Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "philosophie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
O filozofii polityki i filozofii politycznej
Autorzy:
Maciejowski, Eryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie der Politik
politische Philosophie
Philosophie
Politik
philosophy of politics
political philosophy
philosophy
politics
filozofia polityki
filozofia polityczna
filozofia
polityka
Opis:
Der Beitrag greift das Problem der im polnischen Schrifttum vorhandenen Auseinandersetzung auf, die die Bedeutung der Begriffe "Philosophie der Politik" und "politische Philosophie" betrifft. Manche Autoren verwenden sie als Synonyme, andere grenzen sie jedoch strikt ab, mit der Behauptung, dass sie miteinander nicht identisch seien. Im Artikel wird gezeigt, dass es zwei Arten der Unterscheidung der Philosophie der Politik von der politischen Philosophie gibt. Die erste, die sprachliche Unterscheidung, geht auf die Bedeutung ein - einer der Begriffe gilt aus irgendwelchen Gründen als falsch, weil er sich auf die unterschiedlich definierten nichtphilosophischen Bereiche bezieht. In der zweiten Unterscheidung werden zwei separate Reflexionsbereiche mit einem philosophischen Charakter differenziert. Beide Arten werden abgelehnt: Es wird nachgewiesen, dass es nur einen philosophischen Bereich in Bezug auf Politik geben kann, der sowohl als Philosophie der Politik als auch als politische Philosophie richtig bezeichnet werden kann.
The paper deals with the problem of distinguishing “political philosophy” from “political philosophy” in Polish philosophical literature. They are used by some authors as synonyms, while others are claiming that these terms are not identical. The paper points out, that there are two ways to distinguish between political philosophy and political philosophy. The first, linguistic, refers to meanings – one of the concepts is considered for some reason incorrect, as it refers to various non-philosophical disciplines. The second one distinguishes two distinct areas of philosophical reflection. Both ways are discarded and it is shown, that there can be only one kind of philosophical reflexion on the politics, that can be properly called both political philosophy and political philosophy.
Artykuł podejmuje problem obecnego w polskim piśmiennictwie sporu dotyczącego znaczeń pojęć „filozofia polityki” i „filozofia polityczna”. Są one przez niektórych autorów używane w charakterze synonimów, inni natomiast stanowczo oddzielają je od siebie, twierdząc, iż nie są one ze sobą tożsame. W artykule wskazuje się, że istnieją dwa sposoby odróżniania filozofii polityki od filozofii politycznej. Pierwszy, językowy, odwołuje się do znaczeń – jedno z pojęć jest uznane z jakichś powodów za niepoprawne, gdyż odnosi się do rozmaicie definiowanych dziedzin niefilozoficznych. W drugim wyróżnia się dwie osobne dziedziny refleksji o charakterze filozoficznym. Oba sposoby zostają odrzucone; wykazane zostaje, że może istnieć tylko jedna dziedzina filozoficzna dotycząca polityki, która może być poprawnie nazywana zarówno filozofią polityki jak też filozofią polityczną.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human Characters and Morality in Ibn Ḥazm’s Philosophical Aphorisms
Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
arabische Philosophie
muslimische Philosophie
Ethik
Moralistik
Aphoristik
Islam
Ibn Hazm
philosophy
Arab philosophy
Islamic philosophy
ethics
moralistic literature
aphorism
Ibn Ḥazm
filozofia
filozofia arabska
filozofia muzułmańska
etyka
moralistyka
aforystyka
islam
Opis:
The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.
Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 85-109
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stoicyzm popularny. Nowa szansa dla filozofii praktycznej czy raczej iluzja?
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
praktische Philosophie
Stoizismus
Philosophie
Pop-Stoizismus
populärer Stoizismus
polnische Philosophie
Ethik
philosophy
practical philosophy
Stoicism
pop-Stoicism
popular Stoicism
Polish philosophy
ethics
filozofia
filozofia praktyczna
stoicyzm
pop-stoicyzm
stoicyzm popularny
filozofia polska
etyka
Opis:
Kann Philosophie in unserer übermäßig kommerzialisierten Kultur funktionieren? Ist sie immer noch nötig? Vielleicht ist die Konzentration auf der Lebenskunst (der Kunst, schöner und weiser zu leben) für das "Überleben der Philosophie" lebensnotwendig, falls sie mehr als eine lebensferne wissenschaftliche Tätigkeit werden soll? Der Artikel verfolgt das Ziel, gewisse Phänomene zu erforschen, die mit dem gesellschaftlichen und kulturellen Funktionieren der Philosophie in der Gegenwart, insbesondere in Bezug auf die Massenkultur, verbunden sind. Der Text konzentriert sich auch auf aktuellen Versuchen, die die "Renaissance" des Stoizismus in seinem Verständnis als praktische Philosophie anstreben. Der Autor fokussiert auf den "philosophischen Markt" in Polen, die aktuellen Verbreiter des "vereinfachten Stoizismus" (des sog. Pop-Stoizismus), Marcin Fabjanski und Tomasz Mazur, und deren Bücher und Tätigkeit außerhalb des akademischen Milieus. Sind ihre Veröffentlichungen und andere Formen des Wirkens imstande, den Menschen die Philosophie und insbesondere den Stoizismus näherzubringen?
Can philosophy  be of use  in our over-commercialized culture? Is it still needed at all ? Perhaps one of the ways to "keep  philosophy going " (if it is not to remain  merely an academic activity  detached to a great extent  from life)  is to   focus  on teaching  to live comfortably  and wisely. Analyzed are  some phenomena related  to the social and cultural  role of philosophy in modern times, especially so  with reference to  mass culture.  Also reviewed are on-going  attempts  at bringing about the  "rebirth" of Stoicism, understood primarily as practical philosophy. The author focuses  on the "Polish philosophical market" and  in particular on  books written  by   present-day propagators of  "pop-Stoicism"  Marcin Fabjański and Tomasz Mazur, and their activities pursued  outside the academic milieu.  Could  their  publications and activities  bring people closer to philosophy in general, and to Stoicism especially?
Czy filozofia może funkcjonować w naszej nadmiernie skomercjalizowanej kulturze? Czy nadal jest potrzebna? Być może jedną z możliwości „przetrwania filozofii” – o ile nie chcemy, aby była to w dużej mierze oderwana od życia działalność akademicka – jest skoncentrowanie się na tym, jak pięknie i mądrze żyć? Celem tego artykułu jest analiza pewnych zjawisk związanych ze społecznym i kulturowym funkcjonowaniem filozofii we współczesnych czasach, szczególnie w odniesieniu do kultury masowej. Tekst ten koncentruje się także na aktualnych próbach zmierzających do „odrodzenia” stoicyzmu, pojmowanego przede wszystkim jako filozofia praktyczna. Autor skupia się na „polskim rynku filozoficznym” i współczesnych propagatorach „uproszczonego stoicyzmu” – bądź też lub „pop-stoicyzmu” – Marcinie Fabjańskim i Tomasz Mazurze, na ich książkach i działalności prowadzonej poza środowiskiem akademickim. Czy ich publikacje i inne formy działalności mogą przybliżyć ludzi do filozofii w ogóle, a zwłaszcza do stoicyzmu?
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 24
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologiczne uwarunkowania mistycyzmu i filozofii Karola Wojtyły
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mystik
Philosophie
Erfahrung
Integration
mysticism
philosophy
experience
integration
mistycyzm
filozofia
doświadczenie
integracja
Opis:
Als einzelne Forschungsgebiete durchdringen Philosophie und Mystik tief einander und wirken sich aufeinander aus. Ganz besonders ist dies zu sehen beim Denken von Karol Wojtyla, dem späteren Papst Johannes Paul II. Darum stellt sich die Frage: Haben wir es bei Wojtyla mit einer mystischen Philosophie oder eher einer philosophischen Mystik zu tun? Ziel des vorliegenden Aufsatzes ist es nicht, eine erschöpfende Analyse der Relation zwischen der Mystik und Philosophie Wojtylas zu liefern, sondern einige prinzipielle Elemente zu benennen, welche sowohl einen mystischen als auch einen philosophischen Charakter aufweisen und für das richtige Verständnis der Anthropologie Wojtylas erforderlich sind. Es handelt sich also um die Erfahrung, Metaphysik und den Menschen. In diesem Kontext erscheint die Frage nach der Effizienz von dem Integraftionsfaktor, der die Gebiete der Mystik und Philosophie durchdringt.
As individual fields of research, philosophy and mysticism penetrate deep each other and affect each other throughout. This is especially seen in the thought of Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. Therefore, the question arises: are we dealing here with mystical philosophy or philosophical mysticism? The aim of this paper is not to provide an extensive analysis of the relation between mysticism and philosophy, but to name a few basic elements which have a mystical and a philosophical character and are required for the proper understanding of philosophy of Wojtyła. What the present paper is concerned with is the following: the experience, metaphysics and a person. In this context, there arises a question about the efficiency of the integration factor that permeates the areas of mysticism and philosophy.
Filozofia i mistyka, jako odrębne obszary badań, głęboko się przenikają i wzajemnie na siebie oddziałują. Widać to szczególnie w twórczości Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Dlatego pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia u Wojtyły z filozofią mistyczną, czy też raczej z mistyką filozoficzną. Celem artykułu nie jest wyczerpująca analiza relacji zachodzącej między mistyką a filozofią Wojtyły, lecz ukazanie niektórych kluczowych elementów, które mają charakter zarówno mistyczny, jak też filozoficzny, a przy tym są istotne dla właściwego zrozumienia antropologii Wojtyły. Chodzi więc o doświadczenie, metafizykę i człowieka. W tym kontekście pojawia się pytanie o skuteczność czynnika integracyjnego, który przenika obszar mistyki i filozofii.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl Michela de Montaigne’a a idea tolerancji
Autorzy:
Kwak, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643869.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Toleranz
Michel de Montaigne
Philosophie der Neuzeit
politische Philosophie
religiöse Kriege in Frankreich
tolerance
modern philosophy
political philosophy
religious wars in France
tolerancja
filozofia nowożytna
filozofia polityczna
wojny religijne we Francji
Opis:
Der Artikel beschäftigt sich mit dem Problem der Toleranz und deren Bedeutung in der sozialen Welt. Den Ausgangspunkt bildet der Versuch, auf den Entwurf von Michel Montaigne zurückzugreifen, einem der Wegbereiter der neuzeitlichen Wahrnehmung einschlägiger Problematik in der europäischen Kultur. Berücksichtigt wurde der historische Hintergrund, besonders die Zeit der religiösen Kriege im Frankreich des 16. Jahrhunderts und ihre sozial-politischen Folgen. Es wurde auch kurz die Genese des Toleranzbegriffs auf unserem Kontinent dargestellt, zusammen mit den Schlüsselmomenten ihrer Entwicklung von der Antike bis zum 16. Jahrhundert.
Artykuł podejmuje problem tolerancji i jej znaczenie w świecie społecznym. Punktem wyjścia jest próba odwołania się do koncepcji Michela de Montaigne’a jako jednego z prekursorów nowożytnego postrzegania wspomnianej problematyki w kulturze europejskiej. Uwzględnione zostało tło historyczne, szczególnie okres wojen religijnych we Francji XVII wieku oraz ich konsekwencje społeczno-polityczne. Pokrótce zaprezentowana została również geneza pojęcia tolerancji na naszym kontynencie wraz z kluczowymi momentami jej formowania od czasów starożytnych do XVI stulecia.
The article takes up the issue of tolerance and its importance in the social world. Reference is made first to the ideas voiced by Michel de Montaigne, one of the forerunners of modern perception of that issue in European culture. Account is taken of the historical background, notably of the religious wars in 16th century France and their social and political consequences. Presented in brief is the genesis of the concept of tolerance on our continent, including key highlights in its development from antiquity to the 16th century.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa symbole. Dwie koncepcje postępu i diagnoza kryzysu współczesności N. F. Fiodorowa
Autorzy:
Jędrysko, Cezar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643855.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fiodorow
Krise
Fortschritt
russische Philosophie
Fedorov
crisis
progress
Russian philosophy
kryzys
postęp
filozofia rosyjska
Opis:
N. F. Fiodorow ist Autor eines ungewöhnlichen Projektes – des sogenannten Gemein-schaftswerks, das eine Verbindung des rustikalen und antiprogressiven Gesellschaftsbil-des mit einer technologischen Utopie bildet. Im Artikel soll Fiodorows Vision des Zivili-sationsfortschritts unter dem Aspekt ihrer zwei Maßstäbe: der Diagnose der Krise und der Idee des Fortschritts untersucht werden. Am Anfang werden Symptome der Krise und ihre Ursachen dargestellt, dann werden zwei alternative Ideen des Fortschritts ge-genübergestellt. Die Essenz der ersten Idee ist das Primat des Neuen über dem Alten. Sie komme in Gestalt des Ersten Weltkrieges zum Ausdruck und bilde das Fundament der Zivilisation des Todes. Die zweite Idee soll als ein Heranwachsen der Kultur verstanden werden, als Wachrütteln des Bewusstseins, dass jeweilige Generation in Schuld gegen-über ihren Ahnen steht. Es wird symbolisch durch die altrussische Tradition repräsen-tiert.
N. F. Fedorov is the author of an extraordinary project, the so-called “the common task”, which combines a rural and anti-progressive vision of society with technological utopia. In this paper I will consider his concept of the development of civilizations in terms of its two determinants: the diagnosis of the crisis and the idea of progress. At the beginning I will present the symptoms of the crisis and the reasons which, according to Fedorov, underlie it. I will then contrast two ideas of progress. First of them can be described as the primacy of the new over the old. It is represented by the World Expo event, and leads to the foundation of the civilization of death. The second must be regarded as a maturing of culture and awakening of an awareness of the common debt of humanity to its ances-tors. It is symbolically depicted by the old Russian tradition of raising a church over a day by a local society in case of natural disasters.
N. F. Fiodorow jest autorem niezwykłego projektu – tak zwanego „wspólnego dzieła” – będącego połączeniem rustykalnego i antyprogresywnego obrazu społeczeństwa z technologiczną utopią. Celem niniejszego artykułu jest rozważenie Fiodorowowskiej wizji rozwoju cywilizacji pod kątem jej dwóch wyznaczników: diagnozy kryzysu oraz idei postępu. Na początku zostaną przedstawione symptomy kryzysu oraz przyczyny, które za nimi stoją. Następnie skonfrontowane zostaną dwie alternatywne idee postępu. Istotą pierwszej jest prymat nowego nad starym. Uwidacznia się ona pod postacią Wystawy Światowej i stanowi fundament cywilizacji śmierci. Natomiast druga powinna być pojmowana jako dojrzewanie kultury, rozbudzanie świadomości obecności powszechnego długu danego pokolenia względem przodków. Symbolizuje ją staroruska tradycja stawiania cerkwi jednodniowych przez lokalne społeczności w obliczu klęsk naturalnych.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 10
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia religii. Współczesne horyzonty
Autorzy:
Dobieszewski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
Religion
Metaphysik
Postsäkularität
philosophy
religion
metaphysics
post-secularism
filozofia
religia
metafizyka
postsekularyzm
Opis:
Der Artikel unternimmt den Versuch, die Beziehungen zwischen der Religion und der Philosophie zu bestimmen, mit besonderer Berücksichtigung der gegenseitigen Beeinflussung: wo die Religion die Metaphysik der Philosophie motiviert, und die Philosophie die Religion vor dem Fanatismus schützt. Diese Überlegungen werden von der Reflexion über die einseitige Bindung der Religion an den politischen Konservatismus und von einer knappen Bestandsaufnahme über postsäkuläre Strömungen in der Religionsbetrachtung im 20. Jahrhundert begleitet.
The paper attempts to delineate the relationships between religion and philosophy, in parti-cular their mutually conducive influence – religion is a catalyst of philosophy’s metaphysical dimension while philosophy is a shield that protects religion from funda-mentalism. Furthermore, the article focuses also on the one-sided analysis of religion as a marker of political conservatism and offers brief insights into the post-secular tendency evi-dent in the twentieth-century scholarly take on religion.
Artykuł jest próbą określenia relacji między religią a filozofią, ze szczególnym uwzględnieniem ich wzajemnie inspirującego związku – gdy religia motywuje metafizyczność filozofii, a filozofia chroni religię przed fanatyzmem. Towarzyszy temu refleksja nad jednostronnym wiązaniem religii z konserwatyzmem politycznym oraz krótkie zdanie sprawy z tendencji postsekularnej w dwudziestowiecznym spojrzeniu na religię.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 7
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie kończy się filozofia? Metafora w literaturze i filozofii
Autorzy:
Gałkowski, Stanisław Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Metaphor
Philosophie
Literatur
Debatte
Rationalität
metaphor
philosophy
literature
debate
rationality
metafora
filozofia
literatura
debata
racjonalność
Opis:
Der Text ist eine Antwort auf die Polemik von Marcin Kochanowski (Über die Beziehungen zwischen Literatur und Philosophie am Beispiel der Gestalt von Iwan Karamazow) mit meinem Text (Die Grenze der Philosophie. Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner), der der Rolle der Metapher in der Formulierung philosophischer Thesen und in der Bestimmung des Unterschieds zwischen Philosophie und Literatur gewidmet war.
This is a response to Marcin Kochanowski's polemics (On links between literature and philosophy on the example of Ivan Karamazov) with my paper (The boundary of philosophy. The metaphor in philosophy as exemplified by Józef Tischner’s language) elaborating on the role of the metaphor in formulating philosophical theses and in defining the difference between philosophy and literature.
Tekst jest odpowiedzią na polemikę Marcina Kochanowskiego (O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa z moim tekstem (Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera,) poświęconym roli metafory w formułowaniu tez filozoficznych oraz w określaniu różnicy między filozofią i literaturą.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 28
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charlesa Taylora dyskusja z naturalizmem
Autorzy:
Nowicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644376.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Naturalismus
Psychologismus
hermeneutische Philosophie
Phänomenologie
naturalism
psychologism
hermeneutical philosophy
phenomenology
naturalizm
psychologizm
filozofia hermeneutyczna
fenomenologia
Opis:
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Überlegungen von Charles Taylor zu der Problematik der menschlichen Identität zu analysieren und Hauptthesen seines Antinaturalismus aufzuweisen. Aufgegriffen wird die Frage nach der Stellung des Taylorschen Gedankens im Kontext der Tradition der Phänomenologie und der hermeneutischen Philosophie. Die Kritik des Naturalismus beruht u. a. darauf, den für den Menschen konstitutiven axiologischen Horizont aufzuzeigen: den unabdingbaren Begriffsrahmen, der allen reduktionistischen Entwürfen menschlicher Natur vorangeht.
The purpose of this article is to trace Charles Taylor’s considerations concerning the issues of human identity and to show the main points of his anti-naturalist position. The Canadian philosopher’s criticism of naturalism consists, inter alia, of the identification of man’s constitutive axiological horizon – the conceptual framework, prior to any reductionist conceptions of human nature. One of the topics of the paper is to present Taylor’s thoughts within the tradition of Husserl's phenomenology and the hermeneutical philosophy of Gadamer and Heidegger. The above said category of conceptual framework is compared with Gadamer's notion of superstition (Vorurteil).
Celem artykułu jest analiza rozważań Charlesa Taylora dotyczących problematyki ludzkiej tożsamości oraz wskazanie głównych tez jego antynaturalizmu. Zostaje też podjęta kwestia pozycji myśli Taylora w horyzoncie tradycji fenomenologii oraz filozofii hermeneutycznej. Krytyka naturalizmu polega między innymi na wykazaniu konstytutywnego dla człowieka horyzontu aksjologicznego – nieusuwalnych ram pojęciowych, poprzedzających wszelkie redukcjonistyczne koncepcje natury ludzkiej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja „boga ułomnego” i jej warianty w wybranych utworach Stanisława Lema
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961527.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stanisław Lem
Philosophie
Literatur
Roman
Gott
Stanislaw Lem
philosophy
literature
novel
god
Filozofia
Literatura
powieść
bóg
Opis:
Im Artikel beschreibe ich das im Schaffen von Stanislaw Lem auftretende Konzept des „unvollkommenen Gottes“ und seine unterschiedlichen Varianten in ausgewählten Romanen und Erzählungen des Autors. Zufolge des Konzepts ist Gott ein Wesen ohne Attribute der Allmacht und des Allwissens, das keine separate transzendentale Sphäre des Daseins beansprucht, sondern in die Welt und in Materie verwickelt ist. Es bleibt durch jene Welt und durch die von ihm geschaffenen Wesen beschränkt und entdeckt allmählich diese Beschränkungen. Darüber hinaus unterziehe ich die Anschauungen der Interpreten des Schaffens von Lem hinsichtlich des einschlägigen Konzeptes einer kritischen Analyse.
Discussed is the notion of a "defective god" and its variants featured in novels and short stories written by Stanisław Lem.  Accordingly,  god is a  being devoid of such  attributes as omnipotence and omniscience,  one that does not exist in a separate, transcendent sphere of being, but is entangled in the world and matter, is limited by that world and also by  beings which he created , and is gradually discovering all these limitations. The paper also contains a critical analysis of commentators’ views on the writer's idea.
W artykule opisuję występującą w twórczości Stanisława Lema koncepcję „boga ułomnego” oraz różne jej warianty występujące w wybranych jego powieściach i opowiadaniach. Zgodnie z nią, bóg ten jest istotą pozbawioną atrybutów wszechmocy i wszechwiedzy, która nie zajmuje odrębnej, transcendentnej sfery bytu, lecz uwikłany jest w świat i materię, pozostając ograniczony przez ów świat, a także przez stworzone przez siebie byty, odkrywając stopniowo owe ograniczenia. Nadto poddaję krytycznej analizie poglądy komentatorów twórczości pisarza na temat omawianej koncepcji.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczęście w strukturze normatywności (część I - Normatywność)
Autorzy:
Niemczuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961530.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Normativität
Glück
praktisches Subjekt
praktische Philosophie
normativity
happiness
practical subject
practical philosophy
normatywność
szczęście
podmiot praktyczny
filozofia praktyczna
Opis:
Die vorkantische Ethik war auf einem Schema aufgebaut, dem zufolge der Mensch in der praktischen Tätigkeit das tun sollte, was ihn glücklich macht. Der Streit galt nur der Natur des Glücks und der Natur des Menschen. Das Kantische Hinterfragen der Pflichtbegründung mit Hilfe von Rekurs auf das Glück und die Theorie des naturalistischen Fehlers führten dazu, dass sich gegenwärtige Theorien der Normativität (außer dem Utilitarismus) auf das Prinzip der Trennung der Normativität vom Glück stützen, was eine Verdrängung der Problematik vom Glück aus der praktischen Philosophie zur Folge hat. Der Ausgangspunkt des Artikels ist die Argumentation zugunsten folgender kritischer Behauptungen: (a) ohne Rekurs auf das Glück kann die Normativität weder befriedigend erklärt noch begründet werden; (b) das utilitaristische Konzept des Glücks taugt nicht für die Begründung der Normativität. Den ersten Teil des Artikels bildet der Umriss der Normativitätsstruktur samt dem Vorschlag einer Antwort auf die Frage, warum ich die Normativität respektieren sollte. Der zweite Teil des Artikels stellt ein solches Glückskonzept dar, dass die Normativität nicht ausschließt, sondern eine unerlässliche Begründung für sie bildet. Nach der Identifizierung des Designats des Glücksbegriffs wird sein Kern in Form von Euthymie charakterisiert, die als eine stabile Zufriedenheit mit dem Subjektsein verstanden wird. Das Ganze wird mit einer Argumentation abgeschlossen, die die Komplementarität von Glück und Normativität nachweist.
Pre-Kantian ethics was built on a scheme, according to which a person should do what makes him happy when engaged in practical action. The dispute concerned only the nature of happiness and the nature of man. Kant questioned the justification of human obligation by means of referring to happiness and the theory of naturalistic fallacy. It caused that contemporary normativity theories (apart from utilitarianism only) are based on the principle of separating normativity from happiness, which results in the elimination of the problem of happiness from practical philosophy.The starting point of the article is the argument in favor of the following critical statements: (a) without reference to happiness, normativity cannot be satisfactorily explained or justified; (b) the utilitarian concept of happiness cannot be used to justify normativity. The first part of the article ends with an outline of the normativity structure with a proposal to answer the question: why should I respect normativity?The second part of the article presents such a concept of happiness that does not exclude normativity but serves to justify the necessity of its existence instead.. After identifying the designation of the concept of happiness, its core is characterized in the form of euthymia, understood as stable satisfaction with the fact of being a subject. The paper ends with an argument showing the complementarity of happiness and normativity.
Etyka przedkantowska była zbudowana na schemacie, według którego w działaniu praktycznym człowiek powinien robić to, co go uszczęśliwia. Spór dotyczył tylko natury szczęścia i natury człowieka. Kantowskie zakwestionowanie uzasadnienia powinności za pomocą odwołań do szczęścia oraz teoria błędu naturalistycznego spowodowały, że współczesne teorie normatywności (oprócz jedynie utylitaryzmu) opierają się na zasadzie separacji normatywności od szczęścia, co w konsekwencji prowadzi do wyrugowania problematyki szczęścia z filozofii praktycznej. Punktem wyjścia artykułu jest argumentacja na rzecz następujących twierdzeń krytycznych: (a) bez odwołania do szczęścia normatywność nie może być zadowalająco ani wyjaśniona, ani uzasadniona; (b) utylitarystyczna koncepcja szczęścia nie nadaje się do uzasadnienia normatywności. Pierwszą część artykułu kończy zarys struktury normatywności wraz z propozycją odpowiedzi na pytanie: dlaczego powinienem respektować normatywność? Druga część artykułu prezentuje taką koncepcję szczęścia, która normatywności nie wyklucza, lecz stanowi dla niej niezbędne uzasadnienie. Po zidentyfikowaniu desygnatu pojęcia szczęścia scharakteryzowany zostaje jego rdzeń w postaci eutymii, pojmowanej jako stabilne zadowolenie z faktu bycia podmiotem. Całość jest zakończona argumentacją pokazującą komplementarność szczęścia i normatywności.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczęście w strukturze normatywności (część II - Szczęście)
Autorzy:
Niemczuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056711.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Normativität
Glück
praktisches Subjekt
praktische Philosophie
normativity
happiness
practical subject
practical philosophy
normatywność
szczęście
podmiot praktyczny
filozofia praktyczna
Opis:
Etyka przedkantowska była zbudowana na schemacie, według którego w działaniu praktycznym człowiek powinien robić to, co go uszczęśliwia. Spór dotyczył tylko natury szczęścia i natury człowieka. Kantowskie zakwestionowanie uzasadnienia powinności za pomocą odwołań do szczęścia oraz teoria błędu naturalistycznego spowodowały, że współczesne teorie normatywności (oprócz jedynie utylitaryzmu) opierają się na zasadzie separacji normatywności od szczęścia, co w konsekwencji prowadzi do wyrugowania problematyki szczęścia z filozofii praktycznej.Punktem wyjścia artykułu jest argumentacja na rzecz następujących twierdzeń krytycznych: (a) bez odwołania do szczęścia normatywność nie może być zadowalająco ani wyjaśniona, ani uzasadniona; (b) utylitarystyczna koncepcja szczęścia nie nadaje się do uzasadnienia normatywności. Pierwszą część artykułu kończy zarys struktury normatywności wraz z propozycją odpowiedzi na pytanie: dlaczego powinienem respektować normatywność?Druga część artykułu prezentuje taką koncepcję szczęścia, która normatywności nie wyklucza, lecz stanowi dla niej niezbędne uzasadnienie. Po zidentyfikowaniu desygnatu pojęcia szczęścia scharakteryzowany zostaje jego rdzeń w postaci eutymii, pojmowanej jako stabilne zadowolenie z faktu bycia podmiotem. Całość jest zakończona argumentacją pokazującą komplementarność szczęścia i normatywności.
Die vorkantianische Ethik war auf dem Schema aufgebaut, dem zufolge der Mensch in seiner praktischen Tätigkeit das machen sollte, was ihn glücklich macht. Der Streit betraf nur die Natur des Glücks und die Natur des Menschen. Die Kantianische Beanstandung der Pflichtbegründung mittels der Rückgriffe auf das Glück und die Theorie des naturalistischen Fehlers verursachten, dass sich die gegenwärtigen Theorien der Normativität (abgesehen von dem Utilitarismus) auf dem Grundsatz der Trennung von Normativität und Glück stützen, was die Verdrängung der Glücksproblematik aus der praktischen Philosophie nach sich zieht. Den Ausgangspunkt des Beitrags bildet die Argumentation zugunsten folgender kritischer Behauptungen: a) die Normativität kann ohne den Rückgriff auf das Glück weder ausreichend erklärt noch begründet werden; b) das utilitaristische Glückskonzept eignet sich nicht zur Begründung der Normativität. Der erste Teil des Artikels wird durch den Umriss der Normativitätsstruktur abgerundet, wobei eine Antwort auf die Frage: Warum soll ich die Normativität respektieren? vorgeschlagen wird. Der zweite Teil des Artikels präsentiert ein solches Glückskonzept, das die Normativität nicht ausschließt, sondern für sie eine unentbehrliche Begründung bildet. Nach der Identifizierung des Designats des Glücksbegriffs wird sein Kern in Form von Euthymie charakterisiert, die als eine stabile Zufriedenheit mit der Tatsache des Subjektseins verstanden wird. Das Ganze schließt die Argumentation ab, die die Komplementarität von Glück und Normativität zeigt.
The main presumption in ethics before Kant was that in pursuit of his activities, man should strive first and foremost at making himself happy. Subsequently to Kant’s argument contravening the notion of man’s duty to promote one’s own happiness and his theory of naturalistic fallacy, contemporary theories of normativity (except utilitarianism) are based on the premise of separating normativity from happiness. Arguments are presented in this paper in support of   critical statements that (a), without reference to happiness, normativity cannot be satisfactorily explained nor justified and (b), that the utilitarian concept of happiness cannot justify normativity. The author gives an outline of the normativity structure and ponders why normativity should be respected. He presents a concept of happiness which does not exclude normativity but provides the necessary justification for it. After identifying the concept of happiness, its core is described as euthymia, understood as stable satisfaction with being a subject. The author concludes that   happiness and normativity are complimentary. 
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 151-172
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ojciec i jego księgozbiór
Autorzy:
Nowicka-Lohmann, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644026.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vater
Büchersammlung
Philosophie
Kultur
Werk
Wissenschaft
father
bibliotheca
philosophy
culture
creativity
science
ojciec, księgozbiór
filozofia
kultura
twórczość
nauka
Opis:
Der Artikel handelt aus der Perspektive der Tochter von der Büchersammlung von Andrzej Nowicki, die über vier Tausend Bücher enthielt. Ihre Darstellung bietet Anlass, die Bedeutung der Bücherwelt und generell des gedruckten Wortes in seinem Leben zu zeigen, was in der täglichen Lektüre von mehreren Hundert Seiten und in dem immer größeren Bücherbestand zum Ausdruck kam. Die Bibliothek sagt viel über seine philosophischen Leidenschaften, wissenschaftliche Interessen, intellektuelle und kulturelle Bedürfnisse sowie Erkenntnisinteressen. Sie ist auch die Wiederspiegelung seines wissenschaftlichen und philosophischen Lebenslaufs, indem sie auf wichtige Teilbereiche seines Schaffens verweist, wie Atheismus, Religionswissenschaft, Religionskritik, Geschichte der Philosophie, Geschichte der Philosophie der Renaissance, italienische Philosophie, Philosophie der Kultur, Philosophie der Freimaurerei oder chinesische Kultur. Sie spiegelt ebenfalls seinen dichterischen Lebenslauf wieder. Die Büchersammlung des Vaters deutet auch auf die gründlichen Fachkenntnisse des Historikers der Philosophie hin: er sammelte umfassende Literatur und Quellen, die manchmal von dem Forschungsgegenstand weit entfernt zu sein schienen, und er sorgte für die Dokumentation (auch die ikonographische) des Forschungsgegenstands, darunter auch die Dokumentation seines schöpferischen Lebens. Die Büchersammlung bleibt mit Sicherheit einzigartig aufgrund der oben erwähnten thematischen Bereiche sowie dem reichen Bestand an den Werken der Meister und der Schüler des Vaters. Ihre Einzigartigkeit beruht schließlich auf der Zugehörigkeit zu einer anderen Epoche, die mit dem Anbruch des Internet-Zeitalters zu Ende ging.
Andrzej Nowicki’s book collection with more than four thousand books, seen through the eyes of his daughter, is a peculiar “pretext” to demonstrate how important the “world” of books, and even broader, the world of “written words” was to him. And how it was manifested in his hundreds of pages read every day and his growing library. His bibliotheca tells a great deal about his philosophical passion, research interests, as well as intellectual, cultural and educational needs. It reflects also his scholarly and philosophical biography and indicates the important areas of his creativity: the history of philosophy including Renaissance, Italian philosophy and the philosophy of culture, Freemasonry, Chinese culture as well as atheism and the study of religion. Moreover, it also reflects his poetic biography. My father’s book collection demonstrates his solid historical approach to the research through collecting a broad range of literature and sources which sometimes seem to be very far from the subject of his research, as well as through his carefulness in documenting (including a rich  iconographic collection), comprising the documentation of his creativity and biography. This collection of books is exceptional not only because of the thematic areas mentioned above, but also due to a rich collection of his Masters and his students’ books. Its uniqueness is also due to the fact that it belongs to another era which ends with the advent of the Internet.
Artykuł o przeszło czterotysięcznym księgozbiorze Andrzeja Nowickiego, widzianym oczami córki, jest „pretekstem” do pokazania, jak ważną rolę świat książki, czy szerzej mówiąc świat „słowa pisanego”, pełnił w jego życiu i jak przejawiało się to w jego codziennej kilkusetstronicowej lekturze i rozrastającym się księgozbiorze. Biblioteka wiele mówi o jego pasjach filozoficznych, zainteresowaniach naukowych, potrzebach intelektualnych, kulturalnych i poznawczych. Jest również odzwierciedleniem jego życiorysu naukowego i filozoficznego, wskazując na ważne działy jego twórczości, takie jak: ateizm, religioznawstwo, krytyka religii, historia filozofii, historia filozofii Renesansu, filozofia włoska, filozofia kultury, filozofia masonerii czy kultura chińska; a także odzwierciedleniem jego życiorysu poetyckiego. Księgozbiór ojca wskazuje na jego rzetelny warsztat historyka filozofii: gromadzenie wszechstronnej literatury i źródeł, czasami zdawać by się mogło, że dosyć odległych od przedmiotu badań oraz dużą dbałość o dokumentację (w tym dokumentację ikonograficzną) przedmiotu badań, w tym również dokumentację swojego twórczego życia. Zbiór ten jest z pewnością unikalny ze względu na wspomniane wyżej działy tematyczne jak i na bogate zbiory twórczości „mistrzów” i uczniów ojca. I w końcu jego unikalność polega na przynależności do innej epoki, która kończy się wraz z nastaniem Internetu.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 5
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieciągłość myślenia w filozofii Emila Ciorana
Autorzy:
Rura, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644342.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Emil Cioran
Diskontinuität
Temperament
Aphoristik
subjektive Philosophie
Existentialismus
Discontinuity
temperament
aphorism
subjective philosophy
existentialism
nieciągłość
aforystyka
filozofia subiektywna
egzystencjalizm
Opis:
Im Artikel wird die Bedeutung interpretiert, die für Ciorans Auffassung der Philosophie die Diskontinuität spielt. Sie findet den vollkommensten Ausdruck in seiner Aphoristik. Den Ausgangspunkt bildet der Hinweis auf das Temperament als die Hauptquelle der Philosophie von Cioran. Die aus dem Temperament hergeleitete Philosophie kann nicht den Moment der Reflexion enthalten, der als Versuch verstanden wird, Distanz gegenüber der unmittelbar erlebter Wahrheit des Daseins zu gewinnen. In Anbetracht des sekundären Charakters der Sprache ist er zur unvollständigen Kommunikation verurteilt. Ciorans Philosophie bildet einen Kompromiss zwischen einem unmittelbaren Schrei, der sich nicht mitteilen lässt und dem entfremdeten Jargon der traditionellen Philosophie. Das diskontinuierliche Denken ohne feste Ordnung kümmert sich nicht um immanente Widersprüche und die Möglichkeit der Schlussfolgerung, sondern bildet quasi eine Verflechtung, die das Temperament des Denkers widerspiegelt. Das bedeutet jedoch kein vollkommenes Chaos, sondern eine Kommunikationsart, deren Hauptmassstäbe die dem Schrei entnommenen Unbestimmtheit und Zügellosigkeit sind.
The paper is an interpretation of discontinuity as it is presented in Cioran’s aphoristic philosophy. The beginning of the analysis is an indication of the temperament as the main source of Cioran's philosophy. A philosophy derived from temperament cannot contain the moment of reflection understood as an attempt to distance oneself from the directly experienced truth of being. Due to the secondary character of the language, such philosophy is doomed to incomplete communication. Cioran's philosophy is therefore a compromise between direct but non-communicative scream and alienated jargon of traditional philosophy. Discontinuous thinking, devoid of rules, does not care about immanent contradictions and the possibility of interrupting inference, but rather is perceived as a kind of entanglement reflecting the temperament of the philosopher. This means the creation of method of communication whose main determinants are indeterminacy and uncontrollability.
W artykule przedstawia się interpretację roli, jaką dla Cioranowskiego pojmowania filozofii spełnia nieciągłość znajdująca najpełniejszy wyraz w jego aforystyce. Punkt wyjścia stanowi wskazanie na temperament jako naczelne źródło filozofii Ciorana. Filozofia wywodzona z temperamentu nie może zawierać momentu refleksji rozumianego jako próba uzyskania dystansu względem bezpośrednio przeżywanej prawdy bycia. Z uwagi na wtórny charakter języka jest ona skazana na niepełną komunikowalność. Filozofia Ciorana stanowi zatem kompromis pomiędzy bezpośrednim a niekomunikowalnym „krzykiem” oraz wyobcowanym żargonem tradycyjnej filozofii. Myślenie nieciągłe, pozbawione reguł, nie troszczy się o immanentne sprzeczności oraz możliwość przerwania wnioskowania, lecz stanowi niejako splątanie odzwierciedlające temperament filozofa. Nie oznacza to całkowitego chaosu, lecz stworzenie sposobu komunikacji, którego głównymi wyznacznikami są zaczerpnięte z „krzyku” nieokreśloność i niepohamowanie.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofowie tylko interpretowali świat, idzie jednak o to, aby go przemienić. Filozoficzny projekt Mikołaja Fiodorowa i Mikołaja Bierdiajewa
Autorzy:
Jędrysko, Cezar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643857.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fjodorow
Bierdjajew
Schaffen
Auferstehung
russische Philosophie
Fedorov
Berdyaev
creativity
resurrection
Russian philosophy
Fiodorow
Bierdiajew
twórczość
wskrzeszenie
filozofia rosyjska
Opis:
Im Artikel wird das Ziel verfolgt, am Beispiel von zwei unterschiedlichen Denkern – Nikolai Fjodorow und Nikolai Bierdjajew – ein philosophisches Projekt aufzuzeigen, in dem eine Abwendung von der Philosophie als Versuch der Wirklichkeitsschilderung und eine Hinwendung zur aktivistischen Eschatologie erfolgt. Dieses Projekt wird nach Bierdjajew „Philosophie des Schaffens“ genannt und macht eine gewisse Eigenschaft bei den russischen Philosophen anschaulich: die Notwendigkeit, philosophische Schlüsse in die Praxis umzusetzen und sie außerhalb der Philosophie zu verwirklichen. Im Artikel wird der Versuch unternommen, unter Bezug auf die beiden Denker die grundsätzliche Frage nach der Dialektik des Schaffens zu beantworten, wie sie von Władysław Stróżewski formuliert wurde: „Warum existiert nicht etwas, was existieren könnte (oder sollte)?“. Zuerst prüfen wir die Bedingungen für die Möglichkeiten des Schaffens, also den ontologischen Grundsatz gegenüber der Welt, der von Fjodorow und Bierdjajew angenommen wird. Dann stellen wir die Gründe fest, die hinter der Notwendigkeit des Schaffensaktes stehen, nämlich etwas Neues in die vorhandene Wirklichkeit einzuführen.
The aim of this paper is to present, on the basis of two different thinkers – Nikolai Fedorov and Nikolai Berdyaev, a new philosophical project which diverges from the common understanding of philosophy, popularly construed as an attempt to describe reality. Instead, this new philosophical project angles towards active eschatology. Called after Berdyaev “the philosophy of creativity”, this project is an example of one of the primary characteristics of the Russian philosophical thought in question – the need and insistence on applying theory, on complementing philosophy with across-theboard praxis, with employment and practice that reach beyond the confines of academic philosophy.Drawing on the thought of Fedorov and Berdyaev, the article attempts to privide an apt answer to the elementary question of dialectics of creativity formulated by Władysław Stróżewski: “Why doesn’t there exist something that potentially could (or should) exist?” Firstly, select conditions that allow the possibility of creativity – Fedorov’s and Berdyaev’s ontological presumptions about the world are examined. Secondly, reasons justifying the necessity of the creative act, i.e., the rationale behind creating something new and unleashing it onto the world, are duly considered and elaborated on.
Celem artykułu jest ukazanie na przykładzie koncepcji M. Fiodorowa i M. Bierdiajewa projektu filozoficznego, w którym następuje odejście od filozofii rozumianej jako opis rzeczywistości i zwrócenie się w stronę aktywistycznej eschatologii. Ten projekt określamy za Bierdiajewem mianem „filozofii twórczości”. Stanowi on wykrystalizowaną postać stwierdzanej przez filozofów rosyjskich konieczności wcielania w życie wniosków filozoficznych, dopełniania ich realizacją poza obszarem filozofii. Nawiązując do Fiodorowa i Bierdiajewa, próbuję odpowiedzieć na zasadnicze pytanie dialektyki twórczości sformułowane przez W. Stróżewskiego: dlaczego nie istnieje coś, co mogłoby (lub powinno) istnieć. Najpierw badam warunki możliwości twórczości, czyli założenie ontologiczne przyjęte przez Fiodorowa i Bierdiajewa. Następnie przedstawiam racje stojące za koniecznością dokonania aktu twórczego.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 7
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies