Temat: changes - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Ob izmenenii klimata v troposfere nad Antarkticheskim poluostrovom
About climatic changes of troposphere over Antarctic Peninsula
Autorzy:: Andukhov, O. A.
Lagun, V. E.
Chernykh, I. V.
Jagovkina, S. V.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260820.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: troposfera
zmiany klimatyczne
temperatura powietrza
troposfere
climatic changes
air temperature
Opis:: O zmianach klimatu troposfery w rejonie Półwyspu Antarktycznego. Porównanie rezultatów oceny trendów otrzymanych różnymi metodami z opracowania zbiorów danych CARDS i AANII wykazało ich zgodność. W przypadku trendów szacowanych za pomocą przedstawionej metody punktowej, ich średni kwadratowy błąd jest praktycznie zawsze mniejszy, niż błąd oceny trendu oszacowanego metodą tradycyjną. Oznacza to, że istotność statystyczna trendu oszacowanego metodą punktową jest wyższa, a sam trend jest oszacowany bardziej dokładnie. Metoda punktowa pozwala na uzyskanie wyraźnie gładszego przebiegu linii trendu co potwierdza jego wyższe prawdopodobieństwo, trend szacowany tą metodą jest również mniej wrażliwy na zmienne długości ciągów danych (w sensie dużego podobieństwa ocen wartości trendu ze zbiorów danych o różniących się długościach). Wykorzystanie zróżnicowanych metodyk dla obliczania trendów wykazało, że przedstawione nowe podejście, opierające się na wykorzystaniu danych terminowych z uwzględnieniem ich korelacji w czasie, pozwala otrzymać dokładniejsze i bardziej wiarygodne oceny wartości trendów w porównaniu z metodami tradycyjnymi. Jest to szczególnie ważne przy badaniach zmian klimatu zachodzących na trudnodostępnych obszarach polarnych naszej planety. Przedstawione badania wykonano w ramach podprogramu "Poznanie i badania Antarktyki" Federalnego Programu Celowego "Ocean Światowy", a także projektu RFFI No 04-05-64681.
Comparison of estimations of trend values, obtained by different methods on the base of CARDS and AARI data set, has shown its consistency. Research reveals: trend error determination for points method is less than in months method and therefore statistical significance of trend can be determined more carefully; points method gives the possibility of getting much smoother trend profiles and this is likelihood; points method estimation results are less sensitive to the time series length. The using of different methods for estimations of the trend values has shown that new presented robust method, based on the using of hourly observed values with provision for correlation dependence in time (points method), presents the possibility to more accurate estimate of trends values in comparison with the traditional approach in trend estimation. This is important for investigation of climate change of Polar Regions of the Earth due difficult weather conditions and weather observations at the regions. The study was supported by Russian Program 'Study and Investigation of Antarctica' and RFBR Project 04-05-64681.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2006, 16; 7-22
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: O "arktycznych" i "atlantyckich" mechanizmach sterujących zmiennością temperatury powietrza na obszarze Europy i północo-zachodniej Azji
On "Arctic" and "Atlantic" mechanisms controlling the changeability in air temperature in the region of Europe and NW Asia
Autorzy:: Marsz, A. A.
Styszyńska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260919.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: zmiany temperatury powietrza
zmiany temperatury wody powierzchniowej
NAO
Oscylacja Eurazjatycka
AO
Arktyka Atlantycka
NW Azja
Europa
Atlantyk Północny
NW Asia
Europe
changes in pressure
changes in air temperature
Opis:: Praca omawia wpływ zmian ciśnienia atmosferycznego w Arktyce Atlantyckiej (dalej AA) na kształtowanie zmienności temperatury powietrza na obszarze Europy (na N od 40°N) i NW Azji (do 120°E). Wpływ zmian ciśnienia w AA na temperaturę powietrza zaznacza się we wszystkich, z wyjątkiem czerwca, miesiącach roku, tworząc charakterystyczny cykl z maksimum siły oddziaływania zimą. Zimowe (01-03) zmiany ciśnienia w AA objaśniają od kilkunastu do ponad 60% zmienności temperatury rocznej (z maksimum na obszarze wokół-bałtyckim; 1951-2000). W pracy analizuje się współdziałanie zmian ciśnienia w Arktyce Atlantyckiej ze zmianami ciśnienia w Wyżu Syberyjskim w kształtowaniu zmienności temperatury powietrza na obszarze Europy i NW Azji. Dyskutuje się również kwestie związków zmian ciśnienia w AA z NAO, AO oraz frekwencją makrotypów cyrkulacji środkowotroposferycznej wg klasyfikacji Wangengejma-Girsa. Wyniki analiz wykazują, że o zimowych zmianach ciśnienia w AA decyduje wcześniejszy rozkład zasobów ciepła w wodach Atlantyku Północnego.
The research on relations between climatic elements of Europe and the Arctic has indicated that there are significant correlations between changes in atmospheric pressure in the Atlantic part of the Arctic and air temperature in northern Europe and NW Asia. The strongest correlations are observed between changes in pressure over relatively small area of the Atlantic part of the Arctic (72.5 - 80.0°N, 10.0 - 25.0°E), in addition, the point over which changes in pressure explain most of changes in air temperature is located 75.0°N, 015.0°E. Pressure at this point is further referred as P[75,15] with an index denoting a month (e.g. P[75,15]03 denotes mean pressure in March and P[75,15]01-03 defines mean pressure at this point from the period January till March). Over the Atlantic part of the Arctic within the pressure area there is no marked climatic centre which could be regarded as the centre of atmospheric activity. The research made use of monthly series of SLP values (reanalysis: set NOAA.NCEP-NCAR. CDAS-1.MONTHLY.Intrinsic.MSL.pressure) and the values of monthly air temperature from 211 stations (Fig. 1). The observational period common for both elements covers 50 years, i.e. the period from January 1951 to December 2000. The character of correlations between P[75,15] and air temperature in the following months, from June to May, and their spatial distribution have been presented by isocorrelates maps (Fig. 2). Changes in the strength of correlations between P[75,15] and the temperature over Europe and NW Asia form a clear annual cycle interrupted in June. In June the correlations between P[75,15] and air temperature became very weak and not significant over the most of the area and not continuous in space. During the months after June these correlations got stronger and stronger reaching their maximum during cold season (from November to April). This maximum is located in the region adjacent to the Baltic Sea, where annual and winter (01-03) changes in P[75,15] explain from more than 60% to 50% of annual temperature variances (Fig. 3) The strongest correlation between P[75,15] and air temperature in Siberia is located N of Baikal, where winter (01-03) changes in P[75,15] explain 43-45% of annual temperature variances. At the end of the cold season a visible delay of the decrease in the strength of correlation is observed in the region of Siberia in relation to the European region (in Europe after March, in Siberia after April). Variability in winter and annual values of pressure at 75°N, 015°E also indicates relatively strong correlations with the changeability in temperature of the warmest month in the year in the west and central region of Europe. The annual variability in P[75,15] explains from 40% to 30% changeability of maximum temperature in the region extending from the Atlantic coast of France to central Germany. This belt extends farther east towards the Baltic Sea. The latter correlation has not been explained in this work. The analysis of correlations of changes in pressure at 75°N, 15°E with NAO indicates to the occurrence of statistically significant correlations during months of cold season in the year (October - March, May and June; Tab. 2). Similar analysis of correlations of changes in P[75,15] with AO index (Arctic Oscillation) shows strong and highly statistically significant correlations in all months of the year with maximum falling in January and February. Annual changes in P[75,15], i.e. in pressure at one point explain 73% annual changeability in AO index (r = 0.86) and the winter changeability in (December - March) P[75,15] explains 78% of winter changeability in AO index (r = 0.88) which is the first vector EOF of pressure field (1000 hPa) covering the area from 20°N to the North Pole (90°N), that is the most area of the Northern Hemisphere. This analysis shows that the changes in pressure at the point 75°N, 15°E result in intensification of cyclogenesis over west and central part of the North Atlantic and the consequent long waves (waves of W type following Wangengejm-Girs classification) cause that anticyclones formed over the Atlantic will direct towards Fram Strait through the region of Iceland. The above process has nothing or almost nothing to do with the form of changeability in polar strato-spheric eddy, as assumed by Tomphson and Wallace (1998, 2000, Thompson, Wallace, Hegerl 2000) to be essential for the Arctic Oscillation functioning. Occurrence of correlations between P[75,15] and air temperature over vast areas from 10°W to 130°E suggests that also changes in pressure in the Siberian High are engaged in this process. Theanalysis shows that in a yearly process, changes in pressure in the Atlantic part of the Arctic and in the Siberian High occur in opposite phases (see Tab.1). Barometric gradient between the Atlantic part of the Arctic and the Siberian High becomes extremely strong during the cold season of the year contributing to "pumping" air from eastern Europe to the far end of the Siberia. During the summer season the gradient becomes very weak as the about-turn takes place. The cooperation of changes in pressure in the Atlantic part of the Arctic and pressure in region located farther Baikal -- Mongolia results in very strong oscillation which partly can be identified with Euro-Asian Oscillation (Monahan et al. 2000). During winter season interannual changes in pressure in the Siberian High are relatively small and explain 10.4% variances of barometric gradient between P[75,15] and point 45°N, 110°E (the region of the centre of the Siberian High), whereas the interannual changes in P[75,15] explain 77.5% of variances in this gradient. This means that in the cold season of the year the intensity of air transfer from the west towards Asian land depends on variability in pressure in the Atlantic part of the Arctic. Because in the months of the cold season of the year NAO is the strongest and significantly correlated with changes in P[75,15] therefore, a two-element, with the same phase "conveyor belt" is formed, which during positive phases of NAO transfers the air from over the Atlantic to Europe (NAO) and then towards and into the Siberia (Euro-Asian Oscillation). P[75,15] during cold season months of the year (01-03) indicates statistically significant negative trend (-0.153 hPa/year; p < 0.006) which enables to state that the observed, over the years 1951-2000, increase in air temperature in the Siberia can be, in great extent, attributed to the activity of the above described circulation mechanism. The analysis of reasons for interannual changes in P[75,15] has indicated that there are strong and significant correlations between variability in P[75,15] and the earlier variability in the thermal conditions of the Atlantic Ocean. A very important role in this relation plays thermal condition of three sea areas, i.e. waters of the subtropical region of central part of the North Atlantic (characterized by SST anomalies in grid 34°N, 40°W from August and September), waters of the middle latitudes zone of the central part of the North Atlantic (characterized by SST anomalies from August and September in grid 54°N, 30°W) and waters of the North Atlantic Current from the approach to the Farero-Shetland Passage (characterized by SST anomalies from January and April in grid 60°N, 10°W). Thermal state of these three sea water areas (see formulas [1] and [2]) explains 58% changeability in P[75,15] which will be observed in the following winter (DJFM). The cause of the described correlation is attributed to the fact that the earlier thermal state of the above mentioned sea areas controls the occurrence of long waves, of W and E Wangengejm-Girs type during the following winter. Further, these waves influence the occurrence of low cyclones over the Atlantic part of the Arctic during winter resulting in adequate changes in mean monthly pressure. As a result, it can be stated that the interannual variability in air temperature over vast areas of Europe and over NW Asia is influenced by the processes observed over the North Atlantic and the Atlantic part of the Arctic. The research covers years 1971-2003 (ano-malies in SST taken from 1970-2002) due to the fact that the data have been not only accessible and reliable but also homogeneous with respect to climatological data of SST (CACSST data set (Reynolds and Roberts 1987, Reynolds 1988) and SST OI v.1. (Reynolds et al. 2002).
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2006, 16; 47-89
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Bodźcowe oddziaływanie ciśnienia atmosferycznego w rejonie Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie w latach 1991-2000
Biometeorological stimuli due to air pressure over the Polish Polar Station in Hornsund area, 1991-2000
Autorzy:: Owczarek, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260854.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: Hornsund
ciśnienie atmosferyczne
zmiany międzydobowe
bodźcowość
stimuli due
atmospheric pressure
day to day changes
Opis:: W pracy rozpatrzono ciśnienie atmosferyczne jako dynamiczny bodziec biometeorologiczny. Zana-lizowano roczny przebieg ciśnienia atmosferycznego i występowanie ciśnienia o wartościach wyższych od 1015 hPa lub niższych od 985 hPa. Określono zakres zmienności oraz częstość występowania bodźców dynamicznych o różnym natężeniu, związanych z międzydobowymi zmianami ciśnienia atmosferycznego w odniesieniu do skali odczucia według Bokšy i Boguckiego. Występowanie bodźcowego oddziaływania ciśnienia atmosferycznego przebadano także w odniesieniu do sytuacji synoptycznej według klasyfikacji Niedźwiedzia.
Biometeorological stimuli according to high or low values of air pressure and air pressure changes from one to the next day are the subject of this paper. Maximum value of air pressure was 1042.8 hPa and minimum one was 948.2 hPa during analyzed period. Monthly possibility of occurrence of air pressure values >1015 hPa varied from over 17% to over 60% and in case of values <985 hPa - varied from 0.8% to 18% occurrence. 'Great' stimuli according to day to day changes of air pressure (8 to 16 hPa/day) was the most frequent in January (37%), November and December. 'Very great' stimuli (over 16 hPa/day) were the most frequent in January (11%), December and March. July and August cover the most convenient period. Moderate dependence of dynamic stimuli due to day to day changes of air pressure on type of circulation (acc. to Niedźwiedź 2004) was pointed. Cyclonic situations are the most important for occurrence of 'great' and 'very great' stimuli (unadvective one and N+NE, E+SE types).
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2005, 15; 143-153
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Dynamika odpływu ze zlodowaconej zlewni Rzeki Waldemara (NW Spitsbergen) w sezonach letnich 2009-2011
Dynamics of the outflow from the glacierized Waldemar River catchment (NW Spitsbergen) in summer season 2009-2011
Autorzy:: Sobota, I.
Nowak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260991.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: rzeka lodowcowa
odpływ
zlewnia zlodowacona
zmienność odpływu
glacial river
runoff
glacial catchment
runoff changes
Opis:: Jednym z ważnych zagadnień hydrologii obszarów zlodowaconych jest ustrój rzek proglacjalnych, rozumiany jako charakter zmienności ich odpływu w czasie. W pracy przedstawiono wyniki badań odpływu ze zlewni Rzeki Waldemara przeprowadzonych w sezonach letnich 2009, 2010 i 2011. Były one kontynuacją badań odpływu ze zlewni Lodowca Waldemara prowadzonych w sezonach letnich od 1977 oraz nieprzerwanie od 1996 roku. Dokonano analizy jego zmienności w oparciu o wybrane skale czasowe. Wybrane elementy odpływu odniesiono do przebiegu warunków meteorologicznych. W okresie objętym analizą wystąpiły znaczące różnice w charakterystyce odpływu Rzeką Waldemara. Średni przepływ w sezonach letnich 2009, 2010 i 2011 wyniósł odpowiednio: 0,84 m3s-1, 0,55 m3s-1 oraz 1,01 m3s-1. Rzeka Waldemara w różnych skalach czasowych charakteryzuje się specyficznymi warunkami odpływu, które kształtowane są przede wszystkim warunkami pogodowymi wpływającymi na intensywność ablacji lodowcowej, jak również warunkami śniegowymi na lodowcu. Istotną rolę w reżimie rzeki odgrywają zdarzenia niecykliczne, do których należą zjawiska fenowe oraz udrożnienie systemu drenażu lodowca.
This paper presents the results of the research of runoff from the basin of the Waldemar Glacier conducted in summer seasons 2009, 2010 and 2011. The catchment area is about 5 km2, 50% out of which is covered by glacier. The main measurements point was located in the area of the leakage of the river onto the outwash plain. These investigations were a continuation of runoff research from the catchment conducted from the summer seasons of 1977 and continuously since 1996. An analysis of runoff changeability based on selected time scales was performed. Selected elements of the runoff were related to meteorological conditions. In the period under study there were significant differences in the characteristics of the outflow of Waldemar River runoff. The average discharge for the summer seasons 2009, 2010 and 2011 was 0.84 młs-1, 0.55 młs-1 and 1.01 młs-1 respectively. The Waldemar River at different time scales is characterized by specific conditions of the runoff, which are shaped primarily by weather conditions, the intensity of glacier ablation, and snow conditions on the glacier. Important role in the regime of the river plays a non-cyclical phenomenon, like a fohn, or sudden unblocking in- and/or subglacial drainage system.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2012, 22; 57-68
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zróżnicowanie przestrzenne i wieloletnia zmienność temperatury gruntu w rejonie Stacji Polarnej UMK (NW Spitsbergen) w okresie letnim (1975-2009)
Differentiation and long-term changes in ground temperature on the Kaffioyra plan (NW Spitsbergen) in the summer season from 1975 to 2009
Autorzy:: Przybylak, R.
Araźny, A.
Kejna, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/261005.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: Spitsbergen
temperatura gruntu
sezon letni
zmienność wieloletnia
ground temperature
summer season
long-term changes
Opis:: W artykule przedstawiono podsumowanie wyników badań dotyczących zmian temperatury gruntu w otoczeniu Stacji Polarnej UMK na Kaffioyrze (NW Spitsbergen) w sezonie letnim. Do analizy wzięto dane pomiarowe z 5 głębokości (1, 5, 10, 20 i 50 cm) z 3 różnych ekotopów (plaża, morena i tundra) wykonane w trakcie 17 dotychczasowych wypraw polarnych zorganizowanych przez Instytut Geografii UMK w różnych latach okresu 1975-2009. W celu uzyskania pełnej porównywalności wyników wybrano okres 21.07-31.08, dla którego dostępne są kompletne dane dla niemal wszystkich sezonów letnich analizowanych w artykule. Serie temperatury gruntu na wszystkich stanowiskach i poziomach są ze sobą bardzo silnie skorelowane. Wyraźnie największy wpływ na zmierzone wartości temperatury gruntu w całej badanej warstwie wywiera tempe-ratura powietrza (współczynniki korelacji wahają się od 0,6 do 0,86). Inne elementy meteorologiczne takie jak prędkość wiatru, zachmurzenie i usłonecznienie również w sposób istotny wpływają na temperaturę gruntu, ale głównie w warstwie 0-20 cm (współczynniki korelacji wahają się od 0,15 do 0,28). Istotny statystycznie, chociaż ilościowo bardzo niewielki, wpływ na temperaturę gruntu w warstwie do 20 cm ma także opad atmosferyczny.
In the present paper a comprehensive synthesis of ground temperature changes on the Kaffiřyra Plain (NW Spitsbergen) in the summer season (21st July to 31st August) from 1975 to 2009 is described. This has been done with two main aims in mind: i) to examine the influence of different ecotypes on ground temperature values in the layer 1-50 cm, and ii) to examine long-term changes of ground temperature. The highest values of long-term average ground temperature in the summer season have been observed between 20th and 25th July. After this period a gradual decrease in ground temperature is observed (Table 2, Fig. 3). One clear cold singularity can be distinguished here occurring at the end of July and start of August which is connected with a significant decrease in air temperature observed very often during this time. In the period 1978-2009 the warmest ground in the entire analysed layer was observed at the ‘Moraine’ site (6.2°C), and the coldest was at the ‘Tundra’ site (5.1°C) – Table 3, Fig. 4. However, in the shallowest layer (up to 1 cm) markedly the warmest site was the beach, while the coldest was at a depth of 50 cm (Fig. 4). The reason for the large decrease of temperature in this layer was that this was where the permafrost roof was at its shallowest. As a consequence of this temperature behaviour in the layer, the ‘Beach’ site shows the greatest lapse rate of ground temperature (-0.78°C/10 cm) (Table 4). In the warmest summer seasons a greater range of ground temperature in the daily cycle is observed than in the coldest ones, which is very clearly seen, in particular in the layer from surface up to 20 cm (Fig. 5). In the study period a significant increase in ground temperature in the layer 1-20 cm was observed starting in 1998, while at a depth of 50 cm this rise can be seen from 2005 onward (Fig. 6). Very high and statistically significant correlation have been found between series of daily ground temperature taken from all sites and all measurement depths (Table 5). Air temperature is a meteorological variable, which has the greatest influence on the values of ground temperature. Correlation coefficients between series of its daily values and series of average daily ground temperature in all analysed depths at the ‘Beach’ site oscillate from 0.6 to 0.86 (Table 6, Fig. 7). Important factors controlling values of ground temperature in the layer 0-20 cm are also wind velocity, cloudiness and sunshine duration (correlation coefficients oscillate between 0.15 and 0.28).
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2010, 20; 103-120
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Zmienność temperatury powierzchni morza w rejonie Spitsbergenu (1982-2002) jako przejaw współcześnie zachodzących zmian klimatycznych
Changeability in sea surface temperature in the region of Spitsbergen (1982-2002) reflecting climatic changes observed at present
Autorzy:: Kruszewski, G.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260692.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: temperatury powierzchni morza
zmiany klimatyczne
Spitsbergen
temperatury powietrza
sea surface temperature
climatic changes
air temperature
Opis:: This work has analysed changeability in water surface temperature in sea areas in the direct vicinity of West Spitsbergen. (Fig. 1). The analysis made use of SST (Sea Surface Temperature) from Reynolds?s data, covering mean monthly values of grids 1 x 1° from the period 1982-2002 (21 years). The changes in SST have been examined both monthly and yearly in 48 grids originating from the region 76-80°N, 006-020°E. A noticeable increase in water temperature was noted in the entire analysed area. The highest positive annual trends in water temperature were noted in the region 77-78°N, 006-007°E located west of Spitsbergen. In this area the mean yearly trends in SST values exceed +0.11°C/year and are highly statistically relevant (p<0.001). The values of trend noted in the areas in the direct vicinity of SW coast of Spitsbergen are +0.07°C to +0.08°C/year (at the latitudes 76-78°N). Farther north the values of the trend are remarkably lower, yet they are still highly statistically relevant. At 80°N the SST trend ranges from +0.006°C to +0.013°C and grows when moving west. At 79°N the observed trend of mean yearly value of SST is within the range from +0.04°C (010°E) to +0.07°C/year (006°E). This indicates that the mean yearly temperature of water in the region west of Spitsbergen has increased by more than 2.5°C over the period of the last 21 years and in coastal waters SW of Spitsbergen by about 1.5°C to 1.7°C. The lowest increase in SST was noted in waters at 80°N, where it did not exceed 0.3°C within 21 years. The increase in water temperature is distributed unevenly in time - since 1995 the rate of the increase has been rapidly growing (see Fig. 2). The changes in yearly SST values, as the analysis indicated, are influenced by the changes in temperature noted mainly in the period from September to February. This proves that the heat sources carried by the West Spitsbergen Current are increasing and that the summer warming of waters is becoming more and more significant. Interannual changeability in SST in the remaining months proves to be relatively low, in extreme cases being zero (water completely frozen). It can be observed especially at 80°N. The yearly changeability in values of SST in waters around SE coasts of Spitsbergen (Storfjorden) is mainly influenced by the temperature of waters in autumn (August ? October), which means that the influence of the summer warming of waters on the yearly SST value in this area has increased.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 79-86
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Wieloletnia zmienność występowania ekstremów opadowych w Hornsundzie (Spitsbergen) i ich związek z cyrkulacją atmosfery
Long-term variability of extreme precipitation in Hornsund (Spitsbergen) and their relation with atmospheric circulation
Autorzy:: Łupikasza, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260784.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: opady ekstremalne
cyrkulacja atmosferyczna
tendencje i zmienność opadów
Hornsund
atmospheric circulation
tendencies and changes in precipitation
Opis:: Celem opracowania jest określenie charakterku wieloletnich zmian i zmienności ekstremów opadowych w okresie obserwacji instrumentalnych w Hornsundzie oraz zbadanie synoptycznych przyczyn ich występowania. Badania przeprowadzono na podstawie dobowych sum opadów atmosferycznych z okresu lipiec 1978 – grudzień 2006. Za ekstremalne zjawisko opadowe uznano dobową sumę opadów przekraczającą wartość progową opadu, zdefiniowaną jako 90 i 95 percentyl. Ogólne tendencje w przebiegu czasowym wskaźników opadów ekstremalnych zbadano stosując analizę trendów metodą Mann-Kendala. Związki pomiędzy ekstremal-nymi zdarzeniami opadowymi i cyrkulacją atmosferyczną zbadano poprzez obliczenie częstości opadów ekstre-malnych oraz prawdopodobieństwa warunkowego ich wystąpienia w poszczególnych typach cyrkulacji według T. Niedźwiedzia.
Exploration of the long-term variability of precipitation extremes and its connections with atmo-spheric circulation is the main goal of this study. Daily precipitation total for the period July 1979 – December 2006 measured at Hornsund station located at West coast of Spitsbergen as well as calendar of circulation types for Spitsbergen (Niedźwiedź 2006) were used. Extreme precipitation was defined as days with precipitation above the 90th and 95th percentile calculated based on days with precipitation >0.1mm and >1.0 mm in the period 1979–2005. Several indices of precipitation extremes, describing its frequency, amount and share in the overall total were calculated for year, accumulation period (September-May), both warm (April-September) and cold (October-March) half-years and submitted to further analysis. In order to research the general trends of extreme precipitation indices Mann-Kendal method was applied. Relation between extreme precipitation characteristics and atmospheric circu-lation were investigated by analysis of frequency of extreme precipitation and conditional probability its occurrence at each of circulation types used. The most significant trends were noted in the case of share of extreme precipitation in overall precipitation totals whereas annual as well as accumulation period values of extreme precipitation indices were characterized by the most permanent trends. No statistically significant tendencies of extreme precipitation were observed for its warm half-year values. All indices of precipitation extremes show decreasing tendency from 1979 to the middle of the eighties. Clear increasing tendencies of the number of days with extreme precipitation, extreme precipitation total as well as its share in overall precipitation totals fall on the second half of the eighties and on the nineties. Weak decreasing tendencies of the annual values of extreme precipitation indices as well as their values for accumulation period and cold half-year were observed at the end of the 20th century and at the beginning of the new century (21st). Opposite direction of the extreme precipitation trends within the period mentioned above were only noted in the cold half-year. In the long-term variability of the extreme precipitation in Hornsund two sub periods (1979-1993 and 1994-2006) different in the averages values of the extreme precipitation indices can be pointed out. Extreme precipitation is the most probable at SWc synoptic situation in the warm half year whereas in the cold half-year extreme precipitation occurs with the highest probability at southern inflow of air masses at cyclonic situation (Sc). 103
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2007, 17; 87-103
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Przebieg wartości wskaźnika oceanizmu w rejonie Cieśniny Beringa w drugiej połowie XX i początku XXI wieku
The course of the value of oceanicity index in the region of the Bering Strait in the second half of the twentieth and early twenty-first century
Autorzy:: Zblewski, S.
Marsz, A. A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260794.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: zmiany klimatu
oceanizm
kontynentalizm
Alaska
Czukotka
PDO
lody morskie
climate changes
oceanicity
contynentality
Chukchi
sea ice
Opis:: Praca omawia zmienność wskaźnika oceanizmu (Oc) na obszarze Beryngii, stanowiącej obszary lądowe i akweny rozciągające się wokół Cieśniny Beringa, w latach 1951-2010. Wskaźnik Oc stanowi miarę stopnia oceaniczności i kontynentalizmu klimatu. Analizy wykazały relatywnie niewielkie zróżnicowanie przestrzenne rozkładu Oc. Obszary występowania klimatu suboceanicznego lokują się na SE części M. Beringa i NE części Zatoki Alaska, pozostałe obszary i akweny objęte są domeną klimatu kontynentalnego. Zmienność w czasie stopnia oceanizmu jest minimalna. Najsilniejsze i istotne statystycznie trendy występują na obszarze SW Alaski. Analiza skorelowania zmian wskaźnika Oc w funkcji czasu dzieli cały obszar na dwa autonomiczne rejony. Pierwszy lokuje się na obszarze S wybrzeży Alaski i w jej interiorze (bez wybrzeży Morza Beauforta) – występują w nim wyłącznie dodatnie trendy wskaźnika Oc, w przewadze silne i statystycznie istotne, a przebiegi zmienności Oc są ze sobą silnie skorelowane. Drugi rejon obejmuje pozostałe obszary i akweny. Stacje tej grupy charakteryzują się słabymi, nieistotnymi trendami o znakach zarówno dodatnich jak i ujemnych, a zachodzące w czasie zmiany Oc wykazują słabsze korelacje między stacjami. Korelacje przebiegów wskaźników Oc między stacjami obu rejonów są słabe i w przewadze nieistotne. Zróżnicowanie przestrzennego rozkładu zmienności wskaźnika Oc jest związane z zasięgiem atmosferycznego oddziaływania PDO (Pacific Decadal Oscillation). Zmienność PDO, poprzez zmiany głębokości i lokalizacji Niżu Aleuckiego regulującego intensywność adwekcji cieplejszego powietrza morskiego nad Alaskę, wymuszała po roku 1976 wzrost oceanizacji klimatu nad południowymi wybrzeżami i interiorem Alaski. Nad pozostałym obszarem przeważały w tym czasie adwekcje mas powietrza z północy. W rejonie Cieśniny i Morza Beringa oraz Morza Czukockiego zaznacza się wpływ zmian zasięgu lodów morskich na przebieg procesów zmian kontynentalizmu i oceanizmu klimatu.
The work discusses the variability of oceanicity index (Oc) in the area of Beryngia, which covers land area and sea areas extending around the Bering Strait (Fig. 1) in the years 1951-2010. Oceanicity index is the measure of the degree of climatic oceanicity and continentality. The carried out analysis showed relatively little variation in spatial distribution of oceanicity in the analyzed area. Areas with sub-oceanic climate are located at the SE part of the Bering Sea and the NE part of the Gulf of Alaska (St Paul Isl., Kodiak, Homer stations), other land and sea areas are under the influence of continental climate with centers over Chukotka (Markovo, Enmuveen) and in the interior of Alaska (Fairbanks, Mc Grath, Big Delta).Variability in time of degree of oceanicity in the analyzed area is minimum – trends of Oc index are very weak and predominantly insignificant. The strongest and statistically significant trends are present over the area of SW Alaska (+0.006 Oc•year-1 in King Salmon, +0,005 in Homer, +0.004 inTalkeetna, +0.003 Oc•year-1 in Big Delta and Bethel).The analysis of correlation of changes in Oc index as a function of time divides the whole area into two autonomous regions – the first (B) is located in the area of the southern coast of Alaska and in the interior of Alaska (without the coast of the Beaufort Sea) and the other one (A) covers the remaining areas and waters. Only positive trends of Oc index predominantly strong and statistically significant are observed at the stations from group B and the courses of Oc variability are strongly and very closely correlated with one another. Stations of group A are characterized by weak, insignificant trends with both positive and negative signs and the changes in the time of Oc index show weaker correlations between stations. Correlations of courses of Oc index between the stations of group A and group B are weak and predominantly insignificant – changes in the two groups do not take place synchronously. This differentiation of spatial distribution of the Oc index variability is associated with range of the atmospheric influence of the PDO (Pacific Decadal Oscillation). Changes in the depth and location of the Aleutian Low regulating the intensity of advection of warmer maritime air over Alaska had influence on the variability of the PDO which after 1976 enforced an increase in oceanicity of climate over the southern coasts and the observed. At that time advection of air masses from the north prevailed, with varying intensity, in areas with stations assigned to group A. A visible influence of changes in sea ice extent on the process of changes in climatic continentality and oceanicity is observed particularly in the Strait and the Bering Sea and the Chukchi Sea.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2013, 23; 57-76
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Zmienność sezonu bezlodowego na Północnej Drodze Morskiej
Variation of the ice-free season on the Northern Sea Route
Autorzy:: Pastusiak, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260866.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: liczba dni bezlodowych
zmiany pokrywy lodowej
Północna Droga Morska
ice-free season
changes of ice extent
Northern Sea Route
Opis:: Praca omawia zmiany liczby dni bez lodu na morzach Arktyki Rosyjskiej w latach 1979-2014. Dla lat 1979-2008 podstawą opracowania są wyniki analiz Rodriguesa (2009). Dla lat 2008-2014 liczbę dni bez lodu wyznaczono na podstawie codziennych map wydawanych przez National Ice Center (format ERSI Shape). Stwierdzono, że początek szybszego wydłużania się okresu żeglugi bezlodowej na Północnej Drodze Morskiej (PDM) przypada na rok 1996, z zauważalnym przyspieszeniem tendencji zmian dla większości mórz po roku 2000. W ostatnich 7 latach (2008-2014) największe zmiany liczby dni bez lodu występowały na morzach Barentsa i Karskim. Tendencja szybkiego wzrostu liczby dni bez lodu po zachodniej stronie PDM wskazuje, że dalszy rozwój żeglugi w tej części PDM nie powinien napotykać przeszkód. Najwolniej liczba dni bez lodu zmienia się w środkowej części PDM – na morzach Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim.
The article discusses changes in the number of “ice free” days in the Russian Arctic seas in the years 1979-2014. The elaboration for the years 1979-2008 are the results of analyzes achieved by Rodrigues (2009). For the years 2008-2014 the number of „ice free” days determined from the daily maps published by the National Ice Center (in ERSI Shape format). It was found that the beginning of rapid elongation of the period for “ice free” navigation on Northern Sea Route (NSR) falls on the year 1996, with a noticeable acceleration of change tendency for most of the seas after the year 2000. In the last 7 years (2008-2014), the greatest change in the number of “ice free” days took place in the Barents and Kara Seas. Tendency to a fast increase in the number of “ice free” days on the west side of the NSR indicates that the further development of navigation in this part of the NSR should not encounter difficulties. The slowest changes in the number of “Ice free” days occur in the central part of the NSR – on the Laptev and East Siberian seas.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2014, 24; 101-108
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Zmiany powierzchni lodów morskich na morzach eurazjatyckiej Arktyki i ich potencjalny wpływ na nawigację na Północnej Drodze Morskiej w drugiej dekadzie XXI wieku
Changes of sea ice extent on the Euro-Asiatic Arctic seas linked to potential of navigation on the Northern Sea Route in the second decade of XXI century
Autorzy:: Marsz, A. A.
Pastusiak, T.
Styszyńska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260682.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: lód morski
zmiany pokrywy lodowej
Północna Droga Morska
Arktyka Rosyjska
sea ice
changes of sea ice extent
Northern Sea Route
Russian Arctic
Opis:: W pracy przedstawiono wyniki szczegółowej analizy zachodzącej współcześnie (1979-2013) ewolucji pokrywy lodowej na morzach Arktyki Rosyjskiej, przez które prowadzą trasy Północnej Drogi Morskiej (PDM) oraz analizę długości sezonu żeglugowego (okresu, w którym koncentracja lodów nie przekracza 15%). Stwierdzono występujące w ostatnich latach (2002-2013) wyraźne polepszenie się potencjalnych warunków żeglugi, choć na morzach Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim warunki te pozostają nadal bardzo trudne i labilne, nawet w okresie najmniejszego rozwoju pokrywy lodowej (druga połowa sierpnia – pierwsza połowa października). Przeprowadzona analiza długości okresu „bezlodowego”, w którym warunki lodowe dopuszczają względnie swobodną żeglugę statków nieposiadających najwyższych klas lodowych wykazuje, że w obecnych, wyjątkowo łagodnych warunkach lodowych, trasy na morzach Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim nie gwarantują corocznej swobodnej żeglugi bez pomocy lodołamaczy nawet w sezonie nawigacyjnym, stanowiąc „wąskie gardła” całego szlaku PDM. Dla okresu od lipca do listopada podano orientacyjne ryzyko żeglugi na poszczególnych morzach dla statku samodzielnie pokonującego trasę PDM.
The paper presents the results of the detailed analysis of the evolution of the ice cover occurring currently (1979-2013) on the Russian Arctic seas (Fig. 2-19), through which leading the Northern Sea Route (NSR) as well as the results of the detailed analysis of the length of the navigation season (the period in which the ice concentration does not exceed 15%). In recent years (2002-2013) was noted a clear improvement of potential navigation conditions, although these conditions on the Laptev Sea and the East Siberian Sea are still very difficult and labile, even during periods of the smallest development of the ice cover (second half of August – the first half of October). The analysis of the length of the "ice-free" period, during which an ice conditions allow for relatively free navigation of vessels without a high ice class shown that in the current, very mild ice conditions, routes leading through the Laptev Sea and East Siberian Sea do not guarantee ”ice-free” navigation without assistance of icebreakers in the navigation season each year, being the "bottlenecks" of the entire route NSR. An approximate risk to navigation of the ship overcoming the NSR alone in the period from July to November has been determined for each sea (Table 1).
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2014, 24; 73-99
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Zmiany temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej i ich konsekwencje dla żeglugi na Północnej Drodze Morskiej (1979-2016)
Changes of sea surface temperature in the Russian Arctic Seas and their implications for shipping in the Northern Sea Route (1979-2016)
Autorzy:: Styszyńska, A.
Pastusiak, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260798.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: temperatura wody powierzchniowej
zmiany temperatury wody
Północna Droga Morska
Arktyka Rosyjska
sea surface temperature
changes in water temperature
Northern Sea Route
Russian Arctic
Opis:: Praca omawia zmiany średniej miesięcznej temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej w latach 1979-2016. Stwierdzono, że w badanym okresie następował powolny wzrost temperatury wody. Jednakże tylko na Morzu Barentsa był on istotny statystycznie we wszystkich miesiącach roku, a w SW części Morza Karskiego oraz w zachodniej części Morza Czukockiego w okresie od czerwca do grudnia. W analizowanym 38.leciu największy wzrost temperatury wody powierzchniowej miał miejsce na Morzu Wschodniosyberyjskim (+0,57°C/10 lat w sierpniu i +0,44°C/10 lat we wrześniu) oraz w SW części Morza Karskiego w lipcu (+0,53°C/10 lat). W dalszym ciągu na wszystkich morzach, poza Morzem Barentsa, do czerwca włącznie temperatura wody ma wartości niższe od temperatury jej zamarzania przy swoistym dla danego morza zasoleniu. Najpóźniej temperaturę zamarzania osiągają wody Morza Barentsa gdzie w ostatniej dekadzie (2006-2015) na podejściu do północnego wejścia na PDM rzadko kiedy temperatura wody spadała poniżej temperatury zamarzania oraz wody Morza Czukockiego (w grudniu). Oznacza to, że statki pokonujące PDM w listopadzie będą miały szansę przepłynąć ją po „czystej” wodzie lub w cienkich, młodych lodach, które dla współczesnych statków nie stanowią większego zagrożenia.
The paper discusses changes of the mean monthly sea surface temperature on the Russian Arctic seas in the years 1979-2016. It was found that during the period under investigation there was a slow increase in water temperature. However, only in the Barents Sea it was statistically significant in all months of the year, and in the SW part of the Kara and western Chukchi seas from June to December. In the analyzed 38 years the highest rise in surface water temperature was recorded in the East Siberian Sea (+0.57°C/decade in August and +0.44°C/decade in September) and in the SW Kara Sea in July (+0.53°C/decade). Still on all these seas, except for the Barents Sea, until June inclusive, the water temperature was lower than its freezing temperature for a particular salinity specific for the sea. At the latest, freezing temperatures reached the waters of the Barents Sea, where in the last decade (2006-2015) at the approach to the north entrance of the Northern Sea Route (NSR) rarely water temperature has fallen below the freezing point. At the same time, the Chukchi Sea waters reached freezing temperatures in December. This means that vessels sailing through the NSR in November will have the chance to pass it through "ice free" water or in thin, young ice, which for modern ships is not a major threat.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2016, 26; 165-177
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Trendy temperatury powierzchni oceanu w sektorze pacyficznym Oceanu Południowego w ostatnim 25-leciu
Trends in the sea surface temperature in the Pacific sector of the Southern Ocean in the las 25 year period (1980-2004
Autorzy:: Marsz, A. A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260641.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: temperatury powierzchni oceanu
ochłodzenie powierzchni oceanu
Ocean Południowy
sektor pacyficzny
Antarktyka
sea surface temperature
sea surface cooling
climatic changes
Southern Ocean
Pacific sector
Antarctic
Opis:: Praca omawia zmiany temperatury powierzchni wody (TPO) sektora pacyficznego Oceanu Południowego w pasach szerokości 60 i 50°S, zachodzące w przekrojach miesięcznych i rocznych. Stwierdzono występowanie ujemnych trendów TPO w całym pasie 60°S, z czego ponad 1/3 współczynników trendu jest istotna i wysoce istotna statystycznie. Obszary silnego ochłodzenia powierzchni oceanu tworzą tam dwa ośrodki: pierwszy w rejonie 170°E - 140°W, drugi - 120-080°W. W obu ośrodkach najsilniejsze spadki TPO następują w miesiącach chłodnej pory roku (maj - sierpień), w drugim - dodatkowo - stosunkowo silne ochłodzenie zaznacza się w miesiącach ciepłej pory roku (styczeń - marzec). Na szerokości 50°S ochłodzenie jest znacznie słabsze - istotne statystycznie zmiany TPO zaznaczają się wyłącznie po wschodniej stronie sektora (100-080°W), gdzie również występują trendy ujemne. Kumulacja istotnych i nieistotnych statystycznie trendów miesięcznych prowadzi do zaznaczania się na obszarze około 54% powierzchni sektora pacyficznego Oceanu Południowego istotnych statystycznie, ujemnych trendów rocznej TPO. Na pozostałym obszarze badanego sektora bądź brak realnych zmian TPO, bądź występuje tendencja do słabego spadku temperatury. Przebiegi temperatury rocznej wskazują, że w ośrodku zachodnim (60°S, 170°E -140°W) TPO konsekwentnie obniża się od początku obserwacji (1980 rok), gdy we wschodniej części sektora pacy-ficznego (120-080°W) cały obserwowany w 25-leciu trend stanowi konsekwencję silnego spadku rocznej TPO w ciągu ostatnich 7 lat (1997-2004).
This work deals with monthly and annual changes in sea surface temperature (SST) of the Pacific sector of the South Ocean observed in 60°- 50°S latitudinal bands. The occurrence of negative trends of SST was noted in the entire 60° band and 1/3 of the trend coefficients is statistically significant and highly significant. The regions marked by strong cooling of ocean surface are formed by two centres - one 170° - 140°W and the other extending from 120° to 080°W. The greatest decrease in sea surface temperature in both centres takes place during cold season (May - August), in the other centre there is also additional quite strong cooling in the months of warm season (January - March). In the latitude 50°S the cooling is much weaker - statistically significant changes in SST are observed only in the eastern part of the Pacific region (100°- 080°W) where negative trends are also noted. Cumulating of statistically significant and non-significant monthly trends leads to statistically significant negative trends in annual SST observed in 54% of the area in the Pacific sector of the South Ocean. In the remaining area of the Pacific sector of the South Ocean there are either no visible changes in the sea surface temperature or there is tendency of weak decrease in temperature. The courses of annual SST indicate that in the western region (60S°, 170° -140°W) the SST has been decreasing constantly since the beginning of the observational period (since the year 1980), whereas in the eastern part of the Pacific sector (120°- 080°W) the whole trend observed over the 25-year period results from strong decrease in annual SST in the period of last 7 years (1997-2004).
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2005, 15; 17-26
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Model zmian powierzchni lodów morskich Arktyki (1979-2013) – zmienne sterujące w modelu „minimalistycznym” i ich wymowa klimatyczna
Model of changes in the Arctic sea-ice extent (1979-2013) – variables steering the 'minimalist' model and their climatic significance
Autorzy:: Marsz, A. A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260796.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: Arktyka
lody morskie
zmiany powierzchni lodów
czynniki sterujące
model
cyrkulacja termohalinowa
cyrkulacja atmosferyczna
Arctic
sea ice
ice extent changes
steering variables
thermohaline circulation
atmospheric circulation
Opis:: Praca omawia model zmian powierzchni zlodzonej Arktyki typu „białej skrzynki”, opierający się na dwu zmiennych niezależnych – wskaźniku oznaczonym jako DG3L, który charakteryzuje intensywność cyrkulacji termohalinowej (THC) na Atlantyku Północnym i wskaźniku D, który charakteryzuje cyrkulację atmosferyczną nad Arktyką. Objaśnienie konstrukcji obu wskaźników i wartości ich szeregów czasowych przedstawione jest w załącznikach Z1 i Z2. Okres opracowania obejmuje lata 1979-2013 i jest limitowany dostępnością danych o zmianach powierzchni lodów morskich w Arktyce. Model liniowy opierający się na tych zmiennych objaśnia ~72% wariancji rocznej powierzchni zlodzonej w Arktyce i powyżej 65% wariancji powierzchni zlodzonej w marcu (maksimum rozwoju powierzchni lodów) i wrześniu (minimum). Główną rolę w kształtowaniu tej zmienności odgrywa zmienność cyrkulacji termohalinowej, rola cyrkulacji atmosferycznej jest niewielka i wykazuje silną zmienność sezonową. Analiza tego modelu wykazała, że rzeczywiste zależności są nieliniowe, a zmiany pokrywy lodowej zachodzą w dwu odrębnych reżimach – „ciepłym” i „chłodnym”. Reżim „ciepły” funkcjonuje w sytuacji, gdy THC jest bardziej intensywna niż przeciętnie (wskaźnik DG3L > 0). Dochodzi wtedy do szybkiego spadku powierzchni lodów w okresie ciepłym – zwłaszcza we wrześniu i powolnego spadku rozmiarów pokrywy lodowej w marcu, cyrkulacja atmosferyczna w tym reżimie odgrywa istotną rolę w kształtowaniu zmian powierzchni lodów. Spadek natężenia THC poniżej przeciętnej (DG3L ≤ 0), z opóźnieniem około 6.letnim prowadzi, do przejścia do reżimu „chodnego”. W reżimie chłodnym następuje szybki przyrost powierzchni lodów w okresie ciepłym i bardzo powolny wzrost powierzchni lodów w marcu, rola cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu zmienności pokrywy lodowej staje się nikła. Po dalszych kilku latach utrzymywania się reżimu „chłodnego” międzyroczne zmiany powierzchni zlodzonej stają się małe. Analizy związków między zmiennymi z przesunięciami czasowymi wykazały, że cyrkulacja atmosferyczna nad Arktyką stanowi funkcję THC. W rezultacie, za główną przyczynę zmian powierzchni zlodzonej Arktyki należy uznać rozciągnięte w czasie działanie zmian intensywności THC, które w rozpatrywanym okresie objaśnia ~90% wariancji rocznej powierzchni zlodzonej.
The paper presents the assumptions and structure of statistical model reproducing the changes in sea ice extent in the Arctic, using the minimum number of steering variables. The data set of NASA's Goddard Space Flight Center (GSFC) nsidc0192_seaice_trends_climo/total-area-ice-extent/nasateam/ (Total Ice-Covered Area and Extent) was used as starting data in the calibration of this model. Its subsets characterizing the sea ice extent of the Arctic Ocean (ArctOcn), Greenland Sea (Grnland), Barents and Kara seas (BarKara) were used. Their sums create a new variable known as the ‘Proper Arctic’. This model also used the following subsets: Archipelago Canadian (CanArch), Bay and Strait Hudson (Hudson), and Baffin Bay and Labrador Sea (Baffin), the sum of which creates another variable the ‘American Arctic’. The sum of all the above mentioned subsets creates a variable defined as the ‘entire Arctic’. The study covered the period 1979-2013, for which the said data set is made up of uniform and reliable data based on satellite observations. The model was developed for moments of maximum (March) and minimum (September) development of sea ice extent as well as for the annual average sea ice extent. After presenting the assumptions of the model (model type ‘White box’), formal analysis of the type and characteristics of the model, the choice of steering variables (independent; Chapters 3 and 4) was made. The index characterizing the intensity of thermohaline circulation (THC) in the North Atlantic, referred to as DG3L and an index characterizing atmospheric circulation having significant influence on changes in sea ice extent, marked as D, were used as independent variables in this model. Physical fundamentals and rules for calculating the DG3L index are discussed in detail in Annex 1, and the D index in Annex 2. These Annexes also include time series of both indexes (DG3L – 1880-2015; D – 1949-2015). Research into delays between the impact of variables and changes in sea ice extent indicated that sea ice extent showed maximum strength of the correlation with the DG3L variable with a three-year delay and with D variable with zero delay. The final form of the model is a simple equation of multiple regression (equation [1]). The following equations are used for estimating the regression parameters for individual sea areas in those time series: the Proper Arctic – equation [1a, 1b, 1c]; the American Arctic – equations [2a, 2b, 2c] and for the entire Arctic - equation [3a, 3b, 3c]. Statistical characteristics of each model are presented in Tables 3, 4 and 5, and Figures 2, 3 and 4 respectively and show the scattering of values estimated by means of each model in relation to the observed values. All models show high statistical significance. The best results, both in terms of explanation of the variance of the observed sea ice extent, as well as the size of the standard errors of estimation of sea ice extent are obtained for changes in the sea ice extent of the entire Arctic. The reasons for this may be traced back to the fact that errors in the estimation of partial models ([1a, 1b, 1c] and [2a, 2b, 2c]) have different signs, which in a synthetic model partially cancel out each other. Moreover, if the variable DG3L three years before shows strong and evenly distributed in time action, the D variable characterizing atmospheric circulation shows clearly seasonal activity – it is marked only during the minimum development of sea ice extent (September), when the degree of ice concentration is reduced, allowing its relatively free drift. The model for the annual average of sea ice extent of the entire Arctic (in the accepted limits) explains 71.5% of the variance, in September 68%, and in March 65% of the variance (Table 5). The lowest values are obtained for the American Arctic, where the D variable, characterizing atmospheric circulation does not appear to have significant influence, so the model is a linear equation with one variable (DG3L). Nevertheless, also in this case, the variance of the annual sea ice extent in the American Arctic is explained exceeding 50%. Variability of THC (described by the DG3L index) explains ~67% of the variance of annual sea ice extent and variability of atmospheric circulation (described by the D index) explains ~6% of the variance of annual sea ice extent of the entire Arctic. It allows claiming that THC and atmospheric circulation are the essential factors that influence the variability of sea ice extent of the Arctic. Both of these factors are natural factors. Further analysis of the results presented by various models and especially those affected by the DG3L variable (Fig. 5) delayed by three years suggests that the linear model is not the most appropriate model reflecting the changes in the sea ice extent of the entire Arctic and its parts. The action of DG3L variable, accumulated over several years, is saved and this causes that a strong significant correlation with the sea ice extent is prolonged. The analysis carried out by means of the segmented regression showed that the variability of sea ice extent was different where THC is lower than the average (DG3L ≤ 0), or different where THC is stronger than average (DG3L> 0; see equation [4a, 4b]). When the index is zero or less than zero, the impact of THC on the increase in sea ice extent is limited and the influence of changes in atmospheric circulation on sea ice extent is very small. Conversely, when the THC becomes intense and imports increased amounts of heat to the Arctic, the influence of DG3L index on the decrease in sea ice extent rises, like growing impact of atmospheric circulation on variation of sea ice extent (see equations [5a, 5b]. The segmented regression equations with these two variables explain 88.76% of the observed annual variation of sea ice extent of the entire Arctic (equations [5a, 5b]).This means that the sea ice extent of the Arctic is variable in two distinct regimes – ‘warm’, when the DG3L> 0 and ‘cold’, when the DG3L ≤ 0. This is similar to the results of Proshutinsky and Johnson (1997), Polyakov et al. (1999) and Polyakov and Johnson (2000) and their LFO oscillation. Time limits of the transition intensity of the THC phases from the positive to negative and vice versa correspond to similar limits of LFO, suggesting that the two different systems have the same cause. Polyakov and Johnson (2000) and Polyakov et al. (2002, 2003, 2004, 2005) can see the main reason for the change in the LFO regime in the transition of atmospheric circulation from anticyclonic regime to cyclonic regime and vice versa. The analysis of the reason for the transition of regime of changes in sea ice extent from ‘warm’ to ‘cold’ and vice versa – THC or atmospheric circulation – has shown that the D index is a function of previous changes in DG3L index. Atmospheric circulation over the Arctic shows a greater delay in response to changes in THC than the sea ice extent – this occurs with a 6-year delay (see Table 6, Equation 6). This allows replacing the D variable in the equations describing the change in sea ice extent, directly by DG3L variable from 6 years before (see Equation [7a, 7b]).These simultaneous equations explain about 90% of the observed annual variance of the sea ice extent of the entire Arctic in the years 1979-2013. Most importantly, however, it can be stated, with a high degree of certainty, that the variability of THC of the North Atlantic steers both the changes in sea ice extent and Basic features of atmospheric circulation over the Arctic. The effects of other factors than THC, having influence on variability of sea ice extent and the basic processes of the climate in the Arctic, in the short time scales, leave not too much space/place. The transition from ‘cold’ to ‘warm’ regime in the development of the sea ice extent in the Arctic requires an increase in the intensity of THC. If the values of DG3L index are greater than 0 for a period not shorter than three years, the decrease in the sea ice extent will start, initially in the period of its minimum development (August, September). If the resultant values of the DG3L index have positive values for further three years, the atmospheric circulation will transform into a cyclonic circulation (D index goes to positive values). The role of atmospheric circulation during the ‘warm’ season in the Arctic having influence on the change (reduction) of the sea ice extent becomes significant. The ‘warm’ regime will remain as long as long after its start the situation in which the algebraic sum of DG3L values is greater than 0. If such a situation lasts long, or in case of accumulation of high values of DG3L index, the sea ice cover can disappear almost completely in the warm period. The transition from the ‘warm’ regime to the ‘cold’ regime demands fulfillment of reverse conditions – a consistent decrease in the values of DG3L index into negative values for at least another three year period. After three years this will result in rapid increase in sea ice extent during warm period, thereby increasing the annual average of sea ice extent. If in subsequent years the value of DG3L index remains lower than zero, after the next 3-4 years, the atmospheric circulation will become the anticyclonic circulation. After that there will be gradual, slow growth in sea ice extent, decrease in air temperature, increase in ice thickness and change in the age of the ice structure towards the increase in the multi-year ice. The ice cover in the Arctic will become "self-sustaining", reducing interannual variability. Major changes will occur in the ‘warm’ season, minor in other seasons. The maximum sea ice extent of the Arctic in the cold season, with current conditions in the ‘cold’ regime, can reach ~13.5-14.5 million km2, the average annual sea ice extent should be ~12 (± 0.5) million km2. This area, especially in the winter season, may be in fact higher, since the weakening of the THC must also lead to a decrease in air temperature in the hemisphere.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2015, 25; s. 249-334
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Intensywny dryf lodu w rejonie wyspy Wrangla, zjawiska z nim związane i konsekwencje dla bezpieczeństwa żeglugi
Intensive sea-ice drift near Wrangel Island, associated effects and consequences for the safety of navigation
Autorzy:: Pastusiak, T.
Styszyńska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260808.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: dryf lodu morskiego
rzeka lodu
Północna Droga Morska
dywergencja lodu
zmiany pokrywy lodowej
sea-ice drift
ice jet
Northern Sea Route
divergence of ice
ice cover changes
Opis:: Praca omawia zjawiska hydrometeorologiczne towarzyszące intensywnemu dryfowi lodu w rejonie Wyspy Wrangla w dniach 19-30 marca 2012 roku. Rezultaty badania związków pomiędzy parametrami hydrologiczno-meteorologicznymi wykazały silne zależności pomiędzy prędkością wiatru, prędkością prądu morskiego, prędkością dryfu lodu i gradientem poziomu morza. Oszacowana długość „koryta” rzeki lodu wahała się od 100 do 580 Mm zaś jego szerokość od 30 do 180 Mm. Można przyjąć, że długość „koryta” rzeki lodu jest wprost proporcjonalna do prędkości dryfu tego lodu, a szerokość „koryta” jest odwrotnie proporcjonalna do prędkości dryfu tego lodu.
The work discusses the hydro-meteorological phenomena associated with intense ice drift in the vicinity of Wrangel Island in the days of 19-30 March 2012. The results of the study of the correlations between hydrological and meteorological parameters showed strong relationship among the wind speed, sea current rate, speed of ice drift and gradient of sea level. The observed length of the “bed” of ice jet ranges from 100 to 580NM and its width from 30 to 180NM. It can be assumed that the length of the "bed” of ice jet is directly proportional to the speed of the ice drift and the width of the "bed" is inversely proportional to the speed of the ice drift.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2013, 23; 191-204
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe
Changes of sea ice extent on the Kara Sea in the years 1979-2015. System approach
Autorzy:: Styszyńska, A.
Marsz, A. A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/260907.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
Tematy:: pokrywa lodowa
zmiany powierzchni lodów
THC
temperatura powietrza
temperatura wody powierzchniowej
Morze Karskie
Arktyka
Atlantyk Północny
ice cover
changes in sea-ice extent
air temperature
sea surface temperature
Kara Sea
Arctic
North Atlantic
Opis:: Praca omawia zmiany powierzchni lodów na Morzu Karskim i mechanizmy tych zmian. Scharakteryzowano przebieg zmian zlodzenia, ustalając momenty skokowego zmniejszenia się letniej powierzchni lodów. Rozpatrzono wpływ cyrkulacji atmosferycznej, zmian temperatury powietrza i zmian zasobów ciepła w wodach na zmiany zlodzonej tego morza. Analizy wykazały, że wszystkie zmienne opisujące zarówno stan zlodzenia jak i stan elementów klimatycznych są ze sobą wzajemnie powiązane przez różnego rodzaju sprzężenia zwrotne. W rezultacie tworzy się rekurentny system, w którym zmiany powierzchni lodów, wpływając na przebieg innych elementów systemu (temperaturę powietrza, temperaturę wody powierzchniowej) w znacznej części same sterują swoim rozwojem. Zmiennością całego tego systemu sterują zmiany intensywności cyrkulacji termohalinowej (THC) na Atlantyku Północnym, dostarczając do niego zmienne ilości energii (ciepła). Reakcja systemu zlodzenia Morza Karskiego na zmiany natężenia THC następuje z 6.letnim opóźnieniem.
The work discusses the changes in the ice extent on the Kara Sea in the years 1979-2015, i.e. in the period for which there are reliable satellite data. The analysis is based on the average monthly ice extent taken from the database AANII (RF, St. Peterburg). 95% of the variance of average annual ice extent explains the variability of the average of ice extent in ‘warm' season (July-October). Examination of features of auto-regressive course of changes in ice extent shows that the extent of the melting ice area between June and July (marked in the text RZ07-06) can reliably predict the ice extent on the Kara Sea in August, September, October and November as well as the average ice extent in a given year. Thus the changes in ice extent can be treated as a result of changes occurring within the system. Analysis of the relationship of changes in ice extent and variable RZ07-06 with the features of atmospheric circulation showed that only changes in atmospheric circulation in the Fram Strait (Dipole Fram Strait; variable DCF03-08) have a statistically significant impact on changes in ice extent on the Kara Sea and variable RZ07-06. The analysis shows no significant correlation with changes in ice extent or AO (Arctic Oscillation), or NAO (North Atlantic Oscillation). Variable RZ07-06 and variable DCF03-08 are strongly correlated and their changes follow the same pattern. Analysis of the relationship of changes in ice extent and variable RZ07-06 with changes in air temperature (the SAT) showed the presence of strong relationships. These correlations differ significantly depending on the region; they are much stronger with changes in air temperature in the north than in the south of the Kara Sea. Temperature of cold period (average temperature from November to April over the Kara Sea, marked 6ST11-04) has a significant effect on the thickness of the winter ice and in this way the thickness of ice in the next melting season becomes part of the "memory" (retention) of past temperature conditions. The thickness of the winter ice has an impact on the value of the variable RZ07-06 and on changes in ice extent during the next ‘warm’ season. As a result, 6ST11-04 explains 62% of the observed variance of the annual ice extent on the Kara Sea. SAT variability in the warm period over the Kara Sea (the average of the period July-October, marked 6ST07-10) explains 73% of the variance of annual ice extent. SAT variability of the N part of the Kara Sea (Ostrov Vize, Ostrov Golomjannyj), which explains 72-73% of the variance ice extent during this period, has particularly strong impact on changes in ice extent during warm period. These stations are located in the area where the transformed Atlantic Waters import heat to the Kara Sea. Analysis of the impact of changes in sea surface temperature (SST) variability on sea ice extent indicated that changes in SST are the strongest factor that has influence on ice extent. The variability of annual SST explains 82% of the variance of annual ice extent and 58% of the variance of the variable RZ07-06. Further analysis showed that the SAT period of warm and annual SAT on the Kara Sea are functions of the annual SST (water warmer than the air) but also ice extent. On the other hand, it turns out that the SST is in part a function of ice extent. All variables describing the ice extent and its changes as well as variables describing the nature of the elements of hydro-climatic conditions affecting the changes in ice extent (atmospheric circulation, SAT, SST) are strongly and highly significantly related (Table 9) and change in the same pattern. In this way, the existence of recursion system is detected where the changes in ice extent eventually have influence on ‘each other’ with some time shift. The occurrence of recursion in the system results in very strong autocorrelation in the course of inter-annual changes in ice extent. Despite the presence of recursion, factors most influencing change in ice extent, i.e. the variability in SST (83% of variance explanations) and variability in SAT were found by means of multiple regression analysis and analysis of variance. Their combined impact explains 89% of the variance of the annual ice extent on the Kara Sea and 85% of the variance of ice extent in the warm period. The same rhythm of changes suggests that the system is controlled by an external factor coming from outside the system. The analyses have shown that this factor is the variability in the intensity of the thermohaline circulation (referred to as THC) on the North Atlantic, characterized by a variable marked by DG3L acronym. Correlation between the THC signal and the ice extent and hydro-climatic variables are stretched over long periods of time (Table 10). The system responds to changes in the intensity of THC with a six-year delay, the source comes from the tropical North Atlantic. Variable amounts of heat (energy) supplied to the Arctic by ocean circulation change heat resources in the waters and in SST. This factor changes the ice extent and sizes of heat flux from the ocean to the atmosphere and the nature of the atmospheric circulation, as well as the value of the RZ07-06 variable, which determines the rate of ice melting during the ‘warm’ season. A six-year delay in response of the Kara Sea ice extent to the THC signal, compared to the known values of DG3L index to the year 2016, allows the approximate estimates of changes in ice extent of this sea by the year 2023. In the years 2017 to 2020 a further rapid decrease in ice extent will be observed during the ‘warm' period (July-October), in this period in the years 2020-2023 ice free conditions on the Kara Sea will prevail. Ice free navigation will continue from the last decade of June to the last decade of October in the years 2020-2023. Since the THC variability includes the longterm, 70-year component of periodicity, it allows to assume that by the year 2030 the conditions of navigation in the Kara Sea will be good, although winter ice cover will reappear.
Źródło:: Problemy Klimatologii Polarnej; 2016, 26; 109-156
1234-0715
Pojawia się w:: Problemy Klimatologii Polarnej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "changes" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język