Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zygmunt" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Katalog Rękopisów Biblioteki Narodowej, t. 24, Archiwum Zygmunta Mycielskiego, cz. 1–2, opr. Michał Klubiński, Warszawa 2017, 2022
Autorzy:
Bolesławska-Lewandowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24298375.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Mycielski
Archiwum Zygmunta Mycielskiego
archiwa kompozytorów polskich
Zygmunt Mycielski’s archive
archives of Polish composers
Opis:
Recenzja dwóch tomów katalogu Archiwum Zygmunta Mycielskiego, opublikowanych jako 24 tom „Katalogu rękopisów Biblioteki Narodowej”, cz. 1 i 2. Oba tomy opracował Michał Klubiński. Część 1 obejmuje zbiór archiwaliów przekazanych Bibliotece Narodowej przez Barbarę i Jana Stęszewskich, depozytariuszy spuścizny kompozytora. Część 2 opisuje materiały odnalezione niespodziewanie w dawnym mieszkaniu Zygmunta Mycielskiego jesienią 2019 roku i przekazane do Biblioteki Narodowej przez bratanicę kompozytora Zofię Mycielską-Golik. Katalog jest bezcennym narzędziem do badań nad obszerną kompozytorską i piśmienniczą spuścizną Zygmunta Mycielskiego. 
The review of two volumes of the catalogue of Zygmunt Mycielski's archive, published as vol. 24 of the 'Catalogue of manuscripts of the National Library', parts 1 and 2. Both volumes were edited by Michał Klubiński. Part 1 covers a collection of archival material donated to the National Library by Barbara and Jan Stęszewski, depositaries of the composer's legacy. Part 2 describes materials found unexpectedly in Zygmunt Mycielski's former flat in autumn 2019 and donated to the National Library by the composer's niece Zofia Mycielska-Golik. The catalogue is an invaluable tool for researching the extensive compositional and writing legacy of Zygmunt Mycielski.  
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 4; 139-145
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Mycielski, Znaki zapytania. Wstęp i komentarze Beata Bolesławska-Lewandowska, red. Beata Bolesławska-Lewandowska, Marek Zagańczyk. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2022, ss. 405. ISBN 978-83-224-5194-6
Autorzy:
Woźna-Stankiewicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24282363.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Mycielski
muzyka polska
Zygmunta Mycielski
Polish music
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 2; 162-167
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski przekład "Ars et praxis musica" Zygmunta Lauksmina z 1798 roku i problemy nauczania śpiewu chorałowego na ziemiach polskich w XVII i XVIII wieku
The 1798 Polish Translation of Sigismundus Lauxmin’s ‘Ars et praxis musica’ and the Aspects of Plainchant Teaching in the Territory of Seventeenth- and Eighteenth-century Poland
Autorzy:
Grabiec, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850447.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Lauksmin SJ
Ars et praxis musica
traktat teoretyczno-muzyczny
teoria muzyki
podręcznik muzyczny
nauczanie muzyki
chorał gregoriański
cystersi
Szczyrzyc
Zygmunt Lauksmin
a musical-theoretical treatise
music theory
singing handbook
music education
Gregorian chant
the Cistercians
Opis:
W bibliotece oo. Cystersów w Szczyrzycu, pod sygnaturą S.II.8/2, przechowywany jest rękopiśmienny egzemplarz nieznanego dotąd, polskojęzycznego podręcznika do nauki śpiewu chorałowego, sporządzony w 1798 r. w Limanowej i zatytułowany Nauka y praktyka muzyczna do używania uczącey się młodzi w Kollegiach Societatis Jesu za pozwoleniem starszych przełożona w Wilnie. Tekst ten zidentyfikowany został przez autorkę artykułu jako przekład traktatu Ars et praxis musica jezuity Zygmunta Lauksmina, wydanego w Wilnie w 1667 r. i dwukrotnie wznawianego w 1669 oraz 1693 roku. Recepcja wileńskiego podręcznika nie była do tej pory badana, a z trzech wydań zachowało się do dziś zaledwie kilka egzemplarzy. Odkrycie polskiego tłumaczenia sporządzonego w ostatnich latach XVIII w., a więc po ponad stu latach od ukazania się ostatniego wydania druku, w nowym świetle przedstawia zarówno dzieje wileńskiego podręcznika i jego oddziaływania, wykraczającego poza środowisko jezuickie i epokę baroku, jak również problemy nauczania śpiewu chorałowego u progu XIX wieku. Traktat Lauksmina był przeznaczony dla uczniów i studentów i miał być pomocą w praktycznym opanowaniu umiejętności śpiewu chorałowego, dlatego nie zawierał rozważań teoretycznych i ograniczał się jedynie do najbardziej podstawowych wiadomości oraz praktycznych wskazówek metodycznych. Tłumaczenie traktatu na język polski sporządzone w odmiennych już realiach historycznych, jest jednym ze stosunkowo niewielu zachowanych przykładów kształtowania się i ewoluowania polskiej terminologii muzycznej w XVIII wieku. Jest ono pośrednio także świadectwem ówczesnego stanu szkolnictwa muzycznego i braku nowoczesnych podręczników, który skłaniał do korzystania z materiałów dydaktycznych publikowanych jeszcze w poprzedniej epoce i przystosowywania ich do bieżących potrzeb lokalnych.  
The handwritten copy of a hitherto unknown Polish-language plainchant handbook held in the Cistercian Fathers’ Library in Szczyrzyc (shelf mark S.II.8/2), produced in 1798 in Limanowa and entitled Nauka y praktyka muzyczna do używania uczącey się młodzi w Kollegiach Societatis Jesu za pozwoleniem starszych przełożona w Wilnie [The teaching and practice of music for the use of pupils of Jesuit colleges, translated in Vilnius with the permission of superiors] has been identified by the author of this article as a translation of the Jesuit Zygmunt Lauksmin’s handbook Ars et praxis musica. The latter was first published in 1667 in Vilnius, and later reissued twice (1669, 1693). Its reception has not been studied thus far. Of the three editions, only several copies have come down to us. The discovery of a Polish translation made during the last years of the eighteenth century, more than a hundred years after the print’s last edition, sheds new light on the history of the handbook and its impact, which extended beyond Jesuit circles and the Baroque era, and also on aspects of plainchant teaching during the early nineteenth century. Lauksmin’s treatise was addressed to pupils and students as an aid to mastering the practice of plainchant. The author included no theoretical commentary and limited himself to the absolute basics, as well as practical methodological guidelines. The Polish translation was prepared in a different historical reality and is one of the relatively few surviving examples of how Polish musical terminology took shape and evolved during the eighteenth century. Indirectly, it also represents the state of musical education at the time and shows that, due to the lack of contemporary handbooks, teachers turned to educational aids from the previous era, adapting them for their current local needs.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 1; 81-104
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Mycielski – Andrzej Panufnik: Korespondencja. Część 1: lata 1949–1969, opracowanie, wstęp i komentarze Beata Bolesławska-Lewandowska, Warszawa 2016 Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk, ss. 252. ISBN 9788365630315
Autorzy:
Szymańska-Stułka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408957.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Mycielski
Andrzej Panufnik
korespondencja
muzyka polska
muzyka XX wieku
Zygmunta Mycielski
correspondance
Polish music
twentieth-century music
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 2; 147-149
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Poetry of Zbigniew Herbert as Inspiration for Zygmunt Mycielski’s Compositions
Poezja Zbigniewa Herberta jako inspiracja kompozycji Zygmunta Mycielskiego
Autorzy:
Bolesławska-Lewandowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806618.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zygmunt Mycielski
Zbigniew Herbert
między muzyką a poezją
pieśni do słów Zbigniewa Herberta
Between Music and Poetry
Songs to Words by Zbigniew Herbert
Opis:
An important role in Zygmunt Mycielski’s compositional oeuvre was played by works inspired by the poetry of Polish twentieth-century authors: Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz, Paweł Hertz and Konstanty Ildefons Gałczyński. The composer was a friend of these poets and their oeuvre had a strong impact on his musical imagination. This is also true of the oeuvre of Zbigniew Herbert, whose poems inspired two compositions by Mycielski – Six Songs for Orchestra (1978) and Eight Songs to Words by Zbigniew Herbert for baritone and piano (1984). The article focuses on both pieces in the light of their links to Herbert’s poetry, with the author presenting a broader context of their origin.
Zygmunt Mycielski w swej twórczości kompozytorskiej wielokrotnie inspirował się poezją. Słowo uruchamiało jego muzyczną wyobraźnię, wielokrotnie wyznaczając nie tylko nastrój kompozycji, ale i jej strukturę. Niekiedy, jak w przypadku II Symfonii (1961) czy Sześciu pieśni na orkiestrę (1978) kompozytor zrezygnował ostatecznie z ujawniania poetyckich pierwowzorów, które legły u podstaw powstania jego dzieł. Informacje na ich temat ujawniają dopiero szkice kompozytorskie oraz zachowana korespondencja. W przypadku pieśni sytuacja wydaje się prostsza. Słowo wybranych wierszy pozostaje dla kompozytora najważniejsze, muzyka ma je dopowiadać i wzmacniać. Przy czym niejednokrotnie twórca dokonuje zmian w tekście poetyckim, wybierając z dłuższych poematów poszczególne wersy i układając z nich własną niejako całość, by ją następnie umuzycznić. Szczególną rolę odgrywają w muzyce Zygmunta Mycielskiego utwory inspirowane poezją polskich autorów XX wieku: Czesława Miłosza (cykl Ocalenie na baryton lub mezzosopran i fortepian, 1946–48), Jarosława Iwaszkiewicza (Brzezina na sopran i fortepian, 1951; cykl Krągły rok na tenore profondo i fortepian, 1965–68), Pawła Hertza (Nowy lirnik mazowiecki na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę, 1955), Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (Portret Muzy na recytatora, małą orkiestrę i chór mieszany, 1947; Kwiaty na tor na chór mieszany, 1949). Kompozytor był z tymi twórcami zaprzyjaźniony, a ich poezja oddziaływała mocno na jego muzyczną wyobraźnię. Podobnie jest w przypadku twórczości Zbigniewa Herberta, którego kompozytor znał od lat pięćdziesiątych XX wieku. Wiersze poety zainspirowały dwie kompozycje Mycielskiego – Sześć pieśni na orkiestrę (1978) oraz Osiem pieśni do słów Zbigniewa Herberta na baryton i fortepian (1984). Artykuł przybliża obydwa te utwory w świetle ich związków z poezją Herberta, ukazując szerszy kontekst ich powstania, z uwzględnieniem niepublikowanych źródeł zachowanych w archiwum kompozytora, w tym szkiców do obu utworów oraz korespondencji. Szczególną rolę odgrywają w muzyce Zygmunta Mycielskiego utwory inspirowane poezją polskich autorów XX w.: Czesława Miłosza (cykl Ocalenie na baryton lub mezzosopran i fortepian, 1946–48), Jarosława Iwaszkiewicza (Brzezina na sopran i fortepian, 1951, cykl Krągły rok na baryton i fortepian, 1965–68), Pawła Hertza (Nowy lirnik mazowiecki na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę, 1955), Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (Portret Muzy na recytatora, małą orkiestrę i chór mieszany, 1947, Kwiaty na tor na chór mieszany, 1949). Kompozytor był z tymi twórcami zaprzyjaźniony, a ich poezja oddziaływała mocno na jego muzyczną wyobraźnię. Podobnie jest w przypadku twórczości Zbigniewa Herberta, którego kompozytor znał od lat pięćdziesiątych XX wieku. Wiersze poety zainspirowały dwie kompozycje Mycielskiego – Sześć pieśni na orkiestrę (1978) oraz Osiem pieśni do słów Zbigniewa Herberta na baryton i fortepian (1984). Artykuł przybliża obydwa te utwory w świetle ich związków z poezją Herberta, ukazując szerszy kontekst ich powstania, z uwzględnieniem niepublikowanych źródeł zachowanych w archiwum kompozytora, w tym szkiców do obu utworów oraz korespondencji.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 4; 63-80
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Music and Patronage in Light of Letters of Dedication: Wacław of Szamotuły, Valentin Bakfark and King Sigismund II Augustus
Muzyka i patronat w świetle listów dedykacyjnych: Wacław z Szamotuł, Valentin Bakfark i król Zygmunt II August
Autorzy:
Wieczorek, Ryszard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24244647.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław z Szamotuł
Valentin Bakfark
Zygmunt II August
patronat
list dedykacyjny
lamentacje
tabulatura
Wacław of Szamotuły
Sigismund II Augustus
patronage
dedication letter
Lamentations
tablature
Opis:
In contemporary discourses of patronage in art, literature, theatre or music, the motives for becoming involved in patronage are a continuing subject of research interest. Although the area of motivation still remains unclear today, it is undoubtedly the case that the patrons’ initiatives were always linked to using the potential of art for political and propaganda purposes. With the arrival of music printing previous patronage practices took on a new shape. Printed editions, through their previously unachievable extent of distribution, now became a far-reaching instrument of representing high-born personages. The most common way of achieving this were dedication letters, produced with the intention of introducing a given work into broad social circulation. Among the few extant Polish music prints from the sixteenth century, the editions of works by Wacław of Szamotuły (1533) and Valentin Bakwark (1565) are of exceptional significance. This article investigates the paratexts included in this editions and examine both cases from the point of view of patronage practices. Paratexts in the two editions demonstrate the diversity of Renaissance patronage practices and provide examples of the rhetoric involved in the client-patron relationship. Wacław’s poem is exceptional not only against the background of Polish but also European music publishing. It does not contain a request for financial support but is a statement by someone deeply involved in the political life of the country and concerned about the fate of his homeland. Wacław’s poem should therefore be read in the political context and psychological climate of the Commonwealth at that time. It constitute an extension of diplomacy, introducing important accents into the policies of Sigismund Augustus. Bakwark’s dedication letter has a totally different character. It strikes the reader not only by its refined phraseology but also by the plethora of allusions from antique literature and the Bible. The most interesting aspect of the letter is the reference to the figure of Pope Leo X. Bakwark describes him as the perfect model of a Renaissance patron, to whom the world owed the development of art on a scale previously unknown. The letter contains also commentary on the style of Bakwark’s works and the characteristics of his compositional craft. The fact that the both dedications were written by the composers themselves, as well as the considerable length of both letters, point to the significance attached at that time to the paratexts. They indicated the importance of the achievements and activities of clients, at the same time building the prestige of the patron. But, above all, these paratexts demonstrate the different ways of exploiting the potential of art: in Wacław’s case, serving the aims of politics and propaganda; in the case of Bakwark, serving to create an image of the monarch as someone enlightened, sensitive and supportive of the art of music.
Spośród nielicznie zachowanych polskich druków muzycznych z XVI wieku wyjątkowe znaczenie mają dwie krakowskie edycje: Lamentationes Hieremiae prophetae (1553) Wacława z Szamotuł oraz Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum (1565) Valentina Bakwarka. Zawarte w nich listy dedykacyjne, mimo różnic co do charakteru, struktury i treści, są ważnym źródłem informacji o renesansowych praktykach patronackich. Poemat Wacława z Szamotuł (Carmen nuncupatorium) ma wyjątkowy charakter, gdyż wbrew humanistycznej tradycji mody pochwalnej (encomium) nie zawiera prośby o finansowe wsparcie, lecz odnosi się do zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego. Kompozytor, wyjaśniając genezę i posępny charakter swojego dzieła, daje wstrząsający opis inwazji tureckiej na Węgry i przestrzega przed podobnym losem mieszkańców Mołdawii – graniczącego z Polską i Turcją państwa buforowego, w tym czasie całkowicie pogrążonego w chaosie. Ponieważ Zygmunt II August starał się tam odbudować swoje wpływy, poemat Wacława można traktować jako przedłużenie dyplomacji – jako apel o wierność polskiemu królowi. Odmienny charakter ma list dedykacyjny Bakwarka, stanowiący typowe encomium. Choć przepełniony jest metaforami wychwalającymi erudycję, kulturę i wspaniałomyślność Zygmunta II Augusta, to wyjaśnia zarazem okoliczności opublikowania antologii i daje ogólną charakterystykę zawartych w niej kompozycji. Obie dedykacje stanowią ważne źródło informacji o relacjach obu muzyków z ich patronem i pozwalają na dostrzeżenie kontekstów, które w innym przypadku nie byłyby czytelne. Są zarazem świadectwem wykorzystania potencjału sztuki, służącej, w przypadku Wacława, celom polityczno-propagandowym, a w przypadku Bakwarka – kreowaniu wizerunku monarchy jako osoby światłej i wrażliwej. Ilustrują wreszcie wielorakie funkcje drukowanego paratekstu – jako przyciągającego publiczną uwagę „listu otwartego”, potwierdzającego istnienie trwałych relacji patronackich i ukazującego okoliczności wydania dzieł oraz ich przesłanie.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 155-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyschaefferyzmy. O wybranych postawach krytycznych wobec myśli i twórczości Bogusława Schaeffera z lat 1956–1976
Anti-Schaefferisms. On Selected Critical Attitudes to the Thought and Work of Bogusław Schaeffer, 1956–1976
Autorzy:
Wieczorek, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26051037.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bogusław Schaeffer
Zygmunt Mycielski
Stefan Kisielewski
Bohdan Pociej
krytyka muzyczna
muzyka współczesna
muzyka nowa
awangarda
recepcja
music criticism
contemporary music
new music
the avant-garde
reception
Opis:
Zygmunt Mycielski w roku 1975 opublikował recenzję tomu Muzyka XX wieku Bogusława Schaeffera pod nawiązującym do znanych sporów z historii muzyki tytułem Antyschaefferyzm. Zwrot ten oznaczał dla Mycielskiego jego własną, indywidualną postawę sprzeciwu wobec sposobu Schaefferowskiego myślenia o muzyce, a zwłaszcza trybu wartościowania muzyki XX wieku. Formułę tę po latach można wykorzystać do opisu szerszego niż jednostkowy, historycznego już zjawiska związanego z krytycznym odzewem na twórczość zmarłego w 2019 roku kompozytora, krytyka, grafika i dramaturga. Antyschaefferyzm w okresie jego najintensywniejszej działalności pisarskiej dokumentują całkiem liczne polemiki, dyskusje, kontrowersje, a czasem nawet dość gwałtowna repulsja światopoglądu estetycznego autora Małego informatora muzyki XX wieku. Ich geneza wynikała już z samego charakteru Schaefferowskich sformułowań – radykalności i arbitralności, polemicznego zacięcia i odosobnienia prezentowanego stanowiska w środowiskowych dyskusjach. Prowokacje Schaeffera przeważnie nie pozostawały bez odpowiedzi, budząc gwałtowne, spolaryzowane reakcje, dlatego jego myśl bardzo często stawała się punktem odniesienia w dyskusjach toczonych na temat muzyki współczesnej. Głównym przedmiotem artykułu jest więc kwestia swoistego negatywnego rezonansu – krytycznego postrzegania koncepcji teoretycznych i estetycznych Schaeffera oraz jego działalności jako krytyka i publicysty muzycznego. Spojrzenie na twórczą aktywność Schaeffera w taki zapośredniczony sposób sprawia, że to stanowiska i myśli jego wybranych krytyków stanowią zasadniczy przedmiot refleksji. Kluczowi polemiści to Zygmunt Mycielski i Stefan Kisielewski. Ich głosy uzupełniają krytyki autorstwa Mieczysława Tomaszewskiego, Tadeusza Andrzeja Zielińskiego, Krzysztofa Meyera oraz Leszka Polonego. Nieco bardziej złożony i dynamiczny, wobec czego osobny przykład stanowi postawa Bohdana Pocieja.
In 1975 Zygmunt Mycielski published a review of Bogusław Schaeffer’s book Muzyka XX wieku (Twentieth-century music), entitled ‘Antyschaefferyzm’ (Anti-Schaefferism), referring to well-known disputes from music history. Mycielski used this title to express his own individual opposition to Schaeffer’s way of thinking about music, and especially the way he passed judgment on twentieth-century music. In retrospect, however, the term can now be applied to a wider historical phenomenon of critical reactions to the output of that composer, critic, graphic artist and playwright, who died in 2019. During the period of Schaeffer’s most intense activity as a writer, anti-Schaefferism was reflected in a substantial number of polemics, debates and controversies, and even at times quite violent rejections of Schaeffer’s aesthetic views. Such reactions resulted from the radical and arbitrary nature of Schaeffer’s claims, his polemical passion, and the fact that his standpoint was isolated in professional circles. In most cases, Schaeffer’s provocations drew fierce, polarised reactions, which meant that his ideas very frequently became a point of reference in debates on contemporary music. Hence this article deals mainly with the critical appraisal of Schaeffer’s theoretical and aesthetic concepts (their negative resonance), as well as his work as a critic and writer on music. Schaeffer’s creative output is presented here in a mediated manner, through the lens of selected critics’ standpoints and comments. His main polemicists were Zygmunt Mycielski and Stefan Kisielewski. Their statements are complemented by the critical commentaries of Mieczysław Tomaszewski, Tadeusz Andrzej Zieliński, Krzysztof Meyer and Leszek Polony. The attitude of Bohdan Pociej stands out as more complex and dynamic.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 74-95
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do rozważań Marcina Szelesta o postaci Marcina Leopolity
A Gloss on Marcin Szelest’s Discussion of Marcin Leopolita
Autorzy:
Zwolińska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30040077.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marcin Leopolita
compositor cantus
dwór królewski
Zygmunt II August
Katarzyna Habsburżanka
organarius
szkoła zamkowa na Wawelu
royal court
Sigismund II August
Catharine of Austria
Wawel castle school
Opis:
W artykule podjęto wybrane wątki dotyczące biografii Marcina Leopolity, obecne w niedawnej, ważnej publikacji Marcina Szelesta (Muzyka 2022/4). Przedstawiono źródła pomocne w ocenie czasu zatrudnienia kompozytora na dworze Zygmunta Augusta i okoliczności powstania zaginionego zbioru Cantiones Ecclesiasticae oraz domniemanej aktywności Marcina jako dworskiego organisty. Wspomniano też o próbach łączenia postaci kompozytora z Marcinem ze Lwowa, czynnym w połowie XVI w. jako rektor szkoły zamkowej na Wawelu.
This article addresses selected aspects of Marcin Leopolita’s biography as taken up by Marcin Szelest in his important recent paper (Muzyka, 2022/4). Sources for the study of Leopolita’s employment at the court of King Sigismund II Augustus are discussed, along with the circumstances behind his composing of the now lost Cantiones Ecclesiasticae and his hypothetical post as court organist. Earlier attempts to link the composer to the figure of Marcin of Lwów, rector of the Wawel castle school in Kraków in the mid-sixteenth century, are also mentioned.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 105-118
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hymn „Omni die dic Mariae” w kontekście zabiegów z początków XVII wieku o kanonizację Kazimierza Jagiellończyka
The Hymn Omni die dic Mariae in the Context o Early Seventeenth-Century Efforts to Canonise Prince Casimir Jagiellon
Autorzy:
Przybyszewska-Jarmińska, Barbara
Jarmiński, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806559.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Św. Kazmierz
kanonizacja
muzyka religijna
Omni die dic Mariae
kancjonały staniąteckie
Hieronim Powodowski
Stanisław Grochowski
Krzysztof Klabon
Diomedes Cato
Zygmunt III Waza
St Carimir
canonisation
sacred music
Staniątki Cantionals
Sigismund III Vasa
Opis:
W relacji z pobytu w Krakowie w 1597 r. Giovanni Paolo Mucante poinformował, że Hieronim Powodowski jakiś czas wcześniej odnalazł pergamin z zapisem nieznanego wówczas w Rzeczpospolitej tekstu Omni die dic Mariae i poprosił kapelmistrza królewskiego (Krzysztofa Klabona) o napisanie do niego muzyki, a następnie dał utwór do druku. Czterogłosowe opracowanie muzyczne tekstu, opatrzone polskim tłumaczeniem Stanisława Grochowskiego i Przecława Mojeckiego, bez wskazania autora muzyki, zostało wydane w Krakowie w 1598 r. Kancjonały staniąteckie zawierają anonimowe zapisy tego utworu, które powstały zapewne przed ukazaniem się druku. W 1601 r. król Zygmunt III wraz z wileńskimi hierarchami Kościoła katolickiego podjęli starania o wprowadzenie przez papieża Klemensa VIII Kazimierza Jagiellończyka do kalendarza rzymskiego, co stanowiłoby jego tzw. kanonizację równoznaczną. Efektem tych działań było brewe Klemensa VIII z 1602 r., które zawierało jedynie zgodę na kult św. Kazimierza w Polsce, na Litwie i w krajach podległych. Na tej podstawie urządzono jednak w 1604 r. w Wilnie uroczystości ku czci św. Kazimierza. Zostały one opisane przez kanonika Grzegorza Święcickiego w wydanym w tym samym roku Theatrum S. Casimiri. W publikacji tej Święcicki zawarł m.in. także tekst Omni die dic Mariae, nazywając go modlitwą ułożoną przez św. Kazimierza i informując, że została ona odnaleziona przy jego grobie. Od tego czasu zaczęły się ukazywać liczne edycje tekstu łacińskiego i jego tłumaczeń oraz nowe opracowania muzyczne określane jako hymn lub modlitwa św. Kazimierza, a często też jako hymn ułożony przez św. Kazimierza. Te publikacje, podobnie jak wydawane żywoty św. Kazimierza czy jego wizerunki, miały służyć rozbudzeniu przygasłego w XVI w. kultu, istotnego dla osiągnięcia celu, jakim było ostateczne uznanie Kazimierza Jagiellończyka za świętego w Kościele powszechnym, o co, jak pokazują przytaczane w artykule dokumenty, Zygmunt III i biskupi wileńscy nadal się starali i co osiągnęli w 1621 r.      
In an account of his 1597 stay in Kraków, Giovanni Paolo Mucante reports that Hieronim Powodowski had discovered, sometime earlier, a piece of parchment containing record of a text then unknown in the Polish-Lithuanian Commonwealth, Omni die dic Mariae, and addressed the royal Kapellmeister (Krzysztof Klabon) with a request to set it to music. He then had the work printed. The four-part musical setting, complete with a Polish translation by Stanisław Grochowski and Przecław Mojecki, was published without naming the music composer, in 1598 in Cracow. The ‘Staniątki Cantionals’ include anonymous records of this piece, probably made before it was printed. In 1601, King Sigismund III Vasa and the Vilnius Catholic church hierarchs undertook efforts to have Prince Casimir Jagiellon entered in the Roman calendar, which would be tantamount to the so-called equipollent canonisation. This led to a brief issued by Pope Clement VIII (1602), which, however, only permitted the cult of St Casimir in Poland, Lithuania, and the dependent countries. On this basis, celebrations in honour of St Casimir were organised in Vilnius (1604) and described by canon Grzegorz Święcicki in his Theatrum S. Casimiri, published in the same year. It contains, among others, the text of ‘Omni die dic Mariae’, referred to in the Theatrum as a prayer composed by St Casimir himself, with the information that it was found next to his grave. From that time onwards, numerous editions of the Latin text and its translations began to appear, along with new musical settings variously described as St Casimir’s hymn or prayer, frequently – as a hymn composed by St Casimir. These publications, similarly as printed lives of the saint and his images, served to revive the cult, which had waned to some extent in the sixteenth century. The cult was important for the aim of having Prince Casimir eventually named as a saint of the universal Church, which, as demonstrated by the documents quoted in this paper, continued to be the subject of King Sigismund III’s and the Vilnius bishops’ efforts, eventually crowned with success in 1621.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 3; 3-32
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies