Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "The Republic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Parlamentarny system rządów w Polsce i Niemczech po I wojnie światowej
The parliamentary system of government in Poland and Germany after the First World War
Autorzy:
Dunaj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621568.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
parlamentarny system rządów, II Rzeczpospolita, Republika Weimarska, konstytucja marcowa, konstytucja weimarska
parliamentary system of government, the II Republic of Poland, the Weimar Republic, the March Constitution, the Weimar Constitution
Opis:
The end of the First World War coincided in Poland and Germany with the birth of a parliamentary system of government. However, while Poland adopted classical political devices derived from the then model a la française, which at that time dominated, Germany decided to create an original parliamentary system of government, with the strong position of a president elected by universal and direct election. It soon turned out that in both countries this resulted in a “democracy that came too soon”. Quite quickly, crisis and the collapse of parliamentary rule occurred. The subject of the analysis undertaken by the author is the reflection on the solutions of the German Constitution of 1919 and the Polish March Constitution of 1921, which shaped the parliamentary system of government, with particular reference to the premises that led to crisis and the collapse of parliamentary democracy.
Koniec I wojny światowej zbiegł się w Polsce i Niemczech z narodzinami parlamen- tarnego systemu rządów. O ile jednak Polska przyjęła klasyczne urządzenia ustro- jowe zaczerpnięte z dominującym wówczas wzorcem a la française, o tyle Niemcy zdecydowali się na stworzenie oryginalnego systemu rządów parlamentarnych, z silną pozycją prezydenta wybieranego w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Okazało się niebawem, iż w obu państwach zaszedł przypadek „demokracji, która przyszła za wcześnie”. Dość szybko nastąpił kryzys i upadek rządów parlamentar- nych. Przedmiotem analizy podjętej przez autorkę jest refleksja nad rozwiązaniami niemieckiej konstytucji z 1919 r. i polskiej konstytucji marcowej (1921) kształtujący- mi parlamentarny system rządów ze szczególnym uwzględnieniem przesłanek, które doprowadziły do kryzysu i upadku demokracji parlamentarnej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 43-59
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nationalitätenfragen in der polnischen Anwaltschaft der Zwischenkriegszeit
Autorzy:
Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621386.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Bar association, the Second Polish Republic, national minorities, ethnic conflicts
Opis:
The rebirth of the Polish state after a long period of partition constituted a great op-portunity as well as a new challenge for professionals in the Bar association. The Barassociation attained self-governing status. This, on the one hand, enabled the group tocreate an environment and to strengthen the social significance of this group in Poland.On the other hand, it created dangers caused by the different traditions which werecultivated in different parts of the formerly partitioned Poland. Another factor contri-buting to the problem was the multinational composition of the Bar. The Bar duringthe interwar years was highly divided ethnically. The Jewish and Ukrainian minoritieshad an especially strong representation. The Bar organizations protected their nationalautonomy. The conflict between the numerous associations, which were formally openfor minorities and practically organized according to national interests, was severe. Thisconflict was especially visible in Lesser Poland. The pressure of professional competiti-on cast a shadow over the Bar’s ethos. Antagonisms based on nationality were presentin the researched period with a varying degree of intensity and appeared in differentforms. The situation was finally alleviated by the act from 1938. The looming threat ofthe impending war also contributed to their appeasement.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 97-111
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sędziach pokoju w pracach Komisji Kodyfikacyjnej II RP
On Justices of the Peace in the Work of the Codification Commission of the Second Polish Republic
Autorzy:
Mohyluk, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954629.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Codification Commission of the Republic of Poland
law on the system of common courts
judges of peace
justice in the Second Polish Republic
Komisja Kodyfikacyjna RP
prawo o ustroju sądów powszechnych
sędziowie pokoju
wymiar sprawiedliwości w II RP
Opis:
W artykule przedstawiono prace nad unifikacją sądownictwa polskiego w II Rzeczypospolitej w  latach  1918-1928.  Prowadzone były one trzytorowo.  Inicjatorem pierwszych posunięć polegających na ujednolicaniu przepisów dzielnicowych,  reorganizowaniu i przejmowaniu sądownictwa był rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości. Od lutego 1919 r. działania te wspierał i zatwierdzał Sejm Ustawodawczy (później Sejm). Od listopada 1919 r. ciężar prac przejęła Komisja Kodyfikacyjna RP. Celem niniejszego artykułu ma być omówienie przebiegu prac nad prawem o ustroju sądów powszechnych w łonie Komisji Kodyfikacyjnej RP ze szczególnym uwzględnieniem przepisów dotyczących sędziów pokoju. Z tego punktu widzenia, pozwoli to na rozstrzygnięcie głównego problemu badawczego artykułu: w jakim stopniu Komisja Kodyfikacyjna RP przyczyniła się do ukształtowania instytucji sędziów pokoju zawartego w rozporządzeniu Prezydenta RP Prawo o ustroju sądownictwa z 6 lutego 1928 r. W artykule wykorzystano materiały archiwalne, protokoły z obrad Komisji Kodyfikacyjnej II RP, piśmiennictwo prawnicze II Rzeczypospolitej oraz aktualną literaturę przedmiotu.
The article presents work on the unification of the Polish judiciary in the Second Republic in the years 1918-1928. It was carried out in three tracks.  The initiator of the first moves consisting in unification of district regulations, reorganisation and taking over the judiciary was the government and the Ministry of Justice. Since February 1919, these measures were supported and approved by the Legislative Sejm (later the Sejm). Since November 1919 the burden of work was taken over by the Codification Commission of the Republic of Poland. The aim of this article is to discuss the course of work on the law on the system of common courts within the Codification Committee of the Republic of Poland, with particular emphasis on the provisions on justices of the peace. From this point of view, it will help to solve the main research problem of the article: to what extent did the Polish Codification Commission contribute to shaping the institution of justices of the peace in the Ordinance of the President of the Republic of Poland on Law on the System of Judiciary of 6 February 1928. The article makes use of archival materials, protocols from the sessions of the Codification Commission of the Second Polish Republic, the legal literature of the Second Republic and the current literature on the subject.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 253-280
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja podstaw normatywnych wolności gospodarczej w Polsce w XX wieku
The history of law basics of freedom of economic activity in Poland in the 20th century
Autorzy:
Zapolska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621747.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
wolność gospodarcza
Konstytucja RP
przedsiębiorca
ograniczenia wolności gospodarczej
the freedom of business activity
Constitution of the Republic of Poland
entrepreneur
limitation of the freedom of economic activity
Opis:
The Republic of Poland shall guarantee the freedom of business activity. It constitutes the foundation of a market economy. Restrictions on the freedom of economic activity may be imposed only by means of statute or when the public interest is threatened. The purpose of this article is to analyse the evolution of business activity freedom in Poland in the 20th century. The author presents normative solutions in the field of economic freedom in the interwar period, the Polish People’s Republic, after 1989, and after Poland’s accession to the European Union. The article also includes the approach to economic freedom in legal doctrine. The paper also shows content elements of freedom of business activity in doctrinal meaning.
Rzeczpospolita Polska gwarantuje wolność gospodarczą, która stanowi jednocześnie fundament gospodarki rynkowej. Ograniczenia swobody działalności gospodarczej mogą być nakładane tylko w drodze ustawy lub ze względu na ważny interes publiczny. Celem artykułu jest analiza ewolucji podstaw prawnych wolności działalności gospodarczej w Polsce w XX w. Autorka przedstawia rozwiązania normatywne w zakresie wolności gospodarczej w okresie międzywojennym, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, po 1989 r. oraz po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Uwzględnia również podejście do wolności gospodarczej w doktrynie prawa.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 267-286
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i założenia pierwszej konstytucji Republiki Finlandii z 1919 r.
The Genesis and Principles of the First Constitution of the Republic of Finland of 1919
Autorzy:
Bożyk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108878.pdf
Data publikacji:
2022-06-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Finland
genesis of the republic
the 1919 constitution
principles of the political system
system of government
Finlandia
geneza republiki
konstytucja z 1919 r.
zasady ustroju
system rządów
Opis:
W dziejach konstytucjonalizmu nader istotny etap stanowiło przyjęcie nowych konstytucji w wielu państwach europejskich na przestrzeni kilku lat po zakończeniu I wojny światowej. Były to w zdecydowanej większości te państwa, które w tamtym historycznym momencie uzyskały niepodległość wskutek rozpadu dwóch wielkich imperiów: Cesarstwa Rosyjskiego oraz Austro-Węgier. Ustanowione wówczas konstytucje praktycznie wszędzie deklarowały liberalno-demokratyczny model ustroju politycznego, czego przykładem może być chociażby konstytucja marcowa w II RP czy też ustawy zasadnicze Czechosłowacji, Litwy, Łotwy oraz Estonii. Zaliczają się do nich także ówczesne regulacje konstytucyjne w Republice Finlandii, których analiza jest zasadniczym celem niniejszego opracowania. W pierwszej kolejności niezbędne jest ukazanie genezy przyjętych rozwiązań prawnoustrojowych i wzorców, które przesądziły o ich ostatecznym kształcie. Szczególną uwagę poświęcić jednak należy zasadom i podstawowym instytucjom ustroju państwowego Finlandii ukształtowanym w treści Aktu o Formie Rządu z 1919 r., który nie był zresztą wtedy jedynym aktem rangi konstytucyjnej określającym system ustrojowy tego państwa. Warto też postawić pytanie, dlaczego przyjęta w tamtym okresie pierwsza konstytucja Republiki Finlandii, w odróżnieniu od ówczesnych konstytucji znacznej części państw europejskich (w tym II Rzeczypospolitej), nie została zastąpiona w latach trzydziestych całkowicie nową ustawą zasadniczą, stwarzającą podstawy autorytarnego systemu rządów. Uwagi zaprezentowane w tym artykule są wynikiem analizy fińskich aktów konstytucyjnych dwudziestolecia międzywojennego oraz dostępnej literatury historyczno-prawnej i prawno-ustrojowej.
In the history of constitutionalism, a very important stage was the adoption of new constitutions in many European countries within a few years after the end of World War I. The vast majority of these countries gained independence at that historic moment as a result of the collapse of two great empires: the Russian Empire and the Austro-Hungarian Empire. The constitutions established at that time practically everywhere declared a liberal-democratic model of the political system, an example of which could be the March Constitution in the Second Polish Republic or the fundamental laws of Czechoslovakia, Lithuania, Latvia and Estonia. They also include the then-constitutional regulations in the Republic of Finland, the analysis of which is the main goal of this study. First of all, it is necessary to show the genesis of the adopted legal solutions and patterns that determined their final shape. However, special attention should be paid to the principles and basic institutions of the state system of Finland, as laid down in the Act on the Form of Government of 1919, which was not the only act of constitutional rank defining the system of that state at that time. It is also worth asking why the first constitution of the Republic of Finland adopted at that time, unlike the then constitutions of a significant part of European countries (including the Second Polish Republic), was not replaced in the 1930s by a completely new constitution, creating the basis for an authoritarian system of government. The comments presented in this article are the result of an analysis of the Finnish constitutional acts of the interwar period and the available historical and legal as well as legal and political literature.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 2; 29-43
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyktat wersalski” i jego kontestacja w Republice Weimarskiej
“The Versailles Dictate” and its contestation in the Weimar Republic
Autorzy:
Dunaj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621475.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
traktat wersalski
Republika Weimarska
konstytucja weimarska
ratyfikacja
system polityczny
the Versailles Treaty
the Weimar Republic
the Weimar Constitution
ratification
political system
Opis:
The First World War, lost by Germany, made it necessary to accept the terms of peace, which were determined by the provisions of the Versailles Treaty, signed on June 28, 1919. It was developed by the victorious powers, and Germany was forced to accept its provisions. In this regard, in the era of the Weimar Republic, the peace agreement was described as „the Versailles dictate.” All political forces opposed it and the need to sign it caused the first government crisis after the November revolution (the resignation of Philipp Scheidemann’s cabinet in June 1919). Over time, the group of supporters of the republic and parliamentary democracy was shrinking. Critics of the changes made after the collapse of the Hohenzollern monarchy accused the Social Democrats, who formed the basis of the so-called Weimar coalition, of bringing to Germany the misfortunes of a harmful and shameful peace. The Nazis gained the most from the criticism of the ‘Versailles dictate’. After assuming power, Adolf Hitler revised the Treaty of Versailles by the method of fait accompli, which eventually led to the outbreak of World War II. The subject of consideration in this article is the analysis of the circumstances in which the Versailles Treaty was signed, the presentation of its provisions, and the impact of widespread opposition to the imposed peace agreement on the direction of the evolution of the political system of the Weimar Republic.
Przegrana przez Niemcy I wojna światowa spowodowała konieczność przyjęcia warunków pokoju, które zostały określone postanowieniami traktatu wersalskiego, podpisanego 28 czerwca 1919 r. Został on opracowany przez zwycięskie mocarstwa, a Niemcy zostały zmuszone do przyjęcia jego postanowień. Z tego tytułu w dobie Republiki Weimarskiej określano układ pokojowy jako „dyktat wersalski”. Oponowały przeciwko mu wszystkie siły polityczne, a konieczność jego podpisania spowodowała pierwszy po rewolucji listopadowej kryzys rządowy (ustąpienie gabinetu Philippa Scheidemanna w czerwcu 1919 r.). Z biegiem czasu kurczyło się grono zwolenników republiki i demokracji parlamentarnej. Krytycy przemian dokonanych po upadku monarchii Hohenzollernów oskarżali socjaldemokratów, którzy stanowili podstawę tzw. koalicji weimarskiej, o sprowadzenie na Niemcy nieszczęścia w postaci krzywdzącego i haniebnego układu pokojowego. Z kontestacji „dyktatu wersalskiego” największą korzyść osiągnęli naziści. Po objęciu władzy Adolf Hitler doprowadził do rewizji traktatu wersalskiego metodą faktów dokonanych, co ostatecznie spowodowało wybuch II wojny światowej. Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest analiza okoliczności, w jakich doszło do podpisania traktatu wersalskiego, przedstawienie jego postanowień oraz wpływ powszechnego sprzeciwu wobec narzuconego układu pokojowego na kierunek ewolucji systemu politycznego Republiki Weimarskiej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 1; 153-168
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów mniejszości niemieckiej w Polsce. Przegląd działalności politycznej, społecznej i kulturalnej od 1989 r.
Outline of the history of German minority in Poland. Review of political, social and cultural activities since 1989
Autorzy:
Piruta, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945345.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mniejszość niemiecka
Rzeczpospolita Polska
prawa mniejszości niemieckiej
największa mniejszość narodowa w Polsce
organizacje mniejszości niemieckiej
German minority
the Republic of Poland
the rights of the German minority
the biggest national minority
organizations of the German minority
Opis:
Niniejszy referat ma na celu przedstawienie, jak wygląda sytuacja mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej. W pracy zostanie dokonana analiza uwarunkowań tejże mniejszości, zarówno pod kątem prawnym, jak i historycznym. Artykuł można podzielić zasadniczo na dwie główne części. W pierwszej kolejności zostanie zaprezentowany rys historyczny. Po pierwsze zostaną przedstawione informacje na temat pierwszych osadników niemieckich na ziemiach polskich, jak funkcjonowali oni w społeczeństwie, czym się zajmowali, jakie prawa posiadali, czy asymilowali się z Polakami, czy kultywowali swoją kulturę, a także jakie stosunki panowały pomiędzy Niemcami a Polakami oraz wpływ zaborów i obu wojen światowych na te relacje. Następnie po omówieniu, jak wyglądały te okoliczności przed laty, dalsza część artykułu zostanie poświęcona czasom współczesnym. W tej części zrelacjonowane będą działania mniejszości niemieckiej obecnie, jak funkcjonują w społeczeństwie polskim, jak pielęgnują kulturę kraju pochodzenia, jakie relacje łączą mniejszość niemiecką z Polakami, czy przedstawiciele mniejszości niemieckiej działają w życiu politycznym, do jakich organizacji należą i jakie niemieckie wydarzenia kulturalne organizują. Zaprezentowane zostaną informacje dotyczące danych statystycznych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, między innymi ile osób deklaruje się jako mniejszość niemiecka, jakie tereny Polski głównie zamieszkuje ta mniejszość. Nie zabraknie również informacji dotyczącej aktów prawnych odnoszących się do kwestii praw mniejszości niemieckiej w Rzeczypospolitej Polskiej.
This article aims to present the situation of the German minority in the Republic of Poland. The article will analyze the conditions of this minority in terms of law and history. The article can be divided into two main parts. First will be presented a historical outline. There will be information about the first German settlers on Polish soil, how they functioned in society, what they did, what rights they had, whether they assimilated with Poles, or cultivated their culture, and what relations prevailed between Germans and Poles and the influence partitions and both world wars on these relations. Then, after discussing what these circumstances looked like years ago, the rest of the article will be devoted to modern times. In this part, the activities of the German minority will be reported, how they function in Polish society, how they nurture the culture of their country of origin, what relations connects the German minority with Poles, whether representatives of the German minority act in political life, what organizations they belong to and what German cultural events they organize. Information on statistical data from the 2011 National Census of Population and Housing will be presented, including how many people declare themselves as a German minority and what areas of Poland are mainly inhabited by this minority. There will also be information on legal acts relating to the rights of the German minority in the Republic of Poland.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 47-67
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja ustrojowa oraz zadania Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach własności przemysłowej w ujęciu historycznym
The legal position and the responsibilities of the Polish Patent Office in matters of industrial property in the historical perspective
Autorzy:
Chlabicz, Kama
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621646.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, własność przemysłowa, wzory przemysłowe, patenty, znaki towarowe, wynalazek podlegający opatentowaniu
Patent Office of the Republic of Poland, industrial property, industrial designs, patents, trade marks, patentable invention
Opis:
This article presents the issue of the legal position and the responsibilities of the Polish Patent Office in matters of industrial property in the historical perspective. The Patent Office was established in 1918 shortly after Poland regained national sovereignty. The present paper analyses the position, role, responsibilities and organization of the Patent Office from 1918 to 2018 under the basis of legal acts. Under binding law, the Patent Office of the Republic of Poland is a central government authority in matters of industrial property. The Patent Office fulfils its responsibilities concerning industrial property, especially adjudicating in cases of granting patents and supplementary protection rights for inventions, protection rights for utility models and trademarks, and rights in registration of industrial designs, schematic layouts and topographies of integrated circuits.
W tym artykule zaprezentowano zagadnienia dotyczące pozycji ustrojowej oraz zadań Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach z zakresu prawa własności przemysłowej w ujęciu historycznym. Urząd Patentowy został utworzony w 1918 r. w krótkim czasie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Autorka niniejszego artykułu poddaje rozważaniom pozycję, rolę, organizację i strukturę oraz zadania Urzędu Patentowego RP w okresie od 1918 r. do 2018 r. uwzględniając przepisy różnych aktów prawa polskiego normujących te kwestie. Urząd Patentowy RP jest centralnym organem administracji państwowej w sprawach z zakresu własności przemysłowej. W świetle obecnie obowiązującego prawa do kompetencji Urzędu Patentowego RP należy w szczególności orzekanie w sprawach udzielania patentów i dodatkowych praw ochronnych na wynalazki, praw ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe, a także praw z rejestracji wzorów przemysłowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 361-374
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej Najwyższego Trybunału Administracyjnego
Characteristics of Herman Lieberman’s Parliamentary Activity in 1922–1926, Concerning the Supreme Administrative Tribunal
Autorzy:
Ułanowicz, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308724.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Herman Lieberman
Najwyższy Trybunał Administracyjny
II Rzeczpospolita
rządy prawa
administracja
the Supreme Administrative Tribunal
the Second Polish Republic
rule of law
administration
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej uchwalenia oraz nowelizacji ustawy z 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym. Najważniejszą przyczyną zbadania tego problemu jest fakt, iż aktywność parlamentarna Hermana Liebermana, skupiająca się na pierwszym polskim sądzie administracyjnym, została pominięta w jego wspomnieniach, jak również w oficjalnej biografii parlamentarzysty, napisanej przez Artura Leinwalda. Poza tym, temat tego artykułu wpisuje się w setną rocznicę powstania Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Publikacja ta pokazuje również, w jaki sposób Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oraz Najwyższy Trybunał Administracyjny funkcjonowały przed dokonaniem zamachu stanu w maju 1926 r. Po tym wydarzeniu nowa władza wykonawcza stopniowo zmuszała ten sąd do współpracy z rządem oraz do wspierania polityki państwa. Najwięcej źródeł, dotyczących działalności parlamentarnej Hermana Liebermana w dwudziestoleciu międzywojennym, znajduje się na stronie internetowej Biblioteki Sejmowej. Dlatego też metodologia napisania tego tekstu polegała na analizie projektów aktów prawnych oraz protokołów posiedzeń Sejmu, Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Prawniczej. Dokumenty te udowadniają, że Herman Lieberman był bardzo zaangażowany w prace legislacyjne, dotyczące Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Ich weryfikacja wiedzie do konkluzji, iż poseł był wielkim zwolennikiem rozpoczęcia funkcjonowania tego sądu w Polsce. Wynika z nich również, że Herman Lieberman widział w Najwyższym Trybunale Administracyjnym gwarancję ochrony podstawowych praw i wolności człowieka.
The article aims to present Herman Lieberman’s parliamentary activity in the years 1922–1926, concerning the enactment and amendment of the act on the Supreme Administrative Tribunal of 3 August 1922. The main reason for exploring this problem is the fact that his parliamentary activity, focusing on the first Polish administrative court, was omitted from his memoires and his official biography, written by Artur Leinwald. Apart from that, the topic of this article coincides with the centenary of the Supreme Administrative Tribunal. Furthermore, this publication shows how the Sejm and the Supreme Administrative Tribunal operated before the may coup of 1926, because afterwards the new executive was progressively forcing the Supreme Administrative Tribunal to cooperate with government and to support state policy. The greatest number of sources concerning Lieberman’s parliamentary activity in the interwar period can be found at the Sejm Library’s website. Therefore, the methodology for writing this article consisted in the analysis of the bills and protocols of the Sejm, the Constitutional Committee, and the Legal Committee. These sources show that Herman Lieberman was very involved in the legislative work concerning the Supreme Administrative Tribunal. Analysis of these documents makes it possible to conclude that the parliamentarian was a great supporter of setting up this court in Poland. Herman Lieberman was sure that the Supreme Administrative Tribunal would be the guarantor of the protection of individual rights and freedoms.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 149-170
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu systemu rządów u progu niepodległości (1918–1921)
In the search of a system of government at the beginning of independence (1918–1919)
Autorzy:
Prokop, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621566.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
II Rzeczpospolita, system rządów, konstytucja, parlament, głowa państwa
The Second Polish Republic, system of government, constitution, parliament, head of state
Opis:
The subject of the article is to identify the factors and conditions that determined the system of government of the II Republic of Poland in the first years after regaining independence at the end of 1918. The study is devoted to three issues: the system of government at the turn of 1918 and 1919, the system of government under the Small Constitution and the system of government in the light of drafts of the Constitution of the II Republic of Poland. According to the author substitutes of the parliamentary system of government were born already in the first weeks of the functioning the Polish state authorities. Under the Small Constitution of 20 February 1919, an attempt was made to introduce the system of parliamentary supremacy. This turned out to be impossible given the high level of authority enjoyed by the country’s head of state – Józef Piłsudski, who also served as its commander in chief. Drafts of the Constitution assumed (mostly) the weak position of the president. In this way, the Constitution of 17 March 1921 adopted the parliamentary-cabinet system of government, which was modeled on the system adopted by the III French Republic.
Przedmiotem opracowania jest określenie okoliczności, które określiły system rządów II Rzeczypospolitej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości (pod koniec 1918 r.). Artykuł poświęcony jest trzem kwestiom: systemowi rządów na przełomie 1918 i 1919 r., systemowi rządów w okresie obowiązywania Małej Konstytucji oraz systemowi rządów w projektach konstytucji II Rzeczypospolitej. Autor wskazuje, iż przesłanki parlamentarnego systemu rządów pojawiły się już w pierwszych tygodniach funkcjonowania polskich władz państwowych. Pod rządami Małej Konstytucji z 20 lutego 1919 r. podjęto próbę zainstalowania systemu rządów zgromadzenia. Okazało się to niemożliwe ze względu na wysoki autorytet głowy państwa – Józefa Piłsudskiego, który piastował również funkcję Naczelnego Wodza. Projekty konstytucji zakładały (w większości) słabą pozycję prezydenta. W ten sposób Konstytucja z 17 marca 1921 r. przyjęła parlamentarno-gabinetowy system rządów, wzorowany na III Republice Francuskiej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 25-42
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Major dr med. Ludwik Krzewiński – twórca polskiej narkoanalizy
Ludwik Krzewiński – Creator of Polish Narcoanalisys
Autorzy:
Widacki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308705.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
narcoanalysis
Independent Technical Department of the 2nd Division
counterintelligence of the Second Polish Republic
Ludwik Krzewiński
narkoanaliza
Samodzielny Referat Techniczny Oddziału II
kontrwywiad II RP
Opis:
Ostatnio, w kilku publikacjach najpierw wzmiankowano (por. T. Dubicki, Samodzielny Referat Techniczy (SRT) Oddziału II Sztabu Generalnego (Głównego) Wojska Polskiego. Geneza, organizacja, personalia, [w:] Sekretna wojna. Z dziejów kontrwywiadu II RP, red. Z Nawrocki, Poznań 2015), a później opisano (J. Widacki, The use of narcoanalisis by Polish counterintelligence in the 1930s, „European Polygraph” 2021, t. 15, nr 1 (53), s. 41-51; Idem: Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w okresie międzywojennym, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, t. 24, nr 13-30), że w latach 30. XX w. Oddział II Sztabu Głównego WP w swej działalności kontrwywiadowczej stosował narkoanalizę („zastrzyki osłabiające wolę”). Jako twórcę polskiej narkoanalizy, tego, który opracował jej recepturę i technikę stosowania wskazywano kpt. dr. Ludwika Krzewińskiego. Niewiele o nim wiadomo i niewiele napisano. Jego biogram nie znalazł się w fundamentalnym, czterotomowym słowniku biograficznym T. Dubickiego i A. Suchcitza (Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945, Warszawa-Łomianki, 2009–2019). Tymczasem, pełna tajemnic biografia tego oficera Oddziału II, jego niezwykłe losy, zwłaszcza po klęsce wrześniowej, nie była dotąd przedmiotem dociekań historyków polskiego wywiadu. Jej odtworzenie wymagało zarówno studiów archiwaliów przechowywanych w Polsce (w Centralnym Archiwum Wojskowym, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowym w Warszawie, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej) jak i poszukiwań w archiwach amerykańskich, a nawet uwzględnienia relacji przypadkowo odnalezionych członków jego rodziny zamieszkałych w Wielkiej Brytanii. Efektem tych poszukiwań i studiów jest niniejszy artykuł.
Several recent publications first mentioned (see: T. Dubicki, Samodzielny Referat Techniczy (SRT) Oddziału II Sztabu Generalnego (Głównego) Wojska Polskiego. Geneza, organizacja, personalia, [in:] Sekretna wojna, Z dziejów kontrwywiadu II RP, ed. Z Nawrocki, Poznań 2015) and later described (Widacki, J., The use of narcoanalysis by Polish counterintelligence in the 1930s, “European Polygraph” 2021, vol. 15, No. 1 (53), pp. 41-51; Idem: Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w okresie międzywojennym, “Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, vol. 24, 13-30) how the Second Department of the General Staff of the Polish Armed Forces used narcoanalysis (“injections debilitating the will”) for counterintelligence purposes in the 1930s. Captain Ludwik Krzewiński, MD, is believed to have been the creator of Polish narcoanalysis, as he designed both the recipes and the technique of their application. Little was known and written about the officer himself, as he even has no separate entry in T. Dubicki and A. Suchcitz’s fundamental four-volume biographical dictionary (Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945, Warszawa–Łomianki, 2009–2019). However, the life history of Krzewiński, and especially the remarkable fate of that officer of the Second Department of the General Staff in the wake of the September 1939 campaign, has as yet not been analysed by the historians of Polish intelligence. Its investigation required examining archives stored both in Poland (Central Military Archives, Archives of New Records (AAN), the State Archive in Warsaw, and the archives of the Institute of National Remembrance) and in the US, as well as inclusion of accounts by members of Krzewiński’s family discovered in the United Kingdom. This article is the product of the research described above.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 203-222
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykonywanie kary śmierci w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – analiza wybranych przykładów
Performing the Death Penalty in the Polish People’s Republic – an Analysis of Selected Examples
Autorzy:
Mogielnicka, Ewelina Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310052.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kara śmierci
PRL
przestępczość
zabójstwo
afera mięsna
death penalty
PRL [the Polish People’s Republic]
crime
homicide
meat scandal
Opis:
Niniejszy tekst został poświęcony wybranym zagadnieniom związanym z orzekaniem i wykonywaniem kary śmierci w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Karę tę dopuszczał kodeks karny z 1969 r. W obecnym kodeksie karnym (z 1997 r.) ta sankcja karna nie jest przewidziana. Dlatego też wybrany temat wpasowuje się w tematykę czasopisma dotyczącego historii prawa i prawa współczesnego z wyraźnym kontekstem historycznym. Usunięcie kary śmierci wydaje się być bardzo dużą zmianą, jeśli chodzi o polskie prawo karne. Celem artykułu jest przybliżenie Czytelnikowi przepisów prawnych dotyczących kary śmierci w czasach PRL oraz realiów jej orzekania i wykonywania. Dzięki zastosowaniu metody badawczej polegającej na analizie aktów prawnych, uzyskano odpowiedzi na pytania badawcze: za popełnienie jakich przestępstw można było orzec karę śmierci, jakie akty prawne przewidywały taką możliwość, a także jak wyglądała jej procedura w myśl przepisów kodeksu karnego wykonawczego z 1969 r. Wykorzystano również metodę analizy literatury przedmiotu. Wśród źródeł znalazły się książki oraz artykuły z czasopism dotyczące poszczególnych zagadnień, filmy dokumentalne, a także te źródła internetowe, które uznano za rzetelne. Główną część tekstu stanowi kryminologiczna analiza trzech wybranych spraw karnych. Uznano je za najciekawsze w kontekście omawianego tematu. Opisy kryminalnego PRL-u mają za zadanie uzupełnić informacje teoretyczne uzyskane za pomocą wspomnianych dwóch metod. Ponadto pozwolą Czytelnikowi przenieść się do tamtych realiów.
This text is devoted to selected issues related to adjudicating and carrying out the death penalty in the times of the Polish People's Republic. This penalty was allowed by the Penal Code of 1969. In the current Penal Code (i.e. the one from 1997), this penal sanction is not provided for. Therefore, the selected topic fits into the theme of the journal on the history of law and modern law with a clear historical context. Removing the death penalty seems to be a very big change when it comes to the Polish criminal law. The aim of the article is to familiarize the reader with the legal provisions regarding the death penalty in the times of the Polish People's Republic and the realities of its adjudication and execution. Thanks to the use of the research method consisting in the analysis of legal acts, the researchers found the answers to the following research questions: which crimes resulted in the death penalty, what legal acts provided for such a possibility, and what the procedure was like under the provisions of the Executive Penal Code of 1969. Further on, the researchers used the method of analyzing the literature on the subject. The sources included books and magazine articles on specific topics, documentaries, and Internet sources deemed reliable. The main part of the text is a criminological analysis of three selected criminal cases. They were considered the most interesting in the context of the discussed topic. The descriptions of the criminal Polish People's Republic are intended to supplement the theoretical information obtained by means of the two methods mentioned above. In addition, they will allow the reader to move to those realities.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 341-372
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt ustawy o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń z 1970 r. w ocenie uczestników dyskusji społecznej
The draft law on magistrate courts for petty offences of 1970 in the opinion of the participants of public discussion
Autorzy:
Łysko, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kolegia do spraw wykroczeń, dyskusja społeczna, Polska Ludowa.
magistrate courts for petty offences, public discussion, the Polish People’s Republic.
Opis:
The draft law on magistrate courts for petty offences of 1970 was created within the framework of codification works on petty offence law in the Polish People’s Republic The fact of sustaining the dependence of magistrate courts of local structures of Home Affairs administration was criticised during public discussion over the draft. Representatives of academics, who participated in the discussion, called for placing magistrate courts by local bodies of state administration or even transforming them into special courts. They postulated depriving the Minister for Home Affairs of the right to establish general prin- ciples for criminal policy and granting the Supreme Court with the judicial supervision over case-law magistrate courts. Those postulates served as the basis for the political system reform of 1990, which placed magistrate courts for petty offences in the structures of the Ministry of Justice.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 1; 181-203
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marksizm-leninizm a cybernetyka prawa w PRL Zarys problematyki
Marxism-Leninism and the cybernetics of law in the Polish People’s Republic. Outline of the issue
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621293.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
cybernetyka prawa, marksizm-leninizm, Polska Rzeczpospolita Lu- dowa, prawoznawstwo
cybernetics of law, Marxism-Leninism, the Polish People’s Republic, juri- sprudence
Opis:
During the existence of the Polish People’s Republic (1944–1989), the dominant ideology was that of Marxism-Leninism. It wielded strong influence on the official world-view. The ideology aspired to explain, in reality, all phenomena and processes. However, wi- thin a short period of time it became apparent that Marxism-Leninism had its weaknes- ses, for example, developing the sciences was conditional upon their non-interference with the objects of Marxism-Leninism. One such science that fell in this arena was the cybernetics of law. Hence, the purpose of this article is to give a short presentation of ge- neral assumptions and relation between the cybernetics of law and Marxism-Leninism during the period of “real socialism” in the Polish People’s Republic.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2017, 16, 1; 153-170
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spółdzielnia zdrowia jako koncepcja rozwoju opieki zdrowotnej na wsi w okresie II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Prętki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621526.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The health cooperative society, Poland’s Second Republic
Opis:
The paper characterizes and analyzes the health cooperative society as a concept to develop medical care in the rural areas of the Second Republic of Poland. There were two models of medical care in the rural areas at that time: the health cooperative societies and the health centers. The health centers were supported by the state, contrary to the health cooperative societies. These cooperative societies were an interesting attempt to improve medical care in the country. They were established by the citizens on their own initiative.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2011, 10; 173-181
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies