- Tytuł:
- Jaś i Małgosia w XXI wieku. O trawestacjach uwspółcześniających baśni w najnowszej literaturze polskiej
- Autorzy:
- Bednarek, Magdalena
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/694911.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
- Tematy:
-
Jaś i Małgosia
baśnie
intertekstualność
trawestacja
retelling, polska literatura najnowsza
Hansel and Gretel
fairy tales
intertextuality
travesty
retelling
contemporary Polish literature - Opis:
-
Artykuł prezentuje zjawisko modernizacji wątków folklorystycznych w polskiej literaturze najnowszej. Genettowskie ujęcie trawestacji oraz powiązana z nią modernizacja diegetyczna stanowią teoretyczną podstawę refleksji. Analizie poddano trzy utwory uznanych autorów (Leszka K. Talki, Jacka Dukaja oraz Mariusza Sieniewicza), które choć odwołują się do tego samego intertekstualnego hipotekstu – bardzo dobrze znanego wątku ATU 327 a (Jaś i Małgosia), mają jednak różnych odbiorców. Pozwala to pokazać, jak szeroki zakres możliwości daje modernizacja baśni: od stylu, przez konstrukcję świata przedstawionego, przebieg fabuły aż po interpretację. Zabieg ten może służyć nie tylko przybliżeniu tradycyjnych wątków współczesnemu czytelnikowi, ale także kompensacji i terapii, a także podjęciu problematyki metaliterackiej oraz krytyki społecznej. Omawiany wątek, po uwspółcześnieniu, promuje różnorodne wartości: zarówno konserwatywne, jak i lewicowe. Należy podkreślić, że zniesienie dystansu między odbiorcą a światem przedstawionym jako konsekwencję modernizacji baśni równoważą fabularne i narracyjne sposoby odbudowywania go, co osłabia grozę folklorystycznego hipotekstu.
The purpose of the article is to present the phenomenon of the modernization of the fairy tale in contemporary Polish fiction. The theoretical frame of the article is Gérard Genette’s theory of intertextuality, and in particular the following two categories: travesty and diegetic modernization. The author focuses on the works linked to the same folk hypotext – ATU 327a, such as Hansel and Gretel. The three texts analysed in the paper were written by esteemed authors: Leszek K. Talko, Jacek Dukaj and Mariusz Sieniewicz. They addressed their works to diverse audiences: children, adults, and both. These methodological assumptions give an opportunity to show a wide spectrum of possibilities enabled by modernization. The style, the represented world, the plot and the interpretation of the fairy tale are the elements which could change when modernization occurs. The described technique of retelling aims is make the fairy tale more familiar to contemporary audiences, as well as to allow for critique of politics, society and literature. Its therapeutic function is important, too. In spite of the fact that the texts analysed herein lack the sense wonder characteristic of the traditional fairy tale, thereby reducing the distance from the reader, one can see that they rely on various ways of distancing the audience, which reduces the horror of the traditional fairy tale. - Źródło:
-
Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
2544-2872
0024-4708 - Pojawia się w:
- Literatura Ludowa
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł