Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "world war ii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Element niepożądany na swojej ziemi. Radzieckie służby specjalne a polska ludność cywilna we Lwowie (1944–1946)
The Undesirable Element on Own Land. Soviet Special Services and Polish Civilians in Lviv (1944–1946)
Autorzy:
Olechowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478456.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Lwów
Polacy
ZSRR
służby specjalne
NKGB
II wojna światowa
Lviv
Poles
USSR
special services
World War II
Opis:
Po wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej w lipcu 1944 r. radziecka służba specjalna (NKGB) przystąpiła do natychmiastowej rozprawy z ludnością polską, w tym także z cywilami. Polacy stanowili wówczes najlicznejszą grupę narodowościową na terenie miasta. Mimo postępujących zmian traktowali oni Lwów jako polski ośrodek i nie zamierzali z niego wyjeżdżać. Artykuł przedstawia stosunek NKGB do cywilnej ludności polskiej we Lwowie w dwuletnim okresie przejściowym (1944–1946) i działania polegające na jej zastraszeniu w celu opuszczenia miasta. Tekst oparty został w dużej mierze na materiałach proweniencji radzieckiej, nieznanych dotąd nauce polskiej.
When the Red Army entered Lviv in July 1944, the Soviet special service (NKGB) proceeded to immediately deal with the Polish population, including civilians. At that time, Poles were the most numerous national group in the city. Despite the progressive changes, they treated Lviv as a Polish centre and did not intend to leave it. The article presents the attitude of the NKGB towards Polish civilian population in Lviv during the two-year transition period (1944–1946) and the actions to intimidate them and force them to leave the city. The text was based to a large extent on materials of the Soviet provenance, not known to Polish science so far.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 143-156
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Włoska Republika Socjalna jako przykład faszystowskiego bytu polityczno-wojskowego w latach 1943–1945
The Italian Social Republic as an Example of Fascist Political and Military Creation in the Years 1943–1945
Autorzy:
Wichert, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477789.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
faszyzm włoski
II wojna światowa
Republika Salò
Benito Mussolini
Italian fascism
World War II
Republic of Salò
Opis:
Włoska Republika Socjalna (znana również jako Republika Salo) była marionetkowym państwem faszystowskim pod protektoratem III Rzeszy utworzonym w końcowych latach II wojny światowej. Z Benitem Mussolinim jako formalnym przywódcą RSI istniała od rozpoczęcia niemieckiej okupacji części Italii we wrześniu 1943 r. aż do kapitulacji Wehrmachtu w północnych Włoszech w końcu kwietnia 1945 r. Celem artykułu jest analiza polityki, propagandy, instytucji partyjnych i państwowych oraz różnorodnych formacji wojskowych i paramilitarnych RSI, które u boku sił niemieckich walczyły na froncie włoskim z aliantami. Ponadto przedstawiono zagadnienie tzw. włoskiej wojny domowej w tym okresie, brutalnego bratobójczego konfliktu, podczas którego ruch oporu (głownie komunistyczni partyzanci) wraz z armią włoską sprzymierzoną z aliantami walczył o wyzwolenie kraju z rąk państw Osi. Włoska Republika Socjalna funkcjonowała zaledwie 19 miesięcy, a mianowicie do 28 kwietnia 1945 r., kiedy partyzanci rozstrzelali Mussoliniego i kilku innych faszystów, gdy ci próbowali ocalić życie i zbiec z kraju.
The Italian Social Republic (also known as Republic of Salo) was a fascist puppet state under the protection of the Third Reich that was created in the last years of World War II. With Benito Mussolini as the formal leader, it existed from the beginning of German occupation of Italy in September 1943 until the surrender of Wehrmacht in northern Italy by the end of April 1945. The aim of the article is to analyse the politics, propaganda, state and party institutions, as well as various military and paramilitary formations of the RSI, which fought along German troops against the allied forces on the Italian front. Furthermore, another mentioned subject will be that of the so-called Italian Civil War in that period, a brutal fratricidal conflict, in which the Italian Resistance (mostly communist partisans) and the Italian Co-Belligerent Army joined the allies in order to eventually defeat Axis forces and to liberate the country. The Italian Social Republic existed for slightly more than nineteen months, until on 28 April 1945 the partisans shot Mussolini and several other fascists while they were attempting to save their lives and escape from Italy.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 34; 195-233
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stany Zjednoczone i metamorfozy władzy
The United States and Metamorphoses of the Power
Autorzy:
Buhler, Pierre
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477482.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stany Zjednoczone
mocarstwowość,
II wojna światowa
rewolucja cyfrowa
internacjonalizacja
kompleksowa współzależność
United States
superpower
World War II
digital revolution
internationalisation
comprehensive interdependence
Opis:
The United States and Metamorphoses of the Power The century that has passed since the European outbreak of the first world-wide conflict also witnessed the most radical changes in the nature of power, its manifestations and its effects. Power was aligned in accordance with the political and legal order developed by the United States, as manifested in the Charter of the United Nations. Power evolved also in terms of form together with the emergence of a new European model and as a result of the ‘digital revolution’, which enabled groups or even individuals to challenge the state in areas which had previously seemed restricted to the government. However, the fundamental forces that drive power still shape the world order.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 63-70
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Last Days of Peace from within the Axis: Italian Efforts to Avoid the German Aggression Against Poland
Ostatnie dni pokoju z perspektywy Osi: wysiłki Włoch w celu uniknięcia niemieckiej agresji na Polskę
Autorzy:
Paoletti, Ciro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477785.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polska
Niemcy
Włochy
II wojna światowa
Hitler
Ribbentrop Mussolini
Ciano
pakt stalowy
Poland, Germany
Italy
World War II
Ribbentrop
Mussolini
Steel Pact
Opis:
The author presents available archival and published Italian sources devoted to the last weeks of peace between March/April and September 1939. The materials provide clear evidence that in late spring and summer 1939, an arrangement or agreement betweenPoland and Germany was impossible. The main reason was Hitler’s determined political and economic will to attack and destroy Poland.
Autor przedstawia dostępne materiały archiwalne i opublikowane źródła włoskie poświęcone ostatnim tygodniom pokoju w okresie od marca/kwietnia do września 1939 r. Z materiałów jednoznacznie wynika, że pod koniec wiosny i latem 1939 r. niemożliwe było zawarcie porozumienia lub umowy między Polską i Niemcami. Wynikało to przede wszystkim z politycznej i gospodarczej determinacji Hitlera dążącego do przeprowadzenia ataku i zniszczenia Polski.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 34; 129-150
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultury powojenne. Sztuka i komunizm w Krakowie i Lipsku
Postwar Cultures: Art and Communism in Krakow and Leipzig
Autorzy:
Kunakhovich, Kyrill
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477673.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kraków
Lipsk
sowietyzacja
polityka kulturalna
związki artystów
rekonstrukcja
II wojna światowa
blok sowiecki
Krakow
Leipzig
Sovietization
cultural policy
artists’ unions
reconstruction
World War II
Soviet Bloc
Opis:
Postwar Cultures: Art and Communism in Krakow and Leipzig On the morning of January 19, 1945, Dr. Bolesław Drobner arrived as the first representative of Poland’ s postwar government, charged with a special mission: to resurrect the city’ s arts scene and build a new, democratic culture. Six months later a music teacher named Rudolf Hartig took up his new post in Leipzig’ s bullet-riddled City Hall. Hartig was a lifelong communist who took over the city’ s Culture Department after the Nazi collapse. Drobner and Hartig became local agents in a transnational project that spanned Eastern Europe: the search for a distinctive socialist culture. This paper investigates what they did at the city level in the first half-decade after World War II. For the East European regimes that came to power after WWII, culture was not a form of entertainment but a tool of governance. Both Drobner and Hartig viewed art as a foundation of the postwar order, capable of bridging social divisions, eradicating fascist residues, and promoting a Marxist worldview. At the same time, the two officials could not simply impose their vision from above: they also had to contend with Soviet advisors and local artists, two groups that had their own notions of what art should look like. The struggle for socialist culture thus reflected broader struggles over political and social control in Eastern Europe. This paper compares cultural reconstruction in Krakow and Leipzig, two of EasternEurope’s major cities. Looking at them side by side allows us to assess the role Soviet officials played in local affairs and to refine our notion of Sovietization. The postwar program of socialist culture was not just a Soviet imposition but rather had deep native roots. Lacking concrete models or instructions, both Drobner and Hartig relied on prewar conventions, national traditions, and even fascist practice. They pursued policies that seemed to uphold the status quo and therefore provoked little opposition – even from those who opposed leftist parties. Yet these policies also expanded the authority of the state, paving the way for a radical restructuring of the cultural sphere in the years 1949/50. It was widely accepted principles like democratization that enabled the Stalinization of Polish and German culture. The policies that Drobner and Hartig developed proved to have a lasting impact on the Soviet Bloc: they prepared the ground for the Stalinist system, but also preserved local traditions that reemerged when that system collapsed.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 163-184
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyboista droga do niepodległości – Wietnam w latach 1940–1945
The Bumpy Road to Independence – Vietnam in 1940–1945
Autorzy:
Benken, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477081.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Indochiny Francuskie
imperializm japoński
kolonializm
ruch komunistyczny
Stany Zjednoczone
Wietnam
II wojna światowa
French Indochina
Japanese imperialism
colonialism
communist movement
United States
Vietnam
World War II
Opis:
The Bumpy Road to Independence – Vietnam in 1940–1945 The purpose of the article is the presentation of the most important facts concerning the situation in Vietnam in 1940–1945 with particular focus on the independence efforts of the population of that country ended in a partial success in the form of proclamation of the Democratic Republic of Vietnam in September 1945. The text includes, among others, the geopolitical importance of the French Indochina in the context of the War on the Pacific, the policies of the colonial administration, Japan’ s activities aimed at taking the control over Vietnam, the activity of the local communist movement and the role of the United States in setting in motion the process of decolonisation of the Indochinese Peninsula.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 113-130
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Londynie 1940–1945 – przyczynek do badań
Women in the Ministry of Internal Affairs in London 1940–1945 – Contribution to research
Autorzy:
Grabowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478269.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
rząd RP w Londynie
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
kobiety w latach II wojny światowej
Polish government in London
Ministry of Internal Affairs
women during World War II
Opis:
The issue of women’s work in Polish government institutions in London during World War II has not been a subject of historical research. Additionally, we have not seen the publication of the memoirs written by these women. Current research allows us to state that among about a thousand employees of Polish ministries in London there were about 300 women. Most of them worked in the Ministry of Information and Documentation (116), the Ministry of Internal Affairs (63) and the Ministry of Foreign Affairs (60). On the other hand, the percentage of women was the highest in the Presidium of the Council of Ministers (41.38%), the Ministry of Information and Documentation (38.54%) and the Ministry of Foreign Affairs (28.98%). In the Ministry of Internal Affairs, women were employed in all organisational units, including the ones that carried out secret activities: Department of Social (National) Affairs or the Department of Continental Action. Apart from being secretaries and typists, women performed the very important tasks of radiotelegraph operators, cryptographers, couriers and emissaries during the war. It would be no exaggeration to state that they played a very important role in the tedious everyday functioning of Polish government institutions in London in that difficult time. Another important fact is that a significant portion of these women remain unknown. Their names and surnames are written down in documents, but we know virtually nothing more about their lives during the war. Let us hope that further research will allow us to fill these important gaps in our knowledge.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 268-295
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zeznanie Ewarysta Zwierzewicza - pierwszego komendanta Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych jako źródło do badań nad historią konspiracji związanej z ruchem narodowym
Autorzy:
Resel, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Ewaryst Zwierzewicz
National Armed Forces
independence underground
World War II
communist repression
security apparatus
Narodowe Siły Zbrojne
podziemie niepodległościowe
II wojna światowa
represje komunistyczne
aparat bezpieczeństwa
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej komunistyczny aparat bezpieczeństwa skierował działania przeciwko żołnierzom polskiego podziemia niepodległościowego. Od 1947 r. Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi rozpracowywał m.in. Ewarysta Zwierzewicza. Odgrywał on szczególną rolę zarówno w przedwojennej, jak i wojennej historii Łodzi, gdyż w czasie okupacji niemieckiej był komendantem Okręgu IX Łódź Narodowych Sił Zbrojnych. Kulminację represji wobec niego stanowi aresztowanie i skazanie go przez Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze w 1954 r. na karę więzienia, utratę praw publicznych i grzywnę. Przedmiotem artykułu jest analiza zeznania Zwierzewicza, które zostało sporządzone podczas śledztwa prowadzonego przeciwko niemu przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Zielonej Górze. Źródło to zawiera wiele nieznanych dotąd informacji na temat żołnierzy konspiracyjnego podziemia narodowego, które otwierają nowe możliwości badawcze. Poza omówieniem struktury i zawartości zeznania, autorka porównała jego treść z innymi materiałami archiwalnymi oraz literaturą przedmiotu. W wyniku przedstawionych w artykule badań, na podstawie zeznania Zwierzewicza udało się zrekonstruować losy bohatera artykułu, a także trzy wybrane historie z jego życia: udział, w charakterze oskarżonego, w procesie z 1936 r. w sprawie napaści na przedsiębiorstwa będące własnością Żydów, zdekonspirowanie przez Gestapo łódzkich struktur Narodowej Organizacji Wojskowej oraz kontakty ze Stanisławem Dowborem, działaczem lewicy, związanym w czasie wojny z konspiracją narodową.
After the end of World War II, the security apparatus took action against the soldiers of the Polish independence underground. From 1947, Ewaryst Zwierzewicz, who during the German occupation carried out the duties of the commander of District IX Łódź of the National Armed Forces, was subjected to investigation by the Voivodeship Office of Public Security in Łódź. Communist repressions against the hero of the above article culminated in his arrest and conviction by the Voivodeship Court in Zielona Góra in 1954. The aim of this article is to analyse Zwierzewicz’s testimony, which was written during the investigation conducted against him by officers of the Voivodeship Office of Public Security in Zielona Góra. The testimony constitutes noteworthy archival material, as the hero of the article played a special role in both the pre-war and wartime history of Łódź. The source reveals a lot of hitherto unknown information about the soldiers of the national underground, which opens up a wide range of new research possibilities. Apart from the analysis of the testimony’s structure, the subject of this article was also the comparison of its content with other archival materials and with the literature on the subject. As a result of the research carried out, on the basis of Zwierzewicz’s testimony it was possible to reconstruct the life of the hero of the article, as well as three selected stories from his life.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 380-400
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Todta - powstanie, rozwój i zakres działalności w latach 1938-1940
Todt’s Organisation – Establishment, Development and Scope of Activity in 1938–1940
Autorzy:
Kwieciński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154457.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Organizacja Todta
Fritz Todt
III Rzesza
niemiecka polityka okupacyjna w Europie
II wojna światowa
Organisation Todt
Third Reich
German occupation policy in Europe/German-occupied Europe
World War II
Opis:
Organizacja Todta była zmilitaryzowaną strukturą budowlaną o ogromnym znaczeniu dla potencjału zbrojeniowego III Rzeszy. Poruszona w niniejszym tekście problematyka pozostaje na marginesie zainteresowań rodzimej historiografii, wobec czego podstawowym celem artykułu jest uzupełnienie tej luki badawczej. Ze względu na szeroki i wielopłaszczyznowy zakres zagadnienia autor zdecydował się na prezentację OT w pierwszej fazie jej funkcjonowania, od genezy związanej z programem budowy autostrad do zaangażowania podczas kampanii francuskiej 1940 r. Jest to okres obejmujący fazę formatywną oraz restrukturyzację organizacji w warunkach konfliktu wojennego. OT we wskazanych ramach czasowych przeszła istotne zmiany strukturalne, stając się nie tylko sprawną organizacja budowlaną, ale także nieodłącznym elementem wsparcia jednostek saperów i gwarantem sprawnej logistyki Wehrmachtu.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 501-517
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski rząd na uchodźstwie i Polskie Siły Zbrojne na łamach niemieckiej, polskojęzycznej prasy codziennej Generalnego Gubernatorstwa
The Polish Government-in-Exile in the German, Polish-language Daily Press of the General Government
Autorzy:
Grott, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156706.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
prasa gadzinowa
propaganda
rząd emigracyjny
Władysław Sikorski
II wojna światowa
okupacja
Generalne Gubernatorstwo
Polskie Siły Zbrojne
Reptilian press
gouvernement-in-exile
World War II
occupation
General Government
Polish Armed Forces
Opis:
Niemiecka prasa tzw. gadzinowa w języku polskim była w okresie II wojny światowej istotnym źródłem informacji dla społeczeństwa polskiego Generalnego Gubernatorstwa. Na jej łamach podejmowano m.in. sprawy dotyczące polskiej państwowości, w tym powstających na emigracji władz Rzeczypospolitej i walk polskich żołnierzy na froncie zachodnim. Niniejszy tekst ma na celu przybliżenie zakresu, sposobu narracji i celów publicystyki obrazującej działalność polskiego rządu na uchodźstwie i Polskich Sił Zbrojnych w okresie II wojny światowej, występującej w niemieckiej prasie codziennej wydawanej w języku polskim. Podstawową bazę źródłową stanowią największe dzienniki: „Goniec Krakowski” i „Nowy Kurier Warszawski”. W omawianych gazetach informowano m.in. o bieżącej działalności rządu emigracyjnego, śmierci gen. Władysława Sikorskiego oraz konfliktach zarówno z Brytyjczykami i Sowietami, jak i wewnątrz władz polskich. Pojawienie się tych publikacji nie było podyktowane troską o zaspokojenie w sposób rzetelny głodu informacji społeczeństwa polskiego w GG, lecz wiązało się z celami niemieckiej propagandy, która starała się poprzez prasę gadzinową wpłynąć na Polaków w celu przekonania ich o beznadziejności sprawy polskiej, a tym samym – o bezcelowości stawiania oporu okupacyjnym władzom niemieckim. Tego typu narracja, dotycząca rządu emigracyjnego, gościła na łamach niemieckiej prasy w języku polskim przez cały okres II wojny światowej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 249-268
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W imię socjalizmu - poszukiwanie miejsca na ziemi. Przypadek Leona (Libera) Gotloba
In the Name of Socialism – Searching for a Place in the World. The Case of Leon (Liber) Gotlob
Autorzy:
Rusiniak-Karwat, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156701.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
emigracja
II wojna światowa
ZSRS – zsyłka
szlak bojowy – Armia Andersa
Bund
emigracja z Polski – 1957 r.
Polska
Żydzi
lata 1947–1957
emigration
World War II
the USSR – exile
battle trail – Anders’ Army
Opis:
W artykule zostały ukazane koleje życia i wędrówki żydowskiego socjalisty z Bundu Leona (Libera) Gotloba. Są one odzwierciedleniem losu wielu osób z jego pokolenia – których młodość przypadała na lata przed 1939 r. Na jego przykładzie autorka wskazała, że nie zawsze mamy wpływ na miejsce zamieszkania i osiedlenia, a pewne decyzje wymusza na nas sytuacja polityczna i społeczna, a także osoby trzecie. Wybuch wojny w 1939 r. był przyczyną ucieczki Gotloba na wschód przed okupantem niemieckim, co zakończyło się aresztowaniem i zesłaniem do łagru na terenie ZSRS. „Amnestia” latem 1941 r. umożliwiła bohaterowi artykułu wydostanie się z ZSRS i przejście szlaku bojowego w szeregach Armii Andersa. W tym czasie informacje o śmierci najbliższych i Zagładzie Żydów spowodowały, że zaczął wiązać swoje plany życiowe ze Stanami Zjednoczonymi, gdzie zamierzał kontynuować pracę w Bundzie. W związku z niepowodzeniem starań o wyjazd, przebywając w Wielkiej Brytanii jako zdemobilizowany żołnierz, postanowił z nową rodziną powrócić do Polski, co nastąpiło jesienią 1947 r. Aktywnie uczestniczył w odbudowie komitetu Bundu i życia społeczności żydowskiej w Tarnowie aż do chwili aresztowania w marcu 1949 r. Pomimo wcześniejszej ostrej krytyki ZSRS i komunizmu, doświadczeń utraty wolności podczas wojny i w powojennej Polsce oraz inwigilacji jego osoby, potrafił dostosować się do ówczesnych realiów politycznych. Po wyjściu z więzienia w listopadzie 1951 r., działał w Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Żydów w Polsce. Dopiero wydarzenia roku 1956 w Polsce, a co za tym idzie – również otwarcie drogi do emigracji, pozwoliły mu osiągnąć wcześniejszy cel. Razem z rodziną i przyjaciółmi z Tarnowa znalazł się w Ameryce i w wolnym świecie kontynuował pracę w szeregach Bundu.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 356-383
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spostrzeżenia posła RP w Rio de Janeiro Tadeusza Skowrońskiego na temat stosunków brazylijsko-sowieckich i tzw. sprawy polskiej
Observations of the Polish Representative in Rio de Janeiro, Tadeusz Skowroński, on Brazilian-Soviet Relations and the So-Called Polish Cause
Autorzy:
Kruszyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230843.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Tadeusz Skowroński
poselstwo w Rio de Janeiro
Brazylia
Getúlio Vargas
Sowiety
komunizm
sprawa polska podczas II wojny światowej
legation in Rio de Janeiro
Brazil
Soviets
communism
Polish cause during World War II
Opis:
Brazylia – niejako wbrew odległemu położeniu geograficznemu – odgrywała sporą rolę w dyplomacji II Rzeczypospolitej. Rola ta wzrosła jeszcze po 1939 r. w związku z toczącą się wojną. Ameryka Południowa stała się bowiem obszarem walki dyplomatycznej między państwami osi i mocarstwami zachodnimi. Brazylia – rządzona od 1930 r. przez prezydenta Getúlia Vargasa – długo lawirowała, aż w 1942 r. włączyła się do konfliktu po stronie aliantów. Tym samym zmienił się również stosunek władz tego kraju do Sowietów, dotychczas zdecydowanie krytyczny. Polski poseł w Rio de Janeiro, Tadeusz Skowroński, obserwował te zdarzenia. W 1945 r. kraj pod Krzyżem Południa zmierzał już wprost w objęcia Moskwy, wycofując dotychczasowe wsparcie dla tzw. sprawy polskiej. Równocześnie szef poselstwa popadał w polityczny defetyzm, widząc brak perspektyw na odwrócenie tych trendów, zwłaszcza że autorytarna dyktatura Vargasa wyraźnie słabła.
Brazil – somewhat in spite of its remote geographic location – played a considerable role in the diplomacy of the Second Republic. This role increased even more after 1939 in connection with the war. Indeed, South America became an area of diplomatic struggle between the Axis states and the Western powers. Brazil – ruled since 1930 by President Getúlio Vargas – hesitated for a long time before it joined the conflict on the side of the Allies in 1942. After its entry, the attitude of the country’s authorities towards the Soviets, hitherto strongly critical, changed. The Polish representative in Rio de Janeiro, Tadeusz Skowroński, observed these events. In 1945, the country under the Southern Cross was already heading straight into the arms of Moscow, withdrawing its previous support for what was known as the Polish cause. At the same time, the head of the Polish legation was sinking into political defeatism, seeing no prospect of reversing these trends, especially as Vargas’s authoritarian dictatorship was clearly weakening.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 445-458
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbrodnicze eksperymenty medyczne dotyczące układu kostno-szkieletowego kończyn dolnych, wykonywane na Polkach - więźniarkach w KL Ravensbrück oraz ich następstwa dla stanu życia, zdrowia i późniejszego funkcjonowania operowanych
Criminal Medical Experiments on the Skeletal System of the Lower Limbs Conducted on Polish Women – the Prisoners of Ravensbrück Concentration Camp and Their Consequences for the Quality of Life, Health and Later Functioning of the Patients Operated
Autorzy:
Zima, Maria
Górski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154470.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
zbrodnicze eksperymenty medyczne
KL Ravensbrück
II wojna światowa
III Rzesza
zespół stresu pourazowego
zbrodnie wojenne
zbrodnie przeciwko ludzkości
Nazi medical experiments
Ravensbrück concentration camp
World War II
Third Reich
post-traumatic stress disorder
war crimes
crimes against humanity
Opis:
Artykuł interdycyplinarnie przedstawia eksperymenty prowadzone przez niemieckich lekarzy w KL Ravensbrück na Polkach i ich wpływ na losy operowanych. Omówiono eksperymenty na kończynach dolnych: czyste kostne i septyczno-kostne. W oparciu o materiał dowodowy, ekspertyzy lekarskie i wspomnienia operowanych przedstawiono przebieg operacji i ich następstwa. Po wojnie eksperymenty te uznano za zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości. W zależności od stopnia okaleczenia podczas operacji oraz braku opieki pooperacyjnej i rehabilitacji, stresu wojennego, złych warunków obozowych u operowanych wystąpiło pogorszenie stanu zdrowia. Autorzy uznali doświadczenia za zbrodnicze eksperymenty medyczne. Dokonywali ich lekarze, ale z pogwałceniem etyki lekarskiej. Przeprowadzano je na zdrowych kobietach. Na skutek doświadczeń dochodziło do upośledzenia sprawności fizycznej, co prowadziło nawet do kalectwa. Ponadto wystąpił silny zespół stresu pourazowego, na który nałożyła się trauma poboozowa i krzywda związana z eksperymentami. Z racji dolegliwości chorobowych część kobiet została wyłączona z ról społecznych.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 476-500
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od fałszywego uniwersalizmu do fetyszyzacji różnicy. Historia powstania warszawskiego i rewizjonistyczny „zwrot herstoryczny”
From False Universalism to Fetishisation of Difference. The History of the Warsaw Uprising and the Revisionist ‘Herstorical Turn’
Autorzy:
Grzebalska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477096.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
powstanie warszawskie
II wojna światowa
historia kobiet
historia płci
historia historiografii
fałszywy uniwersalizm
„zwrot herstoryczny”
Warsaw Uprising
World War II
women’ s history
gender history
history of historiography
false universalism
‘ herstorical turn’
Opis:
From False Universalism to Fetishisation of Difference. The History of the Warsaw Uprising and the Revisionist ‘Herstorical Turn’ This text is an attempt to connect the reflection on historiography and collective memory with the perspective of gender studies regarding historical writings on the Warsaw Uprising. The article tracks the various stages or ‘ideal types’ of professional and popular historiography and memory of the Warsaw Uprising seen from the perspective of the visibility and position of women: false universalism of a large part of professional historiography of the uprising and the resulting invisibility of women and their experience in historical works; compensatory works that fill the ‘white spots’ of classical historiography, treating the history of women as a mere addition to the history of World War II; as well as the recent ‘herstorical turn’, characterised by a growing interest in women and the distinctiveness of their experiences. The article concludes with a reflection on the theoretical and methodological pitfalls of the ‘herstorical turn’ and attempts to put the phenomenon in broader socio-political context of current cultural wars in Poland.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 2(26); 139-158
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp do weryfikacji danych z książki "Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim w latach 1939-1947"
Introduction to the verification of data from the book Genocide by the Ukrainian nationalists on Poles in the Lviv Voivodeship in 1937-1947
Autorzy:
Syrnyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478320.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
województwo lwowskie powiat leski powiat sanocki powiat przemyski powiat brzozowski powiat dobromilski konflikt polsko-ukraińsk, II wojna światowa
Lviv Voivodship Lesko Poviat Sanok Poviat Przemysl Poviat Brzozów Poviat Dobromil Poviat Polish and Ukrainian conflict World War II
Opis:
Prezentowany artykuł poddaje analizie dane statystyczne dotyczące liczby osób zabitych w wyniku działań różnych formacji ukraińskich w okresie II wojny światowej i tuż po niej na obszarze pięciu przedwojennych powiatów województwa lwowskiego, przedstawione w książce Sz. Siekierka, H. Komański, K. Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim w latach 1939–1947, wydanej w 2006 r. Potrzeba weryfikacji tych danych wyniknęła m.in. z ich społecznego rezonansu, a jednocze-śnie dość obojętnego przyjęcia pracy w środowisku zawodowych historyków. Zastosowana procedura weryfikacyjna (zestawienia pomocnicze, analiza sąsiadujących miej-scowości, sporadyczne odwoływanie się do źródeł i literatury przedmiotu) ma charakter pro-wizoryczny. Już jednak na tej podstawie można było określić (w odniesieniu do poddanych badaniu 5 powiatów) zakres błędu popełnionego przez Autorów analizowanej publikacji, jak też określić ich niektóre przyczyny. W zakresie ilościowym jako obarczone błędami uznano ok 12–15 proc. danych. Błędy te polegały m.in. na przypisywaniu tych samych ofiar do kilku miejscowości, najczęściej sąsiadujących ze sobą, przypisywaniu tych samych ofiar do kilku miejscowości, w różnych powiatach; w co najmniej dwóch przypadkach obejmujących ogółem ok. 70 osób – przypisaniu ofiar do dwóch miejscowości w różnych województwach (lwowskim i wołyńskim), prostych błędach arytmetycznych, dublowaniu danych w ramach jednej miejscowości (np. Średnia Wieś), wielokrotnym, chaotycznym wymienianiu tych sa-mych ofiar wśród żołnierzy, niewłaściwej identyfikacji miejscowości (Walawa i Malawa). Z drugiej strony całościowy bilans ofiar wśród obywateli polskich różnych narodowości na terenie przeanalizowanych powiatów z pewnością był znacznie wyższy od liczby przedsta-wionej przez Siekierkę et al. co jest konsekwencją przyjętej przez nich błędnej metody, którą można określić, jako „liczenie swoich ofiar”. Pomijając najbardziej oczywiste względy ludzkie, należałoby wskazać na niezrozumiałą i trudną do zaakceptowania praktykę bezwzględnego etnizowania ofiar wywodzących się z terenów etnicznie mieszanych, będących przy tym obywatelami tego samego kraju. Podobnie nie można przyjąć esencjalistycznej koncepcji ge-nezy i przebiegu wydarzeń. Jako wniosek z analizy sformułowano pogląd, że istnieje konieczność prowadzenia dalszych badań całokształtu dziejów polsko-ukraińskich z okresu 1939–1948, w tym stworzenia Pań-stwowego Rejestru Ofiar. W przekonaniu autora analizy tego zadania powinien podjąć się zespół badaczy powołany w ramach istniejących instytucji państwowych. Najbardziej predy-stynowany do tego wydaje się Instytut Pamięci Narodowej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 368-397
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies