- Tytuł:
-
Spór o istotę człowieka
A classical controversy over the human nature - Autorzy:
- Kowalik, Łukasz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/15005592.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
- Tematy:
-
classical philology
J. Domański
humanism
liberal arts
man
metaphysics
passions
philosophy
poetry
rationalism
człowiek
filologia
filozofia
humanizm
metafizyka
poezja
rozum
sztuki wyzwolone
uczucia - Opis:
- Wykłady o humanizmie (2020) prof. Juliusza Domańskiego są pomyślane głównie jako historia zatargu między filozofią i sztukami wyzwolonymi (artes liberales) o czytanie i nauczanie poezji. Platońskie zarzuty przeciw poetom zostały podjęte przez chrześcijaństwo. W średniowieczu ceniono i czytano antyczną literaturę piękną, jednak dominujący wzorzec nauczania miał na celu raczej przyswojenie zawartości „sztuk” (artes) niż zaznajomienie z twórczością „pisarzy” (auctores). Renesans oznaczał przełom w wielowiekowym sporze. Czy jednak między „filozofią” i „filologią” musi zachodzić spór? „Scjentyzm”, który prof. Domański przypisuje filozofii, powinien dziś raczej być wiązany z naukami ścisłymi i przyrodniczymi, które rozwinęły się ze średniowiecznego quadrivium. Filozofia i filologia są wspólnie dziedziczkami trivium, będąc obie naukami humanistycznymi. Filologia ceni poezję i retorykę, nie stawiając pytania o ich racjonalność, gdy tymczasem ten ich aspekt jest tradycyjnie istotny dla filozofii. „Humanistyczny racjonalizm” filozofii odróżnia ją od filologii. Dla filozofii poezja czy retoryka to dziedziny, w których przejawia się nie tyle rozum, co inne władze umysłowe człowieka – uczucia, wyobraźnia, intuicja i wola.
- Źródło:
-
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 127-150
1230-1493 - Pojawia się w:
- Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł