Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "komparatystyka;" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    CZTERY PRZEKŁADY WIERSZA VIRTUE GEORGE’A HERBERTA NA JĘZYK POLSKI. ANALIZA PORÓWNAWCZA
    Autorzy:
    Banaszak, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911715.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-12
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    comparative literature
    literary translations
    poetry
    metaphysical poets
    George Herbert
    komparatystyka
    przekład literacki
    poezja
    poeci metafizyczni
    Opis:
    Wiersz Virtue George’a Herberta – jednego z angielskich poetów metafizycznych XVII wieku – stawia przed tłumaczem liczne wyzwania, zwłaszcza formalne. Autor artykułu podejmuje się analizy czterech przekładów tego utworu na język polski, powstałych w XX lub XXI wieku – autorstwa Jerzego Pietrkiewicza, Jerzego S. Sity, Stanisława Barańczaka i Macieja Frońskiego. Wskazuje przekształcenia dokonane przez tłumaczy w stosunku do oryginału, próbuje określić ich wybrane przyczyny i konsekwencje. Bierze pod uwagę takie czynniki jak osobowość twórcza tłumaczy, obrane przez nich cele i strategie translatorskie. Wyniki tych analiz pozwalają ocenić, jak wyżej wymienione czynniki wpłynęły na ostateczne przedstawienie Cnoty polskojęzycznemu czytelnikowi.
    The poem Virtue by the metaphysical poet George Herbert is a challenge for its translators, especially in formal terms. The author of the article analyses four translations of this work into Polish, made in the 20th or 21st century – by Jerzy Pietrkiewicz, Jerzy S. Sito, Stanisław Barańczak and Maciej Froński. He enumerates the transformations made in relation to the original, determines their reasons and consequences, taking under consideration such factors as the translators’ creative personality, their aims and applied strategies. The results of these analyses allow to evaluate how these factors influenced the final depiction of Virtue available to Polish-language readers.
    Źródło:
    Porównania; 2018, 22, 1; 249-266
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Comparatist Perspective in Intercultural Research and Imagology
    Autorzy:
    Zelenka, Miloš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182986.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Comparative Studies
    imagology
    intercultural research
    D. Ďurišin
    World Literature
    Literary History
    komparatystyka
    imagologia
    studia międzykulturowe
    Dionýz Ďurišin
    literatrura światowa
    historia literatury
    Opis:
    Współczesna komparatystyka oddala się od swojej ścisłej, przedmiotowej i metodologicznej definicji, stając się bardziej intelektualną refleksją, która jest interdyscyplinarnie powiązana poprzez aspekt porównawczy. Do najbardziej znaczących współcześnie inicjatyw w tym względzie należą badania międzykulturowe oraz tzw. imagologia. Podczas gdy komparatystyka studiuje dialog pomiędzy kulturami za pośrednictwem badania „inności”, imagologia poprzez obraz „swojego” i „cudzego” zajmuje się tematami i motywami „innych” w tekstach literackich, wykorzystując do tego obrazy ludzi bliskich i obcych. Te obrazy w większości powstają w fomie stereotypu lub mitu, za którymi stoją konkretne grupy społeczne i etniczne. Obie metody, które wykorzystują emocjonalne doświadczenia w literackiej komunikacji, mogą przyczynić się do dialogu między narodami (np. stosunki czesko-niemieckie albo słowacko-węgierskie).
    Abandoning its exact subject and methodological delimitation, contemporary comparative literature rather takes the form of intellectual reflection whose interdisciplinary linkage lies in the aspect of comparison. Among major contemporary initiatives, the most prominent are two, known as intercultural research and imagology. Whereas intercultural comparative studies explore interlocution between cultures through understanding “otherness”, imagology deals with the themes and motifs of “other landscapes” in literary texts, using its own and other people´s images. Such images mostly originate in the form of stereotypes and myths representing concrete social and ethnic communities. Thus both methods which exploit emotional experience in literary communication can advance dialogue between nations (e.g. Czech-German or Slovak-Hungarian relations).
    Źródło:
    Porównania; 2016, 19; 21-31
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fermentacja. Slavs and Tatars i performatywna propozycja dla polskiej kulturowej komparatystyki
    Slavs and Tatars and the Performative Proposal for Polish Comparative Culture Studies
    Autorzy:
    Iwanczewska, Łucja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/912387.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    performance studies
    comparative culture studies,
    Slavs and Tatars
    performatyka
    komparatystyka kulturowa
    Opis:
    Artykuł stanowi spojrzenie na polską komparatystykę kulturową przez pryzmat performatyki rozumianej jako badanie procesów performatywnych ustanowień. Autorka pokazuje, że performatyka może stać się propozycją dla metodologii komparatystycznych. Analizując strategie kolektywu artystyczno-naukowego Slavs andTatars, pokazuje, jak w sposób performatywny produkowana jest wiedza, historia, jak tworzą się relacje i zależności pomiędzy dyscyplinami wiedzy i tekstami kulturowymi.
    The article is a view of Polish comparative culture studies through the prism of performance science understood as the study of performative processes of establishments. The author shows that performance can become a proposal for comparative methodologies. By analyzing the strategies of the artistic and scientific collectiveSlavs and Tatars, she shows how knowledge and history are produced in a performative way, how dependencies and relationships between disciplines of knowledge and cultural texts are created.
    Źródło:
    Porównania; 2020, 26, 1; 345-358
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (O)błędne odczytania: Jacek Gutorow, Wallace Stevensi zalękniona perspektywa komparatystyki
    Mad(dening) Reading: Jacek Gutorow, Wallace Stevens and The Anxiety of Comparative Studies
    Autorzy:
    Pietrzak, Wit
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182959.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jacek Gutorow
    Harold Bloom
    Wallace Stevens
    comparative literature
    translation
    komparatystyka
    przekład
    Opis:
    W niniejszym artykule analizuję poezję Jacka Gutorowa, w szczególności poemat Nad brzegiem rzeki, w odniesieniu do Jesiennych zórz Wallace’a Stevensa. Metodologicznym zapleczem pracy jest teoria lęku przed wpływem Harolda Blooma. Zmagania między efebem a silnym prekursorem sytuuję w odniesieniu do starcia między poetą-tłumaczem a poetą tłumaczonym. Przekładając wiersze Stevensa Gutorow niejako tworzy w polszczyźnie silnego prekursora, z którym musi zmagać się we własnej poezji. Stawką jest tu odrębność własnego głosu. W agonie tym rodzi się największa siła wyobraźni poetyckiej Gutorowa, łącząca wzniosłość Stevensa z harakterystycznym dla polskiego poety zakorzenieniem wyobraźni w bliskim mu otoczeniu.
    In the present article I analyse Jacek Gutorow’s poem Nad brzegiem rzeki (At the River Bank) in relation to Wallace Stevens’s poetry. The methodological backbone for the essay is Harold Bloom’s theory of anxiety of influence. The struggle between an ephebe and a strong precursor are used in regard to the agon between the poet-translator and the poetry under translation. Translating Stevens’s works into Polish Gutorow creates a strong precursory presence in his native tongue with whom he as poet must now fight. It is in such a strife that Gutorow’s strongest vision is born, which links Stevens’s sublimity with rootedness in the familiar landscapes characteristic for Gutorow’s work.
    Źródło:
    Porównania; 2014, 15; 323-339
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Imagological Reflection of The Tinker Topos in the Librettos of J.K. Chmelenský and K. Želenský (“Image of The Neighbour” in the 19th Century´s Czecho-Slovak Cultural Relations)
    Autorzy:
    Zelenková, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182981.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    imagology
    tinker topos
    otherness
    “image of the neighbour”
    J.K. Chmelenský
    K. Želenský
    Czecho-Slovak relations
    comparative literature
    imagologia
    topos naprawiacza garnków
    inność
    „obraz sąsiada”
    stosunki słowacko-czeskie
    komparatystyka
    Opis:
    Artykuł wychodzi z poglądów jednego ze współzałożycieli imagologii H. Dyserincka, według którego „obraz sąsiada” musi mieć przewagę recepcji nad teorią wpływu, tj. przewagę dialogu międzykulturowego nad manifestowaniem przewagi poziomu rozwoju jednej literatury nad drugą. W stosunkach czesko-słowackich obraz “własnego” (autoobraz) i obraz „cudzego” (heteroobraz) w XIX wieku z powodów ideologicznych były ograniczane, gdy chodzi o wytworzenie takiego dyskursu kultury w formie narratywnej, w którym pojawiałyby się tematy i obrazy wspierające teorię wewnątrzkulturowej jedności. Poprzez wykorzystaną w artykule koncepcję intertekstualności dokonuje się analizy semantycznej i genologicznej transformacji toposu naprawiacza garnków (druciarza), który był w XIX wieku najczęstszym stereotypem związanym ze słowackim kontekstem, a zwłaszcza w operowych librettach J.K. Chmelenskiego Dráteník (chodzi o pierwszą czeską śpiewogrę z roku 1826 F. Škroupa) i K. Želenskiego U Božích muk (kompozytor S. Suda, praska premiera 1898). Genetyczną zależność obu tekstów podtrzymują analogiczne motywy, także eksponowane w pieśni Kde domov můj, późniejszym czeskim hymnie narodowym. Pomimo ponad półwieku odstępu popularność obu oper u widzów wskazuje na potencjalne konotacje tego toposu (egzotyczna odmienność, społeczna niższość, typ słowackiego patrioty itp.), które odpowiadały narastającej politycznej aktualizacji czesko-słowackiej solidarności w końcu XIX wieku.
    The paper draws on the ideas of one of the co-founders of imagology H. Dyserinck who claims that in the “image of the neighbour” there should be the prevalence of reception over the theory of influence, i.e. the prevalence of intercultural dialogue over the manifestation of the level of development of one literature over another. In Czecho-Slovak relations, the image of “one´s own” (autoimage) and the image of the “other” (heteroimage) were in the 19th century limited, out of ideological reasons, to the creation of such cultural discourse in the narrative form which would include the themes and images supporting the theory of intra-cultural unity. Making use of intertextuality, the paper analyses semantic and generic transformations of the tinker topos which was in the 19th century the most frequent stereotype associated with the Slovak context, namely, in the opera librettos of J.K. Chmelenský Dráteník [The Tinker] (the first Czech singspiel from 1826 by F. Škroup) and K. Želenský U Božích muk [At the Calvary] (composed by S. Suda, Prague premiere in 1898). The genetic dependence of both texts is also supported by analogical motifs, especially a high profile acquired by the song Kde domov můj [Where is my home], which later became the Czech national anthem. In spite of the distance of more than half a century, the popularity of both operas points to the potential connotations of this topos (exotic otherness, social degradation, a type of Slovak patriot, etc.) which suited the growing political topicality of the Czecho-Slovak solidarity at the end of the 19th century.
    Źródło:
    Porównania; 2016, 19; 32-40
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czech-slovak comparative studies “reborn”. a new association on the way
    „Odrodzenie“ czesko-słowackich studiów porównawczych. Nowa asocjacja w drodze
    Autorzy:
    Zelenka, Miloš
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179145.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Czech and Slovak comparative studies
    the Czech-Slovak Association of Comparative Research
    the ICLA/AICL congresses
    Slavomír Wollman
    Dionýz Ďurišin
    structuralist tradition
    the theory of interliterariness
    czeska i słowacka komparatystyka
    Czesko-Slowacka Asocjacja Literatury Porównawczej
    kongresy ICLA/AILC
    Slavomir Wollman
    tradycja strukturalizmu
    teoria międzyliterackości
    Opis:
    The paper conveys information on the current state of Czech and Slovak comparatist thought as regards its methods, thematical orientation and institutional base. Czech and Slovak comparative research has always been a complementary whole embracing, on the one hand, the tradition of Slavonic studies grounded in structural aesthetics (S. Wollman) and, on the other, the endeavour to develop the theory of interliterarines and interdisciplinary study of the world literature (D. Ďurišin). Much to our regret, the disruption of this “symbiosis” at the turn of 1990s resulted in losing contacts with the rest of the world. Therefore the prime objective of the newly established Czech-Slovak Association of Comparative Literature, based in the Institute for World Literature SAV, Bratislava, is to encourage Czech and Slovak literary research. The constitutive members of this association already in 2013 participated in the 20th World Congress of Comparative Literature in Paris (AILC/ICLA) so as to present the English version of their World Literature Studies journal under the title Comparative Literary Studies as Cultural Criticism. The first joint conference of Czech and Slovak comparatists (Slavica Litteraria 18, 2015, No. 1) was held in Bratislava in February 2015. For our next event, the 21st AILC Congress in Paris 2016, Czech and Slovak scholars, together with their foreign colleagues, have prepared a joint panel presentation Old and New Concepts of Comparative Literature in the Globalized World. Convinced that theoretical and methodological discourse is carried on in various languages and power stands, present-day Czech and Slovak comparative research, while following the pillar traditions of the past, espouses modern inspirations that obviously relinquish historical poetics and the theory of interliterariness, bound for exploring new cultural identities, post-colonial and area studies.
    Artykuł informuje o obecnym stanie czeskiej i słowackiej myśli dotyczącej literatury porównawczej z pozycji metod, obszarow tematycznych i bazy instytucjonalnej. Czeska i słowacka komparatystyka tworzyly dopełniającą się całość: z jednej strony była to slawistyczna tradycja wychodząca z estetyki strukturalnej (S. Wollman), a z drugiej zmierzająca do rozwoju teorii międzyliterackości i interdyscyplinarnych studiów nad literaturą światową (D. Ďurišin). Naruszenie tej „symbiozy“ na przełomie lat 80.-90. ubiegłego stulecia oznaczało utratę kontaktu z komparatystyką w świecie. Celem nowopowstałej Czesko-Słowackiej Asocjacji Literatury Porównawczej z oficjalną siedzibą w Instytucie Światowej Literatury Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie jest wspieranie badań czeskich i słowackich w tym zakresie. Badacze, ktorzy są członkami Asocjacji w roku 2013 uczestniczyli w XX Światowym Kongresie Literatury Porównawczej w Paryżu (AILC/ICLA), gdzie prezentowali anglojęzyczny numer czasopisma„World Literature Studies“ zatytułowany Comparative Literary Studies as Cultural Criticism. W lutym 2015 roku w Bratysławie odbyla się pierwsza wspólna konferencja czeskich i słowackich komparatystów („Slavica Litteraria“ 18, 2015, z. 1). Na XXI kongres AILC w Paryżu 2016 czescy i słowaccy komparatyści we współpracy z kolegami z zagranicy przygotowali panel Old and New Concepts of Comparative Literature in the Globalized World. Współczesna czeska i słowacka komparatystyka, która wychodzi z założenia, że teoretyczny i metodologiczny dyskurs dokonuje się w różnych językach i stosunkach władzy, odwołuje się do związków z nośnymi tradycjami modernizmu, w których znajduje inspirację do badań poetyki historycznej i teorii międzyliterackości, zamierzając w stronę studiów nad tożsamością kultur, postkolonializmu i studiów regionalnych.
    Źródło:
    Porównania; 2016, 18; 339-348
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ kulturowy jako tradycja i wyzwanie dla czeskiej, ukraińskiej i polskiej komparatystyki
    Cultural Influence as a Tradition and a Challenge for Czech, Ukrainian and Polish Comparative Studies
    Autorzy:
    Sosnowska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179344.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Czech
    Ukrainian
    Polish comparative studies
    cultural influence
    dominant culture
    cultural equality
    cultural relation
    Ian Mukařovský
    Karel Čapek
    Otakar Hostinský
    Ivan Franko
    Mykhailo Dragomanov
    czeska
    ukraińska
    polska komparatystyka
    wpływ kulturowy
    dominująca kultura
    równość kultur
    związek kulturowy
    Jan Mukařovský
    Iwan Franko
    Mychajło Drahomanow
    Opis:
    W artykule przedstawiono koncepcje wpływu kulturowego sformułowane przez czeskich, ukraińskich i polskich intelektualistów przed drugą wojną światową. Przykłady słowiańskiego stosunku do kulturowej dominacji i podporządkowania, jak również do szerszych aspektów zjawiska wpływu kulturowego, mogą być traktowane jako wartościowa tradycja dla dzisiejszych studiów porównawczych skoncentrowanych na Europie ŚrodkowoWschodniej. W przeciwieństwie do założeń przyjmujących istnienie kulturowego centrum oraz prowincji, utożsamianych z rozróżnieniem Zachodniej oraz Wschodniej Europy (wraz z jej częścią Środkową), a to stanowisko zachowało popularność w komparatystyce zachodnioeuropejskiej do późnych lat 50. XX wieku, intelektualiści słowiańscy mieli inne podejście do wskazanego problemu. Nie godzili się z przeświadczeniem, że istnieje kulturowa hierarchia wyznaczająca sztywne relacje pomiędzy kulturami dojrzałymi, aktywnymi i wpływowymi oraz tymi, które sąpasywne, naśladowcze i znajdują się na etapie dopiero kulturowego rozwoju. Postrzegali oni proces kulturowego wpływu jako zjawisko bardziej złożone, dynamiczne i powiązane z kreatywnością. Badacze tacy jak O. Hostinský, J. Mukařowský, K. Čapek, M. Drahomanow, I. Franko podkreślali, że wpływ kulturowy nie polega na przyjmowaniu postawy biernego imitowania, na czym miałby polegać pościg kultur słowiańskich za kulturami Europy Zachodniej. Wręcz przeciwnie, w procesie tym istotną rolę grają czynniki adaptacji i modyfikacji przejmowanych trendów kulturowych, a w konsekwencji obce wpływy implantowane na własne podłoże kulturowe prowadzą do powstawania zjawisk nowych i zachowujących swą odrębność. Wpływ kulturowy płynąc z Europy Zachodniej nie musi prowadzić do utraty oryginalności przez kultury rodzime (w tym przypadku trzy wymienione kultury słowiańskie: czeską, ukraińską i polską), a tam, gdzie dostrzegamy jego działanie, kultury wpływowi podległe nie powinny być automatycznie traktowane jako lustrzane odbicia kultur wpływających. Autorka, przypominając koncepcje wspomnianych badaczy, które wyprzedzały stan ówczesnej świadomości komparatystycznej, podkreśla, że mogą być one w pełni docenione w kontekście zmian w humanistyce wynikłych z kryzysu strukturalizmu. Zarazem autorka zwraca uwagę, że podejście do problemu wpływu kulturowego odegrało różną rolę w rozwoju czeskich, ukraińskich i polskich studiów porównawczych w zależności od kulturowych oraz politycznych wyzwań, jakie zjawisko wpływustwarzało w każdej z trzech społeczności.
    The article deals with ideas of cultural influence which were formulated by Czech, Ukrainian and Polish intellectuals before the second world war. Presented examples of Slavic approach to the problem of cultural domination and inferiority as well as the cultural influence in general, could be seen today as a valuable tradition for comparative studies in the region of Central and Eastern Europe. In contrary to the assumption of the existence of a cultural center and province which separated Western and Eastern Europe, which was such a popular belief in the Western comparative studies up to the late 1950s, as well as its supposition of cultural hierarchy which distinguished mature active, and influential cultures from those which are passive, imitative, only at one of many stages of its development, Slavonic intellectuals thought in a different way about the problem. They saw the process of cultural influence as a more dynamic, creative and complex phenomenon. They also stressed that not only an imitation effort took part in the pursuit of Slavic cultures after more developed Western European cultures, but also an adaptation and modification of all imitated cultural fashions and trends. As a result something new and original emerged on the grounds of Slavic culture. Therefore, their culture did not lose its original character and it should not be treated as a passive reflection of the Western European cultures. The author reminds about those concepts, which were ahead of their times and only today they can be truly appreciated in the context of post-structural changes in the humanities. The author emphasizes also that the approach to the problem of cultural influence played a different role in the development of Czech, Ukrainian and Polish comparative studies referring to the cultural and political challenges created by it. 
    Źródło:
    Porównania; 2012, 10; 147-160
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies