- Tytuł:
-
Przemiany ekonomiczne i społeczne w Płocku w latach 1864-1914 na tle przemian w Królestwie Polskim (cz. II)
The economic and social transformations in Płock in the years 1864-1914 against a background of the changes in the Kingdom of Poland (part II) - Autorzy:
- Papierowski, Andrzej Jerzy
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/963445.pdf
- Data publikacji:
- 2008
- Wydawca:
- Towarzystwo Naukowe Płockie
- Tematy:
-
polityka społeczna
polityka gospodarcza
rzemiosło
przemysł
rolnictwo
organizacje
zawodowe
partie polityczne
kościół katolicki
stosunki wyznaniowe - Opis:
- Pozytywizm z hasłami pracy organicznej, a następnie program walki czynnej głoszony przez Zygmunta Miłkowskiego, w którym akcent położono na pracę „z ludem i dla ludu" żywo był odbierany w Płocku, dotkniętym represjami po powstaniu styczniowym. Szybko doszło do aktywizacji społecznej, czego wyrazem było powstanie w 1868 r. Towarzystwa Spożywczego i Kasy Pożyczkowej „Zgoda". Wyrazem postępu było powstanie w 1870 r. i w latach następnych, trzech fabryk narzędzi i sprzętu rolniczego. W aktywizacji gospodarczej, ale także i społecznej ważną rolę odegrał również „Korespondent Płocki", pismo redagowane przez Jana Zygmunta Rościszewskiego". Ważną rolę w tym procesie odegrał również gubernator płocki Sergiusz hr. Tołstoj, który wraz z żoną Marią, przyczynił się do powstania Płockiego Towarzystwa Dobroczynności. Instytucja ta, która początkowo zrzeszała przedstawicieli wszystkich wyznań, z czasem stała się prawdziwą szkołą działaczy społecznych, później i politycznych. Rewolucja w 1905 r. wniosła nowe wartości. Oprócz ograniczonych rewindykacji narodowych, spełniła takie postulaty społeczne, jak: podwyżki płac, prawo do strajku i koalicji, pewne unormowania w zakresie pracy młodocianych i kobiet, wprowadzenie inspekcji fabrycznych, a także pewien postęp w dziedzinie ubezpieczeń. Powstał również legalny ruch polityczny, o ograniczonych możliwościach działania. Grono działaczy płockich związanych z Towarzystwem Kredytowym Ziemskim doprowadziło do powstania Centralnego Towarzystwa Rolniczego, organizacji, która w wolnej Polsce, stała się pionierem wszelkiego postępu w dziedzinie rolnictwa. Podobną rolę spełniały masowo tworzone kółka rolnicze, Partnerem społecznym stał się również Kościół katolicki, który poprzez utworzony Związek Katolicki Diecezji Płockiej, szczególne oddziaływał w środowisku wiejskim. Niejako na kanwie tego wszystkiego powstało oddolnie mnóstwo organizacji o różnych celach i zadaniach:, tj. w sferze kultury, oświaty, dobroczynności, zawodowej, itp. Obserwowane przemiany, będące wyrazem nowoczesności, w następnych latach musiały sprostać zadaniom w czasie kolejnej okupacji, tym razem niemieckiej, rozpoczętej wybuchem I wojny światowej.
- Źródło:
-
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2008, 53, 1 (214)
0029-389X - Pojawia się w:
- Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł