- Tytuł:
-
Sfilmować/opowiedzieć śmierć. „Grabarz” Sándora Kardosa jako film „przyliteracki”
Filming/Telling of Death: Sándor Kardos’ “Gravedigger” as a “Literary-Related” Film - Autorzy:
- Koschany, Rafał
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/31341434.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Sándor Kardos
adaptacja
Rainer Maria Rilke
kino węgierskie
adaptation
Hungarian cinema - Opis:
-
Punktem wyjścia szkicu jest kwestia filmowych adaptacji poezji i prozy poetyckiej. Nie zdarzają się one w kinie zbyt często, a jeśli już, to w formie animacji lub dzieła eksperymentalnego. Grabarz (A sírásó) Sándora Kardosa w tym sensie – jako pełnometrażowy film fabularny – jest więc dziełem wyjątkowym. Koschany skupia się w interpretacji przede wszystkim na zaproponowanej przez reżysera formie opowiadania jako próbie znalezienia filmowej ekwiwalencji dla opowiadania Rainera Marii Rilkego. Dzięki zastosowaniu kamery szczelinowej oraz dalszym odkształceniom obrazu, dzięki uwypukleniu warstwy audialnej (tekst Rilkego, wraz z reżyserskimi amplifikacjami, został tu niemal w całości odczytany przez aktorów), wreszcie dzięki licznym sygnałom podobieństwa filmu czy taśmy filmowej do książki uzyskał Kardos swoisty efekt „przyliterackości” i „archaiczności”, a jednocześnie stworzył dzieło na wskroś nowoczesne. W ten sposób odwieczny w kulturze temat miłości i śmierci, tak ważny w twórczości Rilkego, został opowiedziany jeszcze raz, ale za pomocą formy przekraczającej granice wyobrażenia o tym, czym jest film.
The starting point of this essay is the issue of film adaptations of poetry and poetic prose. They do not happen in the cinema too often, and when they do, it is in the form of animation or experimental work. In this sense, Sandor Kardos’ Gravedigger (A sirasó) - as a full-length feature film - is a unique work. Koschany, in his interpretation, focuses mainly on the director’s storytelling as a film equivalent of Rainer Maria Rilke’s story. Thanks to the slit camera and further deformation of the image, with the emphasis on the auditory layer (Rilke’s text, with directorial amplifications, was here almost entirely read by the actors), and thanks to numerous similarities of film or film tape to the book, Kardos obtained an “archaic” and “literary-related” effect, while at the same time creating a thoroughly modern work. In this manner the eternal theme of love and death, so important for Rilke, has been told again, but in a form that surpasses the limits of what is usually considered to be a film. - Źródło:
-
Kwartalnik Filmowy; 2017, 97-98; 241-249
0452-9502
2719-2725 - Pojawia się w:
- Kwartalnik Filmowy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł