- Tytuł:
- Palynological studies of the Paleogene and Neogene deposits from the Pomeranian Lakeland area (NW Poland)
- Autorzy:
- Słodkowska, B.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1204931.pdf
- Data publikacji:
- 2004
- Wydawca:
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Tematy:
-
palinologia
fitoplankton
analiza palinofacjalna
analiza pyłkowa
zbiorowiska roślinne
biostratygrafia
neogen
Pojezierze Pomorskie
palynology
phytoplankton
palynofacies analysis
pollen analysis
plant communities
biostratigraphy
Paleogene
Neogene
Pomeranian Lakeland - Opis:
- Część I. W osadach paleogeńskich z Pojezierza Pomorskiego przeprowadzono szczegółowe badania fitoplanktonu z 11 otworów wiertniczych. Wyróżniono 136 taksonów fitoplanktonu należących do gromad Dinoflagellata, Prasinophyta, Chlorophyta i grupy Acritarcha. Na podstawie składu gatunkowego zdefiniowano grupy ekologiczne fitoplanktonu. Zwrócono uwagę na jego rolę jako wskaźnika głębokości zbiornika, odległości od brzegu, dynamiki wód, ich temperatury i zasolenia, a także eustatycznych ruchów poziomu morza. Datowania biostratygraficzne oparte zostały przede wszystkim na fitoplanktonie morskim, w mniejszym stopniu na sporomorfach. Po raz pierwszy z obszaru Polski opisany został paleoceński zespół fitoplanktonu, zaliczony do zelandu (D3–D4). Ponadto datowano zespoły fitoplanktonowe z osadów od eocenu górnego do oligocenu górnego (D12–D15). Metodą analizy palinofacjalnej badano wszystkie szczątki organiczne i nieorganiczne zawarte w maceracie palinologicznym, uzupełniając w ten sposób dane uzyskane z analizy palinomorf. Wśród elementów organicznych brano pod uwagę wszystkie składniki materii palinologicznej — palinomorfy i palinoklasty. Przeprowadzono analizę palinofacji w ujęciu środowiskowym na tle syntetycznego profilu osadów paleogenu z obszaru Pojezierza Pomorskiego. Przedstawiono zależność ilościową i jakościową materii palinologicznej od środowiska sedymentacji w facjach od pełnomorskich do lądowych. Materia palinologiczna występująca w osadach środkowego paleocenu wskazuje na panowanie facji głębszego szelfu. Szczątki organiczne w osadach górnego eocenu świadczą, że sedymentacja miała miejsce w dość głębokim basenie morskim, niezbyt daleko od brzegu. Zespół z osadów eocen/oligocen akumulowany był w basenie płytkomorskim w strefie bardziej odległej od brzegu. Szczątki zawarte w osadach oligocenu dolnego wskazują na wysokoenergetyczne środowisko morskie i niewielką odległość od brzegu. Zespół górnooligoceński rejestruje spłycenie basenu i spadek energii wody. Powyżej, w profilu osadów mioceńskich, panują warunki kontynentalne. Część II. Badania osadów paleogenu i neogenu Pojezierza Pomorskiego pozwoliły na szczegółową charakterystykę zespołów spor i ziarn pyłku z dwunastu profili otworów wiertniczych. Wyróżniono 343 taksony sporomorf i powiązano ze współczesnymi odpowiednikami botanicznymi. Zbliżone spektra pyłkowe zestawiono w grupy, na podstawie których wyznaczono fazy dominujących zbiorowisk roślinnych (A-K). Zdefiniowane fazy dominujacych zbiorowisk roślinnych we wzorcowych profilach Komorza 1/KB i Łosiny 2/KB skorelowano z fazami zbiorowisk w pozostałych profilach. Fazom dominujących zbiorowisk roślinnych przypisano lokalną rangę palinostratygraficzną. Opisane zespoły spor i ziarn pyłku z II, IIA, I i IA pokładów węgla brunatnego oraz z osadów międzywęglowych powiązano z aktualnymi podziałami palinostratygraficznymi, litostratygraficznymi i chronostratygraficznymi neogenu. Odtworzono także następstwo zbiorowisk roślin lądowych, co pozwoliło na rekonstrukcję zmian warunków paleośrodowiskowych. Prześledzenie zmian proporcji pomiędzy elementami geoflory paleotropikalnej i arktycznotrzeciorzędowej dało możliwość stwierdzenia wahań klimatu w czasie tworzenia się badanych osadów. W niższej, paleogeńskiej części profilu osadów zapisane jest panowanie zbiorowisk roślinnych klimatu subtropikalnego, z dominacją mezofilnych lasów mieszanych i obfitym udziałem roślin wiecznie zielonych. Wilgotny i ciepły klimat sprzyjał rozwojowi lasów bagiennych i krzewiastych zarośli, tworzących biomasę węglotwórczą. W wyższej, neogeńskiej części profilu, tworzyły się torfowiska oraz zbiorowiska lasów łęgowych i mieszanych z malejącym udziałem wysoce ciepłolubnych roślin wiecznie zielonych. Element geoflory paleotropikalnej w zbiorowiskach roślinnych neogenu. na skutek wyraźnego ochładzania klimatu, stawał się uboższy w składniki i po raz ostatni dominował w czasie tworzenia się węgli II łużyckiej grupy pokładów. W wyższej części środkowego miocenu trzon roślinności lasów mieszanych i łęgowych stanowił element geoflory arktycznotrzeciorzędowej, typowy dla klimatu umiarkowanego.
- Źródło:
-
Polish Geological Institute Special Papers; 2004, 14; 1-116
1507-9791 - Pojawia się w:
- Polish Geological Institute Special Papers
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł