Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "soli" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Współczesne techniki eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych
    Current techniques of rock salt mining in the underground mines
    Autorzy:
    Poborska-Młynarska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166749.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górnictwo solne
    kopalnie soli kamiennej
    technika eksploatacji soli
    salt mining
    rock salt mines
    salt exploitation techniques
    Opis:
    Wydobycie soli kamiennej w kopalniach podziemnych stanowi około 1/6 całkowitej produkcji soli na świecie. Największymi producentami są: USA, Kanada i Niemcy. Znaczące wydobycie mają m.in.: Wielka Brytania, Włochy i Rosja. W artykule przedstawiono współczesne techniki wydobycia soli kamiennej na przykładzie wybranych kopalń podziemnych tych krajów, koncentrując się na charakterystyce warunków geologiczno-górniczych, systemach eksploatacji i stosowanych rozwiązaniach technologicznych. W zakończeniu zostały sformułowane wnioski na temat tendencji w technologiach wydobycia soli, które mogą być przydatne przy rozwiązywaniu problemów górnictwa solnego w naszym kraju.
    Total output of rock salt from the underground mines is about 1/6 of the total world salt production. The countries with the largest rock salt production are: the United States, Canada and Germany. A significant output come also i. e. from: Great Britain, Italy and Russia (Tabl.1, 2.). In this paper, the current techniques of salt mining in selected mines in these countries have been presented. The analysis focuses on geology and mining conditions, techniques of exploitation and applied technologies (Tabl. 3). At the end, the conclusions on trends in salt mining technologies are drawn. They can be useful for salt mining industry in our country.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2015, 71, 12; 140-146
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przemieszczenia ścian wyrobiska komorowego w skałach solnych spowodowane jego wypełnieniem
    The displacements of the walls of the chamber working in salt rocks caused by its filling
    Autorzy:
    Maj, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/167025.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnia soli
    podsadzanie
    solanka w podsadzce
    salt mine
    backfilling
    brine in back
    Opis:
    W górnictwie solnym od stopnia wypełnienia pustek poeksploatacyjnych zależą przemieszczenia w jego otoczeniu, ale bardziej znaczący jest wpływ porzuconych wyrobisk na kształtowanie się stanu zagrożenia wodnego, w tym potencjalne skutki wdarcia wód. W pracy analizowano wyniki obliczeń numerycznych przeprowadzonych dla 4 wariantów sposobu wypełnienia wyrobiska na jego otoczenie skałami o właściwościach reologicznych. Stwierdzono współoddziaływanie dwóch procesów: spowalniania zaciskania wyrobisk wywołanego jego wypełnieniem i przyspieszenia zaciskania spowodowanego namakaniem górotworu przez solankę obecną w materiale podsadzkowym.
    In salt mining, the displacements around the post-mining voids depend on the degree of their filling. The impact of abandoned workings on the extent to which the water hazard is present, including the potential effects of water inrush, is more significant. This paper presents an analysis of results of numerical calculations carried out for 4 variants of a filled excavation surrounded by a rock mass with rheological properties. Interaction of two processes was found: the slowing down of convergence caused by working filling and acceleration of room-closure caused by soaking of the rock mass by the brine presented in the filling material.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 12; 15-19
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inżynier Zdzisław Sulima-Kamiński „Kazet” (1862 – 1920)
    Engineer Zdzisław Sulima-Kamiński “Kazet” (1862-1920)
    Autorzy:
    Bernacka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166302.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    Zdzisław Sulima- Kamiński
    Kopalnia Soli „Wieliczka”
    pieśni górnicze
    salt nine Wieliczka
    mining songs
    Opis:
    Przedstawiono sylwetkę inżyniera górniczego, absolwenta Akademii Górniczej w Leoben z 1885 roku. Zdzisław Sulima-Kamiński był osobą niezwykłą - górnikiem z duszą poety. W swoim życiu zawodowym był związany przede wszystkim z Kopalnią Soli w Wieliczce. Aktywnie uczestniczył w górniczym ruchu stowarzyszeniowym. Dał się poznać jako autor wielu fachowych artykułów na temat przemysłu górniczego oraz artykułu okolicznościowego poświęconego uroczystości otwarcia Akademii Górniczej w Krakowie w 1919 roku. Zdzisław Kamiński to także znakomity poeta – autor utworów poetyckich, opowiadań, sztuk teatralnych i reportaży, które wydawał pod pseudonimem ‘Kazet”. Zasłynął jako autor i tłumacz wielu pieśni górniczych, zebranych w śpiewniku „Pieśni górnicze” z 1910 roku.
    This paper presents the figure of the mining engineer, the 1885-year graduate from the Mining Academy in Leoben. Zdzisław Sulima-Kamiński was an unusual person – a miner with the soul of a poet. His professional life, first of all, was connected with the Salt Mine in Wieliczka. He actively participated in the movement of mining association. He became famous as an author of many professional articles on the subject of mining industry as well as an occasional article devoted to the opening ceremony of the Mining Academy in Kraków in 1919. Zdzisław Kamiński was also a remarkable poet – the author of literary works, tales, theater arts and reports, which were published under the pen name “Kazet”. He earned a name as an author and interpreter of many mining songs, collected in 1910 in the songbook “Mining Songs”.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 73-74
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katastrofy wodne w górnictwie solnym na świecie - przyczyny, sposoby zwalczania, skutki
    Water disasters in salt mining worldwide - causes, counter measures, consequences
    Autorzy:
    Poborska-Młynarska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165286.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górnictwo solne
    katastrofa wodna
    zatopienie kopalni soli
    salt mining
    water disaster
    salt mine flooding
    Opis:
    Podziemne kopalnie soli kamiennej i soli potasowych są narażone na gwałtowne dopływy wód spoza złoża do wyrobisk górniczych, zagrażające ich zatopieniem. Pomimo znacznego postępu w znajomości geologii złóż solnych, bogatego doświadczenia górniczego i postępu w technologiach górniczych, dochodzi również w dzisiejszych czasach do katastrof wodnych, których skutkiem jest utrata kopalni, utrata zasobów złoża oraz zniszczenia na powierzchni przebiegające z niezwykłą intensywnością. Przypadki takie zaszły w ostatnim ćwierćwieczu w kilku zagłębiach solnych, np. w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Rosji, Ukrainie, Białorusi. W artykule dokonano próby usystematyzowania przyczyn katastrof wodnych w kopalniach soli na świecie, które zaszły w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Przedstawiono sposoby zwalczania dopływów oraz dalsze konsekwencje katastrof wodnych wyrażające się poważnymi deformacjami górotworu i powierzchni. Problem realnego zagrożenia wodnego w kopalniach soli w Polsce jest nieustająco aktualny, wobec trwającej od dziesięcioleci eksploatacji w wysadzie solnym w Kopalni Soli „Kłodawa”, rozpoczęcia wydobycia w pokładowym złożu solnym Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. oraz wobec zabezpieczania wyrobisk w historycznych kopalniach w Bochni i Wieliczce. Artykuł został zakończony wnioskami, przydatnymi dla bezpieczeństwa eksploatacji i utrzymania wyrobisk w reżimie zagrożenia wodnego w krajowych kopalniach soli.
    Underground mines of rock and potassium salts are exposed to violent water inflows into mining excavations causing flooding hazard in the mine. Despite considerable progress in the geology of salt deposits, great mining experience and progress in mining technologies, there are also current water disasters with such consequences as loss of mine, loss of reserves and extremely intense damages on the surface. Such cases have occurred in the last quarter of the century in several salt basins, for instance in the United States, Germany, Russia, Ukraine, Belarus. In this paper, attempts have been made to systematize the causes of water disasters in salt mines worldwide and, based on the review of literature, they have been illustrated by descriptions of individual events that have taken place in the past several decades. The counter measures against water inflow and their effectiveness, as well as further consequences of water disasters resulting in serious deformations of the rock and surface, have been described. The problem of real water hazard in salt mines in Poland is constantly current, considering the decades of operation of the salt mine Kłodawa, the beginning of mining activity in the salt deposit Bądzów (KGHM Polska Miedź S.A.) and problems with old salt chambers protection in the historical mines in Bochnia and Wieliczka. This paper has been completed with conclusions useful for the safe operation and maintenance of the workings in the Polish salt mines in the water hazard regime.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 6; 33-41
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza ruchów powierzchni terenu wynikających z konwergencji komór solnych przy wykorzystaniu zobrazowania radarowego satelity z misji Sentinel 1
    Analysis of ground movements caused by slat cavern convergence with the use of radar imaging from the Sentinel 1 mission satellite
    Autorzy:
    Malinowska, A.
    Guzy, A.
    Witkowski, W.
    Hejmanowski, R.
    Ulmaniec, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166942.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    interferometria różnicowa
    powolne osiadania powierzchni terenu
    Sentinel-1A
    kopalnia soli
    differential interferometry
    slow mining subsidence
    salt mine
    Opis:
    Problem optymalizacji pomiarów geodezyjnych na obszarach poddanych wpływom ciągłych deformacji powierzchni terenu wciąż stanowi wyzwanie. Pomiary ruchów powierzchni na terenach górniczych najczęściej wykonywane są przy wykorzystaniu klasycznych metod geodezyjnych, takich jak niwelacja, tachimetria czy pomiary GNSS. Technika pomiarowa jest dobierana w odniesieniu do dynamiki zjawiska, stopnia zagrożenia powierzchni terenu i potencjału finansowego, którym dysponuje zleceniodawca. Przekształcenia powierzchni terenu obserwowane są z pewnym opóźnieniem w stosunku do czasu prowadzenia wydobycia. Opóźnienie to wynika m.in. z warunków górniczo-geologicznych otoczenia złoża i jest zdecydowanie największe w przypadku prowadzenia wydobycia soli. Powolna konwergencja podziemnych wyrobisk powoduje osiadania powierzchni terenu dochodzące maksymalnie do kilku centymetrów rocznie. Pomiar tego typu deformacji wymaga wysokiej precyzji, a w przypadku intensywnego zagospodarowania powierzchni terenu, również znacznej gęstości sieci pomiarowej. Dlatego też, optymalnym rozwiązaniem wydaje się być wykorzystanie zobrazowań radarowych satelity Sentinel 1-A jako metody wspierającej monitoring przemieszczeń pionowych powierzchni terenu na terenach znajdujących się nad złożem solnym. Prezentowane badania dotyczyły analizy możliwości wykorzystania zobrazowania satelitarnego pochodzącego z misji Sentinel dla wsparcia monitoringu deformacji powierzchni terenu na obszarze miasta Wieliczka na bazie technologii DInSAR. Wynikiem przeprowadzonych analiz jest powierzchniowy rozkład rocznych przyrostów osiadań w okresie 2015-2016 nad konwergującymi wyrobiskami górniczymi. Otrzymane wyniki, poddane analizie dokładnościowej poprzez ich porównanie z pomiarami geodezyjnymi realizowanymi na liniach obserwacyjnych, potwierdziły bardzo wysoką dokładność pomiarów satelitarnych. Prowadzone badania pozwoliły na wyłonienie rejonów o największej dynamice ruchów pionowych, również w strefach, w których klasyczne pomiary geodezyjne nie są prowadzone.
    The geodetic measurements optimization problem plays still a crucial role in the mining areas affected by continuous ground deformation. Measurements of those movements are most frequently conducted by the use of the classical geodetic methods such as: levelling, tachymetry or GNSS. The measuring technique is selected with respect to the dynamics of the chosen phenomena, surface hazard degree, as well as the financial potential of the mining entrepreneur. Land surface changes caused by underground exploitation are observed with some delay due to mining and geological conditions of the deposit surroundings. This delay reaches the highest values in case of salt deposits extraction due to slow convergence process that implies ground subsidence maximum up to a few centimetres per year. Measurement of the deformation of this type requires high precision instruments or methods, and in the case of intensively developed urban areas, use of high density of benchmark network. Therefore, the best solution supporting the monitoring of vertical ground displacements in the areas located above the salt deposits seems to be the application of the Sentinel 1A radar imaging satellite system. The presented study involved the analysis of the possibility of applying satellite monitoring of surface deformation for Wieliczka town, using imaging radar from the Sentinel 1 mission. The outcome of the analysis - based on DInSAR technology - is the surface distribution of annual growth of settlements above mining excavations affected by the convergence process in the period of 2015-2016. Comparison of the results with levelling – which has been carried out on the benchmark network – confirmed the high accuracy of satellite observations. What is important, the studies allowed to identify the areas characterized by the greatest dynamics of vertical ground movements, also in the regions where classical geodetic measurements are not conducted.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 5; 24-31
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelowanie sekcji pseudoimpedancji akustycznej z włączeniem procedury dekonwolucji minimum entropii MED, jako ilustracja możliwości detekcji wtrąceń anhydrytu
    Modelling of pseudo-acoustic impedance section with the procedure of minimum entropy deconvolution (MED) for the demonstration of anhydrite inclusion detection capabilities
    Autorzy:
    Kawalec-Latała, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/167327.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    inwersja
    pseudoimpedancja akustyczna
    podziemne zbiorniki
    złoża soli kamiennej
    anhydryt
    inversion
    pseudo-acoustic impedance
    underground storage
    rock-salt deposits
    anhydrites
    Opis:
    Rozpoznanie niejednorodności wewnętrznej budowy złóż soli kamiennej jest warunkiem powodzenia zagospodarowania złoża jako podziemnego zbiornika. Pozyskanie tej wiedzy poprzez interpretację sekcji pseudoimpedancji akustycznej jest relatywnie tanie i nieinwazyjne dla środowiska. Wiarygodność rozpoznania zależy od jakości interpretowanych sekcji. Prezentowane w artykule syntetyczne sekcje pseudoimpedancji akustycznej stanowią ilustrację wzrostu rozdzielczości w wyniku włączenia na etapie przetwarzania danych procedury dekonwolucji minimum entropii MED.
    Identification of inhomogeneity of the inner structure of rock-salt deposits ic crucial for the successful management of deposit as a underground storage. Obtaining knowledge of this kind, by interpretation of the pseudo-acoustic impedance section, is relatively inexpensive and non-invasive for the environment. The identification reliability depends on the quality of the interpreted sections. The pseudo-acoustic impedance sections, briefly presented in this paper, demonstrate the increase in the resolving power by adding a procedure of minimum entropy deconvolution (MED).
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2015, 71, 1; 9-13
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkodliwe oddziaływanie wód w podziemnych kopalniach soli
    Damaging water effects in underground salt mines
    Autorzy:
    Kortas, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166653.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    wody kopalniane
    kopalnie soli
    wody podsadzkowe
    wilgotne powietrze
    zatopione kopalnie
    underground waters
    salt mines
    backfill water
    humid air
    flooded mines
    Opis:
    Praca ma charakter przeglądowy, pomija problematykę określonego przepisami górniczymi zagrożenia wodnego kopalń soli, przedstawia głównie szkodliwości spowodowane obecnością wody w wyrobiskach podziemnych polskich kopań soli. Omówiono geomechaniczne oddziaływania wód w wyrobiskach, w powietrzu kopalnianym i w mieszaninach podporowych wypełniających wyrobiska. Także oddziaływanie zatopionych wyrobisk pod szybami, odcieków z podsadzki oraz określania długookresowych wpływów zaciskania wyrobisk wypełnionych solanką i podsadzką. Omówiono symptomy i szkodliwe skutki przepływu wilgotnego powietrza przez wyrobiska i spowodowane tym charakterystyczne cykliczne przyrosty odkształceń prowadzące do rozwarstwień skał w stropach komór. Wskazano na doraźne i długotrwałe skutki przepływów wód przez górotwór i wskazano na konieczność dalszej kontroli wpływów wód z zatopionych podziemnych kopalń soli na tereny górnicze.
    The paper presents damaging effects of the presence of water in the underground workings, mainly of the uderground Wieliczka and Bochnia Salt Mines. The authors identify the water type classification parameters. A description of water hazards in salt mines is presented briefly. The consequences of the presence of water in the underground air and backfill mixes is discussed. The damaging effects of brine basins at the levels located under shafts and of uncontrolled leaks from the floor of the zones of occurrence of the waters penetrating the salt deposit are mentioned. There is also a broader treatment of the hazardous influence of humid air flows through the protected workings of the Wieliczka and Bochnia Salt Mines, leading to several times faster deformations occurring in the chamber ceilings during the summer time. Uncontrolled salt leaching results from unplugged leaks from the rock mass. The author describe the consequences of water encroachment, causing salt mine flooding, as well as considerable damage on land surface. The author identify the need to study the relationship between the flooded workings of the salt mine and the technical condition of the shafts, a long-term influence of the convergence of the workings backfilled with sand on the surroundings of the Wieliczka Salt Mine, and the consequences of seasonal increases of deformations found in the chamber ceilings of the uderground salt mines. The authors also suggest the necessity to conduct the observations of water and ground subsidence above the flooded underground salt mines in Inowrocław and Wapno.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2019, 75, 7; 37-45
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawowe problemy ochrony powierzchni i górotworu w górnictwie solnym
    Main problems of surface and rock mass protection in Polish salt mines
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166495.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnie soli
    ochrona powierzchni
    osiadania
    zapadliska
    kategorie górnicze
    tereny pogórnicze
    salt mines
    surface protection
    subsidences
    hollows
    mining categories
    post-mining areas
    Opis:
    Praca zawiera przegląd podstawowych problemów ochrony powierzchni nad podziemnymi i otworowymi kopalniami soli w Polsce. Wskazano, że objawy konwergencyjnego zaciskania wyrobisk i wykształcania się obniżeń na powierzchni terenu różnią się w czasie, który podzielono na trzy fazy od powstawania wyrobisk do całkowitego ich zaśnięcia. Przedstawiono wskaźniki i funkcje określające oddziaływania wyrobisk na górotwór i powierzchnię terenu. Pokazano przykłady zastosowania modeli fenomenologicznych i fizycznych do wyjaśniania i prognozowania zjawisk geomechanicznych w górotworze i na powierzchni terenu. Pokazano objawy trzech typów kształtowania się rozkładu obniżeń terenu nad kopalniami soli. Przyczyną szeregu deformacji nieciągłych były wdarcia wód do kopalń podziemnych oraz niekontrolowane ługowanie w kopalniach otworowych. Wskazano na potrzebę sformułowania nowej kategoryzacji terenu górniczego, obejmującej bardzo wolne i bardzo szybkie oddziaływania oraz dostosowanej do tego profilaktyki budowlanej. Ze względu na długotrwałe oddziaływania na środowisko nieczynnych kopalń soli, potrzebna jest prawna regulacja zapewniająca nadzór, obserwację i bezpieczną gospodarkę na terenach pogórniczych, w tym także odbieranie solanki wyciskanej z wyrobisk. W pracy zamieszczono przykłady obserwowanych oddziaływań wyrobisk kopalń soli na powierzchnię terenu ilustrowane na 25 rysunkach.
    This paper presents an overview of the main problems of surface protection above the underground and salt well mines in Poland. It was stated that the signs of convergent tightening of excavations and formation of surface subsidence vary over time. The time was divided into three phases, from the formation of excavation to its complete tightening. Indicators and functions determining the influence of the excavation on the surface and rock mass were presented. The analysis of examples of phenomenological and physical models for explaining and forecasting the geomechanical phenomena in the surface and rock mass was included as well. Signs of three types of subsidence pattern formation above the salt mines were presented. The cause of a series of discontinuous deformations was the inrush of water into the underground mines and uncontrolled leaching in well mines. This paper points the need to formulate new criteria for mining area which would comprise very slow and very rapid influences as well as the building prevention for this purpose. Due to the long-lasting influence on environment of the dormant salt mines it is necessary to enforce a legal provision which shall provide supervision, observation and safe management in post-mining areas, including receiving the brine extruded from excavations. This paper shows examples of the observed influences of salt mine excavations on the surface which is illustrated in 25 figures.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 170-185
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przejawy zagrożenia oraz efektu zabezpieczenia zabytkowego szybu Górsko Kopalni Soli Wieliczka w wynikach pomiarów geodezyjnych
    Symptoms of threats and the effect of securing of the “Wieliczka” Salt Mine’s historic shaft “Górsko” in geodetic survey results
    Autorzy:
    Maj, Agnieszka
    Kortas, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1861221.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnia soli
    zagrożenie wodne
    przemieszczenia pionowe
    pomiary niwelacyjne
    Wieliczka
    szyb „Górsko”
    salt mine
    water hazard
    vertical displacements
    leveling measurements
    “Górsko” shaft
    Opis:
    Szyb Górsko jest siedemnastowiecznym szybem kopalni wielickiej, który został zasypany w 1954 roku. Na przełomie 2002 i 2003 roku przepływy wód opadowych doprowadziły do naruszenia stateczności budynku nadszybia, tworząc zagrożenie dla trwałości zabytku. Analiza wyników pomiarów niwelacyjnych, prowadzonych od 1 stycznia 2003 roku ujawniła zjawisko narastania przemieszczeń pionowych w bliskim sąsiedztwie szybu o zmiennej prędkości. Początkowo tempo obniżeń osiągało 350 mm/rok, a po likwidacji prawdopodobnych rozluźnień i ewentualnych wymyć w pobliżu ścian i fundamentów szybu prędkość przemieszczeń zmalała do niespełna 20 mm/rok. W 2012 roku, po wykonaniu kompleksowych prac uszczelniających szyb, tempo osiadania spadło do ok. 12 mm/rok, czyli do prędkości przemieszczeń wynikającej z wpływu zaciskania wyrobisk kopalnianych na powierzchnię terenu w sąsiedztwie szybu Górsko. Wyniki pomiarów geodezyjnych wskazują na opanowanie zagrożenia spowodowanego przepływem wód opadowych przez otoczenie szybu do wyrobisk kopalni.
    The “Górsko” shaft is a seventeenth-century shaft of the “Wieliczka” Salt Mine, which was filled in 1954. At the turn of 2002 and 2003, rainwater flows led to a violation of the stability of the headroom building, creating a threat to the durability of the monument. Analysis of the results of leveling measurements conducted since January 1, 2003 revealed the phenomenon of increasing vertical displacements in close proximity to the shaft with a variable speed. Initially, the rate of subsidence reached 350 mm/year, and after the elimination of probable loosening and possible wash-outs near the shaft walls and foundations, the speed of displacement decreased to less than 20 mm/year. In 2012, after the comprehensive shaft sealing work, the subsidence rate dropped to approx. 12 mm/year, i.e. to the speed of displacement resulting from the impact of mine workings closing on the surface of the area in the vicinity of the “Górsko” shaft. The results of geodetic measurements indicate control of the threat caused by the flow of rainwater through the surroundings of the shaft to the mining goafs.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2020, 76, 6; 42-47
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Określenie stanu podporowej tamy przeciwwodnej i jej ruchów na podstawie obserwacji geodezyjnych w komorze Layer w kopalni Wieliczka
    Determination of the condition of the support water dam and its movements on the basis of geodetic observations conducted in the Layer Chamber of the Wieliczka Salt Mine
    Autorzy:
    Maj, A.
    d'Obyrn, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/167529.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    podporowa tama przeciwwodna
    kopalnia soli
    obserwacje geodezyjne
    przemieszczenia reperów
    deformacje tamy
    support water dam
    salt mine
    geodetic observations
    benchmark displacement
    dam deformations
    Opis:
    Współoddziaływanie obiektów trudno odkształcalnych z ośrodkiem o własnościach reologicznych jest ważnym problemem w górnictwie, a rozpoznać je można obserwując długotrwałe zachowanie obiektów i otaczającego je górotworu. Przykładem takiego zagadnienia jest współdziałanie tamy podporowej dla ujęcia wycieku w komorze Layer kopalni Wieliczka z górotworem. Zespół komór Layer usytuowany jest przy północnej granicy złoża na VII poziomie kopalni soli Wieliczka (rys. 1, 2). W grudniu 1972 r. ujawniono wyciek W VII-16 i ujęto go w chodniku tamy podporowej (rys. 4). Od chwili stwierdzenia wycieku rozpoczęto systematyczną jego obserwację hydrogeologiczną. Wypływ, początkowo do 20 m3/h, spadł do ok. 8,5 m3/h w 2014 r. Stężenie NaCl w wycieku, średnio wynosi ok. 62-63 g/dm3 i utrzymuje się na stałym poziomie (rys. 3). W okresie między stwierdzeniem wypływu w komorze Layer a zbudowaniem w niej tamy przemieszczenia pionowe powierzchni terenu nad komorą przekraczały -23 mm/rok. Obecnie wynoszą maksymalnie -10 mm/rok (rys. 5). Obniżenia poziomu VII niedaleko chodnika dojściowgo do komory Layer w latach 2001-2013 wyniosły 3,2 mm/rok (rys. 6). Na tamie podporowej założono sieć pomiarową (rys. 7). Wszystkie punkty obniżały się względem reperuj nawiązania pomiarów niwelacyjnych ZN 7-11. Początkowo prędkość obniżania dochodziła do 30 mm/rok, a obecnie wynosi ok. 5 mm/rok w stropie komory i poniżej 1 mm/rok w spągu tamy (rys. 8, 9). Analiza przemieszczeń punktów wykazała, że pionowe deformacje tamy są generalnie ściskaniami, maksymalnie -1,13 ‰/rok (rys. 10-12). Dodatkowo obserwowane jest wybrzuszanie się tamy, maksymalnie 1,1 mm/rok (rys. 13-14). W stropie komory Layer zainstalowano cztery czujniki przemieszczeń (rys. 15), które wskazują na w przybliżeniu stałą prędkość obniżeń stropu, maksymalnie 6,0 mm/rok (rys. 16). Zjawisko współoddziaływania tamy z podłożem ma charakter zanikowy. Nadal jednak będzie postępować jej deformacja wywołana naciskiem skał. Przejawem tego procesu będzie też zwiększanie odkształceń poziomych, szczególnie w środku wysokości tamy. Przeprowadzone badania wykazały, że poprzez proste pomiary geodezyjne rozpoznać można ruch otoczenia tamy wodnej i jej deformacje określające stan tamy podporowej, a także wstępnie ocenić tendencje zmian tego stanu.
    Interaction between hard deformable objects and rheological properties is an important issue im mining industry. It can be discovered by long-term observations of the behaviour of the objects and the surrounding rock mass. The interaction between the support water dam for catching the leakage in the Layer Chamber of the Wieliczka Salt Mine, and the rock mass can be an example. The complex of chambers Layer is located in the northern boundary of the deposit at level VII of the Wieliczka Salt Mine (fig. 1, 2). On December 1972, the leakage W VII-16 was discovered and caught in the drift of the water dam (fig. 4.). After that, the leakage was subject to systematic hydrological observations. The outflow, originally up to 20 m3/h, fell to the level of ca. 8,5 m3/h in 2014 r. The concentration of NaCl in the leakage averages ca. 62-63 g/dm3 and remains constant (fig. 3.). Between the period of discovering the outflow from the Layer Chamber and placing there a support dam, the vertical displacements of the land surface above the chamber exceeded -23 mm/Lear. Currently, the amount to the maximum of -10 mm/Lear (fig. 5.). Subsidence of level VII near the access gallery to the Layer Chamber in 2001-2013 came up to 3.2 mm/year (fig. 6.). The support dam was equipped with a measurement grid (fig. 7.). Each point was depressing againts the benchmark levelling measurements ZN 7-11. Originally, the lowering speed reached 30 mm/year with a change to 5 mm/year in the chamber roof and below 1 mm/year in the dam floor (fig. 8., 9.). The analysis of benchmark displacements show that vertical dam deformations are, in general, compressions up to the maximum of -1.13 ‰/year (fig. 10-12). Moreover, the dam is bulging up to the maximum of 1.1 mm/year (fig. 13-14). In the roof of the Layer chamber four displacement sensors were placed (fig. 15.). which indicate approximately constant velocity of the roof subsidence at the maximum of 6.0 mm/year (fig. 16.). The phenomenon of the interaction between the dam and the ground is of atrophic character. However, the deformation of the dam caused by rock pressure will progress. The increase of horizontal strains, prticularly in the dam’s height center, will be the sign of the process as well. This study demonstrated that through simple land surveying, it is possibile to identify the movements in the vicinity of the dam and its deformations which indicate the state of the support dam, as well as initialy evaluate the trends of this state.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2015, 71, 11; 68-79
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabezpieczenie komory Ferdynad d´Este jako działanie ograniczające zagrożenie wodne przy północnej granicy wielickiego złoża soli
    Securing the Ferdinand d´Este Chamber as an operation limiting water hazard at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit
    Autorzy:
    Obyrn, K. d'
    Kucharz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166407.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnia soli
    zagrożenie wodne
    zagrożenie zawałowe
    stabilizacja górotworu
    zabezpieczenie komory
    salt mine
    water hazard
    cave-in hazard
    rock mass stabilization
    securing the chamber
    Opis:
    W artykule przedstawiono sposób zabezpieczenia jednej z komór w Kopalni Soli ‘Wieliczka”. Komora Ferdynand d´Este znajduje się w rejonie zaliczonym do III stopnia zagrożenia wodnego, przy północnej granicy złoża. Kopalnia Soli „Wieliczka” prowadzi systematyczne prace ograniczające zagrożenie wodne i zawałowe szczególnie przy północnej granicy złoża, poprzez zabezpieczenie lub likwidację komór w celu stabilizacji górotworu. W przypadku komór zabytkowych, których nie można zlikwidować wykonywana jest analiza geomechaniczna i hydrogeologiczna, a na ich podstawie powstaje projekt zabezpieczenia komory. Zabezpieczenie komory Ferdynand d´Este jest przykładem planowanych prac obejmujących zarówno obudowę kotwiową, obudowę podporową oraz szczelną likwidację, co stanowi przykład kompleksowego podejścia do występujących problemów hydrogeologiczno-górniczych w zabytkowej kopalni soli.
    This paper presents a procedure for securing one of the chambers of the “Wieliczka” Salt Mine. The Franz Ferdinand Chamber is located in a third degree water hazard zone at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit. The “Wieliczka” Salt Mine conducts systematic works limiting water and cave-in hazards especially at the northern boundary of the salt deposit securing and liquidating chambers for the purpose of stabilizing the rock mass. Geomechanical and hydrogeology analyses are performed in the case of historic chambers that cannot be liquidated. Chamber-securing procedures are developed on the basis of the analyses results. Securing the Franz Ferdinand Chamber is an example of planned works including rockbolt supporting, chock supporting and tight-sealed liquidation being an example of a comprehensive approach to hydrogeology and mining problems that may arise in historic salt mines.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 7; 44-50
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teorie i modele stosowane w geomechanice górotworu solnego
    Theories and models applied in salt rock geomechanics
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165463.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnie soli
    górotwór solny
    reologia
    ośrodek sprężysto-lepki
    homogenizacja
    metoda elementów skończonych
    salt mines
    salt rock mass
    rheology
    elastic-viscous medium
    homogenization
    finite element method
    Opis:
    Praca przedstawia przegląd najczęściej stosowanych metod obliczeń geomechanicznych stanu górotworu solnego i przemieszczeń terenu. Opisano uproszczony sposób obliczania obciążeń i wytężeń calizn w podziemnych kopalniach soli z jednopoziomową i wielopoziomową strukturą wyrobisk w powiązaniu z wynikami analogowych badań laboratoryjnych wytrzymałości soli kamiennej. Wskazano na zróżnicowanie zaciskania i ruchu górotworu spowodowanego oddziaływaniem horyzontalnych i wertykalnych struktur na ich otoczenie i tereny. Omówiono przydatność i ograniczenia, przystosowanego do warunków geologiczno-górniczych podziemnych kopalń soli, autorskiego rozwinięcia teorii Budryka-Knothego. Zasadnicza część pracy obejmuje omówienie fizycznego modelu sprężysto-lepkiego z potęgowym prawem pełzania, modelu geometrycznego z określeniem prostych i złożonych geometryzacji modelowych, zasad homogenizacji litologicznej i geometrycznej oraz modelu obliczeniowego dostosowanego do numerycznej metody elementów skończonych. Przytoczono szereg przykładów wyników własnych badań modelowych i zastosowań inżynierskich reologicznego modelu górotworu solnego z konstytutywnym potęgowym prawem pełzania Nortona – Bailey’a. Artykuł jest kontynuacją autorskich publikacji przeglądowych zamieszczonych w Przeglądzie Górniczym, które dotychczas dotyczyły sygnałów pękania skał solnych, zagrożenia wodnego oraz ochrony terenów górniczych w związku z obecnością wyrobisk w górotworze solnym.
    This paper presents the methods of calculating rock loads and stresses in underground salt mines, using the example of salt mine’s single-layer and multi-layered structures and comparing the methods to the actual laboratory rock-salt strength testing results. The author discusses the usability and limitations of the expanded Budryk-Knothe theory to determine the influence of salt-mine workings on the land surface, adjusting the studies to specific underground geological and mining conditions. The basic portion of the study contains the presentation of an elastic-viscous model, with the exponential creep law, determination of simple and complex geometric rendering of the model, and the principles of lithological and geometric homogenization, in compliance with the numerical calculations conducted by the Finite Element Method. The author quotes selected examples of model analysis and engineering uses of the rheologic salt-rock models, with the Norton-Bailey creep law.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 7; 1-11
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przestrzenna analiza międzypoziomowej migracji pustki poeksploatacyjnej w ujęciu probabilistycznym
    Spatial analysis of cross-level void migration – a probabilistic approach
    Autorzy:
    Malinowska, A.
    Guzy, A.
    Ulmaniec, P.
    Hejmanowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166195.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    złoża soli
    deformacje nieciągłe
    zarządzanie ryzykiem zapadliskowym
    GIS
    propagacja pustki poeksploatacyjnej
    konwergencja górotworu
    salt deposits
    discontinuous deformations
    sinkhole risk management
    upward void migration after mine closure
    convergence of rock mass
    Opis:
    W przypadku kopalń soli problem zachowania bezpieczeństwa w rejonie wyrobisk komorowych i na powierzchni terenu jest niezwykle złożony. Na przebieg procesu deformacji w górotworze solnym mają wpływ zarówno własności geomechaniczne różnych typów soli, jak i cały szereg czynników górniczych, geologicznych i hydrogeologicznych wpływających na potencjalne ryzyko wywołania zapadlisk czy deformacji ciągłych na powierzchni terenu. Przy tak złożonym zagadnieniu zasadnym i optymalnym rozwiązaniem wydaje się być wykorzystanie Systemów Informacji Geograficznej (GIS), które umożliwiają integrację wielu czynników i pozwalają na wyłonienie stref o szczególnym zagrożeniu zapadliskowym. Analizy przestrzenne zrealizowane w GIS pozwoliły na wyłonienie rejonów, w których wzajemny układ komór jest niekorzystny i w których wytężenia górotworu solnego mogłyby prowadzić do znacznego zaciskania się wyrobisk komorowych. W rejonach tych istnieje prawdopodobieństwo międzypoziomowej migracji pustki z poziomów niższych do wyższych. W badaniach opracowano koncepcję zintegrowanego systemu oceny zagrożenia złoża solnego opartego o funkcjonalność analityczną GIS w ujęciu estymacji prawdopodobieństwa międzypoziomowej migracji pustki poeksploatacyjnej.
    The problem of safety in historic salt mines is an extremely complex issue. The process of deformation in rock masses related not only to geomechanical properties of different types of salt, but also a whole range of mining, geological and hydrogeological factors affecting the potential risk of causing sinkholes or continuous deformation on the surface. With such a complex issue a reasonable and optimal solution seems to be the application of Geographic Information Systems (GIS), which support the integration of multiple factors. Spatial analysis carried out in GIS enables detection of the areas with unfavorable chambers distribution that could lead to increase strains in rock mass and significant tightening of the excavation chamber. In those areas there is a likelihood of cross-level void migration from low to high levels. A new concept of an integrated system of risk assessment salt deposits based on the analytical functionality of GIS in terms of the probability of cross-level void migration has been presented.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 1; 68-77
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies