- Tytuł:
-
Kopista i błazen, czyli dwie mesjańskie formuły wolności. Frojdeska hermeneutyczno-spekulatywna
The Scrivener and the Jester, or the Two Messianic Formulas of Freedom. Hermeneutic-speculative Freudesque - Autorzy:
- Kuster, Maciej
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/53726799.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Tematy:
-
władza
komedia
dowcip
subwersja
rewolucja
wolność
mesjanizm
Melville
Freud
Derrida
Foucault
Deleuze
power
resistance
comedy
joke
subversion
revolution
freedom
messianism - Opis:
-
Niniejszy artykuł jest próbą hermeneutycznego, równoległego czytania dwóch nowoczesnych narracji – Melville’a o Bartlebym, biednym skrybie, i Freudowskiego dowcipu o francuskim królu. Głównym gestem zawartym w tekście jest spekulatywne potraktowanie tych formuł jako skutecznych aktów oporu, którym udało się przezwyciężyć i odczarować to, co Foucault nazywa Władzą. Autor traktuje nowelę i dowcip jako parabole, które są inherentnie ironiczne i komiczne w Heglowskim sensie, co oznacza, że operują na, a więc rozbijają porządek symboliczny i takie dychotomie, jak brak i eksces, transcendentalne i materialne, absolutne i konkretne. Skonfrontowanie Deleuzjańskiego i Derridiańskiego odczytania Bartleby’ego oraz uzupełnienie ich mesjańską nadzieją Blocha pozwala autorowi postawić tezę, że skryba i żartowniś są figurami subwersji, a być może nawet rewolucji. Następująca później analiza powyższych anegdot wykorzystująca teorie komedii Zupančič i McGowana ukazuje, że są to opowieści o stawaniu się nowoczesnego podmiotu w strukturze komicznej gry władzy i oporu. Tekst postuluje, że skryba i żartowniś pokazują nam, że jednak istnieje nadzieja dla delikatnych i prekarnych nowoczesnych bytów podporządkowanych przez władzę.
The paper is a hermeneutic attempt at parallel, messianic reading of the two modern narratives – Melville’s story about Bartleby, the poor scrivener and the Freudian joke about the French king. The main point of the text is to speculatively treat these two formulas as the acts of resistance, which succeeded in overcoming and disenchanting what Foucault calls the Power. The author treats the novella and the joke as parables which are inherently ironic and comic in the Hegelian sense, which means, that they operate on and thus shatter the symbolic order and such dichotomies as the lack and the excess, the transcendental and the material as well as the absolute and the concrete. Confronting the readings of “Bartleby” by Deleuze and Derrida and supplementing them with Bloch’s messianic hope, enables the author to claim, that the scrivener and the jester are figures of subversion, if not revolution. What comes next is the analysis of above-mentioned allegories that use theories of comedy by Zupančič, and McGowan, showing that they are in fact the stories about becoming of the modern subject and the latter one emerges in the structure of the comic play of power and resistance. The paper claims that scrivener and the jester show us that there is, in fact, hope for the fragile and precarious modern being mercilessly subjugated to the power. - Źródło:
-
Konteksty Kultury; 2022, 19, 2; 205-221
2083-7658
2353-1991 - Pojawia się w:
- Konteksty Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki