Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Nowak, J.Z." wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
The effects of mineralogical changes that occur in artificial aggregates
Skutki przeobrażeń mineralogicznych zachodzących w kruszywach sztucznych
Autorzy:
Adamczyk, Z.
Grygierek, M.
Łupieżowiec, M.
Nowak, J.
Strzałkowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216884.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kruszywo sztuczne
materiał drogowy
ettringit
anhydryt
popiół lotny
artificial aggregate
road material
ettringite
anhydrite
fly ash
Opis:
This article presents the results of the study of changes in mineral and chemical composition of artificial aggregates consisting of coal shale (a hard coal mining waste) and fluidized ashes. Such an aggregate was used for road construction. After completion of the construction works but before making the road available for public use, significant deformation of the surface in the form of irregular buckling of the asphalt layer occurred. It was excluded that this resulted from mining damage, design errors or performance mistakes, among others. A study of the materials that had been incorporated in the construction layers was undertaken in order to find the component and the mechanism responsible for the buckling of the road surface. A comparison of the mineral and chemical composition of aggregate samples collected from the embankment where the road buckled with the reference sample and samples from places without deformations showed that the bumps in the road embankment consisted of minerals that were not initially present in the aggregate. Wastes produced as a result of high temperatures (slag and power plants ashes, metallurgical wastes) are not as stable in terms of chemical and phase composition in the hypergenic environment. As a result of the processes occurring in the road embankment, anhydrite, which is the primary component of fluidized ashes, was transformed into gypsum and ettringite. As a result of contact with water CaO (present in fluidized ashes) easily changed into calcium hydroxide. As the crystallization of these minerals is expansive, it resulted in the filling of pores and, in extreme cases, in a substantial increase in the volume of the aggregate and, consequently, in the deformation of the road surface.
W artykule przedstawiono wyniki badań nad przeobrażeniami składu mineralnego i chemicznego, które zaszły w kruszywie sztucznym skomponowanym na bazie łupku węglowego (odpad pochodzący z górnictwa węgla kamiennego) i popiołów fluidalnych. Kruszywo to użyte zostało do budowy drogi. Po zakończeniu budowy, a jeszcze przed oddaniem jej do użytku stwierdzono znaczne deformacje nawierzchni w formie nieregularnych wybrzuszeń i wypiętrzeń warstwy asfaltowej. Jako przyczyny wykluczono między innymi szkody górnicze, błędy projektowe czy błędy wykonawcze. Podjęto więc badania wbudowanych w warstwy konstrukcyjne materiałów w celu wskazania składnika i mechanizmu odpowiedzialnego za wypiętrzanie nawierzchni drogi. Porównanie składu mineralnego i chemicznego próbek kruszywa pobranych z nasypu drogowego w miejscach deformacji z próbką referencyjną i próbkami z miejsc, gdzie deformacji nie stwierdzono wykazało, że w nasypie drogowym w miejscu „wybrzuszeń” występują minerały, których pierwotnie nie było w kruszywie. Odpady powstałe w wyniku oddziaływania wysokich temperatur (żużle i popioły elektrowniane, odpady hutnicze itp.) w środowisku hipergenicznym nie są stabilne tak pod względem składu chemicznego, jak i fazowego. Na skutek procesów zachodzących w nasypie drogowym anhydryt będący pierwotnym składnikiem popiołów fluidalnych uległ przeobrażeniu w gips oraz ettringit. W wyniku kontaktu z wodą CaO (obecny w popiołach fluidalnych) łatwo uległ przemianie w wodorotlenek wapnia. Krystalizacja tych minerałów jest ekspansywna, co doprowadziło do zapełnienia przestrzeni porowych, a w skrajnych przypadkach znacznego wzrostu objętości kruszywa i w konsekwencji do deformacji nawierzchni drogi.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 2; 37-54
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content analysis of heavy metals/metalloids and mineral composition of waste generated during uranium concentrate processing
Analiza zawartości metali ciężkich/metaloidów i składu mineralnego odpadów pochodzących z procesu pozyskiwania koncentratu uranowego
Autorzy:
Pala, A.
Widziewicz, K.
Nowak, J.
Loska, K.
Biegańska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216497.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo uranowe
skała płonna
metale ciężkie
skład mineralny
Kowary
Radoniów
uranium mining
rock waste
heavy metals
mineral composition
Opis:
Odpady powstające w procesie wydobycia i przeróbki rudy uranowej stanowią najliczniejszą grupę odpadów pouranowych. Gromadzone w postaci hałd skały płonnej i odpadów przeróbczych, ze względu na obecność w nich promieniotwórczych radionuklidów oraz pierwiastków metali ciężkich/metaloidów, stanowią potencjalne źródło zagrożenia dla ekosystemów. W artykule przedstawiono wyniki analizy składu mineralnego oraz chemicznego skały płonnej. Określenie składu mineralnego dokonano na drodze analizy rentgenograficznej, stosując dyfraktometr HZG-4 firmy DRON. Zawartość metali ciężkich/metaloidów w próbkach odpadów oznaczona została przy użyciu metody atomowej spektrometrii absorpcyjnej. Analizie spektrometrycznej poddano następujące metale ciężkie/metaloidy: As, Cr, Zn, Cd, Pb, Co, Cu, Ni. Celem wykonanych analiz było scharakteryzowanie rozpatrywanej grupy odpadów pouranowych pod względem składu mineralnego i pierwiastkowego. Teren badań obejmował obszar Kotliny Jeleniogórskiej, znajdujący się w południowo-zachodniej Polsce w województwie dolnośląskim. Odpady skalne pobrane zostały z hałd zlokalizowanych w miejscowościach Kowary-Podgórze i Radoniów. Przeprowadzona analiza rentgenograficzna pobranych próbek odpadów wykazała obecność w odpadach minerałów powszechnie występujących na terenie Kotliny Jeleniogórskiej. W próbkach oznaczone zostały między innymi minerały należące do grupy zeolitów oraz minerałów ilastych, które wykazują zdolność sorpcji metali ciężkich/metaloidów. Analiza spektrometryczna metali ciężkich/metaloidów potwierdziła obecność w pobranych próbkach oznaczanych metali ciężkich/metaloidów, których stężenia nie przekroczyły jednak wartości dopuszczalnych, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby i ziemi. Przeprowadzone analizy nie wykazały, aby rozpatrywana grupa odpadów wydobywczych miała negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze.
Waste generated during mining and processing of uranium ore is the largest group of uranium mining wastes. Wastes collected in the forms of uranium piles, and evaporation and tailing ponds constitute a potential danger to ecosystems, because of the presence of radioactive elements and heavy metals. This paper presents the mineral and chemical compositions of rock wastes. Determination of mineral composition was performed using a DRON HZG-4 diffractometer. The content of heavy metals in samples of waste rock was determined by atomic sorption spectrometry. Spectral analysis was applied to heavy metals/metalloids such as As, Cr, Zn, Cd, Pb, Co, Cu, and Ni. The purpose of this analysis was to characterize the groups of extractive wastes in terms of mineral and elemental compositions. The sites examined were located in the Jelenia Góra Basin area in south-western Poland in the Lower Silesia province. Waste rock was taken from heaps located in Kowary-Podgórze and Radoniów. X-ray analysis of waste rock samples showed the presence of minerals in the wastes which commonly occur in the Jelenia Góra Basin area. Identified in the samples were minerals belonging to a group of zeolites and clay minerals which demonstrate the potential for sorption of heavy metals/metalloids. Spectrometric analysis of heavy metals/metalloids confirmed the presence of As, Cr, Zn, Cd, Co, Cu, Ni, and Pb in the collected waste, but their concentrations do not exceed the limit values laid down in the Regulation of the Minister of the Environment on the quality standards for soil and ground. The analysis performed did not show that the examined group of mining wastes had a negative impact on the environment.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 2; 89-102
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna hornfelsów z Kowar (Dolny Śląsk)
Mineralogical and petrographical characteristics of hornfels from Kowary (the Lower Silesia)
Autorzy:
Heflik, W.
Natkaniec-Nowak, L.
Zagożdżon, P. P.
Zagożdżon, K. D.
Dumańska-Słowik, M.
Jarocka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216027.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
hornfels
facja piroksenowo hornfelsowa
Kowary
Dolny Śląsk
pyroxene hornfels facies
Lower Silesia
Opis:
Hornfelsy pochodzące z wyrobisk dawnej kopalni „Wolność” w Kowarach na Dolnym Śląsku są to skały wchodzące w skład formacji rudonośnej z Podgórza. Struktura ta znajduje się na styku granitoidowego masywu Karkonoszy oraz jego wschodniej osłony metamorficznej. Zmienność składu mineralnego badanych hornfelsów, a także ich cech strukturalno-teksturalnych były podstawą wydzielenia odmian barwnych tych skał, tj. czarnej, szarej i zielonej. Każda z nich występuje niezależnie, bądź też wzajemnie się przeławicają, dając odmiany mieszane o teksturach laminowanych lub smużystych. Na podstawie składu mineralnego stwierdzono, że hornfelsy z Kowar należą do facji piroksenowo-hornfelsowej metamorfizmu kontaktowego, dla której charakterystyczny jest następujący zespół mineralny: pirokseny, plagioklazy i kwarc; muskowit jest zastępowany ortoklazem, a biotyt pozostaje stabilny. Typowym minerałem tej facji jest andaluzyt, choć niekiedy może występować również sillimanit. W skałach tych wyróżniono przynajmniej trzy generacje faz mineralnych: I – allogeniczną, II – metamorficzną i III – hydrotermalną. [...]
Hornfels from the closed “Wolność” mine (Kowary, the Lower Silesia) are recognized as thermally metamorphosed rocks belonging to hornblende-hornfels facies or locally a facies of pyroxene hornfels. Their texture reveal the traces of some deformations such as folding or fractures. Their protholit is described as a pelitic deposit enriched with clay minerals. The sediment was altered into meta-pelities-aleurites after the diagenesis, and later the rock was intensely thermally metamorphosed at the contact with the intrusion of the Karkonosze granitoid. Three varieties are distinguished based on their colour: green, grey and black. Green and black colours result from the predominance of hornblende and biotite over other rock components, respectively. Whereas grey hornfels are composed of similar amounts of both mafic minerals: biotite and hornblende. Quartz, mica minerals (biotite and muscovite), amphibole, (hornblende), acid plagioclase and andalusite, epidote group (clinozoisite), orthoclase and pyroxene make up hornfels components. Locally, andalusite is accompanied by sillimianite, which indicates a higher degree of contact metamorphism alterations. Three generations of minerals are distinguished in the rocks: allogenic (I), metamorphic (II ) and hydrothermal (III ). The allogenic phases are represented by heavy minerals such as zircon, apatite and monazite, which are characteristic of the protholit. The main components of the rocks (e.g. quartz, hornblende, feldspars, andalusite, sillimanite, mica minerals) belong to metamorphic minerals. Chalcopyrite, pyrite and fluorite are surely hydrothermally originated phases. Granitoides found at the contact zone with hornfels indicate traces of metasomatic alteration as a result of endomorphism in this region.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2016, 32, 2; 45-61
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ashes from bituminous coal burning in fluidized bed boilers as a potential source of rare earth elements
Popioły ze spalania węgla kamiennego w kotłach fluidalnych, jako potencjalne źródło pierwiastków ziem rzadkich
Autorzy:
Adamczyk, Z.
Komorek, J.
Lewandowska, M.
Nowak, J.
Białecka, B.
Całusz-Moszko, J.
Klupa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216541.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
pierwiastki ziem rzadkich
itr
surowce krytyczne
popiół lotny fluidalny
popiół denny fluidalny
rare earth elements
yttrium
fluidized bed fly ash
fluidized bed bottom ash
critical raw materials
Opis:
Rare earth elements are characterized by the high risk of their shortage resulting from limited resources. From this reason REE constitute a group of elements of special importance for the European Union. The aim of this study was to evaluate ashes from the burning of coal in fluidized bed boilers as an potential source of REY . Twelve samples of fly ash and bottom ash taken from power plants in Poland were analyzed. Tests have shown that despite some differences in chemical composition, the fly ash and bottom ash from fluidized beds could be classified as the calsialic, low acid type. It was found that fly ashes contained more REY than bottom ashes. Among REY , the light elements (LREY ) had the highest share in the total REY content in both fly ashes and bottom ashes. Heavy elements (HREY ) had the lowest content. The normalized curves plotted for fly ash samples within almost all of their entire range were positioned above the reference level and these curves were of the L-M or H-M type. The content of the individual REY in these samples was even twice as high as in UCC. The normalized curves plotted for bottom ash samples were classified as of L, L-M or H type. They were positioned on the reference level or above it. The content of the individual REY in these samples was the same or up to about 4 times lower than in UCC. It was found that the content of critical elements and of excessive elements in fly ash and bottom ash differs, which has an effect on the value of the outlook coefficient Coutl, and which is always higher in the case of fly ash than in the case of bottom ash. Nevertheless, the computed values of the outlook coefficient Coutl allow both fly ash and bottom ash from fluidized beds to be regarded as promising REY raw materials.
Pierwiastki ziem rzadkich charakteryzują się wysokim ryzykiem niedoboru, wynikającym z ograniczonej ilości źródeł ich pozyskiwania. Z tego powodu stanowią grupę pierwiastków o specjalnym znaczeniu w Unii Europejskiej. Celem pracy była ocena popiołów ze spalania węgla kamiennego w kotłach fluidalnych, pod kątem ich wykorzystania, jako potencjalnego źródła REY. Badaniom poddano 12 próbek popiołów lotnych i dennych fluidalnych pobranych z elektrowni w Polsce. Badania wykazały, że mimo różnic w składzie chemicznym badane popioły lotne i denne fluidalne zostały zaklasyfikowane do typu calsialic – słabo kwaśnych. Stwierdzono, że popioły lotne charakteryzują się większą zawartością REY niż denne. Zarówno w popiołach lotnych, jak i dennych największy udział wśród REY mają pierwiastki lekkie LREY. Natomiast najmniejszym udziałem charakteryzują się pierwiastki ciężkie HREY. Krzywe normalizacyjne wyznaczone dla próbek popiołów lotnych w prawie całym swoim zakresie znajdują się powyżej poziomu odniesienia, są to krzywe typu L-M lub H-M. Zawartości poszczególnych REY w tych próbkach są nawet dwukrotnie większe niż w UCC. Krzywe normalizacyjne wyznaczone dla próbek popiołów dennych zaliczono do typów L, L-M i H. Znajdują się one, na lub poniżej poziomu odniesienia. Zawartość poszczególnych REY w tych próbkach jest taka sama lub do około 4 razy mniejsza niż w UCC. Stwierdzono, że udział pierwiastków krytycznych i nadmiarowych w popiołach lotnych i dennych różni się, co ma wpływ na wartość współczynnika perspektywicznego Coutl, który dla popiołów lotnych przyjmuje zawsze wyższe wartości niż dla dennych. Pomimo to, uzyskane wartości współczynnika perspektywicznego Coutl pozwalają zaliczyć, zarówno analizowane popioły lotne jak i denne fluidalne do surowców perspektywicznych REY.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 2; 21-36
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies