlagen der in der Festung kämpfenden deutschen Einheiten. Der Artikel versucht, eine Reihe von Unklarheiten zu beseitigen, die sich um die beiden Bataillone und die Beschreibung ihres täglichen Kampfverlaufs gebildet haben.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 139-168
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady stosowania kryptonimów i szyfrów w korespondencji służbowej Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK (1943/1944 r.)
    Rules of application of code names and ciphers in the official correspondence in the Radom and Kielce District of the Home Army (1943–1944)
    Правила использования кодов и шифров в служебной корреспонденции Радомско-Келецкого Округа АК (1943/1944 г.)
    Autorzy:
    Jedynak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1921466.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    szyfr
    kryptonimy
    instrukcja
    dokument
    konspiracja
    Armia Krajowa
    II wojna światowa
    code
    code names
    instruction
    document
    conspiracy
    Home Army
    World War II
    Шифр
    криптонимы
    инструкция
    документ
    конспирация
    Армия Крайова
    Вторая мировая война
    Opis:
    Armia Krajowa posiadała złożoną strukturę wymagającą zapewnienia sprawnej i bezpiecznej łączności tak, aby przekazywane informacje nie wpadły w ręce nieprzyjaciół. W celu ochrony tajemnicy służbowej w korespondencji stosowane były zmieniane okresowo kryptonimy i szyfry. Do chwili obecnej przetrwały dziesiątki meldunków i raportów zapisanych z ich wykorzystaniem. Wielokrotnie ich pełne odczytanie uniemożliwiał brak klucza do wykorzystanych słów maskujących właściwą treść. Publikowane materiały zawierają niezwykle rzadką instrukcję kancelaryjną, zasady stosowania szyfrów i kryptonimów w dokumentacji organizacyjnej oraz kompletne tabele kodowe. Prezentowane źródła wypełniają istniejącą dotychczas lukę w badaniach, umożliwiając jednocześnie pełne korzystanie z zachowanych pism AK.
    The Home Army had a complex structure, which required securing efficient and safe communication, so that the enemies could not lay their hands on the transmitted information. In order to protect the confidential information, periodically-changed code names and ciphers were used in the correspondence. Dozens of dispatches and reports written down with these codes survived to the present moment. Many times their full decryption was impossible due to the lack of the key to the words masking the actual content. The published materials contain extremely rare office instruction, the rules of using the ciphers and the code names in the organizational documentation and complete code tables. The presented sources fill the gap in research that has existed so far, at the same time enabling taking full advantage of the remaining letters of HA.
    Армия Крайова имела сложную структуру, нуждавщуюся в исправной и безопасной связи так, чтобы передаваемая информация не попала в руки неприятеля. С целью охраны служебной тайны в корреспонденции применялись периодически изменяемые коды и шифры. До нашего времени сохранились десятки докладов и рапортов, записанных с их использованием. Полной расшифровке их много раз мешало отсутствие ключевых слов, примененных для маскировки настоящего содержания. Публикуемые материалы содержат необычайно редкие канцелярские инструкции, правила применения шифров и кодов в документации, а также полные кодовые таблицы. Представленные источники заполняют прежде существовавший пробел в научных исследованиях, позволяя одновременно полностью прочитать сохранившиеся письменные документы АК.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2016, XVII (LXVIII), 4 (258); 73-97
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myśliwcy zapomniani Działania polskich pilotów myśliwskich na zapleczu frontu we wrześniu 1939 roku
    Forgotten aviators. The actions of Polish fighter pilots at the rear of the front line in September 1939
    Забытые истребители. Действия польских пилотов истребителей в тылу в сентябре 1939 года
    Autorzy:
    Śliżewski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1926840.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    lotnictwo
    wrzesień 1939
    Dęblin
    Świdnik
    Warszawa
    Ułęż
    Wielick
    Lida
    Korpus Ochrony Pogranicza
    World War II
    air force
    September 1939
    Border Protection Corps
    Вторая мировая война
    авиация
    сентябрь 1939
    Демблин
    Свидник
    Варшава
    Уленж
    Велицк
    Лида
    Корпус охраны пограничья
    Opis:
    Artykuł zawiera opis działań polskiego lotnictwa myśliwskiego we wrześniu 1939 r., które znajdowało się na zapleczu frontu. Zadania wykonywali przede wszystkim lotnicy będący instruktorami lotniczego szkolnictwa oraz częściowo ich podopieczni, a także piloci jednostek tworzonych spontanicznie przez znajdujące się na tyłach, i mające do dyspozycji samoloty myśliwskie, oddziały. Materiał skupia się głównie na ustaleniu listy pilotów, którzy wykonywali loty bojowe, mimo że nie znaleźli się w jednostkach liniowych. Ocenione zostały także możliwości ich działania i szanse zwalczania niemieckiego lotnictwa. Artykuł niniejszy jest wkładem do dalszych badań nad działalnością lotnictwa we wrześniu 1939 r.
    The article contains a description of the September 1939 actions of Polish fighter force situated at the rear of the front. The tasks were carried out above all by pilots who were aviation instructors and partly by their mentees, as well as by pilots of units created spontaneously by other units located at the rear and having fighter planes at their disposal. The material focuses mainly at determining the list of pilots who carried out combat flights even though they did not belong to frontline units. The potential of their activity and the chances of fighting German air force have also been assessed. The article is a contribution to further studies on the activity of the air force in September 1939.
    Cтатья описывает действия польской истребительной авиации в сентябре 1939 г., находившейся в тылу. Задания выполняли прежде всего летчики-инструкторы авиации и частично их подопечные, а также пилоты групп, спонтанно создававшихся из находящихся в тылу отрядов, имеющих в своем распоряжении истребители. Материал статьи сконцентрирован прежде всего на определении списка пилотов, которые управляли боевыми полетами, несмотря на то, что их не было в составе военных подразделений. Также были оценены возможности их действий и шансы победить немецкую авиацию. Данная статья является частью исследования событий авиации в сентябре 1939 г., которое будет продолжаться и далее.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 3-4 (265-266); 114-142
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cóż będzie dalej? Nieznany list gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego z roku 1945 o sytuacji międzynarodowej i perspektywach sprawy polskiej
    What lies ahead? General Kazimierz Sosnkowski’s unknown Letter from 1945 on the International Situation and Prospects for the Polish Cause
    Что будет дальше? Неизвестное письмо с 1945 г. ген. брони Казимежа Соснковского о международной ситуации и перспективах польского вопроса
    Autorzy:
    Kirszak, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857325.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-05
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    Kazimierz Sosnkowski
    Władysław Raczkiewicz
    Władysław Anders
    Franciszek Demel
    Polskie Siły Zbrojne
    Naczelny Wódz
    emigracja niepodległościowa
    World War II
    Polish Armed Forces
    Commander-in-Chief
    independence emigration
    Вторая мировая война
    Казимеж Соснковский
    Владислав Рачкевич
    Владислав Андерс
    Франчишек Демель
    Польские вооруженные силы на Западе
    Верховный главнокомандующий
    независимая эмиграция
    Opis:
    Po udzieleniu dymisji ze stanowiska Naczelnego Wodza gen. Kazimierz Sosnkowski otrzymał urlop i via Nowy Jork udał się do Kanady odwiedzić ewakuowanych tam małoletnich synów. Niezamierzenie Kanada stała się miejscem jego półinternowania. Zza oceanu śledził rozwój sytuacji międzynarodowej, której ocenę przedstawił m.in. w liście do byłego zaufanego podkomendnego płk. Franciszka Demela. Sosnkowski trafnie przewidział szereg wydarzeń i procesów społeczno-politycznych bliższej i dalszej przyszłości. Przykładowo wieszczył rychłe rozwiązanie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, finisz akcji Stanisława Mikołajczyka w podporządkowanej Stalinowi Polsce czy stałą ekspansję imperializmu rosyjskiego. Ukazał też kulisy i skutki usunięcia go ze stanowiska NW, przez co proces likwidacji wojska na obczyźnie znacznie przyśpieszył, a także przepadła możliwość lepszego zabezpieczenia bytu żołnierzy na emigracji oraz funduszy na zorganizowaną robotę niepodległościową w wolnym świecie. Wypowiedź generała cechuje trzeźwość oceny działalności politycznej najwyższych polskich władz państwowych i wojskowych w ostatnich miesiącach II wojny światowej, drobiazgowo analizuje zakulisowe rozgrywki personalne, które doprowadziły np. do odwołania gen. Władysława Andersa z funkcji p.o. Naczelnego Wodza na rzecz gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Dokument ten stanowi ciekawy materiał dla badaczy początków powojennej emigracji, procesu likwidacji Polskich Sił Zbrojnych, jest wreszcie cennym przyczynkiem dla biografów Kazimierza Sosnkowskiego.
    After his dismissal from the post of Commander-in-Chief, General Kazimierz Sosnkowski was given a leave of absence and via New York he went to Canada to visit his juvenile sons, who were evacuated there. Unintentionally, Canada became a place of his half-internment. From across the ocean he followed the development of the international situation, the assessment of which he presented, among others, in a letter to a former trusted subordinate, Colonel Franciszek Demel. Sosnkowski aptly predicted a number of events and socio-political processes of the near and far future. For example, he forecast the imminent disbanding of the Polish Armed Forces in the West, the end of Stanisław Mikołajczyk’s activity in Stalin-controlled Poland, or the constant expansion of Russian imperialism. He also showed the backstage and effects of his removal from the post of Commander-in-Chief, which made the process of dismantling the army in exile much quicker, and due to which the opportunities for securing a better existence of soldiers in exile and funds for organized independence activity in the free world were lost. The General’s statement presents a clear-headed assessment of the political activity of the highest Polish state and military authorities in the last months of the World War II, and carefully analyzes the behind-the-scenes personal games which led, for example, to the dismissal of General Władysław Anders from the post of Acting Commander-in-Chief in favor of General Tadeusz Bór-Komorowski. This document is an interesting material for researchers of the beginnings of post-war emigration, the process of dismantling the Polish Armed Forces, and finally makes a valuable contribution to the biographers of Kazimierz Sosnkowski.
    После отставки с поста главнокомандующего польскими вооруженными силами на Западе генерал Казимеж Соснковский получил отпуск и через Нью-Йорк отправился в Канаду, чтобы навестить эвакуированных туда своих несовершеннолетних сыновей. Непреднамеренно Канада стала местом его „полинтернирования”. Он из-за океана следил за международной ситуацией, оценка которой была изложена в том числе и в письме бывшему доверенному подчиненному, полковнику Франчишку Демелю. Соснковский правильно предсказал ряд событий и общественно-политических процессов в ближайшем и отдаленном будущем. Например, он предвидел скорый роспуск ПВС на Западе, окончание действий Станислава Миколайчика в подчиненной Сталину Польше или постоянную экспансию российского империализма. Он также показал закулисье и результаты снятия его с должности главнокомандующего, что значительно ускорило процесс ликвидации войск на Западе, и, кроме того, была потеряна возможность лучшего обеспечения быта солдат в эмиграции и получения средств для организованной работы независимой эмиграции в свободном мире. Высказывания генерала характеризуются трезвостью оценки политической деятельности высших польских государственных и военных властей в последние месяцы Второй мировой войны, он тщательно анализирует персональные закулисные игры, которые привели, например, к отстранению генерала Владислава Андерса от исполнения обязанностей Главнокомандующего в пользу генерала Тадеуша Бор-Коморовского. Это письмо является интересным материалом для исследователей начала послевоенной эмиграции, процесса ликвидации Польских вооруженных сил на Западе, и, кроме того, это ценный материал для биографов Казимежа Соснковского.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 1 (271); 188-222
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z Warszawy do Nowego Jorku. Jeszcze o losach akt wojskowych podczas II wojny światowej
    From Warsaw to New York. More on the fate of military records during World War II
    Из Варшавы в Нью-Йорк. О судьбах военных документов во время II мировой войны
    Autorzy:
    Długajczyk, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927029.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    akta wojskowe
    Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie
    Instytut Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku
    World War II
    military records
    Central Military Archives in Warsaw
    Józef Piłsudski Institute in New York
    Вторая мировая война
    военные документы
    Центральный военный архив в Варшаве
    Институт им. Юзефа Пилсудского в Нью-Йорке
    Opis:
    Po wybuchu II wojny światowej Archiwum Wojskowe w Warszawie ewakuowało drobny fragment akt własnego zasobu oraz zasobu Wojskowego Instytutu Historycznego. Akta te, w stanie uszczuplonym w wyniku działań wojennych, dotarły do Rumunii, gdzie kierownik Archiwum Wojskowego mjr Bolesław Waligóra i jego pomocnik Władysław Bocheński ocalałe akta zinwentaryzowali, przygotowując do dalszej ewakuacji. W tym momencie urywa się wiedza historyczna o tych aktach. Autor znalazł dokumenty dowodzące, że akta w 1940 r. znalazły się w Marsylii pod opieką mjr. Jana Ludygi-Laskowskiego, skąd miały być przewiezione do Londynu. W rezultacie jednak przez Lizbonę zostały odesłane do Ameryki. Na aneksy do artykułu składają się spisy akt sporządzone w październiku 1939 r. w Rumunii oraz relacja mjr. Felicjana Majorkiewicza, świadka epizodu związanego z pobytem akt wojskowych w Marsylii.
    After the outbreak of World War II the Military Archives in Warsaw evacuated a small part of their own records and those of the Military Institute of History. Depleted because of the military actions, those records reached Romania, where the director of the Military Archives, Major Bolesław Waligóra and his assistant Władysław Bocheński inventoried the records that survived, preparing them for further evacuation. This point is as far as historical knowledge on them reaches. The author has found documents proving that in 1940 they landed in Marseille under the custody of Major Jan Ludyga-Laskowski and from there they were to be transported to London. In the end, however, they were sent to America through Lisbon. The appendixes to the article consist of registers of records compiled in October 1939 in Romania and the account of Major Felicjan Majorkiewicz, a witness of an episode connected with the time when the records were in Marseille.
    После начала II мировой войны из Военного архива в Варшаве и архива Военного исторического института была эвакуирована небольшая часть документов. В результате военных действий сохранились не все из них, но уцелевшие документы были доставлены в Румынию, где начальник Военного архива майор Болеслав Валигура и его помощник Владислав Бохенски архивировали их, подготавливая к дальнейшей эвакуации. На этом моменте обрываются исторические сведения об этих документах. Автор нашел доказательства того, что документы в 1940 году оказались в Марселе под опекой майора Яна Людыги-Лясковского, откуда должны были быть доставлены в Лондон. Однако в итоге они были переправлены через Лиссабон в Америку. В приложении к статье находятся списки документов, составленные в октябре 1939 года в Румынии, а также мнение майора Фелициана Майоркевича, свидетеля эпизода, связанного с нахождением этих военных документов в Марселе.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 1 (259); 173-206
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaopatrzenie lotnicze Festung Breslau w 1945 roku
    Fortress Breslau Air Supplies in 1945
    Die Luftversorgung der Festung Breslau im Jahr 1945
    Autorzy:
    Głowiński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089415.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-30
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Festung Breslau
    II wojna światowa
    III Rzesza
    6 Flota Powietrzna
    Luftwaffe
    9 Dywizja Strzelców Spadochronowych
    oblężenie Wrocławia 1945
    Fortress Breslau
    World War II
    Third Reich
    6th Air Fleet
    9th Parachute Rifle Division
    siege of Breslau 1945
    Zweiter Weltkrieg
    Drittes Reich
    6. Luftflotte
    9. Fallschirmjägerdivision
    Belagerung Breslaus 1945
    Opis:
    Festung Breslau ogłoszona latem 1944 r. była twierdzą tylko z nazwy. Do początku 1945 r. niewiele zrobiono, by to zmienić. Gdy 17 stycznia 1945 r. ogłoszono w mieście alarm bojowy, rozpoczęło się pospieszne formowanie garnizonu i ewakuacja cywilów. Kiedy w połowie lutego Sowieci okrążyli miasto, pozostało w nim ok. 200 tys. cywilów i 55–60 tys. żołnierzy. Nie brakowało im żywności i medykamentów, ale zapasy amunicji były bardzo skromne. Twierdza mogła się bronić tylko dzięki utworzonemu 15 lutego mostowi powietrznemu zorganizowanemu przez 6 Flotę Powietrzną. Ta zaś nie mogła istnieć bez utrzymania lotniska na Klein Gandau (Gądowie Małym), które wsparte miało być „lotniskiem miejskim” wybudowanym na gruzach dzielnicy naukowej, na osi Kaiserstrasse (pl. Grunwaldzki). Limit dostaw dobowych dla twierdzy wynosił 40 ton i początkowo udawało się go utrzymać, choć w kwietniu, po utracie Klein Gandau, spadł gwałtownie. Zasoby dostarczano początkowo lądującymi transportowymi Ju 52, później zrzucano je w zasobnikach i przesyłano szybowcami. Oprócz amunicji, broni i wyposażenia do twierdzy przybyło mostem powietrznym 1200 spadochroniarzy z 9 Dywizji Strzelców Spadochronowych, którzy istotnie wzmocnili obronę twierdzy. Z miasta zabrano 6600 żołnierzy, w tym 5225 rannych. Za ten wysiłek 6 Flota zapłaciła olbrzymią cenę. Nie dość, że straciła łącznie 147 samolotów zniszczonych i 61 poważnie uszkodzonych, to most powietrzny pochłonął ostatnie rezerwy paliwa, jakie miała upadająca III Rzesza.
    Breslau was declared to be a fortress (Festung) in the summer of 1944, but it was a fortress in name only. Up until the beginning of 1945 little had been done to change this. Then, on 17 January 1945, a combat alert was announced in the city, which resulted in a garrison being hastily formed and the evacuation of civilians. When the Soviets encircled Breslau in mid-February there was still approximately 200,000 civilians and 55–60,000 soldiers in the city. They had no shortage of food and medicine, but their ammunition supplies were very meagre. The fortress was only able to defend itself thanks to the airlift that began on 15 February, organized by the 6th Air Fleet. This airlift, in turn, could not have existed without the airport in Klein Gandau (Gądów Mały) being maintained, which was to be supported by the „city airport” that was built amongst the ruins of the scientific district at the Kaiserstrasse junction (Grunwaldzki Square). The city required 40 tons of supplies each day in order to function and it was possible to maintain this initially, although in April, after the loss of Klein Gandau, this figure dropped sharply. Resources were initially delivered by Junkers Ju 52 transport aircraft, they were later parachuted into the city in containers and were also shipped in using gliders. In addition to ammunition, weapons and equipment, 1,200 paratroopers from the 9th Parachute Rifle Division were airlifted into Breslau, which significantly strengthened the garrison. Additionally, 6,600 soldiers were airlifted out of the city, including 5,225 wounded. The 6th Air Fleet paid an enormous price for this effort. Not only did it lose a total of 147 destroyed and 61 seriously damaged planes, but the airlift also consumed the last fuel reserves of the crumbling Third Reich.
    Die Stadt Breslau, die im Sommer 1944 zur Festung ausgerufen wurde, erfüllte diese Funktion nur dem Namen nach. Bis Anfang 1945 war wenig getan worden, um dies zu ändern. Als am 17. Januar 1945 der Gefechtsalarm in der Stadt ausgerufen wurde, begannen die eilige Aufstellung einer Garnison und die Evakuierung der Zivilbevölkerung. Als die sowjetischen Truppen die Stadt Mitte Februar einkesselten, blieben dort etwa 200.000 Zivilisten und 55.000–60.000 Soldaten zurück. An Lebensmitteln und Medikamenten mangelte es nicht, doch die Munitionsvorräte waren sehr dürftig. Die Festung konnte sich nur dank der am 15. Februar von der 6. Luftflotte eingerichteten Luftbrücke verteidigen. Dies konnte nicht ohne die Aufrechterhaltung des Flugplatzes in Klein Gandau geschehen, der durch einen „Stadtflugplatz” unterstützt werden sollte, der auf den Ruinen des Wissenschaftsviertels auf der Achse der Kaiserstraße (Grunwaldzki-Platz) errichtet werden sollte. Das tägliche Versorgungslimit für die Festung lag bei 40 Tonnen und konnte zunächst aufrechterhalten werden, nach dem Verlust von Klein Gandau im April, verringerte sich diese Menge jedoch rapide. Die Lieferungen wurden zunächst mit gelandeten Ju 52-Transportern durchgeführt, später wurden sie in Containern abgeworfen und mit Segelflugzeugen überführt. Neben Munition, Waffen und Ausrüstung gelangten 1.200 Fallschirmjäger der 9. Fallschirmjägerdivision über die Luftbrücke in die Festung und verstärkten die Verteidigungsanlagen der Festung erheblich. In die andere Richtung, wurden aus der Stadt 6600 Soldaten evakuiert, darunter 5225 Verwundete. Die 6. Flotte zahlte einen hohen Preis für diesen Kraftakt. Während der Aktion wurden nicht nur insgesamt 147 Flugzeuge zerstört und 61 schwer beschädigt; die Luftbrücke kostete darüber hinaus die letzten Treibstoffreserven des kollabierenden Dritten Reichs.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 126-161
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Kotyza, żołnierz Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, ludowego Wojska Polskiego – zarys biograficzny
    Jan Kotyza, Soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions, Polish People’s Army – a Biographical Outline
    Ян Котыза – солдат Армии Крайовой, Крестьянских Батальонов и народного Войска Польского. Биографический очерк
    Autorzy:
    Paduchowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1916505.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-28
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Jan Kotyza
    Polskie Państwo Podziemne
    ZWZ/AK
    Bataliony Chłopskie
    Ruch Ludowy
    powiat krakowski
    II wojna światowa
    konspiracja
    Bieńczyce
    ludowe Wojsko Polskie
    Polish Underground State
    Home Army
    Peasants’ Battalions
    Peasant movement
    Cracow district
    World War II
    underground work
    Polish People’s Army
    Ян Котыза
    Польское подпольное государство
    Армия Крайова
    Крестьянские батальоны
    Народное движение
    краковский повят
    Вторая мировая война
    подпольное движение
    Беньчице
    народное Войско Польское
    Opis:
    Artykuł przedstawia zarys biografii Jana Kotyzy, żołnierza Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz ludowego Wojska Polskiego. Urodził się w podkrakowskich Bieńczycach w rodzinie chłopskiej. Dzięki uporowi rodziców i nauczycieli ukończył gimnazjum, a następnie również Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Kotyza objął posadę kierownika nowobudowanego stadionu miejskiego przy Alei 3 Maja w Krakowie. Był oficerem rezerwy, ale nie wziął udziału w kampanii polskiej 1939 r. W czasie okupacji zaangażował się w pracę konspiracyjną. Pierwotnie polegała ona tylko na kolportażu podziemnych pism. Przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, przyjął ps. „Krzemień”. Początkowo organizował pluton na terenie wsi Bieńczyce, Krzesławice oraz Mistrzejowice. Następnie został komendantem placówki ZWZ Mogiła, która obejmowała terytorialnie gminy Mogiła, Ruszcza oraz Węgrzce. Z szeregów ZWZ przeszedł do Batalionów Chłopskich. Jednocześnie został członkiem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Po scaleniu BCh z AK objął dowództwo batalionu krypt. „Pająk”. W 1943 r. awansował w ramach BCh i został komendantem powiatu krakowskiego krypt. „Nadleśnictwo nr 6”. W niedługim czasie po oswobodzeniu od Niemców zgłosił się na wezwanie nowych władz do tzw. ludowego Wojska Polskiego. Początkowo nie trafił na front, ostatecznie został wysłany do 2 Armii WP. Nie zdążył wziąć udziału w walkach z Niemcami – był pod Dreznem, skąd wycofano go przez Wrocław do Rzeszowa, gdzie brał udział w walkach z UPA. Po zdemobilizowaniu wrócił w rodzinne strony.
    The article presents a biographical outline of Jan Kotyza, a soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions and the Polish People’s Army. He was born in Bieńczyce near Cracow in a peasant family. Thanks to the persistence of his parents and teachers he finished high school and then studied physical education at the Jagiellonian University. Just before the outbreak of World War II, Kotyza took over the position of manager of the newly built city stadium at 3 Maja Avenue in Cracow. He was a reserve officer but did not take part in the Polish campaign of 1939. During the occupation he got involved in underground work. Initially, it consisted only in the distribution of underground magazines. He joined the Union of Armed Struggle (ZWZ) and took pseudonym „Krzemień”. Initially he organized a platoon in the villages of Bieńczyce, Krzesławice and Mistrzejowice. Then he became the commander of the ZWZ post „Mogiła”, which included municipalities: Mogiła, Ruszcza and Węgrzce. He left the ZWZ to join the Peasants’ Battalions (BCh). At the same time he became a member of the underground People’s Party „Roch”. After the BCh where merged with the Home Army, he took command of the „Pająk” battalion. In 1943, he was promoted within the BCh and became commander of the Cracow district codenamed „Forest Inspectorate No. 6”. Shortly after the liberation from the Germans, he answered the call of the new authorities to join the so-called Polish People’s Army. Initially he was not sent to the front, eventually he was sent to the 2nd Army. He did not manage to take part in fights against the Germans. He was near Dresden, from where he was withdrawn through Wrocław to Rzeszów, where he took part in fights with the Ukrainian Insurgent Army. After being demobilized, he returned to his hometown.
    В статье представлен биографический очерк Яна Котызы, солдата Армии Крайовой, Крестьянских батальонов и народного Войска Польского. Ян Котыза родился в Беньчице под Краковом, в крестьянской семье. Благодаря настойчивости родителей и учителей он окончил гимназию, а впоследствии учился по направлении „физическая культура” в Ягеллонском университете. Незадолго до начала Второй мировой войны Котыза занял должность управляющего недавно построенным муниципальным стадионом на улице Аллея 3 Мая в Кракове. Котыза был офицером запаса, но в Польской кампании 1939 г. участия не принимал. Во время оккупации он был задействован в конспиративных действиях, которые поначалу заключались только в распространении подпольной прессы. Он вступил Союз вооруженной борьбы (СВБ) принял псевдоним «Кшемень» („Кремень”). Первоначально он организовал взвод в деревнях Беньчице, Кшеславице и Мистшейовице. Затем он стал командиром поста СВБ „Могила”, который территориально охватывал три гмины: Могилу, Рушчу и Венгжце. Из Союза вооруженной борьбы Котыза перешел в Крестьянские Батальоны и одновременно с этим стал членом конспиративной Народной Партии „Рох”. После объединения Армии Крайовой и Крестьянских Батальонов он стал командовать батальоном „Пайонк” („Паук”). В 1943 г. в рамках Крестьянских Батальонов он получил повышение и стал комендантом краковского повята под криптонимом „Лесной округ №6”. Вскоре после освобождения от немцев он откликнулся на призыв новых властей присоединиться к народному Войску Польскому. Поначалу его не высылали на фронт, но затем все-таки отправили на фронт 2-ой армии Войска Польского. Котыза не успел принять участие в боях с Германией. Он был под Дрезденом, откуда был выведен через Вроцлав в Жешув, где принял участие в боях с УПА. После демобилизации вернулся на родину.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 4 (274); 145-169
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Architektura oraz historia tzw. nowych koszar na Westerplatte w latach 1933–2023
    The Architecture and History of the so-called New Barracks on Westerplatte between 1933–2023
    Architektur und Geschichte der sogenannten Neuen Kaserne auf der Westerplatte von 1933 bis 2023
    Autorzy:
    Kowalski, Szymon
    Samól, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/48513841.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-24
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    architektura modernizmu
    budowa i fortyfikacja tzw. nowych koszar na Westerplatte
    budownictwo wojskowe
    Wojskowa Składnica Tranzytowa na Westerplatte
    World War II
    modernist architecture
    construction and fortification of the so-called new barracks on Westerplatte
    military construction
    Military Transit Depot on Westerplatte
    Zweiter Weltkrieg
    Architektur der Moderne
    Bau und Befestigung der so genannten neuen Kaserne auf der Westerplatte
    Militärbau
    Militärisches Durchgangslager Westerplatte
    Opis:
    Przedmiotem badań opisanych w artykule jest budynek tzw. nowych koszar na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej (WST) na Westerplatte, który pełnił kluczową rolę w planie obrony polskiej placówki. Pomimo jego częściowo zachowanej bryły, nie został on do tej pory należycie rozpoznany w toku badań architektonicznych. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach 2019–2023, przedstawiono pierwotny wygląd, układ funkcjonalny oraz historię powstania koszar. W badaniach wykorzystano interdyscyplinarne metody, takie jak skanowanie laserowe z wykorzystaniem chmury punktów, fotogrametrię oraz metody tradycyjne, aby dokładnie zinwentaryzować oraz zidentyfikować zachowaną substancję obiektu. Na podstawie inwentaryzacji oraz serii kwerend archiwalnych autorzy, przy użyciu technik modelowania 3D stworzyli wirtualną rekonstrukcję obiektu przedstawiającą stan przed wybuchem II wojny światowej. Model posłużył za krzyżową weryfikację źródeł z zachowaną substancją koszar. W artykule zaprezentowano także po raz pierwszy widoki elewacji, przekrój oraz rzuty pięter, które ukazały organizację przestrzenną oraz funkcjonalną wnętrza budynku wraz z reinterpretacją funkcji poszczególnych pomieszczeń. Wyniki badań, często zmieniają i uszczegółowiają dotychczasowe ustalenia badaczy oraz znacząco pogłębiają stan wiedzy na temat historii tego unikalnego reliktu polskiej architektury XX w. Autorzy sądzą, że opublikowane po raz pierwszy całościowe wyniki zachęcą do dalszych badań nad tematem koszar oraz znacząco przysłużą się ochronie tego unikalnego dziedzictwa na Westerplatte.
    The subject of the article is the building of the so-called new barracks on the premises of the Military Transit Depot on Westerplatte, which played a key role in the defense plan of the Polish facility. Despite its partially preserved shape, it has not yet been properly recognized in architectural research. This paper presents the results of research conducted between 2019–2023, which presented the original appearance, functional layout and history of the barracks. The research used interdisciplinary methods, such as laser scanning using a point cloud, photogrammetry, and traditional methods to accurately inventorize and identify the preserved substance of the building. Based on the inventory and a series of archival queries, the authors created a virtual reconstruction of the building using 3D modeling techniques, presenting its state before the outbreak of World War II. The model served as a cross-verification of sources with the preserved substance of the barracks. The article also presented for the first time views of the elevation, cross-section and floor plans, which showed the spatial and functional organization of the interior of the building along with a reinterpretation of the functions of individual rooms. The research results updated previous findings and significantly deepen the state of knowledge about the history of this unique relic of Polish 20th-century architecture. The authors believe that the comprehensive results published for the first time will encourage further research on the subject of the barracks and will significantly contribute to the protection of this unique piece of Polish heritage on Westerplatte.
    Gegenstand dieses Artikels ist der Bau der so genannten Neuen Kaserne auf dem Gelände des Militärischen Transitdepots auf der Westerplatte, die eine Schlüsselrolle im Plan zur Verteidigung des polnischen Vorpostens spielte. Trotz ihrer teilweise erhaltenen Bausubstanz wurde sie in der Architekturforschung bisher nicht hinlänglich gewürdigt. Die vorliegende Arbeit stellt die Ergebnisse der zwischen 2019 und 2023 durchgeführten Forschungen vor, in deren Verlauf das ursprüngliche Aussehen, die funktionale Anordnung und die Baugeschichte der Kaserne dargestellt werden. Die Forschung nutzte interdisziplinäre Methoden wie Punktwolken-Laserscanning, Photogrammetrie und traditionelle Methoden, um die erhaltene Substanz des Gebäudes genau zu inventarisieren und zu identifizieren. Auf der Grundlage der Bestandsaufnahme und einer Reihe von Archivrecherchen erstellten die Autoren mit Hilfe von 3D-Modellierungstechniken eine virtuelle Rekonstruktion der Anlage, die den Zustand vor Ausbruch des Zweiten Weltkriegs darstellt. Das Modell diente als Abgleich zwischen den Quellen und der erhaltenen Substanz der Kaserne. In dem Artikel werden außerdem erstmals Ansichten des Aufrisses, des Querschnitts und der Grundrisse vorgestellt, die die räumliche und funktionale Organisation des Gebäudeinneren sowie eine Neuinterpretation der Funktion der einzelnen Räume zeigen. Die Forschungsergebnisse verändern und präzisieren oft die bisherigen Erkenntnisse der Forscher und vertiefen den Wissensstand über die Geschichte dieses einzigartigen Relikts der polnischen Architektur des 20. Jahrhunderts erheblich. Die Autoren sind der Meinung, dass die erstmals veröffentlichten, umfassenden Ergebnisse weitere Forschungen zum Thema Kaserne anregen und wesentlich zur Erhaltung dieses einzigartigen Erbes auf der Westerplatte beitragen werden.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 92-138
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pion łączności radiowej w ramach Okręgu Białystok Armii Krajowej-Armii Krajowej Obywateli
    The Radio Communications Division within the Białystok District of the Home Army-the Civic Home Army
    Die Funkabteilung des Bezirks Białystok der Heimatarmee-Bürgerlichen Heimatarmee
    Autorzy:
    Świerbutowski, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089411.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-30
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    Armia Krajowa
    Okręg Białystok AK
    Armia Krajowa Obywateli
    Londyn
    łączność radiowa
    radiostacje
    Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
    okupacja sowiecka
    World War II
    Home Army
    Białystok District of Home Army
    Home Army of the Citizens
    London
    radio communication
    radio stations
    Polish
    Committee of National Liberation
    Soviet occupation
    Zweiter Weltkrieg
    Heimatarmee
    Heimatarmee Bezirk Białystok
    Bürgerliche Heimatarmee
    Funkverkehr
    Radiosender
    Polnisches Komitee der Nationalen Befreiung
    Sowjetische Besatzung
    Opis:
    Artykuł porusza zagadnienie sposobu funkcjonowania i działalności pionu łączności radiowej Okręgu Białystok AK. Analizuje dzieje tego pionu, począwszy od jego utworzenia w marcu 1944 r. (po rozwiązaniu Okręgu Białystok AK), po jego rozbicie w wyniku obławy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w lipcu 1945 r. W trakcie ponadrocznej działalności pionu Okręg Białystok nadał kilkadziesiąt depesz – skierowanych zarówno do polskich władz w Londynie, jak i Komendy Głównej. Prezentowały one różne informacje, czasami bardzo ważne, inne natomiast nakreślały panującą na Białostocczyźnie sytuację, w szczególności obraz okupacji sowieckiej.
    This article deals with the functions and activity of the radio communication division of the Home Army in the Białystok District. The history of this department is presented, starting from its creation in March 1944 (after the dissolution of the Home Army in the Białystok Area), to its disintegration as a result of a manhunt conducted by the Public Security Office in July 1945. During more than a year’s activity, the Białystok District sent dozens of dispatches – both to the Polish authorities in London and to Command Headquarters. These dispatches concerned various and sometimes very important matters, which included reports outlining the prevailing situation in the Białystok region, in particular the extent of the Soviet occupation.
    Der Aufsatz befasst sich mit der Funktionsweise und Tätigkeit der Funkabteilung des bürgerlichen Bezirks Białystok der Heimatarmee. Sie analysiert die Geschichte dieser Division von ihrer Gründung im März 1944 (nach der Auflösung des regulären Białystok-Bezirks der Heimatarmee) bis zu ihrer Auflösung im Zuge der Fahndung des Amtes für öffentliche Sicherheit im Juli 1945. Im Laufe der mehr als einjährigen Tätigkeit der Division hat der Bezirk Białystok mehrere Dutzend Depeschen an die polnischen Behörden in London und an das Hauptquartier versendet. Sie präsentierten verschiedene wichtige Informationen, während andere die vorherrschende Situation in der Region Białystok, insbesondere das Bild der sowjetischen Besatzung, darstellten.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 162-194
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawa Leonarda Zub-Zdanowicza w dokumentacji 14 Sądu Polowego Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sądu Polowego Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia w latach 1945–1947
    Leonard Zub-Zdanowicz’s case in the documentation of the 14th Field Court of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Field Court of the Polish Resettlement Corps in 1945–1947
    Дело Леонарда Зуб-Здановича в документации 14-го полевого суда командования 2-го польского корпуса и 12-го полевого суда Польского корпуса приёма и распределения
    Autorzy:
    Rzeczkowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1918306.pdf
    Data publikacji:
    2019-08-15
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    sąd polowy
    śledztwo
    dezercja
    Narodowe Siły Zbrojne
    Armia Krajowa
    II wojna światowa
    court-martial
    investigation
    desertion
    National Armed Forces
    The Home Army
    The Second World War
    военно-полевой суд
    расследование
    дезертирство
    Национальные Вооруженные силы
    Армия Крайова
    Вторая мировая война
    Opis:
    W latach 1945–1947 14 Sąd Polowy Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sąd Polowy Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia prowadziły dochodzenie w sprawie oficera AK i NSZ, cichociemnego Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” „Dor” „Szprung”. Wszczęte zostało na skutek doniesienia przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej AK, którego podstawą były zeznania żołnierzy AK z Okręgu Kieleckiego oraz oficerów Kedywu z Warszawy. Zarzuty dotyczyły m.in. dezercji, współpracy z Niemcami w okresie II wojny światowej oraz zwalczania oddziałów AK. W trakcie śledztwa przesłuchano kilkudziesięciu świadków, zeznania składał też Zub-Zdanowicz, któremu nie dowiedziono popełnienia zarzucanych mu czynów. Postępowanie nie zakończyło się umorzeniem sprawy ani też nie trafiło na salę sądową. Akta złożono do Archiwum Polskich Sił Zbrojnych. Zub-Zdanowicz został zweryfikowany w stopniu porucznika, w kolejnych latach awansował do stopnia rotmistrza, zaś w 1957 r. gen. Władysław Anders mianował go majorem.
    In the years 1945–1947 the 14th Court-Martial of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Court-Martial of the Polish Resettlement Corps conducted an investigation into the case of an officer of the Home Army and the National Armed Forces, the „silent unseen” Leonard Zub-Zdanowicz, aka „Ząb”, „Dor”, „Szprung”. It was started as a result of a report by the Chairman of the Home Army Verification Commission, which was based on testimonies of Home Army soldiers from the Kielce District and Kedyw (Directorate of Diversion) officers from Warsaw. The accusations concerned, among others, desertion, collaboration with the Germans during World War II and working against the Home Army units. During the investigation several dozen witnesses were questioned, and Zub-Zdanowicz himself gave testimony as well. He was not proved to have committed the acts he was accused of. The proceedings did not end with the discontinuance of the case, nor did they end up in the courtroom. The files were submitted to the Archives of the Polish Armed Forces. Zub-Zdanowicz was verified in the rank of lieutenant, in the following years he was promoted to the rank of captain, and in 1957 General Władysław Anders appointed him major.
    В 1945–1947 годах 14-й военно-полевой суд командования 2 Польского корпуса и 12-й военно-полевой суд Польского корпуса приёма и распределения провели расследование по делу офицера AK и Национальных Вооруженных сил, „тихотёмного” Леонарда Зуб-Здановича (псевдонимы: „Зомб” [„Зуб” – прим. пер.], „Дор”, „Шпрунг”). Следствие было инициировано в результате доклада председателя Контрольной комиссии АК, основанного на показаниях солдат Армии Крайовой из округа Кельце и офицеров Кедив из Варшавы. В обвинении речь шла, в частности, о дезертирстве, сотрудничестве с немцами во время Второй мировой войны и боевых действиях в отношении отрядов АК. В ходе расследования было опрошено несколько десятков свидетелей. Показания давал также и Зуб-Зданович, который не был признан виновным в совершении предполагаемых действий. Следствие не закончилось ни прекращением дела, ни судебным заседанием. Документы по делу были переданы в Архив Польских Вооруженных сил. Зуб-Зданович был утвержден в звании поручика, а в последующие годы был повышен до звания ротмистра. В 1957 г. генерал Владислав Андерс присвоил ему звание майора.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2019, XX (LXXI), 1 (267); 157-191
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki I Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. Powstanie i działalność jednostki w kwietniu 1941 r.
    The beginnigs of the 1st Polish Fighter Wing. Origins and activity of the unit in April 1941
    Истоки Польского истребительного крыла. Его создание и деятельность в апреле 1941 г.
    Autorzy:
    Śliżewski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1925312.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    II wojna światowa
    lotnictwo
    Royal Air Force
    Wing
    Polskie Siły Powietrzne
    I Polskie Skrzydło Myśliwskie
    Dywizjon 303
    Dywizjon 306
    lotnictwo myśliwskie
    Second World War
    aviation
    Polish Air Forces
    1st Polish Fighter Wing
    No. 303 Polish Fighter Squadron
    No. 306 Polish Fighter Squadron
    air force
    Вторая Мировая Война
    авиация
    Польские Военно-воздушные Силы
    1-е Польское Истребительное Крыло
    303-я Дивизия
    истребительная авиация
    Opis:
    Opis powstania i działalności I Polskiego Skrzydła Myśliwskiego w kwietniu 1941 roku, który poprzedza opis genezy powstania i organizacji związku taktycznego Royal Air Force zwanego Skrzydłem (Wing). Materiał skupia się przede wszystkim na działaniach I PSM w powietrzu, opisując wszystkie wykonane w tym okresie zadania operacyjne oraz bojowe nad własnym terytorium oraz nad okupowaną Francją, wraz z próbą ustalenia przeciwników ze strony Luftwaffe. Uzupełnieniem są wojenne losy pilotów z dywizjonów 303 i 306, do czasu ich przydziału do I PSM.
    A description of the establishment and the activity of the 1st Polish Fighter Wing in April 1941, preceded by a description of the origins and the organization of the tactical unit called Wing. The material is focused above all on the activity of the 1st PFW in the air, describing every operation and combat mission accomplished in this period above own territory and the occupied France, including an attempt at determining the opponents from the Luftwaffe side. The supplement are the war fates of pilots from the No. 303 and No. 306 Polish Fighter Squadrons before they were assigned to the 1st PFW.
    Описание создания и деятельность 1-го Польского Истребительного Крыла (ПИК) в апреле 1941 года, которому предшествует описание происхождения и организации тактического союза Royal Air Force, названного Крылом (Wing). Материал сосредоточен прежде всего на воздушной деятельности 1-го ПИК, и описывает все операции, роводимые в то время, а также военные действия над собственной территорией и территорией оккупированной Франции, включая меры по определению противников со стороны Люфтваффе. Дополнения военных пилотов эскадрильи 303 и 306, до их назначения в 1-е ПИК.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2016, XVII (LXVIII), 2-3 (256-257); 295-371
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies