Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Świdwińska-Gajewska, A" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
1,2-Dibromoetan
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137340.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,2-dibromoetan
narażenie zawodowe
NDS
1,2-dibromoethane
occupational exposure
MAC value
Opis:
1,2-Dibromoetan (DEB) jest bezbarwną cieczą o słodkawym zapachu, podobnym do chloroformu. Jest zaklasyfikowany jako substancja rakotwórcza kategorii 2., która działa toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu, a także drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę oraz jest niebezpieczna dla środowiska. 1,2-Dibromoetan otrzymuje się w procesie bromowania etylenu, a także reakcji acetylenu i kwasu bromowodorowego. Związek był stosowany jako środek usuwający: ołów, pestycyd oraz fumigant do odymiania gleby i zbóż. Obecnie substancję tę używa się jako półprodukt w syntezie chemicznej oraz rozpuszczalnik: żywic, gum i wosków. Z danych zebranych przez Centralny Rejestr Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym wynika, że narażenie w Polsce na 1,2-dibromoetan występuje głównie wśród pracowników laboratoryjnych: uczelni wyższych i zakładów chemicznych. W 2010 r. zarejestrowano 336 osób pracujących w narażeniu na ten związek w 10 zakładach. W Centralnym Rejestrze nie ma informacji o wielkości narażenia (IMP 2011). Według danych Głównej Inspekcji Sanitarnej w 2010 r. nie było pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan powyżej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), czyli stężenia 0,5 mg/m3 (GIS 2010). 1,2-Dibromoetan może działać toksycznie po narażeniu drogą: inhalacyjną, pokarmową oraz w kontakcie ze skórą. Działa także silnie drażniąco na: oczy, skórę i drogi oddechowe. Pierwsze objawy zatrucia u ludzi występują ze strony układu pokarmowego, a następnie obserwowano: żółtaczkę, uszkodzenia wątroby, nerek i zahamowanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Narażenie inhalacyjne może prowadzić do zapalenia i ciężkiego uszkodzenia płuc. U zwierząt narażenie na 1,2-dibromoetan wywołuje przede wszystkim zmiany w obrębie układu oddechowego (jamy nosowej, tchawicy i płuc), a także w: wątrobie, nerkach, nadnerczach i jądrach. Związek działa mutagennie i genotoksycznie, co potwierdzają liczne testy przeprowadzone na bakteriach i komórkach zwierząt w badaniach w warunkach in vitro i In vivo. 1,2-Dibromoetan może wpływać na rozrodczość. U pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan zaobserwowano zmiany w jakości nasienia. U zwierząt związek ten wpływał nie tylko na spermatogenezę, lecz także na cykl rujowy. Zaobserwowano również objawy działania embriotoksycznego i teratogennego związku u szczurów i myszy. Działanie rakotwórcze 1,2-dibromoetanu na zwierzęta potwierdzono w licznych eksperymentach, podając zwierzętom substancję różnymi drogami. Drogą dożołądkową 1,2-dibromoetan indukował powstawanie nowotworów w: przedżołądku, płucach i układzie krążenia. Związek podany inhalacyjnie wywoływał nowotwory: jamy nosowej, płuc i układu krążenia, a podany przez skórę: nowotwory skóry i płuc. 1,2-Dibromoetan w organizmie jest metabolizowany na szlaku oksydacyjnym z udziałem cytochromu P450 lub koniugacji za pośrednictwem S-transferazy glutationowej. Metabolity wydają się być odpowiedzialne w dużej mierze za działanie toksyczne i rakotwórcze tego związku, głównie przez kowalencyjne wiązanie z kwasami nukleinowymi i białkami. Za podstawę do wyznaczenia wartości NDS przyjęto skutek działania rakotwórczego w badaniu inhalacyjnym na myszach i szczurach. Wartość NDS wyliczona na podstawie ryzyka jednostkowego oszacowanego przez ekspertów EPA wynosi 0,6 (mg/m3)-1. Proponuje się zmniejszenie obowiązującej wartości NDS 1,2-dibromoetanu z 0,5 do 0,01 mg/m3. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 1,2-dibromoetanu. Jednocześnie proponuje się pozostawienie dotychczasowego oznakowania 1,2-dibromoetanu: „Rakotw. Kat. 2.”, „Ft”, „I” i „Sk”.
1,2-Dibromoethane (DEB) is a colorless liquid with a sweet odor similar to chloroform. It is classified as a carcinogen category 2, which is toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed. It is irritating to the eyes, respiratory system and skin, and is dangerous to the environment. 1,2-Dibromoethane is obtained by bromination of ethylene, and in the reaction of acetylene with hydrobromic acid. The chemical was used to removing lead, as a pesticide and as a fumigant for fumigation of soil and grain. Now it is used as an intermediate product in chemical synthesis, and as a solvent for resin, rubber and wax. Data collected by The Central Register of Data on Exposure to Substances, Preparations, Agents or Processes with Carcinogenic or Mutagenic Activity shows that in Poland exposure to 1,2-dibromoethane occurs mainly in laboratory workers at universities and chemical plants. In 2010, 336 people were recorded as exposed to this chemical in 10 plants. The Central Register has no information about the severity of the exposure (IMP 2011). According to the Chief Sanitary Inspectorate, in 2010, no workers were exposed to 1,2-dibromoethane at a concentration above the maximum admissible concentration (MAC) of 0.5 mg/m3 (GIS 2010). The first symptoms of poisoning in humans are gastrointestinal, followed by jaundice, liver and kidney damage, and inhibition of central nervous system. Inhalation exposure can result in inflammation and severe damage to the lungs. In animals, exposure to 1,2-dibromoethane primarily produces changes in the respiratory tract (nasal cavity, trachea and lungs), and also in the liver, kidneys, adrenal gland and testes. The compound shows mutagenic and genotoxic activity, which numerous in vitro and in vivo tests on bacteria and animal cells have confirmed. 1,2-Dibromoethane can affect reproduction. A change in the quality of the semen was noted in workers exposed o 1,2-dibromoethane. In animals, this compound affects not only the spermatogenesis, but also the estrous cycle. Signs of embryotoxic and teratogenic activity of the compound were also observed in rats and mice. Carcinogenicity of 1,2-dibromoethane in animals has been confirmed in numerous experiments, during which the animals were exposed to the substance in different ways. When given intragastrically, 1,2-dibromoethane caused cancer of the forestomach, lungs and circulatory system. Inhalation exposure to the compound resulted in tumors of the nasal cavity, lungs and circulatory system, while dermal exposure resulted in tumors of the skin and lungs. 1,2-Dibromoethane is metabolized in the body in the oxidative pathway by cytochrome P450 or by conjugation via glutathione S-transferase. The metabolites appear to be largely responsible for the toxic and carcinogenic effects of this compound, mainly by covalent binding to nucleic acids and proteins. The carcinogenic effect of inhalation exposure of mice and rats has been accepted as the basis for establishing MAC values. The MAC value of 0.6 (mg/m3)-1 has been calculated on the basis of the individual risk estimated by the experts of the EPA. A decrease in the current MAC value of 1,2-dibromoethane from 0.5 to 0.01 mg/m3 has been suggested. It does not seem reasonable to establish a maximum short-term exposure limit (STEL), or the biological exposure index (BEI) for 1,2-dibromoethane. At the same time, maintaining current 1,2-dibromoethane notations Carc. Cat. 2, Ft, I and Sk is suggested.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 2 (72); 45-73
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pentanal
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958186.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pentanal
aldehyd walerianowy
substancja drażniąca
narażenie zawodowe
NDS
valeraldehyde
irritant
occupational exposure
OEL
Opis:
Pentanal (aldehyd walerianowy) jest bezbarwną, lotną cieczą o charakterystycznym, gryzącym zapachu stosowaną jako półprodukt w reakcjach chemicznych, przy produkcji alkoholi, kwa-sów, estrów, amin i innych związków organicznych, a ponadto: modyfikator polimerów, przy-spieszacz wulkanizacji, a także monomer dla żywic acetalowych. Pentanal jest również po-wszechnie używany jako składnik naturalnych i sztucznych aromatów nadający produktom główną nutę zapachową. Narażenie na pentanal następuje drogą oddechową, pokarmową oraz przez skórę. Związek i jego pary mogą wywoływać podrażnienia skóry, oczu, nosa oraz układu oddechowego. Narażenie na pary związku o dużym stężeniu może spowodować: nudności, wymioty i ból głowy. Pentanal wykazuje słabą toksyczność ostrą. Nie zaobserwowano reakcji uczuleniowej w testach przeprowadzonych na świnkach morskich. Nie ma danych na temat narażenia przewlekłego ludzi i zwierząt na działanie pentanalu. Pentanal nie wykazywał działania mutagennego u S. typhimurium szczepów: TA100, TA1535, TA97, TA98 i TA1537, nie zaobserwowano także wzrostu częstości wymiany chromatyd siostrzanych w ludzkich limfocytach. Wyniki negatywne uzyskano również w testach naprawy DNA z zastosowaniem: B. subtilis oraz S. typhimurium szczepu TA1535, a także w teście pęknięć DNA bakteriofaga PM2. Wynik pozytywny uzyskano natomiast w teście pęknięć DNA na ko-mórkach jajnika chomika chińskiego (CHO) oraz w teście mutacji pierwotnych z zastosowaniem komórek płuc chomika chińskiego bez aktywacji metabolicznej. W teście na nieplanową syntezę DNA (UDS) uzyskano wynik pozytywny na szczurzych hepatocytach, negatywny zaś na ludzkich hepatocytach. Powyższe wyniki nie wykluczają zatem możliwości genotoksyczne-go działania pentanalu. Nie znaleziono danych na temat odległych skutków działania pentana-lu na zwierzęta i na ludzi. Efektem krytycznym toksyczności tego związku jest działanie drażniące na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych oraz skórę. Wobec braku obserwacji dotyczących skutków nara-żenia ludzi na pentanal, a także braku prac opisujących skutki narażenia przewlekłego u zwie-rząt, wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) obliczono na podstawie toksyczno-ści ostrej. Najmniejsze wartości RD50 wynoszą 1121 ppm (3946 mg/m3) u myszy szczepu Swiss--Webster. Na podstawie wartości RD50 oraz współczynnika 0,03 proponuje się przyjęcie wartości NDS pentanalu wynoszącej 118 mg/m3 i wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynoszącej 300 mg/m3 oraz oznakowanie związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.
Pentanal (valeraldehyde) is colourless, volatile liquid, with a characteristic, pungent odour. It is used as an intermediate in chemistry, in the manufacture of alcohols, acids, esters, amines and other organic compounds. Pentanal is also applied as a polymer modifier, rubber accelerator and monomer for acetal resin. Valeraldehyde is extensively used as a natural and synthetic flavouring agent, a top note for flavour. There are three routes of exposure to pentanal: inhalation, ingestion and skin. Valeraldehyde liquid and vapour are capable of causing irritation to the skin, eyes and respiratory system. Very high vapour exposure may cause nausea, vomiting and headache. Pentanal reveals mild acute toxicity. This compound is not sensitizing to guinea pigs. There is no data about chronic exposure of pentanal to humans or animals. Pentanal was not mutagenic in S. typhimurium strains TA100, TA1535, TA97, TA98, TA1537, and had no effect on the rate of sister chromatid exchanges in human lymphocytes. Valeraldehyde was negative for the induction of DNA repair using B. subtilis and S. typhimurium strain TA1535, and also DNA double and single breaks in PM2 bacteriophage DNA. However pentanal pro-duced increase in DNA single strand breaks in Chinese hamster ovary (CHO) and forward mu-tation frequency in Chinese hamster lung cells without metabolic activation. The unscheduled DNA synthesis (UDS) assay was positive with rat hepatocytes and negative with human hepa-tocytes. Therefore the mentioned above results do not exclude genotoxic action of pentanal. The data about carcinogenicity or reprotoxicity of pentanal in animals or humans was not found. The critical toxic effect of this compound is irritation of mucous membranes of eyes and upper inhalation tract and skin. There was no observation concerning human exposure and animal chronic exposure effects, then the OEL values have been calculated based on acute toxicity. The lowest RD50 value is 1121 ppm (3946 mg/m3) for Swiss-Webster mice. On the basis RD50 value and factor - 0,03, the TWA value has been established as 118 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with „I” symbol (irritant).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 2 (60); 133-147
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heksafluoropropen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Hexafluoropropene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138517.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
heksafluoropropen
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
hexafluoropropene
toxicity
occupational exposure
Opis:
Heksafluoropropen (HFP) jest bezbarwnym gazem stosowanym głównie jako monomer do produkcji fluorowych polimerów termoplastycznych, a także środka gaśniczego – heptafluoropropanu. Został zaklasyfikowany pod względem zagrożeń dla zdrowia jako substancja: działająca szkodliwe w następstwie wdychania, powodująca podrażnienie dróg oddechowych, mogąca spowodować uszkodzenie nerek w następstwie jednorazowego narażenia inhalacyjnego, a także przez długotrwałe lub powtarzane narażenie inhalacyjne. Heksafluoropropen nie ma w Polsce ustalonych normatywów higienicznych w środowisku pracy. Powodem, dla którego opracowano dokumentację i zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), jest informacja o produkcji heksafluoropropenu w Polsce. Substancja ta została zgłoszona (jako półprodukt) do Europejskiej Agencji ds. Chemikaliów przez rejestrującego (w rozumieniu rozporządzenia REACH) z siedzibą w Tarnowie. Nie ma wyników badań dotyczących działania toksycznego heksafluoropropenu na ludzi. U zwierząt narażanych inhalacyjnie na heksafluoropropen obserwowano przede wszystkim zmiany w nerkach: zwyrodnienie i martwicę nabłonka kanalików krętych. Przy większym stężeniu heksafluoropropenu u zwierząt obserwowano: obrzęk płuc, a także zaburzenie koordynacji i skurcze kloniczne, a ponadto zmiany względnej masy i aktywności kory nadnerczy, zmniejszenie względnej masy śledziony oraz zmiany w wątrobie. Na podstawie wyników badań biochemicznych wykazano zwiększenie ilości jonów fluorkowych i aktywności dehydrogenazy mleczanowej w moczu, a także zwiększenie stężenia kreatyniny oraz azotu mocznikowego w surowicy narażanych zwierząt. Zmiany parametrów krwi obejmowały także zmiany liczby: limfocytów, neutrofilów oraz eozynofilów. W badaniach dotyczących odległych skutków działania toksycznego, heksafluoropropen nie działał mutagennie w układach bakteryjnych ani na komórki ssaków. W testach w warunkach in vitro związek wywoływał aberracje chromosomowe w komórkach jajnika chomika chińskiego. W badaniach przeprowadzonych w warunkach in vivo na myszach zaobserwowano powstawanie mikrojąder w szpiku kostnym. Wynik ujemny uzyskano w teście na nieplanową syntezę DNA w hepatocytach szczurów oraz w teście dominujących mutacji letalnych u szczurów. Nie zaobserwowano wpływu heksafluoropropenu na rozrodczość. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych dotyczących działania rakotwórczego związku. Mechanizm działania toksycznego heksafluoropropenu jest związany z metabolizmem na drodze S-koniugacji z glutationem, a w szczególności z hydrolizą koniugatu. Przy udziale enzymu b-liazy dochodzi do rozkładu koniugatu i powstawania aktywnych tioli. Nefrotoksyczne działanie heksafluoropropenu jest związane z dużą aktywnością enzymów (b-liazy i N-deacetylazy), które przyczyniają się do powstawania aktywnych tioli w kanalikach nerkowych. Za podstawę do oszacowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) heksafluoropropenu w środowisku pracy przyjęto wyniki badania, w którym myszy i szczury narażano inhalacyjnie na związek przez trzy miesiące. Narządem krytycznym toksycznego działania heksafluoropropenu u gryzoni były nerki. Na podstawie wartość NOAEC wynoszącej 62 mg/m3 zaproponowano przyjęcie w Polsce wartości NDS dla heksafluoropropenu na poziomie 8 mg/m3. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB).
Hexafluoropropene (HFP) is a colorless gas. It is used mainly as a monomer for the production of thermoplastic fluoropolymers and as an extinguishing agent - heptafluoropropane. It has been classified for health hazards as a substance that is harmful if inhaled, may cause respiratory irritation and renal damage after a single exposure and through prolonged or repeated inhalation exposure. Hexafluoropropene does not have Maximum Admissible Concentration (MAC) value in Poland. The reason for developing the documentation of proposal for MAC value was the production of hexafluoropropene in Poland. This substance was registered as an intermediate product in the European Chemicals Agency by the registrant (within the meaning of the REACH Regulation) sited in Tarnów. There is lack of information on the toxic effects of occupational exposure to hexafluoropropene in humans. Degeneration and epithelial necrosis of the tubular lobules were observed in kidneys of laboratory animal after inhalation of hexafluoropropane. In the rodents exposed at higher concentrations of hexafluoropropene, pulmonary edema, coordination disorders and clonic contractions occurred. Exposure to hexafluoropropene induced changes in relative weight and activity of adrenal cortex, decrease in relative weight of spleen and changes in liver. Biochemical studies showed an increase of the level of fluoride ions and urinary lactate dehydrogenase activity and elevated serum creatinine and urea nitrogen in the exposed animals. Changes in blood parameters (count of lymphocytes, neutrophils and eosinophils) were also observed in rodents. In studies with the long-term effects of toxicity, hexafluoropropene was not mutagenic in bacterial systems or mammalian cells. In the in vitro tests, the compound induced chromosome aberrations in Chinese hamster ovary cells. In in vivo studies in mice, the formation of micronuclei in bone marrow was observed. The negative result was obtained in the assay for unplanned DNA synthesis test in rat hepatocytes and in the dominant rat mutation assay. No effect of hexafluoropropene on fertility was observed. There is no data on carcinogenicity. The mechanism of hexafluoropropene toxicity is related to metabolism: path-way of S-conjugation with glutathione, in particular hydrolysis of the conjugate. During decomposition of the conjugate by the enzyme -lyase, active thiols appeared. Nephrotoxic activity of hexafluoropropene is associated with high levels of enzymes (β-lyases and N-deacetylases), which contribute to the formation of active thiols in renal tubules. The results of 3-month inhalation study on mice and rats were the basis for calculation of the MAC value of the hexafluoropropene. The critical organs of hexafluoropropene toxicity to rodents are kidneys. Based on the NOAEC value of 62 mg/m3 , the MAC value for hexafluoropropene at 8 mg/m3 was proposed. Neither short-term value (STEL) nor biological tolerance limit was established.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2017, 4 (94); 35-53
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Bromopropan
1-Bromopropane
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Kupczewska-Dobecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138153.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-bromopropan
bromek propylu
NDS
1-bromopropane
propyl bromide
MAC
Opis:
1-Bromopropan (1-BP) jest bezbarwną lub lekko żółtawą cieczą o ostrym zapachu stosowaną jako rozpuszczalnik, głównie dla tłuszczów, wosków i żywic oraz jako środek czyszczący. 1-Bro-mopropan, ze względu na pewien wpływ na warstwę ozonową, znajduje się na liście proponowanych bezpiecznych zamienników chloro- i fluorowęglowodorów służących do czyszczenia po-wierzchni metalowych i specyficznych elementów elektronicznych. Szacuje się, że w Polsce kilka-set osób jest potencjalnie narażonych na ten związek w środowisku pracy. 1-Bromopropan działa neurotoksycznie, powodując zaburzenia w nerwach obwodowych i ośrodkowym układzie nerwowym, co potwierdzają wyniki badań na zwierzętach i obserwacje ludzi narażonych na działanie związku. Działa również hepatotoksycznie, powodując wakuolizację hepatocytów w strefie centralnej zrazików, a związek o dużych stężeniach działa także drażniąco na błony śluzowe nosa, gardła i oczu. Wykazano, że związek ten działa szkodliwie na rozrodczość, zarówno upośledzając płodność, jak i wpływając na rozwój płodu. 1-Bromopropan wykazywał działanie mutagenne u Salmonella Typhimurium szczepu TA1535 i TA100 zarówno z systemem aktywacji metabolicznej, jak i bez tego systemu, w układzie zamkniętym. Wynik negatywny uzyskano natomiast w teście na szczepach TA1537 i TA1538 i TA98, a ponadto także w teście mikrojądrowym przeprowadzonym na myszach Swiss i w teście na wykrywanie dominujących mutacji letalnych u szczurów Sprague-Dawley. Nie znaleziono danych na temat działania rakotwórczego 1-bromopropanu na ludzi i zwierzęta. W Polsce dotychczas nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 1-bromo-propanu. W ACGIH w 2005 r. ustalono wartość TLV-TWA na poziomie 50 mg/m3. Wyliczenia wartości NDS 1-bromopropanu dokonano na podstawie działania hepatotoksycznego związku na zwierzęta. Przyjęto stężenie 1000 mg/m3 za wartość NOEL związku. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń zaproponowano przyjęcie wartości NDS 1-bromopropanu na poziomie 42 mg/m3. Działanie drażniące 1-bromopropanu obserwowano dopiero po narażeniu na związek o średnim stężeniu wynoszącym 348 mg/m3, nie ma więc potrzeby ustalania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) 1-bromopropanu. Zaleca się oznakowanie substancji literami „Ft” – substancja działająca toksycznie na płód (Repro. Kat. 2; R60).
1-Bromopropane (1-BP) is a clear, colorless liquid. 1-BP is a substitute for solvents, used to clean metals and electronics, in adhesives and coatings applications, and in aerosol propellant applications. 1-Bromopropane is used to replace chlorinated solvents in vapor degreasing and cold metal cleaning operations. This substance is neurotoxic, hepatotoxic, and reproductive in developmental toxicity in animals. Human studies with 1-bromopropane have not been reported except a case study of 1-BP exposed worker who developed polyneuropathy. 1-BP was mutagenic with or without metabolic activation toward Salmonella typhimurium tester strains TA1535 and TA100 but it was not mutagenic towards strains TA1535, TA1538 and TA98. An increase in micronuclei was not observed in Swiss mice. 1-BP did not induce dominant lethal mutations in Sprague-Dawley rats. There are no data about carcinogenicity of this substance. Hepatotoxicity is used as critical effect to calculate maximum admissible concentration to 1-BP. The no-observed-effect (NOEL) for hepatotoxicity in the chronic rat study was 1000 mg/m3. MAC (NDS) of 42 mg/m3 was established. STEL (NDSCh) was not proposed because irritating properties of this substance were observed at concentration as high as 348 mg/m3. Ft notation which indicated that 1-BP is reproductive in developmental toxicity was signed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2010, 2 (64); 5-29
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metakrylan metylu
Methyl methacrylate
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Kupczewska-Dobecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138136.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
metakrylan metylu
MMA
substancja drażniąca
substancja uczulająca
NDS
methyl methacrylate
irritant
allergen
OEL
Opis:
Metakrylan metylu (MMA) jest bezbarwną, klarowną cieczą o ostrym, owocowym zapachu. Jest stosowany przy produkcji tworzyw sztucznych termoplastycznych, szkła organicznego, emulsji i żywic akrylowych. Zawodowe narażenie na metakrylan metylu występuje podczas produkcji monomeru metakrylanu metylu, produkcji polimeru, produkcji i obróbce tworzyw sztucznych, tworzyw termoplastycznych, a ponadto w szpitalach i w gabinetach dentystycznych. Narażeni na jego działanie mogą być nie tylko pracownicy laboratoriów chemicznych, lecz także chirurdzy i ich asystenci, pielęgniarki pracujące w salach operacyjnych, technicy dentystyczni, a także osoby zatrudnione w gabinetach kosmetycznych przy obróbce sztucznych paznokci akrylowych. Według danych zebranych przez Instytut Medycyny Pracy w Polsce kilka osób było narażonych w 2000 r. na metakrylan metylu o stężeniach większych od wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS 50 mg/m3). Metakrylan metylu nie jest klasyfikowany jako szkodliwy po podaniu drogą inhalacyjną, po-karmową oraz na skórę. W postaci par działa drażniąco na drogi oddechowe oraz skórę. Jest silnym alergenem, w wyniku narażenia inhalacyjnego może dojść do uszkodzeń górnych dróg oddechowych: zapalenia śluzówki nosa, stanu zapalnego, martwicy, zwyrodnienia, a nawet utraty nabłonka węchowego w małżowinie nosowej. Metakrylan metylu po wchłonięciu przez płuca, przewód pokarmowy lub skórę jest w organizmie metabolizowany do kwasu metakrylowego, który powstaje na skutek szybkiej hydrolizy enzymatycznej w nabłonku węchowym lub w cyklu kwasów trójkarboksylowych do ditlenku węgla. Metakrylan metylu jest klasyfikowany ze względu na działanie rakotwórcze do grupy 3. przez IARC (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi) i grupy A4 przez ACGIH (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi). W Polsce obowiązujące normatywy higieniczne metakrylanu metylu wynoszą: wartość NDS równa 50 mg/m3 oraz wartość NDSCh (najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe) równa 400 mg/m3. Za podstawę do wyliczenia wartości NDS przyjęto wyniki badań dwuletniego eksperymentu na szczurach (70 samic i 70 samców) narażanych drogą oddechową na metakrylan metylu o stężeniach: 104; 416 lub 1664 mg/m3, 6 h dziennie przez 5 dni w tygodniu. Narządem krytycznym działania związku jest błona śluzowa nosa. Nie stwierdzono zmian histopatologicznych nabłonka węchowego u zwierząt narażanych na metakrylan metylu o stężeniu 104 mg/m3. Przyjmując stężenie 104 mg/m3 za wartość NOAEL dla zmian histopatologicznych w nabłonku węchowym i odpowiednie współczynniki niepewności, przyjęto stężenie 100 mg/m3 metakrylanu metylu za wartość NDS związku oraz stężenie 300 mg/m3 za wartość NDSCh, wraz z oznaczeniami związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym oraz literą „A” – substancja o działaniu uczulającym.
Methyl methacrylate (MMA) is a colourless, clear liquid with an acrid, fruity odour. It is used in the production of thermoplastics, clear plastics, acrylic emulsion and resins. Occupational expo-sure to methyl methacrylate occurs in the manufacturing of monomers, polymers and plastics and in the manufacturing and processing of thermoplastics. Moreover, it is used in hospitals and dental surgery. Chemical laboratory workers, surgeons and their assistants, operating room nurses, dental technicians and people processing acrylic nails can be exposed. According to NIOM data, in 2000, in Poland, several people were exposed to MMA of greater concentratrion than the Threshold Limit Value (TLV-TWA: 50 mg/m3). Methyl methacrylate is not classified as harmful after inhalation, ingestion or in contact with the skin. MMA vapours are irritating to teh respiratory system and eyes. MMA is a strong allergen; exposure by inhalation can cause upper respiratory tracts damage: nasal mucositis, inflamation, necrosis, degeneration and even loss of olfactory epithelium in the nasal turbinates. Methyl methacrylate can be absorbed by inhalation, ingestion and through the skin and metabolised to methacrylic acid, by rapid enzymatic hydrolisis in olfactory epithelium or via citric acid cycle to carbon dioxide. Methyl methacrylate is classified by IARC to Group 3 (not classifiable as to its carcinogenicity to humans) and to Group A4 (not classifiable as a human carcinogen) by AC-GIH. TLV of methyl methacrylate in Poland has been established as TWA: 50 mg/m3 and STEL: 400 mg/m3. Two-year experimental results in rats (70 male, 70 female) exposed by inhalation to MMA (104, 416 or 1664 mg/m3; 6 h per day, 5 days per week) were used as a basis for reassess-ing TLV. Histopathological changes in nasal mucosa are the critical effect of this compound. There were no effects in animals exposed to 104 mg/m3 of MMA (NOAEL). Based on the NOAEL value and relevant uncertainty factors, a TWA value has been established as 100 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with symbols: “I” (irritant) and “A” (allergen).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 127-158
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cisplatyna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Cisplatin : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137504.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
cisplatyna
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
cisplatin
toxicity
occupational exposure
MAC
Opis:
Cisplatyna jest cytostatykiem stosowanym w terapii raka: jądra, jajnika, pęcherza moczowego, kolczystokomórkowego głowy i szyi, drobnokomórkowego i niedrobnokomórkowego płuca oraz szyjki macicy. Dla personelu medycznego jest dostępna w postaci ampułek 10 lub 50 mg z koncentratem do sporządzania roztworu do infuzji (1 mg cisplatyny/ml). Narażenie zawodowe na cisplatynę może wystąpić podczas produkcji oraz w czasie stosowania leku na oddziałach szpitalnych. Narażenie przy produkcji stanowi mniejszy problem, ponieważ dotyczy stosunkowo wąskiej grupy pracowników firm farmaceutycznych, podlegających wymogom dobrej praktyki wytwarzania i restrykcyjnej kontroli narażenia. Znacznie większą grupę osób zawodowo narażonych na cisplatynę stanowią pracownicy służby zdrowia (pielęgniarki, lekarze, farmaceuci, salowe, osoby sprzątające, pracownicy pralni) opiekujący się i mający kontakt z leczonym pacjentem. Źródłem narażenia dla personelu medycznego i pomocniczego może być przygotowywany i podawany lek oraz wydaliny i wydzieliny chorych. Głównymi drogami narażenia zawodowego w trakcie procesów produkcji cisplatyny są układ oddechowy i skóra. W warunkach szpitalnych to skóra stanowi główną drogę narażenia, chociaż nie można wykluczyć również narażenia inhalacyjnego, głównie na aerozole cisplatyny. Największe stężenia cisplatyny w powietrzu środowiska pracy wynosiły < 5,3 ng/m3, natomiast na różnych powierzchniach pomieszczeń aptecznych i szpitalnych, sprzęcie zabiegowym i rękawicach, stężenia nie przekraczały 110 ng/cm2. Brak jest danych ilościowych dotyczących wchłaniania cisplatyny przez skórę lub przez drogi oddechowe u ludzi, wiadomo natomiast, że związek może wchłaniać się tymi drogami, o czym świadczą wyniki badań prowadzonych wśród farmaceutów i personelu medycznego, u których stwierdzano istotnie większe stężenia platyny (Pt) w moczu w porównaniu z grupą kontrolną. Informacje dotyczące skutków zdrowotnych narażenia zawodowego na cisplatynę są bardzo nieliczne. Opisano jedynie przypadki alergii zawodowej objawiającej się pokrzywką. Dane dostępne w piśmiennictwie dotyczą głównie działań niepożądanych u pacjentów leczonych cisplatyną. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane cisplatyny to zaburzenia: czynności nerek, hematologiczne, słuchu, żołądkowo-jelitowe oraz neuropatie. U około 1/3 pacjentów już po podaniu pojedynczej dawki cisplatyny (50 mg/m2) obserwowano skutki działania toksycznego związku na: nerki, szpik kostny i słuch. Skutki działania nefrotoksycznego, ototoksycznego i neurotoksycznego cisplatyny mogą mieć charakter długotrwały i nieprzemijający. W badaniach toksyczności cisplatyny na zwierzętach związek podawano wyłącznie dootrzewnowo lub dożylnie. Cisplatyna działała głównie na nerki zwierząt, wywołując zmiany biochemiczne (m.in. zwiększenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego w surowicy), a w obrazie histopatologicznym martwicę w proksymalnych kanalikach nerkowych. Ponadto obserwowano zmiany aktywności enzymów wątrobowych, liczne ogniska zapalne oraz martwice wątroby, a także nieprawidłowości w rozmieszczeniu komórek wydzielniczych i aktywności enzymów bariery jelitowej oraz zmiany histopatologiczne w jelicie cienkim, które zaburzały procesy trawienne i prowadziły do zaburzenia łaknienia u zwierząt. Cisplatyna działała również ototoksycznie, prowadząc do utraty słuchu u gryzoni. Obserwowano ponadto zmiany w obrazie krwi i zaburzenia w obrębie układu krwiotwórczego. U narażanych zwierząt wystąpiły: leukopenia, zmniejszona liczba neutrofili, limfocytów oraz płytek, a także zahamowanie czynności szpiku kostnego. W testach neurobehawioralnych u zwierząt cisplatyna wywoływała zmniejszenie aktywności ruchowej. Cisplatyna działała mutagennie w testach na bakteriach oraz na komórkach ssaków, w tym na ludzkich limfocytach. Wywoływała wzrost częstości wymian chromatyd siostrzanych i aberracje chromosomowe. Odnotowano dodatnie wyniki testu kometowego oraz mikrojądrowego. Jednym z opisywanych działań ubocznych terapii cisplatyną jest jej działanie rakotwórcze. W literaturze opisano przypadki ostrej białaczki nielimfoblastycznej u pacjentek leczonych wyłącznie cisplatyną i karboplatyną 6 lat po zakończeniu chemioterapii. W dostępnym piśmiennictwie brak jest danych dotyczących przypadków zachorowania na nowotwory pracowników zawodowo narażonych wyłącznie na cisplatynę. Istniejące doniesienia dotyczą jednoczesnego narażenia na różne cytostatyki. U myszy i szczurów po podaniu dootrzewnowym cisplatyny wykazano jej działanie rakotwórcze. U myszy narażanych na cisplatynę obserwowano zwiększoną liczbę i częstość występowania gruczolaków płuc. Po narażeniu zwierząt na cisplatynę dootrzewnowo, a ponadto na olej krotonowy naskórnie, odnotowano brodawczaki skóry. U narażanych szczurów cisplatyna indukowała białaczki. W IARC zaklasyfikowano cisplatynę jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2.A). W DECOS uznano ją za kancerogen genotoksyczny, również NTP klasyfikuje ją jako substancję potencjalnie rakotwórczą dla ludzi. Pomimo że cisplatyna nie została urzędowo zaklasyfikowana w UE i brak jej klasyfikacji zharmonizowanej, większość producentów klasyfikuje ten związek jako działający rakotwórczo kategorii zagrożenia 1.B. Nie ma w dostępnym piśmiennictwie danych o przypadkach klinicznych i wynikach badań epidemiologicznych dotyczących wpływu cisplatyny na płód i rozrodczość wskutek narażenia zawodowego na ten związek. Na podstawie opisanych przypadków ciężarnych leczonych cisplatyną wiadomo, że związek ten przenika przez łożysko oraz do mleka matki. U dzieci 20% pacjentek leczonych cisplatyną w pierwszym trymestrze ciąży oraz u 1% dzieci pacjentek leczonych w drugim i/lub trzecim trymestrze ciąży wystąpiły poważne wady rozwojowe. U mężczyzn przewlekłe podawanie cisplatyny wywoływało odwracalną azoospermię oraz dysfunkcję komórek Leydig’a. Spośród 61 kobiet chorych na raka jajnika poddanych zachowawczemu zabiegowi chirurgicznemu i chemioterapii cisplatyną w wieku rozrodczym 47% urodziło dzieci w okresie po terapii, a 87% starających się zaszło w ciążę. W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych cisplatyna działała wysoce embriotoksycznie. Rzadziej obserwowano zmiany teratogenne. Cisplatyna wpływała także na aktywność jajników. Na podstawie dostępnych w piśmiennictwie danych dotyczących toksyczności cisplatyny u ludzi i zwierząt nie jest możliwe ustalenie zależności dawka-odpowiedź. Z analizy klasyfikacji leków stosowanych przez: ASHP, NIOSH, IACP, IPCS wynika, że wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) cisplatyny w środowisku pracy powinna mieścić się w granicach 0,001 ÷ 0,01 mg/m3. Biorąc pod uwagę ilościową ocenę rakotwórczości cisplatyny wykonaną przez ekspertów DECOS oraz akceptowalny poziom ryzyka zawodowego ustalony przez Międzyresortową Komisję ds. NDS i NDN (10-3 ÷ 10-4) dla kancerogenów, dopuszczalne stężenia cisplatyny w środowisku pracy powinny mieścić się w zakresie 0,005 ÷ 0,0005 mg/m3. W większości państw (w: USA, Belgii, Szwajcarii i na Węgrzech) ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla tego związku na poziomie 0,002 mg/m3. Zaproponowano wartość NDS cisplatyny na poziomie 0,002 mg/m3, a ponadto oznakowanie: Carc. 1B – substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B; „Ft” – substancja działająca szkodliwie na płód oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Brak jest podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB) dla cisplatyny.
Cisplatin is a cytostatic used in the treatment of testicular, ovarian, cervix and bladder cancers, squamous cell carcinoma of a head and a neck, small cell and non-small cell lung cancer. For medical staff, it is available in ampoules of 10 or 50 mg with a concentrate for solution for infusion (1 mg cisplatin/ml). Occupational exposure to cisplatin may occur during production and drug use in hospital wards. Exposure during production is a minor problem because it concerns a relatively narrow group of employees of pharmaceutical companies, that are subjected to requirements of good manufacturing practice and restrictive exposure control. A much larger group of workers exposed to cisplatin are health professionals (nurses, doctors, pharmacists, cleaning service, laundry workers) who care for and have contact with treated patients. The source of exposure for medical and auxiliary personnel may be preparation and administration of drug and excretions and secretions of patients. The main routes of occupational exposure during cisplatin production processes are respiratory and skin. In hospitals, skin is the main route of exposure, although inhalation exposure cannot be excluded, mainly on cisplatin aerosols. The highest concentrations of cisplatin in the occupational environment air were < 5.3 ng/m3 , while on different surfaces of pharmacy and hospital rooms, surgical equipment and gloves, concentrations did not exceed 110 ng/cm2 . There are no quantitative data on the absorption of cisplatin through the skin or through the respiratory tract in humans, but it is known that the compound can absorb these routes, as demonstrated by studies conducted among pharmacists and medical personnel with significantly higher concentrations of platinum (Pt) in urine compared to the control group. There is little information on the health effects of occupational exposure to cisplatin. Only cases of occupational allergy manifesting by urticaria have been described. The data available in the literature refer mainly to adverse reactions in patients treated with cisplatin. The most commonly reported adverse effects of cisplatin are renal, haematological, hearing, gastrointestinal and neuropathic disorders. In about one third of patients, after the administration of a single dose of cisplatin (50 mg/m2 ), the toxic effects of the compound were observed on kidneys, bone marrow and hearing. The nephrotoxic, ototoxic and neurotoxic effects of cisplatin can be long-term and permanent. In animal toxicity studies with cisplatin, the compound was administered intraperitoneally or intravenously. Cisplatin affects mainly kidneys of animals, causing biochemical changes (including an increase creatinine and urea nitrogen levels in serum), and histopathological abnormalities, necrosis in the proximal renal tubules. Moreover, there were changes in liver enzymes activities, numerous inflammation and liver necrosis, and disorders in secretory cell distribution, intestinal barrier enzymes activities, and histopathological changes in the small intestine, which disturbed digestive processes and led to appetite disturbances in animals. Cisplatin is also ototoxic, leading to hearing loss in rodents. Changes in the blood parameters and disorders in the hematopoietic system have also been observed. Leukopenia, decreased number of neutrophils, lymphocytes and platelets, and bone marrow suppression occurred in exposed animals. In neurobehavioral tests in animals, cisplatin caused a decrease in physical activity. Cisplatin was mutagenic in tests on bacteria and on mammalian cells, including human lymphocytes. It evoked an increase in the frequency of sister chromatid exchanges and chromosomal aberrations. There were positive comet and micronucleus test results. One of the reported side effects of cisplatin therapy is its carcinogenic effect. The literature describes cases of acute non- -lymphoblastic leukemia in patients treated with cisplatin only and carboplatin 6 years after chemotherapy. In the available literature, there are no data on the incidence of cancer of workers professionally exposed only to cisplatin. The existing reports concern simultaneous exposure to various cytostatics. Cisplatin has been shown to be carcinogenic to mice and rats after intraperitoneal administration. In mice exposed to cisplatin an increased number and incidence of lung adenomas were observed. After exposure of animals to cisplatin intraperitoneally, and additionally to epidermal croton oil, skin papillomas were noticed. In the exposed rats, cisplatin induced leukemia. The cisplatin was classified by IARC experts as probably carcinogenic to humans (Group 2A). In DECOS, it was considered as genotoxic carcinogen, NTP also classifies it as a potentially carcinogenic substance for humans. Although cisplatin has not been officially classified in the EU and there is lack of its harmonized classification, most manufacturers classify this compound as a carcinogen 1B category. There is no data available in the literature on clinical cases and results of epidemiological studies on the effect of cisplatin on the fetus and reproduction due to occupational exposure to this compound. Based on the described cases of pregnant patients treated with cisplatin, this compound is known to cross the placenta and into breast milk. Serious malformations were observed in 20% of children of patients treated with cisplatin in the first trimester of pregnancy and 1% of children in patients treated in the second and/or third trimester of pregnancy. In men, chronic administration of cisplatin induced reversible azoospermia and Leydig cell dysfunction. Of the 61 women with ovarian cancer undergoing conservative surgery and cisplatin chemotherapy at reproductive age, 47% gave birth to children after treatment, and 87% of those trying to get pregnant, became pregnant. In laboratory animal studies, cisplatin was highly embryotoxic. Teratogenic changes were less frequently observed. Cisplatin also affected ovarian activity. Based on the cisplatin toxicity data available in humans and animals, it is not possible to determine the dose-response relationship. The analysis of the classification of drugs used by ASHP, NIOSH, IACP and IPCS shows that the cisplatin should have a permissible occupational exposure value within 0.001–0.01 mg/m3 . Considering the quantitative carcinogenicity assessment of cisplatin performed by DECOS experts and the acceptable level of occupational risk set by the Interdepartmental Commission on MAC (10-3–10-4 ) for carcinogens, acceptable concentrations of cisplatin in the work environment should be within 0.005 mg/m3–0.0005 mg/m3 . In most countries (in the USA, Belgium, Switzerland and Hungary), the occupational exposure limits for this compound were set at 0.002 mg/m3 . The maximum admissible concentration (MAC) value for cisplatin was proposed at 0.002 mg/m3 . It was proposed to label the substance as “Carc. 1B” – carcinogenic substance of category 1B, “Ft” – toxic to the fetus and “skin”, because absorption through the skin may be as important as inhalation. There are no substantive basis to establish the value of the short- -term (STEL) and permissible concentrations in biological material (DSB) for cisplatin.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 1 (95); 13-52
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2-Toliloamina : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
o-Toluidine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137551.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
2-toliloamina
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
o-toluidine
occupational exposure
toxicity
MAC-TWA
Opis:
2-Toliloamina jest substancją wielkotonażową stosowaną w przemyśle: gumowym, barwiarskim, farmaceutycznym oraz do produkcji herbicydów i jako surowiec do przemysłowej produkcji innych związków chemicznych. Szacowana liczba osób zawodowo narażonych na 2-toliloaminę w UE wynosi 5 500, z czego ponad połowa jest zatrudniona w: przemyśle chemicznym, przy produkcji włókien chemicznych oraz produktów gumowych. W warunkach narażenia zawodowego 2-toliloamina wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną i przez skórę i niezależnie od drogi narażenia związek ten jest wydalany głównie z moczem. Wśród skutków ostrego inhalacyjnego narażenia na duże stężenia 2-toliloaminy (> 25 mg/m3) są opisywane: podrażnienie górnych dróg oddechowych, oczu i skóry objawiające się uczuciem pieczenia twarzy, oczu, gardła oraz kaszlem, skrócenie oddechu, osłabienie, nudności, wymioty, bóle i zawroty głowy, szum w uszach, methemoglobinemia, hematuria i zaburzenia czynności nerek oraz krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego. W badaniach epidemiologicznych analizowano najczęściej grupę substancji, jaką są aminy aromatyczne (w tym 2-toliloamina). Dostępne dane dotyczą głównie narażenia w przemyśle barwiarskim oraz gumowym. Jako skutki narażenia przewlekłego opisywano: methemoglobinemię, hematurię oraz uszkodzenie nabłonka pęcherza moczowego z czasem prowadzące do rozwoju nowotworów złośliwych tego narządu. Działanie rakotwórcze 2-toliloaminy zostało również potwierdzone w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach doświadczalnych, w tym na szczurach i myszach. Narażenie drogą pokarmową na 2-toliloaminę wywoływało nowotwory pęcherza moczowego, przede wszystkim u samic szczura, w mniejszym stopniu u samców. U samic szczura F344, narażanych wraz z paszą na 2-toliloaminę, obserwowano statystycznie znamienny, zależny od dawki, wzrost częstości występowania raka z komórek przejściowych pęcherza moczowego. Ponadto u myszy i szczurów występowały: włókniaki i włókniakomięsaki w tkance podskórnej, naczyniaki i naczyniakomięsaki zlokalizowane w jamie brzusznej i pęcherzu moczowym, międzybłoniaki różnych narządów, mięsakonaczyniaki w różnych narządach, raki z komórek wątrobowych i gruczolaki. U zwierząt doświadczalnych 2-toliloamina wykazuje umiarkowaną toksyczność ostrą: wartości LD50 dla podania dożołądkowego mieszczą się w przedziale 670 ÷ 2 951 mg/kg mc. W badaniach toksyczności ostrej u szczurów narażanych inhalacyjnie obserwowano: sinicę, skurcze i drżenia mięśni, trudności w oddychaniu, czerwono-brązowy wyciek z nosa, zmętnienie rogówki, spadek masy ciała, obniżenie temperatury ciała, ospałość, skrajne wyczerpanie. Opisane w literaturze skutki narażenia podprzewlekłego i przewlekłego zwierząt doświadczalnych na 2-toliloaminę obejmują zmiany w obrębie: śledziony, układu krwiotwórczego oraz nerek i pęcherza moczowego. Na podstawie wyników większości badań mutagenności w układach bakteryjnych nie potwierdzono działania mutagennego 2-toliloaminy, jedynie w nielicznych pracach opisywano wynik dodatni testów po aktywacji metabolicznej. Zarówno w badaniach w warunkach in vitro, jak i in vivo, potwierdzono natomiast indukcję uszkodzeń DNA przez 2-toliloaminę. 2-Toliloamina ma klasyfikację zharmonizowaną w UE jako substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B z przypisanym zwrotem H350 – może powodować raka. Eksperci SCOEL zaliczyli ją do grupy A kancerogenów, czyli substancji rakotwórczych mających właściwości genotoksyczne. W Niemczech, w DFG, zaliczono 2-toliloaminę do kategorii 1. kancerogenów, czyli do sub¬stancji, które powodują raka u człowieka i substancji, co do których przyjmuje się, że znacząco wpływają na ryzyko wystąpienia raka. W IARC zaklasyfikowano ją do grupy 1., czyli związków o potwierdzonym działaniu rakotwórczym na ludzi. Na podstawie ilościowej oceny ryzyka wystąpienia nowotworu w wyniku narażenia zawodowego oszacowano, że w przy 40-letnim okresie narażenia na 2-toli¬loaminę o stężeniu 1 mg/m3 dodatkowe ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego wynosi 2,4 ÷ 3,1 10-4 (w zależności od metody szacowania). Wartości dopuszczalnych stężeń 2-toliloaminy obowiązujące w krajach członkowskich UE oraz na świecie wynoszą: 0,5 ÷ 0,9; 4,5 ÷ 8,8 oraz 22 mg/m³. W Polsce obowiązująca wartość NDS wynosi 3 mg/m3. W SCOEL nie zaproponowano wiążącej wartości BOELV, uznając 2-toliloaminę za genotoksyczny kancerogen. W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowni¬ków przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów pod¬czas pracy przyjęto stężenie 0,5 mg/m3 (0,1 ppm) jako wartość wiążącą dla 2-toliloaminy (na podstawie: ana¬lizy socjoekonomicznej, oceny ryzyka środowiskowego oraz ryzyka wystąpienia raka pęcherza moczowego u pracowników narażonych zawodowo). Zaproponowano zmniejszenie wartości NDS 2-toliloaminy do poziomu 0,5 mg/m3, co wpłynie na blisko dziesięciokrotne zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka pęcherza moczowego pracowników. Ponadto, zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS), w Polsce w latach 2015-2016 nie stwierdzono narażenia na 2-toliloaminę o stężeniach > 3 mg/m3 oraz > 1,5 mg/m3 (0,5 wartości NDS), natomiast w warunkach narażenia na stężenia z zakresu 0,3 ÷ 1,5 mg/m3 (0,1 ÷ 0,5 wartości NDS) pracowało jedynie kilkanaście osób. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh). Jako wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 2-toliloaminy zaproponowano pozostawienie jak dotychczas 2% poziomu MetHb we krwi. Normatyw oznakowano: „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową) oraz „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B).
o-Toluidine is a substance produced in large amounts and used in rubber, dyeing and pharmaceutical industries and in the production of herbicide and other chemical compounds. The estimated number of people occupationally exposed to o-toluidine in EU is 5 500, half of them is employed in chemical industry in the production of chemical fibers and rubber products. In the conditions of occupational exposure, o-toluidine is absorbed by skin and by inhalation. Regardless of route of exposure this compound is excreted in urine. The effects of acute inhalation exposure to high concentrations (> 25 mg/m3 ) of o-toluidine are irritation of upper respiratory tract, irritation of eyes and skin, which is manifested by face, eyes and pharynx burning, cough, shortness of breath, weakness, nausea, vomit, headache and dizziness, tinnitus, methemoglobinemia, hematuria and hemorrhagic cystitis. In epidemiological studies, the mostly analyzed group of substances was aromatic amines (including o-toluidine). Available data mainly refer to exposure in dyeing and rubber industries. Described effects of chronic exposure are methemoglobinemia, hematuria and damage of bladder epithelium leading to malignant tumor of this organ. Carcinogenicity of o-toluidine was confirmed in tests on experimental animals, including rats and mice. Oral exposure to o-toluidine results in bladder cancer, primarily in female rats, to a lesser extent in male rats. In female rats F344 exposed to o-toluidine with feed, increase of the incidence of cancer from the bladder transitional cells was observed. Furthermore, in mice and rats fibromas and fibrosarcomas in subcutaneous tissue, angiomas and angiosarcomas in abdominal cavity and bladder, mesotheliomas of various organs, angiosarcomas in various organs, hepatocellular carcinomas and adenomas were observed. In experimental animals, o-toluidine exhibits moderate acute toxicity, LD50 values for intragastric administration are within the range 670 – 2951 mg/kg bw. In acute toxicity studies, rats exposed by inhalation to o-toluidine had cyanosis, contractions and muscle tremor, difficulty in breathing, red-brown rhinorrhea, corneal opacification, body weight loss, body temperature decrease, lethargy and extreme exhaustion. The effects of subchronic and chronic exposure of experimental animals to o-toluidine described in the literature include changes in the spleen, hematopoietic system, kidneys and bladder. Most of the mutagenicity tests in bacterial systems do not confirm mutagenicity of o-toluidine. A few works only described positive test result after metabolic activation. Both in vitro and in vivo studies confirmed induction of DNA damage by o-toluidine. o-Toluidine has harmonized classification in the EU as a category 1B carcinogen with assigned phrase H350 – may cause cancer. SCOEL experts classified it to group A of carcinogens, which means carcinogens with genotoxic properties. In Germany, DFG has ranked o-toluidine into category 1 of carcinogens, so substances that cause cancer in humans and substances that are believed to significantly affect the risk of cancer. IARC classified it into group 1, compounds with confirmed human carcinogenicity. On the basis of a quantitative assessment of the risk of cancer as a result of occupational exposure, it has been estimated that at a 40-year exposure period to o-toluidine at a concentration of 1 mg/m3 , the additional risk of bladder cancer ranges from 2.4 – 3.1 • 10-4 (depending on the estimation method). The values of the determining exposure limits of o-toluidine applicable in the EU member states and in the world are 0.5 – 0.9 mg/m3 ; 4.5–8.8 mg/m3 and 22 mg/m3 . In Poland, the applicable OEL value is 3 mg/m3 . In SCOEL, no BOELV had been proposed, considering o-toluidine as a genotoxic carcinogen. Directive 2017/2398 of the European Parliament and of the Council (EU) of 12 December 2017 amending Directive 2004/37/EC on the protection of workers from the risks related to exposure to carcinogens or mutagens at work, a concentration of 0.5 mg/m3 was adopted (0.1 ppm) as a binding value for o-toluidine (based on socio-economic analysis, environmental risk assessment and risk of bladder cancer in professionally exposed workers). It has been proposed to reduce the OEL value of o-toluidine to 0.5 mg/m3 , which will affect a nearly tenfold reduction in the risk of bladder cancer workers. In addition, according to CSI (Chief Sanitary Inspectorate) data in Poland, no exposure to o-toluidine in concentrations > 3 mg/m3 and > 1.5 mg/m3 (0.5 OEL values) have been found in years 2015–2016, while in conditions of exposure to concentrations from within the range of 0.3 – 1.5 mg/m3 (0.1 – 0.5 of the OEL value), a dozen or so people only worked. There is no basis for determining the short-term exposure limit value (STEL). As a value of biological exposure index (BEI) of o-toluidine, it has been proposed to leave 2% level of the MetHb in the blood. The standard was labeled “skin” (the absorption of substances through the skin may be as important as in inhalation) and “Carc. 1B” (carcinogenic substance of category 1B).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 3 (97); 77-117
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies