Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kraków" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Pustka w sercu miasta dziedzictwa. Wpływ przekształceń funkcjonalnych centrum Krakowa po 1989 roku na życie społeczne miasta
The Void in the Heart of the Heritage City. The Impact of Functional Transformations in Krakow’s City Center after 1989 on the City’s Social Life
Autorzy:
Wiśniewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37521915.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Kraków
dziedzictwo
disneylandyzacja
turystyka
zarządzanie dziedzictwem
Krakow
heritage
Disneyfication
tourism
heritage management
Opis:
W ostatnich trzech dekadach Kraków był świadkiem gwałtownego rozwoju usług turystycznych. Szybki wzrost liczby osób odwiedzających miasto szedł w parze z równie szybkim wzrostem liczby hoteli, lokali najmu krótkoterminowego oraz lokali gastronomicznych. Turystyczne funkcje Krakowa wzmacniał rozwój sektora kultury w duchu parków rozrywki. Wymienione zjawiska doprowadziły do wielu strukturalnych zmian w przestrzeni historycznego centrum miasta. Jedna z nich to drastyczny spadek liczby mieszkańców. Celem artykułu jest analiza kolejnych zmian, które doprowadziły do takiego stanu.
The city of Krakow has witnessed a rapid development of tourist services within the last three decades. The rapid increase in the number of individuals visiting the city, particularly its historic core, paralleled the growth observed in the number of hotels, short-term rental accommodations, and restaurants. Moreover, the tourist facilities of Krakow were reinforced by the expansion of the cultural sector organized in the model of amusement parks. The above-mentioned phenomena led to many functional and structural changes in the historic city center. One of them has been a significant decrease in the population size and the emergence of tourist-oriented monofunctional accommodation and dining services. The article aims to present the history of the development of the processes of “Disneyfication” and overtoursim of Krakow city center as well as to analyze the effects of the subsequent changes that led to these critical conditions.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 251-276
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W cieniu orlich skrzydeł. Złożona symbolika orła na przykładzie wybranych godeł krakowskich kamienic
In the Shadow of the Eagle’s Wings. The Complex Symbolism of the Eagle on the Example of the Selected Emblems of Old Town Houses in Krakow
Autorzy:
Janeczko, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038225.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
symbolika
orzeł
Kraków
kamienice
godło
symbolism
eagle
Krakow
town houses
emblem
Opis:
W artykule przedstawiono najbardziej istotne i oryginalne z punktu widzenia analizy symbolicznej możliwości interpretacji przedstawień białego i czarnego orła, obecnych w godłach trzech wybranych kamienic starego Krakowa. We wstępie wyjaśniono istotę symbolu, zróżnicowanie jego recepcji w różnych kręgach kulturowych oraz ambiwalentny charakter i wynikające z niego szerokie możliwości interpretacyjne. Główna część tekstu prezentuje liczne sposoby odczytania symboliki białego i czarnego orła w literaturze, historii, tradycji i sztuce pogańskiej oraz chrześcijańskiej, polskiej i międzynarodowej, skupiając się następnie na analizie lokalnych, krakowskich przedstawień orłów, do których proponowane treści mogą mieć zastosowanie.
The article presents the most substantial and original ways of the symbolic interpretation of white and black eagles in the selected emblems of three old town houses in Krakow. The preface presents the essence of the symbol, its different receptions in various cultures and its ambivalent character which leads to numerous ways of interpretation. The main part of the text discusses the wide possibilities of deciphering the symbolic meaning of white and black eagles in literature, history, tradition and pagan or Cristian art, be it Polish or international, focusing on the analysis of local, Krakow representations of eagles to which some of the proposed meanings can be attributed.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 315-326
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie niematerialnego dziedzictwa kulturowego dla jego depozytariuszy na przykładzie społeczności współpracujących z Muzeum Krakowa
The Importance of Intangible Cultural Heritage for Its Keepers Using the Example of Communities Cooperating with the Museum of Kraków
Autorzy:
Szoka, Andrzej Iwo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37490488.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
UNESCO
szopkarstwo krakowskie
Lajkonik
koronka
tożsamość lokalna
tradycja
zwyczaj
Kraków
intangible heritage
Krakow nativity scenes
lace making
local identity
tradition
customs
Krakow
Opis:
Głównym zagadnieniem będącym przedmiotem artykułu jest kwestia znaczenia wybranych zjawisk niematerialnego dziedzictwa kulturowego miasta Krakowa dla tożsamości osób je kultywujących (depozytariuszy). Muzeum Krakowa od ponad 70 lat współpracuje ze społecznościami, które podtrzymują lokalne krakowskie tradycje. Początkowo były to społeczności związane z pochodem Lajkonika, szopkarstwem krakowskim i bractwem kurkowym, do których w ostatnich latach dołączyli flisacy wiślani oraz koronczarki krakowskie. Społeczności te współpracują z Muzeum Krakowa w obszarze dotyczącym ochrony i popularyzacji ich niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Jednocześnie pracownicy Muzeum Krakowa (Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa, a do 2020 r. Działu Folkloru i Tradycji Krakowa) realizowali w ostatnich latach projekty badawcze, których celem było dokładniejsze rozpoznanie wymienionych środowisk, obejmujące również znaczenie kultywowanego przez ich przedstawicieli niematerialnego dziedzictwa kulturowego dla ich tożsamości oraz rolę przekazu międzypokoleniowego. Zgromadzony w toku tych projektów materiał nie został jeszcze w pełni wykorzystany w naukowym dyskursie poświęconym niematerialnemu dziedzictwu kulturowemu. Przygotowywany artykuł będzie się opierał na tym obszernym materiale. Wnioski pomogą uzyskać odpowiedzi na pytania, jaki wpływ na życie osób i rodzin ma zaangażowanie w podtrzymywanie lokalnych tradycji, w jaki sposób odbywa się przekaz międzypokoleniowy oraz z jakimi wartościami łączy się niematerialne dziedzictwo dla jego depozytariuszy. Znaczenie tej kwestii wynika też bezpośrednio z definicji niematerialnego dziedzictwa kulturowego z konwencji z 2003 r., zgodnie z którą za niematerialne dziedzictwo mogą zostać uznane zjawiska będące źródłem poczucia tożsamości i ciągłości międzypokoleniowej.
The main issue that is the subject of the article is the question of the importance of selected phenomena of the city of Krakow’s intangible cultural heritage for the identity of those who cultivate it. For more than 70 years, the Museum of Kraków has been working with communities that cultivate local Krakow traditions. Initially, these were communities associated with the Lajkonik parade, the Krakow nativity scenes and the longbow fraternity, joined in recent years by Vistula rafters and Cracovian lace makers. These communities work with the Museum of Kraków for the protection and popularization of their intangible cultural heritage. At the same time, the staff of the Museum of Kraków (Center for the Interpretation of the Intangible Heritage of Krakow, until 2020, the Department of Folklore and Traditions of Krakow) have been carrying out research projects aimed at a more thorough identification of the aforementioned communities, including the importance of the intangible cultural heritage they cultivate for their members’ identity and the role of intergenerational transmission. The material gathered in the course of these projects has not yet been fully utilized in the scholarly discourse on intangible cultural heritage. The article in preparation will be based on this extensive material. Conclusions will help provide answers to questions such as the impact of involvement in maintaining local traditions on the lives of individuals and families, intergenerational transmission and the values intangible heritage is associated with for its keepers. The importance of the issue also stems directly from the 2003 Convention’s definition of intangible cultural heritage, according to which intangible heritage is made up by phenomena that provide a sense of identity and intergenerational continuity.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 9-28
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regarding the 625th Anniversary of the Erection of the Faculty of Theology of the University of Krakow. Research Status and Prospects
Wokół 625. rocznicy erygowania Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego. Stan i perspektywy badań
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37218972.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Krakowskiego
polska historiografia uniwersytecka
intelektualiści krakowscy
Faculty of Theology of the University of Krakow
Polish university historiography
Krakow intellectuals
Opis:
The article reveals the status and prospects of research on the history of the Theological Faculty of the University of Krakow. To this end, the most important scholarly items relating to the history of the faculty from its establishment in 1397 to the present day are discussed. The author stresses the need to undertake new research, including on the biography and works of professors, as well as in relation to the period 1525–1780. The second part of the text briefly discusses the content of eight articles revealing new findings to the history of the Faculty, published in the same issue of the Perspectives on Culture journal.
Artykuł ukazuje stan i perspektywy badań nad dziejami Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego. W tym celu zostały omówione najważniejsze pozycje naukowe odnoszące się do historii Fakultetu, począwszy od jego powstania w 1397 r. po czasy współczesne. Autor podkreśla konieczność podjęcia nowych badań, m.in. na gruncie biografistyki i twórczości profesorów, jak również w odniesieniu do okresu 1525–1780. W drugiej części tekstu omówiono pokrótce treść ośmiu artykułów ukazujących nowe ustalenia do dziejów Fakultetu, opublikowanych w tym samym numerze czasopisma „Perspektywy Kultury”.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 29-42
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzykulturowe otwarcie komunikacyjne. Kraków i jego instytucje kultury w przededniu wojny w Ukrainie
Intercultural Opening. Krakow and its Cultural Institutions on the Eve of the War in Ukraine
Autorzy:
Legut, Agnieszka
Kasprowicz, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37533120.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
komunikacja instytucji kultury
wielokulturowość
Kraków
multiculturalism
Cracow
communication of cultural institutions
Opis:
Prezentowany tekst daje wgląd w wyniki pierwszego etapu badań, które przeprowadzono w okresie od kwietnia do grudnia 2021 r. wśród gminnych (krakowskich) instytucji kultury. Autorki, opierając się na koncepcji międzykulturowego otwarcia instytucji, analizując materiały zastane, proponują typologię, w której uwidaczniają się podmioty 1) otwarte na wielokulturowość, 2) budujące mosty oraz 3) kalibrujące swoje działania włączające tak, aby uwzględnić lokalny wymiar wielokulturowości, czyli obecność Nowych Krakowian. Autorki rekonstruują obraz Krakowa, jego instytucji kultury i stanu komunikacji (w perspektywie otwarcia wielokulturowego), jakiego już nie ma, a jednocześnie, który to (nieistniejący już) obraz może stanowić istotny punkt odniesienia dla bieżących badań medioznawczych, kulturoznawczych i innych.
This article provides an overview of the findings from the initial phase of research conducted between April and December 2021 among municipal cultural institutions in Krakow. Drawing from the framework of institutional intercultural engagement, the authors utilize a typology derived from their analysis of gathered data. This typology categorizes entities into three groups: (1) those openly embracing multiculturalism, (2) those actively fostering connections and building bridges between cultures, and (3) those adjusting their inclusive initiatives to encompass the local dimension of multiculturalism, specifically acknowledging the presence of New Cracovians. The authors reconstruct a portrayal of Krakow, its cultural institutions, and the state of communication from the perspective of multicultural openness, which has since ceased to exist. Nevertheless, this historical depiction serves as a valuable reference point for contemporary media studies, cultural research, and other scholarly investigations.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 115-128
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szopkarstwo krakowskie – ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego z perspektywy muzealnej i antropologicznej
The Nativity Scene – Protection of Intangible Cultural Heritage from a Museum and Anthropological Perspective
Autorzy:
Okręglicka, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37490654.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
szopkarstwo krakowskie
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Konkurs Szopek Krakowskich
ochrona dziedzictwa kulturowego
pandemia koronawirusa
the Nativity scene (szopka) tradition in Kraków
intangible cultural heritage
Krakow Nativity Scenes Contest
protection of cultural heritage
coronavirus pandemic
Opis:
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (Muzeum Krakowa) podjęło się odpowiedzialnej roli opieki nad szopkarstwem krakowskim oraz jego promocji w kraju i na świecie. Dzięki muzealnym działaniom chroniącym, dokumentującym oraz popularyzującym fenomen szopkarstwa, tradycja ta w 2014 r. została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego i w 2018 r., jako pierwsza z Polski, została umieszczona na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie, w jaki sposób ochronę lokalnego dziedzictwa podjęło Muzeum Krakowa, przez lata wypracowując formy relacji z depozytariuszami krakowskiej tradycji tworzenia szopek. Autorka skupiła się na pięciu ostatnich latach w zakresie ochrony szopkarstwa (2018–2022), jak również przybliżyła, jakie tematy kulturalno-społeczne pojawiły się ostatnio w krakowskich szopkach, czyli w jaki sposób twórcy opowiadali Kraków w swoich dziełach. Tekst koncentruje się zwłaszcza na sposobie organizacji Konkursu Szopek Krakowskich w trudnym czasie pandemii koronawirusa.
The Historical Museum of the City of Krakow (Museum of Krakow) undertook the responsible role of care for the Krakow nativity scene and its promotion in the country and in the world. Thanks to the museum’s activities protecting, documenting and popularizing the phenomenon of the nativity scenes, the tradition was entered on the National List of Intangible Cultural Heritage in 2014 and in 2018, as the first of Polish item, it was placed on the UNESCO Representative List of Intangible Heritage of Humanity. This article aims to show how the Museum of Kraków has undertaken the protection of local heritage, developing various forms of relations with the holders of the Krakow tradition of creating Krakow nativity scenes over the years. The author focused on the last five years in the field of nativity scene protection (2018–2022), as well as presented what cultural and social topics have appeared in the nativity scenes over the last time, i.e., how the creators “told Krakow” in their works. The text focuses in particular on the way of organizing the Krakow Nativity Scenes Contests during the difficult time of the coronavirus pandemic.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 59-76
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silesian Theological Seminary and Częstochowa Theological Seminary in Krakow— the Heritage of the Interwar Period. A Study of the History of Organization Management
Śląskie Seminarium Duchowne i Częstochowskie Seminarium Duchowne w Krakowie – dziedzictwo dwudziestolecia międzywojennego. Studium z dziejów zarządzania organizacją
Autorzy:
Szkoła, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038920.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Śląskie Seminarium Duchowne
Częstochowskie Seminarium Duchowne
modernizm krakowski
Silesian Theological Seminary
Częstochowa Theological Seminary
Krakow modernism
Opis:
After Poland regained its independence in 1918, the Polish Roman Catholic Church needed to be reunited, so that thoroughly educated priests could be deployed to work in the newly established dioceses. The system of teaching had to be reorganized and this issue was finally regulated by the 1925 Concordat which guaranteed the possibility of creating a seminary in each diocese. A special situation took place in Krakow, where in the 1920s, in addition to the existing diocesan seminary, the Częstochowa Seminary and the Silesian Seminary were located. The article outlines the circumstances in which the seats of these institutions were established outside home dioceses and draws attention to the cultural context of the events of that time, whose material reflection remains as the two modernist buildings preserved in the center of Krakow.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Kościół katolicki wymagał zespolenia, a w nowo powołanych diecezjach mieli pracować gruntownie wykształceni duchowni. Reorganizacji wymagał system nauczania, kwestia ta została ostatecznie uregulowana przez konkordat z 1925 r. gwarantujący możliwość utworzenia seminarium duchownego w każdej diecezji. Kraków znajdował się w szczególnej sytuacji, ponieważ w latach 20. XX w. obok istniejącego seminarium diecezjalnego założono tu dodatkowo Częstochowskie Seminarium Duchowne oraz Seminarium Śląskie. Artykuł nakreśla okoliczności powstania siedzib tych instytucji poza macierzystymi diecezjami oraz zwraca uwagę na kulturowy kontekst ówczesnych wydarzeń, których materialnym odbiciem są dziś dwa modernistyczne gmachy zachowane w centrum Krakowa.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2019, 27, 4; 91-106
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Exultante spiritu". Dominikanie wobec powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim
"Exultante spiritu". Dominicans and the Establishment of a Theological Faculty at the University of Krakow
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217232.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
dominikanie
Kazimierz Wielki
Aleksander IV
University of Krakow
Dominicans
Casimir the Great
Alexander IV
Opis:
W prezentowanym artykule autor przedstawia dwie hipotezy oraz nowe źródło dotyczące zagadnienia powstania Uniwersytetu Krakowskiego w 1364 r. i erygowania wydziału teologicznego w 1397 r. Poczynione obserwacje pozwalają w nowy sposób spojrzeć na zagadnienie stosunku dominikanów do powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim. W latach 60. XIV w. bracia mogli rzeczywiście wspierać projekt króla Kazimierza Wielkiego trójwydziałowego uniwersytetu, zaplanowanego na model boloński. Zapewne ze spokojem przyjęli oni decyzję papieża Urbana V z 1364 r. o erygowaniu uczelni, która nie posiadała wydziału teologicznego. Pozycja dominikańskiej szkoły w Krakowie nie była więc zagrożona i bracia w kolejnych dziesięcioleciach kontynuowali rozwój miejscowego ośrodka oraz struktury szkolnictwa w całej prowincji zakonnej. Jednak na początku 90. lat XIV w. plany odnowienia Uniwersytetu Krakowskiego wraz z erygowaniem wydziału teologicznego musiały zaniepokoić krakowskich dominikanów. Zgodnie bowiem ze specjalnym przywilejem papieża Aleksandra IV ogłoszonym w bulli Exultante spiritu z 28 marca 1257 r. dopóki zakonna szkoła była jedynym tego rodzaju studium teologii w mieście, dominikański wykładowca mógł się obyć bez przechodzenia procedury zdobywania stopni uniwersyteckich. Otwarcie zaś wydziału teologicznego oznaczało nie tyle nawet reformę, ile rewolucję w dominikańskiego studium, w tym konieczność wypracowania nowej polityki kadrowej. 11 stycznia 1397 r. papież Bonifacy IX podjął historyczną decyzję o erygowaniu wydziału teologicznego w Krakowie. Pojawienie się nowego wydziału teologicznego musiało poruszyć tutejsze grono dominikańskich profesorów i – jak można przypuszczać – faktu tego nie przyjęli, „radując się w duchuˮ (exultante spiritu). Od tego momentu wszyscy miejscowi regensi dominikańscy musieli się legitymować posiadaniem odpowiednich stopni akademickich. 
In this article, the author proposes two hypotheses and a new source on the establishment of the University of Krakow in 1364 and the foundation of the theological faculty in 1397. The text opens up a new way of looking at the question of the Dominicans’ attitude to the creation of the theological faculty at the University of Krakow. In the 1460s, the friars may indeed have backed King Casimir the Great’s project of a three-faculty university, which was based the Bologna model. They probably calmly accepted Pope Urban V’s 1364 decision to found a university that did not have a theological faculty. The position of the Dominican school in Krakow was therefore not threatened, and the friars continued to develop the local center and the educational structure of the entire monastic province in the following decades. However, in the early 1490s, plans to restore the University of Krakow with a theological faculty must have worried Krakow’s Dominicans. According to the special privilege by Pope Alexander IV which was announced in the Exultante spiritu bull of March 28, 1257, as long as the monastic school was the only theological college of its kind in the city, a Dominican lecturer did not have to go through the procedure of obtaining university degrees. The opening of the theological faculty, on the other hand, marked not so much even a reform as a revolution in Dominican college, which included the need to develop a new personnel policy. On January 11, 1397, Pope Boniface IX made the historic decision to open a theological faculty in Krakow. The emergence of the new theological faculty must have unsettled the local group of Dominican professors, and – as one might assume – they did not accept the fact exultante spiritu. From then on, all local Dominican regens were required to hold appropriate academic degrees.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 43-62
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religious and daily life at the end of the sixteenth century Krakow in light of the “Diary” of Giovanni Paolo Mucante
Życie religijne i codzienne pod koniec XVI w. w Krakowie w świetle „Diariusza” Giovanniego Paola Mucante
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039046.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
papacy
Krakow
religious life
daily life
Giovanni Paolo Mucante
Enrico Caetani
papiestwo
życie religijne
życie codzienne
Opis:
The article is based on The Diary of the journey undertaken to Poland in the years 1596-1597 by the papal legate, Cardinal Enrico Caetani. This hitherto unpublished material is a valuable source of information for the early modern Polish history. Its author, the secretary of Cardinal Giovanni Paolo Mucante, was a keen observer of the life of people from all social classes. He also had a sharp eye for the religious ceremonies and the spiritual makeup of the country, both of which he describes with meticulous accuracy. By doing it, he shed a new light on the spiritual and material culture of the inhabitants of the Polish‑Lithunian Commonwealth. The author of the article focuses on that part of The Diary which relates directly to Krakow. This fascinating reading shows the former capital of the Kingdom of Poland as a place less developed in terms of culture and social amenities then contemporary Italian cities, but nonetheless equally original, appealing and beautiful.
Artykuł oparty został na materiałach z niepublikowanego do tej pory, cennego źródła do dziejów nowożytnej Polski – Diariusza podróży papieskiego legata, kardynała Enrico Caetaniego z lat 1596-1597. Jego autorem był sekretarz kardynała Giovanni Paolo Mucante. Zanotował on niezwykle interesujące fakty odnoszące się do życia codziennego, kultury religijnej, duchowej i materialnej mieszkańców dawnych ziem Polski. Autor artykułu dokonał analizy tego materiału i przytoczył wiele opisów Mucantego z okresu pobytu papieskiego poselstwa w Krakowie. Ukazują one dawną stolicę Królestwa Polskiego jako miejsce odstające nieco poziomem cywilizacyjnym od ówczesnych miast włoskich, ale niezwykle oryginalne i piękne.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2018, 23, 4; 29-42
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczno-kościelna działalność profesorów krakowskiego Wydziału Teologicznego w XV wieku
Social and Ecclesiastical Activities of Professors of the Krakow Faculty of Theology in the 15th century
Autorzy:
Ożóg, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37213228.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
profesor teologii
Uniwersytet Krakowski
XV wiek
Kościół
społeczeństwo
theology professor
Krakow University
15th century
Church
society
Opis:
W niniejszym artykule autor naszkicował średniowieczną myśl dotyczącą miejsca i roli uniwersyteckich mistrzów teologii w społeczeństwie oraz Kościele, a także ich recepcję w krakowskim środowisku uniwersyteckim w XV w. W szczególności omówił poglądy na ten temat w pismach Bartłomieja z Jasła, Stanisława ze Skarbimierza i Jana Elgota. Następnie scharakteryzował grupę ponad 70 profesorów teologii Uniwersytetu Krakowskiego w XV w. oraz ich pochodzenie terytorialne (geograficzne) i społeczne, przynależność zakonną. Autor omówił działalność nielicznych profesorów teologii, którzy zajmowali eksponowane urzędy i godności w polskim Kościele. Ukazał przy tym grupę uczonych współpracujących z biskupem krakowskim Zbigniewem Oleśnickim w zwalczaniu husytyzmu oraz w sprawach związanych z soborem bazylejskim. Podkreślił, że wywarli oni znaczny wpływ na polski episkopat, który w większości opowiedział się po stronie soboru bazylejskiego, zaś traktat Tomasza Strzępińskiego Determinatio Basiliensis został uznany w Bazylei za najlepszy wykład doktryny koncyliarystycznej. Krakowscy profesorowie teologii oddziaływali na społeczeństwo poprzez kaznodziejstwo, a także twórczość pastoralną i moralną przeznaczoną dla duchowieństwa na potrzeby pracy duszpasterskiej w parafiach.
In this article, the author outlines medieval thought on the place and role of university masters of theology in society and the Church, as well as its reception in the Krakow university in the 15th century. In particular, he discusses the views on this subject in the writings of Bartłomiej of Jasło, Stanisław of Skarbimierz and Jan Elgot. Next, he describes a group of more than 70 professors of theology at the University of Krakow in the 15th century, as well as their geographical and social origins, as well as religious affiliations. The author discusses the work of the few professors of theology who held prominent offices and titles in the Polish Church. He shows a group of scholars who cooperated with the Bishop of Krakow Zbigniew Oleśnicki in combating Hussitism and in matters related to the Council of Basel. He stresses that they exerted considerable influence on the Polish episcopate, most of which sided with the Council of Basel, while Tomasz Strzępiński’s treatise Determinatio Basiliensis was hailed in Basel as the best interpetation of the conciliarist doctrine. Krakow theology professors influenced society through sermons, as well as pastoral and moral works for the clergy to use in pastoral work in their parishes.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 63-86
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od „tradycji” do „niematerialnego dziedzictwa”. Przykład szopkarstwa krakowskiego
From Tradition to Intangible Heritage. Krakow’s Nativity Scene Craft
Autorzy:
Soćko-Mucha, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37493347.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
dziedzictwo-w-tworzeniu
szopkarstwo krakowskie
niematerialne dziedzictwo kulturowe
UNESCO
heritage-in-creation
heritagization
Kraków nativity-scene craft
intangible cultural heritage
Opis:
Artykuł prezentuje trzy główne etapy historii szopkarstwa krakowskiego. Pierwszy – to etap sprzed instytucjonalizacji, obejmujący najstarsze dzieje szopki krakowskiej. Drugi – to etap instytucjonalizacji, zapoczątkowany zorganizowaniem w 1937 r. pierwszego konkursu na najpiękniejsze szopki krakowskie. Trzeci – to etap UNESCOizacji, zainicjowany wpisaniem szopkarstwa krakowskiego na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO w 2018 r.
The article presents three main stages in the history of the Krakow nativityscene (szopka). First, the stage prior to institutionalization, covering the oldest history of nativity-scene making; second, the stage of institutionalization, initiated by the organization of the first competition for the most beautiful nativity scene in Krakow in 1937; and third, the UNESCO-ization of the nativityscene craft, inaugurated by the inclusion of the Krakow nativity scene (szopka) tradition on UNESCO’s Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity in 2018.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 43-58
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobra kolegiaty Świętego Floriana jako uposażenie Wydziału Teologicznego na przełomie XV i XVI w.
The Estate of the Collegiate Church of Saint Florian as a Financial Asset of the Faculty of Theology at the Turn of the 15th and 16th Centuries
Autorzy:
Wasilewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37212945.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
Wydział Teologiczny
konfesjonalizacja
reformacja
reforma katolicka
XVI wiek
University of Krakow
Faculty of Theology
confessionalization
reformation
Catholic reformation
16th century
Opis:
Autor przedstawia analizę dóbr kolegiaty św. Floriana w Krakowie w kontekście uposażenia Wydziału Teologicznego na przełomie XV i XVI w. Stalle w kolegiacie św. Floriana otrzymywali m.in. wybitni uczeni związani z Uniwersytetem Krakowskim. Problemy związane z podstawami materialnymi wszechnicy krakowskiej były nieodłącznym towarzyszem historii uniwersytetu. Chociażby spór o jej początki dotyczy w dużej mierze kwestii finansowych. Celem autora było przedstawienie uposażenia na przełomie XV i XVI stulecia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego – najbardziej prestiżowego spośród wydziałów uniwersyteckich, do którego przynależność traktowana była jako zwieńczenie doskonałej kariery uczonego. Dzięki analizie zachowanych materiałów źródłowych, w tym sporadycznie wykorzystywanych materiałów rękopiśmiennych – rachunków, autor przedstawia szkic dochodowości, określając realny dochód na 479 grzywien i 4 grosze, opierając się na konkretnych składowych majątku, tj. wpływach z dziesięcin etc. Ponadto autor zarysowuje dalsze problemy badawcze dotyczące badań nad budżetem związane z dziesięcinami oraz pozostałymi składowymi majątku kapituły kolegiackiej św. Floriana. Wynikiem pracy jest przedstawienie atrakcyjności materialnej dla beneficjentów z Wydziału Teologicznego na tle beneficjentów innych małopolskich kapituł w omawianym okresie.
The author provides an analysis of the property of the collegiate church of St. Florian in Krakow as an asset the Faculty of Theology in the late fifteenth and early sixteenth centuries. The choir-stalls in the collegiate church of St. Florian were given, for example, to prominent scholars associated with the University of Krakow. Problems related to the material foundations of the Krakow university were an inseparable part of the university’s history. For example, the dispute over its origins largely concerns financial issues. The author’s goal is to describe the possessions of the Faculty of Theology of the University of Krakow in the late fifteenth and early sixteenth centuries. It was the most prestigious of the university faculties, and membership in it was regarded as the crowning achievement of an outstanding scholar’s career. Through an analysis of surviving source materials, including sporadically used hand-written sources, such as bills and receipts, the author provides a sketch of the Faculty’s profitability and determines its real income at 479 grzywnas and 4 groszes based on specific assets, i.e. income from tithes, etc. In addition, the author outlines further research problems concerning budget studies associated with tithes and other assets of the St. Florian collegiate chapter. The outcome of the study is a depiction of the material attractiveness for beneficiaries from the Theological Faculty, compared to the beneficiaries of other Lesser Poland chapters during the period in question.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 103-124
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Universitas haec catholica”. Wydział Teologiczny i droga do katolickiej konfesjonalizacji Uniwersytetu Krakowskiego w XVI wieku
„Universitas haec catholica”. The Faculty of Theology and the Path to the Catholic Confessionalization of the University of Krakow in the 16th Century
Autorzy:
Zdanek, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217927.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
Wydział Teologiczny
konfesjonalizacja
reformacja
reforma katolicka
XVI wiek
University of Krakow
Faculty of Theology
confessionalization
reformation
Catholic reformation
16th century
Opis:
Tematem artykułu jest postawa profesorów i studentów Uniwersytetu Krakowskiego wobec reformacji oraz obrona i umocnienie katolickiej tożsamości uczelni w XVI w. Szczególną rolę odegrali w tym procesie profesorowie Wydziału Teologicznego. Rozwój sytuacji i podejmowane działania zostały rozpatrzone według paradygmatu konfesjonalizacji. Okres pierwszy (1520-1548) charakteryzowało oddolne szerzenie się tekstów i idei reformacyjnych, które były zwalczane przez władze uniwersytetu. W okresie drugim (1549-1572) w obliczu kryzysu i krytyki Uniwersytet stał zdecydowanie po stronie katolickiej i włączył się w polemikę wyznaniową. W okresie trzecim (1573-1603) rozpoczęła się właściwa konfesjonalizacja Uniwersytetu. Analiza działań, twórczości i kontaktów profesorów teologii w XVI w. pokazuje, że konieczne są pogłębione badania nad źródłami i weryfikacja wielu uproszczonych sądów o  bierności i słabości intelektualnej wydziału. Przeciwnie, jawi się on jako aktywny i twórczy czynnik ówczesnych sporów wyznaniowych, który decydująco wpłynął na zachowanie i dookreślenie katolickiego oblicza uniwersytetu w epoce nowożytnej.  
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 125-154
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Safeguarding Intangible Cultural Heritage – The Krakow Bobbin Lace
Ochrona niematerialnego dziedzistwa kulturowego na przykładzie krakowskiej koronki klockowej
Autorzy:
Łukaszewska‑Haberkowa, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597233.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
ochrona dziedzictwa kulturowego
koronka klockowa
inicjatywy lokalne
krakowska koronka klockowa
intangible cultural heritage
protection of cultural heritage
bobbin lace
local initiatives
Kraków bobbin lace
Opis:
In the first part of this paper the definition of the protection of intangible cultural heritage is introduced, based on the 2003 UNESCO Convention as well as the Polish legislation concerning the protection of items on the national list of intangible culture. The second part shortly characterizes the Krakow bobbin lace tradition along with its guardians, both present and past. In the third part it is systematically described what is being done to protect the tradition and craft in the Podgórze Culture Center thanks to the initiatives undertaken by certain guardians, and in the Historical Museum of the City of Krakow.
W pierwszej części artykułu przytaczam definicję ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na podstawie Konwencji UNESCO z 2003 r. oraz obowiązujących w kraju wytycznych dotyczących ochrony elementów wpisanych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W drugiej części pokrótce charakteryzuję tradycję krakowskiej koronki klockowej wraz z osobami jej głównych depozytariuszy, zarówno w odniesieniu do historii, jak i chwili oraz praktyki obecnej. W trzeciej części omawiam systematycznie kolejne typy działań, które podejmuje się na rzecz ochrony tradycji i rzemiosła: zarówno w Domu Kultury Podgórze, dzięki inicjatywom lokalnym podejmowanym przez niektóre depozytariuszki, jak i w Muzeum Historycznym Krakowa (od 1.03.2020 Muzeum Krakowa).
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 191-200
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strój w środowisku akademickim – od czapki studenckiej po rektorskie „gronostaje” na przykładzie Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Attire in the Academic Environment – from Student Caps to Rector’s “Ermine” Using the Example of the University of Agriculture in Krakow
Autorzy:
Jakubiec, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37511996.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tradycja akademicka
strój akademicki
insygnia
czapka studencka
Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
academic tradition
academic costumes
insignia
student cap
University of Agriculture in Krakow
Opis:
W pracy przedstawiono szeroki przekrój strojów i insygniów Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, które swoimi korzeniami sięgają średniowiecza. Omówiono najważniejsze dzieje i zmiany, które zachodziły w użytkowaniu ubiorów akademickich od czasów Uniwersytetu Jagiellońskiego po wytworzenie się samodzielnej Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie. Autor przedstawił także współczesny wygląd strojów ceremonialnych: rektorskich, prorektorskich, dziekańskich oraz innych używanych na uczelni. W drugiej części omówiono tradycje stroju studenckiego, w tym czapki akademickiej, oraz współczesne stroje używane przez zespoły artystyczne budujące życie kulturalne w środowisku URK. W podsumowaniu zawarto wnioski dotyczące tego, jakie funkcje pełnią ubiory akademickie i jaka jest ich rola w działaniu krakowskiej wyższej uczelni rolniczej współcześnie.
The study delves into the diverse array of regalia and ceremonial attire employed by the University of Agriculture in Krakow, tracing their origins back to the Middle Ages. It explores significant milestones and transformations in the evolution of academic attire, spanning from the era of the Jagiellonian University to the establishment of an independent agricultural institution in Kraków. Detailed examinations are provided on the contemporary manifestations of ceremonial garb, including those of the rector, vice-rector, dean, and other officials within the university hierarchy. Additionally, the study investigates the enduring traditions surrounding student attire, encompassing the iconic academic cap and modern costumes worn by artistic ensembles that have enriched the cultural fabric of the academic community at URK. Concluding reflections offer insights into the multifaceted functions of academic attire and its integral role in the contemporary operations of the Kraków agricultural university.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 423-442
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies