- Tytuł:
- Woluntaryzm i intelektualizm w etyce Jana Dunsa Szkota
- Autorzy:
- Koszkało, Martyna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/705587.pdf
- Data publikacji:
- 2012-09-01
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
- Tematy:
-
Jan Duns Szkot
woluntaryzm
intelektualizm
konieczność
wolność
wolna wola - Opis:
- Zarówno we współczesnych opracowaniach obcojęzycznych etyki Jana Dunsa Szkota, jak i polskiej literaturze przedmiotu jego poglądy doczekały się rozmaitych, często sprzecznych interpretacji. W artykule przedstawiam zasadnicze elementy metaetyki Dunsa Szkota i odpowiadam na pytanie, czy można jego etykę scharakteryzować jako woluntarystyczną, a jeśli tak, to jakiego typu woluntaryzmy można mu przypisać i jak należy je rozumieć. Proponuję charakteryzować stanowisko Szkota w ramach trzech typów woluntaryzmu: psychologicznego, teologicznego i kauzalnego. Charakteryzuję go jako woluntarystę umiarkowanego: uznaje bowiem wolę za doskonalszą od intelektu ze względu na doskonałość jej aktów; przyznaje, że normy moralne pierwszej tablicy dekalogu mają mocniejszy charakter obligatoryjny niż normy drugiej tablicy; uznaje wolę za pierwszorzędną przyczynę wolnego działania, która nie podlega determinacji nawet ze strony Najwyższego Dobra. Wolę zatem obdarza wysoką autonomią, a jednocześnie własną, niezależną od intelektu racjonalnością.
- Źródło:
-
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 441-458
1230-1493 - Pojawia się w:
- Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł