Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pobór" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Analizy PVT jako skuteczne narzędzie w rękach inżyniera naftowego. Pobór wgłębnych próbek płynów złożowych do badań PVT
    PVT analyses as an effective tool in the hands of the petroleum engineer. Downhole reservoir fluid sampling for PVT analysis
    Autorzy:
    Warnecki, Marcin
    Wojnicki, Mirosław
    Kuśnierczyk, Jerzy
    Szuflita, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833918.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    PVT
    pobór wgłębny
    zmiany fazowe
    wgłębny pobór płynów złożowych
    downhole sampling
    phase behavior
    reservoir fluid sampling
    Opis:
    The most important aspect of laboratory analysis is undoubtedly to acquire data of the highest quality. The worldwide trend of drilling into deeper reservoirs characterised by the high temperature and high pressure (HTHP) conditions makes the newly discovered reservoirs challenging because of bearing fluids with an unprecedented diversity of phase behaviour and variability of phase parameters over time. Due to the high temperature of the deep horizons constituting the reservoir rock, many individual components of the reservoir fluids are located in a region close to their critical temperatures, i.e. gas condensate (retrograde condensation region) or volatile oil. In particular, gas condensate reservoirs are challenging to analyse. They are highly prone to the errors resulting from phase behaviour testing when using samples that are incompatible with the original reservoir in-situ fluid that saturates the reservoir rock pores. Taking the representative samples of reservoir fluid is an essential requirement to obtain reliable data that can characterise such phase-variable multicomponent reservoirs. The primary purpose of hydrocarbon fluid analysis in case of new discoveries is to determine the type of reservoir fluid system. It should also be borne in mind that without a sufficiently long production process from several intervals and/or several wells, it can be challenging to classify the fluid with confidence, especially at the initial analysis stage. The paper presents issues related to sampling of the reservoir fluid (such as crude oil and natural gas) for the physical property and phase behaviour analyses (PVT), usually accompanied by chemical analyses. The importance of representativeness of the samples in performing reliable tests that have a significant impact on the hydrocarbon production was discussed. The data obtained from the PVT laboratory are widely used in economic reports concerning local, regional or finally national hydrocarbon reserves. Other applications of the PVT data include coordination of reservoir exploitation methods related to a particular fluid composition, as well as input to design requirements for the surface facilities development, and selection of the suitable technology for hydrocarbon fluid treatment prior to introduction to the market. Various techniques of downhole sampling were mentioned and characterised with an explanation of their applicability. The criteria for selection of a proper method were also presented.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2020, 76, 11; 784--793
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ magnesów neodymowych na pomiar paliwa gazowego gazomierzami miechowymi
    Influence of neodymium magnet field on fuel gas metering with diaphragm gas meters
    Autorzy:
    Gacek, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146289.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    gazomierze miechowe
    magnesy neodymowe
    błąd wskazań
    nielegalny pobór gazu
    diaphragm gas meters
    neodymium magnets
    measurement error
    illegal consumption of gas
    Opis:
    Artykuł porusza problem nielegalnego poboru paliwa gazowego wśród odbiorców indywidualnych, ze szczególnym uwzględnieniem kradzieży przy użyciu magnesów neodymowych przytwierdzonych do gazomierzy miechowych. Na wstępie przedstawiono zarys historyczny wykorzystywania magnesów neodymowych w celu nielegalnego poboru paliwa gazowego. Omówiono aktualny stan prawny w zakresie wymagań odporności gazomierzy na ingerencje, a także działania Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego (INiG – PIB) oraz operatorów systemów dystrybucyjnych zmierzające do wyeliminowania możliwości nielegalnego poboru gazu przy użyciu magnesów neodymowych. Przedstawiono możliwe obecnie do zastosowania sposoby potwierdzenia kradzieży gazu przy użyciu gazomierzy poddanych działaniu pola magnetycznego magnesów neodymowych. Następnie opisano metody wykonywania w laboratorium INiG – PIB ekspertyz gazomierzy z podejrzeniem o nielegalny pobór gazu po ich zdemontowaniu z sieci dystrybucyjnej oraz podano kryteria oceny tych gazomierzy. Na podstawie wykonanych w Laboratorium Metrologii Przepływów INiG – PIB ekspertyz gazomierzy w latach 2006 do 2020 przedstawiono zestawienie udziału gazomierzy miechowych poddanych działaniu magnesów neodymowych oraz gazomierzy o podwyższonym poziomie remanencji w odniesieniu do wykonanych w danym roku ekspertyz gazomierzy z podejrzeniem o nielegalny pobór gazu. Pokazano sposoby przeciwdziałania kradzieżom paliwa gazowego za pomocą gazomierzy miechowych z użyciem magnesów neodymowych. Wykazano, że na chwilę obecną certyfikat badania typu WE (dyrektywa MID), a także certyfikat zgodności z wymaganiami normy EN 1359 lub specyfikacji OIML R 137-1 & 2 nie są potwierdzeniem odporności gazomierzy na nielegalny pobór gazu z użyciem silnego pola magnetycznego. Przedstawiono wymagania dla nowych gazomierzy miechowych w zakresie ich odporności na magnesy neodymowe oraz podano zaktualizowane kryteria oceny wyników badań gazomierzy narażonych na odziaływanie tych magnesów. Finalnie zaproponowano wniosek dotyczący konieczności wprowadzenia zapisów dotyczących wymagań w zakresie odporności gazomierzy miechowych na pole magnetyczne do odpowiednich dokumentów normatywnych dla gazomierzy w celu systemowego zabezpieczenia stron umowy na dostarczanie paliwa gazowego.
    The article deals with the problem of illegal fuel gas consumption among individual consumers in households, especially with regard to gas theft using neodymium magnets attached to diaphragm gas meters. First, the author presents a historical outline of the use of neodymium magnets for the purpose of illegal consumption of fuel gas. The current legal status regarding the requirements for gas meters resistance to tampering and the activities of the Oil and Gas Institute – National Research Institute (INiG – PIB) and Distribution System Operators aimed at eliminating the possibility of illegal gas consumption with the use of neodymium magnets were discussed. Currently possible methods of confirming gas theft using gas meters exposed to the magnetic field of neodymium magnets were presented. Next, the methods of performing at the INiG – PIB laboratory expert examinations of gas meters suspected to be used for illegal gas consumption after their removal from the distribution network were described, and the criteria for assessing these gas meters were given. Based on the expert examinations of gas meters carried out at the Laboratory of Flow Metrology INiG – PIB in the years 2006–2020, a summary of the share of gas meters tampered with the use of neodymium magnets and gas meters with an increased remanence level was presented in relation to performed in a given year expert examinations of gas meters suspected to be used for illegal gas consumption. The methods of counteracting the theft of fuel gas with diaphragm gas meters tampered with the use of neodymium magnets were shown. It has been proved that at present the EC type examination certificate (MID Directive) and the certificate of compliance with the requirements of EN 1359 or OIML R 137- 1 & 2 specification do not confirm gas meters resistance to gas theft involving the use of a strong magnetic field. Requirements for new diaphragm gas meters in terms of their resistance to neodymium magnets were presented, and updated criteria for the evaluation of the test results of gas meters exposed to these magnets were given. Finally, a conclusion was proposed regarding the necessity to include provisions on the resistance of diaphragm gas meters to magnetic field in the relevant normative documents for gas meters in order to provide a systemic safeguard for the parties to fuel gas supply contracts.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2021, 77, 1; 48-56
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nielegalny pobór gazu – ogólna charakterystyka
    Illegal gas consumption – general characteristics
    Autorzy:
    Kułaga, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2145792.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    nierozliczone ilości gazu
    nielegalny pobór gazu
    kradzież gazu
    gazomierz
    gazomierz inteligentny
    unaccounted-for gas lost
    illegal gas consumption
    gas theft
    gas meter
    smart gas meter
    Opis:
    Rozliczeniom gazowym zawsze towarzyszy powstawanie nierozliczonych ilości gazu, które muszą być brane pod uwagę przez operatorów gazowniczych. Kradzieże gazu są jednym ze źródeł nierozliczonych ilości gazu w obszarze dystrybucji gazu i mogą obejmować nawet do kilku procent przychodów z dostawy gazu. Operator powinien posiadać skuteczne narzędzia do przeciwdziałania kradzieżom, zarówno poprzez ich wykrywanie, jak i przeciwdziałanie. Przedsiębiorstwa gazownicze starają się przeciwdziałać kradzieżom gazu i je wykrywać, stosując różne metody. Jedną z nich jest ciągła kontrola zużycia gazu w poszczególnych punktach poboru gazu. Operator gazowniczy może w ten sposób minimalizować straty gazu wynikające z użytkowania wadliwych gazomierzy oraz straty gazu powstałe w wyniku nieszczelności spowodowanych przez osoby trzecie. Zastosowanie technologii komunikacji bezprzewodowej w urządzeniach pomiarowych i połączenie gazomierzy w sieci komunikacyjne umożliwia monitorowanie gazomierzy i dynamiczne przesyłanie danych z urządzeń pomiarowych. Każda ingerencja osób niepowołanych w sieć gazową, instalację gazową czy też w układ pomiarowy może stwarzać zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego, a nielegalny pobór paliwa gazowego jest zabroniony i podlega egzekucji karnej. Kwestie nielegalnego pobierania gazu zostały określone w polskim prawie przede wszystkim w ustawie Prawo energetyczne oraz w rozporządzeniach: w sprawie przeprowadzania kontroli przez przedsiębiorstwa energetyczne, w sprawie ustalenia zakresu i wysokości opłat za nielegalny pobór paliw gazowych oraz w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego. Najpowszechniej stosowanym gazomierzem do pomiaru objętości zużywanego gazu w gospodarstwach domowych jest gazomierz miechowy, który zwykle wyposażony jest w liczydło mechaniczne, ale w ostatnim czasie coraz bardziej rozpowszechnia się stosowanie liczydeł elektronicznych. W publikacji określono kilka podstawowych rodzajów ingerencji w gazomierze miechowe domowe, w tym w układ pomiaru, w układ rejestracji, poprzez oddziaływanie magnesami neodymowymi, jak również poprzez ominięcie urządzenia pomiarowego. Najpowszechniejszymi są ingerencje poprzez uszkodzenie plomb zabezpieczających i demontaż liczydła gazomierza, a następnie zmianę wskazania lub ingerencje, które powodują fałszowanie wskazań. Zwrócono uwagę, że istotnymi czynnikami w ograniczaniu nielegalnego poboru gazu w wyniku ingerencji w urządzenia pomiarowe są skuteczna kontrola poboru gazu oraz zapewnienie właściwej konstrukcji gazomierzy, w tym wyposażenie ich w liczydło elektroniczne z komunikacją zdalną.
    Gas billing is always accompanied by unaccounted-for gas loss (UAG) which must be taken into account by gas operators. Gas theft is one of the sources of UAG in the gas distribution area and can be as high as several percent of revenues from gas supplies. The operator should have effective tools to prevent theft, both by detecting and combatting it. Gas companies try to prevent and detect gas theft using various methods. One of them is the continuous control of gas consumption at individual gas consumption points. The gas operator can thus minimize gas losses due to the use of faulty gas meters and gas losses due to leaks caused by third parties. The use of wireless communication technology in measuring devices and the connection of gas meters in smart networks enables the monitoring of gas meters and dynamic data transfer from the measuring devices. Any unauthorized interference with the gas network, gas installation or measurement system may pose a threat to human life and health, and illegal consumption of gaseous fuel is prohibited and is subject to criminal enforcement. The issues of illegal gas consumption have been defined in Polish law, first of all in the Energy Law, and in regulations concerning inspections by energy companies, on determining the scope and amount of fees for illegal consumption of gaseous fuels, and on detailed conditions for the operation of the gas system. The most widely used gas meter for measuring the volume of gas consumed in households is the diaphragm gas meter, which is usually equipped with a mechanical index, but in recent times the use of an electronic index has become more and more popular. The publication specifies several basic types of interference with household diaphragm gas meters, including the measurement system, the index, through the interaction with neodymium magnets, as well as by bypassing the measuring device. The most common are interventions by damaging the security seals and disassembling the gas meter index, followed by a change of indication or tampering resulting in false readings. It has been pointed out that the basic factor for limiting illegal gas consumption as a result of manipulation with the measuring device is ensuring the proper construction of gas meters, including equipping the gas meters with an electronic index with remote communication.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2021, 77, 4; 270-278
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Natychmiastowa detekcja nielegalnego poboru gazu u odbiorców ze zdemontowanym gazomierzem
    Immediate detection of illegal gas consumption at consumers with a disassembled gas meter
    Autorzy:
    Łach, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143401.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    nierozliczone ilości gazu
    nielegalny pobór gazu
    kradzież gazu
    detekcja nielegalnego poboru gazu
    unaccounted-for gas lost
    illegal gas consumption
    gas theft
    detection of illegal gas consumption
    Opis:
    Jednym ze źródeł nierozliczonych ilości gazu w sieci dystrybucyjnej są kradzieże gazu. Najczęściej do tego typu procederu dochodzi poprzez ingerencję w gazomierz u odbiorcy indywidualnego. Operatorzy, starając się minimalizować straty gazu, prowadzą ciągłą kontrolę urządzeń pomiarowych, mającą na celu wychwycenie nieautoryzowanych ingerencji. W przypadku wykrycia nieprawidłowo- ści gazomierz może zostać skierowany na badanie metrologiczne lub/i mechanoskopijne w akredytowanym do tego celu laboratorium, którego zadaniem, jako niezależnej strony trzeciej, jest określenie stopnia ingerencji oraz wyznaczenie błędu wskazań gazomierza. Pozwala to operatorowi sieci na oszacowanie poniesionych strat oraz wystosowanie konkretnych roszczeń w stosunku do konsumenta. Kolejnym źródłem strat przedsiębiorstwa gazowniczego mogą być kradzieże gazu z całkowitym pominięciem układów pomiarowych. Może do nich dochodzić np. po rozwiązaniu umowy z konsumentem lub nawet przed jej zawarciem. W takich przypadkach kontrola punktów pomiarowych jest szczególnie trudna, a dochodzenie należności z tytułu nielegalnego poboru gazu łatwe do zakwestionowania ze względu na brak możliwości wyznaczenia ilości pobranego gazu. Sytuację pogarsza fakt negatywnego wpływu tego typu połączeń na bezpieczeństwo działania sieci gazowej. W ramach prac badawczych prowadzonych w INiG – PIB podjęto próbę opracowania urządzenia umożliwiającego detekcję nielegalnego poboru gazu z pominięciem gazomierza. W artykule przedstawiono zagrożenia oraz skutki prawne, jakie niesie ze sobą nielegalny pobór gazu z pominięciem gazomierza, w szczególności gdy proceder jest realizowany za pomocą np. dętki. Następnie omówiono, jakie wymagania powinno spełniać urządzenie, które pozwoliłoby ograniczyć problem nielegalnego poboru gazu u odbiorców ze zdemontowanym gazomierzem. W dalszej części artykułu omówiono technologię spełniającą wskazane założenia oraz zaprezentowano rysunek koncepcyjny urządzenia. W efekcie przedstawiono sposób wykonania pierwszej wersji prototypu oraz potwierdzono poprawność jego działania. Opisana na łamach artykułu druga wersja prototypu posłużyła do zgłoszenia wynalazku do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej.
    One of the sources of unaccounted-for gas in the distribution network is gas theft. Most thefts occur by gas residential consumers tampering with gas meters. In an attempt to minimize losses, operators conduct a constant control of metering equipment in order to detect unauthorized interference. If any irregularities are detected, the gas meter can be sent for metrological and/or mechanoscopic examination in a laboratory accredited for that purpose. Its task, as an independent third party, is to determine the degree of interference and determine the error in the gas meter readings. This allows the gas network operator to estimate the losses incurred and to make specific claims against the consumer. Another source of losses for the gas company may be thefts of gas involving total bypassing of metering systems. This may occur e.g. after the termination of a contract with a consumer or even before its conclusion. In such cases, control of metering points is particularly difficult, and the recovery of amounts due to illegal gas consumption may be easily questioned due to the impossibility of determining the volumes of gas taken. The situation is exacerbated by the fact that such connections have a negative impact on the operational security of the gas network. As part of research work conducted at the Oil and Gas Institute – National Research Institute, an attempt was made to develop a device that would enable the detection of illegal gas consumption bypassing the gas meter. The article presents the risks and legal consequences of such an illegal gas consumption, in particular when carried out by means of, for example, an inner tube. Then the article discusses what requirements should be met by a device that would reduce the problem of illegal gas consumption by consumers with a dismantled gas meter. Further in the article, the technology the indicated assumptions is demonstrated and a conceptual drawing of the device is presented. As a result, the method of constructing the first version of the prototype was presented and the correctness of its operation was confirmed. The second version of the prototype, described in the article, was used to file and application for the invention at the Patent Office of the Republic of Poland.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2021, 77, 12; 805-811
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna analiza możliwości przeskoku liczydła mechanicznego gazomierza miechowego
    Preliminary analysis of the possibility of an incorrect shift of the mechanical index of a diaphragm gas meter
    Autorzy:
    Lipka, Tomasz
    Dudek, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348184.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    gazomierz miechowy
    liczydło mechaniczne
    nieprawidłowy przeskok liczydła
    nielegalny pobór gazu
    kradzież gazu
    nierozliczone ilości gazu
    ekspertyza
    diaphragm gas meter
    mechanical index
    incorrect shift of gas meter index
    illegal gas consumption
    gas theft
    unaccountedfor gas lost
    expertise
    Opis:
    W artykule omówiono problematykę nielegalnego poboru gazu (ang. unaccounted for gas, UAG) w oparciu o dane literaturowe. Problematyka ta znana jest nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Opisano źródło problemu przeskoków liczydeł mechanicznych zgłaszanych przez odbiorców oraz przedstawiono częściowe wyniki analizy około 1400 ekspertyz wykonywanych w ramach działalności Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego. Podano krótki opis sposobu postępowania podczas wykonywania ekspertyzy mechanoskopijnej z podejrzeniem wystąpienia niekontrolowanego przeskoku wskazania liczydła mechanicznego gazomierza. Oceniano występujące luzy technologiczne pomiędzy bębenkami oraz przerzutnikami dekadowymi. W dalszej części artykułu szczegółowo opisano budowę konstrukcyjną oraz wyjaśniono zasadę działania liczydła mechanicznego zarówno ze sprzęgłem magnetycznym jak i mechanicznym. W części praktycznej zawarto opis wytypowanych próbek, na których prowadzono badanie. Poza jednym wyjątkiem były to liczydła nowe, pochodzące z demontażu z gazomierzy, ze wskazaniem początkowym bliskim lub równym 0 m3. W dalszej części zaprezentowano szczegółowy opis konstrukcji wykonanego stanowiska badawczego podzielonego na trzy moduły badawcze. Przytoczono literaturę, na podstawie której opracowywano założenia do przebiegu testów laboratoryjnych w trakcie których symulowano pracę gazomierza w okresie zimowym dla domu ogrzewanego kotłem gazowym z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej (CWU) oraz płytą gazową przeznaczoną do przygotowywania posiłków. Cykle badawcze były tak dostosowane, aby odzwierciedlić pracę gazomierzy o wielkości G4 (zakres pomiarowy 0,04–6,0 m3 /h), które są najczęściej stosowane w gospodarstwach domowych. Testy wykonano w temperaturze pokojowej z zakresu 25°C(±5°C). Napędzanie liczydeł trwało przez 7 miesięcy przy średnim strumieniu około 4 m3/h. Zasymulowano średnie zużycie 2000 m3, co odzwierciedla pracę gazomierza przez okres około 10 lat. We wnioskach zawarto analizę otrzymanych rezultatów, z których wynika, że przeskok liczydła mechanicznego gazomierza miechowego jest możliwy, ale tylko w specyficznych warunkach trudnych do wykazania.
    The article discusses the problem of illegal gas consumption – UAG (unaccounted for gas) based on literature data. This problem is known not only in Poland but also in the whole world. The source of the problem of uncorrected turn of drums of mechanical index of diaphragm gas meter reported by customers has been described and partial results of the analysis of about 1400 expert opinions carried out by the Oil and Gas Institute – National Research Institute have been presented. A brief description of how to proceed when performing mechanoscopic expertise in case of suspicion of uncorrected turn of drums of mechanical index of a gas meter has been included. The technological clearances between drums and decade converters have been assessed. In the following part of the article, the design has been described in detail and the principle of operation of the mechanical index with both magnetic and mechanical drive has been explained. In the practical part there is a description of selected samples based on which the research was conducted. With one exception these were new indices, from disassembled gas meters, with initial indication close or equal to 0 m3. In the next section a detailed of the construction of the 3 test rig has been presented. The publications based on which the assumptions were worked out for the course of laboratory tests during which the operation of the gas meter was simulated in the winter period for a house heated by a gas furnace with a hot water storage tank and a gas plate intended for preparing meals has been quoted. The test cycles were adjusted to reflect the operation of gas meters of G4 size (measuring range 0.04–6.0 m3/h), which are most commonly used in households. The tests were performed at room temperature within the range of 25 ±5°C. The driving of the index lasted for a period of 7 months with an average flow rate of about 4 m3/h. An average consumption of 2000 m3 was simulated, which reflects the operation of the gas meter for a period of about 10 years. The conclusions include an analysis of the obtained results, which shows that the uncorrected turn of drums mechanical index of diaphragm gas meter is possible, but only under specific conditions that are difficult to demonstrate.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2022, 78, 7; 535-541
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies