Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "air circulation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu temperatury powietrza w styczniu na Spitsbergenie
    Role of atmospheric circulation on the January temperature variability in Spitsbergen
    Autorzy:
    Niedźwiedź, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260696.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosfery
    Spitsbergen
    temperatury powietrza
    atmospheric circulation
    air temperature
    Opis:
    The study presents variability of simple circulation indices above Spitsbergen for the period 1899-2004 in January, based on original calendar of synoptic divided from the synoptic maps. After calculation of synoptic types frequencies the further results have been obtained using the simple circulation indices: W - westerly, zonal index, S - southerly - meridional index, C - cyclonicity index, as proposed by R. Murray and R. Lewis (1966) with some modifications, as well as Spitsbergen Oscillation (OS) defined as the standarized pressure difference between Bjornoya and Longyearbyen. The negative value of W index is typical for Spitsbergen, according to great frequency of eastern airflow. Variability of January temperature in Svalbard (t01SV) were investigated on the basis of averages from four stations: Isfjord Radio and Svalbard Lufthavn, as well as from Polish Polar Station in Hornsund Fiord on SW part of Spitsbergen, and from Bjornoya (Bear Island) - about 300 km SSE from Hornsund. After reconstructions of some lack data on the basis of linear regression, temperature data were obtained for the period of 1912-2004. For the temperature the main feature is period of cooling in the years 1912-1918 and then the great warming during the decade of 1930th (1933-1937). During the years 1937-1971 was observed the significant decreasing trend in January temperature to the cool period of years 1962-1971. The last period 1971-2004 has no any trend in temperature. But three large fluctuations took place with warm Januarys of 1972-1974, 1990-1992 and 1999-2001 and cool ones of 1975-1982, 1993-1998 and 2002-2004. Temperature of January changes in Spitsbergen depend on a great extend of circulation factors, mainly from the southern (S) and zonal circulation indices (W) or Spitsbergen Oscillation index (SO). Using the models of multiple regression was possible the recontruction of January temperature since 1899 on the basis of circulation indices. They explained about 63% of variance in temperature.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 59-68
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Amplituda dobowa temperatury powietrza na Antarktydzie
    Diurnal air temperature range on the Antarctic
    Autorzy:
    Kejna, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260832.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    temperatury powietrza
    Antarktyda
    cyrkulacja atmosferyczna
    air temperature
    Antarctic
    atmospheric circulation
    Opis:
    Diurnal air temperature ranges (DTR) have been counted based on the monthly mean values of the daily maximal and minimal air temperature from 23 Antarctic stations. DTR shows a considerable spatial differentiation on the Antarctic. The lowest DTR values (4-6°C) occur along the western coast of the Antarctic Peninsula and on the subantarctic islands. At the remaining coast of Antarctica the mean DTR vary from 6-7°C to 10°C at the stations situated on higher geographical latitude. In the Antarctic inlands the largest DTR values occur at the highest parts of glacier plateau (8-9°C), while on the South Pole they are distinctly smaller (6°C). In the annual course of DTR the following types have been distinguished: oceanic type at the western coast of the Antarctic Peninsula with small DTR in summer (2-4°C) and twice higher in winter; oceanic-continental type at the coast of Eastern Antarctic with large DTR during the whole year; continental-oceanic type with high DTR in summer and still higher (up to 13°C) in winter occurring at Western Antarctic and in the Weddell Sea basin; continental type characteristic for the interior of the continent with the highest DTR in summer (11-12°C) and smaller in winter; polar type with small DTR in summer (to 3°C) and considerable higher in winter (7-8°C). A decrease of DTR occurred on the Antarctic in regions characterized by increasing temperature in the second half of the 20th century, especially on the western coast of the Antarctic Peninsula, on the coast of Ross Sea and on the Queen Maud Land. The decrease in the DTR values was connected with the quicker increase of daily minimal air temperatures. On the other hand, in the regions where cooling was noted the DTR values increase (inlands of Eastern Antarctic and South Pole, and the Weddell Sea basin), mainly due to the fall in daily minimal air temperatures.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 7-18
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na warunki termiczne sezonów letnich (VII-VIII) w Calypsobyean (zachodni Spitsbergen)
    The influence of atmospheric circulation on thermic conditions in summer seasons (VII-VIII) in Calypsobyen (Western Spitsbergen)
    Autorzy:
    Gluza, A.
    Siwek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260757.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosferyczna
    temperatura powietrza
    Calypsobyen
    Bellsund
    Spitsbergen
    atmospheric circulation
    air temperature
    Opis:
    Zarys treści. W pracy przedstawiono wpływ cyrkulacji atmosferycznej według klasyfikacji T. Niedźwiedzia na warunki termiczne w miesiącach letnich (lipiec i sierpień) w rejonie Bellsundu. Wykorzystano wartości dobowe (średnie, maksymalne i minimalne) temperatury powietrza z wysokości 200 cm n.p.g. ze stacji meteorologicznej w Calypsobyen. Dane pomiarowe pochodzą z sezonów letnich pięciu Wypraw UMCS na Spitsbergen z lat 2006-2009 i 2011. Długość serii pomiarowych w poszczególnych latach była związana z terminami rozpoczęcia i zakoń-czenia wypraw. Ponieważ pomiary wykonywane były w różnych terminach (między pierwszą dekadą czerwca a pierwszą dekadą września) do analizy wykorzystano dane z okresu wspólnego tj. od 1 lipca do 31 sierpnia. Łącznie przeanalizowano dane z 310 dni (po 62 dni z każdego roku).
    The paper analyses relationship between atmospheric circulation and air temperature in Calypsobyen Bellsund region (NW Spitsbergen) in period 01st July – 31st August from the years 2006-2009 and 2011. For this purpose data from meteorological station in Calypsobyen (. = 77°33’29,5”N, . = 14°30’46,6”E), daily values of four temperature parameters (mean, maximum, minimum, diurnal temperature range) and daily types of atmospheric circulation for Spitsbergen made by T. Niedźwiedź have been used. The station is located on Calypsostranda, a flat sea terrace, at the height of about 23 m a. s. l., at a distance of 200 m from Bellsund Fjord and 2 km from the Scott Glacier. Dry lichen-moss tundra forms the substrate of the station. Circulation types Ca+Ka (about 20%) and Cc+Bc (about 14%) occurred the most frequently in analysed period. Types Sa+SWa+Wa and Ea+SEa (about 8%) occurred the most rarely. The highest mean daily temperatures were notified in circulation types Ea+SEa and Sa+SWa+Wa. Highest maximum temperatures were notified in circulation types NWc+Nc+NEc and NWa+Na+NEa. Lowest minimum temperatures were notified in circulation types Ca+Ka and Cc+Bc. Highest values of diurnal temperature range were notified in circulation types Sa+SWa+Wa, NWa+Na+NEa and Ea+SEa. In summer seasons air temperature in Calypsobyen depend mainly on direction from which air masses are coming. Local circulation is also important as well as foehn wind effect, radiation and insolation processes. Type of baric situation is mostly not so relevant.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2012, 22; 27-34
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesna zmienność cyrkulacji atmosfery, temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na Spitsbergenie
    Contemporary variability of atmospheric circulation, temperature and precipitation in Spitsbergen
    Autorzy:
    Niedźwiedź, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260947.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosfery
    temperatury powietrza
    opady atmosferyczne
    Spitsbergen
    atmospheric circulation
    air temperature
    precipitation
    Opis:
    The study presents variability of simple circulation indices above Spitsbergen for the period 1951-2002, based on original calendar of synoptic divided from the synoptic maps. After calculation of synoptic types frequencies the further results have been obtained using the simple circulation indices: W - westerly, zonal index, S - southerly - meridional index, C - cyclonicity index, as proposed by R. Murray and R. Lewis (1966) with some modifications. The negative value of W index is typical for Spitsbergen, according to great frequency of eastern airflow. Some complicated relations between above indices, NAO, temperature and precipitation were noticed in Spitsbergen. Variability of temperature and precipitation based on the data from Isfjord Radio and Svalbard Lufthavn stations, as well as from Polish Polar Station in Hornsund Fiord on SW part of Spitsbergen. They were compared with Bjornoya (Bear Island) - about 300 km SSE from Hornsund. For the temperature the main feature is period of cooling in the years 1961-1971 and around 1988, after the great warming during the decade of 1930th. During that coolest years also large annual temperature range was typical. The coldest was year 1968, and the warmest one -1984 (from -2 to -3°C). Next warm years were observed in 1990 and 1999, but in Jan Mayen the warmest was year 2002. The coolest winter (December-February) with average temperature below -20°C in Longyearbyen was in 1962/1963 (-21.5°C) and 1988/1989 (-20.1°C), and the warmest one on 1984/1985 (-8.3°C). Significant warming was noticed only in the warm half-year (V-X) about 1.2K since 1972 up to 2002. The warmest period V-X was in 1990, and coolest - in 1968. In summer (June-August) the temperature varied between 2°C in 1982 and 4.5°C (Hornsund) or 6.1°C (Longyearbyen) in 2002 (the warmest summer). Temperature changes in Spitsbergen depend on a great extend of circulation factors, mainly from the southern (S) and zonal circulation indices (W). The lowest temperatures were observed round the 1965. During the last decade of 1980 the period of little warming is observed again. For precipitation relative large increase of summer and September precipitation were noticed in the last years of the 20th century, mainly in 1994-1997. May be the part of its fallen in the form of snow in the upper parts of archipelago and supplied glaciers. The highest precipitation is typical for August and September. The largest diurnal precipitation totals - 58.3 mm was observed on August 1, 1994. The second high value 52.6 mm was noticed on September 6, 1996. During the observed period since 1978, only 5 time the daily precipitation in Hornsund exceeded 40 mm and 14 time were higher than 30 mm. In Hornsund annual total of precipitation twice exceeded 600 mm, in 1994 and 1996. This increase of precipitation was connected with greater frequency in the intensity of westerly and southerly atmospheric circulation expressed by the zonal and meridional circulation indices and the more intense cyclonic activity in autumn and winter seasons
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2003, 13; 79-92
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczynniki korelacji między wybranymi wskaźnikami cyrkulacji atmosferycznej a temperaturą powietrza w arktyce kanadyjskiej w latach 1951-2010
    Coefficients of correlation between selected indices of atmospheric circulation and air temperature in the canadian arctic in the period 1951-2010
    Autorzy:
    Maszewski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/261019.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosferyczna
    Arktyka Kanadyjska
    korelacja
    temperatura powietrza
    atmospheric circulation
    Canadian Arctic
    correlation
    air temperature
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu cyrkulacji atmosferycznej na warunki termiczne w Arktyce Kanadyjskiej w latach 1951-2010. Do analizy wykorzystano średnie dobowe wartości temperatury powietrza z 12 stacji meteorologicznych położonych w badanym obszarze. Cyrkulację atmosferryczną scharakteryzowano na podstawie czterech wybranych wskaźników cyrkulacyjnych (NAO – North Atlantic Oscillation – Oscylacja Północnego Atlantyku, AO – Arctic Oscillation – Oscylacja Arktyczna, EP/NP – East Pacific/ North Pacific Pattern – wskaźnik wschodnio/północno pacyficzny, PNA – Pacific/North American Pattern – wskaźnik pacyficzno-północnoamerykański). Cyrkulacja atmosferyczna wyrażona za pomocą wybranych wskaźników cyrkulacyjnych w większości miesięcy nie wykazała istotnych trendów w okresie 1951-2010. Jesienią i zimą wykryto dość silne istotne statystycznie współczynniki korelacji wskaźnika NAO oraz AO z temperaturą powietrza głównie na wschodzie i częściowo w centrum Arktyki Kanadyjskiej. Najsilniejsze związki korelacyjne dla wskaźnika cyrkulacji EP/NP stwierdzono w październiku i listopadzie na stacjach położonych na południu i częściowo w centrum badanego obszaru. Wskaźnik PNA najsilniej korelował z temperaturą powietrza w marcu i kwietniu na wschodzie i południu Arktyki Kanadyjskiej.
    The article presents the results of studies on selected indicators of circulation and their influence on thermal conditions in the Canadian Arctic in the years 1951-2010. The average daily temperature values in the years 1951-2010 for 12 meteorological stations located in the study area were used for the analysis (Alert, Eureka, Resolute, Sachs Harbour, Clyde, Cambridge Bay, Baker Lake, Coral Harbour, Iqaluit, Churchill, Kuujjuaq, Kuujjuarapik). Four selected indices of circulation were also taken under consideration: NAO (North Atlantic Oscillation), AO (Arctic Oscillation), EP / NP (EastPacific- North Pacific Pattern), PNA (Pacific-North American Pattern). These data were downloaded from the website of the Canadian Meteorological Service. Selected indicators of circulation showed no significant trends in most months in the period 1951-2010. The NAO index was characterized by a statistically significant upward trend (0.02) from January to March, and a decreasing trend (-0.02) in October. For the EP-NP index statistical analysis showed a strong statistically significant downward trend (-0.03) in August and a slightly weaker one in September (-0.02). A statistically significant upward trend (0.02) occurred in February. The PNA index was characterized by a statistically significant growing trend (0.02) in January and July. In autumn and winter fairly strong correlation coefficients were detected (-0.4 to -0.7) for the NAO index and the AO index with air temperature mostly in the east and partly in the central Canadian Arctic. The strongest correlation relationship (-0.5 to -0.7) for the circulation ratio EP-NP was detected at the stations located in the south and partially in the center of the study area in October and November. The PNA index correlated most strongly (from 0.5 to 0.7) with air temperature in March and April in the east and south of the Canadian Arctic.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2011, 21; 77-90
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie przestrzenne wilgotności względnej powietrza w północnej części równiny Kaffiøyra i na Lodowcu Waldemara (NW Spitsbergen) w okresie od września 2010 do sierpnia 2013
    Spatial diversity of air relative humidity in the northern part of the Kaffiøyra plain and the Waldemar Glacier (NW Spitsbergen) from September 2010 to August 2013
    Autorzy:
    Przybylak, R.
    Araźny, A.
    Ulandowska-Monarcha, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260842.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka
    Spitsbergen
    klimat
    wilgotność względna powietrza
    cyrkulacja atmosferyczna
    Arctic
    climate
    relative air humidity
    atmospheric circulation
    Opis:
    W artykule przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne wilgotności względnej powietrza w północnej części rejonu Kaffiøyry i na Lodowcu Waldemara w okresie IX 2010 – VIII 2013. W okresie od września 2010 do sierpnia 2011, dla którego istnieją najpełniejsze dane dla wszystkich stanowisk pomiarowych, najwyższe wartości wilgotności względnej zostały zanotowane na szczytach górskich (89%) i na polu firnowym Lodowca Waldemara (86%). Najniższa wartość tego parametru wystąpiła natomiast na tundrze (79%). W całym okresie badawczym, na podstawie zredukowanej liczby stacji, stwierdzono, iż najsuchszy był punkt Kaffiøyra-Heggodden (KH, 83%) zlokalizowany na morenie czołowo-bocznej Lodowca Aavatsmarka, a najbardziej wilgotno było na polu firnowym Lodowca Waldemara (LW2, 85%). Wilgotność względna na badanym obszarze wykazała przeważnie wzrost wartości wraz ze wzrostem wysokości nad poziom morza. Najwilgotniejsze powietrze w rejonie badań towarzyszyło typom cyrkulacji Sc+SWc+Wc i Sa+SWa+Wa (anomalie dodatnie od 7 do 9%), a najsuchsze (anomalie ujemne wahające się od 6% do 9%) podczas napływu mas powietrza z sektora wschodniego, niezależnie od rodzaju układu barycznego. Najmniejsze różnice (do ok. 1-2%) wystąpiły w sytuacjach bezadwekcyjnych reprezentowanych przez typ Ka+Ca.
    This paper presents the spatial diversity of air relative humidity (2 m a.g.l.) in the northern part of the Kaffiøyra Plain and on the Waldemar Glacier (NW Spitsbergen), from September 2010 to August 2013, based on measurements taken at six sites located in different environments (Table 1, Figure 1). Results are described for years and seasons, defined as: autumn (Sep-Oct), winter (Nov-Mar), spring (Apr-May) and summer (Jun-Aug). In the period from September 2010 to August 2011, the highest relative humidity was noted on mountain ridges (89%) and in upper part of the Waldemar Glacier (86%). The lowest value of humidity (79%) occurred at a tundra site called ‘Terrace’, located about two kilometres from the coast (Table 2, Figure 2). In the entire period of observations, for which a reduced number (3) of observation sites exists, drier air (83%) was observed at the Kaffiøyra-Heggodden (KH) site, located in the terminal-lateral moraine of the Aavatsmark Glacier, whereas the wettest air (85%) was measured at the firn part of the Waldemar Glacier (LW2). Relative humidity generally shows an increase as altitude increases above sea level. The marked influence of atmospheric circulation on relative humidity was also noted. In the study period, as compared to long-term values from 1951 to 2006, a decrease in the frequency of occurrence of anticyclonic types and an increase in the frequency of cyclonic types (by 10% and 6.8%, respectively) was also noted (Figure 3). Most humid air in the study area occurred within the circulation types Sc+SWc+Wc and Sa+SWa+Wa (positive anomalies varied from 7% to 9%), and the driest (negative anomalies from 6% to 9%) during air advection from the eastern sector within both anticyclonic and cyclonic weather patterns (Table 3 and Figure 4). The smallest differences (up to 2%) were connected with non-advectional weather type Ka+Ca.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2014, 24; 25-36
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Związek akumulacji śniegu na lodowcach północno-zachodniego Spitsbergenu z cyrkulacją atmosferyczną, opadami i temperaturą powietrza w okresach zimowych
    Relation between the snow accumulation on glaciers of North-West Spitsbergen and the atmospheric circulation, precipitation and air temperature in the winter seasons
    Autorzy:
    Grabiec, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260836.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Spitsbergen
    akumulacja śniegu
    cyrkulacja atmosferyczna
    opady
    temperatury powietrza
    snow accumulation
    atmospheric circulation
    precipitation
    air temperature
    Opis:
    This work attempts to determine connections between glaciers' winter mass balance and meteorological factors of winter seasons. Detailed analysis was carried out between the snow accumulation of Austre Broggerbreen and the meteorological data from Ny-Alesund station (Kongsfjord region) from 1975 to 1998. Relation has been found between the snow accumulation and warm and humid air masses frequency in winter seasons (X - V). Those masses are mainly from southerly and southwesterly directions for Svalbard. The winter mass balance shows very clear connection with air temperature and precipitation factors of winter seasons (sum of winter precipitation, number of days with precipitation intensity >= 5 mm per day, winter mean air temperature, and number of days with maximum daily air temperature >= 0°C). A particularly close connection is observed between winter mass balance and number of days with precipitation intensity >= 5 mm per day at the positive daily maximum air temperature (LPTmax) (r = 0.81) - Fig. 8. The winter mass balance multiply regression (Wb) was worked with the use of the elementary meteorological factors: the average winter temperature (T) and the sum of precipitation in the same period (P). On the basis of the multiply regression of winter balance it is possible to predict snow accumulation changes. Over the next 50 years the winter snow accumulation of Austre Broggerbreen could increase about 15% if the scenario of climatic changes by Hanssen-Bauer (2002b) is used. If, in addition, one assumes the stability of ablation, the mass balance of glaciers will rise by 24%, but the mass balance will still be negative.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2003, 13; 161-171
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany pokrywy lodów morskich Arktyki na przełomie XX i XXI wieku i ich związek z cyrkulacją atmosferyczną
    Changes in the sea ice cover in the Arctic at the turn of the 20th and 21st centuries and their correlation with the atmospheric circulation
    Autorzy:
    Marsz, A. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260733.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka
    cyrkulacja atmosferyczna
    dipol arktyczny
    lody morskie
    dryf lodów
    temperatura powietrza
    Arctic
    atmospheric circulation
    Arctic Dipole
    sea ice
    drifting ice
    air temperature
    Opis:
    W pracy dokonano analizy wpływu cyrkulacji atmosferycznej na obserwowane w ostatnich latach XX i pierwszych latach XXI wieku zmiany powierzchni lodów morskich w Arktyce oraz zmian temperatury powietrza w sektorze wschodniosyberyjskim i pacyficznym Arktyki. Wprowadzono nowy wskaźnik charakteryzu-jący cyrkulację atmosferyczną w basenie Morza Arktycznego – zmodyfikowany dipol arktyczny (zDA), będący miesięczną różnicą ciśnienia między rejonem Morza Beauforta a rejonem Tajmyru. Występowanie dodatnich faz zDA porządkuje i przyspiesza dryf lodów z mórz Wschodniosyberyjskiego, Czukockiego i zachodniej części Morza Beauforta oraz centralnych części Morza Arktycznego w kierunku Cieśniny Frama. Po roku 1999 gwałtownie wzrosła częstość występowania ekstremalnie dodatnich faz zDA, wydłużył się również czas ich występowania. W latach 1979-2007 zmiany charakteru cyrkulacji atmosferycznej opisanej przez zDA objaśniają ~42% zmienności rocz-nej powierzchni lodów w Arktyce i 46% zmienności powierzchni zlodzonej we wrześniu, czyli miesiącu, w którym zaznacza się minimum rozwoju lodów morskich. We wschodnich sektorach Arktyki działanie zDA pociąga za sobą wzrost częstości i intensywności adwekcji z południa, co powoduje również wzrost temperatury powietrza. Oszacowano, że gwałtowny wzrost wartości zDA, jaki nastąpił w roku 2007 wymusił, wraz ze zmniejszeniem się powierzchni lodów morskich, wzrost temperatury powietrza na stacjach wybrzeża Morza Czukockiego o ~1.3°C, na Morzu Beauforta o ~1.5°C. Taki stan wskazuje, że obecnie obserwowany gwałtowny spadek powierzchni lodów morskich w Arktyce nie stanowi rezultatu działania efektu cieplarnianego, lecz wzrost temperatury powietrza i spadek powierzchni lodów stanowi rezultat zachodzących zmian w cyrkulacji atmosferycznej nad Arktyką.
    The observed, at the turn of the 20th and 21st centuries, rapid decrease both in sea ice extent and its area in the Arctic raise a question regarding the real spectrum of reasons influencing this process. A number of works indicate that the increase in the air temperature in the Arctic resulting from the greenhouse effect, is not responsible for the decrease in sea ice cover but the reduction of the ice cover is one of the main causes of the increase in temperature. The aim of this article is to analyse the influence of atmospheric circulation on the process of reduction of the sea ice cover area in the Arctic in the same period. The break of the so far observed correlations between the AO and air temperature (see Overland and Wang 2005, Graversen 2006, Maslanik et al. 2007) indicates that the reason for the decrease in sea ice area should be searched in the activity of other circulation patterns than AO. Starting with the Wu, Wang and Walsh notion of the Arctic Dipole and carrying out simulation of the directions and rate of the drifting ice, a conclusion can be drawn that a simple index being a modification of the ‘Arctic Dipole’ formulated by Wu et al. 2006 (notation zDA) can be used to describe the maximum effectiveness of the transport of ice from the Arctic and the ‘cleaning’ of the Pacific Arctic from ice (the East Siberian, Chukcha and Beaufort seas). This index can be calculated as a standardised difference between SLP between the Beaufort Sea centre and the Tajmyr centre (see Fig. 4). The presence of strong positive phases of zDA (see Fig. 5) is followed by a rapid increase in the export of ice from the Arctic and results in the decrease in the amount of many-year ice in the structure of the Arctic sea ice cover. The ice is then moved away from the coast of east Siberia and Alaska and equally fast moves along the great circle, along the Transarctic Current reaching the Fram Strait at the end. The presence of strong negative phase of zDA (see Fig. 5B) and the neutral phase (see Fig. 5C) creates favourable conditions for the increase in many-year ice in the sea ice cover and restricts the export of ice from the Arctic. In the period between 1949-2007 a gradual increase in time with the extreme positive phases of zDA (zDA . 1 .n) is observed, and the especially strong increase in the frequency of occurrence of extremely positive phases of zDA is noted in the years of the 21st century (see Fig. 6 and 7). The coefficient of correlation between sea ice extent in the Arctic in August and the number of months in a year with anomalously positive phases of zDA is equal –0.62 (p < 0.001, n = 27; 1979-2007). The same correlation with the annual ice area in the Arctic equals (–0.50, p < 0.008). The analysis of correlation of monthly differences in pressure (non-standardized) between the centre of the Beaufort Sea and the centre of the Tajmyr (notation DP) and the ice area in the Arctic indicates that statistically significant correlations occur if the periods they are averaged for, are longer (see Table 1). The condition is that the averaged period DP started earlier than the averaged sea ice area. The analysis of regression shows that in order to obtain a good model describing minimal (September) or mean annual sea ice extent in the Arctic the DP values from March, when the sea ice extent is the largest, should be taken into consideration as one of the independent variables. This gives explanation of the situation that for longer reduction of sea ice area during the summer season, atmospheric circulation favourable for ice export must appear with great advance (equations [1] and [2]). Changes in DP in the years 1979-2007 explain 42% of variances of mean annual sea ice area and 46% of minimal variances (September) in ice area in the Arctic. As the changes in sea ice area are controlled by the auto-regression process, the occurrence of the increased frequency of extremely positive zDA phases in the following years starting from 1988 (see Fig. 7), especially intensive in the years 2003, 2005 and 2007 resulted in the extreme record of minima of sea ice area, not noted before. The atmospheric circulation described with zDA index forces the flow of air from the south to the Beaufort, Chukcha, East Siberian and Laptev seas (see Fig. 5A and Fig. 14). This direction of advection should lead to the increase in surface air temperature (SAT) over the coasts of the above mentioned sea areas. Strong increases in annual SAT can be observed at the stations located on the coasts of the above mentioned seas. The monthly distribution of SAT values indicates especially strong increases in the months from the end of summer and autumn (see Fig. 10-12). The analysis of correlations between DP and monthly SAT at the stations located in that part of the Arctic (see Table 2) indicates the presence of generally weak correlations between the monthly values of DP and SAT. During winter season at the stations located in the western part of the analysed region (Laptev Sea: Kotielyj Island, Mys Shalaurov) the correlations are negative which means that with the increase in differences of pressure between the region of the Beauforf Sea and the region of the Tajmyr (increase zDA) SAT decreases there (in January these correlations are statistically significant). This state can be explained as resulting from advection of air cooled to a great extent over the Siberia. Positive correlations between SAT and DP can be observed at the remaining stations in December, January and February, i.e. in the period when the short wave radiation is scarce, almost null or null and the solid/fast ice reaches the coast line. There is no other explanation of this phenomenon then as the effect of advectional increase in temperature. Similar positive correlations between DP (and in this way also zDA) and the air temperature are observed over the entire analysed region in the summer months and at the beginning of autumn (July-September). At a number of stations in particular months these correlations are statistically not significant, reaching their maximum value at Vrangel Island (in August; r = +0.6; see Fig. 13). As the analysis indicates the summer and early autumn correlations are the direct effect of advection as well as indirect effect of zDA resulting in the area in the coastal waters free from ice. The increase in zDA is accompanied by the visible increase in SST in the summer and early autumn months, which consequently results in the increase in SAT in October. If the correlations between monthly temperature and DP are statistically significant then it is possible to carry out the analysis of regression. This analysis indicates that in the year 2007 in which zDA reached in the period from April to September extremely high values (see Fig.14), the increase in SAT which is influenced by atmospheric circulation, can be estimated as +0.9°C at Vrangel Island and +1.5°C in relation to mean many-year value at Barrow station. Thus, the influence of the atmospheric circulation defined by the zDA index in the Pacific sector of the Arctic indicates synergy – results both in the decrease in the sea ice area as well as in the increase in air temperature. Large restriction of sea ice area over summer season in these sea areas intensifies, in turn, the increase in SAT. The carried out analysis indicates that the observed changes in the area and age structure of the sea ice in the Arctic at the turn of the 20th and 21st centuries and during the first years of the 21st century are mainly connected with the activity of natural processes. The role of the greenhouse effect controlling the changes in sea ice cover of the Arctic, as the analysis shows, has been overestimated.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2008, 18; 7-33
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ cyrkulacji środkowotroposferycznej na temperaturę powietrza w północnej Kanadzie i na Alasce
    The influence of the mid-tropospheric atmospheric circulation on the air temperature in Northern Canada and Alaska
    Autorzy:
    Marsz, A. A.
    Styszyńska, A.
    Zblewski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260975.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka Kanadyjska
    Zatoka Baffina
    cyrkulacja atmosferyczna
    makrotypy Wangengejma-Girsa
    Alaska
    Canadian Arctic
    Baffin Bay
    air temperature
    Wangengejm-Girs macro-types
    atmospheric circulation
    Opis:
    Praca omawia wpływ zmian frekwencji „pacyficzno-amerykańskich” makrotypów cyrkulacji środkowotroposferycznej Wangengejma-Girsa na kształtowanie się temperatury powietrza na obszarze północnej Kanady i Alaski (> 60°N). Związki te analizowano w przekrojach miesięcznych i rocznych, w latach 1986-2010. Stwierdzono występowanie na ogół słabych związków, wykazujących dodatkowo wyraźne zróżnicowanie sezo-nowe i regionalne. Te na ogół słabe w przekrojach miesięcznych związki wynikają z niewielkiego zróżnicowania kierunków adwekcji stowarzyszonych z występowaniem poszczególnych makrotypów. Na obszarze leżącym na E od 125°W dla każdego z występujących makrotypów charakterystyczna jest dominacja napływów z północy. Związki temperatury rocznej z cyrkulacją środkowotroposferyczną różnicują się w zależności od rozmiarów zmian temperatury. W badanym okresie na obszarze położonym na W od 125°W temperatura roczna nie wykazuje statystycznie istotnego trendu (+0,022(š0,020)°Cźrok-1), a na E od tej długości występuje silny i istotny trend (+0,135(š0,025)°Cźrok-1). Na całym obszarze zmiany temperatury rocznej objaśnia zmienność frekwencji makro-typu Z w styczniu, przy czym na obszarze na W od 125°W objaśnienie to jest niewielkie (~31% zmienności), na E od 125°W zmienność frekwencji tego makrotypu objaśnia ~49% rocznej wariancji temperatury rocznej. W rów-naniu regresji wielokrotnej, której zmiennymi niezależnymi są frekwencje makrotypu Z w styczniu oraz makrotypu M1 w lipcu i wrześniu, zmienność frekwencji wymienionych makrotypów objaśnia 69% wariancji temperatury rocznej, jaka występuje na wschód od 125°W. Analiza wykazuje, że wzrost temperatury na całym obszarze jest związany z ujemnym trendem występującym we frekwencji makrotypu Z w styczniu i zastępowaniem go przez makrotyp M2, a na środkowej i wschodniej części obszaru dodatkowo z dodatnim trendem frekwencji makrotypu M1 w lipcu i wrześniu. Spadek frekwencji makrotypu Z w styczniu nie jest monotoniczny, gwałtowny spadek frekwencji tego makrotypu zaznaczył się w latach 1995-1996. Spadkowi frekwencji tego makrotypu odpowiada wzrost temperatury powietrza na wschód od 125°W o 2 deg. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tej zmiany cyrkulacji środkowotroposfe-rycznej jest występujący w tym samym czasie spadek powierzchni lodów morskich na Zatoce Baffina. Ogólnie, zmiany temperatury rocznej na obszarze Alaski i północnej Kanady w latach 1986-2010 są niemal całkowicie objaśnione przez zachodzące w tym samym czasie zmiany cyrkulacji środkowotroposferycznej.
    The paper discusses the influence of the frequency of "Pacific-American" Wangengejma-Girs macro-types of mid-tropospheric circulation on the air temperature in the area of northern Canada and Alaska (> 60°N). These correlations were analyzed monthly and annually, the period of analysis covered the years of 1986-2010. Generally weak correlations were found which also showed clear seasonal and regional variations. Generally weak links between the monthly frequency of macro-types and the air temperature result from a slight variation in directions of advection above the described area associated with the occurrence of the particular macro-types. In the area located to the E of 125°W the dominance of the inflows from the north is characteristic for each of the observed macro-types. Relationships of annual temperature with the mid-tropospheric circulation vary depending on the temperature changes in the analyzed area. In the area located W of 125° annual temperature during the examined period does not show a statistically significant trend (0.022 (š 0.020)°Cź year-1), E of this longitude there is a strong and significant trend (0.135 (š 0.025)°Cźyear-1). Changeability in the frequency of the macro-type Z in January explains the changes in the annual temperature in the entire area but in the area W of 125°W the explanation is small (~31% of the variation), in the area E of 125°W the changeability in the frequency of that macro-type explains ~49% of the annual variation of annual temperature. In the multiple regression equation where the frequencies of the macro-type Z in January and the macro-type M1 in July and September are the independent variables, the variability of frequency of the said macro-types explains 69% of the annual temperature variation which is observed east of 125°W. The analysis shows that the temperature rise in the whole area is associated with a negative trend in the frequency of the macro-type Z in January and its replacement by the macro-type M2, and in the central and eastern part of the area it is also associated with the positive trend in the frequency of the macro-type M1 in July and September. The decrease in the frequency of the macro-type Z in January is not monotonic, the sudden drop in the frequency of this macro-type was observed in 1995-1996. The decrease in the frequency of this macro-type is accompanied by the visible increase in the air temperature by 2 degrees E of 125° at the same time. The most likely cause of this change in the mid-tropospheric circulation is, the observed at the same time, decrease in sea ice in the Baffin Bay. Generally, the changes in the annual tempe-rature in the region of Alaska and Northern Canada in the years 1986-2010 are almost entirely explained by the changes in the mid-tropospheric circulation observed at the same time.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2012, 22; 117-151
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność maksymalnej miąższości czynnej warstwy zmarzliny w rejonie Bellsundu (W Spitsbergen) w okresie 1986-2009
    Changeability of maximal thickness of active permafrost layer in the Bellsund region (W Spitsbergen) in the period 1986-2009
    Autorzy:
    Marsz, A. A
    Pękala, K.
    Repelewska-Pękalowa, J.
    Styszyńska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/261035.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    wieloletnia zmarzlina
    warstwa czynna
    temperatura powietrza
    cyrkulacja atmosferyczna
    temperatura powierzchni morza
    Spitsbergen
    permafrost
    active layer
    air temperature
    atmospheric circulation
    sea surface temperature
    Opis:
    W pracy przebadano wpływ temperatury powietrza, cyrkulacji atmosferycznej i temperatury powierzchni morza na Prądzie Zachodniospitsbergeńskim na zmiany maksymalnej miąższości czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie (Bellsund) w latach 1986-2009. Stwierdzono, że podstawowym czynnikiem klimatycznym, regulującym tą zmienność jest temperatura powietrza w Svalbard-Lufthavn, co pozwala na rekonstrukcję przebiegu zmian miąższości czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie w okresie 1911-2009. W badanym okresie nie zachodzą istotne związki między miąższości czynnej warstwy zmarzliny a zmiennością wskaźników cyrkulacji hemisferycznej (AO) i regionalnej (NAO). Bardzo silny wpływ na miąższość czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie wywierają zmiany temperatury powierzchni Morza Grenlandzkiego w rejonie przepływu ciepłego Prądu Zachodniosptsbergeńskiego.
    The measurements of thickness of the sling part of permafrost thawing in summer i.e. permafrost active layer were made on Spitsbergen in the Bellsund region in 1986-2009 within the polar expedition programs accomplished by Maria Curie Skłodowska University, Lublin. The investigations included the seaside plain Calypsostranda situated on the western side of Recherche Fiord in the forefield of the glaciers Scott and Renard (Fig. 1) constituting a complex of raised marine terraces formed during the glacioisostatic movements. Maximal thickness of active permafrost (CWCmax) was determined using the sounding method in 10 chosen points localized within the geocomplexes typical of tundra (Fig. 2). The average many years' maximal values of active layer thickness are presented in Table 1. The paper presents the results of studies on the effect of air temperature, atmospheric circulation and sea surface temperature on Western Spitsbergen Current on the variation of maximal thickness of active permafrost layer. As follows from the studies the interyear changes of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda are relatively susceptible to the changes of air temperature which indicates prompt susceptibility to changes. The tendency towards the increase of ground thawing depth on Calypsostranda in 23 years under consideration is not stable and can change significantly depending on temperature. Though there is no doubt that during the last 4-5 years there have appeared signs of quickened increase of active layer thickness on Calypsostranda (Fig. 4), the conclusion about permanent degradation of permafrost seems to be risky at present. Of the climatic factors the essential one affecting the interannual changeability of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda is air temperature in Svalbard-Lufthaven. The regression analysis showed (Equation 1) that the variance CWmax is explained best by the merged May and June temperatures (SVsumT_V-VI) and the average March temperature (SVT_III) (Fig. 5). Changeability of these both variables accounts for 83% variance CWCmax. Equation [1] allows to reconstruct the course of changes of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda in 1911-2009 (Fig. 6). In the studied period distinct and essential connections between CWCmax on Calypsostranda and changeability of hemispheric circulation indices (AO) or regional (NAO) were not found. However, temperature changes of Greenlandic Sea surface in the region of warm Western Spitsbergen Current flow (Table 3) affect significantly on air temperature on Spitsbergen and as a result on active layer thickness on Calypsostranda. As the hitherto course of maritime processes indicates a gradual decrease in heat resources carried by Western Spitsbergen Current, one can deduce that air temperature in the region of Spitsbergen will drop in near future. That will probably lead to a decrease in thawing depth on Calypsostranda. Differentiation in active layer thickness is dependent on local factors such as configuration, aspect of slopes, vegetation cover as well as kind and extent of water mobility in covers as it was reported earlier.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2011, 21; 133-154
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies